Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 23 marca 2023r.

Sąd Rejonowy w Kaliszu w I Wydziale Cywilnym, w składzie:

Przewodniczący: sędzia Michał Włodarek

Protokolant: Anna Dulas

po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w dniu 23 marca 2023r. w K.

sprawy z powództwa (...) Bank S.A. z/s we W. (KRS (...))

przeciwko pozwanej J. M. (PESEL (...))

o zapłatę

1.  zasądza od pozwanej J. M. na rzecz powoda (...) Bank S.A. z/s we W. kwotę 19.848,12zł (dziewiętnaście tysięcy osiemset czterdzieści osiem złotych 12/100) wraz z odsetkami:

a.  umownymi za opóźnienie w wysokości w stosunku rocznym odsetek maksymalnych za opóźnienie, liczonymi:

- od kwoty 27.787,41zł od dnia 2 czerwca 2021r. do dnia 17 czerwca 2021r.,

- od kwoty 26.937,41zł od dnia 18 czerwca 2021r. do dnia 18 lipca 2021r.,

- od kwoty 26.720,34zł od dnia 19 lipca 2021r. do dnia 22 sierpnia 2021r.,

- od kwoty 26.062,26zł od dnia 23 sierpnia 2021r. do dnia 19 września 2021r.,

- od kwoty 25.400,27zł od dnia 20 września 2021r. do dnia 19 października 2021r.,

- od kwoty 24.734,18zł od dnia 20 października 2021r. do dnia 17 listopada 2021r.,

- od kwoty 23.884,18zł od dnia 18 listopada 2021r. do dnia 19 grudnia 2021r.,

- od kwoty 23.034,18zł od dnia 20 grudnia 2021r. do dnia 23 stycznia 2022r.,

- od kwoty 22.184,18zł od dnia 24 stycznia 2022r. do dnia 20 lutego 2022r.,

- od kwoty 21.334,18zł od dnia 21lutego 2022r. do dnia 17 marca 2022r.,

- od kwoty 20.484,18zł od dnia 18 marca 2022r. do dnia 20 kwietnia 2022r.,

- od kwoty 19.634,18zł od dnia 21 kwietnia 2022r. do dnia 23 marca 2023r.,

b.  ustawowymi za opóźnienie liczonymi:

- od kwoty 1.368,15zł od dnia 8 czerwca 2021r. do dnia 18 lipca 2021r.,

- od kwoty 750,19zł od dnia 19 lipca 2021r. do dnia 22 sierpnia 2021r.,

- od kwoty 558,27zł od dnia 23 sierpnia 2021r. do dnia 19 września 2021r.,

- od kwoty 370,26zł od dnia 20 września 2021r. do dnia 19 października 2021r.,

- od kwoty 186,35zł od dnia 20 października 2021r. do dnia 19 maja 2022r.,

- od kwoty 186,35zł od dnia 20 maja 2022r. do dnia 23 marca 2023r.,

2.  umarza postępowanie, co do kwoty 9.350,00zł (dziewięć tysięcy trzysta pięćdziesiąt złotych 00/100),

3.  zasądzone w pkt 1. sentencji wyroku świadczenie rozkłada pozwanej J. M. na 24 raty z tym, że pierwsza rata w wysokości 298,12zł (dwieście dziewięćdziesiąt osiem złotych 12/100) płatna do dnia 25 kwietnia 2023r., natomiast 23 pozostałe raty każda w wysokości po 850,00zł (osiemset pięćdziesiąt złotych 00/100), płatne do dnia 25 każdego miesiąca począwszy od miesiąca maja 2023r. wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w przypadku uchybienia terminowi płatności którejkolwiek z rat,

4.  nie obciąża w całości pozwanej kosztami procesu,

5.  przyznaje od Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Kaliszu na rzecz adw. M. K., Kancelaria Adwokacka w K. kwotę 3.600,00zł (trzy tysiące sześćset złotych 00/100) podwyższoną o kwotę podatku od towarów i usług tytułem wynagrodzenia za pomoc prawną udzieloną pozwanej J. M. z urzędu.

Sygn. akt I C 399/22

UZASADNIENIE

W dniu 29 października 2021r. powód (...) Bank (...) S.A. z/s we W., w związku z umorzeniem postępowania wywołanego wniesieniem w dniu 8 czerwca 2021r. pozwu w elektronicznym postępowaniu upominawczym w sprawie o sygn. akt VI Nc – e (...), skierował do tut. Sądu żądanie zasądzenia od pozwanej J. M. kwoty 29.198,12zł wraz z odsetkami umownymi za opóźnienie w wysokości w stosunku rocznym odsetek maksymalnych za opóźnienie liczonymi od kwoty 27.787,41zł od dnia 2 czerwca 2021r. do dnia zapłaty oraz odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od kwoty 1.368,15zł od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty oraz kosztów procesu.

