Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 28 września 2021 r.

Sąd Okręgowy Warszawa - Praga w Warszawie VII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący SSO Renata Gąsior

po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w dniu 28 września 2021 r. w W.

sprawy D. B.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W.

o rentę z tytułu niezdolności do pracy

na skutek odwołania D. B.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W. z dnia 27 listopada 2019 roku, znak: (...)

oddala odwołanie.

SSO Renata Gąsior

UZASADNIENIE

W dniu 7 stycznia 2020 r. D. B. wniósł odwołanie od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W. z 27 listopada
2019 r. znak: (...) wnosząc o jej zmianę i uznanie daty 25 września 2013 r. jako dnia powstania jego niezdolności do pracy i w konsekwencji przyznanie mu prawa do świadczenia rentowego. Odwołujący zarzucił decyzji świadome pominięcie części dokumentacji medycznej z lat 2013-2015 oraz niezgodność stanowiska organu rentowego ze zgromadzonym materiałem dowodowym, polegającym m. in. na pominięciu opinii lekarza neurologa, który po właściwym zdiagnozowaniu jego choroby w szpitalu przy (...) przy ul. (...) w W. był pierwszym lekarzem prowadzącym i zna całą historię jego choroby i przebiegu leczenia. W ocenie odwołującego lekarz orzecznik ustalił niezgodnie z faktami datę początku jego niepełnosprawności na dzień 10 lipca 2015 r. W sprzeciwie od orzeczenia ww. lekarza wykazał, że jako datę powstania niepełnosprawności należy liczyć datę najpóźniej od pierwszego przyjęcia go do szpitala z powodu ostrów objawów choroby, co miało miejsce w trybie pilnym w dniu 25 września 2013 r. w (...) Szpitalu (...) w W.. Mimo dowodów potwierdzających powyższe stanowisko, komisja lekarska ZUS podtrzymała poprzednie orzeczenie,
nie przedstawiając odwołującemu żadnych wyjaśnień ani argumentacji odnośnie złożonych przez niego dokumentów. Tymczasem fakty z historii choroby zdaniem odwołującego świadczy o wadliwym rozpoznaniu schorzenia w Szpitalu (...). Przyjmując stanowisko przedstawicieli ZUS za słuszne można by dalej wnioskowa w ten sposób, że przez prawie 2 lata od pobytu w Szpitalu (...) miał podwójne widzenie, męczliwość mięśni i poważne trudności w oddychaniu, to pomimo to był jeszcze to okres pełnej zdolności do pracy,
z czym odwołujący się nie zgodził (odwołanie k. 3-24 a.s.).

W odpowiedzi na odwołanie z 30 stycznia 2020 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W. wniósł o jego oddalenie na podstawie
art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c. Uzasadniając swoje stanowisko w sprawie organ rentowy powołał się na treść art. 57 i 58 ustawy o emeryturach i rentach z FUS, wskazując, że w toku postępowania zainicjowanego wnioskiem odwołującego został ostatecznie skierowany na badanie do komisji lekarskiej ZUS, która orzeczeniem z 25 listopada 2019 r. uznał, iż jest trwale i częściowo niezdolny do pracy, a data powstania tej niezdolności to 10 lipca 2015 r. W ocenie organu ubezpieczony nie spełnił trzeciego warunku określonego w ww. przepisach, tj. niezdolność do pracy nie powstała w czasie ubezpieczenia jak również w ciągu 18 miesięcy od ustania ubezpieczenia. Odwołujący opłacił składki na ubezpieczenie społeczne
do 11 sierpnia 2012 r. W oparciu o powyższe organ rentowy skarżoną decyzją odmówił odwołującemu prawa do wnioskowanego świadczenia (odpowiedź na odwołanie k. 25 a.s.).

