Pełny tekst orzeczenia

Formularz UK 2

Sygnatura akt

II AKa 227/23

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok łączny Sądu Okręgowego w Gdańsku z 7 kwietnia 2023r. w sprawie XIV K 175/22

1.2. Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3. Granice zaskarżenia

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☐ w całości

☒ w części

☐

co do winy

☒

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☐

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☐

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☒

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4. Wnioski

☐

uchylenie

☒

zmiana

Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

2.1. Ustalenie faktów

2.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Skazany

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

J. M.

Stwierdzony u skazanego umiarkowany stopień niepełnosprawności.

352

2.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Skazany

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

J. M.

Sąd odwoławczy nie przeprowadzał tego rodzaju dowodów.

2.2. Ocena dowodów

2.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

Sąd odwoławczy nie przeprowadzał tego rodzaju dowodów.

Sąd odwoławczy nie przeprowadzał tego rodzaju dowodów.

2.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

Orzeczenie z 10 maja 2023r. o stopniu niepełnosprawności dotyczące J. M.

Brak podstaw do kwestionowania wiarygodności orzeczenia wydanego przez uprawniony organ. Jednakże stwierdzona w orzeczeniu okoliczność nie ma znaczenia w sprawie o wydanie wyroku łącznego. Może mieć znaczenie dla rozpoznawania wniosków skazanego składanych w toku postępowania wykonawczego.

STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp

Zarzut

Rażąca niewspółmierność kary łącznej 10 lat pozbawienia wolności, gdyż prawidłowa ocena okoliczności dotyczących wymiaru kary uzasadnia orzeczenie jej przy zastosowaniu zasady pełnej absorpcji.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Zarzut nie jest zasadny. Okoliczności bowiem jakie wziął pod uwagę Sąd Okręgowy kształtując wymiar kary łącznej oraz zasada jej wymiaru (asperacja) zyskały pełną aprobatę Sądu II instancji.

Nie ma racji skarżąca twierdząc, że w realiach przedmiotowej sprawy kara łączna pozbawienia wolności winna zostać wymierzona na zasadzie absorbcji. Jest to instytucja, która winna być stosowana wyjątkowo, gdy zarówno ilość jak i waga okoliczności za nią przemawiających przeważają zdecydowanie nad tymi, które zastosowaniu tej zasady sprzeciwiają się. Skarżąca w wywiedzionej apelacji wskazała na pozytywne aspekty zachowania skazanego (które również dostrzegł Sąd I instancji), całkowicie natomiast pomijając okoliczności świadczące zdecydowanie o braku podstaw do wymierzenia kary łącznej w oparciu o zasadę absorbcji. Sąd Okręgowy okoliczności te dostrzegł i – wbrew gołosłownym twierdzeniom skarżącej - przydał im należytą wagę. Wobec braku szczegółowego odniesienia się przez skarżącą do argumentacji Sądu Okręgowego zawartej na str.19-22 uzasadnienia zaskarżonego orzeczenia, wystarczającym będzie odwołanie się do niej i stwierdzenie, że Sąd odwoławczy w pełni ją akceptuje. Podkreślenia jedynie w tym miejscu wymaga, że nie ma racji skarżąca zarzucając Sądowi Okręgowemu nadanie nadmiernego znaczenia uprzedniej karalności skazanego. Nie sposób pominąć faktu, że wobec J. M. orzeczono 19 wyroków skazujących, przy czym 6 z nich obejmowało więcej niż jeden czyn zabroniony (jeden z nich obejmował aż 13 zachowań przestępczych). Słusznie zatem Sąd Okręgowy zwrócił na to uwagę uznając, że świadczy to o znacznej demoralizacji skazanego, co z kolei jest jednym z czynników przemawiających przeciwko orzeczeniu kary łącznej na zasadzie absorbcji. Akcentowany zaś przez skarżącą zdyscyplinowany i regulaminowy stosunek skazanego do przełożonych w zakładzie karnym, brak postaw aroganckich czy roszczeniowych nie może przesłaniać ogólnie przeciętnej opinii o skazanym z zakładu karnego. Skazany wprawdzie był dwukrotnie nagradzany ale jednocześnie pięć razy karany dyscyplinarnie. Nie sposób również pominąć tego, że skazany przed umieszczeniem w zakładzie karnym miał negatywną opinię tak wśród sąsiadów, jak i u dzielnicowego. Wynika to z opinii o skazanym, której skarżąca nie kwestionuje.

