Sygn. akt VIII U 1070/23
Decyzją z dnia 28.09.2018 r. (znak: ENN/6/121006224) Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł., po rozpoznaniu wniosku z dnia 17.04.2018 r. na podstawie art. 114 ust. 1 ustawy z dnia 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z FUS odmówił H. J. przeliczania wysokości emerytury wskazując w uzasadnieniu, iż z informacji otrzymanej z (...) Centrum (...) wynika, że kwota wynagrodzenia w roku 1976 wskazana w zaświadczeniu o zatrudnieniu i wynagrodzeniu z 19.05. 2010 r. jest zgodna z posiadaną dokumentacją. Z uwagi na fakt, że wnioskodawca nie przedłożył nowych dochodów ani nie zostały ujawnione nowe okoliczności organ uznał, że brak podstaw do zmiany wysokości świadczenia.
/ decyzja k. 506 akt ZUS/
W pismach z dnia 31.05.2023 r. i z dnia 9.06.2023 r. (data wpływu do ZUS) H. J. domagał się przy wyliczeniu należnych mu świadczeń zweryfikowania z jego zarobków za 1976 r. W uzasadnieniu swego stanowiska wskazał, iż organ rentowy notorycznie od 2012 r. odmawia właściwego wskazania zarobków za ten rok. Odwołujący podniósł, że dokumentacja płacowa za ten okres nie została odnaleziona a zarobki wskazane w wystawionym mu zaświadczeniu RP- 7 zostały drastycznie zniżone. W jego ocenie wszystkie składniki płacowe można odtworzyć w oparciu o listy płac za lata 1975 i 1977 r. i dokumenty które zostały przez niego wysłane do ZUS 17.04.2018.
/odwołanie k. 3-6/
Ze względu na treść podniesionych zarzutów wskazane pismo zostało potraktowane przez organ rentowy jak odwołanie od decyzji z dnia 28.09.2018 r.
/ bezsporne/
W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o odrzucenie odwołania z uwagi na istniejącą powagę rzeczy osądzonej. Organ wskazał, iż kwestia weryfikacji zarobków wnioskodawcy za 1976 . r była przedmiotem rozpoznania przez Sąd Okręgowy w Łodzi w sprawie VIII U 2338/14 i VIII U 2157/18. Odwołanie wniesione w sprawie VIII U 2157/18 dotyczyło ponownie kwestionowanej decyzji z 28.09.2018 r. Prawomocnymi wyrokami odwołania oddalono a odwołujący nie przedstawia żadnych dowodów ani okoliczności mogących stanowić podstawę do przeliczenia emerytury.
/ odpowiedź na odwołanie k. 8-9/
Sąd Okręgowy w Łodzi ustalił następujący stan faktyczny:
Ubezpieczony H. J. urodził się w dniu (...).
/okoliczność bezsporna/
Wnioskodawca prawomocną decyzją z dnia 26.04.2012r. ma ustalone prawo do emerytury. Początkowo wskaźnik wysokości podstawy wymiaru wyniósł 85,90% obliczony z 20 najkorzystniejszych lat kalendarzowych, tj. 1965-1971, 1973-1985.
/ decyzja k. 13 akt ZUS/
Następnie, w wyniku kilkukrotnego składania nowych dokumentów, przeliczano świadczenie wnioskodawcy i ostatecznie wskaźnik wysokości podstawy wymiaru ustalono w wysokości 118, 43 zł (lata 1976 -1985 przyjęte w oparciu o treść art. 18 ust. 3 w/w ustawy) prawomocną decyzją z 13.01.2016 r.
/ bezsporne decyzja k. 479-480/
W dniu 24.12.2012 r. wnioskodawca złożył do akt ZUS oryginał Zaświadczenia o zatrudnieniu i wynagrodzeniu RP- 7 z 14.12.2012 r. z (...) Centrum (...) ze wskazaniem wysokości zarobków z lat 1975 ,1976, 1977, 1987, 1979.