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

D. B., urodzony (...), posiada tytuł magistra inżyniera elektryka. W okresie od 31 grudnia 1998 r. do 31 sierpnia 2013 r.,
od 1 września 2015 r. do 30 września 20155 r. i o d 7 grudnia 2015 r. do 6 marca 2016 r. prowadził działalność gospodarczą pod nazwą PHU (...)
w O.. Z powyższego tytułu odwołujący opłacał składki na ubezpieczenia społeczne w okresie od 1 stycznia 1999 r. do 11 sierpnia 2012 r. (zaświadczenie
z Politechniki (...) k. 6 a.r.; poświadczenie dla celów emerytalno-rentowych – akta rentowe, karta nienumerowana).

W dniu 30 września 2019 r. D. B. zwrócił się do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddziału w W. z wnioskiem o rentę z tytułu niezdolności do pracy (wniosek o rentę z załącznikami k. 1-21 a.r.).

W związku z powyższym odwołujący został skierowany na badania do lekarza orzecznika ZUS, który orzeczeniem z 26 września 2019 r. uznał go za trwale częściowo niezdolnego do pracy, jednocześnie określając datę powstania tej niezdolności na 10 lipca 2015 r. tj. od hospitalizacji. W ocenie lekarza orzecznika istniejące u odwołującego przewlekłe schorzenie układu nerwowego z deficytem w postaci miastenii ciężko rzekomoporaźnej, rozpoznanej
w 2015 roku, powoduje niezdolność do pracy zgodnej z kwalifikacjami.
Nie stwierdzono celowości przekwalifikowania zawodowego ani rehabilitacji leczniczej w ramach prewencji rentowej ZUS. Orzeczenie zostało wydane po przeprowadzeniu bezpośredniego badania i dokonaniu analizy przestawionej dokumentacji medycznej z przebiegu leczenia w latach 2013-2019 i zaświadczeń o stanie zdrowia wystawionych przez lekarzy leczących w 2019 roku (orzeczenie lekarza orzecznika ZUS z 26.09.2019 r., opinia lekarska – akta rentowe, karty nienumerowane).

W dniu 6 listopada 2019 r. odwołujący wniósł sprzeciw od powyższego orzeczenia, kwestionując przyjętą przez lekarza orzecznika datę powstania niezdolności do pracy. W ocenie odwołującego stwierdzona u niego częściowa niezdolność do pracy powstała w 2013 roku, kiedy to z powodu m. in. podwójnego widzenia, opadania lewej powieki i żuchwy oraz nosowej mowy w dniu 25 września 2013 r. trafił do (...) Szpitala (...) w W. (sprzeciw – akta rentowe, karty nienumerowane).

Wskutek sprzeciwu odwołującego, został skierowany na badanie przed komisją lekarską ZUS. W opinii z 25 listopada 2019 r. komisja lekarska stwierdziła, że po hospitalizacji w 2013 roku stwierdzana o odwołującego objawy neurologiczne – być może pierwsze objawy miastenii – ustąpiły, co wynika z epikryzy w karcie informacyjnej z 2015 roku, zaś samo rozpoznanie schorzenia nie uzasadnia orzeczenia niezdolności do pracy, które jest zależne od stopnia nasilenia objawu i ich wpływu na funkcje. Z uwagi na powyższe komisja lekarska orzeczeniem z 25 listopada 2019 r. stwierdziła, że odwołujący jest trwale częściowo niezdolny do pracy od 10 lipca 2015 r. (orzeczenie komisji lekarskiej ZUS z 25.11.2019 r., opinia lekarska – akta rentowe, karty nienumerowane).

Decyzją z 27 listopada 2019 r. znak: (...) ZUS (...) Oddział w W. odmówił D. B. prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy. W uzasadnieniu decyzji organ rentowy wskazał, że odmawia przyznania odwołującemu renty, ponieważ nie spełnił trzeciego z warunków określonych w art. 57 ustawy o emeryturach i rentach z FUS, gdyż niezdolność do pracy nie powstała w ciągu 18 miesięcy od ustania zatrudnienia (ubezpieczenia). Organ rentowy powołał się na orzeczenie komisji lekarskiej ZUS z 25 listopada 2019 r., która ustaliła, że niezdolność do pracy powstała w dniu 10 lipca 2015 r., tj. później niż w ciągu 18 miesięcy od ustania ubezpieczenia. Ponadto Zakład nie uwzględnił okresów od 12 sierpnia 2012 r. do 31 sierpnia 2003 r., od 1 września 2015 r. do 30 września 2015 r. i od 7 grudnia 2015 r. do 6 marca 2016 r., ponieważ nie zostały opłacone składki na ubezpieczenie społeczne (decyzja ZUS z 27.11.2019 r. – akta rentowe, karty nienumerowane).

