Pełny tekst orzeczenia

Formularz UK 2

Sygnatura akt

X Ka 1124/23

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1.  Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Sądu Rejonowego w Piasecznie z 15.09.2023 r., sygn. II K 628/20

1.1.  Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.1.  Granice zaskarżenia

1.1.1.  Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.1.1.  Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.1.  Wnioski

☒

Uchylenie

☒

Zmiana

Ustalenie faktów w związku z dowodami
przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

1.1.  Ustalenie faktów

1.1.1.  Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.1.1.

Z. W.

Niekaralność za przestępstwa

Informacje z KRK

378

1.1.1.  Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.2.1.

1.1.  Ocena dowodów

1.1.1.  Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

2.1.1.1

Informacje z KRK

Dowód pochodzi z obiektywnego źródła. Treść nie była kwestionowana.

1.1.1.  Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

3.1.

obraza prawa procesowego, która mogła mieć wpływ na treść rozstrzygnięcia, to znaczy:

1. art. 2 § 1 punkt l i § 2 k.p.k. poprzez oparcie rozstrzygnięcia na niezgodnych z prawdą ustaleniach faktycznych i przypisanie oskarżonemu odpowiedzialności karnej za czyn, którego nie popełnił,

2. art. 4 k.p.k. polegającą na nieuwzględnieniu wszystkich okoliczności przemawiających na korzyść oskarżonego,

3. art. 5 § 2 k.p.k. poprzez rozstrzygnięcie nie dających się usunąć wątpliwości na niekorzyść Z. W., w zakresie zarzucanego mu czynu,

4. art. 7 k.p.k. w związku z art. 410 k.p.k. poprzez przekroczenie granic swobodnej oceny dowodów, polegające na niezasadnym uznaniu, iż wyjaśnienia oskarżonego oraz zeznania M. D. i M. W. nie posiadają waloru wiarygodności co nie dało Sądowi meriti asumptu do podejścia wobec dowodów oskarżenia z obiektywizmem, w świetle całokształtu zebranego w sprawie materiału dowodowego, przez co Sąd oparł rozstrzygnięcie bądź jedynie na części materiału dowodowego ujawnionego w toku rozprawy głównej, bądź poczynił ustalenia w sprzeczności z tymże materiałem albo bez oparcia się na nim,

a w konsekwencji, na skutek powyższych uchybień proceduralnych zaskarżonemu orzeczeniu zarzucam błąd w ustaleniach faktycznych, polegający na bezzasadnym uznaniu, iż Z. W. jest sprawcą przypisanego mu czynu, mimo poważnych w tym zakresie wątpliwości.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Ad. 1) i 2)

Zarzuty obrazy art. 2 § 1 punkt l i § 2 k.p.k. oraz art. 4 k.p.k. nie są zasadne. Zdaniem sądu okręgowego, zarzut obrazy prawa procesowego powinien opierać się na naruszeniu norm tworzących konkretne nakazy lub zakazy, a nie normy o charakterze ogólnym, czyli wskazywać konkretne błędy proceduralne (tak też wyrok Sądu Apelacyjnego w Krakowie z 24.9.1998 r., II AKa 162/98, KZS 1998, Nr 10, poz. 30; wyrok Sądu Apelacyjnego w Krakowie z 11.9.2003 r., II AKa 174/03, KZS 2003, Nr 10, poz. 14; zob. także wyrok Sądu Apelacyjnego w Lublinie z 23.6.2004 r., II AKa 140/04, OSProk. i Pr. 2005, Nr 1, poz. 17). Dlatego też niezasadne jest postawienie samoistnego zarzutu naruszenia zasady procesowej. Czyniąc zarzut trzeba wskazać, jaki konkretny przepis realizujący daną zasadę został naruszony, a zatem zarzut obrazy art. 2 § 2, art. 4 czy art. 6 k.p.k. nie może być samodzielną podstawą apelacji, ponieważ zawiera ogólną zasadę postępowania (tak też postanowienie Sądu Najwyższego z 24.1.2008 r., II KK 275/07, OSProk. i Pr. 2009, Nr 1, poz. 10, czy Świecki Dariusz (red.), Kodeks postępowania karnego. Tom II. Komentarz aktualizowany).

Ad. 3)