W uzasadnieniu pozwu powód przytoczył okoliczności wskazujące na jego legitymację czynną oraz oznaczył źródło zobowiązania i jego wysokość podając, iż dochodzone roszczenie stanowi należność wynikającą z nienależycie wykonanej umowy kredytu gotówkowego łączącej pozwaną z powodem.

Nakazem zapłaty w postępowaniu upominawczym Sądu Rejonowego w Kaliszu z dnia 1 marca 2022r. w sprawie o sygn. akt I Nc 2728/21 uwzględniono w całości roszczenia powództwa i rozstrzygnięto o kosztach postępowania.

Pozwana J. M. wniosła sprzeciw od opisanego wyżej orzeczenia.

Pozwana zaskarżyła nakaz zapłaty w całości i wniosła o oddalenie powództwa w całości oraz o zasądzenia od powoda na jej rzecz kosztów procesu.

Pozwana zakwestionowała roszczenia powództwa, co do zasady i wysokości, a ponadto podniosła, iż strony zawarły ugodę, co do spłaty należności wynikających z zaciągniętego przez nią zobowiązania.

W piśmie procesowym z dnia 19 kwietnia 2022r. powód z uwagi na częściową spłatę przez pozwaną należności, cofnął powództwo wraz ze zrzeczeniem się roszczenia o kwotę 8.500,00zł oraz wniósł o zasądzenie od pozwanej na jego rzecz kwoty 20.698,12zł wraz z odsetkami umownymi za opóźnienie w wysokości w stosunku rocznym odsetek maksymalnych za opóźnienie liczonymi:

- od kwoty 27.787,41zł od dnia 2 czerwca 2021r. do dnia 17 czerwca 2021r.,

- od kwoty 26.937,41zł od dnia 18 czerwca 2021r. do dnia 18 lipca 2021r.,

- od kwoty 26.720,34zł od dnia 19 lipca 2021r. do dnia 22 sierpnia 2021r.,

- od kwoty 26.062,26zł od dnia 23 sierpnia 2021r. do dnia 19 września 2021r.,

- od kwoty 25.400,27zł od dnia 20 września 2021r. do dnia 19 października 2021r.,

- od kwoty 24.734,18zł od dnia 20 października 2021r. do dnia 17 listopada 2021r.,

- od kwoty 23.884,18zł od dnia 18 listopada 2021r. do dnia 19 grudnia 2021r.,

- od kwoty 23.034,18zł od dnia 20 grudnia 2021r. do dnia 23 stycznia 2022r.,

- od kwoty 22.184,18zł od dnia 24 stycznia 2022r. do dnia 20 lutego 2022r.,

- od kwoty 21.334,18zł od dnia 21 lutego 2022r. do dnia 17 marca 2022r.,

- od kwoty 20.484,18zł od dnia 18 marca 2022r. do dnia zapłaty,

oraz odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi:

- od kwoty 1.368,15zł od dnia wniesienia pozwu do dnia 18 lipca 2021r.,

- od kwoty 750,19zł od dnia 19 lipca 2021r. do dnia 22 sierpnia 2021r.,

- od kwoty 558,27zł od dnia 23 sierpnia 2021r. do dnia 19 września 2021r.,

- od kwoty 370,26zł od dnia 20 września 2021r. do dnia 19 października 2021r.,

- od kwoty 186,35zł od dnia 20 października 2021r. do dnia zapłaty.

W piśmie procesowym z dnia 20 maja 2022r. powód z uwagi na częściową spłatę przez pozwaną należności, cofnął powództwo wraz ze zrzeczeniem się roszczenia o kwotę 9.350,00zł oraz wniósł o zasądzenie od pozwanej na jego rzecz kwoty 19.848,12zł wraz z odsetkami umownymi za opóźnienie w wysokości w stosunku rocznym odsetek maksymalnych za opóźnienie liczonymi:

