Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 11 lipca 2014 r.

Sąd Okręgowy w Kaliszu V Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: SSO Anna Miniecka (spr.)

Sędziowie: SSO Stanisław Pilarczyk

SSO Piotr Leń

Protokolant: asystent sędziego Ewa Buszkowska-Grygielska

po rozpoznaniu w dniu 11 lipca 2014 r. w Kaliszu

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa B. I.

przeciwko Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w K.

o przywrócenie poprzednich warunków

na skutek zażalenia powoda

na postanowienie Sądu Rejonowego w Kaliszu IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z dnia 27 lutego 2014 r. w sprawie o sygn. akt IV P 269/13

postanawia:

1.  Oddala zażalenie,

2.  Zasądza od powoda na rzecz pozwanej kwotę 60 ( sześćdziesiąt ) zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu zażaleniowym.

UZASADNIENIE

Postanowieniem z dnia 27 lutego 2014 r. w sprawie o sygn. akt IV P 269/13 Sąd Rejonowy w Kaliszu zawiesił postępowanie w sprawie na podstawie art. 177 § 1 pkt 1 k.p.c.

W uzasadnieniu Sąd I instancji wskazał, że powód wniósł o przywrócenie go do pracy na poprzednich warunkach. Wypowiedzenie było związane z uchwałą o odwołaniu powoda z funkcji Prezesa Zarządu Spółdzielni. Jednocześnie powód zaskarżył w/w uchwałę Walnego Zgromadzenia Członków Spółdzielni a sprawa z odwołania toczy się obecnie przed Sądem Okręgowym w Kaliszu. W ocenie Sądu Rejonowego wynik tej sprawy będzie miał decydujące znaczenie dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy.

W ustawowym terminie zażalenie na postanowienie o zawieszeniu postępowania wniósł pełnomocnik powoda wnosząc o jego uchylenie i zasądzenie kosztów postępowania zażaleniowego. Zaskarżonemu postanowieniu żalący zarzucił naruszenie przepisów postępowania:

1.  naruszenie art. 328 § 2 kpc. w zw. z art. 361 kpc przez jego wadliwe zastosowanie i nie wskazanie w uzasadnieniu zaskarżonego postanowienia przyjętych przez Sąd Rejonowy podstaw uzasadniających zawieszenie postępowania,

2.  naruszenie art. 177 § l pkt l kpc., poprzez jego niewłaściwe zastosowanie, w sytuacji, gdy nie zachodzą jakiekolwiek przesłanki do zawieszenia żadnych z połączonych do wspólnego rozpoznania spraw.

W ustawowym terminie odpowiedź na zażalenie wniósł pełnomocnik pozwanego wnosząc o oddalenie zażalenia i zasądzenie kosztów postępowania zażaleniowego według norm przepisanych.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Zażalenie powoda nie zasługuje na uwzględnienie.

Za bezzasadny uznać należy podniesiony w zażaleniu zarzut naruszenia art. 328 § 2 k.p.c. w zw. z art. 361 k.p.c. Zgodnie z ugruntowanym stanowiskiem judykatury dla skuteczności zarzutu obrazy art. 328 § 2 k.p.c., konieczne byłoby stwierdzenie na tyle poważnych uchybień konstrukcyjnych uzasadnienia zapadłego wyroku, które uniemożliwiałoby faktyczną kontrolę instancyjną tego orzeczenia (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 06.04.2011 r., sygn. akt I ACa 102/11, publ. Lex nr 942242).

W ocenie Sądu Okręgowego uzasadnienie Sądu I instancji nie zawiera takich uchybień, które uniemożliwiałoby jego kontrolę instancyjną.

Nie zasługuje również na uwzględnienie podniesiony przez żalącego zarzut naruszenia art. 177 § l pkt l k.p.c.

Przyczyny zawieszenia postępowania wymienione w art. 177 § 1 k. p. c. należą do dwóch różnych kategorii. W pkt 1-4 przewidziano zawieszenie postępowania z powodu jego zależności prejudycjalnej od wyniku innego postępowania cywilnego, administracyjnego lub karnego (dyscyplinarnego), w pkt 5-6 chodzi natomiast o zawieszenie z powodu bezczynności stron. Wspólną cechą wszystkich przyczyn zawieszenia wymienionych w art. 177 k.p.c., która uzasadnia ich zamieszczenie w jednym przypisie, jest to, że zawieszenie postępowania następuje z urzędu, ale ma w zasadzie fakultatywny charakter. Zawieszenie powinno więc być uzasadnione względami celowości. (por. A.Jakubecki, Komentarz do art. 177 k. p. c., wyd. LEX 2011).

