Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 7.12.2023 roku Zakład Ubezpieczeń społecznych II Oddział w Ł., po rozpatrzeniu wniosku R. B. z dnia 22.11.2023 r., odmówił mu przyznania rekompensaty z tytułu pracy w warunkach szczególnych.

ZUS wskazał, że przedłożone przez ubezpieczonego dokumenty, a załączone do wniosku z dnia 22.11.2023 r., nie wnoszą nic nowego do sprawy oraz nie zaistniały nowe okoliczności mające wpływ na wysokość jego świadczenia.

(decyzja – k. nieponumerowane strony plik III załączonych do sprawy akt organu rentowego)

Ubezpieczony R. B. złożył za pośrednictwem Zakładu Ubezpieczeń Społecznych odwołanie od w/w decyzji odmawiającej mu prawa do rekompensaty.

W uzasadnieniu odwołania wskazał, że organ rentowy nie uznał pracy w warunkach szczególnych w (...) Drukarni (...), ponieważ przedstawione świadectwo pracy nie spełnia warunków formalnych, co w ocenie ubezpieczonego jest bezzasadne, ponieważ spełnił warunek pracy w warunkach szczególnych przez okres co najmniej 15 lat i prawo do rekompensaty jest mu należne. Ubezpieczony podniósł, że wbrew twierdzeniom organu rentowego otrzymał świadectwo wykonywania prac w szczególnych warunkach, w którym zostało w podstawie zaświadczenia wskazane, że w okresie od 19.09.1977 r. do 31.12.2010 r., w tym w okresie od 19.09.1977 r. do 26.10.1978 r. i od 26.11.1980 r. do 31.12.2010 r. stale i w pełnym wymiarze wykonywał pracę w warunkach szczególnych w przemyśle poligraficznym. Powyższe, jak podał skarżący, potwierdzą ponadto zeznania świadków, z którymi pracował w (...) Drukarni (...). Zdaniem odwołującego nie sposób przerzucać na niego odpowiedzialności za wskazanie przez pracodawcę w świadectwie pracy w szczególnych warunkach rzekomo błędnie działu i pozycji zarządzenia resortowego – czyli za działania, zaniechania innych osób (pracodawcy), na które to nie miał wpływu.

(odwołanie – k. 3-4)

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie. Argumentując swoje stanowisko organ rentowy wskazał, że odwołujący nie udowodnił 15 lat pracy warunkach szczególnych. Do prac w szczególnych warunkach uwzględniono wnioskodawcy okres zatrudnienia od 19.09.1977 r. do 26.10.1978 r. w wymiarze 1 roku, 1 miesiąca, 8 dni, a nie uwzględniono okresu od 26.11.1980 r. do 31.12.2008 r. ponieważ w świadectwie wykonywania prac w szczególnych warunkach błędnie wykazano dział i pozycję zarządzenia resortowego.

(odpowiedź na odwołanie – k. 5-6)

Na rozprawie w dniu 28.05.2024 r. pełnomocnik wnioskodawcy poparł odwołanie, wniósł o zasądzenie kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. Natomiast pełnomocnik ZUS wniósł o oddalenie odwołania i zasądzenie kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

(końcowe stanowiska stron – rozprawa z dnia 28.05.2024 r. e-protokół (...):53:37-00:58:59 -płyta CD – k. 37)

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

R. B. urodził się w dniu (...).

(okoliczność bezsporna)

W 1975 r. wnioskodawca ukończył (...) Szkołę (...) w Ł. w zawodzie mechanik maszyn i urządzeń przemysłowych.

(świadectwo – k. 6 w aktach osobowo-płacowych dot. zatrudnienia w (...) S.A. w kopercie załączonej do sprawy)

Ze świadectwa pracy z dnia 3.01.2011 roku wynika, że wnioskodawca zatrudniony był w (...) S.A. od dnia 19.09.1977 r. do dnia 31.12.2010 r. w pełnym wymiarze czasu pracy na stanowiskach: operator maszyn introligatorskich, monter- konserwator maszyn poligraficznych.

Od dnia 19.09.1977 r. wnioskodawca pracował na stanowisku operatora maszyn introligatorskich.

W dniu 28.12.1981 r. wnioskodawca korzystał z urlopu bezpłatnego na podstawie art. 174 § 1 k.p.

( umowa o pracę z dn. 16.09.1977 r. – k. 115-116, świadectwo pracy – k. 7-7 verte, zaświadczenie Rp-7 – k. 11 plik I załączonych do sprawy akt organu rentowego, karta obiegowa zmiany – k. 21, k. 119, umowa o pracę – k. 23, rozwiązanie umowy o pracę – k. 121, świadectwo pracy – k. 122, zaświadczenie Rp-7 – k. 86, k. 127, wykazy nieobecności – k. 128-148, pismo – k. 42, zeznania wnioskodawcy na rozprawie w dniu 28.05.2024 r. e-protokół (...):52:20-00:53:37 w związku z e-protokół (...):03:04-00:05:16- płyta CD – k. 37)

Skarżący odbywał zasadniczą służbę wojskową w okresie od dnia 27.10.1978 roku do dnia 27.10.1980 roku. Wnioskodawca wrócił do pracy w (...) S.A. w okresie miesiąca od zakończenia odbywania służby wojskowej tj. w dniu 26.11.1980 r.

(świadectwo pracy – k. 7-7 verte, karta obiegowa zmiany – k. 111-112, pismo – k. 113 plik I załączonych do sprawy akt organu rentowego, książeczka wojskowa – k. 9-11, pismo – k. 30, k. 33, karta obiegowa zmiany – k. 31 w aktach osobowo-płacowych dot. zatrudnienia w (...) S.A. w kopercie załączonej do sprawy, zeznania wnioskodawcy na rozprawie w dniu 28.05.2024 r. e-protokół (...):52:20-00:53:37 w związku z e-protokół (...):03:04-00:05:16- płyta CD – k. 37)

Z umowy o pracę z dnia 26.11.1980 r. wynika, że po odbyciu zasadniczej służby wojskowej w w/w okresie ubezpieczony został zatrudniony na czas nieokreślony (40- godzin tygodniowo) i powierzono mu obowiązki montera- konserwatora maszyn poligraficznych.

(umowa o pracę – k. 105-106, karta obiegowa zmiany – k. 107-108, podanie – k. 110 plik I załączonych do sprawy akt organu rentowego, karta obiegowa zmiany – k. 36, podanie – k. 34, umowa o pracę – k. 38 w aktach osobowo-płacowych dot. zatrudnienia w (...) S.A. w kopercie załączonej do sprawy, zeznania wnioskodawcy na rozprawie w dniu 28.05.2024 r. e-protokół (...):52:20-00:53:37 w związku z e-protokół (...):03:04-00:05:16- płyta CD – k. 37 )

W umowie o pracę z dnia 1.03.1995 r. wskazano, że wnioskodawca został zatrudniony w (...) S.A. na czas nieokreślony w wymiarze 7 godzin dziennie/ sobota 5 godzin/ III zmianowy system pracy i wykonywał obowiązki montera – konserwatora maszyn poligraficznych.

