II UZ 47/10
-
Data orzeczenia:
-
Organ orzekający:
-
Jednostka obsługująca sprawę:
-
Forma orzeczenia:
-
Typ składu:
-
Skład sędziowski:
Powołane przepisy:
Informacje o źródle orzeczenia:
- Link do źródła orzeczenia
-
Data publikacji:11-05-2013
Dodatkowe informacje:
-
Sprawy przywołane w treści orzeczenia:
Pełny tekst orzeczenia
Sygn. akt II UZ 47/10
POSTANOWIENIE
Dnia 3 lutego 2011 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Jerzy Kuźniar (przewodniczący)
SSN Zbigniew Hajn (sprawozdawca)
SSN Zbigniew Korzeniowski
w sprawie z wniosku A. K.
przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych
o podleganie dobrowolnemu ubezpieczeniu chorobowemu,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Pracy, Ubezpieczeń
Społecznych i Spraw Publicznych w dniu 3 lutego 2011 r.,
zażalenia wnioskodawcy na postanowienie Sądu Apelacyjnego w […]
z dnia 12 października 2010 r.,
oddala zażalenie.
U z a s a d n i e n i e
Na skutek apelacji A. K. od wyroku z dnia 9 grudnia 2009 - Sąd Apelacyjny
wyrokiem z dnia 2 czerwca 2010r. oddalił apelację.
A. K. pismem z dnia 7 września 2010r. złożył skargę o wznowienie
postępowania wraz z wnioskiem o przywrócenie terminu do złożenia skargi
twierdząc, że w sprawie U …/08 Sądu Okręgowego był nienależycie
reprezentowany, a pełnomocnicy byli nieudolni i niedostatecznie przekonujący.
Sąd Apelacyjny - Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w sprawie A. K.
przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych, na skutek skargi o wznowienie
postępowania zakończonego prawomocnym wyrokiem Sądu Apelacyjnego z dnia 2
czerwca 2010 r. postanowieniem z 12 października 2010 r. odrzucił skargę
2
Sąd Apelacyjny uznał, że w sprawie nie została wykazana żadna podstawa
wznowienia wymieniona w art. 401, 4011
, 403 i 404 k.p.c..
Andrzej .poczynając od drugiej rozprawy przed Sądem Okręgowym,
reprezentowany był przez pełnomocnika ustanowionego z urzędu na swój wniosek.
Pełnomocnik był obecny na wszystkich rozprawach zarówno przed Sądem
Okręgowym jak i Sądem Apelacyjnym. Był aktywny w toku postępowania, składał
pisma procesowe, a A. K., do czasu złożenia skargi, nie zgłaszał żadnych
zastrzeżeń odnośnie reprezentujących go pełnomocników. Dlatego Sąd Apelacyjny
stwierdził, że wniesiona skarga nie jest oparta na ustawowej podstawie i podlega
odrzuceniu na podstawie art. 410 § 1 k.p.c.
W zażaleniu pełnomocnik wnioskodawcy zaskarżył w całości postanowienie
Sądu Apelacyjnego z dnia 12 października 2010 r. i wniósł o jego uchylenie w
całości.
W opinii Autora zażalenia stanowisko Sądu Apelacyjnego jest niesłuszne.
Przytoczyć należy brzmienie art. 410 § 1 k.p.c., zgodnie z którym Sąd odrzuca
skargą wniesioną po upływie przepisanego terminu, niedopuszczalną lub nieopartą
na ustawowej podstawie. W sprawie niniejszej odwołujący się wskazał, że
podstawą skargi jest fakt, iż był on nienależycie reprezentowany. Podstawą
wniesienia skargi był więc zarzut wskazany w art. 401 pkt 2 k.p.c., mimo to Sąd
Apelacyjny ją odrzucił.
Tymczasem wykładnia art. 410 § 1 k.p.c. przedstawiona w orzecznictwie Sądu
Najwyższego wskazuje, że odrzucenie skargi (także na posiedzeniu niejawnym)
może nastąpić z przyczyn wyłącznie formalnych. Na wstępnym etapie badania
skargi, przewidzianym w art. 410 k.p.c., Sąd nie ocenia zasadności skargi ani
trafności powołanej w niej podstawy, a jedynie to, czy zachowane zostały warunki
umożliwiające jej rozpoznanie, w tym to, czy skarżący trafnie powołał podstawę
wznowienia postępowania. W zakresie badania podstaw wznowienia na
posiedzeniu niejawnym mieści się jedynie stwierdzenie czy skarżący wskazuje
podstawę wznowienia i czy odpowiada ona jednej z podanych w Kodeksie
postępowania cywilnego przyczyn uzasadniających żądanie wznowienia, nie zaś
czy podstawa ta rzeczywiście istnieje.
