Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Powód W. S. (1) po sprecyzowaniu powództwa wniósł o zasądzenie od (...) S.A. w W. kwoty 44.655,60 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od 19 sierpnia 2021 r. do dnia zapłaty oraz kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się orzeczenia do dnia zapłaty.

W uzasadnieniu pozwu wskazał, że dochodzone przez niego roszczenie stanowi szkodę wynikającą z nienależytego wykonania zobowiązania przez L. O. - radcę prawnego podlegającego obowiązkowemu ubezpieczeniu od odpowiedzialności cywilnej, który w tym zakresie był ubezpieczony u pozwanej. Powód w treści pozwu przytoczył okoliczności postępowania, które zostało zainicjowane przez (...) S.A. z siedzibą w L. i w związku, z którym L. O. jako pełnomocnik powoda świadczył pomoc prawną. Wskazał, że w jego ocenie pomoc prawna była świadczona przez reprezentującego go fachowego pełnomocnika albowiem L. O. nie dokonał kompleksowej analizy przepisów dotyczących prawa wekslowego, w szczególności art. 10 i 32 ww. ustawy w sytuacji gdy nakaz zapłaty wydany w postępowaniu nakazowym zainicjowanym pozwem spółki (...) został wydany na podstawie weksla, którego poręczycielem był powód. Ponadto W. S. (1) podał, że mimo braku powyższej analizy pełnomocnik pozwanego z przekonaniem namówił powoda do wniesienia zarzutów od nakazu zapłaty , od których należało uiścić opłatę w wysokości ¾ opłaty od pozwu. Ponadto radca prawny L. O. zdaniem powoda niezmiennie w postępowaniu przed sądem I i II instancji twierdził, że powództwo winno zostać oddalone z uwagi na abuzywność deklaracji wekslowej. Powód wskazał, że ww. pełnomocnik z całą stanowczością zapewniał go o wygraniu sprawy i w związku z tym namawiał go do podjęcia obrony w ustalony przez siebie sposób, czego wyrazem był udział L. O. w dwóch programach telewizyjnych tj.
w „Ponad prawem” w Telewizji (...) oraz w „Sprawie dla reportera” emitowanej
w Telewizji (...). W obu programach według powoda radca prawny prezentował stanowisko dotyczące niedozwolonych klauzul umownych oraz zapewniał powoda, że jego sposób obrony jest właściwy i prowadzi do bezwzględnego oddalenia powództwa. Powyższe zachowanie profesjonalnego pełnomocnika zdaniem W. S. (1) naraziło go na koszty, których uiszczenia mógłby uniknąć gdyby został przez pełnomocnika uprzedzony
o fakcie, że ww. roszczenia dochodzone z weksla są objęte rygorami wynikającymi z prawa wekslowego, a wobec tego przy braku istnienia wady formalnej weksla lub podpisu nie powinien być nakłaniany do wzięcia udziału w przegranym (z góry) procesie. Powód wskazał przy tym, że z uzasadnienia wyroków obu sądów w sposób niebudzący wątpliwości wynikało, że pozwany nie wykazał aby weksel został wypełniony niezgodnie z deklaracją wekslową,
a nawet nie podnosił zarzutów w tym kierunku. Ponadto, według W. S. (1), ze stanowiska Sądu Apelacyjnego w Białymstoku wyrażonego w sporządzonym przez ten Sąd uzasadnieniu w przywołanej sprawie wynikało, że reprezentujący powoda profesjonalny pełnomocnik apelację wywiedzioną do tego Sądu oparł głównie na zarzutach sprowadzających się do odmowy przyznania W. S. (1) tj. pozwanemu w tym postępowaniu statusu konsumenta. Zdaniem powoda na skutek niewłaściwego zachowania profesjonalnego pełnomocnika powód jako pozwany w postępowaniu, w którym radca prawny L. O. reprezentował go jako pełnomocnik został obciążony kosztami w wysokości 44.654,60 zł. Powód sprecyzował, że na powyższą szkodę składa się: kwota 20.004 zł uiszczona na konto Kancelarii Radców Prawnych i (...) L. O. i wspólnicy jako wynagrodzenie za prowadzenie sprawy przed Sądem Okręgowym w (...)o sygn. I C (...) oraz sprawy przed Sądem Apelacyjnym w (...) o sygnaturze I ACa(...) kwota 5.850 zł – uiszczona tytułem kosztów zastępstwa procesowego zasądzonych od powoda na rzecz przeciwnika procesowego w I i II instancji oraz kwota 18.800,60 uiszczona przez powoda
w postępowaniu egzekucyjnym zainicjowanym przez wierzyciela na podstawie tytułu wykonawczego, który został wydany po uprawomocnieniu się wyroku w przywołanym przegranym przez powoda postępowaniu. Zdaniem Powoda zachowanie reprezentującego go radcy prawnego we wskazanym postępowaniu nie mieściło się we wzorcu należytej zawodowej staranności pełnomocnika, który winno się skonstruować w tym przypadku uwzględniając wskazania wynikające z art. 355 § 2 kc tj. profesjonalizm w sprawach, których prowadzenia się podejmuje. W. S. (1) podkreślił, że postępowanie radcy prawnego L. O. doprowadziło do spowodowania dodatkowej szkody w jego majątku jako klienta tego pełnomocnika. Powyższe działania zaś nie mieściły się we wspomnianym wzorcu należytej staranności. Powód podkreślił, że radca prawny świadcząc klientowi pomoc prawną winien postępować lojalnie i kierować się dobrem klienta w celu ochrony jego praw. Podstawą roszczenia odszkodowawczego dochodzonego przez powoda jest art. 361 § kc w zw. z art. 471 kc w zw. z art. 22 ^{( 7)} ust. 1 ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o radcach prawnych. Podał przy tym, że podstawą odpowiedzialności pozwanego ubezpieczyciela (...) S.A. jest art. 805 kc w zw. z art. 817 kc. W. S. (1) wskazał, że w związku z nieprawidłowym działaniem radcy prawnego złożył reklamację do ubezpieczyciela (...) S.A. w której wskazał, że pełnomocnik powoda nie wykonał swych czynności zawodowych rzetelnie, albowiem nie rozważył wszystkich możliwości obrony pozwanego skupiając się wyłącznie na usiłowaniu przekonania sądów obu instancji, że powód będący pozwanym w przywołanym postępowaniu był konsumentem w rozumieniu art. 22 ^{( 1)} k.c. i wobec tego przysługują mu różne korzyści. Zdaniem powoda oparcie się przez radcę prawnego na przepisie nieobowiązującym (i nie podnoszenie żadnych innych zarzutów) spowodowało ten skutek, że W. S. (1) nie mógł zaskarżyć wyroku Sądu II instancji skargą kasacyjną i tym samym był on obowiązany zapłacić stronie wygrywającej powyższy proces kwotę dochodzoną pozwem. Cała argumentacja radcy prawnego w tamtym postępowaniu oscylowała wokół kwestii statusu konsumenta, jednakże jak zauważył Sąd rozstrzygający sprawę, pełnomocnik pokrzywdzonego nie przedstawił nawet żadnego dowodu na potwierdzenie powyższej okoliczności. Powód wskazał, że pozwany ubezpieczyciel odmówił wypłaty odszkodowania albowiem W. S. (1) nie wykazał ani nawet nie uprawdopodobnił twierdzenia, że w postępowaniu, którym był on reprezentowany przez radcę prawnego L. O. mogłoby dojść do korzystnego dla poszkodowanego zakończenia sprawy. Zdaniem powoda takie stanowisko jest nieuprawnione w jego sytuacji w której zaistniała w majątku powoda szkoda pozostaje w bezpośrednim związku przyczynowym z nieprawidłowym działaniem radcy prawnego, albowiem został on obciążony dodatkowymi kosztami w sytuacji zaistnienia braku możliwości uniknięcia spłaty zobowiązania. Powód w realiach przywołanej sprawy winien być uprzedzony o możliwości dochodzenia roszczenia zwrotnego osób za które poręczył, a nie przekonywany i namawiany na podejmowanie nieskutecznej obrony. Stanowisko ubezpieczyciela jest zdaniem powoda nieuprawnione również z tej przyczyny, że podstawą dochodzonego przez niego roszczenia nie jest przegrana procesu z winy pełnomocnika a bezpodstawne namówienie go na skarżenie wyroków co spowodowało konieczność poniesienia przez niego kosztów. Przytaczając poglądy orzecznictwa i doktryny powód wskazał, że w zakres roszczenia dochodzonego przez powoda wchodzi wynagrodzenie uiszczone na rzecz pełnomocnika, który reprezentował swojego klienta nienależycie. Zdaniem powoda nie sposób uznać by pełnomocnik, który zapewnia swojego klienta o pewnej szansie na wygraną w sądzie, które to zapewnienia nie są poprzedzone gruntowną weryfikacją dostępnych dokumentów należycie wywiązuje się
z obowiązków zawodowych względem reprezentowanego przez niego klienta. Powód zwrócił przy tym uwagę, że w niniejszej sprawie należy również zwrócić uwagę na obiektywny element winy na który składa się bezprawność tj. negatywna ocena zachowania sprawcy po zestawieniu go z wzorcami wynikającymi z porządku prawnego tj. przepisów prawa, zasad etycznych lub obowiązku ostrożności. Przywołując poglądy doktryny według których każdy profesjonalista ma dwie podstawowe powinności tj. obowiązek kompetencji i obowiązek informacji podkreślił, że wiedza niezbędna dla prawidłowego świadczenia usług prawnych nie jest dostępna dla laika w związku z tym profesjonalny pełnomocnik powinien poinformować swojego klienta
o możliwościach działania i uczynić to w taki sposób, aby tamten mógł podjąć w pełni świadomą konsekwencji danego wyboru decyzję. Jeżeli zaś obowiązek informacyjny względem klienta nie zostanie spełniony interes klienta może zostać zagrożony. Powód wskazał również, że jeśli chodzi o subiektywny element winy to najczęściej w przypadku profesjonalnego pełnomocnika wina w tym ujęciu będzie przybierała postać winy nieumyślnej, a w szczególności niedbalstwa tj. niedołożenia należytej staranności. W. S. (1) zaznaczył, że profesjonalnego pełnomocnika będzie obowiązywał wzorzec dobrego fachowca oraz profesjonalna miara staranności wyrażająca się przede wszystkim w tym, że od radców prawnych i adwokatów wymaga się ponadprzeciętnej znajomości prawa oraz aktywnej roli
w identyfikowaniu okoliczności istotnych dla danej sprawy . Podkreślił, że zgodnie ze stanowiskiem funkcjonującym w doktrynie pełnomocnik winien podejmować się prowadzenia danej sprawy jedynie wówczas, gdy zna daną dziedzinę prawa zarówno od strony normatywnej, teoretycznej jak i praktycznej, zwłaszcza poprzez orzecznictwo jak i doświadczenie zawodowe a brak specjalistycznej wiedzy w danej dziedzinie można uznać za ważny powód, uzasadniający odmowę udzielenia pomocy prawnej przez danego radcę prawnego bądź adwokata. Powód wskazał, że w niniejszej sprawie pozwany ubezpieczyciel odpowiada za szkodę doznaną przez powoda albowiem w niniejszej sprawie brak podstaw do wyłączenia jego odpowiedzialności, albowiem w sprawie nie wystąpił przypadek winy umyślnej profesjonalnego pełnomocnika. Zaznaczył, że dacie udzielenia poręczenia –podpisania weksla przez W. S. (1) – jeszcze nie obowiązywał art. 22 ^{( 1)} kc ani art. 385 ^{( 1)} kc.

(pozew k. 3-10)

Pozwany (...) S.A. w W. wniósł o oddalenie powództwa oraz o zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w zapłacie liczonymi od dnia uprawomocnienia się wyroku.

W uzasadnieniu wskazał, że pozwany kwestionuje żądanie pozwu co do zasady jak i wysokości. Potwierdził, że udzielał ochrony ubezpieczeniowej radcy prawnemu L. O. na podstawie rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 11 grudnia 2003 r. w sprawie obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej radców prawnych. Zdaniem pozwanego roszczenie powoda nie jest usprawiedliwione co do zasady albowiem warunkiem przyjęcia odpowiedzialności pozwanego za ewentualny błąd radcy prawnego jest wykazanie
z wysokim prawdopodobieństwem, że gdyby radca prawny dokonał określonych czynności albo zaniechał określonych czynności proces zostałby przez niego wygrany. Pozwany zakwestionował także roszczenie powoda co do wysokości wskazując, że poza adekwatnym związkiem przyczynowym pozostaje szkoda w postaci wynagrodzenia zapłaconego przez powoda na rzecz L. O. w wysokości 20.004 zł oraz koszty egzekucji w wysokości 19.800,60 zł. Podkreślił, że pozwany jako ubezpieczyciel radcy prawnego nie odpowiada za to, że doszło do postępowania egzekucyjnego będącego wynikiem nieuiszczenia należności zasądzonej prawomocnym wyrokiem w terminie. Podobnie obowiązkiem odszkodowawczym nie jest objęta kwota wynagrodzenia zapłaconego przez powoda na rzecz L. O..

(odpowiedź na pozew (...) S.A. k. 71 –v.).

Na rozprawie w dniu 25 maja 2022 r. pełnomocnik pozwanego ubezpieczyciela doprecyzowała, że wskazane w treści orzeczenie to wyrok Sądu Najwyższego z 19 kwietnia 2013 r. sygn. V CSK 210/12.