W oparciu o opinie biegłej sądowej i dokumentację medyczną Sąd Okręgowy ustalił, że odwołujący choruje na (...) ((...)). Schorzenie występuje od 2013 roku, przy czym początkowo nie zostało prawidłowo rozpoznane. W dniu 25 września 2013 r. odwołujący został przyjęty do szpitala w trybie pilnym i był hospitalizowany na Oddziale Neurologii Szpitala (...) do 3 października 2013 r. z powodu narastającego od miesiąca opadania powieki lewego oka oraz podwójnego widzenia. Powyższe schorzenia zakwalifikowano jako niedowład nerw okoruchowego (nerw III czaszkowy) lewy. Jednocześnie u odwołującego stwierdzono przewlekłą infekcję górnych dróg oddechowych. Podczas hospitalizacji zastosowano antybiotykoterapię, stwierdzono stopniowe wycofywanie się objawów. W trakcie pobytu obserwowano podwyższone wartości ciśnienia tętniczego krwi oraz tętna. Włączono leczenie hipotensyjne, uzyskując ich normalizację. Poza tym pobyt w Oddziale odbywał się bez powikłań, a z dniem 3 października 2013 r. odwołujący w stanie ogólnym dobrym został wypisany do domu z zaleceniami m. in. dalszej opieki rejonowych poradni neurologicznej i laryngologicznej.

W październiku 2013 r. odwołujący został poddany tomografii komputerowej zatok. Ponadto w badaniu (...) z 24 października 2013 r. stwierdzono ujemny wynik elektrostymulacyjnej próby męczliwości nerwu twarzowego lewego. Zalecono próbę farmakologiczną z P.. W związku ze zgłaszaniem męczliwości powiek, zapalenia zatok i podwójnego widzenia, w listopadzie 2013 roku odwołujący otrzymał skierowanie do poradni specjalistycznej laryngologicznej i okulistycznej oraz na badanie (...). Kolejne skierowania na badanie diagnostyczne (CT głowy + kontrast) z powodu zgłaszanych wyżej objawów odwołujący otrzymał 2 lipca 2015 r. wraz ze skierowaniem do poradni foniatrycznej – na „cito”.

Od 10 lipca 2015 r. odwołujący był hospitalizowany w Klinice (...) przy ul. (...) w W. z rozpoznaniem miastenia uogólniona – zagrażający przełom miasteczniczny (nasilony zespół opuszkowy i duszność). Odwołujący został przyjęty z powodu narastających od miesiąca zaburzeniem mowy o typie dyzartii, od 2 tygodni diplopii i zmiennego opadania powiek, od 2 tygodni również zaburzenia połykania-ksztuszenia, cofania pokarmów nosem i trudności w żuciu pokarmów. W wywiadzie z przyjęcia odwołujący podawał, że od początku czerwca 2015 r. występowały również epizody okresowej duszności wysiłkowej, która uległ nasileniu w dniu przyjęcia. W epikryzie odnotowano, że w 2013 roku odwołujący był hospitalizowany z powodu opadania powieki i żuchwy oraz podwójnego widzenia, a objawy te trwały około 1,5 miesiąca i samoistnie ustąpiły. Wykonana podczas hospitalizacji próba elektrostymulacji nerwu twarzowego prawego była słabo dodatnia, a próba męczliwości dodatnia. Odwołujący został poddany leczeniu farmakologicznemu, na stale włączono leczenie typowe dla miastenii (M., E.).

