Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt I C 1015/19

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 4 października 2021 roku

Sąd Okręgowy w Lublinie I Wydział Cywilny w składzie:

Przewodniczący: Sędzia Maria Stelska

Protokolant: p.o. protokolanta Magdalena Konior

po rozpoznaniu w dniu 20 września 2021 roku w Lublinie

na rozprawie sprawy

z powództwa (...) w W.

przeciwko A. P., K. W. (1) i W. P. (1)

o uznanie czynności prawnej za bezskuteczną wobec wierzyciela

I.  oddala powództwo;

II.  zasądza od powoda (...) w W. na rzecz pozwanych A. P., K. W. (1) i W. P. (1) kwotę po 5.417 zł (pięć tysięcy czterysta siedemnaście złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu.

Sygn. akt I C 1015/19

UZASADNIENIE

W pozwie z dnia 14 października 2019 roku (data stempla pocztowego) wniesionym przeciwko A. P., K. W. (1) i W. P. (2) (obecnie P.), (...) w W. domagał się uznania za bezskuteczną w stosunku do powoda umów darowizn i ustanowienia służebności z dnia 14 października 2014 roku zawartej przed notariuszem P. M. w L., nr rep. A (...), mocą której:

- M. P. (1) darował żonie A. P. udział 3/34 części we współwłasności nieruchomości, dla której Sąd Rejonowy Lublin- Zachód w Lublinie X Wydział Ksiąg wieczystych prowadzi księgę wieczystą o numerze (...);

- M. P. (1) darował córce K. W. (1) udział ½ we współwłasności nieruchomości, dla której Sąd Rejonowy Lublin- Zachód w Lublinie X Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą o numerze (...);

- M. P. (1) darował córce K. W. (1) udział ¼ we współwłasności nieruchomości, dla której Sąd Rejonowy Lublin- Zachód w Lublinie X Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą o numerze (...);

- M. P. (1) darował córce W. P. (2) (obecnie P.) nieruchomość wraz z ustanowieniem na tej nieruchomości nieodpłatnej dożywotniej służebności osobistej na rzecz M. P. (1), dla której Sąd Rejonowy Lublin- Zachód w Lublinie X Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą o numerze (...)

w celu zaspokojenia wierzytelności przysługującej (...) w W. wobec M. P. (1):

- w kwocie 98.246,00 zł wraz z odsetkami ustawowymi liczonymi od kwoty 98.246,00 zł za okres od dnia 17 sierpnia 2016 roku do dnia zapłaty oraz wierzytelności z tytułu zwrotu kosztów procesu w kwocie 6.631,41 zł i kosztów postępowania klauzulowego w kwocie 187,00 zł, stwierdzonych prawomocnym nakazem zapłaty w postępowaniu upominawczym Sądu Rejonowego Lublin- Zachód w Lublinie, VI Wydział Cywilny z dnia 14 listopada 2016 roku wydanym w sprawie o sygn. akt (...), zaopatrzonym w klauzulę wykonalności na rzecz (...) w W. postanowieniem Sądu Rejonowego Lublin- Zachód w Lublinie z dnia 24 listopada 2017 roku;

- w kwocie 52.844,36 zł wraz z odsetkami umownymi w kwocie 1.543,17 zł za okres od dnia 7 lutego 2014 roku do dnia 2 czerwca 2016 roku; kosztami opłat i prowizji bankowych w kwocie 1.670,00 zł, odsetkami karnymi w kwocie 742,32 zł za okres od dnia 7 marca 2014 roku do dnia 15 lipca 2016 roku; odsetkami karnymi od kwoty 52.844,36 zł od dnia 16 lipca 2016 roku do dnia zapłaty w wysokości stopy procentowej równej czterokrotności kredytu lombardowego Narodowego Banku Polskiego oraz wierzytelności z tytułu kosztów procesu w kwocie 6.078,00 zł stwierdzonych prawomocnym nakazem zapłaty w postępowaniu nakazowym Sądu Rejonowego Lublin- Wschód w Lublinie z siedzibą w Świdniku, VIII Wydział Gospodarczy z dnia 29 września 2016 roku wydanym w sprawie o sygn. akt (...), zaopatrzonym w klauzulę wykonalności z dnia 16 stycznia 2017 roku.

Nadto, domagał się zasądzenia od pozwanych na swoją rzecz kosztów postępowania, w tym również kosztów zastępstwa procesowego według norm prawem przepisanych, kosztów opłaty sądowej od pozwu oraz kosztów opłaty skarbowej od przedłożonego pełnomocnictwa w kwocie 17 zł.

W uzasadnieniu pozwu powodowy (...) wskazał, że w dniu 11 września 2013 roku M. P. (2) zawarł z (...) Bank (...) S.A. z siedzibą w G. umowę kredytu gotówkowego nr (...). W wyniku braku spłaty kredytu bank wypowiedział umowę, a roszczenie stało się wymagalne w dniu 17 sierpnia 2016 roku. (...) Bank S.A. z siedzibą w W. dochodząc swych wierzytelności skierował pozew do Sądu Rejonowego Lublin- Zachód w Lublinie, VI Wydział Cywilny. Sąd w dniu 14 listopada 2016 roku w sprawie o sygn. akt (...) wydał nakaz zapłaty, który następnie został zaopatrzony w klauzulę wykonalności na rzecz (...) w W. postanowieniem Sądu Rejonowego Lublin- Zachód w Lublinie z dnia 24 listopada 2017 roku. Na podstawie umowy przelewu wierzytelności z dnia 22 grudnia 2016 roku zawartej pomiędzy (...) Bank S.A. z siedzibą w W. a (...) w W., powód nabył wierzytelność przysługującą wobec M. P. (1), której fakt istnienia został potwierdzony postanowieniem o nadaniu klauzuli wykonalności na rzecz następcy prawnego wierzyciela, przez Sąd Rejonowy Lublin- Zachód w Lublinie Sekcję Egzekucyjno- Zabezpieczającą, VIII Wydział Cywilny w dniu 24 listopada 2017 roku w sprawie o sygn. akt. (...). Postępowanie egzekucyjne wszczęte na wniosek powoda prowadzone przez Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym Lublin- Zachód w Lublinie T. D., w sprawie pod sygn. akt (...), nie doprowadziło do zaspokojenia roszczeń wierzyciela.

