Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt I PK 124/11
POSTANOWIENIE
Dnia 26 stycznia 2012 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Zbigniew Hajn
w sprawie z powództwa Z. R.
przeciwko CMC Spółce Akcyjnej
o przywrócenie do pracy,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Pracy, Ubezpieczeń
Społecznych i Spraw Publicznych w dniu 26 stycznia 2012 r.,
skargi kasacyjnej strony pozwanej od wyroku Sądu Okręgowego - Sądu Pracy i
Ubezpieczeń Społecznych
z dnia 20 kwietnia 2011 r.,
odmawia przyjęcia skargi kasacyjnej do rozpoznania.
UZASADNIENIE
Wyrokiem z 20 kwietnia 2011 r. Sąd Okręgowy, po rozpoznaniu apelacji
powoda Z. R. w sprawie przeciwko CMC o przywrócenie do pracy, zmienił
zaskarżony wyrok w ten sposób, że przywrócił powoda do pracy na poprzednich
warunkach oraz orzekł o kosztach.
Pozwany zaskarżył powyższy wyrok skargą kasacyjną w całości. Wnosząc o
przyjęcie jej do rozpoznania wskazał na oczywistą zasadność skargi z uwagi na
fakt, iż sąd orzekający w drugiej instancji, naruszając przepisy prawa materialnego,
w istocie przekroczył granice kognicji w zakresie badania zasadności przyczyny
wypowiedzenia umowy o pracę w oparciu o art. 45 k.p., nie uwzględniając przy tym
specyfiki procedury zwolnień grupowych wynikającej ze szczególnej regulacji
2
ustawy z dnia 13 marca 2003 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania z
pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników, w
związku z czym – dokonując wadliwych założeń, uniemożliwił dokonanie
prawidłowej oceny prawnej zasadności roszczenia stanowiącego przedmiot
żądania pozwu. W ocenie pozwanego Sąd, bez zaistnienia ku temu jakichkolwiek
podstaw prawnych dokonał bezpodstawnej interpretacji wypowiedzenia umowy,
wbrew zaistniałym w tym przedmiocie okolicznościom i przyjął pozorną likwidację
stanowiska pracy powoda. Pozwany sformułował także kilka zagadnień prawnych
wskazując na „niewyczerpujący zakres funkcjonującego w obrocie orzecznictwa”.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Skarga kasacyjna pozwanego nie kwalifikowała się do przyjęcia celem jej
merytorycznego rozpoznania.
W uzasadnieniu wniosku o przyjęcie przedmiotowej skargi do rozpoznania
nie wykazano, by w sprawie występowało istotne zagadnienie prawne w rozumieniu
art. 3989
§ 1 pkt 1 k.p.c. Z orzecznictwa Sądu Najwyższego wynika, że
uzasadnienie wniosku opartego na przesłance wymienionej w art. 3989
§ 1 pkt 1
k.p.c. musi zawierać odpowiedni wywód zbliżony do tego, jaki jest przyjęty przy
przedstawieniu zagadnienia prawnego przez sąd odwoławczy na podstawie art.
390 k.p.c. (postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 9 maja 2006 r., V CSK 75/06,
niepubl.). Analogicznie należy traktować wymogi konstrukcyjne samego
zagadnienia prawnego, formułowanego w ramach przesłanki z art. 3989
§ 1 pkt 1
k.p.c., oraz jego związek ze sprawą i skargą kasacyjną, która miałaby zostać
rozpoznana przez Sąd Najwyższy. Zagadnienie prawne musi: 1) być sformułowane
w oparciu o okoliczności mieszczące się w stanie faktycznym sprawy wynikającym
z dokonanych przez sąd ustaleń (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 17 kwietnia
1996 r., II UR 5/96, OSNP 1997 nr 3, poz. 39 i postanowienie Sądu Najwyższego z
dnia 7 czerwca 2001 r., III CZP 33/01, LEX nr 52571); 2) być przedstawione w
sposób ogólny i abstrakcyjny tak, by umożliwić Sądowi Najwyższemu udzielenie
uniwersalnej odpowiedzi, nie sprowadzającej się do samej subsumcji i
rozstrzygnięcia konkretnego sporu (postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 15
3
października 2002 r., III CZP 66/02, LEX nr 57240; z dnia 22 października 2002 r.,
III CZP 64/02 LEX nr 77033 i z dnia 5 grudnia 2008 r., III CZP 119/08, LEX nr
478179); 3) pozostawać w związku z rozpoznawaną sprawą (postanowienia SN z
