Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VI U 564/21

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 25 października 2023r.

Sąd Rejonowy Gdańsk – Południe w Gdańsku Sekcja ds. Ubezpieczeń Społecznych w VI Wydziale Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący:

Sędzia Dorota Witkowska

Protokolant:

sekretarz sądowy Magdalena Karpik

po rozpoznaniu w dniu 18 października 2023 r. w Gdańsku

na rozprawie

sprawy J. B.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w P.

o zasiłek chorobowy, o świadczenie rehabilitacyjne

z odwołania od decyzji z dnia 14 kwietnia 2021 r., znak (...)

I.  Zmienia zaskarżoną decyzję w ten sposób, że uchyla nałożony na ubezpieczoną

J. B. obowiązek zwrotu nienależnie pobranego zasiłku chorobowego za

okres od 25 do 29 marca 2019 r. i od 14 czerwca 2019 r. do 12 grudnia 2019 r. oraz świadczenia rehabilitacyjnego za okres od 13 grudnia 2019 r. do 6 grudnia 2020 r. w kwocie 42.915,59 zł z odsetkami,

II.  W pozostałym zakresie odwołanie oddala,

III.  Zasądza od pozwanego Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w P. na rzecz

J. B. kwotę 180,00 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

Na oryginale właściwy podpis

Sygn. akt VI U 564/21

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 14 kwietnia 2021 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w G. odmówił J. B. prawa do zasiłku chorobowego za okres od 25 marca 2019 r. do 29 marca 2019 r. oraz od 14 czerwca 2019 r. do 12 grudnia 2019 r., odmówił prawa do świadczenia rehabilitacyjnego za okres od 13 grudnia 2019 r. do 6 grudnia 2020 r. Jednocześnie uchylono decyzję znak: (...) z dnia 19 grudnia 2019 r. oraz decyzję znak: (...) z dnia 16 czerwca 2020 r. zmienioną decyzją z dnia 1 lipca 2020 r. i zobowiązano J. B. do zwrotu nienależnie pobranego zasiłku chorobowego i świadczenia rehabilitacyjnego z funduszu chorobowego za okresy j/w w łącznej kwocie 42.915,59 zł wraz z odsetkami od dnia doręczenia decyzji do dnia zwrotu kwoty nienależnie pobranego świadczenia.

Decyzję uzasadniono tym, że płatnik (...) sp. z o.o. wypłacił J. B. zasiłek chorobowy i świadczenie rehabilitacyjne za w/w okresy w 2019 r. i 2020 r. we wskazanej kwocie z tytułu zawartej umowy zlecenia. Natomiast J. B. podlegała dobrowolnemu ubezpieczeniu chorobowemu z tytułu tej umowy do 30 listopada 2018 r., bowiem w okresie od 1 grudnia 2018 r. do 26 stycznia 2021 r. była zatrudniona u płatnika (...) (...) sp. z o.o. i w tym okresie podlegała ubezpieczeniom społecznym wyłącznie z tytułu zatrudnienia. Zatem oceniono, że w/w niezdolność do pracy wystąpiła w okresie, w którym ubezpieczona nie podlegała dobrowolnemu ubezpieczeniu chorobowemu z tytułu umowy zlecenia zawartej z (...) sp. z o.o., a zatem nie miała prawa do w/w świadczeń i dlatego jest zobowiązana do ich zwrotu

/decyzja w aktach ZUS nienumerowane/

Od powyższej decyzji w całości odwołała się ubezpieczona J. B.. Wniosła o uchylenie decyzji i przekazanie sprawy do ponownego rozpatrzenia organowi rentowemu oraz o zasądzenie od organu rentowego na rzecz ubezpieczonej zwrotu kosztów postępowania, w tym zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Ostatecznie ubezpieczona wniosła o uchylenie zaskarżonej decyzji i umorzenie postępowania zarzucając, że prawo do zasiłku chorobowego i świadczenia rehabilitacyjnego były należne i brak jest podstaw do żądania zwrotu tych świadczeń. Prawo do świadczeń było należne z powodu opłacania składek i prawidłowo złożonego wniosku.

W uzasadnieniu odwołania ubezpieczona przyznała zaś, że w okresie od 25 marca 2019 r. do 29 marca 2019 r. oraz od dnia 14 czerwca 2019 r. do 6 grudnia 2020 r. była niezdolna do pracy. Świadczą o tym wydane orzeczenia wydane przez Lekarza Orzecznika ZUS z dnia 12 grudnia 2019 r. oraz z dnia 23 czerwca 2020 r. W dniu 19 listopada 2019 r. ubezpieczona złożyła wniosek o świadczenie rehabilitacyjne. W dniu 19 grudnia 2019 r. została wydana decyzja nr (...) o przyznaniu prawa do świadczenia rehabilitacyjnego za okres od dnia 12 grudnia 2019 r. do 11 marca 2020 r. w wysokości 90% podstawy wymiaru oraz od dnia 12 marca 2020 r. do 9 czerwca 2020 r. w wysokości 75% podstawy wymiaru, a także decyzja nr (...) o przyznaniu prawa do świadczenia rehabilitacyjnego za okres od 12 grudnia 2019 r. do 11 marca 2020 r. w wysokości 90% podstawy wymiaru oraz od dnia 12 marca 2020 r. do 9 czerwca 2020 r. w wysokości 75% podstawy wymiaru. Decyzje te zostały wydane przez tego samego urzędnika. W dniu 16 czerwca 2020 r. wydano decyzje nr (...) o zmianie decyzji z dnia 19 grudnia 2019 r. w ten sposób, że przyznał ubezpieczonej prawo do świadczenia rehabilitacyjnego za okres od dnia 13 grudnia 2019 r. do 11 marca 2020 r. w wysokości 90% podstawy wymiaru, od dnia 12 marca 2020 r. do 7 września 2020 r. w wysokości 75%. Decyzje ponownie zostały wydane przez tego samego urzędnika. W dniu 1 lipca 2020 r. ponownie wydano decyzje o zmianie decyzji z dnia 16 czerwca 2020 r. w ten sposób, że przyznano ubezpieczonej prawo do świadczenia rehabilitacyjnego za okres od dnia 13 grudnia 2019 r. do 11 marca 2020 r. i od 12 marca 2020 r. do dnia 6 grudnia 2020 r. w wysokości 75% podstawy wymiaru.

