Pełny tekst orzeczenia

Wyrok z dnia 9 marca 2011 r.
III SK 37/10
Dostosowanie się przez przedsiębiorstwo energetyczne w toku postępo-
wania taryfowego do oczekiwań Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki przez
przedłożenie do zatwierdzenia wniosku taryfowego, skonstruowanego z naru-
szeniem obowiązujących w tym zakresie unormowań, nie wyłącza możliwości
zmiany decyzji po zatwierdzeniu taryfy.
Przewodniczący SSN Bogusław Cudowski, Sędziowie SN: Zbigniew
Korzeniowski, Andrzej Wróbel (sprawozdawca).
Sąd Najwyższy, po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w dniu 9 marca
2011 r. sprawy z powództwa Polskiego Górnictwa Naftowego i Gazownictwa SA w
Warszawie przeciwko Prezesowi Urzędu Regulacji Energetyki o odmowę zmiany
taryfy, na skutek skargi kasacyjnej strony powodowej od wyroku Sądu Apelacyjnego
w Warszawie z dnia 2 marca 2010 r. [...]
u c h y l i ł zaskarżony wyrok i przekazał sprawę Sądowi Apelacyjnemu w
Warszawie do ponownego rozpoznania oraz orzeczenia o kosztach postępowania
kasacyjnego.
U z a s a d n i e n i e
Prezes Urzędu Regulacji Energetyki (Prezes Urzędu) decyzją z dnia 20 wrze-
śnia 2006 r. odmówił uwzględnienia wniosku Polskiego Górnictwa Naftowego i Ga-
zownictwa SA w Warszawie (powód) o zmianę taryfy dla paliw gazowych, przyjmując
że nie zostały spełnione określone w art. 155 k.p.a. i § 30 rozporządzenia Ministra
Gospodarki i Pracy z dnia 15 grudnia 2004 r. w sprawie szczegółowych zasad
kształtowania i kalkulacji taryf oraz rozliczeń w obrocie paliwami gazowymi (Dz.U. Nr
277, poz. 2750, dalej jako rozporządzenie taryfowe), przesłanki uzasadniające
uwzględnienie wniosku o zmianę taryfy powoda dla paliw gazowych (zatwierdzonej
decyzją z dnia 17 marca 2006 r.).
2
Powód wniósł odwołanie od powyższej decyzji, podnosząc w szczególności
zarzuty naruszenia 1) § 30 rozporządzenia taryfowego; 2) art. 45, 47, 23 i 32 Prawa
energetycznego; 3) 188 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej; 4) art. 92 ustawy z
dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (Dz.U. Nr 173, poz. 1807)
oraz 5) art. 155, art. 7 w związku z art. 77 i art. 80 a także art. 8 k.p.a. Powód wniósł
o uchylenie w całości zaskarżonej decyzji.
Uzasadniając zarzuty odwołania powód wyjaśnił, że złożenie wniosku o za-
twierdzenie zmiany taryfy w III i IV kwartale 2006 r. wynikało ze zmiany warunków
prowadzenia działalności gospodarczej stanowiących podstawę kalkulacji cen za-
wartych w taryfie zatwierdzonej przez Prezesa Urzędu decyzją z 17 marca 2006 r. na
okres od 1 kwietnia do 31 grudnia 2006 r. Przedmiotowa zmiana polegała na istot-
nym wzroście kosztów pozyskania gazu ziemnego powyżej poziomu przyjętego do
kalkulacji cen przyjętych w zatwierdzonej taryfie wskutek nieprzewidywalnych i nie-
zależnych od powoda czynników w następstwie wzrostu cen zakupu tego paliwa z
importu i niekorzystnych wahań kursu walut na zakup gazu ziemnego. Drugą oko-
licznością uzasadniającą stanowisko o zmianie warunków prowadzenia działalności,
stanowiącą podstawę wprowadzenia zmiany taryfy był brak rentowności obrotu ga-
zem wysokometanowym, który w pierwszych 4 miesiącach obowiązywania taryfy
przyniósł udokumentowaną stratę.
Zarzucając błędną wykładnię § 30 rozporządzenia taryfowego powód stwier-
dził, że hipotezą tego przepisu są objęte przypadki, kiedy przedsiębiorstwo faktycznie
poniosło zwiększone koszty (w tym przypadku zakupów gazu) jak i sytuacje, kiedy
poniesienie tych zwiększonych kosztów jest dopiero prognozowane. Ponadto zauwa-
żył, że literalna wykładnia tego przepisu nie daje podstaw do przyjęcia, iż ustawo-
dawca wprowadzając wymóg istotnej zmiany ograniczył przypadki stosowania § 30
rozporządzenia taryfowego do sytuacji, kiedy wzrost kosztów zakupu przekracza 5%.
Zdaniem powoda przedmiotowy przepis rozporządzenia nakłada na Prezesa Urzędu
obowiązek każdorazowego badania, czy wzrost kosztów ma istotny charakter, po-
nieważ nawet mniejszy niż 5% wzrost może być również uznany za mający charakter
istotny. Powołał się na przykłady, gdy przy mniejszym wzroście kosztów niż 5%
łączny efekt finansowy będzie miał istotny wpływ na wynik przedsiębiorstwa z dzia-
łalności koncesjonowanej lub gdy wzrost nastąpi w niekorzystnym momencie, np.
podczas napełniania magazynów gazu.
3
Powód zarzucił też, iż Prezes Urzędu zastosował § 30 rozporządzenia taryfo-
wego w sposób sprzeczny z wykładnią systemową. W zaskarżonej decyzji pominął
ustęp pierwszy opierając się tylko na ustępie drugim tego przepisu. Dokonując wy-
kładni § 30 nie uwzględnił przy jego interpretacji § 10 i 11 rozporządzenia taryfowe-
go. Pominął też przepis art. 46 ust. 1 Prawa energetycznego, który był podstawą do
wydania rozporządzenia taryfowego, naruszając zasadę zgodności rozporządzenia
wykonawczego z nadrzędnymi aktami normatywnymi. Powołując się na orzecznictwo
sądów powód wywodził, że taryfy powinny zapewniać przedsiębiorstwom energe-
tycznym rentowność prowadzonej działalności gospodarczej, a przepisy rozporzą-
dzenia taryfowego nie przewidują możliwości ustalenia taryfy poniżej uzasadnionych
kosztów i nie pozwalają na wymuszanie prowadzenia tej działalności ze stratą.