(protokół rozprawy z dnia 25 maja 2022 r. k. 115).

Pismem procesowym złożonym w dniu 8 czerwca 2022 r. powód sprecyzował, że na szkodę w wysokości 8.721 zł udokumentowaną załączonymi do pozwu przelewami składa się kwota 5.513 zł tytułem opłaty sądowej od zarzutów od nakazu zapłaty (I Nc (...)) oraz kwoty 3.208 zł, 130 zł (przelewy z 8 lipca 2019 r. za I instancję I C(...), 3.690 zł tytułem częściowego wynagrodzenia, 17 zł tytułem opłaty skarbowej od pełnomocnictwa, 100 zł za uzasadnienie wyroku I instancji i kwota 7.346 zł tytułem opłaty sądowej od apelacji od wyroku I instancji.

(pismo powoda z 8 czerwca 2022 r. k. 118-119).

Pismem z dnia 5 lipca 2022 r. oraz 6 lipca 2022 r. powód wniósł o wezwanie do udziału w sprawie w charakterze pozwanego L. O. na podstawie art. 194 § 3 kpc wskazując, że L. O. jako sprawca odpowiada za rzeczoną szkodę na zasadzie in solidum z pozwanym.

(pisma powoda z 5 lipca 2022 r. oraz 6 lipca 2022 r. k. 123, k. 125).

Postanowieniem z dnia 21 lipca 2022 r. Sąd na podstawie art. 194 § 3 kpc wezwał L. O. do udziału w sprawie w charakterze pozwanego.

(postanowienie z dnia 21 lipca 2022 r. k. 126).

Pozwany L. O. wniósł o oddalenie powództwa oraz zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego zwrotu kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego, według norm przepisanych wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie w zapłacie liczonymi od dnia uprawomocnienia się wyroku. W uzasadnieniu swojego stanowiska wskazał, że powód
w sposób dowolny wycenił swoją szkodę, jaką poniósł w związku z orzeczeniem wydanym
w sprawie o sygn. akt I ACa (...). Ponadto zdaniem pozwanego L. O. powyższe roszczenie jest nieudowodnione i bezzasadne. Wskazał, że odpowiedzialność radcy prawnego za wystąpienie szkody należy rozpatrywać na podstawie ogólnych zasad odpowiedzialności wynikających z kodeksu cywilnego odnosząc je do wykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania. Uznanie odpowiedzialności cywilnej radcy prawnego za wystąpienie szkody,
a co za tym idzie uznanie gwarancyjnej odpowiedzialności ubezpieczyciela i wypłaty odszkodowania muszą być wykazane wszystkie łączne przesłanki odpowiedzialności za niewykonanie lub nienależyte wykonanie zobowiązania czyli zachowanie, które doprowadziło do powstania szkody, fakt powstania szkody i jej wysokość, związek przyczynowy pomiędzy powstaniem szkody a zachowaniem dłużnika. Podkreślił, że w jego ocenie obowiązek odszkodowawczy profesjonalnego pełnomocnika za nienależyte wykonanie zobowiązania powstaje w sytuacji gdy zaniedbanie dokonania określonej czynności przez profesjonalnego pełnomocnika doprowadziło do uprawomocnienia się orzeczenia niesłusznego. Zauważył, że jego wystąpienie w programie Telewizji (...) zostało wyemitowane w całości natomiast w programie Sprawa dla Reportera jego wystąpienie było krótkim komentarzem pozwanego skróconym przez montażystę (około 2 minut). W jego ocenie pozwany wskazał, że w swoim wystąpieniu odnosi się do stanowiska Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej wyrażonego w wyroku z 13 września 2018 r. – przepisy Dyrektywy Rady 93/13/EWG z dnia 5 kwietnia 1993 r. w sprawie nieuczciwych warunków w umowach konsumenckich i innych przepisach unijnych, które sprzeciwiają się dochodzeniu roszczenia wobec konsumentów
w postępowaniu nakazowym na podstawie weksla. W jego ocenie z nagrań ww. programów nie wynika, żeby pozwany namawiał go na udział w procesie, a jedynie podkreślał, że widzi argumenty o ochronie praw konsumentów na pozytywne zakończenie sprawy powoda
z uwzględnieniem orzeczenia (...). Pozwany wskazał również, że w 2019 roku zatrudniał na podstawie stosunku pracy oraz współpracował na podstawie umów cywilnoprawnych z około 15 radcami prawnymi i aplikantami i w sprawie powoda pozwany L. O. wraz z radcą prawnym P. G. wskazali klientowi możliwy kierunek prowadzenia postępowania. Zaprzeczył również, że kiedykolwiek zapewnił pozwanego o 100 % szansie na wygranie procesu, wręcz przeciwnie wskazywał na rozbieżność zarówno w orzecznictwie sądów jak również kierunku postępowania dowodowego. W ocenie pozwanego powodowi zależało żeby pełnomocnik podjął ochronę jego praw i reprezentował go przed sądem i jego zdaniem podniósł jedyne argumenty, które mogły doprowadzić do korzystnego dla powoda rozstrzygnięcia albowiem nigdy nie można mieć pewności czy szczególna ochrona konsumenta nie będzie miała przewagi nad zasadą nie retroakcji, która przecież nie ma charakteru bezpośredniego. L. O. wskazał, że dalsze czynności w sprawie, w tym projekt zarzutów oraz apelacji sporządził radca prawny P. G.. Pozwany prawnik natomiast powyższe czynności weryfikował. L. O. podkreślił, że przy spotkaniu z powodem
w kancelarii powodowi szczegółowo zostało wyjaśnione ryzyko związane z rozbieżnością orzecznictwa sądów powszechnych, a w związku z tym ryzyko utrzymania w mocy nakazu zapłaty. Zdaniem pozwanego nie zawsze uda się też ustalić, że sprawa jest z góry przegrana. Zdaniem pozwanego Sąd I instancji w uzasadnieniu wyroku podzielił wątpliwości w zakresie przepisów jakie winny zostać zastosowane w sprawie tj. obowiązujące z chwili poręczenia wekslowego, wystawienia weksla, wyrokowania. L. O. zaznaczył również, że osobiście bardzo dotknęła go sytuacja, która spotkała powoda W. S. (1) oraz jego rodzinę. W związku z tym zdaniem pozwanego podjął on wszelkie możliwe działania celem uwolnienia powoda od odpowiedzialności za poręczenie wekslowe, którego dopuścił się ponad 21 lat temu, aby tym samym uwolnić powoda od egzekucji komorniczej i utraty gospodarstwa rolnego. Zaznaczył, że wszystkie działania prawne w tej sprawie w jego ocenie były podejmowane
w związku z widokiem powodzenia sprawy natomiast niezłożenie sprzeciwu od nakazu zapłaty w terminie spowodowałoby uprawomocnienie się nakazu zapłaty, a tym samym możliwość skierowania przez wierzyciela wniosku o wszczęcie postępowania egzekucyjnego
z gospodarstwa rolnego. Pozwany podkreślił również, że świadczenie usług prawnych nie jest umową rezultatu, lecz umową starannego działania, ponieważ rezultat jaki pragnie osiągnąć klient uzależniony jest nie tylko od działań wynajętego pełnomocnika ale także podmiotów trzecich takich jak sędzia lub strona przeciwna. Końcowo zaakcentował, że pozwany zarówno osobiście na spotkaniu w kancelarii oraz w nagraniach wskazywanych przez powoda podkreśla, że sądy powszechne nie stosują się do orzeczeń (...) i są znaczne rozbieżności
w orzecznictwie co do konsumentów i statusu immanentnie związanego z daną osobą, jak i
w zakresie możliwości występowania danej osoby w ramach niektórych tylko transakcji
w charakterze konsumenta.

(odpowiedź na pozew pozwanego L. O. k. 135-138).

W piśmie przygotowawczym z dnia 9 grudnia 2022 r. pozwany L. O. wskazał, że obowiązkowe ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej obejmuje szkody wyrządzone przy wykonywaniu czynności polegających na świadczeniu pomocy prawnej. Pozwany wskazał, że podlega obowiązkowemu ubezpieczeniu od odpowiedzialności gwarancyjnej, którego minimalna suma gwarancyjna wynosi 110.000 zł euro za zdarzenie, natomiast szkoda dochodzona przez powoda wynosi 44.655,60 zł i jest to kwota znacznie niższa od określonej sumy gwarancyjnej. Podał również, że szkoda powoda nie mieści się w katalogu szkód objętych obowiązkowym ubezpieczeniem OC wynikającym z rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 11 grudnia 2003 r. w sprawie obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej radców prawnych. Podkreślił, że powoda i pozwanego L. O. jako reprezentującego interesy W. S. (1) profesjonalnego pełnomocnika łączyła umowa starannego działania a nie rezultatu. Zdaniem pozwanego przesłanki z art. 471 kc nie zostały spełnione albowiem brak jest związku przyczynowo – skutkowego z powstałą szkodą a nienależytym wykonaniem zobowiązania przez pozwanego. Zdaniem pozwanego zarzut nakłaniania powoda W. S. (1) do wzięcia udziału w procesie z góry przegranym – oparty został
w głównej mierze na nagraniu telewizyjnym „Sprawa dla reportera” natomiast zdaniem pozwanego wystąpienie w telewizji – to nie jest czynność polegająca na świadczeniu pomocy prawnej. Wypowiedź pozwanego podczas nagrania nie stanowiła nakłaniania powoda do zawarcia z nim umowy, ponieważ już w tym okresie pozwany był ustanowiony jako pełnomocnik w sprawie z powództwa (...) S.A. w L. zainicjowanej przeciwko W. S. (1). Pozwany wskazał, że podczas udzielenia porady prawnej powodowi podkreślał, że sprawa jest trudna i rozwiązania trzeba szukać w przepisach dyrektyw unijnych i wskazywał na możliwość postępowania kasacyjnego. Zaznaczył, że podczas przesłuchania w toku rozpoznawanej sprawy sam powód używał słowa „raczej” wskazując, że „raczej byłem zapewniany”, „sprawa raczej jest do wygrania”, „Mecenas raczej był przekonujący, raczej nie było opcji przegrania”. Pozwany wskazał również, że w stosunku do powoda już we wcześniejszym okresie toczyły się postępowania sądowe i egzekucyjne
w związku z tym posiadał on wiedzę jak przebiega postępowanie sądowe i ryzyko z nim związane. Zdaniem pozwanego powodowi zależało na podjęciu obrony jego praw i zastępowaniu przed Sądem. Pozwany podkreślił również, że nie zgadza się z twierdzeniem powoda, że proces w którym reprezentował powoda przed Sądami I i II instancji był procesem z góry przegranym. Zaakcentował również, że osoba fizyczna może występować w niektórych czynnościach w roli konsumenta, a w niektórych w roli przedsiębiorcy. Dodał również, że
w apelacji od wyroku Sądu I instancji podnosił zarzuty oparte na uzasadnieniu Sądu I instancji.

(pismo przygotowawcze pozwanego L. O. z 9 grudnia 2022 r. k. 177-180).

Po zamknięciu rozprawy w dniu 9 grudnia 2022 r. pełnomocnik powoda wniosła
o zasądzenie od pozwanego L. O. na rzecz powoda kosztów zastępstwa procesowego
w podwójnej stawce.

(protokół rozprawy z 9 grudnia 2022 r. k. 181).

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Pozwem złożonym w dniu 19 kwietnia 2019 r. (...) S.A. z siedzibą w L. wniosła o orzeczenie nakazem zapłaty w postępowaniu nakazowym, że pozwani K. S. i W. S. (1) mają solidarnie zapłacić na rzecz powoda kwotę 146.904,76 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty oraz o zasądzenie od pozwanych na rzecz powoda kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych oraz kwoty 17 zł tytułem opłaty od pełnomocnictwa. W uzasadnieniu powodowa spółka wskazała, że w ramach prowadzonej przez siebie działalności gospodarczej sprzedała dostępne w swojej ofercie towary (...) (...) sp. jawnej z siedzibą w O. na podstawie umowy sprzedaży dla składów fabrycznych nr 23 z 1 lutego 1996 r. zawartej przez jej poprzednika prawnego tj. Zakłady (...) S.A. z siedzibą w L. z K. S. oraz W. S. (2) działającymi w ramach spółki cywilnej (...). (...) spółce jawnej z siedzibą
w O.. (...) S.A. z siedzibą w L. wystawiła na jej rzecz 6 faktur tj.:

1.  (...) z 29 grudnia 2017 r. na kwotę 22.618,57 zł z terminem płatności określonym na dzień 29 marca 2018 r.;

2.  (...) z 29 grudnia 2017 r. na kwotę 22.618,57 zł z terminem płatności określonym na dzień 29 marca 2018 r.

3.  (...) z 29 grudnia 2017 r. na kwotę 22.618,57 zł z terminem płatności określonym na dzień 29 marca 2018 r.

4.  (...) z 29 grudnia 2017 r. na kwotę 22.618,57 zł z terminem płatności określonym na dzień 29 marca 2018 r.

5.  (...) z 29 grudnia 2017 r. na kwotę 22.618,57 zł z terminem płatności określonym na dzień 29 marca 2018 r.

6.  (...) z 29 grudnia 2017 r. na kwotę 22.618,57 zł z terminem płatności określonym na dzień 29 marca 2018 r.