W dniu 5 marca 2021 r. ubezpieczona oświadczyła, że w momencie podjęcia zatrudnienia na podstawie umowy o pracę na pełny etat w firmie (...) poinformowała o tym płatnika składek (...) sp. z o.o. w formie ustnej. Nie otrzymała wtedy od zleceniodawcy do wypełnienia żadnego dokumentu, który mówiłby o zmianach w zakresie ubezpieczeń. Również nie zawiadomił jej o zmianach z tego powodu, tak więc ubezpieczona uważała, że jest prawidłowo zgłoszona do ubezpieczeń społecznych.

Ubezpieczona wskazała również, że w orzecznictwie Sądu Najwyższego dotyczącym problematyki zwrotu nienależnie pobranych świadczeń przyjmuje się, że organ rentowy może domagać się zwrotu nienależnie pobranych świadczeń tylko wówczas, gdy ubezpieczonemu można przypisać złą wolę. Obowiązek zwrotu obciąża tylko tego, kto przyjął świadczenie w złej wierze wiedząc, że mu się nie należy, co dotyczy zarówno osoby, która została pouczona o okolicznościach w jakich nie powinna pobierać świadczeń, jak też tej osoby, która uzyskała świadczenia na podstawie nieprawdziwych zeznań lub dokumentów albo w innych przypadkach świadomego wprowadzenia w błąd instytucji ubezpieczeniowej (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 2 grudnia 2009 r., sygn. I UK 174/09).

Nadto ubezpieczona podniosła, że podstawowym warunkiem uznania, że wypłacone świadczenie podlega zwrotowi w myśli art. 84 ust. 2 pkt 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych jest brak prawa do świadczenia oraz świadomość tego osoby przyjmującej to świadczenie, płynąca ze stosownego pouczenia Obie przesłanki wystąpić muszę w trakcie pobierania świadczenia, a nie po zaprzestaniu jego wypłaty (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 3 grudnia 2019 r, sygn. I UK 285/18).

W przedmiotowej sprawie organ rentowy w żadnej z decyzji nie zawarł pouczenia ubezpieczonej o braku prawa do pobierania zasiłku chorobowego za okres od dnia 25 marca 2019 r do dnia 29 marca 2019 r. oraz od dnia 14 czerwca 2019 r. do 12 grudnia 2019 r. i świadczenia rehabilitacyjnego za okres od dnia 13 grudnia 2019 r. do 6 grudnia 2020 r. w kwocie 42.915,59 zł.

Ubezpieczonej nie można przypisać złej woli. Od 1 października 2014 r. do 31 grudnia 2020 r. była zatrudniona na podstawie umowy zlecenia u płatnika składek (...) sp. z o.o. W dniu 13 stycznia 2016 r. złożyła u płatnika składek (...) sp. z o.o. oświadczenie, w którym wnioskowała o objęcie jej dobrowolnym ubezpieczeniem chorobowym. W dniu 1 grudnia 2018 r. ubezpieczona zatrudniła się w firmie (...) sp. z o.o. na podstawie umowy o pracę. Okres zatrudnienia trwał u powyższego płatnika składek do dnia 26 stycznia 2021 r. Ubezpieczona podejmując jednocześnie pracę na podstawie umowy cywilnoprawnej tj. umowy zlecenia u płatnika (...) sp. z o.o. i składając wniosek o objęcie jej dobrowolnym ubezpieczeniem chorobowym oraz na podstawie umowy o pracę u płatnika (...) (...) sp. z o.o., a tym samym podlegając ubezpieczeniom społecznym z zatrudnienia u dwóch płatników składek uważała, że odprowadzenie składek z tytułu ubezpieczenia emerytalnego zapewni jej emeryturę w wyższej wysokości. Tym bardziej, że w tym przeświadczeniu utwierdziły ją wydane przez pozwanego decyzje z tego samego dnia tj. 19 grudnia 2019 r. wydane przez tego samego urzędnika w osobie aprobant K. C.. Wydanie kolejnych decyzji zmieniających z dnia 16 czerwca 2020 r. oraz 1 lipca 2020 r. jeszcze bardziej utwierdziło ubezpieczoną w przekonaniu, że przysługuje jej prawo do zasiłku chorobowego i świadczenia rehabilitacyjnego za powyższe okresy z dwóch tytułów tj. umowy o pracę i umowy cywilnoprawnej. Na potwierdzenie braku złej woli ze strony ubezpieczonej i świadomości o braku prawa do poboru zasiłku chorobowego i świadczenia rehabilitacyjnego z dwóch tytułów jednocześnie należy uznać również fakt odprowadzania składek na Pracownicze Plany Kapitałowe z umowy o pracę i umowy cywilnoprawnej.

Nadto na stronie internetowej ZUS wskazano, że pracując na umowę o pracę, mając w niej zagwarantowane co najmniej minimalne wynagrodzenie i jednocześnie wykonując umowę zlecenia lub równoważną albo prowadząc działalność gospodarczą obowiązkowe są ubezpieczenia społeczne tylko ze stosunku pracy. Z tytułu umowy zlecenia albo prowadzenia działalności można przystąpić do ubezpieczeń społecznych dobrowolnie. Powyższe daje do zrozumienia dla zwykłego odbiorcy, że przy jednoczesnej pracy na podstawie umowy o pracę i wykonywaniu umowy zlecenia ubezpieczony podlega obowiązkowemu ubezpieczeniu społecznemu i może przystąpić dobrowolnie z tytułu umowy zlecenia do ubezpieczeń społecznych.

/k. 3-8 odwołanie, k. 268 e-protokół rozprawy z dnia 18 października 2023 r./

Pozwany Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w P. wniósł o oddalenie odwołania podtrzymując zaskarżoną decyzję i jej argumentację.

/k. 16-18 odpowiedź na odwołanie/

Zawiadomiony w charakterze zainteresowanego (...) sp. z o.o. w P. nie przystąpił do sprawy.

/k. 21 postanowienie, k. 39 epo/

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Z tytułu zawieranych kolejno do 31 grudnia 2020 r. umów zlecenia z płatnikiem (...) sp. z o.o. w P., ubezpieczona J. B. złożyła w dniu 13 stycznia 2016 r. płatnikowi oświadczenie o objęcie jej dobrowolnym ubezpieczeniem chorobowym i została zgłoszona do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego z tego tytułu od 1 stycznia 2016 r.