Powód zarzucił Prezesowi Urzędu, że stosując przepis § 30 rozporządzenia
taryfowego nie uwzględnił zasadniczych celów tego aktu wykonawczego wynikają-
cych z wykładni funkcjonalnej, to jest zapewnienia rentowności i pokrycia kosztów
uzasadnionych działalności przedsiębiorstw energetycznych. Powołał się na znany
Prezesowi Urzędu, określony w umowie, na podstawie której powód kupuje 65%
sprzedawanego gazu, sposób ustalania cen gazu na kolejny kwartał na podstawie
szeregu notowań rynkowych produktów ropopochodnych z okresu dziewięciu miesię-
cy poprzedzających taki kwartał. Powód zaznaczył, że składając wniosek miał pew-
ność, co do poziomu cen gazu ziemnego w III kwartale 2006 r., jakie będzie musiał
płacić. Znał też prognozę 7/9 składowych ceny, którą będzie płacił w IV kwartale
2006 r. Analiza cen przyjętych w kalkulacji taryfy i cen już możliwych do ustalenia
wskazywała zdaniem powoda, że poniesie wyższe o 6% od planowanych koszty
gazu ziemnego. Strata, jaką powód poniósł na obrocie gazu wysokometanowego w
pierwszych czterech miesiącach obowiązywania taryfy, określona na 153,61 mln zł
stanowi zdaniem powoda istotną zmianę warunków prowadzenia działalności gospo-
darczej w rozumieniu § 30 rozporządzenia taryfowego. Powód informował Prezesa
Urzędu o rozmiarach potencjalnej straty na działalności obrotu gazem wysokometa-
nowym w II kwartale 2006 r. Powołując się na własne wyliczenie dotyczące rzeczywi-
stej ceny jednostkowej gazu ziemnego w II kwartale 2006 r., która wynosiła 742 zł za
1.000 m3
, zamiast przyjętych w taryfie 702 zł powód dowodził, że wynoszący 5,7%
wzrost stanowił zgodną ze stanowiskiem Prezesa Urzędu przesłankę uzasadniającą
uwzględnienie wniosku o zatwierdzenie zmiany taryfy na okres od września do grud-
4
nia 2006 r. z uwagi na przekroczenie wskaźników określonych w § 30 ust. 2 rozpo-
rządzenia taryfowego.
Powód zarzucił ponadto, że Prezes Urzędu odmawiając zmiany taryfy argu-
mentował, iż w sytuacji istotnego wzrostu kosztów zakupu importowanego gazu wy-
sokometanowego powód powinien niwelować straty przychodami ze sprzedaży ga-
zów zaazotowanych. Takie postępowanie stanowi według powoda przykład niedo-
zwolonego subsydiowania skrośnego. Ponadto zdaniem powoda przedstawiona ar-
gumentacja Prezesa Urzędu jest nieprawidłowa również dlatego, że nie ma on kom-
petencji do uregulowania działalności powoda polegającej na sprzedaży gazu zaa-
zotowanego z własnego wydobycia. Działalność ta podlega regulacji ustawy z dnia 4
lutego 1994 r. - Prawo geologiczne i górnicze (Dz.U. Nr 27, poz. 96 ze zm.) i zgodnie
z art. 1 ust. 3 pkt 1 Prawa energetycznego przepisy tej ustawy nie mają do niej za-
stosowania. Również koncesja na obrót gazu udzielona powodowi nie obejmuje
sprzedaży gazu zaazotowanego z własnego wydobycia.
Prezes Urzędu wniósł o oddalenie odwołania, podkreślając, że ewentualna
zmiana decyzji zatwierdzającej taryfę mogłaby zostać dokonana na podstawie art.
155 k.p.a., który to przepis ma charakter wyjątkowy. Zastosowanie tego przepisu
uzależnione jest od istnienie kwalifikowanej postaci interesu strony, ponieważ interes
ten musi być „słuszny”. Ponadto interes ten nie może być sprzeczny z interesem
społecznym. Zdaniem Prezesa Urzędu interes powoda nie jest słuszny, ponieważ za
taki nie może zostać uznany interes polegający na „wymuszaniu niwelowania przez
organ regulacyjny wszelkich skutków ekonomicznych wynikających z ryzyka gospo-
darczego”. Ponadto, w interesie społecznym nie leży wprowadzenie kolejnej podwyż-
ki gazu w 2006 r., z uwagi na wpływ takiej podwyżki na poziom inflacji. Zdaniem Pre-
zesa Urzędu za zmianą decyzji nie przemawiały również systematyczne obniżki cen
produktów ropopochodnych, stanowiących podstawę dla kalkulacji cen importowane-
go gazu po dniu 20 sierpnia 2008 r. oraz stabilność kursu dolara. Odnosząc się do
zarzutu naruszenia § 30 ust. 2 rozporządzenia taryfowego, Prezes Urzędu przyjął, że
do zmiany decyzji na jego podstawie konieczne jest zajście przed złożeniem wniosku
nieprzewidzianych zmian w zakresie prowadzonej działalności koncesjonowanej, a
nie zmian prognozowanych w przyszłości. Wyjaśnił ponadto, że rzeczywista cena
importowa gazu była w okresie taryfowym wyższa od przyjętej kalkulacji taryfy o
0.92%, zaś kurs dolara o 1,6%, zatem strata kalkulacyjna na obrocie gazem wyso-
kometanowym wynosiła około 78 mln, podczas gdy całą działalność w okresie taryfo-
5
wym oszacowano na przynosząca zysk w wysokości 110 mln. Prezes Urzędu pod-
niósł również, że w postępowaniu o zatwierdzenie taryfy ocenie podlega działalność
w zakresie obrotu wszystkimi gazami i to ta działalność, a nie działalność w zakresie
obrotu poszczególnymi rodzajami gazu, musi być rentowna.
Sąd Okręgowy w Warszawie wyrokiem z dnia 2 marca 2010 r. [...] oddalił od-
wołanie powoda. Sąd Okręgowy ustalił, że w dniu 14 lipca 2006 r. powód kolejny raz
wystąpił do Prezesa Urzędu z wnioskiem o zatwierdzenie zmiany cen w obowiązują-
cej taryfie poprzez podniesienie ich o 10,2%. Następnie wysokość wnioskowanej
podwyżki została skorygowana do 4,9%. Wniosek został oparty na art. 47 ust. 1 i art.