Nie można się zgodzić z zarzutem skarżącego, że Sąd I instancji rozstrzygnął nie dające się usunąć wątpliwości na niekorzyść oskarżonego. Zasadę z art. 5 § 2 k.p.k. można stosować dopiero wtedy, gdy możliwość dokonania pewnych ustaleń za pomocą swobodnej oceny dowodów została wyczerpana. Przyjmuje się, że sytuacja równoznaczna z „niedającymi się usunąć wątpliwościami” jest kategorią obiektywną w tym sensie, że zasady logicznego rozumowania, doświadczenia życiowego lub nauki nie pozwalają ustalić określonego faktu. Nie ma to nic wspólnego z subiektywnymi ocenami strony procesowej (tak wyrok Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu z 31.1.2012 r., sygn. II AKa 403/11). Artykuł 5 § 2 k.p.k. odnosi się bowiem do „wątpliwości” sądu, a nie stron czy ich przedstawicieli procesowych (tak wyrok Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu z 9.5.2012 r., sygn. II AKa 113/12). Wynika stąd powinność podjęcia przez organ procesowy wszelkich dostępnych kroków, w celu dokonania jednoznacznych ustaleń faktycznych, względnie jedynie trafnej wykładni przepisów prawa. Dopiero stwierdzenie braku takiej możliwości uprawnia (i zobowiązuje) do rozstrzygnięcia wątpliwości na korzyść oskarżonego (tak wyrok Sądu Najwyższego z 25.6.1991 r., WR 107/91, OSNKW 1992, Nr 1–2, poz. 14). Wskazać trzeba, że to, iż apelujący nie akceptuje oceny zebranego materiału dowodowego i poczynionych w wyniku tej oceny ustaleń faktycznych, a w środku odwoławczym prezentuje własne oceny i krytykę ocen dokonanych przez sąd pierwszej instancji, nie upoważnia do automatycznego uznania, że zaskarżone orzeczenie jest wadliwe. W niniejszej sprawie sąd rejonowy ustalając stan faktyczny nie miał żadnych wątpliwości. Również apelujący nie wskazał jednoznacznie przy ustalaniu którego faktu wystąpiły wątpliwości i dlaczego należą one do kategorii „nie dających się rozstrzygnąć”.

Ad. 4)

Sąd rejonowy nie obraził art. 7 k.p.k. Przekonanie o wiarygodności jednych dowodów i niewiarygodności innych pozostaje pod ochroną przepisu art. 7 k.p.k., jeśli jest poprzedzone ujawnieniem w toku rozprawy głównej całokształtu okoliczności sprawy, stanowi wyraz rozważenia wszystkich okoliczności przemawiających zarówno na korzyść, jak i na niekorzyść osoby oskarżonej, jest zgodne ze wskazaniami wiedzy i doświadczenia życiowego, a nadto zostało wyczerpująco i logicznie uargumentowane w uzasadnieniu wyroku (tak np.: postanowienie Sądu Najwyższego z 12 lipca 2006 r., II KK 12/06; wyrok Sądu Najwyższego z 9 stycznia 2004 r., sygn. WK 26/03). Jeżeli strona podejmuje próby wykazania naruszenia zasady swobodnej oceny dowodów, to nie wystarczy, że odwoła się do rozbieżności, przemilczeń, czy będzie afirmować korzystne dla oskarżonego okoliczności. Strona musi wskazać na konkretne błędy faktyczne lub logiczne w rozumowaniu sądu, niezgodności oceny z wiedzą oraz doświadczeniem życiowym (tak wyrok Sądu Apelacyjnego w Lublinie z 15.4.2014 r., II AKa 60/14). W niniejszej sprawie sąd rejonowy rozważył wszystkie dowody w powiązaniu ze sobą. Wziął pod uwagę okoliczności przemawiające zarówno na korzyść, jak i na niekorzyść oskarżonego. Rozumowanie przeprowadził zgodne ze wskazaniami wiedzy i doświadczenia życiowego, a nadto je wyczerpująco i logicznie uargumentował w uzasadnieniu wyroku. W szczególności swobodnie ocenił wyjaśnienia oskarżonego oraz zeznania M. D. i M. W.. Wyjaśnił starannie w uzasadnieniu dlaczego nie dał im wiary, a uznał za wiarygodne dowody przeciwne. W szczególności uznał, że wyjaśnienia oskarżonego są sprzeczne z zeznaniami pokrzywdzonych, które są szczere, konsekwentne i rzeczowe, a nadto szczegółowe i logiczne. Sąd rejonowy klarownie wyjaśnił dlaczego uważa, że twierdzenia oskarżonego, iż córki zostały zmanipulowane przez matkę nie zasługują na aprobatę. Sąd rejonowy zważył również, że wyjaśnienia oskarżonego stoją w sprzeczności z zasadami doświadczenia życiowego i logicznego rozumowania i wyjaśnił swoje stanowisko. Podobnie sąd rejonowy ocenił depozycje M. D. i M. W.. W granicach swojej swobody orzeczniczej zauważył, że osoby te nie brały udziału w codziennym życiu oskarżonego i pokrzywdzonych. Swoją wiedzę czerpały głównie z opowiadań oskarżonego. Ponadto sąd rejonowy bezpośrednio przesłuchując świadków i odbierając od nich sygnały werbalne i niewerbalne, uznał, że osoby te starały się „wybielić” oskarżonego, a nie zrelacjonować obiektywnie zdarzenia.