Jak wskazano, M. P. (1) oprócz umowy kredytu gotówkowego nr (...) z dnia 11 września 2013 roku zawartej z (...) Bank (...) S.A. z siedzibą w G., zawarł w dniu 8 lutego 2014 roku umowę o (...) Kredyt Ekspresowy nr (...)\ (...) z (...) bank (...) S.A. z siedzibą w W., która również w wyniku braku spłaty kredytu została wypowiedziana. (...) Bank S.A. z siedzibą w W. dochodząc swych należności skierował pozew do Sądu Rejonowego Lublin- Wschód w Lublinie z siedzibą w Świdniku, VIII Wydział Gospodarczy, który w dniu 29 września 2016 roku wydał nakaz zapłaty w postępowaniu nakazowym. Przedmiotowy nakaz został zaopatrzony w klauzulę wykonalności. Inicjowane przez wierzyciela i prowadzone przez Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym Lublin- Zachód w Lublinie B. P. postępowania egzekucyjne wobec dłużnika M. P. (1) pod sygn. akt (...) oraz (...), nie doprowadziły do zaspokojenia wierzyciela. Powód M. P. (1) wyzbył się majątku, gdyż na mocy umów darowizn i ustanowienia służebności zawartych w dniu 14 października 2014 roku przed notariuszem P. M. w L., nr rep. A (...), przeniósł na pozwane prawo własności nieruchomości. Powód wniósł o ochronę swojego roszczenia w kwocie 167.942,26 zł wraz z odsetkami ustawowymi liczonymi od kwoty 98.246,00 zł za okres od dnia 17 sierpnia 2016 roku do dnia zapłaty oraz karnymi liczonymi od kwoty 52.844,36 zł od dnia 16 lipca 2016 roku do dnia 24 listopada 2017 roku. Jako podstawę prawną dochodzonego roszczenia powód wskazał art. 527 k.c. i następne (pozew k. 3-10).

Postanowieniem z dnia 13 listopada 2019 roku wydanym w niniejszej sprawie, Sąd Okręgowy w Lublinie udzielił zabezpieczenia roszczenia powoda - (...) w W. przeciwko A. P., K. W. (1) i W. P. (2) o uznanie czynności prawnych za bezskuteczne wobec wierzyciela, poprzez ustanowienie zakazu zbywania i obciążania nieruchomości objętych księgami wieczystymi prowadzonymi przez Sąd Rejonowy Lublin-Zachód w Lublinie, X Wydział ksiąg Wieczystych, pod numerami (...), (...), (...), (...) (postanowienie k. 145-145v).

W odpowiedzi na pozew z dnia 4 lutego 2020 roku (data prezentaty Biura Podawczego tut. Sądu) pozwana A. P. wniosła o oddalenie powództwa w całości oraz zasądzenie od powoda na jej rzecz kosztów procesu według norm prawem przepisanych, w tym kosztów zastępstwa procesowego.

W argumentacji swojego stanowiska pozwana wskazała, że M. P. (1) do 2016 roku regularnie spłacał zaciągnięte zobowiązania, a więc przez okres dwóch lat od dokonania wspomnianej umowy darowizny z dnia 14 października 2014 roku. W ocenie pozwanej A. P., brak jest po stronie dłużnika przesłanki działania ze świadomością, jak i zamiarem pokrzywdzenia wierzyciela. Co więcej, w toku postępowania egzekucyjnego prowadzonego przeciwko dłużnikowi, nie doszło do wyjawienia majątku w trybie art. 913 k.p.c., wobec czego nie został prawidłowo wykazany stan niewypłacalności dłużnika, który wskazywałby na okoliczności uniemożliwiające egzekwowanie wierzytelności bezpośrednio z majątku dłużnika. Pozwana A. P. podniosła, że dokonana na jej rzecz darowizna została uczyniona, aby umożliwić jej prowadzenia działalności gospodarczej. Nadto, na przedmiotowej nieruchomości, dla której Sąd Rejonowy Lublin- Zachód w Lublinie X Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą o numerze (...) ustanowiona jest hipoteka umowna na rzecz Banku (...) S.A. Oddział w L. na kwotę 300.000 zł. Podstawą dokonania wpisu tejże hipoteki jest oświadczenie banku z 2 lipca 2012 roku, a więc zanim doszło do powstania wierzytelności wobec dłużnika M. P. (1), którym obecnym wierzycielem jest strona powodowa (odpowiedź na pozew pozwanej A. P. k. 165-169).

W odpowiedzi na pozew z dnia 18 lutego 2020 roku (data prezentaty Biura Podawczego tut. Sądu) pozwane - K. W. (1) i W. P. (1) domagały się oddalenia powództwa w całości oraz zasądzenia od powoda na ich rzecz kosztów procesu według norm prawem przepisanych, w tym kosztów zastępstwa procesowego.

W ocenie pozwanych K. W. (1) i W. P. (1), brak jest dostatecznych podstaw dla przypisania dłużnikowi - przy zawieraniu umowy darowizny na rzecz pozwanych z 14 października 2014 roku, dokonania czynności prawnej z pokrzywdzeniem wierzyciela, wskutek której dłużnik stał się niewypłacalny albo niewypłacalny w wyższym stopniu niż przed datą tej czynności, jak również brak jest podstaw do przypisania dłużnikowi zamiaru pokrzywdzenia wierzycieli, a w szczególności powoda, co w konkluzji nakazuje przyjąć, że powód nie wykazał przesłanek skutkujących uwzględnieniem żądania pozwu. Należy również podkreślić, że powód nie podjął prawidłowej próby pozasądowego zakończenia sporu, powództwo to jest przedwczesne (odpowiedź na pozew pozwanych: K. W. (1) i W. P. (1) k. 180-185).

W toku postępowania stanowiska stron nie uległy zmianie.

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

Dłużnik M. P. od 1983 roku pozostaje w związku małżeńskim z A. P.. Jest ojcem K. W. (1) i W. P. (1) (okoliczność bezsporna).

Od 2000 roku M. P. (1) prowadzi działalność gospodarczą- usługi remontowo budowlane. Jeszcze przed rozpoczęciem prowadzenia przez niego działalności gospodarczej, jego relacje żoną na przełomie 2008/2009 roku pogorszyły się. A. P. wyprowadziła się ze wspólnie zajmowanego z mężem domu i zamieszkała w D.. Zawarli umowę rozdzielności majątkowej. Starsza córka- K. wyjechała na studia do W., a młodsza W. (wówczas licealistka) pozostała z ojcem w domu przy ulicy (...) w L..

Początkowo firma (...) generowała wysokie obroty rzędu 4.000.000- 5.000.000 rocznie. W 2015 roku sytuacja finansowa firmy zupełnie się zmieniła. M. P. (1) nie otrzymał zapłaty od inwestora, który zlecił mu wykonanie 6 domów, a za wykonaną usługę obiecał wynagrodzenie rzędu 2.500.000 zł (zeznania świadka M. P. (1) k. 249v wraz z transkrypcją k. 291-297v, zeznania A. P. k. 249-249v wraz z transkrypcją k. 298-305, 398v wraz z transkrypcją k. 410-410v i k. 416v-417v).