45 ust. 1 Prawa energetycznego oraz § 30 rozporządzenia taryfowego w związku z
art. 155 k.p.a. Sąd Okręgowy uznał, że przedsiębiorstwo energetyczne może wnio-
skować o korektę cen ustalonych w stosowanej taryfie tylko w przypadku wystąpienia
istotnej zmiany warunków prowadzenie działalności gospodarczej. Zamiana ta musi
być nieprzewidywalna, to znaczy, że jej wystąpienie nie było możliwe do przewidze-
nia podczas kalkulacji taryfy. Powód w odwołaniu i piśmie procesowym wyjaśnił, że
parametry, które przyjął przy kalkulacji taryfy, przedstawione w pierwotnie złożonym
w styczniu 2006 r. wniosku były wyższe od przyjętych ostatecznie do ustalenia taryfy.
Powodem ich zmiany było stanowisko Prezesa Urzędu. Przykładowo, Prezes Urzędu
wezwał powoda do obniżania planowanego kursu dolara z 3,34 zł do 3,00 zł, zaś
ostatecznie kurs ten ustalono na 3,07 zł. Powód wyjaśnił, że składając wniosek w
styczniu 2006 r. dysponował wiedzą na temat cen zakupu gazu oraz kursu wymiany
walut do realizacji transakcji w umowach importowych w 2006 r. Na tej podstawie
Sąd Okręgowy przyjął, że skoro powód, mimo iż przewidywał jaki będzie w połowie
roku poziom cen gazu i kursu wymiany walut, ulegając wezwaniom Prezesa Urzędu
nie popartym żadnymi wyliczeniami i analizami, zdecydował się na obniżenie tych
wartości przyjętych do kalkulacji taryfy, to nie ma podstaw by twierdzić, że zaistniała
w praktyce zmiana warunków prowadzenia działalności gospodarczej była dla niego
nieprzewidziana. Brak było zatem podstawy do zmiany zatwierdzonej ostateczną
decyzją taryfy dla paliw gazowych. Ponadto nie zostały spełnione przesłanki z art.
155 k.p.a., ponieważ zmiana zatwierdzonej taryfy nie leży w interesie społecznym.
Odbiorcy gazu nie stanowią bowiem ogółu społeczeństwa.
Powód zaskarżył powyższy wyrok apelacją, zarzucając naruszenie art. 155
k.p.a. w związku z § 30 rozporządzenia taryfowego, art. 46 ust. 1 i 2 Prawa energe-
tycznego oraz art. 92 ust. 1 Konstytucji; art. 155 k.p.a.; art. 45 Prawa energetycznego
6
oraz § 3 rozporządzenia taryfowego w związku z art. 155 k.p.a.; art. 217 § 2 i art. 227
k.p.c., art. 328 § 2 k.p.c.; § 30 rozporządzenia taryfowego; art. 233 k.p.c.
Sąd Apelacyjny w Warszawie wyrokiem z dnia 2 marca 2010 r. [...] oddalił
apelację powoda. Sąd Apelacyjny wyjaśnił, że przepis art. 155 k.p.a. przewiduje wy-
jątkową możliwość dokonania zmiany ostatecznej decyzji administracyjnej. Organ
administracji publicznej może uchylić lub zmienić decyzję ostateczną jeżeli spełnione
są łącznie następujące przesłanki: 1) strona wyraziła zgodę na zmianę lub uchylenie
decyzji, 2) przepisy szczególne nie sprzeciwiają się zmianie lub uchyleniu takiej de-
cyzji, 3) za uchyleniem lub zmianą decyzji przemawia interes społeczny lub słuszny
interes strony. Tym samym postępowanie prowadzone przez organ administracyjny
zmierza do stwierdzenia, czy spełnione zostały wymienione powyżej przesłanki. Ich
spełnienie nie obliguje jednak organu do wydania decyzji zmieniającej, ponieważ
ustawodawca wyraźnie zastrzegł w przepisie, że decyzja może, a nie musi zostać
zmieniona. Rozstrzygnięcia podejmowane na podstawie art. 155 k.p.a. są zawsze
oparte na konstrukcji uznania administracyjnego, co oznacza, że ocena w konkretnej
sprawie, czy występują racje społeczne lub słuszny interes strony, należy do organu
rozstrzygającego i do niego też należy wybór jednego z możliwych rozwiązań.
Zdaniem Sądu Apelacyjnego w niniejszej sprawie spełniona została część
przesłanek określonych w art. 155 k.p.a., to jest zgoda adresata decyzji oraz brak
przepisu szczególnego sprzeciwiającego się zmianie decyzji. Nie została jednak
spełniona trzecia przesłanka to jest nie wykazano, że za zmianą przemawia interes
społeczny lub słuszny interes strony. Zdaniem Sądu Apelacyjnego, wbrew stanowi-
sku Prezesa Urzędu, przesłanki interesu społecznego i słusznego interesu strony nie
są tutaj przesłankami negatywnymi, co oznacza, że dojście przez organ do wniosku,
że przeciwko zmianie decyzji przemawia interes społeczny nie może oznaczać
stwierdzenia, że nie zostały spełnione przesłanki wskazane w art. 155 k.p.a. Według
Sądu Apelacyjnego słuszny interes strony to taki, który jest godny ochrony, nie stoi w
sprzeczności z prawem lub w kolizji z interesem społecznym. Zdaniem Sądu Apela-
cyjnego przedstawiony w apelacji interes powoda w zmianie decyzji z dnia 17 marca
2006 r. nie może zostać uznany za słuszny, ponieważ na ochronę prawną nie zasłu-
guje działanie zmierzające do obejścia prawa. Tymczasem postępowanie powoda
przy uzyskiwaniu decyzji zatwierdzającej taryfę na paliwo gazowe, a także przy póź-
niejszych postępowaniach dotyczących zmiany tej decyzji, świadczy o tym, że pró-
buje on obejść przepisy prawa regulujące sposób i tryb zatwierdzania taryf na paliwo
7
gazowe. Powód już na etapie postępowania o zatwierdzenie taryfy dysponował pra-
widłowymi prognozami niezbędnymi do dokonania kalkulacji cen gazu wysokometa-
nowego na rok 2006. Powód sam ten fakt przyznał, wskazując że do obniżenia pa-
rametrów cenowych przyjętych w kalkulacji taryfy został skłoniony przez Prezesa
Urzędu. W ten sposób powód chciał doprowadzić do szybszego wydania decyzji