Ponowna hospitalizacja odwołującego miała miejsce w okresie od 1 do 6 sierpnia 2019 r. w celu rewaluacji stanu klinicznego. Wówczas rozpoznano u odwołującego: miastenia ciężko rzekomoporażna i inne zaburzenia nerwowo-mięśniowe, obustronne uszkodzenie nerwów strzałkowych, miastenia uogólniona seropozytywna, cukrzyca, leczona dietą i lekami doustnymi, nadciśnienie tętnicze, stan po obustronnym odklejeniu siatkówki, dyskopatia odcinka szyjnego kręgosłupa, masywne zmiany zwyrodnieniowe odcinka lędźwiowego kręgosłupa, niedobór witaminy D, otyłość (opinia neurologiczna k. 45-46 a.s., k. 71-72 a.s.; dokumentacja medyczna odwołującego: karty informacyjne leczenia szpitalnego: k. 11-12 a.s., k. 21-24 a.s.; skierowania na badania k. 14-17 a.s.; wyniki badań k. 19-20 a.s.; zaświadczenie lekarskie z 30.10.2019 r. k. 10 a.s.).

Sąd Okręgowy ustalił powyższy stan faktyczny w oparciu o dowody
z dokumentów załączonych do akt rentowych, w szczególności dokumentacji medycznej odwołującego. Dokumenty załączone do akt sprawy zawierały podstawowe informacje pozwalające ustalić bazowe okoliczności składające się na stan faktyczny sprawy. Dokumenty przedłożone w sprawie nie były kwestionowane przez strony, wobec czego Sąd uznał je za wiarygodne i załączył do materiału dowodowego. Dowody te nie były kwestionowane przez strony postępowania, a mając na względzie charakter sprawy oraz brak zastrzeżeń do ich treści Sąd uwzględnił je w całości jako wiarygodne.

Ponadto, jak wskazano powyżej, ustalając stan faktyczny w zakresie stanu zdrowia odwołującego Sąd oparł się na opinii biegłej sądowej z zakresu neurologii. W ocenie Sądu z opinie zostały sporządzone w sposób rzetelny i fachowy, na podstawie udostępnionej w sprawie dokumentacji medycznej odwołującego. Sposób przedstawienia przez biegłego historii rozpoznanych u odwołującego schorzeń oraz przebiegu ich leczenia cechowała dostateczna szczegółowość i jednoznaczność. Wnioski biegłego co do stanu zdrowia odwołującego, daty powstania zdiagnozowanych u niego schorzeń oraz możliwości stwierdzenia ich zaostrzenia były dostatecznie uzasadnione i nie budziły zastrzeżeń Sądu.

Na tle powyższego Sąd nie podzielił zastrzeżeń do opinii zgłaszanych przez odwołującego (k. 58 a.s., k. 84 a.s.). Biegła odniosła się do zarzutów zgłoszonych w piśmie procesowym z 3 listopada 2020 r. w opinii uzupełniającej z 2 grudnia 2020 r., wskazując, że zgłaszane przez odwołującego dolegliwości występujące po hospitalizacji w 2013 roku nie znajdują potwierdzenia w dokumentacji medycznej. Z kolei zarzuty podnoszone w piśmie z 15 lutego 2021 r. opierały się na ogólnym podważaniu kompetencji biegłego, przedstawianiu przez odwołującego własnej interpretacji historii choroby oraz procesu jej leczenia, a także zwróceniu uwagi na kwestie, do których biegła odniosła się już w opinii uzupełniającej.

W ocenie Sądu wymienione wyżej dowody były wystarczające do wyjaśnienia wszelkich istotnych okoliczności w sprawie i nie zachodziły przy tym wątpliwości wymagające usunięcia poprzez przeprowadzenia dodatkowych dowodów, w tym opinii biegłego specjalisty z zakresu chorób o podłożu auto immunobiologicznym. W szczególności Sąd uznał, że sporządzone na potrzeby niniejszej sprawy opinie neurologiczne były wystarczające do dokonania ustaleń dotyczących daty powstania bezspornie istniejącej u odwołującego niezdolności do pracy. W konsekwencji Sąd na podstawie art. 235 ² § 1 pkt 5 k.p.c. pominął wniosek odwołującego o dopuszczenie i przeprowadzenie ww. dowodu.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Odwołanie było niezasadne.