(umowa o pracę – k. 53-54, k. 95-96 plik I załączonych do sprawy akt organu rentowego, k. 64 w aktach osobowo-płacowych dot. zatrudnienia w (...) S.A. w kopercie załączonej do sprawy )

Od dnia 01.11.1996 r. wymiar czasu pracy ubezpieczanego wynosił 7,5 godz. na dobę, 5 dni w tygodniu (wszystkie soboty wolne).

(angaż – k. 93 plik I załączonych do sprawy akt organu rentowego, k. 69 w aktach osobowo-płacowych dot. zatrudnienia w (...) S.A. w kopercie załączonej do sprawy )

Do zakresu obowiązków: montera – konserwatora maszyn poligraficznych należało:

- wykonywanie prac w zakresie obsługi, konserwacji, napraw, montażu, remontów maszyn i urządzeń drukujących zgodnie z posiadanym wykształceniem i nabytą praktyką,

- znajomość technologii druku, dokumentacji technicznej maszyn (mechanizmów układu pneumatyki, obiegów cieczy i sprężonego powietrza, smarowania),

- znajomość zakresu wykonywania oględzin, przeglądów, badań technicznych i remontów maszyn, urządzeń i instalacji,

- znajomość obsługiwania się aparaturą kontrolno-pomiarową i urządzeniami pomiarowymi,

- wykonywanie poleceń kierownika i mistrza dotyczących pracy,

- podnoszenie kwalifikacji zawodowych,

- dbanie o czystość i porządek na stanowisku pracy,

- przestrzeganie zasad bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska,

(angaże z 2.06.1978 r., 30.09.1981 r., 1.08.1987 r., 01.04.1988 r., 01.03.1989 r., 01.12.1986 r., 01.03.1991 r. 22.11.1991 r., 05.10.1995 r., 28.04.1997 r., 01.08.1997 r.,01.02.1998 r., 31.08.1998 r., 30.12.1998 r., 30.04.2003 r., 31.03.2004 r., - k. 51, k. 79-80, k. 90-92, k. 94, k. 98-104, k. 114, karta obowiązków – k. 52 plik I załączonych do sprawy akt organu rentowego, angaże - k. 28, k. 40, k. 48, k. 54-57, k. 66, k. 70, k. 74, k. 77-79, k. 100-101, karta obowiązków – k. 80 w aktach osobowo-płacowych dot. zatrudnienia w (...) S.A. w kopercie załączonej do sprawy)

Praca wnioskodawcy w (...) Drukarni (...) polegała na naprawie, konserwacji, oględzinach maszyn poligraficznych, drukujących składających się z kilku agregatów. Swoje prace skarżący wykonywał wyłącznie na hali maszyn (dział maszynowni) podzielonej na dwie części – mniejszą o pow. około 500-600 m2 i większą około 1000 m2, na których panowało bardzo duże zapylenie oraz bardzo duży hałas. Zachodziła konieczność używania zatyczek do uszu. Wnioskodawca nie używał ich jednak, bowiem utrudniało to wychwycenie czy maszyna pracowała w odpowiedni sposób, a ponadto komunikację z operatorem, który w danej naprawie także uczestniczył. Jedna maszyna, poszczególny jej element potrafił ważyć nawet 800 kg. Maszyny miały różną wielkość – jedne od 2,5 m do 3 m szerokości i długości 6-7 m, inne około 10 m długości. Wnioskodawca demontował uszkodzone części maszyn np. łożyska i wymieniał je, dbał o wymianę oleju. Skarżący usuwał drobne awarie w maszynach, tak aby zapewnić płynne funkcjonowanie maszyn. Uczestniczył także w remontach planowanych – te również odbywały się na hali, zużyte części wymieniał na nowe, dokonywał ich selekcji. Taki planowany remont, gdy dotyczył jednej maszyny, mógł trwać nawet 2-3 miesiące. Wnioskodawca miał dostęp, własny klucz do podręcznego magazynku (pomieszczenia za metalowymi drzwiami znajdującego się na hali), w którym trzymane były narzędzia, drobne części do maszyn. Przełożonym wnioskodawcy był P. P. od 1997 roku. Wnioskodawca pracował początkowo w systemie trzyzmianowym od 1984 r. do lat 2000- cznych, wówczas na takim stanowisku pracy jak on pracowało 4 pracowników, następnie w latach 2000 na takim stanowisku pracowało dwóch pracowników w systemie dwuzmianowym. Od 2004 r. wnioskodawca był jedynym w zakładzie monterem- konserwatorem maszyn poligraficznych.

(zeznania wnioskodawcy na rozprawie w dniu 28.05.2024 r. e-protokół (...):52:20-00:53:37 w związku z e-protokół (...):07:06-00:23:50- płyta CD – k. 37, zeznania świadka P. P. na rozprawie w dniu 28.05.2024 r. e-protokół (...):27:20-00:42:41 – płyta CD – k. 37, zeznania świadka E. J. na rozprawie w dniu 28.05.2024 r. e-protokół (...):44:14-00:50:45 – płyta CD – k. 37 )

Początkowo na hali znajdowały się tylko maszyny typograficzne, wydzielał się ołów, cynk. W powietrzu unosił się zapach farb drukarskich, benzyny. Po modernizacji Drukarni w latach 90-tych wnioskodawca naprawiając maszyny miał także kontakt z chemią, alkoholem, dodatkami do roztworów wodnych, zmywaczami do mycia płyty. Do tych czynności wnioskodawca zakładał odzież ochronną.

(zeznania wnioskodawcy na rozprawie w dniu 28.05.2024 r. e-protokół (...):52:20-00:53:37 w związku z e-protokół (...):18:21-00:22:47- płyta CD – k. 37, zeznania świadka P. P. na rozprawie w dniu 28.05.2024 r. e-protokół (...):27:20-00:42:41 – płyta CD – k. 37)

Świadek E. J. pracował w (...) S.A. od 1995 r. do 2010 r. na takim samym stanowisku pracy jak wnioskodawca. Pracodawca wystawił mu świadectwo wykonywania prac w szczególnych warunkach, otrzymuje z ZUS rekompensatę za pracę w warunkach szczególnych.