W 2013 roku M. osiągnął dochód w wysokości 116.711,90 zł, w 2014 roku- 131.349,32 zł, w 2015 roku 52.667,75 zł, a w 2016 roku 54.263,72 zł (zeznania podatkowe k. 258-280).

W dniu 4 maja 2013 roku W. P. (1) założyła firmę (...) (...). Z dniem 1 stycznia 2014 roku na stanowisku menagera zatrudniła swoją siostrę- K. W. (1). Siedziba firma znajduje się przy ulicy (...) w L., a przedmiotem jej działalności jest wynajem pokoi. W D. mieści się jej oddział. Po założeniu firmy (...) wyjechała do W., wówczas jej pełnomocnikiem została matka- A. P., która zajęła się prowadzeniem działalności. Córki dłużnika nie miały zdolności kredytowej, dlatego poprosiły ojca o przepisanie na ich rzecz nieruchomości, które byłyby zabezpieczeniem kredytu. Pieniądze z kredytu hipotecznego chciały przeznaczyć na rozwój swojej działalności (zeznania K. W. (1) k. 249v wraz z transkrypcją k. 305-310, k. 398v wraz z transkrypcją k. 412 i k. 418-418v, W. P. (1) k. 249v wraz z transkrypcją k. 310v-312v, k. 398v wraz z transkrypcją k. 412v-413 i k. 418v).

W dniu 11 września 2013 roku M. P. (1) zawarł z (...) Bank (...) Spółką akcyjną z siedzibą w G., umowę kredytu gotówkowego nr (...) w wysokości 113.513,31 zł na okres od dnia 11 września 2013 roku do dnia 3 września 2021 roku z przeznaczeniem na cele konsumpcyjne Kredytobiorcy (umowa kredytu gotówkowego k. 17-18).

W dniu 6 lutego 2014 roku M. P. (1) zawarł z (...) Bank (...) S.A. z siedzibą w W. umowę o kredyt ekspresowy Nr (...) w kwocie 78.227,73 zł, z terminem spłaty do dnia 6 lutego 2019 roku i przeznaczeniem na finansowanie bieżącej działalności (umowa o (...) kredyt ekspresowy k. 57-61 wraz z załącznikami k. 62).

Umową darowizny i ustanowienia służebności z dnia 14 października 2014 roku zawartą w formie aktu notarialnego w Kancelarii Notarialnej notariusza P. M. w L., Rep. A nr (...), M. P. (1) darował:

1) córkom K. W. (1) i W. P. (2) w częściach równych przysługujący mu udział wynoszący ½ część we współwłasności nieruchomości położonej w L. przy ulicy (...), stanowiącej lokal mieszkalny nr (...) o powierzchni użytkowej 67,19 m 2 wraz ze związanymi z nimi prawami tj. udziały wynoszące po ¼ części nieruchomości na rzecz każdej z nich o wartości po 62.500 zł;

2) córkom K. W. (1) i W. P. (2) w częściach równych cały przysługujący mu udział we współwłasności nieruchomości położonej w L. przy ulicy (...), stanowiącej lokal mieszkalny parkingogaraż nr (...) o powierzchni użytkowej 701,27 m 2 wraz ze związanymi z nimi prawami, to jest udziały po 2461/280508 części każdej z nich, o wartości po 5.000 zł;

3) córce K. W. (1) cały przysługujący mu udział wynoszący ½ części we współwłasności niezabudowanej nieruchomości położonej we wsi D. K.. obręb (...) D., gmina J., składającą się z działek nr (...) o łącznym obszarze 2,3500 ha o wartości 150.000 zł oraz cały przysługujący mu udział wynoszący ¼ części we współwłasności nieruchomości położonej we wsi D. K., obręb (...) D. K.., gmina J., składająca się z działek nr (...) o łącznym obszarze 0,1141 ha o wartości 500 zł;

4) swojej żonie A. P. cały przysługujący mu udział wynoszący 3/44 części we współwłasności niezabudowanej nieruchomości położonej we wsi D. K.. obręb (...) D., gmina J., stanowiącej działkę nr (...) o obszarze 0,1200 ha o wartości 8.000 zł;

5) córce W. P. (2) całą zabudowaną nieruchomość położoną w L. przy ulicy (...), obręb(...) S., gmina L., województwo (...), stanowiącą działkę nr (...) o obszarze 0,0450 ha o wartości 500.000 zł. W. P. (2) zgodnie z poleceniem darczyńcy ustanowiła na rzecz ojca M. P. (1) nieodpłatną i dożywotnią służebność polegającą na prawie zamieszkiwania w całym budynku mieszkalnym znajdującym się na działce nr (...) (wypis z aktu notarialnego k. 100-102).

W dacie zawarcia umowy:

- w dziale IV księgi wieczystej nr (...) prowadzonej przez Sąd Rejonowy Lublin- Zachód w Lublinie X Wydział Ksiąg Wieczystych dla nieruchomości położonej w L. przy ulicy (...), stanowiącej lokal mieszkalny nr (...), składający się z pokoju, pokoju a aneksem kuchennym, przedpokoju i łazienki z wc o powierzchni użytkowej 67,19 m 2, wpisana była hipoteka umowna do sumy 403.464,98 zł na rzecz (...) Banku S.A. z siedzibą w W. z tytułu kredytu wynikającego z umowy z dnia 13 września 2013 roku nr (...) (...) (wypis z aktu notarialnego k. 100-102);

- w dziale IV księgi wieczystej nr (...) prowadzonej przez Sąd Rejonowy Lublin- Zachód w Lublinie X Wydział Ksiąg Wieczystych dla nieruchomości gruntowej położonej we wsi D., gmina J., województwo (...) o numerze działki (...), obręb(...) stanowiącej tereny mieszkaniowe o powierzchni 0,1200 ha wpisana była hipoteka umowna w kwocie 300.000 zł na rzecz Banku (...) S.A. Oddział w L. (wypis z księgi wieczystej k. 110-116v). Powyższa hipoteka została ustanowiona na kredycie hipotecznym zaciągniętym przez siostrę A. P., która regularnie spłaca zobowiązanie wobec banku (zeznania A. P. k. 249-249v wraz z transkrypcją k. 298-305, 398v wraz z transkrypcją k. 410-410v i k. 416v-417v);