Sąd rejonowy nie obraził też art. 410 kpk. Przepis ten odnosi się do podstawowej zasady budowania przez sąd podstawy faktycznej wyrokowania, bowiem podstawę orzeczenia może stanowić tylko całokształt okoliczności ujawnionych w postępowaniu, mających znaczenie dla rozstrzygnięcia. To, co zostanie przeprowadzone w toku rozprawy stanowi materiał dowodowy, na jakim oparte zostanie rozstrzygnięcie sądu. Niedopuszczalne jest oparcie wyroku na dowodzie, który nie został przeprowadzony w toku rozprawy (wyrok Sądu Apelacyjnego w Krakowie z 17.1.2013 r., II AKa 256/12, KZS 2013, Nr 4, poz. 61), jak też oparcie rozstrzygnięcia tylko na części materiału dowodowego sprawy, np. dowodach obciążających oskarżonego i pominięcia dowodów przemawiających na korzyść oskarżonego (wyrok Sądu Najwyższego z 15.12.2011 r., II KK 183/11, Legalis). Nie oznacza to jednak, że sąd ma obowiązek oprzeć rozstrzygnięcie na wszystkich dowodach. Z natury rzeczy dowody bywają sprzeczne, a dokonanie oceny zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego w sposób odmienny od oczekiwań stron procesowych nie stanowi naruszenia przepisów art. 7 i art. 410 k.p.k. (tak: wyrok Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z 1.3.2018 r., II AKa 6/2018, niepubl.). Przepisu art. 410 nie można rozumieć w ten sposób, że każdy z przeprowadzonych dowodów ma stanowić podstawę ustaleń faktycznych. Nie można zarzucać, że niektóre dowody nie stanowiły podstawy ustaleń faktycznych, jeśli sąd je rozważył i odrzucił na płaszczyźnie art. 7 jako niewiarygodne (wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z 22.1.2018 r., II AKa 312/17, Legalis). W niniejszej sprawie sąd rejonowy nie pominął żadnego dowodu, każdy z nich brał pod uwagę, każdy starannie i bezstronnie zważył w powiązaniu z innymi. Rozstrzygnięcia nie opierał na dowodach nieprzeprowadzonych.

O błędzie w ustaleniach faktycznych można mówić, kiedy wynika on bądź to z niepełności postępowania dowodowego (tzw. błąd „braku”), bądź też z przekroczenia granic swobodnej oceny dowodów (błąd „dowolności”). Przyjmuje się, że zarzut błędu w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę wyroku powinien zmierzać do wykazania, jakich konkretnie uchybień w zakresie logicznego rozumowania i doświadczenia życiowego dopuścił się sąd, oceniając zebrany materiał dowodowy. Sama możliwość przeciwstawienia ustaleniom sądu orzekającego odmiennego poglądu w kwestii ustaleń faktycznych, opartego na innych dowodach aniżeli te, na których oparł się tenże sąd nie może prowadzić do wniosku, że rzeczywiście sąd ten dopuścił się przy wydaniu wyroku omawianego uchybienia (tak wyrok Sądu Apelacyjnego w Lublinie z 30.12.2019 r., sygn. II AKa 55/19). Ten zarzut mógłby zostać skutecznie podniesiony tylko wtedy, gdyby w zaskarżonym wyroku poczyniono ustalenia faktyczne nie mające jakiegokolwiek oparcia w przeprowadzonych dowodach, albo gdyby określonych ustaleń nie poczyniono pomimo, że z przeprowadzonych i uznanych za wiarygodne dowodów określone fakty jednoznacznie wynikały (tak wyrok Sądu Najwyższego z 8.7.2020 r., sygn. I KA 5/20; A. Sakowicz (red.), Kodeks postępowania karnego. Komentarz. Wyd. 10, Warszawa 2023). Tymczasem w niniejszej sprawie sąd rejonowy wszystkie fakty ustalił na prawidłowo ocenionych dowodach. Żadnego dowodu nie pominął, czy nie ocenił wbrew jego wymowie. Sam obrońca nie wskazał precyzyjnie które fakty według niego zostały ustalone błędnie i na czym owe błędy miałyby konkretnie polegać.

Wniosek

zmiana zaskarżonego wyroku w całości poprzez uniewinnienie oskarżonego od popełnienia zarzucanego mu czynu

ewentualnie o:

uchylenie zaskarżonego wyroku w całości i przekazanie sprawy Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Wobec niezasadności zarzutów, również wnioski apelacji nie zasługiwały na uwzględnienie.

OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

4.1.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

1.1.  Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

5.1.1

Przedmiot utrzymania w mocy

Wyrok Sądu Rejonowego w Piasecznie z 15.09.2023 r., sygn. II K 628/20

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Wnioski apelacji były niezasadne.

1.1.  Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

5.2.1

Przedmiot i zakres zmiany

Zwięźle o powodach zmiany

1.1.  Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

1.1.1.  Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

5.3.1.1.1.

☐ art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

5.3.1.4.1.

☐ art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

1.1.1.  Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

1.1.  Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

II

W myśl art. 624 § 1 k.p.k. w zw. z art. 634 k.p.k. zwolniono oskarżonego od ponoszenia kosztów sądowych postępowania odwoławczego ze względów słuszności.

PODPIS

1.1.  Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

obrońca

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

Wyrok Sądu Rejonowego w Piasecznie z 15.09.2023 r., sygn. II K 628/20

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4. Wnioski

☒

uchylenie

☒

zmiana