zatwierdzającej taryfy, choć wiedział że nie będą one odpowiadać rzeczywistym po-
noszonym przez niego kosztom, a jednocześnie prawidłowe taryfy zamierzał uzyskać
w drodze późniejszych zmian decyzji zatwierdzającej taryfę. Takie postępowanie
zmierzało więc do obejścia przepisów prawa, które przewidywały ustalenie taryfy na
dany okres czasu, z uwzględnieniem prognoz, co do kształtowania się kosztów za-
kupu gazu przez przedsiębiorstwo. Powód dopuścił się również naruszenia przepisu
§ 3 rozporządzenia taryfowego, przewidującego dla przedsiębiorstwa występującego
o zatwierdzenie taryfy, obowiązek jej opracowania w sposób zapewniający pokrycie
kosztów uzasadnionych w zakresie określonym w art. 45 Prawa energetycznego oraz
ochronę interesów odbiorców przed nieuzasadnionym poziomem cen. Szczegółowe
uregulowania, co do sposobu ustalania taryf na paliwa gazowe zostały wprowadzone
między innymi w celu zapewnienia pewnej stabilności na tym rynku. Stabilność ta jest
niezbędna z punktu widzenia szeroko pojmowanego interesu społecznego. Działania
powoda, który w celu szybszego otrzymania decyzji zgodził się na przyjęcie niereal-
nych parametrów cenowych, dążąc następnie do urealniania taryfy w drodze uzyska-
nia decyzji zmieniających pierwotną decyzję o zatwierdzeniu taryfy, doprowadziłyby
do zniweczenia sensu wprowadzenia przepisów regulujących sposób zatwierdzania
taryf. Bez znaczenia pozostaje, że powód podał nieprawidłowe parametry za namo-
wą Prezesa Urzędu. To na nim spoczywał obowiązek przygotowania taryfy zgodnie z
wyżej wskazanymi wytycznymi i jego obciąża umyślne zawarcie w taryfie nieprawi-
dłowych parametrów cenowych. W przypadku, gdy pozwany zwlekał z wydaniem
decyzji odnośnie do taryf przedstawionych przez powoda lub gdyby oddalił jego
wniosek, powód dysponował przewidzianymi w prawie środkami, z których powinien
skorzystać, aby doprowadzić do sprawnego i prawidłowego ustalenia taryf na paliwa
gazowe. Zdaniem Sądu Apelacyjnego wniosek o zmianę decyzji administracyjnej nie
może stanowić alternatywy dla uzyskania prawidłowej decyzji administracyjnej w
drodze zaskarżenia decyzji nieprawidłowej.
Niezależnie od powyższego Sąd Apelacyjny uznał także, że na uwzględnienie
nie zasługiwałby wniosek powoda złożony na podstawie art. 30 rozporządzenia tary-
8
fowego, ponieważ w przepisie tym sprecyzowano, co stanowi istotną zmianę warun-
ków prowadzenia działalności w przypadku, gdy zmiana taka polega na zmianie cen
zakupu paliw gazowych w stosunku do cen przewidzianych w kalkulacji. Skoro zaś
powód nie wskazywał we wniosku, że nastąpiła zmiana cen paliw o co najmniej 5% w
stosunku do cen przyjętych w taryfie, brak było podstaw do wprowadzenia korekty
przyjętych w niej cen. Ponadto przepis ten w zakresie zmian jakie miałyby uzasad-
niać jego zastosowanie, wprowadza wymóg, aby były one nieprzewidziane, tymcza-
sem w niniejszej sprawie, jak już wyżej wspomniano, powód zaistnienie podobnej
zmiany cen gazu, doskonale przewidział, jednakże dobrowolnie wskazał w obliczeniu
taryfy błędne prognozy.
Powód zaskarżył wyrok Sądu Apelacyjnego skargą kasacyjną i wnosi o jego
uchylenie w całości oraz przekazanie sprawy temu Sądowi do ponownego rozpozna-
nia. Skarga kasacyjna powoda opiera się na obu wymienionych w art. 3983
§ 1 k.p.c.
podstawach.
W zakresie dotyczącym przepisów prawa procesowego stanowiących podsta-
wę skargi kasacyjnej, powód zarzucił wyrokowi Sądu Apelacyjnego naruszenie: 1)
art. 233 § 1 k.p.c., poprzez pozbawione oparcia w materiale dowodowym i nieupraw-
nione w świetle zasad logiki i doświadczenia życiowego stwierdzenie, jakoby „postę-
powanie powoda przy uzyskiwaniu decyzji zatwierdzającej taryfę świadczyło o tym,
że próbuje on obejść przepisy Prawa energetycznego regulujące sposób i tryb za-
twierdzania taryf na paliwo gazowe”; 2) art. 328 § 2 k.p.c., poprzez niewskazanie
podstawy faktycznej rozstrzygnięcia, w szczególności dowodów, na których oparł się
Sąd Apelacyjny formułując określone założenia i dokonując wykładni przepisów sta-
nowiących podstawę prawną zaskarżonego rozstrzygnięcia.
W zakresie dotyczącym przepisów prawa materialnego stanowiących podsta-
wę skargi kasacyjnej, powód zarzucił wyrokowi Sądu Apelacyjnego naruszenie: 1)
art. 45 ust. 1 pkt 1 i 3 oraz art. 3 pkt 21 Prawa energetycznego w związku z § 3 roz-
porządzenia taryfowego obowiązującego w dniu wydania decyzji z 20 września 2006
r. w związku z art. 155 k.p.a., poprzez błędną wykładnię polegającą na zakwestiono-
waniu słuszności interesu powoda i stwierdzeniu rzekomej sprzeczności tego intere-
su z interesem społecznym, w sytuacji w której decyzja o odmowie zmiany taryfy
uniemożliwiała powodowi realizację jego uprawnienia dążenia do pokrycia kosztów
uzasadnionych prowadzenia działalności, podczas gdy prawidłowa wykładnia powo-
łanych przepisów nie może prowadzić do uznania interesu przedsiębiorstwa energe-
9
tycznego za niesłuszny i sprzeczny z interesem społecznym, w sytuacji w której żą-
danie zmiany decyzji zatwierdzającej taryfę podyktowane jest koniecznością pokrycia
kosztów uzasadnionych prowadzenia przez to przedsiębiorstwo działalności; 2) art.