Spór w niniejszej sprawie dotyczył kwestii prawa D. B. do renty z tytułu niezdolności do pracy. W myśl art. 57 ust. 1 ustawy z dnia
17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz. U. z 2021 r. poz. 291 – dalej jako ustawa emerytalna) renta z tytułu niezdolności do pracy przysługuje ubezpieczonemu, który spełnił łącznie następujące warunki:

1)  jest niezdolny do pracy,

2)  ma wymagany okres składkowy i nieskładkowy,

3)  niezdolność do pracy powstała w okresach składkowych wymienionych w ustawie albo nie później niż w ciągu 18 miesięcy od ustania tych okresów.

W treści wskazanej powyżej regulacji zostały określone warunki konieczne do powstania prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy. Warunki te muszą być spełnione łącznie.

Zakład Ubezpieczeń Społecznych na podstawie zaskarżonej przez odwołującego decyzji odmówił przyznania mu prawa do renty powołując się na orzeczenie komisji lekarskiej ZUS, która wprawdzie uznała odwołującego za osobę trwale i częściowo niezdolną do pracy, jednocześnie jednak określiła datę powstania tej niezdolności na dzień 10 lipca 2019 r. Tym samym, zgodnie ze stanowiskiem organu rentowego, odwołujący nie spełniał przesłanki określonej w art. 57 ust. 1 pkt 3 ustawy emerytalnej, gdyż stwierdzona u niego niezdolność do pracy nie powstała w okresach składkowych wymienionych w ustawie bądź nie później niż w ciągu 18 miesięcy od ustania tych okresów. W sprawie było przy tym bezsporne, czego odwołujący nie kwestionował, że ostatni okres ubezpieczenia odwołującego – z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej – upłynął z dniem 11 sierpnia 2012 r., tj. ostatnim dniem, za który opłacono składki na ubezpieczenie. Powyższa przesłanka była przy tym jedną, jaką organ rentowy zakwestionował. Rozważania Sądu sprowadzały się zatem do weryfikacji skarżonej decyzji pod kątem prawidłowości ustalenia daty powstania niezdolności do pracy.

Przepis art. 57 ust. 1 pkt 3 ustawy o emeryturach i rentach z FUS wymaga, aby niezdolność do pracy powstała w okresach w przepisie tym wskazanych. Pogorszenie istniejącej przed podjęciem zatrudnienia niezdolności do pracy w ramach danego jej stopnia uzasadnia prawo do renty, gdy po pierwsze – powstało w okresach wskazanych w art. 57 ust. 1 pkt 3 ustawy oraz po drugie – spowodowało autonomicznie utratę zdolności do wykonywania pracy w dotychczasowym zakresie. Dokonanie oceny niezdolności do pracy ubezpieczonego powinno nastąpić przy uwzględnieniu regulacji art. 12 ustawy emerytalnej, zgodnie z treścią którego niezdolność do pracy jest kategorią ubezpieczenia społecznego łączącą się z całkowitą lub częściową utratą zdolności do pracy zarobkowej z powodu naruszenia sprawności organizmu bez rokowania jej odzyskania po przekwalifikowaniu. Przepis art. 12 ust. 2 i 3 ustawy emerytalnej rozróżnia dwa stopnie niezdolności do pracy - całkowitą i częściową. W myśl ww. przepisów osobą częściowo niezdolną do pracy jest osoba, która w znacznym stopniu utraciła zdolność do pracy zgodnej z poziomem posiadanych kwalifikacji. Z kolei całkowita niezdolność do pracy polega na utracie zdolności do wykonywania jakiejkolwiek pracy. Przesłanka niezdolności do jakiejkolwiek pracy odnosi się do każdego zatrudnienia w innych warunkach niż specjalnie stworzone na stanowiskach pracy odpowiednio przystosowanych do stopnia i charakteru naruszenia sprawności organizmu. Przy ocenie stopnia i trwałości tej niezdolności oraz rokowania, co do jej odzyskania uwzględnia się zarówno stopień naruszenia sprawności organizmu, możliwość przywrócenia niezbędnej sprawności w drodze leczenia i rehabilitacji, jak i możliwość wykonywania pracy dotychczasowej lub podjęcia innej oraz celowość przekwalifikowania zawodowego, biorąc pod uwagę rodzaj i charakter dotychczas wykonywanej pracy, poziom wykształcenia, wiek i predyspozycje psychofizyczne ubezpieczonego (art. 13 ust. 1 ustawy emerytalnej). Istotne pogorszenie stanu zdrowia uzasadniające nabycie prawa do świadczenia rentowego występuje wtedy, gdy następstwa postępującego schorzenia istniejącego przed podjęciem zatrudnienia i powodującego całkowitą niezdolność do pracy, powstałe w okresach wymienionych w art. 57 ust. 1 pkt 3 ustawy, samodzielnie spowodowały utratę zdolności do wykonywania pracy odpowiadającej dotychczasowym możliwościom zdrowotnym ubezpieczonego (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 24 czerwca 2015 r., sygn. akt I UK 357/14).