Zgodnie z treścią art. 52 § 1 ust. 2 ustawy z dnia 16 września 1982 r Prawo spółdzielcze (Dz. U. t.j. z 2013 r. poz. 1443) odwołanie członka zarządu lub zawieszenie go w czynnościach nie narusza jego uprawnień wynikających ze stosunku pracy lub innego stosunku prawnego, którego przedmiotem jest świadczenie pracy. Członka zarządu spółdzielni ze spółdzielnią łączą bowiem dwa stosunki prawne, tj. stosunek członkostwa oraz stosunek pracy. Rozwiązanie przez organ nadzorczy stosunku organizacyjnego poprzez odwołanie z funkcji członka zarządu nie powoduje automatycznie rozwiązania umowy o pracę. Zmiana lub wypowiedzenie stosunku pracy jaki łączy członka zarządu ze spółdzielnią podlega zatem przepisom prawa pracy. Pomiędzy członkiem zarządu spółdzielni a spółdzielnią istnieje więc także relacja pracownicza, która gwarantuje niezależnie od stosunku organizacyjnego liczne przywileje i uprawnienia, które winny być przedmiotem rozstrzygnięcia przy zastosowaniu przepisów kodeksu pracy. Niezależność relacji opartej na stosunku pracy od relacji organizacyjnej oznacza, że odwołanie członka spółdzielni co do zasady nie wpływa automatycznie na byt umowy o pracę. ( por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 7 września 2000r, sygn. akt I PKN 101/00, publ. OSNP 2002/8/180).

Odwołanie z funkcji prezesa zarządu następuje w formie uchwały, co miało miejsca także w niniejszej sprawie. Każdy członek spółdzielni, w tym także odwołany członek zarządu, ma prawo zaskarżyć tę uchwałę wytaczając powództwo o jej uchylenie na podstawie art. 42 § 3 i 4 prawa spółdzielczego. Ze wskazanego trybu odwoławczego wynikającego z prawa spółdzielczego skorzystał powód wytaczając przed Sądem Okręgowym w Kaliszu w sprawie o sygn. akt IC 1106/13 powództwo o uchylenie uchwały nr (...)Walnego Zgromadzenia Członków Spółdzielni z dnia 11 czerwca 2012 roku w sprawie nie udzielenia absolutorium Prezesowi Zarządu- B. I.oraz ustalenie, że uchwała nr (...) w sprawie odwołania Prezesa Zarządu – B. I.podjęta przez Walne Zgromadzenie tego samego dnia jest uchwałą nieistniejacą, ewentualnie o stwierdzenie nieważności tej uchwały.

W ocenie Sądu Okręgowego, wbrew twierdzeniom skarżącego podzielić należy stanowisko Sądu I instancji, iż wynik niniejszej sprawy toczącej się przed Sądem Pracy, jest uzależniony od rozstrzygnięcia zapadłego w sprawie o sygn. akt IC 1106/13 Sądu Okręgowego w Kaliszu.

Jak wskazano wyżej pomiędzy członkiem zarządu spółdzielni a spółdzielnią istnieje poza stosunkiem organizacyjnym także relacja pracownicza. Niezależność relacji opartej na stosunku pracy od relacji organizacyjnej oznacza, że odwołanie członka spółdzielni co do zasady nie wpływa automatycznie na byt umowy o pracę. Ponadto zaznaczyć należy, iż poza tym, iż członek zarządu ma prawo zaskarżyć uchwałę Walnego Zgromadzenia Członków Spółdzielni na podstawie cytowanych wyżej przepisów prawa spółdzielczego, to niezależnie od tego ma oczywisty interes prawny we wniesieniu powództwa ustalającego ( art. 189 k.p.c) mającego taki sam cel tj. unicestwienie uchwały sprzecznej z prawem. ( por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 14 marca 2013 r sygn. akt I CSK 382/12 publ. LEX nr 1318295).

Art. 189 k.p.c. oraz prawo spółdzielcze stanowią zatem dwie odrębne podstawy dochodzenia tegoż celu.