155 k.p.a., poprzez błędną wykładnię „skutkującą wydaniem decyzji o odmowie
zmiany taryfy z przekroczeniem granic uznania administracyjnego, podczas gdy pra-
widłowa wykładnia nakazuje przyjąć ogólną zasadę, w myśl której w przypadku speł-
nienia określonych w tym przepisie przesłanek zmiany taryfy sprawa powinna zostać
rozstrzygnięta zgodnie z wnioskiem powoda”; 3) art. 45 ust. 1 pkt 1 Prawa energe-
tycznego oraz § 3 rozporządzenia taryfowego, poprzez błędną wykładnię polegającą
na usankcjonowaniu wyrokiem sytuacji, w której powód nie ze swej winy był zmuszo-
ny prowadzić działalność na podstawie taryfy nie zapewniającej pokrycia kosztów
uzasadnionych, podczas gdy prawidłowa wykładnia tych przepisów nie może prowa-
dzić do wymuszenia na przedsiębiorstwie energetycznym prowadzenia działalności
na podstawie taryfy nie zapewniającej pokrycia kosztów uzasadnionych; 4) art. 45
ust. 1 pkt 1 Prawa energetycznego w związku z art. 3 pkt 21, art. 47 ust. 1 i 2 oraz
art. 23 ust. 2 pkt 2 Prawa energetycznego w związku z § 3 i 10 rozporządzenia tary-
fowego, poprzez ich błędną wykładnię polegającą na uznaniu, że uwzględnienie
przez powoda w toku postępowania taryfowego przekazanych przez Prezesa Urzędu
założeń do kalkulacji cen i stawek opłat zawartych w taryfie, które to założenia w
okresie stosowania taryfy okazały się następnie błędne, jest równoznaczne z naru-
szeniem przez powoda § 3 rozporządzenia taryfowego, podczas gdy prawidłowa wy-
kładnia tych przepisów powinna prowadzić do wniosku, że dążenie do takiego
ukształtowania taryfy, aby pokrywała ona koszty uzasadnione przedsiębiorstwa
energetycznego jest obowiązkiem nie tylko przedsiębiorstwa energetycznego, ale
również Prezesa Urzędu; 5) § 30 ust. 2 rozporządzenia taryfowego, poprzez jego
niezastosowanie wobec wadliwego uznania, że złożony przez powoda wniosek o
zatwierdzenie zmiany taryfy nie może być rozpoznany w trybie przewidzianym w tym
przepisie ze względu na okoliczność, iż nie nastąpiła zmiana cen paliw gazowych w
wysokości przekraczającej wielkość procentową wskazaną w § 30 ust. 2 rozporzą-
dzenia, podczas gdy z treści tego przepisu wynika wprost upoważnienie Prezesa
Urzędu do zmiany taryfy w przypadku, gdy analiza kosztów, jakie zostaną poniesione
przez przedsiębiorstwo energetyczne w okresie obowiązywania taryfy, wskazuje, że
wskutek nieprzewidzianej zmiany warunków prowadzenia działalności koszty te będą
istotnie wyższe od kosztów przyjętych w kalkulacji pierwotnie zatwierdzonej taryfy, o
10
zmianę której przedsiębiorstwo się ubiega, zaś zmiana ceny paliw gazowych o więcej
niż 5% stanowi tylko jedynie normatywny przykład istotnej zmiany warunków prowa-
dzenia działalności.
Prezes Urzędu w odpowiedzi na skargę kasacyjną wniósł o jej oddalenie.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Skarga kasacyjna powoda okazała się zasadna. Bezzasadny jest zarzut naru-
szenia art. 328 § 2 k.p.c. Naruszenie przepisu art. 328 § 2 k.p.c. może tylko wyjątko-
wo wypełniać podstawę kasacyjną określoną w art. 3983
§ 1 pkt 2 k.p.c. Powołanie
się na ten przepis jest usprawiedliwione tylko wówczas, gdy z uzasadnienia orzecze-
nia nie daje się odczytać, jaki stan faktyczny lub prawny stanowił podstawę rozstrzy-
gnięcia, co uniemożliwia kontrolę kasacyjną (wyroki Sądu Najwyższego z dnia: 5
czerwca 2009 r., I UK 21/09; 17 marca 2010 r., III SK 32/09; 28 listopada 2007 r., V
CSK 288/07). Zarzut ten jest nieuzasadniony, ponieważ uzasadnienie wyroku Sądu
Apelacyjnego nie zostało sporządzone w taki sposób, by jego kontrola kasacyjna nie
była możliwa. Ponadto, w zakresie tego przepisu nie mieści się ocena relacji między
dowodami, na których oparł się Sąd, a przyjętymi przez niego założeniami i wykład-
nią.
Przepis art. 3983
§ 3 k.p.c. stanowi wyraźnie, że podstawą skargi kasacyjnej
nie mogą być zarzuty dotyczące ustalenia faktów lub oceny dowodów. Skarga kasa-
cyjna jest bowiem nadzwyczajnym środkiem zaskarżenia służącym od prawomoc-
nego orzeczenia sądu drugiej instancji, w ramach którego Sąd Najwyższy kontroluje
wyłącznie stosowanie prawa, a nie ustalenia faktyczne. Wskazana w powołanym po-
wyżej przepisie niedopuszczalność oparcia skargi kasacyjnej na zarzutach dotyczą-
cych oceny dowodów niewątpliwie obejmuje zarzut naruszenia art. 233 § 1 k.p.c.,
który odnosi się wprost do oceny dowodów, regulując jej zasady. Przeprowadzenie
takiej oceny, jej poprawność i zgodność z przyjętymi w Kodeksie postępowania cywil-
nego zasadami, nie może być podstawą zarzutu skargi kasacyjnej i pozostaje poza
zakresem oceny Sądu Najwyższego (wyroki Sądu Najwyższego: z 13 marca 2009 r.,
III SK 25/08; z 17 marca 2010 r., III SK 33/09). Dlatego - co do zasady - sformułowa-
nie zarzutu naruszenia art. 233 k.p.c. jest skazane na niepowodzenie, zwłaszcza
wtedy, gdy zarzut ten odnosi się wprost do oceny dowodów dokonanej przez Sąd
drugiej instancji. Nie oznacza to jednak, że każdy zarzut naruszenia art. 233 k.p.c.
