Pełny tekst orzeczenia

Przewodniczący:

SSO Karol Troć

Protokolant:

st. sekr. sądowy Agnieszka Walerczak

Formularz UK 2

Sygnatura akt

II Ka 437/24

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Rejonowego w Siedlcach z dnia 22 grudnia 2023 r. w sprawie II K 15/23

1.2. Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3. Granice zaskarżenia

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4. Wnioski

☐

uchylenie

☒

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

2.1. Ustalenie faktów

2.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

------------

---------------

----------------------------------------------------------------------

------------------------

--------

2.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

----------

-----------------

---------------------------------------------------------------------

------------------------

---------

2.2. Ocena dowodów

2.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

------------------

-------------------------------

-------------------------------------------------------------------------------

2.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

-----------------------

----------------------------------------

---------------------------------------------------------------------------------

.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

1.

Obraza przepisów:

- art. 7 k.p.k. w zw. z art. 410 k.p.k., polegająca na wybiórczej interpretacji zeznań złożonych na rozprawie głównej przez świadka R. K. (1) i zastosowaniu wobec nich rozumowania sprzecznego z zasadami logiki. Zeznał on, że oskarżony chciał pominąć swoją osobę w umowie w drodze praktyki tzw. umowy in blanco. Ponadto świadek zasugerował jakoby T. B. posiadał znajomości w Policji i przez to zostało wobec niego zastosowane specjalne traktowanie w czasie interwencji. Były to jedynie przypuszczenia, które mogły poskutkować błędnymi ustaleniami faktycznymi polegającymi na uznaniu, iż to oskarżony sporządził umowę sprzedaży samochodu z pominięciem swojej osoby w sytuacji, gdy ze względu na niską wartość pojazdu oraz nie przerejestrowanie go przez sprzedającego R. K. (1) po zakupie od J. M., to wersja przedstawiana przez oskarżonego jest bardziej prawdopodobna a mianowicie, iż to sprzedający R. K. (1) pominął T. B. w umowie sprzedaży;

- art. 5 § 2 k.p.k., polegająca na wybiórczej interpretacji opinii biegłego z zakresu badania pisma ręcznego. Według wydanej opinii, mało prawdopodobnym było, aby świadkowie wiedzący o istnieniu osoby J. M., pierwotnego właściciela samochodu, miały sporządzić fałszywy podpis, jednak treść opinii nie wskazuje również, aby miał to uczynić T. B.. Mimo tego, opinia została uwzględniona, jako dowód mający wpływ na ustalenie faktów, a z tego wynika, że mogła poskutkować rozstrzygnięciem na niekorzyść oskarżonego, mimo niedających się usunąć wątpliwości.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Po rozpoznaniu środka odwoławczego wniesionego przez obrońcę, Sąd Okręgowy stwierdził niezasadność podniesionych zarzutów i tym samym brak było podstaw do uwzględnienia przedmiotowej apelacji. Zdaniem Sądu odwoławczego, Sąd meriti procedował prawidłowo, na podstawie całokształtu ujawnionych okoliczności, przemawiających zarówno na korzyść, jak i niekorzyść oskarżonego, co skutkowało ustaleniem rzeczywistego stanu faktycznego w sprawie, uzasadniającego przypisanie oskarżonemu T. B. winy za czyn z art. 270 § 1 k.k. Sąd Okręgowy zaaprobował również argumentację Sądu Rejonowego, wskazaną w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku.