- od kwoty 27.787,41zł od dnia 2 czerwca 2021r. do dnia 17 czerwca 2021r.,

- od kwoty 26.937,41zł od dnia 18 czerwca 2021r. do dnia 18 lipca 2021r.,

- od kwoty 26.720,34 od dnia 19 lipca 2021r. do dnia 22 sierpnia 2021r.,

- od kwoty 26.062,26zł od dnia 23 sierpnia 2021r. do dnia 19 września 2021r.,

- od kwoty 25.400,27zł od dnia 20 września 2021r. do dnia 19 października 2021r.,

- od kwoty 24.734,18zł od dnia 20 października 2021r. do dnia 17 listopada 2021r.,

- od kwoty 23.884,18zł od dnia 18 listopada 2021r. do dnia 19 grudnia 2021r.,

- od kwoty 23.034,18zł od dnia 20 grudnia 2021r. do dnia 23 stycznia 2022r.,

- od kwoty 22.184,18zł od dnia 24 stycznia 2022r. do dnia 20 lutego 2022r.,

- od kwoty 21.334,18zł od dnia 21 lutego 2022r. do dnia 17 marca 2022r.,

- od kwoty 20.484,18zł od dnia 18 marca 2022r. do dnia 20 kwietnia 2022r.,

- od kwoty 19.634,18zł od dnia 21 kwietnia 2022r. do dnia zapłaty,

oraz odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi:

- od kwoty 1.368,15zł od dnia wniesienia pozwu do dnia 18 lipca 2021r.,

- od kwoty 750,19zł od dnia 19 lipca 2021r. do dnia 22 sierpnia 2021r.,

- od kwoty 558,27zł od dnia 23 sierpnia 2021r. do dnia 19 września 2021r.,

- od kwoty 370,26zł od dnia 20 września 2021r. do dnia 19 października 2021r.,

- od kwoty 186,35zł od dnia 20 października 2021r. do dnia 19 maja 2022r.,

- od kwoty 186,35zł od dnia 20 maja 2022r. do dnia zapłaty.

Postanowieniem z dnia 28 lipca 2022r. Sąd Rejonowy w Kaliszu w sprawie o sygn. akt I Co 1591/22 odrzucił wniosek powoda (...) Bank S.A. z/s we W. o nadanie klauzuli wykonalności nakazowi zapłaty w postępowaniu upominawczym Sądu Rejonowego w Kaliszu z dnia 1 marca 2022r. w sprawie o sygn. akt I Nc 2728/21.

Postanowieniem Sądu Rejonowego w Kaliszu z dnia 7 września 2022r. w sprawie o sygn. akt I C 399/22 zmienionym w części postanowieniem tego Sądu z dnia 14 października 2022r. w sprawie o sygn. akt I Cz 70/22 oddalono wniosek pozwanej o zwolnienie od kosztów sądowych oraz ustanowiono dla niej pełnomocnika z urzędu.

W dalszych pismach procesowych strony podtrzymały wyrażone dotychczas stanowiska w sprawie.

Strona pozwana wniosła ponadto, w przypadku uwzględnienia powództwa, o rozłożenie zasądzonej kwoty na raty, oraz o nieobciążanie pozwanej kosztami procesu, a także o przyznanie na rzecz pełnomocnika pozwanej z urzędu stosownego wynagrodzenia.

Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny.

W dniu 7 sierpnia 2018r. pozwana J. M. zawarła z powodem (...) Bank (...) S.A. z/s we W. umowę o kredyt gotówkowy nr (...).

W ramach tego kontraktu powód udzielił pozwanej kredytu w kwocie 41.067,13zł, z czego na cele konsumpcyjne kwotę 2.200,00zł i na spłatę zobowiązań finansowych kredytobiorcy wobec banku kwotę 32.826,01zł, a ponadto środki na sfinansowanie prowizji banku za udzielenie kredytu w wysokości 5.334,62zł. Odsetki ustalono na kwotę 13.967,14zł.

Całkowitą kwotę do zapłaty powód oznaczył w wysokości 55.034,27zł.

Umowa została zawarta na czas określony. Pozwana miała obowiązek zapłaty kapitału, odsetek i innych należności ubocznych w 72 ratach począwszy od miesiąca września 2018r. do dnia 25 sierpnia 2024r.

Strony ustaliły również wysokość oprocentowania i warunki jego zmiany, sposób zabezpieczenia spłaty oraz prowizje i opłaty.

Pozwana nie wykonała postanowień łączącego strony kontraktu i posiadała wobec powoda na dzień 1 czerwca 2021r. zaległości w łącznej wysokości 29.198,12zł, i tak z tytułu należności głównej kwotę 27.787,41zł, z tytułu odsetek kwotę 1.368,15zł oraz z tytułu dodatkowych kosztów kwotę 42,56zł.