(zeznania świadka E. J. na rozprawie w dniu 28.05.2024 r. e-protokół (...):44:14-00:50:45 – płyta CD – k. 37 )

Ze świadectwa wykonywania prac w szczególnych warunkach z dnia 03.01.2011 r., wynika, że będąc zatrudniony w (...) S.A. od 19.09.1977 r. do 31.12.2010 r., w tym w okresie od 19.09.1977 r. do 26.10.1978 r. oraz od 26.11.1980 r. do 31.12.2010 r. wnioskodawca stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał prace: w przemyśle poligraficznym. Bezpośrednia obsługa maszyn i urządzeń do składania / łamania / arkuszy papieru, krajania papieru i wyrobów poligraficznych oraz do oprawy wyrobów poligraficznych w drukarniach. / Prace różne. Bieżąca konserwacja agregatów i urządzeń oraz prace budowlano-montażowe i budowlano-remontowe na oddziałach będących w ruchu, w których jako podstawowe wykonywane są prace wymienione w wykazie na stanowisku: operator maszyn introligatorskich/ montera – konserwatora maszyn poligraficznych wymienionym w dziale XI/XIV poz. 5 / 25 pkt 6/1 wykazu A stanowiącego załącznik nr 1 do zarządzenia nr 26 Ministra Kultury i Sztuki z dnia 01.07.1983 r. /Dz. Urz. MK i S nr 4 poz. 20 w sprawie prac wykonywanych w szczególnych warunkach w zakładach pracy resortu kultury i sztuki.

(świadectwo wykonywania prac w szczególnych warunkach – k. 9 plik I załączonych do sprawy akt organu rentowego, k. 124 w aktach osobowo-płacowych dot. zatrudnienia w (...) S.A. w kopercie załączonej do sprawy)

Wnioskodawca pobierał:

- zasiłek chorobowy w okresach: od 02.06.1993 r. do 07.06.1993 r., 06.02.1995 r. do 10.02.1995 r., 05.02.1996 r. do 16.02.1996 r., 26.11.1996 r. do 02.12.1996 r., 11.02.2006 r. do 12.05.2006 r., 10.07.2009 r. do 25.07.2009 r., 31.03.2010 r. do 30.04.2010 r., 22.06.2010 r. do 02.07.2010 r.;

- wynagrodzenie za czas choroby w okresach: od 31.12.1995 r. do 31.12.1995 r., 01.01.1996 r. do 04.02.1996 r., 08.09.1998 r. do 14.09.1998 r., 13.10.1998 r. do 30.10.1998 r., 25.10.2002 r. do 04.11.2002 r., 07.01.2003 r. do 20.01.2003 r., 17.06.2004 r. do 09.07.2004 r., od 27.09.2005 r. do 03.10.2005 r., od 09.01.2006 r. do 10.02.2006 r., 26.06.2009 r. do 09.07.2009 r., od 17.03.2010 r. do 30.03.2010 r.

(wykaz okresów nieskładkowych – k. 87, k. 125 w aktach osobowo-płacowych dot. zatrudnienia w (...) S.A. w kopercie załączonej do sprawy)

Decyzją z dnia 28.04.2017 r. ZUS odmówił wnioskodawcy prawa do emerytury ponieważ: na dzień 01.01.1999 r. ubezpieczony nie udowodnił wymaganego 25- letniego okresu składkowego i nieskładkowego na dzień 01.01.1999 r., nie udokumentował 15 lat pracy w szczególnych warunkach, nie osiągnął wieku emerytalnego.

Organ rentowy nie uwzględnił okresu od 26.11.1980 r. do 31.12.1998 r. w (...) Drukarni (...) jako zatrudnienia w szczególnych warunkach, ponieważ błędnie wykazano na świadectwie pracy w szczególnych warunkach dział i pozycję zarządzenia resortowego.

(decyzja – k. 39 plik I załączonych do sprawy akt organu rentowego)

Odwołanie od w/w decyzji wniósł do sądu R. B..

(odwołanie – k. 2 w załączonych do akt niniejszej sprawy aktach o sygn. VIII U 1179/17)

Na rozprawie w dniu 7.03.2018 r. (sygn. akt VIII U 1179/17) wnioskodawca oświadczył, że na dzień 01.01.1999 r. nie legitymuje się wymaganym 25- letnim okresem składkowym i nieskładkowym. Pełnomocnik ZUS w świetle niespełniania przez wnioskodawcę wymaganego stażu ubezpieczeniowego wniósł o oddalenie odwołania.

(rozprawa z dnia 7.03.2018 r. e-protokół (...):02:27-00:12:03 – płyta CD – k. 133 w załączonych do akt niniejszej sprawy aktach o sygn. VIII U 1179/17)

Prawomocnym wyrokiem z dnia 7.03.2018 r. Sąd Okręgowy w Łodzi w sprawie o sygn. akt VIII U 1179/17, po rozpoznaniu sprawy R. B. przeciwko ZUS II Oddział w Ł. o emeryturę, na skutek odwołania ubezpieczonego do decyzji ZUS z dnia 28.04.2017 r. oddalił odwołanie.

Sąd Okręgowy wygłaszając ustne motywy orzeczenia na rozprawie stanął na stanowisku, że wobec nie udowodnienia przez ubezpieczonego stażu pracy w wysokości co najmniej 25 lat na dzień 01.01.1999 r. bezprzedmiotowym było wówczas badanie przez sąd przesłanki wykonywania przez niego pracy w szczególnych warunkach w wysokości co najmniej 15 lat. Wobec powyższego sąd oddalił odwołanie R. B. o czym orzekł w sentencji wyroku z dnia 7.03.2018 r.

Żadna ze stron procesu nie złożyła wniosku o sporządzenie pisemnego uzasadnienia tegoż wyroku.

(ustne motywy rozstrzygnięcia – rozprawa z dnia 7.03.2018 r. e-protokół (...):12:44-00:16:32- płyta CD – k. 133, wyrok – k. 134 w załączonych do akt niniejszej sprawy aktach o sygn. VIII U 1179/17)

Wnioskodawca udowodnił bezspornie 1 rok, 1 miesiąc, 8 dni pracy w szczególnych warunkach tj. od 19.09.1977 r. do 26.10.1978 r.

(okoliczność bezsporna)

W dniu 22.11.2023 r. wnioskodawca złożył do ZUS wniosek o przyznanie rekompensaty z tytułu pracy w warunkach szczególnych.

(wniosek – k. nieponumerowane strony plik III załączonych do sprawy akt organu rentowego)

W dniu 7.12.2023 r. ZUS wydał zaskarżoną decyzję.