Powyższa spółka w treści uzasadnienia ww. pozwu nadmieniła że w ramach wzajemnych rozliczeń należność z faktury (...) została pomniejszona i do zapłaty z tytułu tej faktury pozostała kwota 21.618,57 zł.

W związku z brakiem zapłaty ww. należności spółka wskazała na podjęcie działań windykacyjnych, które nie odniosły skutku. Podała przy tym, że na zabezpieczenie zapłaty ww. należności K. S. wraz z W. S. (2) wystawili weksel in blanco wraz z deklaracją wekslową, który został poręczony przez W. S. (1). Spółka (...) wypełniła wymieniony weksel na łączną kwotę 146.904,76 zł. wskazując, że powyższa kwota stanowiła sumę należności głównej wynikającej z przywołanych faktur w niezapłaconej części, odsetek ustawowych za opóźnienie w transakcjach handlowych skapitalizowanych na 8 marca 2019 r. oraz równowartość kwoty 40 euro z tytułu rekompensaty za koszty odzyskiwania należności tj. kwota 167,12 zł według kursu euro z 28 lutego 2018 r.

(dowód: pozew złożony w sprawie I C 374/19 rozpoznawanej przed Sądem Okręgowym w Olsztynie k. 4-14 akt I C (...) Sądu Okręgowego w (...), kopia weksla
i deklaracji wekslowej k. 158- 161 v. akt I C (...) Sądu Okręgowego w (...))

Sprawa z powództwa spółki (...) o wydanie nakazu zapłaty w postępowaniu nakazowym wobec pozwanych K. S. i W. S. (1) została zarejestrowana w Sądzie Okręgowym w (...) w rep. I Nc (...). W dniu 6 czerwca 2019 r. Sąd Okręgowy w (...) wydał nakaz zapłaty w postępowaniu nakazowym nakazując pozwanym K. S. i W. S. (1) aby zapłacili solidarnie z weksla na rzecz powoda (...) Spółka Akcyjna w L. kwotę 146.904,76 zł
z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 17 kwietnia 2019 r. do dnia zapłaty oraz kwotę 5454 zł tytułem kosztów procesu, w tym kwotę zastępstwa procesowego, w terminie dwóch tygodni od doręczenia nakazu albo wnieśli w tym terminie zarzuty.

(dowód: nakaz zapłaty w postępowaniu nakazowym wydany w sprawie I Nc (...) k. 195 akt I C (...) SąduOkręgowego w O., k. 13)

W. S. (1) pozew wraz z nakazem zapłaty wydanym przeciwko niemu i treścią pouczeń odebrał w dniu 19 czerwca 2019 r.

(epo k. 199 akt I C(...)Sądu Okręgowego w (...))

W okresie pomiędzy 19 czerwca 2019 r. a 1 lipca 2019 r. w siedzibie Kancelarii (...) doszło do spotkania W. S. (1), jego syna Ł. S. z radcą prawnym L. O. i współpracującym z nim radcą prawnym P. G.. Powyższe spotkanie było umówione wcześniej telefonicznie. Na powyższe spotkanie W. S. (1) wziął wszystkie dokumenty związane ze sprawą wydanego przeciwko niemu nakazu zapłaty w postępowaniu nakazowym. Podczas tego spotkania został przedstawiony pogląd prawny według, którego W. S. (1) powinien być w tym postępowaniu traktowany jako konsument, co miało skutkować oddaleniem powództwa, uchyleniem nakazu zapłaty
z uwagi na abuzywność postanowień deklaracji wekslowej. Na spotkaniu radca prawny L. O. wskazywał, że sprawa jest do wygrania. Nie informował o ryzyku przegrania procesu ani o innych możliwościach podjęcia działań prawnych w sprawie. Wskazał, że żeby problem prawny, który był związany ze sprawą W. S. (1) bardziej nagłośnić trzeba się zgłosić do programu „Sprawa dla reportera”. L. O. wysłał zgłoszenie do tego programu. Ww. spotkanie dotyczyło analizy prawnej w zakresie tylko tej sprawy. W. S. (1) nie groziła żadna inna odpowiedzialność. Za poradę prawną uiszczona została kwota 200 zł +VAT tytułem wynagrodzenia L. O..

(dowód: zeznania powoda W. S. k. 170-171 ,zeznania świadka Ł. S. k. 104 v.-105, częściowo zeznania pozwanego L. O. k. 115-116 v., k. 171-k. 172 v., częściowo zeznania P. G. k. 116 v.-117v., k. 163 v.-164)

W dniu 2 lipca 2019 r. L. O. działając jako pełnomocnik W. S. (1) wniósł zarzuty od nakazu zapłaty Sądu Okręgowego w Olsztynie z dnia 6 czerwca 2019 r. wnosząc o uchylenie nakazu zapłaty w całości, oddalenie powództwa w całości, wstrzymanie nakazu zapłaty w całości, zmianę kwalifikacji sprawy z postepowania nakazowego do postępowania upominawczego ewentualnie zwykłego wobec pozwanego W. S. (1) oraz o zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów procesu w tym kosztów zastępstwa procesowego. W uzasadnieniu ww. zarzutów L. O. jako pełnomocnik W. S. (1) wskazał, że błędnie zakwalifikowano ww. sprawę do postępowania nakazowego gdyż z dokumentów załączonych do pozwu w jego ocenie wynikał brak jakiegokolwiek związku umowy z prowadzoną przez pozwanego W. S. (1) działalnością gospodarczą lub zawodową. Odwołując się do treści art. 22 ¹ kc L. O. wskazał, że W. S. (1) winien zatem legitymować się statusem konsumenta. Przywołał też w tym zakresie wyrok Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej wydany
w sprawie (...) SA w B. przeciwko M. W. (1)
o sygn. C -176/17 w dniu 13 września 2018 r. wskazując, że przepisy Dyrektywy Rady 93/13/EWG z 5 kwietnia 1993 r. sprzeciwiają się dochodzeniu roszczeń wobec konsumentów w postępowaniu nakazowym na podstawie weksla, z uwagi na znaczną nierównowagę stron. Ponadto L. O. podniósł zarzut abuzywności postanowień deklaracji wekslowej oparty na postawie art. 385 ¹ kc wskazując, że deklaracja wekslowa z uwagi na formę zapisu posiadała cechy wzorca umowy oraz że sformułowanie podstawy do wypełnienia weksla było bardzo ogólnikowe tj. „wszelkie zobowiązania z tytułu zawartej umowy”.

Od powyższych zarzutów od nakazu zapłaty została uiszczona opłata w wysokości 5.513 zł. W. S. (1) uiścił też kwotę 3.208 zł tytułem częściowego wynagrodzenia za pomoc prawną świadczoną przez L. O..

(dowód: zarzuty od nakazu zapłaty Sądu Okręgowego w (...) z 6 czerwca 2019 r. k. 14-21, opłata k. 209 akt I C (...), potwierdzenie przelewu kwoty 8.721 zł z dnia 25 czerwca 2019 r. tytułem opłaty od zarzutów od nakazu zapłaty oraz częściowego wynagrodzenia dla L. O. k. 37)

W dniu 12 września 2019 r. został wyemitowany program „Sprawy dla reportera” przedstawiający problem prawny W. S. (1). Program składał się z dwóch części tj. nagrania w miejscu zamieszkania W. S. (1), na terenie jego gospodarstwa z udziałem jego rodziny oraz w studio z udziałem tzw. ekspertów. W nagraniu w studio uczestniczył W. S. (1) oraz L. O.. L. O. zaprezentował w studio swoje stanowisko w zakresie tej sprawy wskazał, że zgodnie z orzecznictwem unijnym postępowanie nakazowe nie powinno być stosowane do konsumentów. Zaznaczył również, że powyższy program jest okazją by powiedzieć milionom ludzi, że weksle, które oni podpisywali jako konsumenci nie mogą być stosowane w postępowaniu nakazowym. Odnosząc się do sprawy W. S. (1) na pytanie prowadzącej program red. E. J. czy jest nadzieja dla pana W. S. (1) odpowiedział, że „ale absolutnie postępowanie nakazowe nie będzie wobec pana stosowane” Powołując się na klauzule niedozwolone
w deklaracji wekslowej L. O. powiedział również „daję słowo, że tak powiem, że będzie pan uwolniony od odpowiedzialności” (cytaty dosłowne). W nagraniu w studio wśród grona ekspertów w części programu poświęconej sprawie W. S. (1) obecni byli również inni prawnicy tj. adwokat P. K. oraz adwokat M. W. (2). L. O. po emisji programu nie wnosił o dokonanie zmiany swoich wypowiedzi w programie z uwagi na zniekształcenie ich sensu.

(dowód: nagranie programu „Sprawa dla reportera” czas od 32 do 47 minuty,
w szczególności wypowiedź L. O. w czasie od 40 minuty 20 sekund do 41 minuty 59 sekundy – płyta cd k. 122, zeznania pozwanego L. O. k. 172-172 v.)

Wyrokiem z dnia 22 listopada 2019 r. Sąd Okręgowy w (...) rozpoznając ww. zarzuty w sprawie I C (...) utrzymał w mocy w stosunku do pozwanego W. S. (1) nakaz zapłaty z 6 czerwca 2019 r. wydany przez Sąd Okręgowy w (...) w postepowaniu nakazowym w sprawie sygn. akt I Nc (...) (pkt I. wyroku) oraz zasądził od pozwanego W. S. (1) na rzecz powódki (...) Spółki Akcyjnej w L. kwotę 1.800 zł tytułem zwrotu kosztów procesu.

(dowód: wyrok Sądu Okręgowego w (...) z 22 listopada 2019 r. wydany w sprawie I C (...) k. 22).

Powód w dniu 27 listopada 2019 r. złożył do Sądu Okręgowego w (...)wniosek
o uzasadnienie ww. wyroku, za pośrednictwem reprezentującego go z substytucji pozwanego L. O. radcy prawnego P. G..

(dowód: pełnomocnictwo, wniosek o uzasadnienie wraz z dowodem uiszczenia opłaty sądowej od uzasadnienia k. 305-305, 308-309 akt I C (...) Sądu (...)
w O.).

W uzasadnieniu sporządzonym w sprawie I C (...) Sąd Okręgowy w (...)
w zakresie rozważań prawnych odwołał się do przepisów prawa wekslowego, w szczególności art. 101, 102 i art. 10, 17 ustawy z 28 kwietnia 1936 r. Prawo wekslowe odnosząc się do kwestii ważności weksla i ewentualnej możliwości podnoszenia zarzutów przeciwko ważności weksla in blanco. Odwołując się zaś do treści art. 30-32 Prawa wekslowego Sąd odniósł się do kwestii dotyczącej poręczenia. Mając na względzie treść ww. przepisów Sąd stwierdził, że weksel oraz poręczenie zawarte w tym wekslu były ważne. Sąd Okręgowy w (...) zaznaczył przy tym, że W. S. (1) nie wykazał, że weksel został wypełniony niezgodnie z deklaracją wekslową a nawet nie podnosił zarzutów w tym kierunku. Sąd okręgowy wskazał, że nawet gdyby uznać że art. 385 ^{( 1)} kc miał zastosowanie w niniejszej sprawie to pozwany zdaniem tego Sądu nie wykazał, że w chwili udzielenia poręczenia wekslowego był konsumentem. Na tę okoliczność nie był podnoszony żaden dowód a powód tej okoliczności zaprzeczył wskazując, że pozwany był rolnikiem, któremu w chwili podpisywania deklaracji wekslowej przysługiwał status przedsiębiorcy. Sąd Okręgowy w (...) zauważył, że rolnik i w chwili obecnej może być przedsiębiorcą zaś sam pozwany jest wpisany do (...) jako osoba prowadząca działalność gospodarczą. Sąd wskazał również, że nie zostały w żaden sposób wykazane, że postanowienia deklaracji wekslowej kształtowały obowiązki w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami. Wręcz przeciwnie Sąd Okręgowy w (...) wskazał, że W. S. (1) zaciągnął ważne zobowiązanie jako poręczyciel wekslowy a deklaracja wekslowa nie jest sprzeczna z wypełnionym przez powoda wekslem. Za postępowanie przed Sądem I instancji W. S. (1) tytułem wynagrodzenia za pomoc prawną przekazał L. O. kwotę 130 zł oraz kwotę 3.690 zł. Ponadto uiścił na jego rachunek bankowy kwotę 17 zł tytułem opłaty skarbowej od pełnomocnictwa oraz 100 zł tytułem opłaty sądowej od wniosku
o sporządzenie i doręczenie uzasadnienia wyroku Sądu Okręgowego w (...).

(dowód: uzasadnienie wyroku Sądu Okręgowego w (...) z 22 listopada 2019 r. wydanego w sprawie I C (...) k. 22 v. -26,potwierdzenie przelewu kwoty 130 zł z dnia 8 lipca 2019 r. k. 37, potwierdzenie przelewu kwoty 3807 zł z 27 listopada 2019 r. tytułem usług prawnych , udziału w rozprawie, wynagrodzenia opłaty skarbowej od pełnomocnictwa k. 37)

W dniu 7 stycznia 2020 r. w imieniu powoda została złożona apelacja do Sądu Apelacyjnego przez radcę prawnego P. G. – prawnika Kancelarii (...). W złożonej apelacji sformułowano zarzuty naruszenia art. 22 ¹ kc oraz art. 385 ¹ kc podkreślając możliwość występowania jednej osoby w niektórych czynnościach w charakterze konsumenta zaś w niektórych w roli przedsiębiorcy. Od apelacji powód uiścił opłatę
w wysokości 7.346 zł.