11
wyklucza kontrolę Sądu Najwyższego. Przepis art. 3983
§ 3 k.p.c., jako przepis
szczególny, wprowadzający wyjątek od ogólnej zasady zaskarżalności kasacyjnej
naruszenia przepisów postępowania, zawartej w art. 3983
§ 1 k.p.c., powinien być
wykładany ściśle (wyrok Sądu Najwyższego z 16 marca 2008 r., III CSK 17/06), jako
dotyczący oceny ustaleń dokonanych przez Sąd drugiej instancji (wniosków wynika-
jących z oceny poszczególnych dowodów lub ich syntezy w postaci „ustalenia fak-
tów”), a nie dokonywania samych ustaleń (reguł budowy podstawy faktycznej) po-
trzebnych dla zastosowania przepisu prawa materialnego (wyrok Sądu Najwyższego
z 1 lutego 2006 r., V CSK 86/05). Zarzut naruszenia art. 233 k.p.c. może zatem oka-
zać się zasadny, w przypadku braku pewnych ustaleń koniecznych do zastosowania
przepisu prawa materialnego.
Zdaniem Sądu Najwyższego w obecnym składzie zasadny okazał się zarzut
naruszenia art. 45 ust. 1 pkt 1 i 3, art. 3 pkt 21 Prawa energetycznego w związku z §
3 rozporządzenia taryfowego w związku z art. 155 k.p.a. Sąd Apelacyjny prawidłowo
zinterpretował art. 155 k.p.a. przyjmując, że nie jest słusznym interes strony w zmia-
nie decyzji, która została wydana na podstawie wadliwie sformułowanego wniosku.
Wadliwe jest jednak zastosowanie art. 155 k.p.a. z tym skutkiem, że interes powoda
został uznany za niegodny ochrony na tej podstawie, że w ostatecznie przedłożonej
do zatwierdzenia taryfie, powód uwzględnił planowane koszty zakupu paliw gazo-
wych na niższym poziomie niż wynikałoby to z przeprowadzonych pierwotnie i zgod-
nie z zasadami sztuki kalkulacji, po to, by uzyskać decyzję Prezesa Urzędu o
zatwierdzeniu taryfy, w sytuacji gdy wcześniej Prezes Urzędu sprzeciwił się zatwier-
dzeniu pierwotnego wniosku taryfowego. Zakładając, że powód na etapie składania
pierwotnego wniosku taryfowego prawidłowo obliczył koszty zakupu paliw gazowych,
stosując się do znanej także Prezesowi Urzędu kalkulacji kosztów zakupu paliw
gazowych w kolejnych kwartałach 2006 r. (z uwagi na formułę obliczania ceny zaku-
pu opartą na notowaniach rynkowych produktów ropopochodnych z okresu dziewię-
ciu miesięcy poprzedzających poszczególne kwartały), nie można uznać że jego
działanie polegające na dostosowaniu wniosku taryfowego do oczekiwania Prezesa
Urzędu, celem wydania decyzji o zatwierdzeniu taryfy, służyło obejściu prawa. Po-
wód zachowywał się jak racjonalnie działający przedsiębiorca. Dostosowując się do
oczekiwań Prezesa Urzędu uzyskał nową taryfę stabilizującą warunki sprzedaży
gazu, z korzyścią dla siebie i innych odbiorców. Uniknął kosztów i ryzyka związanych
z ewentualnym sporem sądowym wynikłym z odwołania od decyzji Prezesa Urzędu o
12
odmowie zatwierdzenia taryfy, który dodatkowo w przypadku wygranej powoda mógł
doprowadzić do odpowiedzialności odszkodowawczej Skarbu Państwa. Co prawda, z
orzecznictwa sądów administracyjnych wynika, że „słuszny interes strony nie może
przejawiać się w usiłowaniu uniknięcia konsekwencji podatkowych dobrowolnie pod-
jętych decyzji przez nią” (wyrok NSA z 25 czerwca 1997 r., III S.A. 1827/95), jednak-
że na etapie postępowania w sprawie zatwierdzenia taryfy przedsiębiorstwo energe-
tyczne swych decyzji cenowych nie dokonuje w pełni samodzielnie, ponieważ w celu
uzyskania decyzji zatwierdzającej taryfę musi - jako racjonalnie działający przedsię-
biorca - uwzględnić wytyczne organu właściwego do zatwierdzenia taryfy. Powód
słusznie argumentuje, że interes przedsiębiorstwa nie jest niesłuszny, jeżeli żądanie
zmiany decyzji zatwierdzającej taryfę uzasadnione jest koniecznością wzrostu nie-
zależnych od przedsiębiorstwa energetycznego kosztów zakupu paliw gazowych,
zaliczanych do kosztów uzasadnionych, których pokrycie ma zapewniać taryfa.
Z tych samych względów za uzasadniony należy uznać zarzut naruszenia art.
155 k.p.a. W pierwszej kolejności Sąd Najwyższy stwierdza, że interpretacja tego
przepisu dokonana przez Sąd Apelacyjny jest prawidłowa i Sąd drugiej instancji nie
naruszył art. 155 k.p.a. poprzez błędną wykładnię przyjmując, że organ administracji
rozpoznając wniosek strony o zmianę ostatecznej decyzji dysponuje swobodnym
uznaniem w zakresie jego uwzględnienia, nawet gdy spełnione zostaną przesłanki
zastosowania tego przepisu. Zarówno w doktrynie, jak i orzecznictwie utrwalony jest
pogląd, zgodnie z którym decyzje podejmowane w trybie art. 155 k.p.a. mają cha-
rakter decyzji uznaniowych (wyroki Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia: 13
grudnia 1996 r., III SA 1207/95, LEX nr 27431; 28 sierpnia 1996 r., III SA 642/95,
LEX nr 27286). Sąd Apelacyjny nie mógł zatem naruszyć tego przepisu przyjmując,
że decyzja z art. 155 k.p.a. ma charakter uznaniowy. Uznaniowy charakter decyzji z
art. 155 k.p.a. powoduje, że w postępowaniu sądowoadministracyjnym sądowa kon-
trola tego rodzaju decyzji obejmuje „samo postępowanie poprzedzające jej wydanie,
ale już nie rozstrzygnięcie, będące wynikiem dokonania wyboru” między kolidującymi
ze sobą ewentualnie wartościami składającymi się na słuszny interes strony oraz
interes społeczny (wyrok NSA z 28 sierpnia 1996 r., III S.A. 642/95). Weryfikacji w
postępowaniu przed sądami administracyjnymi nie podlega zatem sama decyzja
(rozstrzygnięcie) odmawiająca zmiany ostatecznej decyzji administracyjnej.