(decyzja – k. nieponumerowane strony plik III załączonych do sprawy akt organu rentowego)

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie zgromadzonych dowodów, zarówno w postaci dokumentów, jak i osobowych źródeł dowodowych w postaci zeznań odwołującego oraz świadków P. P. i E. J., który w spornym okresie także pracowali w (...) S.A. P. P. był tam zatrudniony od 1984 r. do 2021 r. i był przełożonym wnioskodawcy od 1997 roku, a E. J. świadczył pracę w Drukarni od 1995 r. do 2010 r. i tak jak wnioskodawca zajmował się naprawą, konserwacją, maszyn poligraficznych znajdujących się na hali. Zeznania świadków nie są wzajemnie ze sobą ani z treścią innych, załączonych do akt sprawy dokumentów, sprzeczne, wzajemnie ze sobą korespondują, ponadto stanowią uzupełnienie dla treści dokumentacji zgromadzonej w aktach osobowo-płacowych odwołującego dot. zatrudnienia w (...) S.A. Nie ulega wątpliwości, że świadkowie mieli bezpośredni kontakt z wnioskodawcą, co potwierdzili w toku swych zeznań przed sądem, przez co posiadają wiedzę na temat wykonywanych przez niego czynności. Relacje tych świadków i wnioskodawcy wzajemnie się uzupełniały i ze sobą korelowały. Dlatego też zeznania te Sąd uznał za wiarygodne w całości.

Sąd Okręgowy w Łodzi zważył co następuje:

Odwołanie jest zasadne i zasługuje na uwzględnienie.

Stosownie do treści art. 2 pkt 5 ustawy z dnia 19 grudnia 2008 roku o emeryturach pomostowych (Dz. U. z 2023 r., poz. 164), rekompensata jest to odszkodowanie za utratę możliwości nabycia prawa do wcześniejszej emerytury z tytułu pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze dla osób, które nie nabędą prawa do emerytury pomostowej.

Warunki przyznania prawa do rekompensaty określone zostały w art.21 ww. ustawy o emeryturach pomostowych.

Art. 21 ustawy o emeryturach pomostowych określa ogólne warunki nabycia prawa do rekompensaty, czyli – zgodnie z definicją legalną zamieszczoną w art. 2 pkt 5 ustawy o emeryturach pomostowych – do odszkodowania za utratę możliwości nabycia prawa do wcześniejszej emerytury z tytułu pracy w szczególnych warunkach lub pracy w szczególnym charakterze przez osoby, które nie nabędą prawa do emerytury pomostowej.

Prawo do rekompensaty przysługuje ubezpieczonemu, który legitymuje się co najmniej 15 – letnim okresem pracy w szczególnych warunkach lub pracy w szczególnym charakterze w rozumieniu przepisów ustawy o emeryturach i rentach z FUS (art. 21 ust. 1 ustawy o emeryturach pomostowych).

Przesłanka negatywna została zawarta w art. 21 ust. 2 ustawy o emeryturach pomostowych. Jest nią nabycie prawa do emerytury na podstawie przepisów ustawy o emeryturach i rentach z FUS.

Wskazywane art. 2 pkt 5 i art. 21 ust. 1 ustawy o emeryturach pomostowych formułują dwie zasadnicze przesłanki nabycia prawa do rekompensaty: 1) nienabycie prawa do emerytury pomostowej oraz 2) osiągnięcie okresu pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze w rozumieniu ustawy o emeryturach i rentach z FUS wynoszącego co najmniej 15 lat. Z kolei w art. 21 ust. 2 tej ustawy została zawarta przesłanka negatywna, którą stanowi nabycie prawa do emerytury na podstawie przepisów ustawy o emeryturach i rentach z FUS. Może ona budzić wątpliwości, gdyż literalna wykładnia tego wyrwanego z kontekstu normatywnego przepisu może prowadzić do wniosku, że prawo do rekompensaty przysługuje wyłącznie tym osobom, które nie nabyły prawa do jakiejkolwiek emerytury z FUS. Do prawidłowej interpretacji tego przepisu konieczne jest jednak zastosowanie wykładni systemowej, która prowadzi do przepisu art. 23 ustawy o emeryturach pomostowych, zgodnie z którym rekompensata przyznawana jest w formie dodatku do kapitału początkowego. Z kolei z art. 173 ust. 1 ustawy emerytalnej wynika, że kapitał początkowy ustala się dla ubezpieczonych urodzonych po dniu 31 grudnia 1948 roku, za których były opłacane składki na ubezpieczanie społeczne przed dniem 1 stycznia 1999 roku . W tych okolicznościach warunek sformułowany w art. 21 ust. 1 ustawy o emeryturach pomostowych należy rozumieć w taki sposób, że rekompensata jest adresowana wyłącznie do ubezpieczonych objętych systemem emerytalnym zdefiniowanej składki, którzy przed osiągnięciem podstawowego wieku emerytalnego nie nabyli prawa do emerytury z FUS w obniżonym wieku emerytalnym z uwagi na prace w warunkach szczególnych, obliczanej według formuły zdefiniowanego świadczenia . Nabycie prawa do takiego tylko świadczenia stanowi przesłankę negatywną przyznania prawa do rekompensaty. Natomiast nabycie prawa do emerytury na zasadach ogólnych nie wpływa w żaden sposób na uprawnienia do rekompensaty (wyrok Sadu Apelacyjnego w Gdańsku z dnia 5 maja 2017r., III AUa 2047/16, wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 14 grudnia 2015r., III AUa 1070/15, wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 22 września 2017r., III AUa 529/16).

W przedmiotowej sprawie nie zachodzi negatywna przesłanka przyznania wnioskodawcy prawa do rekompensaty. Bezspornym w sprawie jest, że ubezpieczony urodził się po 31.12.1948 r. i nie nabył prawa do emerytury pomostowej, ani prawa do emerytury w obniżonym wieku emerytalnym, w związku z wykonywaniem pracy w warunkach szczególnych lub w szczególnym charakterze.

Celem ustalenia, czy ubezpieczonemu przysługuje takie prawo, Sąd zbadał spełnienie przesłanek pozytywnych, o których była mowa powyżej. Analiza cytowanych przepisów ustawy o emeryturach pomostowych, prowadzi do wniosku, że prawo do rekompensaty mają osoby urodzone po 1948r., które przed 1 stycznia 2009r. wykonywały przez co najmniej 15 lat prace w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze w rozumieniu art. 32 i 33 ustawy o emeryturach i rentach z FUS. Podobnie jak przy ustalaniu tego okresu na potrzeby przyznania emerytury w niższym wieku emerytalnym, tak przy ustalaniu prawa do rekompensaty, będą uwzględnione tylko okresy, w których praca była wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy.