3
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Zażalenie jest nieuzasadnione i podlega oddaleniu.
Wnoszący zażalenie nie ma racji, twierdząc, że odrzucenie skargi o
wznowienie postępowania może nastąpić z przyczyn wyłącznie formalnych
Należy mieć na uwadze, że ustawa z 22 grudnia 2004 r. o zmianie ustawy -
Kodeks postępowania cywilnego oraz ustawy prawo o ustroju sądów
powszechnych (Dz.U. z 2005 r. Nr 13, poz. 98) znowelizowała przepisy dotyczące
postępowania w sprawie skargi o wznowienie postępowania. Obecnie, wskutek
uchylenia art. 411 k.p.c., nastąpiła eliminacja dwustopniowego postępowania, z
podziałem na czynności sądowe, które mogły zostać dokonane na posiedzeniu
niejawnym (wstępne badanie skargi) oraz na rozprawie. Zgodnie z nowym
brzmieniem art. 410 § 1 k.p.c. sąd odrzuca skargę wniesioną po upływie
przepisanego terminu, niedopuszczalną lub nieopartą na ustawowej podstawie, a
postanowienie w tym przedmiocie może być wydane na posiedzeniu niejawnym.
Oznacza to, że w obecnie obowiązującym stanie prawnym stwierdzenie na
posiedzeniu niejawnym dopuszczalności wznowienia nie ogranicza się do badania,
czy wskazane przez wnoszącego skargę okoliczności oparte są na przewidzianej w
ustawie podstawie wznowienia, lecz obejmuje badanie i ustalenie, czy podstawa
wznowienia rzeczywiście istnieje. Podnoszone przez skarżącego sformułowanie
podstawy wznowienia w sposób odpowiadający przepisom art. 401 - 404 k.p.c. nie
oznacza oparcia skargi na ustawowej podstawie wznowienia, wówczas gdy
podnoszona podstawa nie zachodzi. Jeżeli podstawa skargi nie zostanie przez sąd
stwierdzona, podlega ona w myśl art. 410 k.p.c. odrzuceniu. Rozstrzygnięcie Sądu
drugiej instancji pod względem formalnym jest prawidłowe (por. postanowienie SN
z dnia 10 lutego 2006 r. I PZ 33/05, OSNP 2007, nr 3-4, poz. 48; wyrok SN z dnia
17 lipca 2006 r. I PK 5/06, Wokanda 2006, nr 11, s. 33; wyrok SN z dnia 16 maja
2007 r., III CSK 56/07, LEX nr 334985; czy postanowienie SN z dnia 7 lipca 2005 r.,
IV CO 6/05, LEX nr 155376).
4
Zdaniem Sądu Najwyższego rozstrzygnięcie to jest prawidłowe również
merytorycznie. Art. 401 pkt 2 k.p.c. stanowi, że można żądać wznowienia
postępowania z powodu nieważności, jeżeli strona nie miała zdolności sądowej lub
procesowej albo nie była należycie reprezentowana bądź jeżeli wskutek naruszenia
przepisów była pozbawiona możliwości działania. Należyta reprezentacja jest
związana z występowaniem w charakterze organów reprezentujących podmioty nie
będące osobami fizycznymi oraz w roli przedstawicieli ustawowych nieletnich i osób
ubezwłasnowolnionych. Jeżeli skarżący był w sprawie stanowiącej przedmiot
skargi zastępowany przez profesjonalnego pełnomocnika, to nie może być mowy o
„nienależytej reprezentacji” w rozumieniu art. 401 pkt. 2 k.p.c.. Podniesiony przez
powoda zarzut niewłaściwej reprezentacji należy rozumieć jako nieprawidłowe
reprezentowanie jego interesów polegające na zachowaniu, jak stwierdził w
skardze „niedostatecznie przekonującym” Niezależnie od prawdziwości tego
rodzaju sugestii, nie jest to jednak przyczyna nieważności postępowania. Czym
innym jest brak należytego umocowania pełnomocnika, co w przedmiotowej
sprawie oczywiście nie miało miejsca, a czym innym (w ocenie powoda)
niewłaściwe reprezentowanie jego interesów (postanowienie SN z dnia 9 czerwca
2000 r., I PKN 277/00, OSNAPiUS 2002, nr 1, poz. 15; postanowienie SN z dnia 5
listopada 1999 r., III AO 60/90).