/bezsporne/

Zawierając umowy zlecenia ubezpieczona w dniu 13 stycznia 2016 r. podpisała oświadczenie, które zawierało m.in. pytania o zawarte przez nią umowy o prace i zlecenia, prowadzenie działalności gospodarczej. W oświadczeniu ubezpieczona wskazała na zwartą umowę zlecenia z (...) T. od 19 sierpnia 2011 r. do 30 czerwca 2016 r. podając, że osiąga z tego tytułu ok. 300 zł brutto miesięcznie. Podpisane przez ubezpieczoną oświadczenie zawiera także ogólnikową klauzulę, że zobowiązuje się ona niezwłocznie poinformować o każdej zmianie mającej wpływ na obowiązek ubezpieczeń społecznych.

/dowód: k. 173 kopia oświadczenia/

W czasie wykonywania powyższej umowy, ubezpieczona zawarła także z (...) (...) w Ż. umowę o pracę od 1 grudnia 2018 r., którą świadczyła do 26 stycznia 2021 r. w wymiarze pełnego etatu.

/bezsporne/

Zatrudniając się na umowę o pracę, ubezpieczona składała - poprzez wypełnienie i podpisanie odpowiedniego druku - m.in. oświadczenie o danych osobowych dla potrzeb zgłoszenia do ZUS i US, gdzie stawiano pytanie „czy pozostaje w stosunku pracy w innym zakładzie”, na które odpowiedziała negatywnie. Oświadczenie nie zawierało pytania o umowy cywilnoprawne w tym umowę zlecenia.

Z tytułu umowy o pracę zgłoszono ubezpieczoną do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych emerytalnego rentowego, chorobowego i wypadkowego z kodem ubezpieczenia 01 10 0 0.

/dowód: akta osobowe: nie numerowane oświadczenie i k. 12B zgłoszenie na druku ZUS P ZUA /

Ubezpieczonej potrącano składki na dobrowolne i obowiązkowe ubezpieczenie chorobowe odpowiednio z obu powyższych tytułów.

/bezsporne/

W związku z niezdolnością do pracy ubezpieczonej wypłacono zasiłki chorobowe z obu tytułów ubezpieczenia tj. umowy zlecenia i umowy o pracę za okresy od 25 marca 2019 r. do 29 marca 2019 r. oraz od 14 czerwca 2019 r. do 12 grudnia 2019 r.

Następnie ubezpieczona wystąpiła do organu rentowego o świadczenie rehabilitacyjne z obu tytułów ubezpieczenia.

Decyzjami z dnia 19 grudnia 2019 r. znak (...) i znak (...) Oddział w G. przyznał ubezpieczonej z każdego z w/w tytułów prawo do świadczenia rehabilitacyjnego na łączny okres od 13 grudnia 2019 r. do 9 czerwca 2020 r. wskazując w uzasadnieniu jednej decyzji, że świadczenie rehabilitacyjne będzie wypłacane przez płatnika składek (...) (...) sp. z o.o. w Ż., a w uzasadnieniu drugiej decyzji, że świadczenie rehabilitacyjne będzie wypłacane przez płatnika składek (...) sp. z o.o. w P.. Obie decyzje wydał ten sam pracownik.

Następnie decyzjami z dnia 16 czerwca 2020 r. znak (...) i znak (...) Oddział w G. zmienił obie w/w decyzje z dnia 19 grudnia 2019 r. znak przyznając ubezpieczonej prawo do świadczenia rehabilitacyjnego na łączny okres od 13 grudnia 2019 r. do 7 września 2020 r. odpowiednio z tytułu umowy o prace i zlecenia. Każdemu z płatników przesłano odpowiednio decyzję jego dotyczącą, zaś obie decyzje podpisał ten sam pracownik organu rentowego.

Kolejnymi decyzjami z dnia 1 lipca 2020 r. znak (...) i znak (...), (...) Oddział w G. ponownie odpowiednio zmienił w/w decyzje z dnia 16 czerwca 2020 r. przyznając ubezpieczonej prawo do świadczenia rehabilitacyjnego na łączny okres od 13 grudnia 2019 r. do 6 grudnia 2020 r. Również te decyzje przesłano odpowiednio do wiadomości każdego płatnika. Obie decyzje także podpisał ten sam pracownik organu rentowego.

/bezsporne/

Łączna kwota zasiłków i świadczenia rehabilitacyjnego j/w wypłaconych z tytułu umowy zlecenia wyniosła 42.915,59 zł.

/bezsporne/

Koordynatorem pracy wykonywanej przez ubezpieczoną u płatnika (...) sp. z o.o. w P. był L. P.. W niektórych czynnościach nadzorczych pomagał mu A. S. (1), np. układał grafik, koordynował wszystkie działania i zastępstwa oraz mógł wydawać polecenia dotyczące bieżącej pracy grupy. Nadto podczas nieobecności L. P. w pracy, część jego czynności wykonywał A. S. (1) m.in. w zakresie przyjmowania od zleceniobiorców oświadczeń o podjęciu zatrudnienia. A. S. (1) postrzegał siebie jako wsparcie biurowe koordynatora.

/dowód: k. 268 e-protokół rozprawy i zeznania świadka L. P., k. 223 e-protokół rozprawy i zeznania świadka A. S. (1)/

Bardzo częsta była sytuacja, że w momencie zwierania umowy z (...) sp. z o.o. zatrudniane osoby miały już dodatkowe zatrudnienie. Była to skala 80-90% przypadków, a incydentalna była sytuacja, że w trakcie wykonywania umowy ze Spółką (...) ktoś podejmował dodatkowe zatrudnienie.

Ubezpieczona nie zgłaszała L. P. podjęcia dodatkowego zatrudnia w (...) z o.o. (...)

/dowód: k. 268 e-protokół rozprawy i zeznania świadka L. P./

Z chwilą podjęcia zatrudnienia na umowę o pracę w firmie (...) Spółka z o.o. SK w Ż., ubezpieczona mówiła o tym A. S. (1). Informowała go wtedy o zmianie zakresu godzin.

/dowód: k. 268 e-protokół rozprawy i dowód z przesłuchania ubezpieczonej w charakterze strony/

A. S. (1) nie miał wiedzy, aby ubezpieczona musiała zawiadomić go na piśmie o podjęciu zatrudnienia na umowę o pracę w nowej firmie ani że nie może odprowadzać składek w jednej i drugiej firmie.