- w dziale III księgi wieczystej nr (...) prowadzonej przez Sąd Rejonowy Lublin- Zachód w Lublinie X Wydział Ksiąg Wieczystych dla nieruchomości położonej we wsi D. (...) D. K.., gmina J. o łącznym obszarze 2,3500 ha, składającej się z działek gruntów ornych, pastwisk i użytków rolnych oznaczonych nr (...) o obszarze 0,8200 ha, (...) o obszarze 0,7700 ha i (...) o obszarze 0,7600 ha figurowały wpisy: wzmianka o zajęciu nieruchomości w postępowaniu egzekucyjnym w sprawie (...) z wniosku wierzyciela (...) w W. oraz do toczącej się egzekucji dołączono postępowanie w sprawie (...) prowadzone z wniosku Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym Lublin- Wschód w Lublinie z siedzibą w Świdniku B. M.. W komentarzu do działu IV powyższej księgi wieczystej figurował wpis: hipoteka zwykła w kwocie 5.000 zł na rzecz (...) Bank (...) IV Oddział w L. obciąża również nieruchomość, dla której Sąd Rejonowy w Lublinie prowadzi KW (...), wpisano z urzędu dnia 18 marca 2005 roku (wypis z księgi wieczystej k. 117-125v);

- w dziale III księgi wieczystej nr (...) prowadzonej przez Sąd Rejonowy Lublin- Zachód w Lublinie X Wydział Ksiąg Wieczystych dla nieruchomości położonej we wsi D. (...) D., gmina J., powiat (...), województwo (...), składającej się z działek dróg oznaczonych nr (...) o łącznym obszarze 0,1141 ha figurował wpis: zajęcie nieruchomości w postępowaniu egzekucyjnym w sprawie(...) (...) prowadzonym przez Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Lublinie B. M. na udziale ½ części nieruchomości stanowiącej własność A. i M. małżonków P. z wniosku wierzyciela- (...) w W. (wypis z księgi wieczystej k. 126-134);

- w dziale IV księgi wieczystej numer (...) prowadzonej przez Sąd Rejonowy Lublin- Zachód w Lublinie X Wydział Ksiąg Wieczystych dla nieruchomości położonej w L. przy ulicy (...), stanowiącej działkę budowlaną oznaczoną nr (...) o obszarze 0,0450 ha, wpisane były hipoteka umowne na rzecz (...) Bank (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. (...)w L.: zwykła w kwocie 147.246,21 CHF oraz umowna kaucyjna w kwocie 38.248,01 CHF z tytułu umowy kredytu z dnia 20 lutego 1997 roku (wypis z księgi wieczystej k. 135-142).

Do 2016 roku M. P. (1) regularnie płacił swoje zobowiązania wobec banków. Zaprzestał spłaty z powodu braku pieniędzy i jakiegokolwiek wartościowego majątku (zeznania świadka M. P. (1) k. 249v wraz z transkrypcją k. 291-297v).

Pismem z dnia 13 kwietnia 2016 roku, (...) Bank (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. poinformował kredytobiorcę M. P. (1) o tym, iż z powodu niedotrzymania terminów płatności rat umowy kredytu Nr (...) zawartego w dniu 6 lutego 2014 roku, dokonuje jego wypowiedzenia z zachowaniem 30-dniowego terminu wypowiedzenia liczonego od daty otrzymania niniejszego pisma. Jednocześnie wezwał M. P. (1) do zapłaty należności w łącznej kwocie: 54.402,50 zł, na którą składały się: kapitał- 52.844,36 zł, odsetki umowne- 1.039,46 zł, opłaty i prowizje- 470 zł i odsetki karne- 48,38 zł (wypowiedzenie k. 63).

Umową sprzedaży z dnia 13 września 2016 roku zawartą w formie aktu notarialnego w Kancelarii Notarialnej notariusza R. M. w L., za Rep. A Nr (...), A. P., K. W. (1) i W. P. (1) sprzedały (...) obywatelce (...) nieruchomość stanowiącą lokal mieszkalny oznaczony numerem (...), położony w budynku nr (...) przy ulicy (...) w L. wraz z prawami z nim związanymi, o całe przysługujące im udziały wynoszące łącznie (...) części w nieruchomości stanowiącej lokal mieszkalny- parkingo-garaż nr (...) usytuowany w budynku położonym przy ulicy (...) w L. wraz z prawami z nim związanymi za łączną cenę 365.000 zł, przy czym A. P. przysługujące jej udziały za cenę wynoszącą 182.500 zł, zaś K. W. (2) i W. P. (1) przysługujące im udziały za ceny wynoszące po 91.250 zł (wypis z aktu notarialnego k. 103-104v).

Nakazem zapłaty wydanym przez Sąd Rejonowy Lublin- Wschód w Lublinie z siedzibą w Świdniku w postępowaniu nakazowym w dniu 29 września 2016 roku, sygn. akt (...), zobowiązano M. P. (1) do zapłaty na rzecz (...) Bank Spółka Akcyjna z siedzibą w W. w ciągu dwóch tygodni od doręczenia nakazu kwoty 52.844,36 zł wraz z odsetkami umownymi w kwocie 1.543,17 zł za okres od dnia 7 lutego 2014 roku do dnia 2 czerwca 2016 roku, kosztami opłat i prowizji bankowych w kwocie 1.670 zł, odsetkami karnymi w kwocie 742,32 zł za okres od dnia 7 marca 2014 roku do dnia 15 lipca 2016 roku, odsetkami karnymi od kwoty 52.844,36 zł od dnia 16 lipca 2016 roku do dnia zapłaty w wysokości stopy procentowej równej czterokrotności kredytu lombardowego oraz kwoty 6.078 zł tytułem kosztów procesu albo wniesienia w tym terminie zarzutów (nakaz k. 64). Powyższemu nakazowi zapłaty została nadana klauzula wykonalności w dniu 16 stycznia 2017 roku (klauzula wykonalności k. 65).

Kolejnym nakazem zapłaty wydanym przez Sąd Rejonowy Lublin- Zachód w Lublinie w postępowaniu upominawczym w dniu 14 listopada 2016 roku, sygn. akt. (...), zobowiązano M. P. (1) do zapłaty na rzecz (...) Banku Spółki Akcyjnej, w ciągu dwóch tygodni od doręczenia nakazu zapłaty kwoty 98.246,00 zł z odsetkami ustawowymi od dnia 17 sierpnia 2016 roku do dnia zapłaty oraz kwoty 6.631,41 zł tytułem zwrotu kosztów procesu albo wniesienia w tym terminie sprzeciwu (nakaz k. 21, postanowienie k. 21v). Powyższemu nakazowi zapłaty z dnia 14 listopada 2016 roku została nadana klauzula wykonalności postanowieniem Sądu Rejonowego Lublin- Zachód w Lublinie z dnia 24 listopada 2017 roku (postanowienie k. 22v-23).