W niniejszej sprawie powód w piśmie procesowym z dnia 26 września 2013 roku ( k. 90v) podniósł, iż ustalenia nieistnienia uchwały może dochodzić w drodze wytoczenia odpowiedniego powództwa lub poprzez podniesienie stosownego zarzutu w innym postępowaniu sądowym. Zgłoszenie takiego zarzutu w przedmiotowym postępowaniu jest niezbędne i konieczne, gdyż ustalenie, że uchwała nr 5/2013 Walnego Zgromadzenia pozwanej Spółdzielni ma charakter non-existence przesądza zasadność pozwu z dnia 28 czerwca 2013r. Powód w ten sposób kwestionuje zasadność czy prawidłowość odwołania go ze stanowiska i zarzuca, że takie odwołanie nigdy nie nastąpiło.

W wyroku z dnia 22 maja 2012r. II PK 248/11( LEX nr 1216862) Sad Najwyższy wyraził pogląd : W sprawie z odwołania od wypowiedzenia umowy o pracę nie podlega badaniu przez sąd pracy uchwała walnego zgromadzenia spółdzielni dotycząca odwołania z funkcji w zarządzie, gdyż nie jest to sprawa z zakresu prawa pracy (art. 476 § 1 k.p.c.). Kognicja sądu pracy obejmuje stosunek pracy, stąd zakres ustaleń i ocen odnosi się w takiej sprawie do wypowiedzenia umowy o pracę.

Stąd też nie można podzielić poglądu strony skarżącej, że podniesiony przez powoda zarzut nieistnienia uchwały odwołującej powoda z funkcji Prezesa Zarządu pozwanej może i powinien zostać rozpoznany przez Sąd Pracy. W myśl art. 17 pkt 4 k.p.c. do właściwości sądów okręgowych należą sprawy o uchylenie, stwierdzenie nieważności albo o ustalenie nieistnienia uchwał organów osób prawnych lub jednostek organizacyjnych niebędących osobami prawnymi, którym ustawa przyznaje zdolność prawną. Sąd Pracy nie może samodzielnie dokonywać ustaleń faktycznych stanowiących podstawę rozstrzygnięcia w zakresie dotyczącym ustalenia nieistnienia uchwały o odwołaniu powoda z funkcji Prezesa Zarządu skoro toczy się już postępowanie cywilne w sprawie o sygn. akt I C 1106/13 przed Sądem Okręgowym w Kaliszu w tym zakresie, której wynik będzie miał decydujące znaczenie dla rozstrzygnięcia przedmiotowej sprawy.

Ponieważ kwestią istotną dla oceny zasadności dokonanego powodowi wypowiedzenia jest kwestionowane istnienie czy też ważność uchwały Walnego Zgromadzenia Spółdzielni odwołującego powoda z funkcji w zarządzie i wpływ tej wadliwości na ocenę zgodności dokonanego powodowi wypowiedzenia z prawem to stwierdzić należy, że na obecnym etapie postępowania Sąd I instancji prawidłowo przyjął, iż rozstrzygnięcie w niniejszej sprawie zależało będzie bezpośrednio od wyniku sprawy o sygn. akt I C 1106/13 Sądu Okręgowego w Kaliszu.

Odwołanie z funkcji prezesa zarządu spółdzielni stanowi wystarczającą przyczynę uzasadniającą wypowiedzenie umowy o pracę, którą z nim zawarto w związku z powierzeniem tej funkcji ( por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 7 czerwca 2011r, sygn. akt II PK 313/10, M.P.Pr. 2011/11/602 -602

Zatem dopiero rozstrzygnięcie odnoszące się do podniesionego w przedmiotowej sprawie zarzutu nieistnienia uchwały nr 5/2013 Walnego Zgromadzenia pozwanej Spółdzielni, jakie zapadnie w sprawie o sygn. akt I C 1106/13 Sądu Okręgowego w Kaliszu pozwoli ocenić zasadność dokonanego powodowi wypowiedzenia zmieniającego przy jednoczesnym uwzględnieniu czy wypowiedzenie złożone powodowi nie narusza ogólnych przepisów kodeksu pracy dotyczących rozwiązywania stosunku pracy.

Mając powyższe na uwadze Sąd Okręgowy na podstawie art. 385 k.p.c. w zw. z art. 397 § 2 k.p.c. oddalił zażalenie.

O kosztach zastępstwa procesowego w postępowaniu zażaleniowym orzeczono na podstawie rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu ( t.j. Dz. U 2013 poz. 490).