W okresie od dnia 25 września 2018r. do dnia 19 maja 2021r. pozwana dokonała na poczet umowy kredytowej wpłat w łącznej wysokości 20.870,98zł, i tak:

- w dniu 25 września 2018r. 769,35 zł,

- w dniu 19 października 2018r. 764,36 zł,

- w dniu 19 października 2018r. 4,99 zł,

- w dniu 19 listopada 2018r. 9,98 zł,

- w dniu 19 listopada 2018r. 759,37 zł

- w dniu 20 grudnia 2018r. 759,37 zł,

- w dniu 20 grudnia 2018r. 9,98 zł,

- w dniu 18 stycznia 2019r. 759,37 zł,

- w dniu 18 stycznia 2019r. 9,98 zł

- w dniu 20 lutego 2019r. 9,98 zł,

- w dniu 20 lutego 2019r. 759,37 zł

- w dniu 19 marca 2019r. 759,37 zł

- w dniu 19 marca 2019r. 9,98 zł

- w dniu 19 kwietnia 2019r. 9,98 zł

- w dniu 19 kwietnia 2019r. 759,37 zł

- w dniu 17 maja 2019r. 759,37 zł

- w dniu 17 maja 2019r. 9,98 zł

- w dniu 17 czerwca 2019r. 9,98 zł

- w dniu 17 czerwca 2019r. 759 37zł,

- w dniu 19 lipca 2019r. 9,98 zł

- w dniu 19 lipca 2019r. 759,37 zł

- w dniu 23 sierpnia 2019r. 759,37 zł

- w dniu 23 sierpnia 2019r. 9,98 zł

- w dniu 19 września 2019r. 759,37 zł

- w dniu 19 września 2019r. 9,98

- w dniu 21 października 2019r. 759,37 zł

- w dniu 21 października 2019r. 9,98 zł

- w dniu 25 listopada 2019r. 764,36 zł

- w dniu 25 listopada 2019r. 4,99 zł

- w dniu 23 grudnia 2019r. 764,36 zł

- w dniu 23 grudnia 2019r. 4,99 zł

- w dniu 24 stycznia 2020r. 764,36 zł

- w dniu 24 stycznia 2020r. 4,99 zł

- w dniu 13 marca 2020r. 772,41 zł

- w dniu 13 marca 2020r. 7,59 zł

- w dniu 31 marca 2020r. 762,78 zł

- w dniu 31 marca 2020r. 6,57 zł

- w dniu 24 kwietnia 2020r. 4,89 zł

- w dniu 24 kwietnia 2020r. 757,79 zł,

- w dniu 19 czerwca 2020r. 1.26,

- w dniu 19 czerwca 2020r. 773,74 zł,

- w dniu 17 lipca 2020r. 3,17 zł,

- w dniu 17 lipca 2020r. 771,83 zł

- w dniu 19 sierpnia 2020r. 770,00 zł,

- w dniu 17 września 2020r. 770,00 zł

- w dniu 22 października 2020r. 770,00 zł

- w dniu 19 kwietnia 2021r. 770,00 zł

- w dniu 19 maja 2021r. 850,00 zł.

Z dokonanych przez pozwaną wpłat powód zaliczył na kapitał kwotę 13.279,72zł i na odsetki kwotę 7.747,14zł.

W dniu 31 marca 2021r. doszło do wypowiedzenia pozwanej umowy kredytu.

Po wniesieniu powództwa w elektronicznym postępowaniu upominawczym pozwana dokonała na rzecz pozwanego dalszych wpłat, i tak:

- w dniu 18 czerwca 2021r. 850,00 zł,

- w dniu 19 lipca 2021r. 850,00 zł,

- w dniu 20 sierpnia 2021r. 850,00 zł,

- w dniu 18 września 2021r. 850,00 zł,

- w dniu 19 października 2021r. 850,00 zł,

- w dniu 18 listopada 2021r. 850,00zł,

- w dniu 18 grudnia 2021r. 850,00 zł,

- w dniu 21 stycznia 2022r. 850,00 zł,

- w dniu 18 lutego 2022r. 850,00 zł,

- w dniu 17 marca 2022r. 850,00 zł,

- w dniu 21 kwietnia 2022r. 850,00 zł.