W dniu 22 grudnia 2016 roku na mocy umowy przelewu wierzytelności, (...) w W. nabył od (...) Bank Spółka Akcyjna z siedzibą w W. wierzytelność przysługującą wobec M. P. (1) (umowa o przelew wierzytelności k. 28-33). W dniu 15 lutego 2017 roku został zawarty Aneks nr (...) do umowy przelewu wierzytelności, na podstawie którego zmieniono treść załącznika nr (...)do umowy w całości- wykaz wierzytelności wchodzących w skład (...) i nadano mu brzmienie zgodnie z załącznikiem do niniejszego aneksu (aneks nr (...) k. 34-35).

Pismem z dnia 30 stycznia 2017 roku firma (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W., działając w imieniu (...) w W., zawiadomiła M. P. (1) o dokonanym przez (...) Bank Spółkę Akcyjną z siedzibą w W. w dniu 22 grudnia 2016 roku przelewie wierzytelności i wezwała do zapłaty należności wynikającej z umowy pożyczki (...) Bank (...) z dnia 12 września 2013 roku w kwocie 101.501,12 zł w terminie do dnia 14 lutego 2017 roku (wezwanie do zapłaty k. 55, zawiadomienie o przelewie k. 56).

Wnioskiem z dnia 31 stycznia 2017 roku powód zwrócił się do Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym Lublin- Zachód w Lublinie B. P. o wszczęcie postępowania egzekucyjnego przeciwko M. P. (1) na podstawie tytułu wykonawczego z dnia 16 stycznia 2017 roku nadanego przez Sąd Rejonowy Lublin-Wschód w Lublinie z siedzibą w Świdniku VIII Wydział Gospodarczy sygn. akt (...) (wniosek o wszczęcie postępowania egzekucyjnego k. 376-376v). Pismem z dnia 6 lutego 2017 roku Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym Lublin- Zachód w Lublinie B. P. wezwał M. P. (1) do złożenia wykazu majątku (wezwanie do złożenia wykazu majątku k. 377). Prowadzone i wszczęte pod sygn. akt (...) postępowanie egzekucyjne nie doprowadziło do wyegzekwowania należności na rzecz powoda. Postanowieniem Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym Lublin- Zachód w Lublinie B. P. z dnia 22 maja 2017 roku umorzono postępowanie egzekucyjne (postanowienie k. 382).

Kolejnym wnioskiem z dnia 11 grudnia 2017 roku powód zwrócił się do Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym Lublin- Zachód w Lublinie T. D. o wszczęcie postępowania egzekucyjnego przeciwko M. P. (1) w oparciu o tytuł egzekucyjny opatrzony klauzulą wykonalności przez Sąd Rejonowy Lublin- Zachód w Lublinie, sygn. akt (...) (wniosek o wszczęcie postępowania egzekucyjnego k.372-373). Prowadzone w/w postępowanie egzekucyjne nie doprowadziło do wyegzekwowania należności na rzecz powoda. Postanowieniem z dnia 25 czerwca 2018 roku Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym Lublin- Zachód w Lublinie T. D. umorzył postępowanie egzekucyjne wobec stwierdzenia bezskuteczności egzekucji (postanowienie k. 124-124v akt (...) Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym Lublin- Zachód w Lublinie T. D.).

Wnioskiem z dnia 11 października 2018 roku powód zwrócił się do Komornika Sądowego przy Sadzie Rejonowym Lublin- Zachód w Lublinie B. P. o wszczęcie postępowania egzekucyjnego przeciwko M. P. (1) na podstawie tytułu wykonawczego z dnia 16 stycznia 2017 roku wydanego przez Sąd Rejonowy Lublin-Wschód w Lublinie z siedzibą w Świdniku VIII Wydział Gospodarczy sygn. akt (...) (wniosek o wszczęcie postępowania egzekucyjnego k. 346-347). Pismem z dnia 22 października 2018 roku Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym Lublin- Zachód w Lublinie wezwał M. P. (1) do złożenia wykazu majątku (wezwanie do złożenia wykazu majątku k. 348).

W dniu 6 grudnia 2018 roku na mocy umowy przelewu wierzytelności, (...) w W. nabył od (...) Bank Spółka Akcyjna z siedzibą w W. wierzytelność przysługującą wobec M. P. (1) (umowa przelewu wierzytelności k. 69-77). Aneksem nr (...) zawartym pomiędzy (...) w (...) Bank Spółka Akcyjna z siedzibą w W. uzgodniono treść załącznika nr(...) do umowy- Listę wierzytelności (aneks nr (...) k. 78-79, lista wierzytelności k. 90).

Pismem z dnia 14 stycznia 2019 roku firma (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W., działając w imieniu (...) w W. zawiadomiła M. P. (1) o dokonanym w dniu 6 grudnia 2018 roku przez (...) Bank Spółkę Akcyjną z siedzibą w W. przelewie wierzytelności i wezwała do pilnej spłaty zadłużenia wynikającego z umowy nr (...) z dnia 6 lutego 2014 roku, które stało się wymagalne w dniu 2 czerwca 2016 roku i na dzień sporządzenia niniejszego pisma wynosi 69.626,53 zł w terminie do dnia 1 lutego 2019 roku (zawiadomienia o przelewie wierzytelności i wezwanie do zapłaty k. 95-98).

Pismem z dnia 7 października 2019 roku firma (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W., działając w imieniu (...) w W. poinformowała W. P. (1), K. W. (1) i A. P. o tym, że umowa darowizny i ustanowienia służebności zawarta pomiędzy M. P. (1), A. P. i K. W. (1) w dniu 14 października 2014 roku przenoszącą na rzecz pozwanych własność udziału, a także na rzecz W. P. (1) własność nieruchomości może zostać uznana za bezskuteczną wobec (...) w W.. Jednocześnie wezwała pozwane do zapłaty kwoty 188.810,14 zł w terminie do dnia 11 października 2019 roku lub zawarcia w tym terminie porozumienia co do spłaty zadłużenia albo wskazania mienia dłużnika M. P. (1), z którego można byłoby dokonać zaspokojenia (wezwanie do spełnienia zobowiązania k. 105-107v).

Prowadzone przez Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym Lublin- Zachód w Lublinie B. P. pod sygn. (...) postępowanie egzekucyjne nie doprowadziło do wyegzekwowania należności na rzecz powoda. Postanowieniem z dnia 17 czerwca 2019 roku Komornik umorzył postępowanie egzekucyjne (postanowienie k. 370).