Zanim jednak Sąd przejdzie do merytorycznego rozpoznania złożonego przez wnioskodawcę odwołania, wpierw należy podkreślić, że zasadą jest, że w sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych przedmiot rozpoznania sprawy sądowej wyznacza decyzja organu rentowego, od której wniesiono odwołanie (por. np. postanowienia Sądu Najwyższego: z 22.02.2012 r., II UK 275/11, LEX nr 1215286; z 02.03.2011 r., II UZ 1/11, LEX nr 844747; z 18.02.2010 r., III UK 75/09, OSNP 2011, nr 15-16, poz. 215; z 03.02.2010 r., II UK 314/09, LEX nr 604214).

W treści odpowiedzi na odwołanie ZUS wnosił o dopuszczenie jako wniosku dowodowego materiału zgromadzonego przy sprawie o sygn. akt VIII U 1179/17, a dotyczącej kwestii zasadności wniesionego przez skarżącego odwołania od decyzji z dnia 28.04.2017, na mocy której ZUS odmówił mu prawa do emerytury, wskazując że: nie udowodnił wymaganego 25- letniego okresu składkowego i nieskładkowego na dzień 01.01.1999 r., nie udokumentował 15 lat pracy w szczególnych warunkach, nie osiągnął wieku emerytalnego. Odwołanie wnioskodawcy zostało oddalone wyrokiem Sądu Okręgowego w Łodzi z dnia 7.03.2018 r. (sygn. akt VIII U 1179/17 ).

Wskazać należy jednak, że w tej sprawie, na którą powoływał się organ rentowy przedmiotem rozpoznania Sądu nie było ustalanie czy zasadnym było przyznanie wnioskodawcy prawa do rekompensaty z tytułu pracy w szczególnych warunkach, tak jak w niniejszym postepowaniu. Przedmiotem postępowania w sprawie o sygn. VIII U 1179/17 było w istocie prawo ubezpieczonego do emerytury, a nie do rekompensaty. Dodatkowo podkreślić należy, że przedmiotem prawomocności materialnej jest jedynie ostateczny rezultat rozstrzygnięcia, a nie przesłanki, które do niego doprowadziły.

Sąd Okręgowy rozstrzygający niniejszą sprawę mógł poczynić zatem własne ustalenia w kwestii udokumentowania przez ubezpieczonego stażu pracy w szczególnych warunkach i dokonał tego na podstawie wyników postępowania dowodowego przeprowadzonego w niniejszej sprawie. Tym bardziej, że Sąd Okręgowy wygłaszając ustne motywy orzeczenia zapadłego w dniu 7.03.2018 r., którym to oddalone zostało odwołanie wnioskodawcy od decyzji ZUS z dnia 28.04.2017 r., wskazywał, że wobec nie udowodnienia przez ubezpieczonego stażu pracy w wysokości co najmniej 25 lat na dzień 01.01.1999 r. bezprzedmiotowym było badanie wówczas przez sąd przesłanki wykonywania przez niego pracy w szczególnych warunkach w wysokości co najmniej 15 lat.

W ocenie tutejszego Sądu Okręgowego, mając na względzie wyniki przeprowadzonego w tym procesie postępowania dowodowego, ubezpieczony udowodnił, że legitymuje się okresem 15 lat pracy w warunkach szczególnych, przypadającym przed 1 stycznia 2009 r., a tym samym wnioskodawca spełnił przesłanki pozytywne konieczne do tego, by uzyskać prawo do rekompensaty z tytułu pracy w warunkach szczególnych.

W przedmiotowej sprawie wnioskodawca legitymował się świadectwem wykonywania pracy w warunkach szczególnych, które zostało zakwestionowane przez organ rentowy. ZUS wywodził, że do prac w szczególnych warunkach uwzględnił jedynie okres zatrudnienia wnioskodawcy w (...) Drukarni (...) od 19.09.1977 r. do 26.10.1978 r. w wymiarze 1 roku, 1 miesiąca, 8 dni, natomiast nie uwzględnił okresu jego zatrudnienia od 26.11.1980 r.- czyli od momentu, kiedy wrócił do pracy w (...) S.A. w okresie miesiąca od zakończenia odbywania służby wojskowej i powierzono mu obowiązki montera- konserwatora maszyn poligraficznych do dnia 31.12.2008 r., gdyż w ocenie organu rentowego, w świadectwie wykonywania prac w szczególnych warunkach błędnie wykazano dział i pozycję zarządzenia resortowego.

Stosownie do treści art. 32 ust. 2 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U. z 2023 r. poz. 1251), za pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach uważa się pracowników zatrudnionych przy pracach o znacznej szkodliwości dla zdrowia oraz o znacznym stopniu uciążliwości lub wymagających wysokiej sprawności psychofizycznej ze względu na bezpieczeństwo własne lub otoczenia w podmiotach, w których obowiązują wykazy stanowisk ustalone na podstawie przepisów dotychczasowych.

Z kolei przepis art. 32 ust.4 stanowi, że wiek emerytalny, o którym mowa w ust. 1, rodzaje prac lub stanowisk oraz warunki, na podstawie których osobom wymienionym w ust.2 i 3 przysługuje prawo do emerytury, ustala się na podstawie przepisów dotychczasowych, to jest na podstawie rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz.U. Nr 8, poz.43 z późn. zm.).

Z §1 cytowanego rozporządzenia wynika, że jego treść stosuje się do pracowników wykonujących prace w szczególnych warunkach lub szczególnym charakterze, wymienione w §4-15 rozporządzenia oraz w wykazach stanowiących załącznik do rozporządzenia.

Przepis § 2 ust.1 rozporządzenia ustala, że za okresy uzasadniające nabycie prawa do świadczeń na zasadach określonych w rozporządzeniu uważa się okresy, w których praca w szczególnych warunkach jest wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku pracy.

Rozporządzenie Rady Ministrów z 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. Nr 8, poz. 43) w § 2 ust. 2 zobowiązuje zakłady pracy do stwierdzenia okresów zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wyłącznie na podstawie posiadanej dokumentacji.

Natomiast rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 11 października 2011 r. w sprawie postępowania o świadczenia emerytalno-rentowe (Dz. U. 2011. 237.1412) określone zostały środki dowodowe, które powinny być dołączone do wniosku, stwierdzające okoliczności uzasadniające przyznanie tego świadczenia.