/ zaświadczenie k. 245 -247, 420/421 akt ZUS/
Wysokość świadczenia brutto wnioskodawcy ustalona prawomocną decyzją z dnia 28.01.2014r. o symbolu (...) wyniosła 1708,97 zł i okazała się wyższa niż wysokość emerytury ustalona również prawomocną decyzją z dnia 28.01.2014r. o symbolu (...), która wyniosła 1312,09 zł (tzw. Emerytura proporcjonalna - 262 m-cy pracy w Polsce do 563 m-cy łącznej pracy z uwagi na ubezpieczenie za granicą.
/ decyzja k. 354/355 akt ZUS, decyzja k. k. 364/365 akt ZUS/
Wskazane decyzje wydano przy uwzględnieniu treści Zaświadczenia o zatrudnieniu i wynagrodzeniu RP- 7 z (...) Centrum (...).
/ bezsporne/
W dniu 08.04.2014r. ubezpieczony wniósł o ponowne przeliczenie emerytury z uwzględnieniem zarobków faktycznie osiąganych w 1976 r. ustalonych w oparciu dostępne dokumenty. Do ww. wniosku złożono w kopii Zaświadczenie o zatrudnieniu i wynagrodzeniu (Rp-7) z (...) Centrum (...) ze wskazaniem wysokości zarobków z lat 1975, 1976, 1977, 1978, 1979. Do wniosku nie załączono żadnych innych dowodów.
/Wniosek k. 372/373 akt ZUS zaświadczenie k. 420/421 akt ZUS/
Decyzją z dnia 15.05.2014 r. w rozpoznaniu przedmiotowego wniosku z dnia 8.04.2014 Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Odział w Ł. na podstawie art. 114 ust 1 ustawy o emeryturach i rentach z FUS odmówił H. J. prawa do przeliczenia emerytury wskazując, iż ubezpieczony nie przedstawił żadnych nowych dowodów ani nie ujawnił nowych okolicznością zatem brak podstaw do zmiany wysokości świadczenia.
/ decyzja k. 428/429/
Prawomocnym wyrokiem z dnia 22.12.2014 w sprawie VIII U 2338/14 Sąd Okręgowy VIII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych oddalił odwołanie wnioskodawcy od decyzji z dnia 15.05.2014 r. w którym ten domagał się z przeliczenia świadczenia z uwzględnieniem zarobków za 1976 r. w jego ocenie w sposób nieuprawniony zaniżonych wyliczonych tylko w oparciu o angaże.
/ odwołanie k. 2-3 załączonych akt VIII U 2338/14, wyrok z dnia 22.12.2014 r. k. 33 załączonych akt VIII U 2338/14/
W dniu 17.04.2018 r. ww. ubezpieczony wniósł ponownie o przeliczenie pobieranego świadczenia poprzez przyjęcie innego wynagrodzenia za 1976 r. Do wniosku nie przedłożono żadnych dowodów zmieniających sytuację ubezpieczonego/
/ wniosek k. 485-490 akt ZUS/.
Organ rentowy na wniosek H. J. przeprowadził postępowanie wyjaśniające z (...) Centrum (...) w G. i pismem z dnia 21.08.2018 r. ww placówka wskazała że wynagrodzenie za 1976 r. wskazane w druku RP - 7 jest zgodne z posiadaną dokumentacją taką sama kwotę wynagrodzenia za 1976 r. wskazano bowiem w druku RP-7 z dnia 19.05.2010 r. jak i w druku RP - 7 z dnia 14.12.2012 r.
/ bezsporne pismo k. 502 akt ZUS/
W tym stanie rzeczy rozpoznając wniosek z 17.04.2018 r. organ rentowy wydał zaskarżoną decyzję z 28.09.2018 r. (znak: ENN/6/121006224)
/ decyzja k. 506 akt ZUS/
Pierwotne odwołanie od wskazanej decyzji H. J. wniósł 19.10.2018 r. domagając się jej zmiany utrzymując, iż kwota wynagrodzenia za 1976 r. przyjętą do wyliczenia jego świadczeń została mocno zaniżona uwzględniając tylko miesięczne uposażenie zasadnicze i dodatek specjalny bez pozostałych określonych ustawowo składników wynagrodzenia.
/ odwołanie k. 3-4 złączonych akt VIII U 2157/18 załączonych do akt sprawy /
Prawomocnym wyrokiem z dnia 2 .04.2019 r. w sprawie VIII U 2157/18 Sąd Okręgowy w Łodzi - VIII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych oddalił odwołanie wnioskodawcy od wskazanej decyzji.