Oceniając zasadność zarzutów apelacyjnych, Sąd odwoławczy miał na względzie sformułowane w orzecznictwie oraz w piśmiennictwie szczegółowe dyrektywy odwołujące się przede wszystkim do kryteriów charakteryzujących przedmiotowo-podmiotowe związki między przestępstwami, za które kary podlegają łączeniu. Sąd wymierzając karę łączną powinien bowiem rozważyć przede wszystkim, czy pomiędzy poszczególnymi czynami, za które wymierzono kary, istnieje ścisły związek podmiotowy lub przedmiotowy, czy też związek ten jest dość odległy lub w ogóle go brak (zob. wyroki Sądu Najwyższego: z 2 lutego 2021r. w sprawie IV KK 426/20, z 15 maja 1990r. w sprawie IV KR 80/90). Im bowiem bliższy związek między czynami, tym bardziej wymiar kary łącznej powinien zbliżać się do zasady absorpcji, im zaś związek ten odleglejszy, tym bardziej wymiar kary łącznej powinien zmierzać w kierunku zasady kumulacji. Ustalając związek podmiotowo-przedmiotowy zbiegających się czynów należy mieć na względzie przede wszystkim następujące okoliczności:

- liczbę popełnionych przestępstw - im większa, tym surowsza powinna być wymierzona za nie kara łączna (zob. wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z 20 maja 2008r. w sprawie II AKa 129/08; wyrok Sądu Apelacyjnego w Krakowie z 19 października 2007r. w sprawie II AKa 183/07);

- jednorodzajowość albo podobieństwo rodzajowe zbiegających się przestępstw (zob. wyrok Sądu Apelacyjnego w Krakowie z 2 lipca 1992r. w sprawie II AKr 117/92; wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z 8 marca 2001r. w sprawie II AKa 59/01),

- czas popełnienia każdego z przestępstw, zwłaszcza ich bliskość (zwartość) czasową (zob. postanowienie Sądu Najwyższego z 10 lutego 2021r. w sprawie III KK 5/21; wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z 8 marca 2001r. w sprawie II AKa 59/01; wyrok Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z 5 listopada 1998r. w sprawie II AKa 260/98; wyrok Sądu Apelacyjnego w Krakowie z 2 lipca 1992r. w sprawie II AKr 117/92),

- bliski związek miejscowy przestępstw (zob. wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z 8 marca 2001r. w sprawie II AKa 59/01),

- powiązanie przestępstw wspólnym zamiarem lub ciągiem działań sprawcy (zob. wyrok Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z 5 listopada 1998r. w sprawie II AKa 260/98),

- motywację sprawcy (zob. postanowienie Sądu Najwyższego z 10 lutego 2021r. w sprawie III KK 5/21; wyrok Sądu Apelacyjnego w Krakowie z 2 lipca 1992r. w sprawie II AKr 117/92),

- rodzaj naruszonego dobra prawnego, zwłaszcza godzenie w zbliżone lub tożsame dobra prawne (zob. wyrok Sądu Apelacyjnego w Krakowie z 19 stycznia 2005r. w sprawie II AKa 274/04; wyrok Sądu Najwyższego z 23 czerwca 1987r. w sprawie IV KR 55/86),

- liczbę i zbieżność osób pokrzywdzonych, zwłaszcza pokrzywdzenie kilkoma przestępstwami tej samej osoby (zob. postanowienie Sądu Najwyższego z 10 lutego 2021r. w sprawie III KK 5/21; wyrok Sądu Apelacyjnego w Krakowie z 19 stycznia 2005r. w sprawie II AKa 274/04).

- przebieg procesu resocjalizacji (zob. wyrok Sądu Najwyższego z 12 lipca 2022r. w sprawie I KK 234/22; wyrok Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z 20 września 2018r. w sprawie II AKa 118/18 ; wyrok Sądu Apelacyjnego w Szczecinie z 24 listopada 2016r. w sprawie II AKa 167/16; wyrok Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z 11 września 2014r. w sprawie II AKa 301/14; postanowienie Sądu Najwyższego z 27 lutego 2014r. w sprawie V KK 12/14).