W myśl § 21-23 powołanego rozporządzenia środkiem dowodowym stwierdzającym okresy zatrudnienia są pisemne zaświadczenia zakładów pracy, wydane na podstawie posiadanych dokumentów, oraz legitymacje ubezpieczeniowe, a także inne dowody z przebiegu ubezpieczenia. W przypadku zaś ubiegania się pracownika o przyznanie emerytury z tytułu zatrudnienia w szczególnym charakterze, zaświadczenie zakładu pracy powinno stwierdzać charakter i stanowisko pracy w poszczególnych okresach oraz inne okoliczności, od których jest uzależnione przyznanie takiej emerytury lub renty. Wyjątek od zasady ustalonej w powołanym przepisie jest zawarty w § 25 wymienionego rozporządzenia, który przewiduje, że okresy zatrudnienia mogą być udowodnione zeznaniami świadków, gdy zainteresowany wykaże, że nie może przedstawić zaświadczenia zakładu pracy.

Tym samym brak świadectwa pracy wykonywanej w warunkach szczególnych lub wydanie świadectwa, które nie spełnia wymagań formalnych nie przekreśla ustalania, że tego rodzaju praca była wykonywana. W szczególności ubezpieczony może wykazywać innymi środkami dowodowymi, że praca świadczona była w warunkach szczególnych. W postępowaniu z zakresu ubezpieczeń społecznych stosuje się bowiem te same reguły dowodzenia, jak w zwykłym procesie cywilnym. W szczególności zastosowanie mają art. 6 k.c., art. 232 k.p.c. Strony mają też prawo podważać moc dowodową dokumentów, w tym także świadectwa pracy, które jest dokumentem prywatnym i podlega ocenie przez sąd zgodnie z zasadami art. 233 § 1 k.p.c. W postępowaniu sądowym nie jest dopuszczalne oparcie się wyłącznie na zeznaniach świadków, w sytuacji, gdy z dokumentów wynikają okoliczności przeciwne (zob. SA w S. w wyroku z dnia 20 lipca 2016 r, III AUa 690/15, LEX nr 2121869).

W sprawie o świadczenia z tytułu pracy w warunkach szczególnych, gdzie przedmiotem ustaleń sądu ma być charakter zatrudnienia, dokonywanie ustaleń stanu faktycznego odbywa się z reguły poprzez przeprowadzenie dowodów osobowych oraz - o ile to jest możliwe - dowodów z dokumentów znajdujących się w aktach osobowych. Osobowe źródła dowodowe (w tym zarówno zeznania świadków, jak i strony procesowej) muszą być skonfrontowane z istniejącą dokumentacją i dopiero uzyskanie przekonania graniczącego z pewnością co do przebiegu zatrudnienia, może pozwolić na pozytywne rozstrzygnięcie o prawie do świadczeń. Ocena osobowych źródeł dowodowych musi być przy tym wolna od jakiejkolwiek dowolności, uwzględniając reguły logiki oraz zasady doświadczenia zawodowego (zob. SA w S. w wyroku z dnia 27 października 2016 r III AUa 41/16 LEX nr 2151525).

W ocenie Sądu Okręgowego powołane powyżej tezy, wyrażone w orzecznictwie, w sposób jednoznaczny wskazują te okoliczności, których spełnienie jest niezbędne dla ustalenia prawa do świadczenia zgodnie z przepisami ustawy o Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, a ponadto wskazują te uprawnienia strony, które umożliwiają dowodzenie swoich racji zarówno w postępowaniu administracyjnym, jak też w postępowaniu przed sądem powszechnym.

Wynikające z wykazu A stanowiącego załącznik do rozporządzenia z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze przyporządkowanie danego rodzaju pracy do określonej branży ma istotne znaczenie dla jej kwalifikacji jako pracy w szczególnych warunkach w rozumieniu art. 32 ust. 1 u.e.r.f.u.s. (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 11 czerwca 2013 r. III AUa 1370/12 LEX nr 1339369).

Dla oceny, czy pracownik pracował w szczególnych warunkach, nie ma istotnego znaczenia nazwa zajmowanego przez niego stanowiska, tylko rodzaj powierzonej mu pracy. Praca w szczególnych warunkach to praca wykonywana stale (codziennie) i w pełnym wymiarze czasu pracy (przez 8 godzin dziennie, jeżeli pracownika obowiązuje taki wymiar czasu pracy) w warunkach pozwalających na uznanie jej za jeden z rodzajów pracy wymienionych w wykazie stanowiącym załącznik do rozporządzenia z dnia 7 lutego 1983 roku w sprawie wieku emerytalnego oraz wzrostu emerytur i rent dla pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub szczególnym charakterze (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 8 czerwca 2011 r. I UK 393/10, wyrok Sądu Najwyższego z dnia 1 czerwca 2010 II UK 21/10).

Pełne zatrudnienie w warunkach szczególnych pojmowane jest jako bezwzględna cecha tego zatrudnienia jako uprawniającego do świadczeń z ubezpieczenia emerytalnego. Możliwe jest przy tym łączenie w przebiegu dniówki prac o różnym charakterze polegające na wykonywaniu nie jednego, lecz kilku rodzajów prac w szczególnych warunkach, wymienionych w wykazie. W takim wypadku do czasu pracy w warunkach szczególnych zlicza się czas równolegle wykonywanych czynności tylko wtedy, gdy różne prace wszystkie łącznie lub każda z osobna odpowiadają pracom w szczególnych warunkach i wszystkie razem wykonywane są stale i w pełnym wymiarze czasu pracy./tak SA w Łodzi w wyroku z dnia z dnia 2 czerwca 2016 r., III AUa 1687/15, LEX nr 2062050/ Przy ustalaniu okresów pracy w szczególnych warunkach, wymaganych do nabycia prawa do emerytury w niższym wieku emerytalnym, nie jest natomiast dopuszczalne zaliczanie innych równocześnie wykonywanych prac w ramach dobowej miary czasu pracy, które nie oddziaływały szkodliwie na organizm pracownika w stopniu powodującym wcześniejszą utratę zdolności do zatrudnienia i nie zostały wymienione w wykazie stanowiącym załącznik do rozporządzenia (wyrok Sądu Najwyższego z dnia z dnia 10 kwietnia 2014 r., II UK 395/13, Lex Nr 1455235).

Analiza treści wykazu A do powołanego rozporządzenia z dnia 7 lutego 1983 roku wskazuje, że wymienione Dziale XIV Prace różne poz. 25 – bieżąca konserwacja agregatów i urządzeń na oddziałach będących w ruchu oraz w Dziale XI W poligrafii, poz. 4 - drukowanie i uszlachetnianie druków, stanowią pracę w szczególnych warunkach.