(dowód: apelacja k. 27-29, dowód wniesienia apelacji k. 322 akt I C (...) Sądu Okręgowego w (...), opłata sądowa od apelacji k. 338 akt I C (...) Sądu Okręgowego w (...), potwierdzenie przelewu kwoty 7.346 zł tytułem opłaty za apelację k. 37)

Przedmiot sprawy był również tematem wystąpienia L. O. z W. S. (1) w odcinku programu „Ponad prawem” redaktora A. S. opublikowanym na Telewizji (...), który został udostępniony w Internecie 19 lutego 2020 r. m.in. w serwisie (...). W programie tym L. O. powielił stanowisko prawne sformułowane w sprawie w zarzutach od nakazu zapłaty oraz apelacji złożonej w sprawie,
w której reprezentował W. S. (1).

(dowód: nagranie programu (...) redaktora A. S. opublikowane w Telewizji (...) – płyta CD k. 122)

Wyrokiem z 16 czerwca 2020 r. Sąd Apelacyjny w (...) oddalił ww. apelację (pkt I.) i zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 4.050 zł tytułem zwrotu kosztów instancji odwoławczej (pkt II.) W uzasadnieniu powyższego wyroku Sąd Apelacyjny wskazał, że zarzuty naruszenia prawa materialnego w sprawie nie zasługiwały na aprobatę akcentując, że przepisy na których naruszenie się powoływał pełnomocnik reprezentujący W. S. (1) nie dostrzegał tego, że nie obowiązywały one w dacie udzielenia poręczenia tj. podpisania weksla przez pozwanego W. S. (1). Sąd Apelacyjny podzielił również wywód Sądu Okręgowego co do braku podstaw do stwierdzenia nieważności poręczenia przez pozwanego W. S. (1) bez odrębnego przytaczania. L. O. wskazywał, że w dalszym ciągu istnieje możliwość odwołania tj. wniesienia skargi kasacyjnej do Sądu Najwyższego.

(dowód: wyrok Sądu Apelacyjnego z 16 czerwca 2020 r. wydany w sprawie IAca (...) wraz z uzasadnieniem k. 30-35, opłata od uzasadnienia w postępowaniu apelacyjnym k. 368 akt I C (...)Sądu Okręgowego w (...), zeznania świadka Ł. S. k. 105, zeznania powoda W. S. (1) k. 171)

Powód po postępowaniu apelacyjnym zrezygnował z dalszej pomocy prawnej L. O. i zwrócił się do innego pełnomocnika o pomoc prawną. W dniu 3 listopada 2020 r. spółka (...) S.A. zainicjowała postępowanie egzekucyjne przeciwko W. S. (1) na podstawie ww. tytułów wykonawczych. Powyższe postępowanie było prowadzone pod sygn.. Km 2308/20 przez Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w (...) T. D.. W związku z tym postępowaniem koszty egzekucyjne w postaci kosztów zastępstwa w egzekucji oraz opłaty egzekucyjnej zostały naliczone na kwotę 18.820,30 zł (1.350 zł - koszty zastępstwa w egzekucji + 17. 370,30 – opłata egzekucyjna = 18.720,30 zł). W. S. (1) przy wsparciu innego pełnomocnika podjął rozmowy ugodowe
z wierzycielem na etapie postępowania egzekucyjnego wskutek czego tytułem opłaty egzekucyjnej uiścił kwotę 13.596,19 zł natomiast tytułem kosztów egzekucyjnych uiścił kwotę 204,81 zł.

(dowód: zawiadomienie o zajęciu wierzytelności pieniężnej z 27 listopada 2020 r., k. 40, zaświadczenie o dokonanych wpłatach k. 39, zeznania powoda W. S. (1) k. 171, zeznania świadka Ł. S. k. 105, dowody wpłat na konto Komornika przy Sądzie Rejonowym w T. D. k. 36 ).

W. S. (1) 11 lutego 2021 r. wystąpił do (...) S.A. jako ubezpieczyciela L. O. ubezpieczonego w ww. podmiocie w ramach grupowego ubezpieczenia zawodowej odpowiedzialności cywilnej radców prawnych domagając się zapłaty kwoty 44.654,60 zł. Zgłoszenie szkody zostało potwierdzone 19 lipca 2021 r. W dniu 19 lipca 2021 r. ubezpieczyciel wydał decyzję o odmowie przyznania odszkodowania uzasadniając, że zgłaszający nie wykazał, że gdyby reprezentujący go radca prawny nie popełnił błędu do wystąpienia szkody by nie doszło. Od powyższej decyzji W. S. (1) w dniu 17 sierpnia 2021 r. złożył odwołanie do ubezpieczyciel

(dowód: zgłoszenie szkody do (...) S.A. z 10 lutego 2021 r. k. 41-43, potwierdzenie przyjęcia zgłoszenia szkody z 19 lipca 2021 r. k. 44, decyzja (...) S.A. z 19 lipca 2022 r. o odmowie wypłaty odszkodowania k. 45-47, odwołanie od decyzji z 17 sierpnia 2021 r. wraz z ogólnymi warunkami ubezpieczenia k. 48-57, akta szkody płyta CD z k. 80 akt sprawy).

L. O. w przeszłości był pełnomocnikiem W. S. (1) świadczącym na jego rzecz pomoc prawną i reprezentującym go przed Sądem.

(dowód: zeznania powoda W. S. (1) k. 170 v. -171)

Sąd dokonał następującej oceny dowodów:

Stan faktyczny w sprawie został oparty na podstawie szczegółowo wymienionych dowodów. Przede wszystkim Sąd oparł się na konkretnie wskazanych dokumentach znajdujących się w aktach niniejszej sprawy oraz w aktach sprawy I C (...)prowadzonej przez Sąd Okręgowy w (...). Z uwagi na to, że wyrok wydany w przywołanej sprawie stanowił przedmiot kontroli instancyjnej Sądu Apelacyjnego w (...) uwzględniono również enumeratywnie wymienione dokumenty z etapu postępowania odwoławczego. Ponadto Sąd uwzględnił dokumenty w postaci kopii przelewów dokonanych przez W. S. (1) w związku z uiszczaniem kosztów sądowych i wynagrodzenia na rzecz L. O. reprezentującego go w ramach tego postępowania pełnomocnika. Powyższe dokumenty zarówno urzędowe w postaci wyroków poszczególnych Sądów jak i sporządzonych uzasadnień a także potwierdzeń dokonanych opłat nie budziły jakichkolwiek wątpliwości Sądu z uwagi na ich charakter. Wątpliwości Sądu nie budziły również dokumenty przedłożone przez powoda
w postaci kserokopii potwierdzeń wpłat dokonanych w postępowaniu egzekucyjnym oraz pochodzących z etapu postępowania egzekucyjnego jak i postępowania likwidacyjnego przed ubezpieczycielem albowiem ich prawdziwość nie budziła jakichkolwiek wątpliwości nadto nie były one kwestionowane przez jakąkolwiek ze stron. Sąd dokonując ustaleń oparł się również na dokumentacji załączonej przez pozwanego ubezpieczyciela w postepowaniu likwidacyjnym tj. płycie akt szkody. Również wobec tych dokumentów nie ujawniły się jakiekolwiek okoliczności mogące zdyskredytować wartość dowodową wskazanych dokumentów.

Sąd w niniejszej sprawie oparł ustalenia faktyczne również na treści nagrań programów telewizyjnych tj.: programu „Sprawa dla reportera” prowadzonego przez red. E. J. wyemitowanego w dniu 12 września 2019 r. (czas od 32 do 47 minuty nagrania znajdującego się w aktach sprawy) oraz programu „Ponad prawem” red. A. S. opublikowanego w Telewizji (...). Powyższe nagrania są istotne dlatego, że:

- oba programy dotyczyły problematyki prawnej sprawy W. S. (1) w ramach której pomoc prawną świadczył L. O. jako profesjonalny pełnomocnik związanej z niniejszym postępowaniem;

- w obu programach uczestniczyli W. S. (1) oraz L. O.;

- w obu programach L. O. wystąpił jako radca prawny reprezentujący W. S. (1) przedstawiający argumentację prawną mającą znaczenie w tej sprawie oraz stosunek do prowadzonej sprawy;

- oba programy były wyemitowane w toku świadczenia pomocy prawnej powodowi przez pozwanego radcę prawnego L. O. tj. „Sprawa dla reportera” - 12 września 2019 r. –
a więc w nieodległym czasie od podjęcia działań prawnych przez L. O., natomiast program „Ponad prawem” w czasie po złożeniu apelacji od wyroku Sądu Okręgowego
w O. wydanego w sprawie I C(...), a przed jej rozpoznaniem przez Sąd Apelacyjny w (...);

- oba programy są dowodami powstałymi niezależnie od stron tj. żadna ze stron nie ingerowała w ich treść.

W ocenie Sądu powyższe nagrania z programów telewizyjnych są istotne zwłaszcza
w tej części, w której zawierają wypowiedzi pozwanego L. O. albowiem na podstawie tych nagrań Sąd uwzględniając wskazaną koicydencję czasową, szczególnie nagrania programu „Sprawa dla reportera” mającego miejsce w nieodległym okresie od pierwszego spotkania pozwanego radcy prawnego L. O. i współpracującego z nim radcy prawnego P. G. z W. S. (1) i jego synem tj. klientami Kancelarii prowadzonej przez tego pozwanego. Zwrócić uwagę bowiem należy, że w niniejszej sprawie mimo odległości czasowej od pierwszej z rozmów w Kancelarii na temat ewentualnych kroków prawnych możliwych do podjęcia w sprawie minęło prawie 3 lata wysuwają się dwie możliwe wersje tej rozmowy oraz dalszych związanych ze świadczeniem pomocy prawnej w sprawie
z powództwa zainicjowanego pozwem z dnia 19 kwietnia 2019 r. (...) S.A. z siedzibą
w przeciwko między innymi W. S. (1) o zapłatę kwoty 146.904,76 zł tj.:

1. wersja powoda, W. S. (1) potwierdzona zeznaniami świadka Ł. S. –syna powoda – według, której podczas pierwszej rozmowy w Kancelarii (...) pozwanego L. O. z ww. oraz radcą prawnym P. G.
z powodem i Ł. S. w bardzo znaczący sposób była podkreślana wyłącznie kwestia podjęcia działań prawnych przed Sądem i wniesienia zarzutów od nakazu zapłaty wydanego przeciwko powodowi w postępowaniu nakazowym toczącym się przed Sądem Okręgowym w (...) Podczas tej rozmowy mecenas L. O. miał zapewniać
o wygranej w sposób bardzo znaczący i nie wskazywać na ewentualne inne możliwości podjęcia działań obronnych w sprawie, w tym na możliwość zawarcia ugody. Powyższa sytuacja tj. ta pewność pozwanego L. O. uwidaczniała się następnie na dalszych etapach postępowania tj. po wydaniu wyroku przez Sąd Okręgowy w (...) w sprawie I C (...) w zakresie wskazywania jedynie na celowość złożenia apelacji oraz po wydaniu wyroku przez Sąd Apelacyjny w(...)w sprawie I ACa (...) w zakresie wskazywania jedynie na celowość wniesienia skargi kasacyjnej do Sądu Najwyższego. Owa pewność w przedstawianiu wskazywanego stanowiska prawnego jako jedynego słusznego a tym samym prowadzącego do wygrania sprawy wyrażała się w tym, że nie było jednoczesnego wskazywania innych alternatywnych możliwości podjęcia działań w sprawie, ich przedstawienia i analizy oraz dostatecznego do tej pewności poinformowania reprezentowanego przez siebie klienta o ryzyku przegrania procesu. Ponadto z zeznań powoda i jego syna bezsprzecznie wynika, że słuszność podjęcia kroków prawnych w sprawie była dodatkowo wzmocniona uczestnictwem powoda wraz z pozwanym jako reprezentującym go pełnomocnikiem w programach telewizyjnych,
w których stanowisko prawne przedstawiane było jednoznacznie jako prowadzące do wygrania sprawy.

2. wersja pozwanego L. O. i świadka P. G. – według której powód był w dostateczny sposób informowany o ryzyku przegrania procesu jak i o możliwości podjęcia innych działań prawnych, stanowisko prawne pozwanego dotyczyło kwestii spornych w orzecznictwie tj. statusu konsumenta jakim w jego ocenie legitymował się powód w zakresie poręczanego weksla dlatego nie znalazło ono potwierdzenia w wydanych w sprawie orzeczeniach Sądu Okręgowego w (...) oraz Sądu Apelacyjnego w (...) Pozwany nie wskazywał, że sprawa w 100 % jest do wygrania a zatem jego pewność w zakresie wskazywanego stanowiska nie może być podstawą jego odpowiedzialności prawnej
w niniejszej sprawie. Konwencja programu „Sprawa dla reportera” zakładała w swej istocie brak autoryzacji, takie były reguły tego programu uzasadnione jego charakterem, w którym wypowiedzi ekspertów miały być formułowane w sposób jednoznaczny. Ponadto wypowiedź pozwanego było skrócona w sposób zmieniający jej treść i nie może świadczyć o tym jakie pełne stanowisko prezentował pozwany. Powód jako klient, którego sprawy prowadził już pozwany dysponował wiedzą o ryzyku możliwości przegrania procesu.