(zestawienie wpłat i opłat k. 9-10, umowa o kredyt gotówkowy k. 11-13, ostateczne wezwanie do zapłaty k. 14, oświadczenie o wypowiedzeniu umowy k. 15-16, zawiadomienie o windykacji terenowej k. 17, dowody wpłat k. 43-54, kopia wniosku pozwanej k. 68, oświadczenie powoda k. 83)

Za wiarygodne należało uznać zaliczone w poczet materiału dowodowego dokumenty zgromadzone w postępowaniu, albowiem zostały one sporządzone przez uprawnione organy w ramach przysługujących im kompetencji, w sposób rzetelny i fachowy. Ich prawdziwość i autentyczność nie wzbudziła w ocenie Sądu wątpliwości.

Sąd Rejonowy zważył, co następuje.

Stosownie do treści art. 353 § 1 kc, podstawowym obowiązkiem dłużnika jest spełnienie świadczenia. Prowadzi ono do zaspokojenia interesu wierzyciela, wskutek czego zobowiązanie wygasa.

Artykuł 354 kc określa obowiązki dłużnika w ten sposób, że oprócz treści zobowiązania rozumianej jako nakazy wyrażone w czynności prawnej stanowiącej źródło zobowiązania oraz odnoszących się do tego zobowiązania normach prawnych jego zachowanie powinno odpowiadać trzem dalszym wzorcom postępowania - celowi społeczno-gospodarczemu, zasadom współżycia społecznego, a także ewentualnie ustalonym zwyczajom, natomiast art. 355 kc określa sposób, w jaki dłużnik powinien wykonywać zobowiązanie i w tym znaczeniu stanowi swoistą kontynuację uregulowań zawartych w art. 354 kc i jednocześnie przepis ten definiuje pojęcie należytej staranności oraz ustanawia obowiązek dokładania owej staranności.

Niedostosowanie się przez dłużnika do opisanych wyżej wymagań sprawia, że dojdzie do nienależytego wykonania zobowiązania lub niewykonania całkowitego (art. 471 kc). Każda bowiem rozbieżność pomiędzy prawidłowym spełnieniem świadczenia a rzeczywistym zachowaniem się dłużnika rodzi odpowiedzialność kontraktową. Nienależyte wykonanie zobowiązania ma bowiem miejsce wtedy, gdy zachowanie dłużnika zmierzało do spełnienia świadczenia, jednak osiągnięty przez niego wynik nie spełnia wymogów świadczenia, do którego dłużnik był zobowiązany. Wskazać jednak należy, że dłużnik zawsze, bez względu na rodzaj winy, odpowiada wobec wierzyciela za uchybienia obowiązkowi dołożenia należytej staranności (art. 355 kc).

Powoda oraz pozwaną wiązała ważna i skuteczna umowa w rozumieniu art. 720 i n. kc i art. 69 i n. ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. prawo bankowe (Dz. U. 2022.2324 – t.j. ze zm.).

Strony w ramach istniejącego kontraktu uzgodniły elementy przedmiotowo i podmiotowe istotne oraz w sposób jednoznaczny i indywidualny określiły prawa i obowiązki podmiotów zobowiązań.

Powód w sposób właściwy przekazał pozwanej umówione świadczenie, natomiast pozwana w sposób nienależyty wykonała zobowiązanie zachowując się wbrew treści umowy poprzez zaniechanie uiszczenia spłaty należności wynikających z istniejącego stosunku obligacyjnego. Zaniechanie po stronie pozwanej było zawinione albowiem nie ujawniły się żadne okoliczności ekskulpacyjne i egzoneracyjne

Powyższe spowodowało odpowiedzialność kontraktową po stronie pozwanej i obowiązek naprawienia powstałej z tego tytułu szkody. Uchybiania obowiązkom pozwanej, która nie spełniła świadczenia spowodowało zasadność zachowania wierzyciela polegającego poszukiwaniu ochrony prawnej w postępowaniu przed sądem i na przymusowej realizacji świadczenia (por. art. 471 kc).

Szkoda powoda obejmuje zarówno nieuiszczone przez pozwaną umówione należności kredytowe, ale również należności uboczne związane z powstaniem zwłoki po stronie pozwanego.

Wymagalność to cecha roszczenia (stan), wyrażająca się w istnieniu prawnej możliwości skutecznego żądania przez wierzyciela spełnienia przez dłużnika świadczenia (por. wyr. SN z dnia 12 lutego 1991r. w sprawie o sygn. akt III CRN 500/90, opubl. OSNCP 1992, Nr 7–8, poz. 137; uchw. SN z dnia 20 kwietnia 2012r. w sprawie o sygn. akt III CZP 10/12, opubl. OSNC 2012, Nr 10, poz. 117; wyr. SN z dnia 27 września 2013r. w sprawie o sygn. akt I CSK 690/12, opubl. Legalis).