/dowód: k. 209 e-protokół rozprawy i zeznania świadka J. K./

A. S. (1) wiedział, że ubezpieczona „dorabiała”. Sygnalizowała, że wykonuje inne czynności, mówiła „potocznie”, że wykonuje inne zadania. Widział także jak kiedyś przyjechała na parking służbowy samochodem służbowym innej firmy. Nie traktował tej wiedzy jako oficjalnych informacji, które powinien zgłosić do Centrali.

/dowód: k. 223 e-protokół rozprawy i zeznania świadka A. S. (1)/

(...) sp. z o.o. w P. nie wiedząc o dodatkowym zatrudnieniu ubezpieczonej na podstawie umowy o pracę, nadal traktował ją jako objętą dobrowolnym ubezpieczeniem chorobowym, nie dokonał odpowiednich korekt jej zgłoszenia do ubezpieczeń społecznych oraz wypłacił zasiłki chorobowe oraz na podstawie decyzji (...) Oddział w G. świadczenie rehabilitacyjne.

Dopiero w 2021 r. organ rentowy ujawnił nadpłatę na koncie ubezpieczonej wskutek wypłaty świadczeń z obu tytułów ubezpieczenia. Dokonano kontroli poprawności zapisów z zakresu podlegania przez ubezpieczoną do ubezpieczenia społecznego u płatnika składek (...) sp. z o.o. w P., co dotyczyło poprawności podlegania do ubezpieczeń w wypadku zbiegu tytułów i ustalono błędne zgłoszenie ubezpieczonej z tytułu umowy zlecenia, bowiem z uwagi na zbieg tytułów do ubezpieczeń tj. umowy zlecenia i umowy o pracę, ubezpieczona m.in. nie miała prawa podlegać do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego z tytułu umowy zlecenia w okresie od 1 grudnia 2018 r. do 31 grudnia 2020 r.

Na skutek postępowania wyjaśniającego organu rentowego, płatnik (...) sp. z o.o. w P. złożył dokument (...) i na jego odstawie wprowadzono do systemu poprawny schemat podlegania ubezpieczonej do ubezpieczeń społecznych zaś pozwany organ rentowy wydał w dniu 22 marca 2021 r. decyzję nr (...), w której umorzył postępowanie w sprawie ustalenia podlegania J. B. obowiązkowym ubezpieczeniom z tytułu wykonywania pracy na podstawie umowy zawartej z płatnikiem (...) sp. z o.o.

/bezsporne/

Na stronie internetowej ZUS na dzień 21 maja 2021 r. widniała informacja, m.in. że pracując na podstawie umowy o pracę z zagwarantowanym w niej co najmniej minimalnym wynagrodzeniem i jednocześnie wykonując umowę zlecenia lub równoważną albo prowadząc działalność gospodarczą, to obowiązkowe są ubezpieczenia społeczne tylko ze stosunku pracy a z tytułu umowy zlecenia albo prowadzenia działalności można przystąpić do ubezpieczeń społecznych dobrowolnie. Natomiast pracując na podstawie umowy o pracę bez zagwarantowanego w niej co najmniej minimalnego wynagrodzenia i jednocześnie wykonując umowę zlecenia albo prowadząc działalność gospodarczą, to ubezpieczenia społeczne są obowiązkowe zarówno ze stosunku pracy jak i umowy zlecenia albo prowadzenia działalności.

/dowód: k. 10-11 informacja na stronie internetowej/

Sąd zważył, co następuje:

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o okoliczności bezsporne oraz dowody w postaci zeznań świadków J. K., A. S. (1) i L. P., przesłuchania ubezpieczonej w charakterze strony oraz dokumentów.

Oceniając dowody, Sąd dał im wiarę w zakresie wskazanym w stanie faktycznym, bowiem w tym zakresie wzajemnie się potwierdzały lub uzupełniały wraz z okolicznościami bezspornymi tworząc logiczną i spójną całość. Okoliczności bezsporne nie budziły wątpliwości, wynikały ze zgodnych oświadczeń stron lub znajdowały potwierdzenie w dokumentach, których autentyczność ani prawdziwość także nie budziła wątpliwości ani nie była kwestionowana.

Sąd nie dokonał ustaleń na podstawie zeznań świadka B. N., gdyż albo potwierdzała okoliczności nie sporne jak zatrudnienie u obu płatników czy chorobę ubezpieczonej albo nie była bezpośrednim świadkiem istotnych dla sprawy faktów a relacjonowała o nich jedynie na podstawie swoich spekulacji odwołując się do cech charakteru ubezpieczonej, np. twierdząc, że zna ubezpieczoną już trochę czasu i nie sądzi, żeby ta w jakikolwiek świadomy sposób chciała wyłudzić świadczenia od ZUS (k. 59 e-protokół rozprawy).

Sąd ostrożnie oceniał zeznania pozostałych świadków i uznał je za wiarygodne we wskazanym w stanie faktycznym zakresie, gdyż w tym zakresie zeznania te znajdowały potwierdzenie w pozostałym materiale dowodowym. Świadek S. zeznawał mało spontanicznie ważąc słowa, co w ocenie Sądu wynikało z próby odsunięcia od siebie ewentualnej odpowiedzialności za brak przekazania Centrali informacji o dodatkowym zatrudnieniu ubezpieczonej, której to informacji nie traktował jako oficjalnej, gdzie wg świadka J. K. po prostu nie wiedział, że informacja ta może mieć istotne znaczenie, a ubezpieczona budowała swoją linię obrony w sprawie na zarzucie obarczenia właśnie A. S. (1) odpowiedzialnością za brak przekazania tej istotnej informacji o jej zatrudnieniu do Centrali. Jednocześnie stanowcze zeznania świadka L. P. o świadomości zarówno pracowników jak i świadka S. o obowiązku przekazywania informacji o dodatkowym zatrudnieniu do Centrali, osłabiło jego wyjaśnienie, że w trakcie realizowania umowy z firmie (...) sp. z o.o. incydentalne było zgłaszanie dodatkowego zatrudniania w trakcie wykonywania tej umowy a zgłaszanie takie miało miejsce w głównej mierze w momencie zawierania umowy z (...). Zatem – w ocenie Sądu - incydentalność zgłaszania przez pracowników dodatkowego zatrudnienia, które pojawiało się już po zawarciu umowy, potwierdza tylko zeznania świadka K., że świadek S. po prostu nie wiedział, że jest to ważna informacja, co wynikało z jej incydentalności a zatem wyjątkowości. Podobnie ubezpieczona przyznała ostatecznie, że mylnie oceniała znaczenie informacji o podjęciu dodatkowego zatrudnienia, wskazując w tym zakresie, że uważała płacenie składek za opłacalne w przyszłości (k. 268 e-protokół rozprawy) i dodatkowo usprawiedliwiała się internetową informacją ZUS dotyczącą zasad podlegania ubezpieczeniom w przypadku jednoczesnego wykonywania umowy o pracę oraz innej umowy, która to informacja nie wskazywała, że w przypadku takiego zbiegu tytułów podlegać można ubezpieczeniom nie z obu tytułów tylko z umowy o pracę. W tych okolicznościach ubezpieczona usprawiedliwiała swoją intencję opłacania składek z obu tytułów i tym samym gromadzenia kapitału mającego dać jej zabezpieczenie w przyszłości. Zaś w przyjmowaniu przez organ rentowy składek oraz pozytywnych decyzjach w sprawie świadczenia rehabilitacyjnego z obu tytułów, znajdowała tylko potwierdzenie przekonania, że jej sytuacja ubezpieczeniowa odpowiada prawu.