W ocenie Sądu zgromadzony materiał dowodowy w szczególności przywołane nagrania pochodzące z programów telewizyjnych uwiarygadniają wersję zdarzeń zaprezentowaną
w zeznaniach powoda oraz jego syna przesłuchanego w sprawie jako świadka. Przede wszystkim dla Sądu wartość istotną dla dokonania ustalenia okoliczności niniejszej sprawy ma wypowiedź L. O. w czasie od 40 minuty 20 sekund do 41 minuty 59 sekundy programu „Sprawa dla reportera” a przede wszystkim zdanie wypowiedziane przez L. O. tj. „daję słowo, że tak powiem, że będzie pan uwolniony od odpowiedzialności”. Powyższe zdanie,
w kontekście braku jakiejkolwiek innej odpowiedzialności grożącej W. S. (1), braku zwrócenia się przez niego z innym problemem prawnym do profesjonalnego pełnomocnika, nawet przy przyjęciu powoływanej przez pozwanego L. O. kwestii montażu i skracania wypowiedzi nie wypaczają jej sensu, jej jednoznaczności i kategoryczności. Ponadto także całościowa ocena programu wyemitowanego w Telewizji (...) również potwierdza pewność pozwanego w zakresie prezentowanego przez siebie stanowiska prawnego przy jednoczesnym traktowaniu odmiennych rozstrzygnięć sądów jako błędnych mimo braku zapoznania się z ich szczegółami. W związku z powyższym Sąd
w niniejszej sprawie dokonując ustaleń faktycznych w sprawie uwzględnił w pełni treść zeznań złożonych przez powoda W. S. (1) oraz świadka Ł. S..
W niniejszej sprawie nie ujawniły się jakiekolwiek powody do kwestionowania treści zeznań Ł. S. z uwagi na łączący go z powodem bliski stosunek pokrewieństwa Zeznania te jak już zostało to wskazane zostały uwiarygodnione poprzez inne dowody znajdujące się w aktach sprawy.

Zeznania pozwanego L. O. złożone w charakterze świadka, potwierdzone na dalszym etapie postępowanie i uzupełnione w zeznaniach złożonych w charakterze strony jak i zeznania świadka P. G. zostały częściowo uznane za wiarygodne, tj. w części w jakiej nie pozostają w sprzeczności z zeznaniami powoda i świadka Ł. S.. Sąd nie dał wiary w zakresie tego, że powód nie był zapewniany o wygranej w postępowaniu, nawet jeśli wprost nie padło słowo, że sprawa w 100 % jest do wygrania to Sąd w obliczu zgromadzonego materiału dowodowego nie ma wątpliwości, że innymi słowami została określona jednoznaczność i słuszność wystąpienia na drogę postępowania sądowego, która była połączona z pewnością prezentowanego przez siebie stanowiska i niedostatecznym poinformowaniem reprezentowanego przez siebie klienta o ryzyku przegrania postępowania oraz o możliwości podjęcia działań prawnych. Sąd dostrzegł również wewnętrzną sprzeczność w treści zeznań świadka L. O., który z jednej strony w trakcie zeznań złożonych
w charakterze świadka dostrzegał popełnienie błędu wskazując na kwestię przepisów międzyczasowych natomiast w trakcie zeznań złożonych w charakterze strony twierdził, że
w jego ocenie nie popełnił żadnego błędu. Ponadto zarówno zeznania pozwanego L. O. jak i P. G. w znacznym zakresie objęte były niepamięcią i sprowadzały się jedynie do przedstawienia standardów postępowania w ramach obsługi klienta w Kancelarii
a nie przedstawienia okoliczności niniejszej spraw, która choćby poprzez udział z klientem
w programach telewizyjnych odbiegała od typowych spraw, a tym samym zdaniem Sądu działania w jej ramach także w innych aspektach tj. w zakresie formułowanych komunikatów, przedstawianych informacji mogły przedstawiać się odmiennie. Z tych przyczyn treść ww. zeznań została więc uwzględniona jedynie w sposób częściowy.

Sąd dokonał następującej oceny prawnej:

Powództwo zasługiwało na uwzględnienie w części.

Zdaniem Sądu w niniejszej sprawie nie ulega wątpliwości, że zastosowanie znajdują przepisy dotyczące odpowiedzialności kontraktowej, albowiem szkoda dochodzona przez powoda od obu pozwanych wynikała ze zdarzenia polegającego na nienależytym wykonaniu zobowiązania przez reprezentującego go profesjonalnego pełnomocnika.

Zgodnie z Art. 471 kc dłużnik obowiązany jest do naprawienia szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania, chyba że niewykonanie lub nienależyte wykonanie jest następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi. Z art. 472 kc wynika natomiast, że jeżeli ze szczególnego przepisu ustawy albo z czynności prawnej nie wynika nic innego, dłużnik odpowiedzialny jest za niezachowanie należytej staranności. Jak wynika z art. 355 § 2 kc należytą staranność dłużnika w zakresie prowadzonej przez niego działalności gospodarczej określa się przy uwzględnieniu zawodowego charakteru tej działalności. Zdaniem Sądu nie ulega wątpliwości, że umowa zawarta pomiędzy powodem jako klientem pozwanego L. O. wykonującego zawód radcy prawnego świadczącego pomoc prawną miała charakter umowy starannego działania a nie rezultatu w związku z tym
w niniejszej sprawie zastosowanie znajdowały również regulacje o umowie zlecenia tj. art. 750 kc i następne. Ponadto biorąc pod uwagę świadczenie szczególnych usług – tj. usług prawnych w niniejszej sprawie należało uwzględnić treść przepisów Kodeksu Etyki Radcy Prawnego. Zaakcentować w tym miejscu trzeba, że zgodnie z utrwalonym orzecznictwem profesjonalny pełnomocnik nie odpowiada wobec mocodawcy za samo „przegranie sprawy” ponieważ łączący klienta i jego pełnomocnika stosunek zlecenia ma charakter umowy starannego działania, a nie umowy rezultatu. Adwokat lub radca prawny odpowiada natomiast za szkody wyrządzone mocodawcy w przypadku niezachowania należytej staranności zawodowej, w tym szkody obejmujące negatywne konsekwencje przegrania sprawy, jeżeli jej wynik byłby
z dużym prawdopodobieństwem korzystny dla jego mocodawcy, gdyby pełnomocnik nie popełnił rażących błędów w jej prowadzeniu. W takim przypadku strona zamierzająca dochodzić od pełnomocnika odszkodowania za porażkę powinna udowodnić, że miała duże szanse na wygranie sprawy ( m.in. por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 19 lutego 2016 r., I ACa 1230/15, (...) Prawnej Lex nr 2017720, wyrok Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z dnia 28 czerwca 2013 r., I ACa 231/13, (...) Prawnej Lex nr 1342228, Wyrok Sądu Apelacyjnego w Szczecinie z dnia 9 maja 2013 r., I ACa 213/13, (...) Prawnej Lex nr 1381557). Niniejsze postępowanie ma jednak o tyle nietypowy
i odmienny charakter, że błędy popełnione przez pozwanego L. O. jako pełnomocnika reprezentującego powoda, wskazywane przez powoda nie są jedyną podstawą roszczeń odszkodowawczych zgłoszonych przez powoda. Powód nie opiera roszczeń z tytułu nienależytego zobowiązania tylko i wyłącznie na fakcie przegrania sprawy, w której był reprezentowany przez pozwanego L. O. a czyni mu zarzut nienależytego wykonania zobowiązania poprzez naruszenie zasad etyki radcy prawnego sprowadzających się przede wszystkim na naruszeniu obowiązku informacyjnego i obowiązku lojalności wobec powoda jako klienta profesjonalnego pełnomocnika.

Przesłankami odpowiedzialności odszkodowawczej wynikającej z tytułu nienależytego wykonania zobowiązania przez adwokata lub radcę prawnego są:

1) zachowanie powodujące szkodę;

2) szkoda;

3) adekwatny związek przyczynowy między zachowaniem a szkodą;

Ciężar udowodnienia ww. przesłanek spoczywał na powodzie. Z uwagi na to, że w przypadku wystąpienia przywołanych przesłanek występuje domniemanie winy radca prawny lub adwokat w celu uwolnienia się od odpowiedzialności za nienależyte wykonanie obowiązania musi wykazać brak swojej winy.

Podkreślić przy tym należy, że miernikiem należytej staranności profesjonalnego pełnomocnika przy prowadzeniu sprawy sądowej są obiektywne zasady wiedzy prawniczej
i etyka zawodowa. Profesjonalizm pełnomocnika wymaga, by prowadząc sprawę, korzystał on z dorobku orzecznictwa i doktryny prawniczej, przy czym wobec możliwych rozbieżności interpretacyjnych nie świadczy o braku staranności opowiedzenie się za jednym
z przyjmowanych kierunków wykładni. Zaznaczyć trzeba, że należyta staranność osoby zawodowo wykonującej zobowiązanie - poza sytuacjami, w których umówiono się inaczej - jest rozumiana jako przeciętnie wymagana, a więc zachowująca ustaloną wzorcem średnią na wystarczającym poziomie, na tyle dobrym, aby prawidłowo wykonać czynności zawodowe. Co do zasady, adwokat nie musi legitymować się wiedzą (umiejętnościami) ponad średni poziom wśród adwokatów, nie ma zatem wykazywać dla zachowania należytej staranności, że ma wiedzę i umiejętności wybitne, ale jest nieodzowne, aby wykazał posiadanie kompetencji zawodowych w sprawach, których prowadzenia się podejmuje. W żadnym wolnym zawodzie, zwłaszcza o bardzo szerokim zakresie przedmiotowym (jak np. lekarz i prawnik) nie ma się kompetencji w pełnym zakresie, lecz powszechnie występują specjalizacje. Dotyczy to również adwokata, który powinien się podejmować sporządzania opinii i reprezentowania strony
w zakresie takich dziedzin prawa, które dobrze zna od strony normatywnej, teoretycznej
i zastosowania w praktyce, zwłaszcza poprzez orzecznictwo, a także uwzględniając wystarczające doświadczenie zawodowe i życiowe. Z kolei mocodawca wybierając pełnomocnika, który się godzi podjąć prowadzenia określonej sprawy w wiadomej mu dziedzinie prawa, liczy na jego wiedzę i umiejętności w takim stopniu, jaki jest potrzebny do właściwej, czyli obiektywnie należytej reprezentacji (por. Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 15 marca 2012 r., I CSK 330/11, (...) Prawnej Lex nr 1217097). Wzorzec należytej staranności adwokata/rady prawnego (etc.) (art. 355 § 2 k.c.) obejmuje jego profesjonalizm
w sprawach, których prowadzenia się podejmuje. Staranność zawodowa adwokata może być uznana za niemieszczącą się w tym wzorcu wtedy, gdy sporządzona przez niego opinia lub sposób postępowania w sprawie są oczywiście sprzeczne z przepisami mającymi zastosowanie albo z powszechnie aprobowanymi poglądami doktryny lub ustalonym orzecznictwem, znanym przed podjęciem czynności. Profesjonalizm adwokata/radcy prawnego winien się przejawiać
w dbałości o prowadzenie sprawy z wykorzystaniem wszystkich dopuszczalnych prawem możliwości, zapewniających mocodawcy uzyskanie korzystnego dlań rozstrzygnięcia. Staranność taka zakłada znajomość prawa i kierunków jego wykładni, w tym podejmowanie czynności procesowych uwzględniających występujące rozbieżności poglądów, informowanie mocodawcy o podejmowanych czynnościach, a także o związanym z nimi ryzyku (por. Wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 24 stycznia 2014 r., I ACa 1528/13, (...) Prawnej Lex nr 1444910).

Nie ulega zatem wątpliwości, że zachowaniem fachowego pełnomocnika, mogącym stanowić podstawę jego odpowiedzialności z tytułu nienależytego zobowiązania może być nie tylko zachowanie naruszające umowę o świadczenie usług zawartą z klientem ale również zachowanie naruszające zasady etyczne związane z formą wykonywanego zawodu
i świadczeniem w jego ramach specyficznych usług jakimi są usługi prawne. W niniejszym postępowaniu aby sformułować wzorzec należytej staranności należy uwzględnić przepisy Kodeksu Etyki Radcy Prawnego stanowiącego załącznik do Uchwały Nr 3/2014 Nadzwyczajnego Krajowego Zjazdu Radców Prawnych z dnia 22 listopada 2014 r. obowiązującego od 1 lipca 2015 r. (dostępny w Systemie (...) Prawnej Lex).
W szczególności istotne z punktu widzenia niniejszej sprawy są następujące przepisy przywołanego zbioru zasad etycznych radców prawnych:

- Art. 6 Radca prawny, mając na uwadze treść roty ślubowania określonej w ustawie o radcach prawnych, obowiązany jest wykonywać czynności zawodowe rzetelnie i uczciwie, zgodnie
z prawem, zasadami etyki zawodowej oraz dobrymi obyczajami.

- Art. 7 ust. 3 Radca prawny nie może naruszać zasad etyki zawodowej i niewłaściwie wywiązywać się z obowiązków zawodowych w celu spełnienia oczekiwań klienta lub osób trzecich.