/ wyrok k 43 akt VIII U 2157/18 załączonych do akt sprawy/
Ponadto prawomocnym wyrokiem Sąd Rejonowy w Gliwicach VI Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych sygn. akt VI P 459/13 z dnia 25.02.2014. r w sprawie z powództwa H. J. przeciwko (...) Centrum (...) - curie w G. o wydanie dokumentu związanego ze stosunkiem pracy innego niż świadectwo pracy oddalił powództwo. Powód w tym procesie domagał się zweryfikowania swoich zarobków za rok 1976 r. wskazanych na druku RP- 7 w związku z zatrudnieniem w (...) Centrum (...). Pozwany podkreślał iż zaświadczenie wystawiono w oparciu o dostępne dokumenty. Powództwo oddalono wskazując na brak interesu prawnego powoda w tym zakresie podkreślając, iż postępowanie sądowe o ustalenie nie może być środkiem do uzyskania dowodów, które mogły by być wykorzystane w postępowaniu rentowo - administracyjnym.
/ wyrok z uzasadnieniem k. 530-533 akt ZUS/
Sąd Okręgowy w Łodzi zważył, co następuje:
Odwołanie od decyzji z dnia 28.09.2018 r. podlegało odrzuceniu.
Przede wszystkim należy zauważyć, iż wnioskodawca już dwukrotnie składał odwołania od decyzji ZUS odmawiających mu prawa do ponownego przeliczenia świadczenia a tym samym weryfikacji zarobków jakie osiągał za 1976 r.
Ostatnio prawomocnym wyrokiem z dnia 2 .04.2019 r. Sąd Okręgowy oddalił odwołanie wnioskodawcy, od skarżonej także obecnie decyzji organu rentowego z dnia 28.09.2018 r. W postępowaniu w sprawie VIII U 2157/18 skarżący nie wykazał, że po dacie wydania poprzedniego wyroku z dnia 22.12.2014 w sprawie VIII U 2338/14 w analogicznym przedmiocie, zaszły takie zmiany, dostępnymi są takie dowody które uzasadniałyby merytoryczną zmianę zaskarżonej decyzji.
Zgodnie z art. 114 ustawy o emeryturach i rentach z FUS prawo do świadczeń lub ich wysokość ulega ponownemu ustaleniu na wniosek osoby zainteresowanej lub z urzędu, jeżeli po uprawomocnieniu się decyzji w sprawie świadczeń zostaną przedłożone nowe dowody lub ujawniono okoliczności istniejące przed wydaniem tej decyzji, które mają wpływ na prawo do świadczeń lub na ich wysokość.
Jeżeli prawo do świadczeń lub ich wysokość ustalono orzeczeniem organu odwoławczego, organ rentowy na podstawie dowodów lub okoliczności, o których mowa w ust. 1:
1) wydaje we własnym zakresie decyzję przyznającą prawo do świadczeń lub podwyższającą ich wysokość;
2) występuje do organu odwoławczego z wnioskiem o wznowienie postępowania przed tym organem, gdy z przedłożonych dowodów lub ujawnionych okoliczności wynika, że prawo do świadczeń nie istnieje lub że świadczenia przysługują w niższej wysokości; z wnioskiem tym organ rentowy może wystąpić w każdym czasie;
3) wstrzymuje wypłatę świadczeń w całości lub części, jeżeli emeryt lub rencista korzystał ze świadczeń na podstawie nieprawdziwych dokumentów lub zeznań albo w innych wypadkach złej woli ( ust. 2 art. 114 ustawy).
Zgodnie z art. 199 § 1 pkt 2 kpc Sąd odrzuci pozew jeżeli o to samo roszczenie pomiędzy tymi samymi stronami sprawa jest w toku albo została już prawomocnie osądzona.
W myśl art. 365 § 1 kpc. orzeczenie prawomocne wiąże nie tylko strony i sąd, który je wydał, lecz również inne sądy oraz inne organy państwowe i organy administracji publicznej, a w wypadkach w ustawie przewidzianych także inne osoby.