Odnosząc się do odwołania, w ocenie Sądu, ubezpieczona wskutek zbiegu umowy o pracę i umowy zlecenia jako tytułów do ubezpieczeń społecznych mogła podlegać tym ubezpieczeniom wyłącznie z tytułu umowy o pracę, która była zawarta w pełnym wymiarze czasu pracy a zatem z zagwarantowaniem osiągania kwoty minimalnego wynagrodzenia, co wynikało z art. 9 ust. 2c i ust. 1a ustawy z 13 października1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (zwana dalej systemową) w wersji obowiązującej w spornym okresie. Kwestię tę uregulowała również decyzja z 22 marca 2021 r. nr 141 odnośnie której strony nie toczyły sporu, a która była podstawą dokonania przez płatnika (...) sp. z o.o. w P. korekty schematu podlegania ubezpieczeniom społecznym przez J. B., z której wynikało, ze nie podlegała tym ubezpieczeniom. W konsekwencji uznania, że J. B. nie podlegała ubezpieczeniom społecznym w tym dobrowolnemu ubezpieczeniu chorobowemu z tytułu umowy zlecenia zawartej z (...) sp. z o.o., to w świetle art. 2 pkt 1 i 2 w zw. z art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (tj. Dz.U.2017.1368, ze zm. – zwana dalej zasiłkową), nie była uprawniona do zasiłku chorobowego ani świadczenia rehabilitacyjnego a zatem wypłacone jej z tego tytułu świadczenia nie były należne. Nie znajduje uzasadnienia zarzut, że J. B. była uprawniona do omawianych świadczeń, bo płaciła składki ubezpieczenia chorobowego (w tym przypadku dobrowolnego) i prawidłowo złożyła wniosek, gdyż zasady podlegania ubezpieczeniom społecznym reguluje ustawa systemowa a jej przepisy dotyczą ubezpieczenia o charakterze publicznoprawnym, a zatem mają charakter bezwzględnie obowiązujący i podlegają wykładni ścisłej, tworzą system prawa ścisłego, zamkniętego. Tym samym, nie mogą być interpretowane rozszerzająco, zwłaszcza przy zastosowaniu reguł wykładni aksjologicznej (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 8 grudnia 2005r., sygn. akt I UK 104/05 Lex nr 176313). W sprawie oceny uprawnienia J. B. do spornych świadczeń, mogły zatem decydować wyłącznie ustawowe przesłanki, w tym m.in. zawarte w nich zasady podlegania ubezpieczeniom społecznym, gdzie okoliczność opłacania składek może mieć znaczenie wyłącznie w zakresie w jakim przewidują to przepisy, jak np. art. 14 ust. 2 pkt 2 ustawy systemowej w brzmieniu obowiązującym do 1 stycznia 2022 r., który łączył ustanie dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego z nienależytym opłaceniem składki na to ubezpieczenie. W konsekwencji uznanie, że J. B. jako osoba nie objęta dobrowolnym ubezpieczeniem chorobowym z tytułu umowy zlecenia, nie mogła tym samym być uprawniona do zasiłku chorobowego i świadczenia rehabilitacyjnego w spornym okresie, rodziło konieczność oddalenia odwołania o prawo do wymienionych świadczeń na podstawie art. 477 14 § 1 kpc i orzeczenie jak w p. II wyroku.

XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX

Ponieważ jednak ubezpieczonej - mimo braku uprawnienia - ustalono i wypłacono sporny zasiłek chorobowy i świadczenie rehabilitacyjne, to należało ustalić, czy tak pobrane świadczenia stanowiły jednocześnie świadczenie nienależnie pobrane w rozumieniu art. 84 ust. 2 ustawy systemowej w brzmieniu obowiązującym w dacie zaskarżonej decyzji oraz okresie wypłaconych świadczeń a w konsekwencji należało ustalić, czy w sprawie zaszły podstawy do nałożenia na ubezpieczoną obowiązku zwrotu tych świadczeń zgodnie z zaskarżoną decyzją.

Pozwany jako podstawę zaskarżonej decyzji powołał m.in. art. 66 ust. 1 i 3 ustawy zasiłkowej, gdzie art. 66 ust. 1, 2 i 3 w brzmieniu obowiązującym w spornym okresie stanowił, że wypłatę zasiłku wstrzymuje się, jeżeli prawo do zasiłku ustało albo okaże się, że prawo takie w ogóle nie istniało. Jeżeli świadczenie zostało pobrane nienależnie z winy ubezpieczonego lub wskutek okoliczności, o których mowa w art. 15-17 i art. 59 ust. 6 i 7, wypłacone kwoty podlegają potrąceniu z należnych ubezpieczonemu zasiłków bieżących oraz z innych świadczeń z ubezpieczeń społecznych lub ściągnięciu w trybie przepisów o postępowaniu egzekucyjnym w administracji, a decyzja Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w sprawie zwrotu bezpodstawnie pobranych zasiłków stanowi tytuł wykonawczy w postępowaniu egzekucyjnym w administracji.

Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 17 stycznia 2012 r. (I UK 194/11, LEX nr 1227962) wskazał, że art. 66 ust. 2 ustawy z 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa nie stanowi przepisu szczególnego w stosunku do art. 84 ust. 2 u.s.u.s. (tj. ustawy systemowej - przypis własny) - w tym znaczeniu, że wyłącza stosowanie tego ostatniego przepisu do nienależnie pobranych zasiłków chorobowych. Przepis art. 66 ust. 2 ustawy zasiłkowej określa w szczególny sposób zasady potrącenia oraz egzekucji, nie wyłącza natomiast stosowania definicji nienależnie pobranych świadczeń, wynikającej z art. 84 ust. 2 u.s.u.s., do nienależnie pobranych zasiłków chorobowych.

Nie ulega wątpliwości Sądu, że w niniejszej sprawie art. 66 ust. 1 i 2 i 3 ustawy z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (zwana dalej zasiłkową) nie miał zastosowania, bowiem dotyczył zasad potrąceń i egzekucji a nie samego uprawnienia. Nadto poza sporem było, że nienależne pobranie świadczeń nie nastąpiło wskutek okoliczności, o których mowa w art. 15 - 17 i art. 59 ust. 6 i 7 tej ustawy, a w ocenie Sądu także nie nastąpiło z winy ubezpieczonej, o czym poniżej.

Zatem podkreślić należy ponownie, że obowiązek zwrotu nienależnie pobranych świadczeń wynika z art. 84 ust. 1 ustawy systemowej i zgodnie z nim osoba, która pobrała nienależne świadczenie z ubezpieczeń społecznych, jest obowiązana do jego zwrotu wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie, w wysokości i na zasadach określonych przepisami prawa cywilnego z uwzględnieniem ust. 11.

Zgodnie zaś z art. 84 ust. 2 ustawy systemowej, za kwoty nienależnie pobranych świadczeń uważa się:

1. świadczenia wypłacone mimo zaistnienia okoliczności powodujących ustanie prawa do świadczeń albo wstrzymanie ich wypłaty w całości lub w części, jeżeli osoba pobierająca świadczenie była pouczona o braku prawa do ich pobierania,

2. świadczenia przyznane lub wypłacone na podstawie nieprawdziwych zeznań lub fałszywych dokumentów albo w innych przypadkach świadomego wprowadzania w błąd organu wypłacającego świadczenia przez osobę pobierającą świadczenia.

W orzecznictwie Sądu Najwyższego dotyczącym problematyki zwrotu nienależnie pobranych świadczeń przyjmuje się, że organ rentowy może domagać się zwrotu nienależnie pobranego świadczenia tylko wówczas, gdy ubezpieczonemu można przypisać złą wolę (wyrok Trybunału Ubezpieczeń Społecznych z dnia 27 maja 1966 r., I TR 49/66, niepublikowany - patrz: B. Gudowska: Ubezpieczenie emerytalno-rentowe w orzecznictwie Sądu Najwyższego, Warszawa 1993, s. 171). Obowiązek zwrotu obciąża tylko tego, kto przyjął świadczenie w złej wierze wiedząc, że mu się nie należy, co dotyczy zarówno osoby, która została pouczona o okolicznościach, w jakich nie powinna pobierać świadczeń, jak też tej osoby, która uzyskała świadczenia na podstawie nieprawdziwych zeznań lub dokumentów, albo w innych przypadkach świadomego wprowadzenia w błąd instytucji ubezpieczeniowej. Wypłacenie świadczenia w sposób, na który nie miała wpływu wina świadczeniobiorcy, nie uzasadnia powstania po stronie osoby ubezpieczonej obowiązku zwrotu nienależnie pobranego świadczenia (por. wyroki Trybunału Ubezpieczeń Społecznych z dnia 11 stycznia 1966 r., III TR 1492/65, OSPiKA 1967 nr 10, poz. 247, z dnia 24 czerwca 1965 r., III TR 86/65 oraz z dnia 19 lipca 1965 r., III TR 2439/64, niepublikowane; wyroki Sądu Najwyższego z dnia 28 lipca 1977 r., II UR 5/ 77, OSNCP 1978 nr 2, poz. 37 oraz z dnia 16 lutego 1987 r., II URN 16/87, PŻS 1988 nr 6, wyroki Sądów Apelacyjnych w Krakowie z dnia 1 1 września 1996 r., III AUr 1 05/96, OSA 1997 nr 7-8, poz. 21, s. 74 oraz w Białymstoku z dnia 10 listopada 1999 r., III AUa 602/99, OSA 2000 nr 6, poz. 29, s. 70,' a także wyrok Sądu Najwyższego z dnia 4 września 2007 r., I UK 90/0, OSNP 2008 nr 19-20,

poz. 301).

W odniesieniu do pierwszej przesłanki podstawowym warunkiem uznania, że wypłacone świadczenie podlega zwrotowi jest brak prawa do świadczenia oraz świadomość osoby przyjmującej to świadczenie, płynąca ze stosownego pouczenia. Wynika stąd, że świadomość nienależności świadczenia ma wypływać z pouczenia uprawnionego przez organ rentowy o okolicznościach powodujących wypłatę świadczeń nienależnych, a pouczenie stanowi warunek sine qua non obowiązku ich zwrotu (por. wyroki Sądu Najwyższego z dnia 26 kwietnia 1980r., II URN 51/80 z dnia 11 stycznia 2005r., I UK 136/04, z dnia 9 lutego 2005r., III UK 181/04, z dnia 16 stycznia 2009r., I UK 190/08). Podkreślić także należy, iż samo pouczenie powinno być należyte, czyli wyczerpująco i wyraźnie wskazywać okoliczności, w których dochodzi do pobrania nienależnego świadczenia oraz powinno być dokonane w taki sposób, aby było zrozumiałe dla osoby, do której jest skierowane. Pouczenie nie może być zatem abstrakcyjne, niekonkretne, a w szczególności nie może odnosić się do wszystkich hipotetycznych okoliczności powodujących ustanie prawa do świadczeń (por. wyroki Sądu Najwyższego m.in. z dnia 9 lutego 2005r., III UK 181/04 oraz z dnia 4 września 2007r., I UK 90/ 07).