- Art. 8 Radca prawny, świadcząc klientowi pomoc prawną, postępuje lojalnie i kieruje się dobrem klienta w celu ochrony jego praw.

- Art. 11

ust. 1 Radca prawny obowiązany jest dbać o godność zawodu nie tylko przy wykonywaniu czynności zawodowych, ale również w działalności publicznej i w życiu prywatnym.

ust. 2 Naruszeniem godności zawodu radcy prawnego jest w szczególności takie postępowanie radcy prawnego, które mogłoby zdyskredytować go w opinii publicznej lub podważyć zaufanie do zawodu radcy prawnego.

- Art. 12.

ust. 1 Radca prawny zobowiązany jest wykonywać czynności zawodowe sumiennie oraz
z należytą starannością uwzględniającą profesjonalny charakter działania.

ust. 2. Radca prawny nie może podjąć się prowadzenia sprawy, jeżeli nie posiada wystarczającej wiedzy lub doświadczenia. Może jednak przyjąć sprawę, jeżeli zapewni sobie współpracę posiadającego stosowną wiedzę lub doświadczenie radcy prawnego lub adwokata albo innej osoby, z którą radca prawny może na podstawie przepisów prawa wspólnie wykonywać zawód.

Art. 38.

ust. 4. Radca prawny odpowiada za formę i treść pism procesowych i innych dokumentów przez siebie sporządzonych w związku ze świadczoną pomocą prawną,

ust. 5. Radca prawny powinien w swoich wystąpieniach zachować umiar i takt.

Art. 39.

Radca prawny wypowiadający się publicznie o sprawie prowadzonej przez niego lub innego radcę prawnego nie może uchybiać godności zawodu. Powinien zachować umiar, takt oraz zawodowy dystans wobec sprawy, a informacje o swojej działalności zawodowej ograniczyć do niezbędnej i rzeczowej potrzeby.

Art. 44.

ust. 1. Radca prawny, na żądanie klienta, obowiązany jest informować go o przebiegu sprawy i jej wyniku, a w szczególności o skutkach podejmowanych czynności procesowych.

Mając na uwadze treść przywołanych przepisów, zdaniem Sądu należyte wykonanie zobowiązania przez pozwanego L. O. względem swojego klienta powoda W. S. (1) wymagało rzetelnego zapoznania się z treścią pozwu i wydanego
w postępowaniu nakazowym nakazu zapłaty przeciwko W. S. (1). L. O. przede wszystkim winien zwrócić uwagę na to, że już z samej lektury pozwu złożonego przez (...) S.A. z siedzibą w L. wynikało, że podstawą wniosku powoda o wydanie nakazu zapłaty w postępowaniu nakazowym był weksel, którego W. S. (1) był poręczycielem. W związku z powyższym profesjonalny pełnomocnik należycie wykonujący swoje obowiązki w niniejszej sprawie winien sięgnąć do przepisów ustawy z dnia 28 kwietnia 1936 r. Prawo wekslowe celem analizy czy w sprawie zachodzą przesłanki do stwierdzenia nieważności weksla, ewentualnie stwierdzenia nieważności udzielonego przez W. S. (1) poręczenia. Fachowy pełnomocnik winien też ustalić okoliczności udzielenia poręczenia wekslowego przez W. S. (1) tj. czy poręczenie było czynnością pozostającą w związku z prowadzoną przez powoda działalnością rolniczą czy też poza jej zakresem. Jeśli natomiast poza jej zakresem tj. przez W. S. (1) jako konsumenta to prawnik winien ustalić jakie okoliczności świadczą o tym, że W. S. (1) legitymuje się statusem konsumenta i z jakich dowodów te okoliczności wynikają. Co uzasadnia, że transakcje zabezpieczone ww. wekslem nie mają związku z prowadzoną przez powoda działalnością rolniczą (a zatem przy ustaleniu jej charakteru tj. czy owa działalność rolnicza podlega kwalifikacji jako działalność gospodarcza czy też nie) w sytuacji gdy z faktur załączonych do tego pozwu pochodzących z nieuregulowanych transakcji handlowych będących podstawą wypełnienia weksla wynikało, że sprzedawanym produktem był L. pod buraki, a więc produkt na pierwszy rzut oka związany z prowadzeniem działalności rolniczej. Ponadto profesjonalny pełnomocnik analizując pozew winien zwrócić uwagę do jakiego Wydziału Sądu Okręgowego został skierowany tj. do Wydziału Gospodarczego, a także winien zwrócić uwagę na to, że w treści pozwu zostało sformułowane żądanie zasądzenia rekompensaty za koszty odzyskiwania należności stanowiącej równowartość 40 euro opartej na podstawie obowiązującego wówczas art. 10 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 2013 r. o terminach zapłaty w transakcjach handlowych, które to żądanie zostało uwzględnione przez Sąd Okręgowy w wydanym w postępowaniu nakazowym nakazie zapłaty. Fachowy pełnomocnik winien zwrócić uwagę na ww. żądanie i dokonać analizy przesłanek do jego uwzględnienia
i czy wystąpiły one w niniejszej sprawie, czy uwzględnienie ww. żądania nie jest możliwe wyłącznie w relacjach pomiędzy przedsiębiorcami. Przy analizie wyroku Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej wydanego w sprawie (...) SA w B. przeciwko M. W. (1) o sygn. C -176/17 w dniu 13 września 2018 r. odwołującego się w swej treści do wykładni przepisów Dyrektywy Rady 93/13/EWG z 5 kwietnia 1993 r. profesjonalny pełnomocnik winien po pierwsze rozważyć, czy rzeczywiście wskazania Trybunału Sprawiedliwości UE sformułowane w przywołanym orzeczeniu mają zastosowanie do sytuacji W. S. (1), a jeśli tak to jaki to wywołuje skutek tj. nieuwzględnienie roszczeń dochodzonych przeciwko konsumentowi na podstawie weksla czy też wskazanie, że w takiej sytuacji z uwagi na sposób unormowania postępowania nakazowego w polskim prawie postępowanie nakazowe nie powinno być stosowane względem konsumenta a ocena prawna zgłoszonych w takiej sytuacji roszczeń przeciwko konsumentowi powinna przebiec z pominięciem stosowania ww. trybu. Pełnomocnik dokonując oceny ww. okoliczności winien uwzględnić kwestię według jakiego stanu prawnego należy dokonać oceny okoliczności występujących w sprawie i w tym zakresie sięgnąć do komentarzy doktryny czy też orzecznictwa.

Tego typu działań ze strony pozwanego L. O. nie było. Zdaniem Sądu pozwany L. O. błędnie zinterpretował orzeczenie Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej wydanego w sprawie (...) SA w B. przeciwko M. W. (1) o sygn. C -176/17 w dniu 13 września 2018 r. i zakwalifikował je jako mające zastosowanie w sprawie powoda. W niewystarczający sposób została przeprowadzona przez profesjonalnego pełnomocnika diagnoza problemów prawnych występujących w sprawie tj. stwierdzono, że W. S. (1) legitymuje się statusem konsumenta – nie wskazując konkretnej argumentacji prawnej uzasadniającej to twierdzenie odwołującej się do okoliczności sprawy W. S. (4), a przede wszystkim dowodów na potwierdzenie tej tezy. Następnie błędnie sięgnięto do przepisu normującego abuzywność klauzul umownych
w relacjach przedsiębiorca konsument w zakresie roszczeń dochodzonych na podstawie weksla, nie pochylając się jednocześnie nad przepisami Prawa Wekslowego. Błędnie został wysnuty też wniosek, że ostrożność w stosowaniu postępowania nakazowego względem roszczeń dochodzonych przeciwko konsumentowi zalecana w orzeczeniu C -176/17 przez Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej nie oznacza nie uwzględnienia roszczeń przeciwko konsumentowi na podstawie weksla. Nadmienić przy tym należy, że zdaniem Sądu, co wynika również z uzasadnień orzeczeń zapadłych w sprawie I C (...) (I ACa (...)) kwestie temporalne nie miały znaczenia determinującego dla ustalenia problemów prawnych wymagających diagnozy w niniejszej sprawie. Inaczej mówiąc nawet gdyby został popełniony przez pozwanego L. O. błąd zastosowania przepisów nieobowiązujących w dacie udzielenia poręczenia tj. art. 22 ^{( 1)} kc definującego pojęcie konsumenta, a następnie art. 385 ^{( 1)} kc dotyczącego klauzul abuzywnych mających zastosowanie w relacjach przedsiębiorca – konsument to okoliczności sprawy, w szczególności lektura pozwu złożonego przez (...) S.A. w L., dokumenty do niego załączone oraz treść weksla nie uzasadniały przyjęcia, że W. S. (1) legitymował się statusem konsumenta na podstawie tego przepisu. Ponadto jeszcze raz podkreślić należy, że okoliczność ta nie była w żaden sposób wykazywana przez pozwanego L. O. reprezentującego powoda w przywołanym postępowaniu.

Powyższe okoliczności wskazują zdaniem Sądu na nienależyte wykonania zobowiązania poprzez naruszenie obowiązku dokładnego i rzetelnego wykonania powierzonych obowiązków wynikającego m.in. z art. 6 i art. 12 ust. 1 i 2 Kodeksu Etyki Radcy Prawnego.

Ponadto prawnik należycie wykonujący swoje obowiązki w niniejszej sprawie podczas pierwszego spotkania z W. S. (1) i jego synem w Kancelarii prawnej mając na względzie wysokość przedmiotu sporu w sprawie I C (...) opiewającą na kwotę 146.905 zł powinien w sposób szczególny zwrócić uwagę swojemu mocodawcy na ryzyko przegrania procesu i poniesienia w tej sytuacji kosztów postępowania. Mając na względzie krytyczną sytuację powoda tj. konieczność szybkiego podjęcia działań co do wydanego nakazu zapłaty
w postępowaniu nakazowym stanowiącego z chwilą wydania tytuł zabezpieczenia, wykonalny bez nadawania mu klauzuli wykonalności fachowy pełnomocnik winien przeanalizować czy
w niniejszej sprawie nie warto podjąć rozmów ugodowych. Zawodowy pełnomocnik powinien przedstawiać ewentualne wady i zalety każdego z rozwiązań, w sytuacji preferencji jednego
z nich zaznaczyć ryzyko związane z ewentualnym brakiem skuteczności podjętego działania. Działaniem pozostającym w zgodzie z zasadami etyki jest w sytuacji dostrzeżenia istotnego problemu prawnego udział przez profesjonalnego pełnomocnika w programach telewizyjnych mających służyć debacie publicznej, kształtowaniu świadomości prawnej społeczeństwa czy zwrócenia uwagi na szczególną z punktu widzenia sytuację prawną. Udział w tego typu programach profesjonalnego pełnomocnika powinien być jednak wyważony i stonowany. Fachowy pełnomocnik zdaniem Sądu jako osoba wykonująca zawód zaufania publicznego powinna w szczególny sposób uważać na kulturę wypowiedzi. Przede wszystkim zaś profesjonalny pełnomocnik uczestniczący w programach telewizyjnych przedstawiający sytuację reprezentowanego przez siebie mocodawcę nie może zapominać o tym, że ewentualny udział w tego typu programach nie może nastąpić z naruszeniem interesów reprezentowanego przez niego mocodawcy gdyż również w tych wystąpieniach prawnik nie przestaje być pełnomocnikiem swojego mocodawcy, wobec którego związany jest obowiązkiem lojalności.

W związku z tym powyższe zachowanie pozwanego L. O. podczas pierwszej rozmowy z powodem W. S. (1) pozostawało w sprzeczności z obowiązkiem informacyjnym ciążącym na radcy prawnym wynikającym z obowiązku lojalności wobec mocodawcy oraz dbania o jego dobro wynikającego m.in. z art. 8 Kodeksu Etyki Radcy Prawnego i art. 44 ust. 1 Kodeksu Etyki Radcy Prawnego. Ponadto zdaniem Sądu jako naganne wobec mocodawcy należy również ocenić złożenie obietnicy uwolnienia go od odpowiedzialności prawnej w programie wyemitowanym w ogólnokrajowej telewizji. Tego typu sformułowanie profesjonalnego pełnomocnika jak „daję słowo, że tak powiem, że będzie pan uwolniony od odpowiedzialności” nie może być interpretowane inaczej jak obietnica, nie może być też tłumaczone konwencją programu zakładającą jednoznaczność wypowiedzi. Powyższe twierdzenia są sprzeczne z zasadami logiki i doświadczenia życiowego jak również z samym kontekstem znaczeniowym słowa „obiecuję” mającego doniosłą wagę. Nie powinno się bowiem obiecywać czegoś czego nie można spełnić, a jeśli się obieca coś czego spełnić nie można to powinno się wziąć na siebie odpowiedzialność użycia tak mocnego słowa. Powyższe słowo nie bez przyczyny zostało przez Sąd określone jako słowo „mocne”. Ma ono bowiem moc sprawczą wobec odbiorcy tego słowa sprowadzającą się do zbudowania u tego odbiorcy określonego obietnicą oczekiwania. W przypadku braku wywiązania się
z obietnicy powyższe oczekiwanie nigdy nie zostaje spełnione.