Dniem wymagalności najczęściej jest dzień powstania roszczenia. W przypadku zobowiązań terminowych dzień powstania roszczenia i jego wymagalności wynika z treści zobowiązania. Jednak wymagalność niektórych roszczeń uzależniona jest od działań wierzyciela (por. art. 455 kc).

Skutkiem wezwania dłużnika przez wierzyciela do spełnienia świadczenia jest to, że staje się ono wymagalne. Wymagalność oznacza pierwszy termin, w którym wierzyciel mógłby wystąpić do sądu z powództwem o zasądzenie świadczenia i tego samego dnia sąd mógłby takie powództwo uwzględnić (por. uzasadnienie uchw. SN z dnia 26 listopada 2009r. w sprawie o sygn. akt III CZP 102/09, opubl. OSNC 2010, Nr 5, poz. 75, uchw. SN z dnia 22 listopada 2013r. w sprawie o sygn. akt III CZP 72/13, opubl. OSNC – Zb. dodatkowy 2014, Nr B, poz. 40; wyr. SN z dnia 28 października 2015r. w sprawie o sygn. akt II CSK 822/14, opubl. Legalis) – por. Kodeks cywilny. Komentarz. red. dr hab. K. O.. Legalis 2019.

Skorzystanie z prawa do wypowiedzenia kredytu przez bank powoduje, że po upływie terminu wypowiedzenia stosunek prawny kredytu ulega rozwiązaniu, a kredytobiorca ma obowiązek spłaty kredytu, wraz z odsetkami i innymi kosztami (w tym prowizją), w dniu rozwiązania umowy (upływu terminu wypowiedzenia), jeśli kredyt został mu już wypłacony. Wypowiedzenie umowy przez bank w wyniku jej naruszenia przez kredytobiorcę, m.in. poprzez zaniechanie lub nieterminowe dokonywanie spłaty kredytu, ma charakter sankcyjny. Uprawnienie to realizowane jest przez dokonanie jednostronnej czynności prawnej prawokształtującej i powoduje, z upływem terminu wypowiedzenia, nie tylko następcze wygaśnięcie zobowiązania w zakresie praw i obowiązków kontraktowych ciążących na obu stronach (skutek ex nunc), ale i ukształtowanie dalszych stosunków prawnych. Po tej dacie bank może też skorzystać z przyjętych zabezpieczeń i przez wykonanie wynikających z nich uprawnień doprowadzić do zaspokojenia swojej wierzytelności. Jeśli kredytobiorca nie spłaci długu po upływie terminu wypowiedzenia, bank jest też uprawniony do dochodzenia roszczenia, w tym na drodze egzekucyjnej. Jeśli środki kredytowe nie zostały przekazane kredytobiorcy, wówczas na skutek wypowiedzenia dokonanego przez bank wygasa uprawnienie kredytobiorcy do ich uzyskania.

Wypowiedzenie kredytu należy uznać zatem za uprawnienia kształtujące, zmierza bowiem do rozwiązania stosunku prawnego. Oświadczenie o wypowiedzeniu, aby odnieść zamierzony skutek, musi dojść do adresata (por. art. 61 kc). Możliwość skorzystania przez bank z uprawnienia do rozwiązania umowy za wypowiedzeniem może podlegać kontroli sądu (por. art. 189 kpc). Poza możliwością domagania się przez bank spłaty kredytu i należnych zgodnie z umową odsetek i kosztów bank uprawniony jest także do żądania naprawienia szkody na podstawie przepisów ogólnych – art. 471 kc – por. art. 75 i n. ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. prawo bankowe (Dz. U. 2019.2357 – j.t. ze zm.).

Wobec jednoznacznego brzmienia art. 95 ust. 1a ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. prawo bankowe, dokument w postaci wyciągu z ksiąg bankowych w postępowaniu cywilnym nie ma mocy dokumentu urzędowego. Nie pozbawia to jednak tego dokumentu mocy dowodowej i wiarygodności, w szczególności przy uwzględnieniu pozostałych dostarczonych przez stroną powodową dowodów w postaci chociażby harmonogramów spłat, wyciągów i zestawień należności i spłat kredytu.