A. P. nadal pozostaje w związku małżeńskim z M. P. (1). Mieszkają osobno, nie mają orzeczonego rozwodu. Ich starsza córka K. W. (1) w dalszym ciągu pracuje w firmie swojej siostry, która po ślubie zamieszkała wraz z mężem w W.. K. W. (1) pomaga swojemu ojcu, gdy się do niej zwróci o pomoc (zeznania A. P. k. 249-249v wraz z transkrypcją k. 298-305, 398v wraz z transkrypcją k. 410-410v i k. 416v-417v, zeznania K. W. (1) k. k. 249v wraz z transkrypcją k. 305-310, k. 398v wraz z transkrypcją k. 412 i k. 418-418v).

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o powołane wyżej dowody.

Dowody z dokumentów nie były kwestionowane przez strony, nie budziły również wątpliwości Sądu i z tych też względów zostały uznane za wiarygodne.

Sąd obdarzył wiarą zeznania pozwanych, bowiem były one zgodne ze zgromadzonym materiałem dowodowym. Pozwane w sposób szczery i przekonywujący opisały w jakich okolicznościach doszło do przekazania im przez M. P. (1) majątku. Przyznały, że w dacie zawarcia umowy darowizny nie wiedziały, aby M. P. (1) miał jakiejkolwiek długi, bowiem nigdy nie opowiadał o swoich sprawach zawodowych i finansowych.

Sąd nie znalazł podstaw do kwestionowania zeznań świadka M. P. (1). Były one spójne, klarowne i logiczne. Świadek opisał okoliczności w jakich doszło do darowania żonie i córkom całego majątku, a także swoją sytuację finansową w dacie zawarcia przedmiotowej umowy. Zeznania świadka w całości korelowały ze zgromadzonym w sprawie materiałem dowodowym.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

W niniejszej sprawie, powodowa spółka wywiodła swoje roszczenie z instytucji skargi pauliańskiej unormowanej w przepisach art. 527 i nast.k.c.

Zgodnie z art. 527 § 1 k.c., gdy wskutek czynności prawnej dłużnika dokonanej z pokrzywdzeniem wierzycieli osoba trzecia uzyskała korzyść majątkową, każdy z wierzycieli może żądać uznania tej czynności za bezskuteczną w stosunku do niego, jeżeli dłużnik działał ze świadomością pokrzywdzenia wierzycieli, a osoba trzecia o tym wiedziała lub przy zachowaniu należytej staranności mogła się dowiedzieć. Czynność prawna dłużnika jest dokonana z pokrzywdzeniem wierzycieli, jeżeli wskutek tej czynności dłużnik stał się niewypłacalny albo stał się niewypłacalny w wyższym stopniu, niż był przed dokonaniem czynności (§ 2). W myśl przepisu art. 527 § 3 k.c., jeżeli wskutek czynności prawnej dłużnika dokonanej z pokrzywdzeniem wierzycieli uzyskała korzyść majątkową osoba będąca w bliskim z nim stosunku, domniemywa się, że osoba ta wiedziała, iż dłużnik działał ze świadomością pokrzywdzenia wierzycieli.

Przesłankami warunkującymi możliwość skorzystania przez wierzyciela z ochrony pauliańskiej jest wykazanie następujących przesłanek:

- posiadanie przez wierzyciela prawnie chronionej wierzytelności w stosunku do dłużnika,

- uzyskanie wskutek czynności prawnej dokonanej przez dłużnika korzyści majątkowej przez osobę trzecią,

- dokonanie przez dłużnika czynności ze świadomością pokrzywdzenia wierzyciela,

- działanie osoby trzeciej w złej wierze.

Dla uwzględnienia powództwa ze skargi pauliańskiej wszystkie wymienione przesłanki muszą wystąpić kumulatywnie, a ciężar ich udowodnienia co do zasady, zgodnie z regułą dowodową wyrażoną w art. 6 k.c., obciąża wierzyciela, który jest uprawniony do zaskarżenia czynności prawnej dłużnika, aczkolwiek w jego interesie ustanowione zostały określone domniemania prawne (art. 527 § 3 k.c.) przerzucające ciężar dowodu na pozwaną osobę trzecią, z którą dłużnik dokonał czynności prawnej.

W judykaturze przyjęto, że do uznania, iż osoba trzecia uzyskała korzyść majątkową, wystarczy wykazanie, że na podstawie czynności prawnej dłużnika nabyła ona rzecz lub prawo albo została zwolniona z obowiązku, co spowodowało zmianę w majątku dłużnika prowadzącą do pokrzywdzenia wierzycieli (zob. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 7 grudnia 1999 roku, sygn. akt I CKN 287/98, L.).

Zgodnie z brzemieniem art. 527 § 2 k.c., z pokrzywdzeniem wierzyciela mamy bowiem do czynienia, gdy wskutek czynności dłużnik stał się niewypłacalny albo stał się niewypłacalny w wyższym stopniu, niż był przed dokonaniem czynności. Dłużnik jest niewypłacalny, gdy cały jego majątek nie wystarcza na pokrycie długów. Niewypłacalność musi mieć charakter rzeczywisty, musi istnieć realnie. Powstaje na skutek takiego stanu majątku dłużnika, który powoduje niemożność, utrudnienie lub odwleczenie zaspokojenie wierzyciela. Niewypłacalność w „wyższym stopniu” zachodzić będzie wówczas, gdy dojdzie do powiększenia niewypłacalności (zob. wyroki Sądu Najwyższego z dnia 22 marca 2001 roku sygn. akt. V CKN 280/00, z dnia 29 czerwca 2004 roku, sygn. akt. II CK 367/03, oraz z dnia 28 czerwca 2007 roku sygn. akt. IV CSK 115/07, L.). Sąd podziela pogląd wyrażony w wyroku Sądu Najwyższego z dnia 26 marca 2015 roku w sprawie sygn. akt V CSK 320/14, że stan pokrzywdzenia wierzycieli, a zatem także powodujący go stan majątku dłużnika prowadzący do niewypłacalności lub wyższego stopnia niewypłacalności, należy badać i oceniać nie w chwili dokonania zaskarżonej czynności, lecz w chwili jej zaskarżenia i zamknięcia rozprawy w sprawie. Rzeczywista niewypłacalność dłużnika (lub jej wyższy stopień) spowodowana przez zaskarżoną czynność musi istnieć (utrzymywać się) w chwili wystąpienia ze skargą pauliańską i w chwili orzekania przez sąd o żądaniu wierzyciela uznania czynności prawnej dłużnika za bezskuteczną wobec niego (zob. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 26 marca 2015 roku, sygn. akt. V CSK 320/14, L.). Niewystarczające jej wystąpienie stanu niewypłacalności wyłącznie w chwili zaskarżenia czynności prawnej, nie jest także istotne, czy stan uniemożliwiający zaspokojenie wierzytelności istniał w chwili dokonania czynności przez dłużnika (zob. postanowienie Sądu Najwyższego- Izba Cywilna z dnia 30 kwietnia 2021 roku, III CSK 149/20, L.).