Ponadto zdaniem Sądu okoliczności usprawiedliwiającej jednoznaczność owej wypowiedzi nie może stanowić konwencja programu, w którym wystąpił pozwany L. O.. Zauważyć bowiem należy, że prawnik występując w ww. programie nie przestawał być pełnomocnikiem W. S. (1) a tym samym związanym z tym stosunkiem obowiązkiem lojalności wobec swojego mocodawcy. Zauważyć przy tym należy, że
w programie „Sprawa dla reportera” byli obecni inni prawnicy, którzy chociaż nie byli pełnomocnikami W. S. (1) to w równym sposób byli związani zasadami etyki wykonywanego przez siebie zawodu. Nie sformułowali jednak zbliżonych do pozwanego L. O. wypowiedzi. Ponadto podkreślić należy, że kontekst sformułowanych słów był jednoznacznie rozumiany jako obietnica skierowana do W. S. (1) w zakresie sprawy z powództwa (...) S.A. z siedzibą w L., albowiem W. S. (1) nie groziła jakakolwiek inna odpowiedzialność. Wyżej wymieniona wypowiedź jak i pozostałe wskazane w programie „Sprawa dla reportera” i „Ponad prawem” nie były autoryzowane. Treść wypowiedzi w programach nie budziła jakichkolwiek wątpliwości L. O. i pokrywała się z jego zdaniem w sprawie powoda tj. sens wypowiedzi nie został zniekształcony przez montaż, ograniczenia czasowe programu, albowiem gdyby było inaczej L. O. jako profesjonalny pełnomocnik wystąpiłby o dokonanie korekty swoich wypowiedzi.

Zdaniem Sądu obowiązek lojalności wobec mocodawcy został naruszony również w ten sposób, że pozwany L. O. pomimo złożenia obietnicy w programie nie zwrócił uwagi na to aby po tych słowach wskazać swojemu klientowi, że nie wszystko jest od niego jako pełnomocnika zależne i że istnieje ryzyko przegrania postępowania.

Dokonując kwalifikacji zachowania profesjonalnego pełnomocnika jako nienależyte Sąd miał również na względzie kontekst sytuacyjny niniejszej sprawy tj. że działanie pełnomocnika obejmowało podjęcie obrony wobec wytoczonego przeciwko powodowi powództwa.
W związku z powyższym ocena czy niniejsza sprawa była do wygrania w realiach analizowanego postępowania byłaby zdaniem Sądu niewłaściwa. Problem należytego/nienależytego działania profesjonalnego pełnomocnika reprezentującego W. S. (1) sprowadzał się bowiem do oceny podjęcia właściwych bądź niewłaściwych środków obrony podjęcia działań zgodnie z zasadami etyki radcy prawnego w obliczu tego, że sprawa bez dogłębnej analizy prawnej była sprawą przegraną i czy wskazywanie, że jest ona do wygrania, wskazywanie na to jakichkolwiek szans było działaniem mieszczącym się
w kryterium należytego działania profesjonalnego pełnomocnika. Zauważyć bowiem należy, że przegranie sprawy wskutek błędu profesjonalnego pełnomocnika, która gdyby tego błędu nie popełniono mogłaby z wysokim prawdopodobieństwem zostać wygrana jest inną sytuacją niż przegranie sprawy, która wskutek błędu profesjonalnego pełnomocnika była przedstawiana jako sprawa wygrana pomimo, że wygraną nigdy nie mogła zostać. Szkoda w tym drugim przypadku, jaki ma miejsce w niniejszym postępowaniu, nie wynika z faktu przegrania procesu a z faktu podjęcia przez pełnomocnika działań niezgodnych z interesem klienta, z obowiązkiem dokładnego zapoznania się ze stanem faktycznym problemem prawnym w sprawie zleconej profesjonalnemu pełnomocnikowi do prowadzenia. Ponadto jak już zostało to wskazane Sąd dostrzega nienależyte wykonanie zobowiązania przez L. O. w naruszeniu obowiązku lojalności wobec mocodawcy.

Na szkodę w niniejszym postępowaniu składały się:

1.  koszty postępowania przed Sądem I instancji tj.:

- opłata od zarzutów od nakazu zapłaty – 5.513 zł;

- opłata od uzasadnienia wyroku Sądu Okręgowego w(...) wydanego w sprawie I C (...)

- koszty procesu zasądzone od W. S. (1) jako strony przegrywającej postępowanie na rzecz przeciwnika w wyroku Sądu Okręgowego w Olsztynie wydanego w sprawie I C (...)

2.  koszty postępowania przed Sądem II instancji tj:

- opłata od apelacji - 7.346 zł,

- opłata od uzasadnienia - 100 zł,

- koszty procesu zasądzone od W. S. (1) jako strony przegrywającej postępowanie na rzecz przeciwnika w wyroku Sądu Apelacyjnego w Białymstoku wydanego w sprawie I ACa 59/20- 4.050 zł

3.  koszty postepowania egzekucyjnego:

- 9.360,15 zł odpowiadające 1/2 kwoty 18.720,30 zł. Kwota 18.720,30 zł odpowiada sumie 350 zł (kosztów zastępstwa w egzekucji) i 17.370,30 (opłaty egzekucyjnej)

Sąd ustalił że w normalnym, adekwatnym związku przyczynowym ze zdarzeniem wywołującym szkodę pozostają koszty postępowania przed Sądem I i II instancji. Koszty te powstały wskutek działań podjętych przez profesjonalnego pełnomocnika reprezentującego W. S. (1) w sposób nienależyty. Jeśli chodzi o koszty postępowania egzekucyjnego to w pierwszej kolejności wskazać należy, że zgodnie ze stanowiskiem funkcjonującym w doktrynie prawa cywilnego również te koszty wchodzą w zakres szkody związanej z przegraniem procesu, tyle że jak najbardziej można w takiej sytuacji rozważać ewentualne przyczynienie się klienta do szkody, a tym samym odpowiednie ograniczenie odpowiedzialności prawnika na podstawie art. 362 kc (por. K. Janczukowicz, Odpowiedzialność prawnika wobec klienta, wyd. 2022 r., System Informacji Prawnej Legalis) w związku z tym analogicznie biorąc pod uwagę szczególne okoliczności niniejszej sprawy Sąd uznał, że koszty postępowania egzekucyjnego w części obejmującej wysokość opłaty egzekucyjnej – 17.370,30 zł oraz wysokość kosztów w postępowaniu egzekucyjnym – 350 zł stanowią część szkody powoda poniesionej w związku z nienależytym wykonaniem zobowiązania przez pozwanego L. O.. Sąd uwzględnił przy tym, że wskutek podjęcia działań ugodowych na etapie postępowania egzekucyjnego powód uiścił kwotę 13.596,19 zł tytułem opłaty egzekucyjnej i kwotę 204,81 zł tytułem kosztów egzekucyjnych (łącznie 13.801 zł). W związku z tym, że postępowanie egzekucyjne zostało wszczęte z wniosku wierzyciela (...) S.A. w L. 3 listopada 2020 r. a więc w terminie prawie 3 miesięcy od zaopatrzenia w klauzulę wykonalności wyroku Sądu Apelacyjnego w Białymstoku, a jednocześnie prawie 6 miesięcy od wydania ww. wyroku Sąd uznał za uzasadnione przyjęcie na podstawie art. 362 kc przyczynienia się powoda do powstania szkody w zakresie 50 % kwoty jaką miał uiścić powód w postępowaniu egzekucyjnym tytułem opłaty egzekucyjnej i kosztów w postępowaniu egzekucyjnym (18.720,30/2) i określenie wysokości szkody za której uiszczenia odpowiedzialni są pozwani z tytułu zwrotu kosztów postępowania egzekucyjnego na kwotę 9.360,15 zł. Końcowo Sąd uwzględnił przyczynienie się powoda w 32 % do powstania rzeczywistej szkody jaką poniósł w związku z koniecznością pokrycia kosztów egzekucyjnych, których wysokość została zredukowana w wyniku podjętych działań ugodowych.

Sąd ponadto przyjął, że pozwany L. O. jest odpowiedzialny za powstanie
w majątku powoda szkody wynikającej z zapłaconego na jego jako profesjonalnego pełnomocnika rzecz wynagrodzenia za świadczenie usług prawnych związanych
z reprezentacją powoda w postępowaniu zainicjowanym na skutek pozwu złożonego przez (...) S.A. w L.. Zauważyć należy, że orzecznictwo sądów oraz przedstawiciele doktryny prawa cywilnego dopuszczają możliwość wystąpienia szkody wynikającej
z zapłaconego za nienależycie wykonaną pracę wynagrodzenia z której istnieniem wiążą prawo poszkodowanego do dochodzenia zwrotu tego wynagrodzenia w przypadku niedołożenia przez prawnika należytej staranności w wykonywaniu obowiązków zawodowych (por. Wyrok Sądu Najwyższego - Izba Cywilna z dnia 21 października 2004 r. V CK 61/04, Legalis nr 65402 oraz M. Bieluk Cywilnoprawna odpowiedzialność profesjonalnego pełnomocnika za błąd, Warszawa 2021 r., System Informacji Prawnej Legalis). Podkreślić przy tym należy, że jednoznacznie wskazuje się, że samo zaistnienie błędu automatycznie nie przesądza
o konieczności zwrotu całości wypłaconego wynagrodzenia. Szkoda w takim przypadku będzie równa różnicy w wartości świadczenia wykonanego należycie, a usługi rzeczywiście wykonanej na rzecz klienta (por. M. Bieluk Cywilnoprawna odpowiedzialność profesjonalnego pełnomocnika za błąd, Warszawa 2021 r., System Informacji Prawnej Legalis). W związku
z tym Sąd ustalając kwotę należnego na rzecz radcy Prawnego L. O. wynagrodzenia przyjął miernik jakim była wskazana przez tego pozwanego kwota za poradę prawną tj. 200 zł + vat (k. 116). Powyższą kwotę Sąd uznał za należną w zakresie każdej z czynności z podjętych w sprawie ustalonej w ramach prowadzonego postępowania tj. pierwszej rozmowy
w Kancelarii (...) w związku z analizą prawną sprawy W. S. (1), sporządzenia zarzutów od nakazu zapłaty w postępowaniu nakazowym, ponownej analizy akt postępowania wyroku Sądu I instancji i uzasadnienia oraz czynności sporządzenia apelacji od wyroku Sądu Okręgowego. Nie ulega przy tym wątpliwości, że w toku świadczenia usług prawnych na rzecz W. S. (1) były podjęte inne działania tj. udział w rozprawie, wstrzymanie wykonalności nakazu zapłaty wydanego w postępowaniu nakazowym jak i inne czynności o charakterze technicznoorganizacyjnym. Sąd jednak wyszczególnił najistotniejsze w sprawie czynności podjęte w celu reprezentacji mocodawcy uznając, że ustalona w ten sposób kwota 976 zł w wystarczającym stopniu uwzględnia czynności podjęte w sprawie ocenione przez Sąd jako należyte (200zł +vat w wysokości 22 % kwoty= 244 zł, 244 zł x 4 = 976 zł). W związku z tym uwzględniając kwotę uiszczoną przez powoda tytułem wynagrodzenia dla reprezentującego go pełnomocnika wykazaną dokumentami Sąd uznał, że zwrotowi z tytułu nienależnego wynagrodzenia od pozwanego na rzecz powoda podlega kwota 6.052 zł.

O odsetkach od żądania powoda uwzględnionego wobec pozwanego L. O. Sąd orzekł na podstawie art. 455 kc w zw. z art. 481 § 1 i 2 kc z uwzględnieniem, że pozew doręczony L. O. w sprawie wraz z zobowiązaniem do złożenia odpowiedzi na pozew należy potraktować jako wezwanie powoda jako wierzyciela do zapłaty roszczenia. Sąd przyjął przy tym, że zwykłym czasem umożliwiającym L. O. weryfikację żądań powoda jest czas 7 dni. Czas ten jest o tyle właściwy, że nie tylko uwzględnia przeciętny czas na podjęcie czynności w normalnym toku bez wystąpienia jakichkolwiek przeszkód po stronie pozwanego L. O. ale również to, że pozwany wobec wezwania go do postępowania
w charakterze pozwanego na późniejszym etapie postępowania a wcześniejszego jego uczestnictwa w charakterze świadka dysponował już wiedzą na temat okoliczności niniejszej sprawy i charakteru żądań zgłoszonych przez powoda. Sąd zatem przyjął, że pozwany L. O. pozostawał w opóźnieniu w zapłacie roszczenia na rzecz powoda od dnia 3 sierpnia 2022 r. W związku z tym Sąd od tej daty w zakresie uwzględnionej części roszczeń powoda zasądził od pozwanego L. O. odsetki ustawowe za opóźnienie (pkt. 2. wyroku).

Jeśli chodzi o odpowiedzialność pozwanego (...) S.A. w W. to wskazać należy, że zgodnie z art. 22 ⁷ ust. 1 ustawy o radcach prawnych (Dz.U. 1982 Nr 19, poz. 145 ze zm.) radca prawny podlega obowiązkowemu ubezpieczeniu od odpowiedzialności cywilnej za szkody wyrządzone przy wykonywaniu czynności, o których mowa w art. 4 ust. 1 i art. 6 ust. 1 ustawy tj. w zakresie wykonywania zawodu radcy prawnego polegającego na świadczeniu pomocy prawnej.