Pomocnicze znaczenie, w tym zakresie, stanowi wykaz, zawarty w załączniku nr 1 do Zarządzenia Ministra Przemysłu Chemicznego i Lekkiego Nr 7 z dnia 7.07.1987 r. w sprawie prac wykonywanych w szczególnych warunkach w zakładach pracy przemysłu chemicznego i lekkiego (Dziennik Urzędowy Ministra Przemysłu Chemicznego i Lekkiego Nr 4 z dnia 3 sierpnia 1987r.). W Dziale XI wykazu A wskazano szereg stanowisk w przemyśle poligraficznym, wśród których wymieniono również w pkt 4 – drukowanie i uszlachetnianie druków, stanowisko: maszynisty maszyn typograficznych arkuszowych (ppkt 1), maszynisty maszyn offsetowych arkuszowych (ppkt 2), operatora maszyn typograficznych (ppkt 10), operatora maszyn drukujących (ppkt 13), operatora maszyn typograficznych arkuszowych (ppkt 28), operatora maszyn typograficznych zwojowych (ppkt 29), operatora maszyn offsetowych arkuszowych (ppkt 30), operatora maszyn offsetowych zwojowych (ppkt 31).

Nadto załącznik nr 1 do Zarządzenia Ministra Przemysłu Chemicznego i Lekkiego nr 7 z dnia 7 lipca 1987r. w sprawie prac wykonywanych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze w zakładach pracy resortu przemysłu chemicznego i lekkiego w dziale XIV Prace Różne w poz. 25 bieżąca konserwacja agregatów i urządzeń oraz prace budowlano-montażowe i budowlano-remontowe na oddziałach będących w ruchu, w których jako podstawowe wykonywane są prace wymienione w wykazie pkt 1 stanowiska pracy, na których prace wykonywane są stale i bezpośrednio przy stanowiskach wymienionych w wykazie stanowi, iż taka praca winna być zakwalifikowana jako praca w szczególnych warunkach.

Przechodząc do meritum Sąd zważył, że charakter pracy wnioskodawcy wynika zarówno ze złożonej dokumentacji osobowo – płacowej, jak i jego zeznań oraz powołanych w sprawie świadków. W spornym okresie tj. od 26.11.1980 r. do 31.12.2008 r. wnioskodawca będąc zatrudnionym w (...) S.A. na zajmowanym stanowisku stale, jako podstawowe, wykonywał prace polegające na: naprawie, konserwacji maszyn poligraficznych znajdujących się na hali (dział maszynowni), w czasie wykonywania tych obowiązków był bezpośrednio narażony na oddziaływanie czynników szkodliwych dla zdrowia: substancje chemiczne, pyły, hałas, występujące w środowisku pracy, w którym zachodziły procesy przygotowania do druku, drukowania oraz procesy towarzyszące. Wnioskodawca demontował uszkodzone części maszyn, a następnie wymieniał je. Skarżący usuwał, zarówno drobne awarie w maszynach, jak i uczestniczył w remontach planowanych, które również odbywały się na hali i trwały już znacznie dłużej, nawet 2-3 miesiące, o czym zeznawał wnioskodawca. Jednocześnie wszystkie te czynności były podejmowane przez odwołującego na hali maszyn i wykonywane w czasie , gdy pozostałe maszyny pracowały. Wnioskodawca wykonywał swoją pracę w pełnym wymiarze czasu pracy. Na hali wnioskodawca miał dostęp do podręcznego magazynku (magazynek stanowił część hali, na której pracował wnioskodawca). Tam też znajdowały się narzędzia do pracy, części potrzebne do dokonywania napraw. Z podobnego magazynku w swej pracy korzystał świadek E. J. zatrudniony na analogicznym jak skarżący stanowisku pracy w (...) S.A.

Wobec powyższego podkreślić należy, iż zgromadzony i niepodważony przez organ rentowy materiał dowodowy w postaci dostępnych dokumentów za okres zatrudnienia w tym zakładzie i spójnych z nimi zeznań samego wnioskodawcy oraz świadków, jednoznacznie potwierdza, że obowiązki ubezpieczonego w ramach zajmowanego przez niego stanowiska pracy wykonywane w pełnym wymiarze czasu pracy, odpowiadały pracy i stanowiskom określonym w ww. aktach prawnych i tym samym tanowiły pracę w warunkach szczególnych.

Sąd dostrzegł, że w umowie o pracę z dnia 1.03.1995 r. wskazano, że wnioskodawca został zatrudniony w (...) S.A. na czas nieokreślony w wymiarze 7 godzin dziennie/ sobota 5 godzin/ III zmianowy system pracy. Natomiast od dnia 01.11.1996 r. wymiar czasu pracy ubezpieczanego wynosił 7,5 godz. na dobę, 5 dni w tygodniu (wszystkie soboty wolne). Sąd nie znalazł przy tym podstaw do kwestionowania twierdzeń wnioskodawcy i świadków o w/w okolicznościach, ponieważ możliwa jest i znana Sądowi praktyka obniżania wymiaru czasu pracy w poszczególnych zakładach pracy ze względu na szkodliwe warunki w nich panujące. Wnioskodawcy rekompensowano prace w szkodliwych warunkach skróconym czasem pracy- na co wskazują właśnie dostępne dokumenty za sporny okres zatrudnienia w (...) S.A.

W odniesieniu zaś do kwestii okresów pobierania przez ubezpieczonego zasiłków chorobowych, urlopu bezpłatnego, okresów za które pobrał wynagrodzenie za czas choroby, to rekompensata zgodnie z art. 21 ustawy pomostowej warunkowana jest kwalifikowanym okresem pracy (w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze) rozumianym według przepisów ustawy emerytalnej. Oznacza to, że przy obliczaniu stażu pracy w warunkach szczególnych celem ustalenia prawa do rekompensaty art. 12 ustawy pomostowej nie ma zastosowania. Przepis art. 12 ustawy pomostowej ma zastosowanie wyłącznie do ustalania okresu pracy w szczególnych warunkach lub szczególnym charakterze, na potrzeby prawa do emerytury pomostowej. Nabycie prawa do rekompensaty reguluje wyłącznie art. 21 ust. 1 ustawy pomostowej, który przy ustalaniu okresów pracy w szczególnych warunkach lub szczególnym charakterze odsyła do ustawy emerytalnej.

Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 29 października 2020 r. w sprawie o sygn. akt III UZP 3/20, OSNP 2021/3/29 podniósł, że odesłanie z art. 21 ust. 1 ustawy pomostowej ma charakter „pełny”, co oznacza, że prawo do rekompensaty warunkowane jest w całości stażem w szczególnych warunkach lub szczególnym charakterze „w rozumieniu” przepisów ustawy emerytalnej.

W myśl zaś art. 32 ust 1a ustawy emerytalnej przy ustalaniu okresu zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze nie uwzględnia się okresów niewykonywania pracy, za które pracownik otrzymał po dniu 14 listopada 1991 r. wynagrodzenie lub świadczenia z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa.