Związanie stron, o którym mowa w powołanym przepisie, polega na związaniu tych osób dyspozycją zawartej w sentencji wyroku skonkretyzowanej, zindywidualizowanej i trwałej normy prawnej wywiedzionej przez sąd z norm generalnych i abstrakcyjnych zawartych w przepisach prawnych. Inne sądy, organy państwowe oraz organy administracji publicznej, rozstrzygające w sprawach innych niż karne, są związane prejudycjalnie, czyli nie mogą dokonać odmiennej oceny prawnej roszczenia niż zawarta w prejudykacie, ale także nie mogą dokonać odmiennych ustaleń faktycznych. W orzecznictwie utrwalony jest pogląd, że moc wiążąca orzeczenia odnosi się tylko do treści jego sentencji, a nie uzasadnienia (wyrok SN z dnia 8 czerwca 2005 r., V CK 702/04, Lex nr 402284). Nie mają zatem mocy wiążącej ani poglądy prawne wyrażone w uzasadnieniu orzeczenia (wyrok SN z dnia 13 marca 2008 r., III CSK 284/07, Lex nr 380931), ani motywy i ustalenia faktyczne zawarte w uzasadnieniu (wyrok SN z dnia 15 listopada 2007 r., II CSK 347/07, Lex nr 345525). Według Sądu Najwyższego, przedmiotem prawomocności materialnej jest bowiem ostateczny rezultat rozstrzygnięcia, a nie przesłanki, które do niego doprowadziły. Sąd przy wydaniu wyroku nie jest związany zarówno ustaleniami faktycznymi poczynionymi w innej sprawie, jak i poglądami prawnymi wyrażonymi w uzasadnieniu zapadłego w niej wyroku (wyrok SN z dnia 21 czerwca 2007 r., IV CSK 63/07, Lex nr 485880). Natomiast zawarte w uzasadnieniu orzeczenia motywy rozstrzygnięcia mogą mieć znaczenie dla ustalenia zakresu mocy wiążącej prawomocnego orzeczenia, czyli granic prawomocności materialnej orzeczenia w rozumieniu art. 365 § 1 (tak wyrok SN z dnia 15 lutego 2007 r., II CSK 452/06, OSNC-ZD 2008, nr A, poz. 20). Nie zmienia to jednak faktu , że określone w art. 365 KPC związanie stron, sądów i innych podmiotów i osób treścią prawomocnego orzeczenia wyraża nakaz przyjmowania przez nie, że w objętej nim sytuacji stan prawny przedstawiał się tak, jak to wynika z sentencji wyroku (wyr. SN z 23.6.2009 r., II PK 302/08, L.; wyr. SN z 15.11.2007 r., II CSK 347/07, L.).
Tym samym prawomocne rozstrzygnięcie odnosi się do zaskarżonej decyzji. Jednym z aspektów mocy wiążącej orzeczenia (art. 365 § 1 KPC) jest walor prawny rozstrzygnięcia. Jest on ściśle związany z powagą rzeczy osądzonej (art. 366 KPC) i występuje w nowej sprawie pomiędzy tymi samymi stronami, choć przedmiot obu spraw jest inny. Skutek pozytywny, materialny rzeczy osądzonej, przejawia się w tym, że rozstrzygnięcie zawarte w prawomocnym orzeczeniu stwarza stan prawny taki, jaki z niego wynika ale w odniesieniu do wydanej uprzednio decyzji. Tym samym nijako każda decyzja ma autonomiczny charakter i legalność i poprawność jej wydania w przypadku jej zaskarżenia podlega kontroli Sądu.
Ponadto w orzecznictwie zgodnie przyjmuje się, że związanie prawomocnym wyrokiem ma miejsce, jeśli ujawnione okoliczności i przedłożone nowe dowody nie uzasadniają ponownego ustalenia prawa do świadczenia (wyroki Sądu Najwyższego z dnia 4 listopada 2015 r., I BU 9/14, z dnia 27 marca 2014 r., III UK 115/13, z dnia 20 września 2011 r., I BU 2/11, postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 15 lipca 2011 r., I UK 425/10, OSNP 2012 nr 17-18, poz. 227; z dnia 12 lipca 2011 r., II UK 3/11).