Jednakże inaczej jest w postępowaniu z odwołania od decyzji Prezesa
Urzędu, które zostają skierowane na drogę postępowania cywilnego. Odwołanie ini-
13
cjuje bowiem spór między wnoszącym je przedsiębiorstwem energetycznym a Pre-
zesem Urzędu, którego istotą jest to, czy w okolicznościach sprawy były podstawy do
wydania decyzji o określonej treści. Przedsiębiorstwo energetyczne może zatem żą-
dać przed sądem by została wydana korzystna dla niego decyzja. Sąd Okręgowy i
Sąd Apelacyjny nie powinny zatem poprzestać na ocenie sposobu postępowania
Prezesa Urzędu na etapie ustalania, czy interes powoda był słuszny i na czym pole-
ga interes społeczny, ale powinny samodzielnie - z wyjątkiem sytuacji, gdy wydanie
rozstrzygnięcia wymaga dokonania ustaleń faktycznych, których poczynienie w po-
stępowaniu sądowym jest niemożliwe lub - z uwagi na ich specjalistycznych charak-
ter - niecelowe - dokonać owego wyważenia między słusznym interesem przedsię-
biorstwa energetycznego a interesem społecznym. W niniejszej sprawie takie wywa-
żenie zostało dokonane, zaś odwołanie się do uznaniowego charakteru decyzji miało
jedynie posiłkowy charakter. Ponadto, naruszenie powyższej funkcji sądów orzekają-
cych w sprawach z odwołania od decyzji Prezesa Urzędu nie mieści się w podstawie
skargi kasacyjnej opartej na zarzucie błędnej wykładni art. 155 k.p.a.
Istnienie interesu społecznego lub słusznego, a więc kwalifikowanego interesu
strony musi być ustalone w konkretnej sprawie i musi uzyskać zindywidualizowaną
treść, wynikającą ze stanu faktycznego i prawnego sprawy (wyrok NSA z dnia 18
lutego 2000 r., V SA 1346/99). Słuszny interes strony jak i interes społeczny wyma-
gają, w braku ustalenia w wiążący sposób okoliczności umożliwiających zmianę de-
cyzji o zatwierdzeniu taryfy, rzetelnego ustalenia faktów, na które powoływał się po-
wód, a przede wszystkim wyjaśnienia niejasności w ustaleniach dotyczących rzeczy-
wistego wzrostu kosztów uzasadnionych w porównaniu do stanu stanowiącego pod-
stawę dla wydania decyzji o zatwierdzeniu taryfy. Ocena tego, czy w okolicznościach
danej sprawy istnieje interes społeczny lub słuszny interes strony w zmianie osta-
tecznej decyzji administracyjnej, zależy ściśle od ustaleń faktycznych poczynionych
przez sądy orzekające w sprawie z odwołania od decyzji Prezesa Urzędu oraz doko-
nanej przez nie oceny dowodów. Ograniczenie podstaw kasacyjnych w zakresie
ustaleń faktycznych oraz oceny dowodów powoduje, że kasacyjna kontrola nad
orzecznictwem sądów orzekających w takich sprawach jest ze swej natury ograni-
czona tylko do weryfikacji, czy określone okoliczności lub wartości mieszczą się w
ogóle w pojęciu słusznego interesu strony lub w pojęciu interesu publicznego, a nie
czy w konkretnym stanie faktycznym strona wnosząca skargę kasacyjną miała lub
nie miała słusznego interesu w domaganiu się zmiany ostatecznej decyzji admini-
14
stracyjnej, bądź czy w ustalonych w sprawie okolicznościach faktycznych za zmianą
decyzji przemawiał interes społeczny.
Uzasadniony jest również zarzut naruszenia art. 45 ust. 1 pkt 1 Prawa ener-
getycznego w związku z § 3 rozporządzenia taryfowego. Z orzecznictwa Sądu Naj-
wyższego dotyczącego taryf wynika, że dopuszczalna jest ich zmiana, jeżeli wskutek
działań regulatora rynku adresowanych do innych uczestników rynku, zmianie uległy
składniki kosztów podmiotu wnioskującego o zmianę decyzji o zatwierdzeniu taryfy
(uchwała Sądu Najwyższego z 15 czerwca 2004 r., III SZP 2/04 i późniejsze wyroki
powołane w odpowiedzi Prezesa Urzędu na skargę kasacyjną). W orzecznictwie
przyjęto, że pomimo potrzeby zapewnienia stabilności obrotu za sprawą rocznego
okresu obowiązywania taryfy, konieczne jest respektowanie ustawowych zasad z art.
45 ust. 1 Prawa energetycznego, zgodnie z którym taryfa powinna być ustalona w
sposób zapewniający pokrycie kosztów oraz powinna chronić odbiorców przed nieu-
zasadnionym poziomem cen. Taryfa skalkulowana poniżej uzasadnionych kosztów
sprzedawcy oznacza korzyść dla odbiorców, gdyż uzyskują oni produkt po cenie za-
niżonej. Korzyść ta staje się nieuprawnioną, jeżeli zostaje uzyskana poza granicami
ryzyka sprzedawcy, w wyniku administracyjnoprawnej struktury ustalania taryfy. Inte-
res odbiorców energii elektrycznej nie powinien co do zasady zablokować możliwości
urealnienia ceny administracyjnie ustalonej, jeżeli została ona źle ustalona i może
doprowadzić do pokrzywdzenia przedsiębiorstwa energetycznego. Dlatego jeżeli in-
teresy przedsiębiorstwa energetycznego mają być równoważone z interesami od-
biorców, to w każdym razie zupełnie wyjątkowe, bardzo szczególne okoliczności mu-
siałyby być przywołane ażeby odmówić - w trybie art. 155 k.p.a. - zapewnienia mini-
mum uzasadnionego interesu przedsiębiorstwa energetycznego ażeby nie musiało
sprzedawać swego produktu ze stratą po cenie niższej od kosztów nabycia energii
elektrycznej (uchwała z 15 czerwca 2004 r., III SZP 2/04). Powyższe stanowisko jed-
noznacznie wskazuje, że za słuszny interes strony w rozumieniu art. 155 k.p.a. nale-
ży uznać potrzebę ukształtowania taryfy na takim poziomie, by zapewnione było po-
krycie uzasadnionych kosztów. Nie jest to przy tym interes, który byłby sprzeczny z
interesem społecznym. Ten ostatni nie może także przeważać - w takiej sytuacji -
nad interesem przedsiębiorstwa energetycznego. Z orzecznictwa tego wynika jedno-
znacznie, że taki słuszny interes przedsiębiorstwa energetycznego występuje wów-
czas, gdy do zmiany otoczenia rynkowego, w jakim realizowane są zatwierdzone
taryfy dochodzi wskutek interwencji samego Prezesa Urzędu.