Warunek posiadania „okresu pracy” z art. 21 ust. 1 ustawy pomostowej powinien być oceniany w rozumieniu przepisów ustawy emerytalnej tj. art. 32 ust 1a ustawy emerytalnej , według stanu prawnego na dzień wejścia w życie ustawy pomostowej, czyli na dzień 1 stycznia 2009 r., czyli z pominięciem okresów niewykonywania pracy, o których mowa w art. 32 ust. 1a ustawy emerytalnej. Prawo do rekompensaty do porządku prawnego zostało wprowadzone bowiem od dnia 1 stycznia 2009 r. Oznacza to, że okres pracy w szczególnych warunkach lub szczególnym charakterze w rozumieniu ustawy emerytalnej weryfikowany jest według aktualnie obowiązujących reguł, a nie stosownie do stanu prawnego obowiązującego na dzień 1 stycznia 1999 r. (czyli w dacie wejścia w życie ustawy emerytalnej).

Reasumując - jak wskazano w uchwale Sądu Najwyższego z dnia 29 października 2020 r. III UZP 3/20 - przy ustalaniu okresu pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, warunkującego prawo do rekompensaty na podstawie art. 21 ustawy z dnia 19 grudnia 2008 r. o emeryturach pomostowych, nie uwzględnia się okresów niewykonywania pracy, za które pracownik otrzymał po dniu 14 listopada 1991 r. wynagrodzenie lub świadczenia z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (art. 32 ust. 1a ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych).

Odwołujący pobierał:

- zasiłek chorobowy w okresach: od 02.06.1993 r. do 07.06.1993 r. (6 dni), 06.02.1995 r. do 10.02.1995 r. (5 dni), 05.02.1996 r. do 16.02.1996 r. (12 dni), 26.11.1996 r. do 02.12.1996 r. (7 dni), 11.02.2006 r. do 12.05.2006 r. (60 dni), 10.07.2009 r. do 25.07.2009 r. (16 dni), 31.03.2010 r. do 30.04.2010 r. (31 dni), 22.06.2010 r. do 02.07.2010 r. (11 dni). Łącznie 148 dni

- wynagrodzenie za czas choroby w okresach: od 31.12.1995 r. do 31.12.1995 r. (1 dzień), 01.01.1996 r. do 04.02.1996 r. (35 dni), 08.09.1998 r. do 14.09.1998 r. (7 dni), 13.10.1998 r. do 30.10.1998 r. (18 dni), 25.10.2002 r. do 04.11.2002 r. (11 dni), 07.01.2003 r. do 20.01.2003 r. (14 dni), 17.06.2004 r. do 09.07.2004 r. (23 dni), od 27.09.2005 r. do 03.10.2005 r. (8 dni), od 09.01.2006 r. do 10.02.2006 r. (33 dni), 26.06.2009 r. do 09.07.2009r. (14 dni), od 17.03.2010 r. do 30.03.2010 r. (14 dni). Łącznie 178 dni

Co daje w sumie 148+178 = 10 miesięcy 26 dni

Odliczając od okresu pracy w szczególnych warunkach – czyli po uwzględnieniu spornego okresu zatrudnienia wnioskodawcy tj. od 26.11.1980 r. do 31.12.2008 r. w (...) S.A. oraz okresu już uznanego przez organ rentowy tj. od 19.09.1977 r. do 26.10.1978 r. - 1 rok, 1 miesiąc, 8 dni pracy w szczególnych warunkach, okresy niewykonywania pracy, za które ubezpieczony otrzymał wynagrodzenie chorobowe albo świadczenie z ubezpieczenia społecznego, okres wykonywania pracy w szczególnych warunkach liczony do dnia 31 grudnia 2008 roku przekracza 15 lat. Tym samym wnioskodawcy przysługuje prawo do rekompensaty.

Niezależnie od powyższych rozważań podkreślić należy, że odwołujący od dnia 26 listopada 1980 roku do dnia poprzedzającego dzień podpisania umowy z dnia 1 marca 1995 roku (czyli do 28.02.1995 r.) przepracował w warunkach szczególnych 14 lat 3 miesiące i 5 dni. Do tego okresu należy dodać okres uwzględniony przez organ rentowy od 19.09.1977 r. do 26.10.1978 r. - 1 rok, 1 miesiąc, 8 dni pracy w szczególnych warunkach, co łącznie daje 15 lat 4 miesiące i 13 dni pracy w warunkach szczególnych. Następnie należy odjąć od tego okresu dni pobierania zasiłku chorobowego do dnia poprzedzającego dzień podpisania umowy z dnia 1 marca 1995 roku (czyli do 28.02.1995 r.), czyli od 02.06.1993 r. do 07.06.1993 r. (6 dni) i 06.02.1995 r. do 10.02.1995 r. (5 dni), łącznie 11 dni.

Z powyższych wyliczeń wynika jednoznacznie, że już na dzień 1 marca 1995 roku skarżący wykazał 15 lat 4 miesiące i 2 dni pracy w warunkach szczególnych . A zatem kwestia czasu pracy wskazana w umowach od 1 marca 1995 roku, czy pobierane zasiłki chorobowe i wynagrodzenia za czas niezdolności do pracy po 1 marca 1995 roku, nie mają szczególnego znaczenia w sprawie.

W myśl art. 100 ust. 1. ustawy o emeryturach i rentach z FUS prawo do świadczeń określonych w ustawie powstaje z dniem spełnienia wszystkich warunków wymaganych do nabycia tego prawa.

Na mocy art. 129 ust. 1 cytowanej ustawy świadczenia wypłaca się poczynając od dnia powstania prawa do tych świadczeń, nie wcześniej jednak niż od miesiąca, w którym zgłoszono wniosek lub wydano decyzję z urzędu.

Z tych wszystkich względów Sąd Okręgowy, na podstawie art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c. zmienił zaskarżoną decyzję i przyznał wnioskodawcy prawo do rekompensaty z tytułu pracy w szczególnych warunkach.

W przedmiocie kosztów procesu Sąd orzekł na podstawie art. 98 k.p.c. w zw. z § 9 ust. 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz.U.2023.0.1964) wraz z odsetkami w wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie w spełnieniu świadczenia pieniężnego za czas od dnia uprawomocnienia się niniejszego orzeczenia do dnia zapłaty. Zgodnie z art. 98 § 1 ¹ k.p.c. od kwoty zasądzonej tytułem zwrotu kosztów procesu należą się odsetki, w wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie w spełnieniu świadczenia pieniężnego, za czas od dnia uprawomocnienia się orzeczenia, którym je zasądzono do dnia zapłaty. O odsetkach Sąd orzeka z urzędu.