Rozpoczynając rozważania, na wstępie należało poruszyć samą istotę zarzutu obrazy art. 7 k.p.k. Zarzut ten może być skuteczny tylko wtedy, gdy jego autor wskaże na czym konkretnie polegało przekroczenie granic swobodnej oceny dowodów, tj. wykaże, że ocena pewnych dowodów kłóciła się z zasadami doświadczenia życiowego lub została dokonana wbrew wskazaniom wiedzy względnie była sprzeczna z regułami logicznego rozumowania bądź wykaże, że poczynione przez sąd meriti ustalenia wykazują błędy natury faktycznej lub błędy logiczne (por. Wyrok Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z dnia 6 maja 2024 r. II AKa 32/24). Odnosząc się zaś do art. 410 k.p.k. wskazać należy, że normy tej nie można rozumieć w ten sposób, że każdy z przeprowadzonych na rozprawie głównej dowodów ma stanowić podstawę ustaleń faktycznych. Byłoby to w wielu wypadkach w istocie niemożliwe ze względu na wzajemną sprzeczność okoliczności wynikających z różnych dowodów (por. Wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 17 września 2021 r. II AKa 292/20). Skarżący podnosząc ten zarzut nie przedstawił argumentacji, która dostatecznie by przemawiała za jego zasadnością. Zdaniem Sądu Okręgowego, zeznania świadka R. K. (1) zostały ocenione przez Sąd I instancji właściwie, zresztą jak pozostały zgromadzony w sprawie materiał dowodowy. Wskazywane przez skarżącego wątki, co do których wypowiadał się R. K. (1), tj. formułowane przypuszczenia znajomości oskarżonego z funkcjonariuszami Policji czy inne domniemywania, nie miały znaczącego wpływu przy ustalaniu stanu faktycznego sprawy, który został właściwie ustalony na podstawie szeregu dowodów w postaci uwzględnionych depozycji świadków, opinii biegłego grafologa oraz ujawnionych dokumentów. Świadek R. K. (1) wypowiadał się logicznie i jasno na temat okoliczności, które dotyczyły bezpośrednio wcześniejszego kupna oraz późniejszej sprzedaży T. B. samochodu marki V. (...), potwierdzając je również przedstawioną umową sprzedaży auta. Wbrew twierdzeniom skarżącego, depozycje tego świadka były składne i przeczące przedstawianym w apelacji tezom. Świadek m.in. wypowiedział się jednoznacznie, że przekazał kupującemu – T. B. dowód rejestracyjny pojazdu oraz polisę OC. Kwestia zabrania ze sobą niekompletnego egzemplarza umowy sprzedaży przez R. K. (1) jest uwiarygodniona dodatkowo samą treścią przedstawionej umowy, w której brak jest daty przeprowadzonej transakcji, jak również szczegółowych danych samochodu, które zazwyczaj umieszcza się w takich umowach, tj. określenia marki samochodu czy numeru rejestracyjnego. Ten fakt potwierdza również późniejsze próby skontaktowania się świadka z oskarżonym, w celu sporządzenia umowy zawierającej kompletne dane, o czym zeznawał R. K. (1). W tym miejscu podkreślić należy, że ta umowa nie była kwestionowana przez strony. Nieopatrzenie jej datą nie przesądza o niezaistnieniu tej czynności prawnej. Jak wynika z depozycji R. K. (1), do sprzedaży auta miało dojść na przełomie 2016 i 2017 roku, natomiast oskarżony ten czas określił jako 2016 bądź 2017 rok, co ze sobą koreluje. Świadek R. K. (1) przyznał się do faktu nieprzerejestrowania auta, jednakże nie świadczy to o braku winy oskarżonego, a wręcz przeciwnie, pośrednio stworzyło możliwość popełnienia tego czynu przez T. B., gdyż mógł on skorzystać z danych zawartych w przekazanych mu dokumentach. Odnosząc się zaś do wyjaśnień oskarżonego zważyć należy, iż zawierają w sobie kluczowe sprzeczności, jak również takie sprzeczności można dostrzec po skonfrontowaniu z całokształtem materiału dowodowego. Oskarżony wskazywał początkowo, że „chyba” kupił samochód od M. (k. 127v), natomiast podczas rozprawy w dniu 18 grudnia 2023 r. wyjaśniał, iż kupił samochód od K., który „jeździł tym samochodem przez 2 lata nieprzerejestrowanym” (k. 273). Gdyby oskarżony rzeczywiście nie był pewny co do tożsamości poprzedniego właściciela, to nie mógłby dojść do wniosku, że poprzedni właściciel jeździł nieprzerejestrowanym samochodem przez 2 lata, skoro dysponował dokumentami, w których wciąż figurował J. M.. Oskarżony sugerując dokonanie fałszerstwa przez R. K. (1) lub S. bądź K. H. nie przedstawił żadnych dowodów, które przemawiałyby za wiarygodnością takich twierdzeń, które w rzeczywistości są sprzeczne z logiką, wskazaniami wiedzy i doświadczenia życiowego, co zostało rzetelnie i trafnie wykazane w uzasadnieniu wyroku I instancji. Niewątpliwie nabyli oni samochód od oskarżonego, a nie od innej osoby, bo to on nim dysponował i nie negował, że dokonał jego zbycia poprzez ogłoszenie. W drugą stronę – K. i S. H. w sprawie nabycia pojazdu mieli kontakt z oskarżonym, a nie z inną osobą. Nie mogli więc od nikogo innego dostać dokumentów, zawierających dane J. M., w tym dotyczących jego PESELu czy nr dowodu osobistego, a z R. K. nie mieli żadnego kontaktu, bo nie występował ani przy sprzedaży, ani w dokumentach. Zgodnie z zeznaniami S. H., oskarżony sam sporządził umowę oraz ją podpisał w obecności świadka i jego syna K. H. (k. 34v). Zeznania S. H. zostały słusznie uznane przez Sąd za wiarygodne, gdyż były jasne, szczere i korespondowały z pozostałym materiałem dowodowym, w tym uzupełniały zeznania K. H.. Nie można się dopatrzeć żadnego interesu w fałszowaniu podpisu przez S. i K. H. bądź zeznawania nieprawdy. Jak wynika z zeznań J. M., K. H. dodatkowo kontaktował się z nim bezpośrednio w celu wyjaśnienia sprawy. Ponadto K. H. złożył podanie do Starostwa Powiatowego o wydanie zaświadczenia potwierdzającego rejestrację pojazdu, co w sytuacji gdyby on dopuścił się fałszowania podpisu byłoby nielogiczne, albowiem sam by siebie narażał na odpowiedzialność karną.