Ogólnymi podstawami prawnymi odpowiedzialności ubezpieczyciela za szkody wyrządzone klientom przez prawników są art. 822 kc i następne oraz art. 9−22a ustawy z 22.5.2003 r.
o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych. Szczegółowy zakres obowiązkowego ubezpieczenia OC określony jest w rozporządzeniach wykonawczych z 11.12.2003 r. w sprawie obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej radców prawnych. Istotne modyfikacje co do zakresu odpowiedzialności ubezpieczyciela zawierają umowy generalne zawierana przez samorząd prawniczy z ubezpieczycielem zawierane przez samorządy prawnicze z ubezpieczycielami. Fakt związania umową ubezpieczenia OC z pozwanym L. O. został potwierdzony przez pozwanego ubezpieczyciela w złożonej odpowiedzi na pozew w związku z przyznaniem faktu udzielania ochrony prawnej pozwanemu L. O. (k. 71). Z ogólnych warunków umowy ubezpieczenia OC wynika, że odpowiedzialność pozwanego ubezpieczyciela względem ogólnych zasad odpowiedzialności określonych w art. 827 kc została rozszerzona o szkody wyrządzone w wyniku rażącego niedbalstwa (§ 5 ust. 3 OWU, k. 53). W związku z tym Sąd uznał, że w zakresie roszczeń objętych umową odpowiedzialności cywilnej pozwany ubezpieczyciel ponosi odpowiedzialność wobec powoda W. S. (1). W zakresie kwoty 28.269,15 zł tj. szkody związanej z nienależytym wykonaniem usług prawnych świadczonych przez pozwanego L. O. jako pełnomocnika W. S. (1) pozwany ubezpieczyciel jest odpowiedzialny do zapłaty jako zobowiązania in solidum. Powyższe oznacza, że powód jako wierzyciel w niniejszej sprawie mógł dochodzić tego samego świadczenia od kilku dłużników, na podstawie tytułów wynikających z odrębnych stosunków prawnych łączących go z każdym z tych dłużników,
a równocześnie istniał brak jest podstaw do przyjęcia solidarnej odpowiedzialności dłużników. W obliczu wezwania do udziału w sprawie w charakterze pozwanego L. O. powód W. S. (1) z tej możliwości skorzystał. Charakter zobowiązania in solidum
i odpowiedzialności in solidum został szczegółowo określony w orzecznictwie sądów powszechnych. Tytułem wyjaśnienia istoty zobowiązania in solidum warto się odwołać do uzasadnienia wyroku Sądu Apelacyjnego w Łodzi z 17 grudnia 2015 r. wydanego w sprawie I ACa 868/15, w którym Sąd ten wskazał, że ubezpieczenie od odpowiedzialności cywilnej ma przede wszystkim na celu chronić poszkodowanych przez zapewnienie im naprawienia szkody w sposób łatwiejszy i bez ryzyka niewypłacalności sprawcy. To dlatego ustawodawca w art. 822 § 4 kc wyposażył poszkodowanego w tzw. actio directa, tj. roszczenie o naprawienie szkody przysługujące poszkodowanemu bezpośrednio od zakładu ubezpieczeń. Ubezpieczyciel i ubezpieczający lub ubezpieczony stają się zatem odpowiedzialni in solidum, czyli za to samo roszczenie, lecz z innej podstawy prawnej. W związku z tym stosunek prawny powstający
w chwili wyrządzenia szkody próbuje tłumaczyć się jako " sui generis trójstronny stosunek prawny łączący ubezpieczonego, poszkodowanego i zakład ubezpieczeń". Tym samym to roszczenia poszkodowanego wobec ubezpieczyciela, powołującego się na umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej dłużnika z bezpośredniego stosunku zobowiązaniowego, wyznaczają granice odpowiedzialności ubezpieczyciela wobec ubezpieczonego (por. Wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi z 17 grudnia 2015 r. I ACa 868/15, (...) prawnej Lex nr 1979445).

Podkreślić przy tym należy, że zakresem ochrony ubezpieczeniowej objęte jest damnum emergens (strata rzeczywiście poniesiona przez poszkodowanego) i lucrum cessans (utracone korzyści). Ubezpieczenie nie pokrywa jednakże zwrotu wynagrodzenia uiszczonego na rzecz pełnomocnika, albowiem jest to świadczenie z tytułu umowy zawartej z klientem,
a ubezpieczyciel, zgodnie z art. 822 § 1 kc odpowiada jedynie za szkody wyrządzone osobom trzecim przez ubezpieczonego (por. M. Bieluk, Cywilnoprawna odpowiedzialność profesjonalnego pełnomocnika za błąd, System Informacji Prawnej Legalis). Zakres odpowiedzialności pozwanego ubezpieczyciela kształtował się zatem odmiennie niż ubezpieczonego pozwanego L. O.. Zaakcentować w tym miejscu trzeba, że zgodnie
z utrwalonym orzecznictwem odpowiedzialność ubezpieczyciela ma charakter akcesoryjny. Co oznacza, że ubezpieczyciel ponosi odpowiedzialność tylko wtedy i tylko w takim zakresie,
w jakim odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczony sprawca. Nie oznacza to jednak, że między zakresem odpowiedzialności cywilnej ubezpieczonego sprawcy a odpowiedzialnością ubezpieczyciela można postawić znak równości. Odpowiedzialność ubezpieczonego sprawcy musi mieścić się w granicach ochrony udzielonej przez ubezpieczyciela, a poza tym musi wystąpić wypadek ubezpieczeniowy, czyli zdarzenie, które strony w umowie ubezpieczenia określiły jako przyczynę uzasadniającą odpowiedzialność ubezpieczyciela. Zakres ochrony ubezpieczeniowej wyznacza przewidziana w umowie suma gwarancyjna, stanowiąca górną granicę odpowiedzialności ubezpieczyciela. Z chwilą wystąpienia wypadku ubezpieczeniowego poszkodowanemu przysługuje bezpośrednio przeciwko ubezpieczycielowi roszczenie prawno-ubezpieczeniowe, które w doktrynie kwalifikowane jest jako specyficzna figura prawna, niepodlegająca zaliczeniu do tradycyjnej konstrukcji roszczenia deliktowego czy kontraktowego (actio directa). W relacji ubezpieczyciel - poszkodowany mają zastosowanie zarówno przepisy prawa ubezpieczeń, jak i przepisy prawa cywilnego dotyczące obowiązku naprawienia szkody, natomiast poszkodowany zajmuje na gruncie tych zasad szczególną pozycję prawną, ponieważ przysługują mu dwa odrębne roszczenia. Zachodzi między nimi ścisła współzależność polegająca na tym, że oba roszczenia istnieją obok siebie dopóty, dopóki jedno z nich nie zostanie zaspokojone. Poszkodowany nie może uzyskać dwóch odszkodowań, a o tym, w jaki sposób i w jakiej kolejności nastąpi realizacja przysługującego mu odszkodowania decyduje sam, kierując żądanie przeciwko ubezpieczonemu albo ubezpieczycielowi, albo przeciwko obu nim równocześnie. W razie pozwania obu wymienionych podmiotów nie ma podstaw do przyjęcia solidarnej odpowiedzialności sprawcy szkody i ubezpieczyciela. W sytuacji, w której dwaj dłużnicy na podstawie różnych stosunków prawnych łączących ich z wierzycielem mają spełnić na jego rzecz to samo świadczenie, może być wykorzystana konstrukcja odpowiedzialności in solidum (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 10 kwietnia 2013 r. I ACa 1354/12, (...) Prawnej Lex nr 1313322).

O odsetkach od żądania powoda uwzględnionego wobec pozwanego (...) S.A. w W. Sąd orzekł stosownie do art. 817 § 1 kc to, że pozwany ubezpieczyciel przyjął zawiadomienie o szkodzie 19 lipca 2021 r. w związku z tym w terminie 30 dni od przyjęcia zawiadomienia tj. do dnia 18 sierpnia 2021 r. dysponował czasem do podjęcia decyzji w zakresie roszczeń zgłoszonych przez W. S. (1). Wobec tego Sąd w tym zakresie uwzględnił żądanie pozwu , przyjmując że od 19 sierpnia 2021 r. pozwany ubezpieczyciel pozostawał w opóźnieniu w zapłacie roszczeń powoda. W związku z tym Sąd od tej daty w zakresie uwzględnionej części roszczeń powoda zasądził od pozwanego (...) S.A. w W. odsetki ustawowe za opóźnienie (pkt 1. wyroku).

W pozostałym zakresie roszczenia powoda zostały uznane przez Sąd jako bezzasadne
z uwagi na to, że w części nie mogły one zostać uznane za szkodę pozostają w adekwatnym związku przyczynowym z nienależytym wykonaniem zobowiązania przez pozwanego L. O. albo pozostawały one poza zakresem odpowiedzialności pozwanych z uwagi na przyczynienie się powoda jako poszkodowanego do ich powstania. Ponadto część dochodzonej przez powoda kwoty tytułem zwrotu wynagrodzenia zapłaconego pozwanemu L. O. nie mogła zostać uwzględniona z uwagi na to, że Sąd nawet w przypadku przyjęcia nienależytego wykonania zobowiązania przez pozwanego nie mógł pozbawić tego pozwanego całości wynagrodzenia zapłaconego przez W. S. (1). Nie zostało natomiast przez powoda wykazane uiszczenia na rzecz pozwanego jako zawodowego pełnomocnika wyższych kwot tytułem wynagrodzenia (pkt 3. wyroku).

O kosztach postępowania Sąd rozstrzygnął zgodnie z art. 100 kpc przy odpowiednim zastosowaniu art. 98 § 1 ¹ i 3 kpc oraz art. 99 kpc przyjmując zasadę ich stosunkowego rozdzielenia w zakresie stopnia wygranej i przegranej każdej ze stron.

Na koszty powoda w niniejszej sprawie złożyły się:

- 3600 zł koszty zastępstwa prawnego powoda przez radcę prawnego ( § 2 pkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych)

- 17 zł opłata skarbowa od pełnomocnictwa ( k. 12)

- 2.233 zł - opłata od pozwu (art. 13 ust. 2 uksc – 5 % wps 44.655 zł, k. 63)

Na koszty pozwanego (...) S.A. w W. złożyła się kwota 3600 zł tytułem kosztó zastępstwa prawnego pozwanego przez radcę prawnego (§ 2 pkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych).

Powód niniejsze postępowanie w stosunku do pozwanego (...) S.A. w W. wygrał w 63,30 %. W związku z tym miał prawo żądać od tego pozwanego zwrotu kosztów w wysokości 3.703,05 zł (28.269,15/44.655,60 zł = 0, (...) ≈ 63,30 % , 63,30 % x 5.850 zł = 3.703,05 zł).

Pozwany (...) S.A. w W. niniejsze postępowanie wygrał w 36,70 % miał zatem prawo domagać się od powoda zwrotu kwoty 1.329,27 zł (100% - 63,30 % = 36,70 %, 3.600 x 36,70 % = 1.329,27 zł). Mając na względzie ww. kwoty Sąd zasądził od pozwanego (...) S.A. kwotę różnicy przenoszącej wartość należnych mu od powoda kosztów tj. kwotę 2.373,78 zł (3.703,05 – 1.329,27 = 2.373,78 zł)

Przy rozliczeniu kosztów pomiędzy powodem a pozwanym L. O. Sąd uwzględnił wymienione powyżej koszty powoda oraz koszty pozwanego L. O. poniesione
w związku z powyższym postępowaniem tj. kwotę 3.600 zł (koszty zastępstwa przez radcę prawnego ustalone stosownie do § 2 pkt 5 przywołanego powyżej rozporządzenia oraz kwotę 17 zł – uiszczoną tytułem opłaty skarbowej od pełnomocnictwa (k. 140). Ponadto Sąd uwzględnił odmienny zakres stopnia wygranej i przegranej każdej ze stron przyjmując, że powód niniejsze postępowanie względem tego pozwanego wygrał w 76,86 % w związku z tym miał prawo domagać się od pozwanego L. O. zwrotu kwoty 4.496,31 zł (34.321,15/44.655,60 = 0, (...) ≈76,86 %, 5.850 zł x 76,86 %= 4.496,31 zł). Pozwany L. O. natomiast niniejsze postępowanie wygrał w 23,14 %. W związku z tym miał prawo domagać się od powoda zwrotu kwoty 836,97 zł tytułem kosztów (100 % -76,86%=23,14 %, 3.617 zł x 23,14 % = 836, (...) ≈ 836,97 zł. Sąd rozstrzygając o kosztach procesu pomiędzy tymi stronami, zasądził od pozwanego L. O. na rzecz powoda W. S. (1) kwotę pomniejszoną o koszty należne pozwanemu L. O. od powoda, zasądzajć tym samym na rzecz powoda od pozwanego L. O. kwotę 3.659,34 zł (4.496,31 zł – 836,97 zł = 3.659,34) (pkt 4 i 5 wyroku).

Z uwagi na to, że powód w niniejszej sprawie uiścił opłatę od pozwu o 273 zł większą niż należna (2.506 zł zamiast 2.233 zł, k. 63) Sąd na podstawie art. 80 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (tekst jedn.: Dz. U. z 2010 r. Nr 90, poz. 594 ze zm.) nakazał zwrot nadpłaconej kwoty opłaty (pkt 6. wyroku).

asesor sądowy M. W. (3)

Sygn. akt X C 2927/21

ZARZĄDZENIE

1. (...);

2. (...)

(...) L. O. (...) (...) S.A. (...) W..

Olsztyn, dnia 29 grudnia 2022 r. asesor sądowy Magdalena Węcławska