Co do drugiej przesłanki zwrotu nienależnie pobranych świadczeń z ubezpieczeń społecznych wypada z kolei stwierdzić, że obowiązek ich zwrotu ograniczony został do wypadków, w których wzbogacony przyjął świadczenie w złej wierze, wiedząc, że mu się ono nie należy – dotyczy to osoby, która uzyskała świadczenia na podstawie nieprawdziwych zeznań lub dokumentów albo w innych przypadkach świadomego wprowadzania w błąd instytucji ubezpieczeniowej. Przesłanka „świadomego wprowadzania w błąd” nawiązuje do winy osoby pobierającej świadczenie, więc świadomym wprowadzaniem w błąd jest umyślne działanie zainteresowanego przyjmujące postać dolus directus lub dolus eventualis. Znane orzecznictwu przykłady świadomego wprowadzania w błąd organu ubezpieczeń społecznych inne niż posłużenie się przez osobę pobierającą świadczenie fałszywymi dokumentami, to działania ubezpieczonego polegające na przedłożeniu w organie rentowym dokumentu mającego istotne znaczenie dla uzyskania świadczenia zawierającego nieprawdziwe informacje (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 5 kwietnia 2001 r., II UKN 309/00, OSNP 2003 nr 2, poz. 44), podaniu we wniosku o emeryturę nieprawdziwej informacji, że wnioskodawca nie pobiera innych świadczeń (por. wyroki Sądu Najwyższego: z dnia 8 stycznia 1999r., II UKN 406/98, OSNAPiUS 2000 nr 5, poz. 196 i z dnia 29 lipca 1998 r., IIUKN1 47/ 98, OSNAPiUS 1999 nr 14, poz. 471), posłużeniu się oświadczeniami świadków ze świadomością, że nie są prawdziwe (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 14 kwietnia 2000 r., II UKN 500/99, OSNAPiUS 2001 nr 20, poz. 623), a także złożeniu wniosku przez osobę nie będącą pracownikiem o wcześniejszą emeryturę przysługującą tylko pracownikom (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 20 maja 1997 r., II UKN 128/97, OSNAPiUS 1998 nr 6, poz. 192). Wymaga przy tym podkreślenia, że dowód istnienia przesłanek żądania zwrotu świadczenia nienależnego obciąża organ wypłacający świadczenia. Zastosowanie art. 84 ust. 2 pkt 2 ustawy systemowej wymaga zatem udowodnienia przez ten organ, że świadczenie zostało przyznane lub wypłacone na podstawie nieprawdziwych zeznań lub fałszywych dokumentów albo w innych przypadkach świadomego wprowadzania w błąd organu wypłacającego świadczenia przez osobę pobierającą świadczenia (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 9 lutego 2017r., II UK 699/15, LEX nr 2255424).

W sprawie zarzucono, że ubezpieczona pobrała nienależne świadczenia, gdyż nie poinformowano (...) sp. z o.o. o posiadaniu nowego tytułu przez nią w postaci umowy o prace zawartej z płatnikiem (...) Spółka z o.o. (...), przez co zgłosiła się do ubezpieczeń społecznych z obu tytułów i z obu tytułów jednocześnie uzyskała świadczenia z tytułu choroby.

Odnosząc sprawę do ustawowych przesłanek nienależnie pobranych świadczeń, należy zauważyć, że nie można skutecznie postawić zarzutu ubezpieczonej, że była pouczona o braku prawa do pobierania spornych świadczeń. Przede wszystkim sam pozwany w zaskarżonej decyzji nie formułował wprost zarzutu. Natomiast za takie pouczenie nie można uznać treści oświadczeń, które ubezpieczona składała płatnikom przy zawieraniu umów. W oświadczeniu dla pracodawcy oczekiwano od ubezpieczonej wyłącznie informacji, czy pozostaje w stosunku pracy w innym zakładzie. Zatem nie pytano o inne umowy lub działalność mogące także stanowić tytuł do ubezpieczeń społecznych. Natomiast w przypadku zleceniodawcy ogólnikowe oświadczenie, że ubezpieczona zobowiązuje się niezwłocznie poinformować o „każdej zmianie mającej wpływ na obowiązek ubezpieczeń społecznych” (którego nie zawierało oświadczenie dla pracodawcy) było zbyt ogólnikowe przerzucając na ubezpieczoną konieczność weryfikacji, jakie to zdarzenia mają w tym zakresie znaczenie. W ocenie Sądu system ubezpieczeń społecznych co do zasad podlegania tym ubezpieczeniom a zwłaszcza kiedy dochodzi do zbiegu tytułów do tych ubezpieczeń, może być dość skomplikowany zwłaszcza dla osób nie zajmujących się tą dziedziną zawodowo. W ocenie Sądu w okolicznościach sprawy usprawiedliwiony był brak świadomości zarówno u ubezpieczonej jak i zastępującego koordynatora A. S. (2), co do istotności informacji o podjęciu nowego zatrudnienia przez ubezpieczoną. Oboje zawodowo zajmowali się zupełnie innymi zagadnieniami, a w sferze ubezpieczeń społecznych polegali co do zasady na odpowiednich służbach kadrowo księgowych zleceniodawcy - ubezpieczona wypełniając odpowiednie dokumenty a A. S. (1) (ewentualnie L. P.) przekazując je dalej. Także informacja umieszczona na stronach internetowych ZUS nie jest pełna i mogła wprowadzać w błąd, że w omawianej sytuacji zbiegu tytułów, to od woli ubezpieczonej zależało podleganie przez nią ubezpieczeniom. Informacja nie rozróżniała przy tym czy chodzi o ubezpieczenia emerytalne i rentowe czy również chorobowe posługując się szeroko pojęciem ubezpieczeń społecznych. Jednocześnie treść wspomnianej informacji z powszechnie podkreślanymi w przestrzeni medialnej korzyściami z opłacania składek w kontekście zbierania przez ubezpieczonych kapitału na przyszłość emerytalną, mogły skłaniać ubezpieczoną do chęci skorzystania z takiej opcji i opłacania składek z wielu tytułów jednocześnie bez wnikania w szczegółowe i skomplikowane zasady w tym zakresie.