Ocena niezdolności do pracy w zakresie dotyczącym naruszenia sprawności organizmu i wynikających stąd ograniczeń możliwości wykonywania zatrudnienia, jak również momentu ich powstania, w postępowaniu odwoławczym wymaga z reguły wiadomości specjalnych. W sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych dotyczących prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy, do dokonywania ustaleń w zakresie oceny stopnia zaawansowania chorób oraz ich wpływu na stan czynnościowy organizmu, uprawnione są osoby posiadające fachową wiedzę medyczną, a zatem okoliczności tych można dowodzić tylko przez dowód z opinii biegłych sądowych, zgodnie z treścią art. 278 k.p.c. Opinia biegłego ma na celu ułatwienie sądowi należytej oceny zebranego materiału dowodowego wtedy, gdy potrzebne są do tego wiadomości specjalne. W tym znaczeniu biegły jest pomocnikiem sądu, jednakże prezentuje własne stanowisko w kwestii, którą sąd rozstrzyga. Biegły zachowuje niezawisłość co do merytorycznej treści opinii, co zapewnia prawidłową rolę tej opinii w postępowaniu sądowym. Dlatego też opinie sądowo-lekarskie sporządzone w sprawie przez lekarzy specjalistów, mają zasadniczy walor dowodowy dla oceny schorzeń ubezpieczonego.