Z powyższych względów Sąd Najwyższy oddalił zażalenie na podstawie art.
3941
§ 2 i 3 w związku z art. 39814
k.p.c..
POSTANOWIENIE
Dnia 3 lutego 2011 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Jerzy Kuźniar (przewodniczący)
SSN Zbigniew Hajn (sprawozdawca)
SSN Zbigniew Korzeniowski
w sprawie z wniosku A. K.
przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych
o podleganie dobrowolnemu ubezpieczeniu chorobowemu,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Pracy, Ubezpieczeń
Społecznych i Spraw Publicznych w dniu 3 lutego 2011 r.,
zażalenia wnioskodawcy na postanowienie Sądu Apelacyjnego w […]
z dnia 12 października 2010 r.,
oddala zażalenie.
U z a s a d n i e n i e
Na skutek apelacji A. K. od wyroku z dnia 9 grudnia 2009 - Sąd Apelacyjny
wyrokiem z dnia 2 czerwca 2010r. oddalił apelację.
A. K. pismem z dnia 7 września 2010r. złożył skargę o wznowienie
postępowania wraz z wnioskiem o przywrócenie terminu do złożenia skargi
twierdząc, że w sprawie U …/08 Sądu Okręgowego był nienależycie
reprezentowany, a pełnomocnicy byli nieudolni i niedostatecznie przekonujący.
Sąd Apelacyjny - Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w sprawie A. K.
przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych, na skutek skargi o wznowienie
postępowania zakończonego prawomocnym wyrokiem Sądu Apelacyjnego z dnia 2
czerwca 2010 r. postanowieniem z 12 października 2010 r. odrzucił skargę
2
Sąd Apelacyjny uznał, że w sprawie nie została wykazana żadna podstawa
wznowienia wymieniona w art. 401, 4011
, 403 i 404 k.p.c..
Andrzej .poczynając od drugiej rozprawy przed Sądem Okręgowym,
reprezentowany był przez pełnomocnika ustanowionego z urzędu na swój wniosek.
Pełnomocnik był obecny na wszystkich rozprawach zarówno przed Sądem
Okręgowym jak i Sądem Apelacyjnym. Był aktywny w toku postępowania, składał
pisma procesowe, a A. K., do czasu złożenia skargi, nie zgłaszał żadnych
zastrzeżeń odnośnie reprezentujących go pełnomocników. Dlatego Sąd Apelacyjny
stwierdził, że wniesiona skarga nie jest oparta na ustawowej podstawie i podlega
odrzuceniu na podstawie art. 410 § 1 k.p.c.
W zażaleniu pełnomocnik wnioskodawcy zaskarżył w całości postanowienie
Sądu Apelacyjnego z dnia 12 października 2010 r. i wniósł o jego uchylenie w
całości.
W opinii Autora zażalenia stanowisko Sądu Apelacyjnego jest niesłuszne.
Przytoczyć należy brzmienie art. 410 § 1 k.p.c., zgodnie z którym Sąd odrzuca
skargą wniesioną po upływie przepisanego terminu, niedopuszczalną lub nieopartą
na ustawowej podstawie. W sprawie niniejszej odwołujący się wskazał, że
podstawą skargi jest fakt, iż był on nienależycie reprezentowany. Podstawą
wniesienia skargi był więc zarzut wskazany w art. 401 pkt 2 k.p.c., mimo to Sąd
Apelacyjny ją odrzucił.
Tymczasem wykładnia art. 410 § 1 k.p.c. przedstawiona w orzecznictwie Sądu
Najwyższego wskazuje, że odrzucenie skargi (także na posiedzeniu niejawnym)
może nastąpić z przyczyn wyłącznie formalnych. Na wstępnym etapie badania
skargi, przewidzianym w art. 410 k.p.c., Sąd nie ocenia zasadności skargi ani
trafności powołanej w niej podstawy, a jedynie to, czy zachowane zostały warunki
umożliwiające jej rozpoznanie, w tym to, czy skarżący trafnie powołał podstawę
wznowienia postępowania. W zakresie badania podstaw wznowienia na
posiedzeniu niejawnym mieści się jedynie stwierdzenie czy skarżący wskazuje
podstawę wznowienia i czy odpowiada ona jednej z podanych w Kodeksie
postępowania cywilnego przyczyn uzasadniających żądanie wznowienia, nie zaś
czy podstawa ta rzeczywiście istnieje.