Zagadnienie mocy dowodowej dokumentów prywatnych jest przedmiotem jednolitego stanowiska judykatury, w myśl którego dowód z dokumentu prywatnego może być podstawą ustaleń faktycznych, jest samodzielnym środkiem dowodowym, którego moc sąd ocenia według zasad określonych w art. 233 § 1 kpc. Moc dowodowa dokumentu prywatnego nie ogranicza się do konsekwencji wynikających z domniemania przewidzianego w art. 245 kpc (tak m.in. SN w wyroku z dnia 27 lipca 2010 r. w sprawie II CSK 119/10; w wyroku z dnia 13 grudnia 2013 r. w sprawie III CSK 66/13; w wyroku z dnia 12 września 2014 r. w sprawie I CSK 634/13). U podstaw zasady swobodnej oceny dowodów leży bowiem brak formalnej hierarchii środków dowodowych – por. wyrok SA w Łodzi z dnia 9 czerwca 2016r. w sprawie o sygn. akt I ACa 1758/15, opubl. Legalis.

Skuteczność wezwania przez bank kredytobiorcy do zapłaty zaległej raty kredytowej i wypowiedzenia umowy kredytowej uzależniona jest od dokonania czynności upominawczych i doręczenia tych oświadczeń na właściwy, ostatni i znany bankowi adres kredytobiorcy, co nastąpiło w realiach niniejszego postępowania przy zachowaniu wymagań z art. 75c ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. prawo bankowe (Dz. U. 2022.2324 – t.j. ze zm.).

Powód skierował do pozwanej pisemne oświadczenie o wypowiedzeniu umowy kredytu, poprzedzone przedegzekucyjnym wezwanie do uregulowania zaległości, gdzie w sposób jednoznaczny i konkretny zawarł komunikat, co do zakończenia łączącego strony stosunku prawnego.

Tak skonstruowane sformułowanie pod względem językowym i gramatycznym nie pozostawia żądnych wątpliwości, iż intencją składającego oświadczenie było definitywne uregulowanie łączącego strony stosunku prawnego. Zakres skuteczności takiego oświadczenia był od razu oznaczony i stwarzał pewność po stronie pozwanego co do jej sytuacji prawnej.

Powyższe w powiązaniu z dostarczonym przez powoda materiałem dowodowym pozwala na dokonanie jednoznacznych stwierdzeń w zakresie istnienia roszczenia, jego wysokości, wymagalności oraz podstawy żądania.

Jednocześnie pozwana mając świadomość postawienia całego zobowiązania w stan wymagalności i dokonując dalszych wpłat na poczet zadłużenia, nie wykazała w żaden sposób, że pomiędzy stronami doszło do zawarcia ugody w rozumieniu przepisów art. 917 kc, czy też art. 353 ¹ kc.

Obowiązek przedstawienia dowodów spoczywa na stronach (art. 232 kpc), a ciężar udowodnienia faktów mających dla rozstrzygnięcia sprawy istotne znaczenie (art. 227 kpc) spoczywa na stronie, która z faktów tych wywodzi skutki prawne (art. 6 kc).

Dobór dowodów należy do strony, to ona powinna wskazywać wyłącznie takie, które są dopuszczalne i wiarygodne. Rzeczą Sądu nie jest zarządzenie dochodzeń w celu uzupełnienia lub wyjaśnienia twierdzeń stron i wykrycia środków dowodowych pozwalających na ich udowodnienie ani też sąd nie jest zobowiązany do przeprowadzenia z urzędu dowodów zmierzających do wyjaśnienia okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia spraw.

Przepis prawa materialnego – art. 6 kc określa na czyje ryzyko idzie nieudowodnienie określonego faktu. Z kolei art. 232 kpc stanowi procesowe narzędzie za pomocą, którego strony mogą osiągnąć skutek w postaci udowodnienia dla nich korzystnych faktów istotnych z punktu widzenia dochodzonego roszczenia w znaczeniu materialnoprawnym. Art. 6 kc zawiera normę decyzyjną, pozwalającą ocenić wyniki przeprowadzonego postępowania dowodowego.

Obowiązkiem pozwanej było wskazanie na dowody, których przeprowadzenie potwierdzi zasadność jej twierdzeń o faktach (art. 232 kpc i art. 6 kc), czemu nie sprostała.