W świetle § 3 art. 527 k.c. powstaje domniemanie wskazujące, że gdy korzyść uzyskała osoba pozostająca w bliskim stosunku z dłużnikiem, to wiedziała ona o świadomym pokrzywdzeniu wierzycieli przez dłużnika.

Skarga pauliańska jest środkiem ochrony wierzyciela, zabezpiecza wierzyciela przed nielojalnym zachowaniem dłużnika, zapewniając skuteczne zaspokojenie z przedmiotów majątkowych, które wskutek czynności prawnej dokonanej z pokrzywdzeniem wierzyciela wyszły z majątku dłużnika albo do niego nie weszły (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 7 marca 2013 roku, sygn. akt. IV CSK 452/12, L.). Jednak co do zasady nie pozbawia dłużnika możliwości dokonywania przesunięć w jego majątku. Dłużnik może zatem w ramach zarządu swoim majątkiem zbywać i nabywać prawa majątkowe oraz zaciągać zobowiązania. Wierzyciel nie może tych czynności dłużnika kwestionować o ile nie zostały dokonane w okolicznościach wypełniających przesłanki skargi pauliańskiej.

Istnienie wierzytelności powoda w stosunku do dłużnika M. P. (1) jest okolicznością bezsporną. Wynika z prawomocnych nakazów zapłaty wydanych w postępowaniu nakazowym przez Sąd Rejonowy Lublin- Wschód w Lublinie z siedzibą w Świdniku z dnia 29 września 2016 roku w sprawie sygn. akt (...) i postępowaniu upominawczym przez Sąd Rejonowy Lublin- Zachód w Lublinie z dnia 14 listopada 2016 roku w sprawie sygn. akt (...), które zostały zaopatrzone w klauzulę wykonalności, a następnie jako tytuły wykonawcze stały się podstawą do wszczęcia postępowań egzekucyjnych prowadzonych przeciwko M. P. (1).

W niniejszej sprawie kwestionowaną czynnością prawną była umowa darowizny i ustanowienia służebności z dnia 14 października 2014 roku dokonana przez M. P. (1) na rzecz pozwanych. Nie ulega wątpliwości, że pozwane na skutek zawarcia powyższej umowy uzyskały korzyść majątkową. W toku procesu A. P.- żona dłużnika wskazywała, że pod koniec 2014 roku namówiła męża, aby odpisał córkom dom przy ulicy (...) w L., połowę mieszkania w bloku przy ulicy (...) i pole w D. tj. udział ½ z 2,30 ha. Były to 4 nieruchomości, przy czym jedną z nim stanowiła droga dojazdowa, a druga zabudowana garażem przynależnym do budynku mieszkalnego. Zarówno dom przy ulicy (...), mieszkanie przy ulicy (...), jak również działka w D. były obciążone hipoteką (k.417-417v). Córki dłużnika- K. W. (1) i W. P. (1) wskazywały, iż chciały, aby ojciec przepisał im nieruchomości, gdyż potrzebowały ich do powiększenia swojej zdolności kredytowej. Chciały wziąć kredyt na rozwój swojej działalności gospodarczej.

W związku z powyższym, na podstawie art. 528 k.c., wierzyciel może żądać uznania czynności za bezskuteczną, chociażby osoba uzyskująca korzyść nie wiedziała i nawet przy zachowaniu należytej staranności nie mogła się dowiedzieć, że dłużnik działał ze świadomością pokrzywdzenia wierzycieli.

Istotne dla zbadania wystąpienia przesłanki pokrzywdzenia wierzyciela jest ustalenie konkretnej sytuacji, czy w przypadku dokonania czynności przez dłużnika wierzyciel nie może się zaspokoić z ewentualnego ekwiwalentu uzyskanego od osoby trzeciej oraz w przypadku braku tego ekwiwalentu lub niemożności zaspokojenia się z niego, czy w przypadku nie dokonania tej czynności wierzyciel faktycznie zostałby zaspokojony (zob. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 14 lutego 2008 roku, sygn. akt. II CSK 503/07, L.).

Zgodnie ze stanowiskiem Sądu Najwyższego zawartym w wyrokach z dnia 13 października 2006 roku w sprawie III CSK 58/06 oraz z dnia 28 czerwca 2007 roku w sprawie IV CSK 115/07, samo uzyskanie przez dłużnika na skutek dokonania zaskarżonej czynności ekwiwalentu od osoby trzeciej nie eliminuje stanu pokrzywdzenia wierzyciela, jeżeli wierzyciel nie miał możliwości uzyskania zaspokojenia chronionej wierzytelności z ekwiwalentu (świadczenia wzajemnego osoby trzeciej). Również w takiej sytuacji rozporządzenie majątkowe dłużnika mogłoby prowadzić do stanu jego niewypłacalności, skoro uzyskany przez dłużnika ekwiwalent rozporządzenia nie umożliwia wierzycielowi zaspokojenia egzekucyjnego chronionej wierzytelności. Zatem istnieje potrzeba zbadania, czy kwestionowana czynność doprowadziła do usunięcia z majątku dłużnika takiego składnika majątkowego, z którego powód mógłby zaspokoić swoją wierzytelność. Przedmiot takiej czynności prawnej dłużnika może, jak zauważył Sąd Najwyższy w powołanych orzeczeniach, tracić dla wierzyciela swój walor egzekucyjny, jeżeli doszłoby do ustanowienia na nim wcześniej hipoteki tworzącej przywilej egzekucyjny dla wierzyciela hipotecznego. Jeżeli zatem powód nie mógłby uzyskać zaspokojenia, utrudniałoby to teoretyczny wniosek o braku pokrzywdzenia. W przypadku, gdy nieruchomość obciążona jest hipoteką, istotne jest więc zbadanie, czy wobec istnienia obciążenia hipotecznego, wierzyciel miałby możliwość przynajmniej częściowego zaspokojenia swojej wierzytelności.

Ze zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego wynika, że na dzień dokonania przez M. P. (1) i pozwane umowy darowizny i ustanowienia służebności tj. 14 października 2014 roku, wpisana była hipoteka umowna do sumy 403.464,98 zł na rzecz (...) Bank S.A. z siedzibą w W. na nieruchomości, dla której prowadzona jest księga wieczysta nr (...), hipoteka umowna do sumy 300.000 zł na rzecz Banku (...) S.A. z siedzibą w W. Oddział w L. na nieruchomości, dla której prowadzona jest księga wieczysta nr (...), hipoteka umowna zwykła w kwocie 147.246,21 CHF i kaucyjna do kwoty 38.284,01 CHF na nieruchomości, dla której prowadzona jest księga wieczysta nr (...), hipoteka zwykła w kwocie 5.000 zł na rzecz (...) Bank (...) (...) w L. oraz zajęcie nieruchomości w postępowaniu egzekucyjnym (...) na nieruchomości dla której prowadzona jest księga wieczysta nr (...).