3
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Zażalenie jest nieuzasadnione i podlega oddaleniu.
Wnoszący zażalenie nie ma racji, twierdząc, że odrzucenie skargi o
wznowienie postępowania może nastąpić z przyczyn wyłącznie formalnych
Należy mieć na uwadze, że ustawa z 22 grudnia 2004 r. o zmianie ustawy -
Kodeks postępowania cywilnego oraz ustawy prawo o ustroju sądów
powszechnych (Dz.U. z 2005 r. Nr 13, poz. 98) znowelizowała przepisy dotyczące
postępowania w sprawie skargi o wznowienie postępowania. Obecnie, wskutek
uchylenia art. 411 k.p.c., nastąpiła eliminacja dwustopniowego postępowania, z
podziałem na czynności sądowe, które mogły zostać dokonane na posiedzeniu
niejawnym (wstępne badanie skargi) oraz na rozprawie. Zgodnie z nowym
brzmieniem art. 410 § 1 k.p.c. sąd odrzuca skargę wniesioną po upływie
przepisanego terminu, niedopuszczalną lub nieopartą na ustawowej podstawie, a
postanowienie w tym przedmiocie może być wydane na posiedzeniu niejawnym.
Oznacza to, że w obecnie obowiązującym stanie prawnym stwierdzenie na
posiedzeniu niejawnym dopuszczalności wznowienia nie ogranicza się do badania,
czy wskazane przez wnoszącego skargę okoliczności oparte są na przewidzianej w
ustawie podstawie wznowienia, lecz obejmuje badanie i ustalenie, czy podstawa
wznowienia rzeczywiście istnieje. Podnoszone przez skarżącego sformułowanie
podstawy wznowienia w sposób odpowiadający przepisom art. 401 - 404 k.p.c. nie
oznacza oparcia skargi na ustawowej podstawie wznowienia, wówczas gdy
podnoszona podstawa nie zachodzi. Jeżeli podstawa skargi nie zostanie przez sąd
stwierdzona, podlega ona w myśl art. 410 k.p.c. odrzuceniu. Rozstrzygnięcie Sądu
drugiej instancji pod względem formalnym jest prawidłowe (por. postanowienie SN
z dnia 10 lutego 2006 r. I PZ 33/05, OSNP 2007, nr 3-4, poz. 48; wyrok SN z dnia
17 lipca 2006 r. I PK 5/06, Wokanda 2006, nr 11, s. 33; wyrok SN z dnia 16 maja
2007 r., III CSK 56/07, LEX nr 334985; czy postanowienie SN z dnia 7 lipca 2005 r.,
IV CO 6/05, LEX nr 155376).
4
Zdaniem Sądu Najwyższego rozstrzygnięcie to jest prawidłowe również
merytorycznie. Art. 401 pkt 2 k.p.c. stanowi, że można żądać wznowienia
postępowania z powodu nieważności, jeżeli strona nie miała zdolności sądowej lub
procesowej albo nie była należycie reprezentowana bądź jeżeli wskutek naruszenia
przepisów była pozbawiona możliwości działania. Należyta reprezentacja jest
związana z występowaniem w charakterze organów reprezentujących podmioty nie
będące osobami fizycznymi oraz w roli przedstawicieli ustawowych nieletnich i osób
ubezwłasnowolnionych. Jeżeli skarżący był w sprawie stanowiącej przedmiot
skargi zastępowany przez profesjonalnego pełnomocnika, to nie może być mowy o
„nienależytej reprezentacji” w rozumieniu art. 401 pkt. 2 k.p.c.. Podniesiony przez
powoda zarzut niewłaściwej reprezentacji należy rozumieć jako nieprawidłowe
reprezentowanie jego interesów polegające na zachowaniu, jak stwierdził w
skardze „niedostatecznie przekonującym” Niezależnie od prawdziwości tego
rodzaju sugestii, nie jest to jednak przyczyna nieważności postępowania. Czym
innym jest brak należytego umocowania pełnomocnika, co w przedmiotowej
sprawie oczywiście nie miało miejsca, a czym innym (w ocenie powoda)
niewłaściwe reprezentowanie jego interesów (postanowienie SN z dnia 9 czerwca
2000 r., I PKN 277/00, OSNAPiUS 2002, nr 1, poz. 15; postanowienie SN z dnia 5
listopada 1999 r., III AO 60/90).
Z powyższych względów Sąd Najwyższy oddalił zażalenie na podstawie art.
3941
§ 2 i 3 w związku z art. 39814
k.p.c..