Natomiast, jak wskazano już powyżej, ponowne ustalenie prawa do świadczeń następuje w okolicznościach określonych w art. 114. Aby skorzystać z tej instytucji w sprawie świadczeń muszą zostać przedłożone nowe dowody lub muszą zostać ujawnione okoliczności, które istniały przed wydaniem tej decyzji, a które mają wpływ na prawo do świadczeń lub na ich wysokość. Twierdzenie to znajduje potwierdzenie w wyroku Sądu Najwyższego z 27 października 2009 r. II UK 59/09, zgodnie z którym zasadą rządzącą stosunkami prawnymi ubezpieczenia społecznego jest to, że zmiana okoliczności lub ujawnienie nowych dowodów zawsze otwiera drogę do ponownego rozpoznania sprawy. W takiej sytuacji organ ubezpieczeń społecznych ponownie rozpatruje uprawnienia, niezależnie do tego, czy ujawnione okoliczności lub przedstawione dowody prowadzą do odmowy, czy do przyznania prawa lub odpowiednio ustalenia albo uchylenia zobowiązania. W każdym wypadku organ wydaje nową decyzję, tak jakby jeszcze ostatecznie w tym zakresie nie rozstrzygał. Identycznie - tak jakby prawo lub zobowiązanie nie zostało stwierdzone prawomocnym wyrokiem sądowym oddalającym odwołanie od decyzji odmawiającej prawa lub stwierdzającej zobowiązanie.
Przesłankami ponownej oceny uprawnień ubezpieczeniowych są "nowe dowody" i "ujawnione okoliczności" istniejące przed podjęciem decyzji organu rentowego i mające wpływ na ustalenie prawa do emerytur i rent. Odnosząc się do pierwszej podstawy ponownego ustalania prawa do świadczeń lub ich wysokości, należy stwierdzić, że o ile organ rentowy nie posiada uprawnień do dokonywania niekorzystnej zmiany pierwotnej (ustalającej prawo do świadczenia lub jego wysokość) decyzji w oparciu o odmienną (powtórną) ocenę dowodów zebranych w poprzednim postępowaniu (zob. uchwałę 7 sędziów SN z dnia 5 czerwca 2003 r., III UZP 5/03, OSNPUSiSP 2003, nr 18, poz. 442 z aprobującą glosą 2 K. Ś. oraz wyroki SA: w K. z dnia 30 maja 2001 r., III AUa 2508/00, PP 2002, nr 10 i w R. z dnia 27 czerwca 2013 r., III AUa 322/13, LEX nr 1331107), o tyle wzruszenie takiego rozstrzygnięcia może być przeprowadzone w sytuacji przedstawienia nowych dowodów podważających wiarygodność uprzednio zgromadzonego materiału dowodowego, w tym dowodów uzyskanych już po wydaniu decyzji ZUS, pod warunkiem jednak, że wynikają z nich fakty powstałe przed tym momentem.
Mając na względzie powyższe rozważania, wskazać należy iż w niniejszym postępowaniu nie przedstawiając jakichkolwiek nowych dowodów czy okoliczności wnioskodawca chce ponownie wzruszenia decyzji, od której jego odwołanie zostało już prawomocnie przez Sąd Okręgowy oddalone. Podnieść należy, iż wyrok z 2 .04.2019 r. w sprawie VIII U 2157/18 dotyczył wprost także obecnie kwestionowanej decyzji z 28.09.2018 r. i wiąże zarówno organ rentowy jak i Sąd, stąd przy braku jakichkolwiek nowych dowodów brak podstaw do uznania, iż organ rentowy w świetle art. 114 ustawy emerytalnej był zobligowany do ponownego rozpoznania sprawy. Skarżący nie chciał niczego innego jak tylko wzruszenia kwestii prawomocnie przesądzonych weryfikowaną już przez sąd decyzją. W obydwu sprawach chodzi o to samo roszczenie identyczne są podmioty obydwu postępowań, kwestionowaną jest ta sama decyzja nie uległy zmianie okoliczności faktyczne relewantne dla dochodzonego roszczenia.
Mając powyższe na uwadze sąd Okręgowy na podstawie art. 199 § 1 pkt 2 kpc orzekł jak w sentencji.
J.L.