Zważywszy z jednej strony na odległość czasową czynów, za które kary zostały objęte węzłem kary łącznej (nieco ponad 9 lat – od 16 kwietnia 2011r. do 9 lipca 2020r.), liczbę popełnionych przestępstw (jedenaście), ich różnorodność (wyrok łączny obejmuje skazania za przestępstwa z art.279 kk, art.288 kk, art.223 § 1 kk, art.178b kk, art.62 ust.1 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii kk, art.222 § 1 kk, art.178a kk, w tym część z nich w warunkach art.64 § 1 kk), różnorodność pokrzywdzonych, z drugiej zaś na bliski związek miejscowy (12 przestępstw popełnionych w G., 3 w K., 2 w S., 1 w Ł.). Wobec powyższego, w ocenie Sądu Apelacyjnego wymierzenie kary łącznej 10 lat pozbawienia wolności, w oparciu o zasadę asperacji zasługuje na pełną aprobatę. Również wzgląd na prewencję indywidualną i generalną, o których mowa w art.85a kk, choć nie są to jedyne czynniki wpływające na wymiar kary łącznej (tak: wyrok Sądu Najwyższego z 2 lutego 2021r. w sprawie IV KK 426/20), przemawia za trafnością orzeczonej kary łącznej. Co do pierwszej z nich, wysoki stopień demoralizacji skazanego nie pozwala na orzeczenie jej w niższym wymiarze. Sprzeciwia się temu również wzgląd na społeczne oddziaływanie kary. Kara łączna nie może bowiem stanowić instytucji premiującej sprawców, którzy wielokrotnie dopuszczali się przestępstw, gdyż stałoby to w oczywistej sprzeczności z funkcją prewencyjną kary zarówno w jej wymiarze indywidualnym, jak i ogólnym.

Wnioski

zmiana zaskarżonego wyroku przez wymierzenie skazanemu kary łącznej przy zastosowaniu zasad pełnej absorpcji, tj. kary łącznej 7 lat pozbawienia wolności

odstąpienie od zasądzenia od skazanego kosztów sądowych za instancję odwoławczą.

Przyznanie od Skarbu Państwa na rzecz obrońcy kosztów udzielonej pomocy prawnej z urzędu w postępowaniu odwoławczym, w stawce minimalnej opłaty za czynności adwokackie, na podstawie przepisu § 1 pkt 1 w zw. z § 11 ust.5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie – powiększonej o należny podatek od towarów i usług (VAT).

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosków za zasadne, częściowo zasadne albo niezasadne.

Ad.1. Niezasadność zarzutów apelacyjnych.

Ad.2. Zasadność postulatu w zakresie zasądzenia kosztów obrony z urzędu udzielonej skazanemu w postępowaniu odwoławczym. Nie jest to jednak wniosek apelacyjny, gdyż nie odnosi się do wyroku Sądu I instancji, a dotyczy stricte postępowania odwoławczego.

Ad.3. Istnieją podstawy do uwzględnienia tego wniosku, choć również nie jest to wniosek apelacyjny, gdyż nie odnosi się do wyroku Sądu I instancji, a dotyczy stricte postępowania odwoławczego.

OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

1.

Nie dotyczy

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

Nie dotyczy

ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

5.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot utrzymania w mocy

Zaskarżony wyrok

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Niezasadność zarzutów apelacyjnych, brak przesłanek z art.439 § 1 kpk i art.440 kpk.

5.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot i zakres zmiany

Nie dotyczy

Zwięźle o powodach zmiany

Nie dotyczy

5.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

5.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

1.1.

Nie dotyczy

☐ art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

Nie dotyczy

2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

Nie dotyczy

3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

Nie dotyczy

4.1.

Nie dotyczy

☐ art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

Nie dotyczy

5.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

Nie dotyczy

5.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

II.

Sąd Apelacyjny zasądził na rzecz obrońcy koszty obrony z urzędu wraz z podatkiem VAT albowiem koszty nie zostały uiszczone w całości, ani w części, złożono stosowny wniosek, zaś obrońca jest płatnikiem tego podatku. Podstawę rozstrzygnięcia stanowią art. 29 ust. 1 ustawy z 26 maja 1982r. Prawo o adwokaturze oraz § 2 pkt 1, § 4 ust. 1, § 17 ust. 2 pkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 3 października 2016r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu w zw. z § 11 ust. 2 pkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 22 października 2015r. w sprawie opłat za czynności adwokackie. Sąd Apelacyjny w całości popiera w tym zakresie stanowiska zawarte w utrwalonym orzecznictwie Sądu Najwyższego. Sąd Apelacyjny akceptuje przy tym te stanowiska sądów powszechnych i Sądu Najwyższego wskazujące, że opłaty w ten sposób określone powinny zostać dodatkowo powiększone o stawkę podatku VAT.

Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

III.

O wydatkach postępowania odwoławczego Sąd Apelacyjny orzekł na mocy art.626 § 1 kpk w zw. z art.624 kpk i zwolnił skazanego od obowiązku ich ponoszenia obciążając nimi Skarb Państwa. Uznał bowiem, że w jego aktualnej sytuacji finansowej i w perspektywie odbycia wymierzonej kary łącznej pozbawienia wolności obciążanie go nimi stanowiłoby dla niego nadmierną uciążliwość.

PODPISy