Odwołując się od skarżonej decyzji ubezpieczony zajął stanowisko, zgodnie z którym organ rentowy nieprawidłowo określił datę powstania jego niezdolności do pracy na dzień 10 lipca 2015 r. W ocenie odwołującego za datę powstania niezdolności do pracy należało przyjąć dzień pierwszej hospitalizacji, która miała miejsce 25 września 2013 r., a której przyczyną były objawy opadania powieki i podwójnego widzenia, wówczas błędnie zakwalifikowane jako uszkodzenie nerwu III okoruchowego. Po przeprowadzeniu postępowania dowodowego Sąd nie podzielił jednak tego stanowiska. Zebrany materiał dowody potwierdza, że w czasie hospitalizacji odwołującego w 2013 roku występujące u niego objawy zostały nieprawidłowo zinterpretowane jako uszkodzenie nerwu okoruchowego. Diagnozy medyczne z późniejszego okresu leczenia odwołującego jednoznacznie kwalifikują występujące wówczas objawy w postaci opadania powieki oraz podwójnego widzenia jako mające związek z ostatecznie stwierdzoną
u odwołującego miastenią – stanowiącą przyczynę stwierdzenia u odwołującego trwałej, częściowej niezdolności do pracy – co znajduje potwierdzenie m. in.
w zaświadczeniu lekarskim z 30 października 2019 r. Tożsamy wniosek w tym zakresie sformułowała opiniująca w sprawie biegła neurolog, która dokonała analizy załączonej do sprawy dokumentacji medycznej. O ile zatem istnieją podstaw do uznania, że odwołujący cierpi na schorzenie w postaci miastenii
co najmniej od 2013 roku, o tyle fakt ten nie jest tożsamy z wystąpieniem w tym czasie naruszenia sprawności organizmu w stopniu, który uzasadniałby uznanie go za osobę niezdolną do pracy. Samo bowiem wystąpienie u ubezpieczonego danej jednostki chorobowej lub jej objawów, a także podjęcie w związku z tym leczenia, nie oznacza, że w momencie uzewnętrznienia się pewnych cech schorzenia doszło do zaistnienia niezdolności do pracy. Skoro niezdolność
do pracy zgodnie z art. 12 ustawy emerytalnej jest definiowana jako naruszenie stopnia organizmu w stopniu znacznie utrudniającym lub uniemożliwiającym podjęcie aktywności zawodowej, to schorzenia, które takiego naruszenia organizmu nie wywołują, choć potencjalnie mogą, nie będą kwalifikowane jako wywołujące niezdolność do pracy. Okoliczność, że choroba istniała wcześniej nie jest bowiem równoznaczna z istnieniem niezdolności do pracy. Stan chorobowy może istnieć od lat, a dopiero od pewnego momentu, ze względu na zaostrzenie objawów, może powodować niezdolność do pracy. Przy ustalaniu daty powstania niezdolności do pracy nie można więc oprzeć się jedynie na dacie rozpoznania choroby, wykrycia jej objawów lub też podstaw medycznych do jej diagnozy na skutek przeprowadzonych następnie badań. Konieczne jest ustalenie, kiedy schorzenie to powstało oraz jaki wpływ na jego powstanie miały inne zaburzenia sprawności organizmu ubezpieczonego. Ustalenie jedynie daty ujawnienia się objawów naruszenia sprawności organizmu (choroby) nie jest wystarczające dla rozstrzygnięcia sprawy o rentę rodzinną (zob. wyrok Sądu Najwyższego
z 31 stycznia 2017 r., II UK 651/15).

Jak wynika z opinii biegłego dokumentacja medyczna odwołującego
z przełomu września 2013 – lipca 2015 nie potwierdza, by po hospitalizacji
w okresie od 25 września do 3 października 2013 r. u odwołującego występowało nasilenie objawów i dolegliwości związanych z miastenią. Sąd podzielił ocenę biegłej w tym zakresie. Biegła wskazała przy tym na wyniki badań (...)
z 24 października 2013 r., zgodnie z którymi elektrostymulacyjna próba nerwu twarzowego lewego wypadła ujemnie, co potwierdza brak zaostrzenia schorzeń w okresie po zakończeniu hospitalizacji w stopniu uzasadniającym uznanie choćby częściowej, okresowej niezdolności do pracy. Jednocześnie z karty informacyjnej leczenia szpitalnego z 2013 roku wynika, że w trakcie hospitalizacji odwołującego uzyskano zadowalające efekty leczenia i został wypisany do domu w stanie ogólnym dobrym, co pozwala na uznanie, iż objawy z powodu których został przyjęty do szpitala (opadanie powieki, podwójne widzenie) czasowo ustąpiły. Ta ocena dodatkowo znajduje potwierdzenie
w epikryzie karty leczenia szpitalnego z 2015 roku, w której jednoznacznie stwierdzono, że wspomniane wyżej objawy trwały około 1,5 miesiąca
i samoistnie ustąpiły. Informacje w tym zakresie były również zbieżne z faktem skierowania odwołującego na kolejne badania oraz do poradni specjalistycznych w listopadzie 2013 roku w związku ze zgłaszaniem przez odwołującego męczliwości powiek, zapalenia zatok i podwójnego widzenia. Sąd zwrócił przy tym uwagę na brak dokumentacji medycznej odwołującego z okresu po listopadzie 2013 roku, a przed kolejną hospitalizacją, w szczególności potwierdzającej przewlekłe istnienie czy też zaostrzenie zarówno objawów wskazanych wyżej, jak innych zgłaszanych przez odwołującego, a stwierdzonych podczas ponownego przyjęcia do szpitala w lipcu 2015 roku (opadanie żuchwy, męczliwość, duszności, kłopoty z przeżuwaniem). Należy przy tym podkreślić,
że zgodnie z ugruntowanym orzecznictwem ciężar dowodu, w tym zwłaszcza w zakresie wykazania spełnienia warunków do uzyskania świadczenia, spoczywa na osobie ubiegającej się o jego przyznanie (zob. wyroki Sądu Najwyższego;
z 28 marca 2001 r., II UKN 297/00; z 8 stycznia 2008 r., I UK 193/07;
z 15 października 2010 r., III UK 20/10). Tak określony ciężar dowodu rozciąga się również na obowiązek przedstawienia dowodów potwierdzających stan zdrowia w przypadku ubiegania się o świadczenie rentowe, bądź co najmniej wskazania jednostki leczniczej, która dowody w tym zakresie jest w stanie sądowi udostępnić.