Odpowiadając na drugi z zarzutów, tj. obrazy art. 5 § 2 k.p.k. wskazać w pierwszej kolejności należy, że opisane w nim wątpliwości muszą być powzięte przez sąd orzekający, a nie przez stronę. Samo bowiem subiektywne przekonanie strony o istnieniu wątpliwości nie przesądza o naruszeniu zasady in dubio pro reo (por. Wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 9 maja 2024 r. VIII AKa 200/23). W przedmiotowej sprawie, Sąd Okręgowy podzielił stanowisko Sądu I instancji i nie zauważył żadnych niedających się usunąć wątpliwości, które należałoby rozstrzygnąć na korzyść oskarżonego. Sąd meriti trafnie uzasadnił ocenę dowodu w postaci opinii sporządzonej przez biegłego grafologa i wniosków z niej płynących. Przyznać należy rację, iż na podstawie samych wniosków w niej zawartych nie można było jednoznacznie uznać czy oskarżony nakreślił przedmiotowy podpis, jednakże po skonfrontowaniu z całokształtem materiału dowodowego, przy zastosowaniu dyrektyw płynących z art. 7 k.p.k., niewątpliwie było już to możliwe, co też Sąd słusznie uczynił i swoje stanowisko wyczerpująco uzasadnił. Na względzie trzeba mieć to, iż opinia jak każdy inny środek dowodowy podlega ogólnym regułom oceny dowodów wynikającym z dyspozycji tegoż przepisu (por. Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 20 września 2023 r. II ZOW 39/22).

W odniesieniu do całości apelacji na marginesie wskazać należy, że nieprawidłowe jest same równoczesne stawianie zarzutu naruszenia art. 5 § 2 i art. 7 k.p.k., ponieważ o niedających się usunąć wątpliwościach można mówić dopiero po przeprowadzeniu prawidłowej i wszechstronnej oceny dowodów (por. Wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 11 marca 2024 r. VIII AKa 224/23).

Wniosek

Wniosek o zmianę zaskarżonego wyroku i uniewinnienie oskarżonego T. B. od zarzucanego mu aktem oskarżenia czynu.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Wobec niezasadności zarzutów podniesionych przez obrońcę oskarżonego, wniosek apelacyjny nie zasługiwał na uwzględnienie.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

1.

------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

5.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot utrzymania w mocy

Zaskarżony wyrok w całości.

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Wskazano w rubryce 3.1. Jednocześnie Sąd Okręgowy nie dopatrzył się uchybień podlegających rozpatrzeniu z urzędu.

5.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot i zakres zmiany

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Zwięźle o powodach zmiany

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

5.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

5.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

1.1.

--------------------------------------------------------------------------------------------------

☐ art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

4.1.

-----------------------------------------------------------------------------------------------

☐ art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

5.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

5.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

----------------------

---------------------------------------------------------------------------------------------------------------

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

II.

Na podstawie art. 636 § 1 k.p.k., zgodnie ze stawkami określonymi w art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 23 czerwca 1973 r. o opłatach w sprawach karnych oraz § 1 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 18 czerwca 2003 r. w sprawie wysokości i sposobu obliczania wydatków Skarbu Państwa w postępowaniu karnym, Sąd Okręgowy zasądził od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa 470 złotych kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze.

7.  PODPIS

1.3. Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

Obrońca oskarżonego

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

Wyrok w całości

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4. Wnioski

☐

uchylenie

☒

zmiana