15
Powoduje to, że w sytuacji gdy taryfa wskutek ingerencji Prezesa Urzędu zo-
staje ustalona na takim poziomie, że zmiana otoczenia rynkowego niezależna od
samego przedsiębiorstwa energetycznego, jak i nie wynikająca z działań regulacyj-
nych samego Prezesa oznacza, że przedsiębiorstwo energetyczne nie otrzymuje za
sprzedawane paliwo gazowe ceny pozwalającej pokryć poziom uzasadnionych
kosztów, ma ono słuszny interes w zmianie decyzji a z interesem tym nie koliduje
interes społeczny. Nie można przy tym interpretować na niekorzyść przedsiębiorstwa
energetycznego tego, że dostosowało ono ostateczny wniosek taryfowy do oczeki-
wań regulatora. Gdyby oczekiwania te odpowiadały rozwojowi sytuacji rynkowej,
przedsiębiorstwo energetyczne uzyskiwałoby ze sprzedaży paliw gazowych cenę
pokrywającą uzasadnione koszty. Skoro zatem Prezes Urzędu dysponował informa-
cją o tym, jak będą się kształtowały ceny importowanego gazu z uwagi na ich zwią-
zek z cenami produktów ropopochodnych za okres poprzedzający o kilka miesięcy
poszczególne okresy ustalania cen sprzedaży gazu, powinien był uwzględnić ją w
zatwierdzanej kalkulacji. Wtedy jedyną niewiadomą pozostawał kurs walutowy. Jeżeli
kurs rzeczywisty nie odpowiadał kursowi prognozowanemu, zaś ewentualne koszty
ubezpieczenia się od ryzyka poprzez zawarcie odpowiednich umów na rynku walu-
towym nie mieściły się w zakresie kosztów uzasadnionych, nie można nie tylko od-
mówić słuszności interesu powoda w uzyskaniu zmiany decyzji o zatwierdzeniu ta-
ryfy, ale także wydanie decyzji odmawiającej zmiany decyzji o zatwierdzeniu taryfy
może zostać potraktowane jako wydanie decyzji, która prowadzi do utrwalanie stanu
niezgodnego z prawem (przedsiębiorstwo energetyczne nie uzyskuje wpływów po-
zwalających pokryć koszty uzasadnione wskutek dostosowania się do kalkulacji Pre-
zesa Urzędu).
Powyższe założenie opiera się na orzecznictwie sądów administracyjnych,
zgodnie z którym nie może uzasadniać zastosowania art. 155 k.p.a. sytuacja, gdy
zmiana ostatecznej decyzji prowadziłaby do wydania rozstrzygnięcia sprzecznego z
prawem, ale odpowiadającego słusznemu interesowi strony. Analogicznie należy
postępować w przypadku odmowy zastosowania tego przepisu. Odmowa zmiany
ostatecznej decyzji nie może prowadzić do tego, by zachowania uczestników rynku, z
uwagi na zmianę otoczenia rynkowego, w jakim wykonują działalność gospodarczą
poddaną regulacji, były sprzeczne z przepisem, na podstawie których wydano decy-
zję, która miałaby zostać zmieniona na podstawie art. 155 k.p.a. Na przeszkodzie
zastosowaniu tej argumentacji stoi jednak podstawa analizowanego zarzutu, który
16
ogranicza się do art. 45 ust. 1 pkt 1 Prawa energetycznego oraz rozporządzenia ta-
ryfowego.
Z tych samych powodów za uzasadniony należy uznać zarzut naruszenia art.
45 ust. 1 pkt 1 Prawa energetycznego w związku z art. 3 pkt 21, art. 47 ust. 1 i 2 oraz
23 ust. 2 pkt 2 Prawa energetycznego w związku z § 3 i 10 rozporządzenia taryfowe-
go.
Nieuzasadniony jest natomiast zarzut naruszenia § 30 ust. 2 rozporządzenia
taryfowego poprzez jego niezastosowanie. Zdaniem powoda przepis § 30 ust. 2 roz-
porządzenia taryfowego upoważnia Prezesa Urzędu do zmiany taryfy, gdy analiza
kosztów wykazuje, że wskutek nieprzewidywalnej zmiany warunków prowadzenia
działalności gospodarczej, koszty te będą istotnie wyższe od kosztów przyjętych w
kalkulacji pierwotnie zatwierdzonej taryfy, o zmianę której przedsiębiorstwo się
ubiega. Dlatego okoliczność zakupu paliw gazowych po cenach wyższych o więcej
niż 5% w stosunku do cen przyjętych w kalkulacji taryfy stanowi jedynie normatywny
przykład istotnej zmiany warunków prowadzenia działalności. Świadczy o tym użycie
w § 30 ust. 2 rozporządzenia taryfowego zwrotu „w szczególności”. Z powyższego
powód wywodzi, że podstawy do zmiany taryfy zachodzą także wtedy, gdy doszło do
zmiany cen zakupu paliw gazowych w stopniu niższym niż 5%. Zdaniem Sądu Naj-
wyższego skoro w § 30 ust. 2 rozporządzenia użyto zwrotu „w szczególności”, to
oznacza to, że zawarte w nim wyliczenie przypadków istotnej zmiany warunków pro-
wadzonej działalności nie ma wyczerpującego charakteru. Jednakże w zakresie „na-
zwanych” przypadków istotnej zmiany okoliczności, wymienionych w treści § 30 ust.
2 rozporządzenia taryfowego, należy przyjąć, że tylko takie sytuacje, które odpowia-
dają hipotezie normy wynikającej z tego przepisu, mieszczą się w pojęciu „istotnej
zmiany okoliczności”. Oznacza to w realiach niniejszej sprawy, że zmiana taryfy by-
łaby możliwa, gdyby cena zakupu paliw gazowych wzrosła o więcej niż 5%. Jedynie
w przypadku zmiany innych niż zakup paliwa gazowego kosztów uzasadnionych po-
woda, uwzględnionych przy kalkulacji taryfy, która ma zostać zmieniona, kryterium
istotnej zmiany warunków prowadzonej działalności nie stanowi wzrost lub spadek
kosztów (cen) o 5%.
Mając powyższe na względzie, Sąd Najwyższy orzekł jak w sentencji.
========================================