W tym stanie rzeczy Sąd Okręgowy uznał za zasadne wnioski biegłej
z zakresu neurologii w zakresie oceny stanu zdrowia odwołującego
i w konsekwencji braku podstaw do stwierdzenia innej daty powstania niezdolności do pracy niż stwierdzony przez komisję lekarską ZUS. Sąd nie podzielił przy tym zastrzeżeń co do braku kompetencji biegłej neurolog do prawidłowej oceny zdiagnozowanego u odwołującego schorzenia, tym bardziej, że dokumentacja medyczna potwierdza neurologiczny charakter tego schorzenia, sam zaś odwołujący był leczony przez specjalistów z zakresu neurologii.
Tym samym należy stwierdzić, że o stanie zdrowia odwołującego wypowiedziała się biegła posiadająca fachową wiedzę, adekwatną do określenia aktualnego stopnia zaawansowania dolegliwości badanego, zaś Sąd nie znalazł podstaw do kwestionowania prawidłowości. Jak wspomniano wyżej, w postępowaniu sądowym ocena niezdolności do pracy, a co za tym idzie również weryfikacja orzeczeń lekarzy orzeczników, wymaga zasięgnięcia wiadomości specjalnych. Podstawowym więc dowodem w sprawach o rentę jest dowód z opinii biegłego. Opinia biegłego jest specyficznym dowodem, którego ocena przebiega według odmiennych kryteriów, właściwych tylko dla opinii biegłych. Dowód tego rodzaju podlega oczywiście ocenie sądu, ale tylko pod względem fachowości osoby, która ją sporządziła, dokładności przeprowadzonych badań, rzetelności oraz logiczności, jak też sposobu motywowania i stopnia stanowczości wyrażonych w opinii biegłego wniosków. Sąd nie może natomiast czynić ustaleń sprzecznych z opinią biegłego, jeśli jest ona prawidłowa i jeżeli odmienne ustalenia nie mają oparcia w pozostałym materiale dowodowym (por. wyroki Sądu Najwyższego z dnia: 18 września 2014 r., I UK 22/14; 24 czerwca 2015 r., I UK 345/14, także wyrok Sądu Apelacyjnego w Szczecinie z dnia 14 września 2017 r. III AUa 258/17).

Mając powyższe na uwadze, Sąd Okręgowy ocenił, że przeprowadzone postępowanie nie potwierdziło zasadności odwołania i tym samym nie mogło prowadzić do zmiany zaskarżonej decyzji, a w konsekwencji, przyznania D. B. prawa do wnioskowanego świadczenia. W tej sytuacji, Sąd Okręgowy, w oparciu o zgromadzony w sprawie materiał dowodowy uznał odwołanie za niezasadne, w związku z czym na podstawie art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c. orzekł o jego oddaleniu zgodnie z sentencją wyroku.

SSO Renata Gąsior