Po dokonaniu darowizny przez dłużnika na rzecz pozwanych, A. P., K. W. (1) i W. P. (1) dokonały sprzedaży nieruchomości stanowiącej lokal mieszkalny oznaczony nr (...), położony w budynku nr (...) przy ulicy (...) w L. za cenę 365.000 zł, przy czym A. P. przysługujące jej udziały za cenę wynoszącą 182.500 zł, zaś K. W. (1) i W. P. (3) przysługujące im udziały za cenę wynoszącą po 91.250 zł.

Z przeprowadzonych w toku sprawy dowodów wynika także, iż postępowania egzekucyjne wszczęte z wniosku powoda przeciwko dłużnikowi M. P. (1) zostały umorzone z powodu braku majątku po stronie M. P. (1), co uzasadniało twierdzenie, iż w wyniku egzekucji nie zostanie uzyskana suma wyższa od kosztów egzekucji (art. 824 § 1 pkt 3 k.p.c.).

W dalszej kolejności należało rozważyć, czy pozwane wiedziały lub przy zachowaniu należytej staranności mogły wiedzieć, że dłużnik M. P. (1) w chwili zawarcia umowy darowizny i ustanowienia służebności miał rozeznanie, że czynność ta może spowodować niemożność zaspokojenia się z jego majątku przez wierzycieli.

Świadomość dłużnika, jako element odnoszący się do sfery wewnętrznej człowieka jest trudna do uchwycenia i wykazania. Z tego powodu niezbędnym było opracowanie pomocniczych, obiektywnych kryteriów pozwalających na określenie stanu świadomości dłużnika.

Jak wskazał Sąd Apelacyjny w Katowicach w wyroku z dnia 12 lutego 2014 roku wydanym w sprawie I ACa 951/11 świadomość pokrzywdzenia istnieje, gdy dłużnik wie, że na skutek czynności prawnej określone walory wyjdą z jego majątku, a wierzyciele będą mieli trudności z zaspokojeniem. Wystarczy świadomość, że dokonana czynność prawna może spowodować dla ogółu wierzycieli niemożność zaspokojenia się. Przyjmuje się, iż świadomość obejmuje w tym przypadku dwa elementy: po pierwsze dłużnik wiedział o istnieniu wierzytelności, a po drugie znał skutek czynności prawnej (zob. wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 12 lutego 2014 roku, sygn. akt I ACa 951/11, L.)

Dodatkowo należy zauważyć, że świadomość ta winna występować w momencie dokonywania czynności (zob. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 18 stycznia 2008 roku, sygn. akt V CSK 381/07, L.).

Na podstawie przytoczonych wcześniej rozważań, można wysnuć wniosek, że dla stwierdzenia po stronie dłużnika istnienia świadomości działania z pokrzywdzeniem wierzycieli, powód winien wykazać, zgodnie z zasadą ciężaru dowodu (art. 6 k.c. i 232 zd. 1 k.p.c.), że, kiedy kwestionowana czynność prawna była dokonywana, po stronie dłużnika istniał taki stan rzeczy, który, u osoby zachowującej należytą staranność wzbudził by obawy o możliwości realizacji istniejących zobowiązań, na skutek dokonania tej czynności.

Ze zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego ponad wszelką wątpliwość wynika, iż M. P. (1) dokonując w dniu 14 października 2014 roku umowy na rzecz pozwanych, prowadził dobrze prosperującą firmę świadczącą usługi remontowo- budowlane. Sytuacja finansowa firmy zmieniła się dopiero w 2015 roku. Wówczas za wykonaną pracę dłużnik miał obiecane wynagrodzenie rzędu 2.500.000 zł. Jednak ze względu na upadłość firmy zlecającej pracę, nie otrzymał należnych pieniędzy. Od tego czasu jego sytuacja finansowa uległa drastycznej zmianie. Sąd dokonał również analizy zeznań (...), z których wynika, iż od 2015 roku dłużnik osiągał znacznie niższe dochody aniżeli w latach poprzednich. Uwadze Sądu nie umknął fakt, że jeszcze do 2016 roku M. P. (1) płacił regularnie swoje zobowiązania kredytowe. Następnie, z powodu braku środków finansowych zaprzestał spłaty. Wskazać należy, że umowa kredytu zawartego dnia 6 lutego 2014 roku, została wypowiedziana pismem z dnia 13 kwietnia 2016 roku, a zatem po dokonaniu przez dłużnika kwestionowanej czynności. Również postępowania egzekucyjne zostały wszczęte na wniosek powoda z dnia 31 stycznia 2017 roku i 11 grudnia 2017 roku.

Zdaniem Sądu, pozwane nie wiedziały, aby M. P. (1) dokonując umowy darowizny mógł spowodować niemożność zaspokojenia się z jego majątku przez wierzycieli.

Tym samym powód nie wykazał aby dłużnik dokonując czynności prawnej z pozwanymi działał ze świadomością pokrzywdzenia wierzycieli. Nie została więc spełniona jedna z wymaganych kumulatywnie przesłanek warunkujących zasadność powództwa, wobec czego powództwo jako niezasadne podlega oddaleniu.

Rozstrzygnięcie o kosztach postępowania zawarte w punkcie II wyroku Sąd oparł o treść art. 98 k.p.c. przyjmując zasadę odpowiedzialności za wynik procesu. Dodać przy tym należy, że razie współuczestnictwa formalnego, a z takim mieliśmy do czynienia w niniejszej sprawie (art. 72 § 1 pkt. 2 k.p.c.), wygrywającym proces współuczestnikom sąd przyznaje zwrot kosztów w wysokości rzeczywiście poniesionej. Każdy ze współuczestników ustanowił pełnomocnika do reprezentowania swoich praw i interesów w procesie cywilnym, każdemu z nich przysługują zatem roszczenie o zwrot poniesionych z tego tytułu kosztów.

W przedmiotowej sprawie na koszty procesu poniesione przez pozwane składało się wynagrodzenie zawodowego pełnomocnika będącego adwokatem w wysokości 5.400 zł (ustalone w oparciu o § 2 pkt. 6 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku Dz. U. z 2015 roku poz. 1800) oraz opłaty od udzielonego pełnomocnictwa w łącznej kwocie 17 zł.

Mając na uwadze powyższe, w oparciu o wskazane przepisy, Sąd orzekł jak w sentencji.