Zgodnie z zasadami procesu cywilnego ciężar gromadzenia materiału dowodowego spoczywa na stronach (art. 232 kpc., art. 3 kpc, art. 6 kc). Jego istota sprowadza się do ryzyka poniesienia przez stronę ujemnych konsekwencji braku wywiązania się z powinności przedstawienia dowodów. Skutkiem braku wykazania przez stronę prawdziwości twierdzeń o faktach istotnych dla sprawy jest tylko to, że twierdzenia takie zasadniczo nie będą mogły leżeć u podstaw sądowego rozstrzygnięcia. Strona, która nie udowodni przytoczonych twierdzeń, utraci korzyści, jakie uzyskałaby aktywnym działaniem (por. wyrok s.apel w Białymstoku z dnia 28sierpnia 2014r. w sprawie o sygn. akt I ACa 286/14, opubl. LEX nr 1511625).

Przenosząc powyższe na grunt przedmiotowej sprawy, należy stwierdzić, iż nie ulega wątpliwości, iż pozwana nie wywiązywała się z zobowiązań, jakie nakładała na nią umowa kredytu, nie spłacała rat w wymaganych terminach i wysokości, doprowadziła do powstania zaległości, a następnie zaprzestała spłacania rat w terminie wynikającym z umowy.

O roszczeniu ubocznym orzeczono w oparciu o treść art. 481 § 1 i 2 - 2 ⁴ kc.

Uwzględniając istnienie szczególnie uzasadnionych okoliczności po stronie pozwanej odnoszących się w szczególności do jej sytuacji materialnej i osobistej, przy uwzględnieniu uzasadnionego interesu powoda oraz źródła i podstawy dochodzonego roszczenia, w ocenie Sądu zaistniały warunki do skorzystania z instytucji przewidzianej w treści art. 320 kpc albowiem spełnienie świadczenia przez pozwaną niezwłocznie zasądzonego byłoby niemożliwe i narażałoby pozwaną na niepowetowane trudności – por. wyrok SN z dnia 3 kwietnia 2014r. w sprawie o sygn. akt V CSK 302/13, opubl. LEX nr 1480070, wyrok s.apel. w Szczecinie z dnia 20 lutego 2014r. w sprawie o sygn. akt I ACa 853/13, opubl. LEX nr 1455645, wyrok s.apel. w Łodzi z dnia 18 grudnia 2013r. w sprawie o sygn. akt I ACa 916/13, opubl. LEX nr 1416150.

Z podanych wyżej względów Sąd zasądzone od pozwanej świadczenie rozłożył na raty.

Rozkładając na mocy art. 320 kpc zasądzone świadczenie na raty, Sąd zasądza odsetki za okres od daty wymagalności do daty wyroku oraz odsetki w razie uchybienia terminu płatności poszczególnych rat. Wskutek rozłożenia na raty następuje z mocy konstytutywnego wyroku inne oznaczenie sposobu i terminu spłaty świadczenia należnego wierzycielowi – por. wyrok SN z dnia 14 czerwca 2018r. w sprawie o sygn. akt V CSK 514/17, opubl. Legalis.

O umorzeniu postępowania w części rozstrzygnięto na podstawie art. 355 kpc.

O kosztach procesu orzeczono na podstawie art. 102 kpc.

Przepis art. 102 kpc ustanawia zasadę słuszności, będącą odstępstwem od zasady odpowiedzialności za wynik procesu. Szczególnie uzasadnione wypadki, o których mowa w art. 102 kpc zaistniały w stosunku do pozwanej. Do kręgu tych wypadków należą okoliczności zarówno związane z samym przebiegiem procesu, jak i leżące na zewnątrz. Sąd stosując opisaną instytucję brał pod uwagę sytuację wynikającą z charakteru żądania poddanego rozstrzygnięciu oraz sytuację majątkową i życiową strony pozwanej, co daje asumpt do stwierdzenia, iż pozwana nie jest w stanie takich kosztów ponieść w całości ani w części – por. wyrok s.apel. w Katowicach z dnia 13 listopada 2014r. w sprawie o sygn. akt I ACa 596/14, opubl. LEX nr 1621084, wyrok s.apel. w Białymstoku z dnia 11 lipca 2014r. w sprawie o sygn. akt I ACa 209/14, opubl. LEX nr 1506655.

O wynagrodzeniu za pomoc prawną udzieloną powódce przez adwokata z urzędu orzeczono na podstawie § 8 pkt 5 w zw. z § 4 ust. 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 3 października 2016r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu (Dz. U. 2019.18 – t.j. ze zm.) w zw. z § 2 pkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz. U. 2015.1800 ze zm.).

Z tych wszystkich względów orzeczono jak w sentencji wyroku.