W ocenie Sądu ubezpieczona nie złożyła także żadnych nieprawdziwych zeznań ani nie przedłożyła żadnych sfałszowanych dokumentów ani nie wprowadzała organu rentowego świadomie w błąd. Pozwany w wyniku własnej kontroli zakwestionował brak uprawnienia ubezpieczonej do zasiłku chorobowego i świadczenia rehabilitacyjnego z tytułu umowy zlecenia argumentując, że zapisy na koncie ubezpieczonej nie były poprawne, gdyż dotyczyły zbiegu zawartej umowy o pracę oraz umowy zlecenia, ale nie formułował zarzutów świadczących o tym, że dokumentacja zgłoszeniowa czy rozliczeniowa składana przez płatników składek czy ubezpieczoną były podrobione, przerobione czy w inny sposób sfałszowane. Ubezpieczona zawarła umowę zlecenia z płatnikiem (...) sp. z o.o., co zostało prawidłowo zgłoszone organowi rentowemu. W trakcie trwania zlecenia, zawarła umowę o pracę z drugim płatnikiem, co także zostało zgłoszone organowi rentowemu na odpowiednich formularzach. Płatnicy składek regularnie opłacali składki ubezpieczenia społecznego, a składki były przyjmowane przez organ rentowy. Jednocześnie ubezpieczona nie była pouczona ani przez organ rentowy ani przez płatników składek o zasadach podlegania do ubezpieczeń społecznych w przypadku zbiegu tytułów. Natomiast ustalając prawo do zasiłków to organ rentowy był zobowiązany zweryfikować i potwierdzić istnienie tytułu, dalej ubezpieczenia chorobowego aż w końcu samego uprawnienia do świadczenia rehabilitacyjnego, co czyniono ale błędnie. Wskazać należy także, iż jednego dnia ci sami pracownicy organu rentowego wydawali po dwie decyzje przyznające ubezpieczonej prawo do świadczenia rehabilitacyjnego z dwóch tytułów tj. z umowy zlecenia oraz umowy o pracę, a poświadczając fakt ubezpieczenia nie zauważano żadnej nieprawidłowości. Tymczasem organ rentowy dysponował wszystkimi koniecznymi do prawidłowej weryfikacji danymi na podstawie odpowiednich zgłoszeń i deklaracji na odpowiednich drukach, które sam gromadzi na kontach ubezpieczonych. To organ rentowy sam dokonał pierwotnej nieprawidłowej weryfikacji uprawnień ubezpieczonej zaniechując pełnej analizy jej konta ubezpieczeniowego. W tych okolicznościach, skoro organ rentowy najpierw przyjmował składki a potem pozytywnie weryfikował uprawnienie ubezpieczonej, to miała ona usprawiedliwione podstawy uznawać, iż podmiot wyspecjalizowany jakim jest organ rentowy, zwróciłby jej uwagę na nieprawidłowości i wynikającą z tego konieczność dokonania prawidłowego i z prawidłowym tytułem zgłoszenia do ubezpieczeń społecznych.

Nie można także uznać, że ubezpieczona zataiła podjęcie zatrudnienia na umowę o pracę. Okoliczność ta nie była tajemnicą i była ujawniona, ale w wyniku braku odpowiedniej organizacji przepływu informacji u płatnika, nie została prawidłowo zidentyfikowana jako istotna i utknęła w tym kanale przepływu, za co ubezpieczona nie ponosi odpowiedzialności.

W konsekwencji Sąd uznał, że postępowanie dowodowe wykazało, że nie można skutecznie postawić ubezpieczonej zarzutu świadomego wprowadzania w błąd organu rentowego ani płatnika co do istnienia dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego, gdzie to organ rentowy dysponował wszystkimi potrzebnymi danymi oraz instrumentami, aby sporne prawo do świadczeń ustalić i zweryfikować. To pozwany popełnił błąd nie weryfikując prawidłowo uprawnienia ubezpieczonej. Ograniczał się lat do biernego przyjmowania dokumentów zgłoszeniowych, deklaracji rozliczeniowych oraz składek na ubezpieczenie społeczne z obu tytułów. W związku z powyższym sytuacja mogła tylko utwierdzać ubezpieczoną w słusznym usprawiedliwionym okolicznościami przekonaniu, że podlega ubezpieczeniom społecznym w tym chorobowemu z obu tytułów tak jak została zgłoszona i opłacała składki a w związku z tym, że była uprawniona do świadczeń z ubezpieczenia chorobowego, a jej świadomość nieprawidłowości pojawiała się dopiero po wypłacie świadczeń i wydaniu zaskarżonej obecnie decyzji. Okoliczności przeciwnej pozwany nie udowodnił, choć to na nim ciążył zgodnie z art. 232 kpc ciężar dowodu w tym zakresie.

Mając powyższe na uwadze Sąd uznał, że wypłacone ubezpieczonej świadczenia choć były nienależne, to jednak nie miały charakteru świadczeń nienależnie pobranych w rozumieniu art. 84 ust. 2 ustawy systemowej i w związku z tym, brak było podstaw do zobowiązania ubezpieczonej do ich zwrotu podkreślając jednocześnie, że na gruncie prawa ubezpieczeń społecznych nie jest wystarczające do nałożenia przez organ rentowy decyzją na ubezpieczonego obowiązku zwrotu świadczenia nienależnie pobranego na podstawie wyłącznie stwierdzenia jego nadpłaty.

Dlatego mając powyższe na uwadze, Sąd na mocy art. 477 14 § 2 kpc zmienił zaskarżoną decyzję i orzekł jak w punkcie I sentencji wyroku.

XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX

Rozstrzygnięcie w zakresie kosztów (punkt III wyroku) uzasadniało żądanie pełnomocnika powódki, zasada odpowiedzialności za wynik procesu oraz brzmienie z art. 98 § 1, 3 i 4 kpc w zw. z art. 108 § 1 kpc i art. 99 kpc. Zasada odpowiedzialności za wynik procesu oznacza, że strona która sprawę przegrała zobowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie poniesione przez niego koszty procesu.

W sprawie ubezpieczona w połowie sprawę przegrała (co do prawa do świadczeń) i w połowie wygrała (co do obowiązku zwrotu świadczeń). Mając zatem na uwadze, że w sprawach o świadczenia z ubezpieczeń społecznych stawki opłat za czynności radców prawnych mają charakter ryczałtowy i minimalna opłata wynosi 180 zł zgodnie z § 9 ust. 2 w zw. z § 15 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (t.j. Dz.U. 2023r., poz. 1935 ze zm.), to stosując odpowiednio art. 100 kpc i § 15 w/w Rozporządzenia z należnej dwukrotności stawki minimalnej opłaty Sąd uznał za stosowne przyznać jednokrotność tej stawki.

Na oryginale właściwy podpis