dnia 13 lipca 2007 r., III CSK 180/07; z dnia 4 sierpnia 2006 r., III CZ 47/06,
niepubl; z dnia 22 listopada 2007 r., I CSK 326/07, niepubl; z dnia 26 czerwca
2008 r., I CSK 108/08, niepubl) i 4) dotyczyć kwestii budzących rzeczywiście istotne
(poważne) wątpliwości. Istotność zagadnienia prawnego konkretyzuje się zaś w
tym, że w danej sprawie występuje zagadnienie prawne mające znaczenie dla
rozwoju prawa i praktyki sądowej. Twierdzenie o występowaniu istotnego
zagadnienia prawnego jest uzasadnione tylko wtedy, kiedy przedstawiony problem
prawny nie został jeszcze rozstrzygnięty przez Sąd Najwyższy lub kiedy istnieją
rozbieżne poglądy w tym zakresie, wynikające z odmiennej wykładni przepisów
konstruujących to zagadnienie (postanowienia SN z dnia 10 marca 2010 r., II UK
363/09, LEX nr 577467, z dnia 12 marca 2010 r., II UK 400/09, LEX nr 577468). W
rozpoznawanym w niniejszej sprawie wniosku o przyjęcie skargi kasacyjnej do
rozpoznania i w jego uzasadnieniu nie zawarto wywodu, który spełniałby powyższe
wymogi. Poprzestano jedynie na sformułowaniu kilku pytań, które nie są
wystarczające do zakwalifikowania ich jako istotne zagadnienia prawne w
rozumieniu art. 3989
§ 1 pkt 1 k.p.c.
Z kolei oparcie skargi kasacyjnej na przesłance wynikającej z art. 3989
§ 1
pkt 4 k.p.c., to jest oczywistej zasadności skargi, jest możliwe tylko wówczas, gdy
już na pierwszy rzut oka podstawy wskazane w skardze zasługują na
uwzględnienie, to jest, gdy zaskarżone orzeczenie jest niewątpliwie sprzeczne z
zasadniczymi i niepodlegającymi różnej wykładni przepisami albo zostało wydane w
wyniku oczywiście błędnej, widocznej bez głębszej analizy prawniczej wykładni lub
niewłaściwego zastosowania prawa. (zob. np. postanowienie Sądu Najwyższego z
dnia 8 marca 2002 r., I PKN 341/01, OSNP 2004 nr 6, poz. 100). Istotne jest
wykazanie kwalifikowanej postaci naruszenia przepisów prawa materialnego lub
procesowego polegającej na jego oczywistości, widocznej prima facie, przy
wykorzystaniu podstawowej wiedzy prawniczej (por. postanowienie Sądu
Najwyższego z dnia 16 września 2003 r., IV CZ 100/03, LEX nr 82274).
Podniesiony przez skarżącego zarzut przekroczenia granic kognicji w zakresie
4
badania zasadności przyczyny wypowiedzenia umowy o pracę w oparciu o przepis
art. 45 k.p., nieuwzględnienia specyfiki procedury zwolnień grupowych wynikającej
ze szczególnej regulacji ustawy z 13 marca 2003 r. o szczególnych zasadach
rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących
pracowników i dokonania wadliwych założeń, co skutkować miało
uniemożliwieniem dokonania prawidłowej oceny prawnej zasadności roszczenia
stanowiącego przedmiot żądania pozwu, nie stanowi podstawy dla przyjęcia
oczywistej zasadności skargi. Wbrew twierdzeniom pozwanego sąd drugiej instancji
szczegółowo przeanalizował stan faktyczny sprawy, czemu dał wyraz w
uzasadnieniu swego rozstrzygnięcia. Nieuzasadnione jest twierdzenie, że Sąd, bez
zaistnienia ku temu jakichkolwiek podstaw prawnych dokonał bezpodstawnej
interpretacji wypowiedzenia umowy, wbrew zaistniałym w tym przedmiocie
okolicznościom i błędnie przyjął pozorną likwidację stanowiska pracy powoda.
Wskazać nadto należy, że powołując się na przesłankę z art. 3989
§ 1 pkt 4 k.p.c.
pełnomocnik pozwanego nie wykazał kwalifikowanej postaci naruszenia prawa
polegającej na jego oczywistości widocznej prima facie, a Sąd Najwyższy nie widzi
sprzeczności z zasadniczymi i niepodlegającymi różnej wykładni przepisami, ani
oczywiście błędnej, widocznej na pierwszy rzut oka wykładni lub widocznego w taki
sposób niewłaściwego zastosowania prawa. A tylko w takiej sytuacji wskazana
przesłanka uzasadnia przyjęcie skargi kasacyjnej do rozpoznania.
Z przytoczonych względów Sąd Najwyższy orzekł o odmowie przyjęcia
skargi kasacyjnej do rozpoznania na podstawie art. 3989
k.p.c.