IV CZ 75/12
-
Data orzeczenia:
-
Organ orzekający:
-
Izby:
-
Jednostka obsługująca sprawę:
-
Forma orzeczenia:
-
Typ składu:
-
Skład sędziowski:
Powołane przepisy:
Informacje o źródle orzeczenia:
- Link do źródła orzeczenia
-
Data publikacji:18-03-2013
Dodatkowe informacje:
-
Sprawy przywołane w treści orzeczenia:
Pełny tekst orzeczenia
Sygn. akt IV CZ 75/12
POSTANOWIENIE
Dnia 25 października 2012 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Dariusz Dończyk (przewodniczący)
SSN Grzegorz Misiurek (sprawozdawca)
SSA Władysław Pawlak
w sprawie z powództwa R. T. B.
przeciwko Skarbowi Państwa - Prezesowi Sądu Okręgowego w B.
o zapłatę,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 25 października 2012 r.,
zażalenia powoda
na postanowienie o kosztach procesu zawarte w punkcie drugim wyroku
Sądu Apelacyjnego
z dnia 29 grudnia 2011 r.,
1. oddala zażalenie i przyznaje adwokatowi Ł. K. od Skarbu
Państwa - Sądu Apelacyjnego kwotę 450 (czterysta
pięćdziesiąt) zł, powiększoną o należną stawkę podatku od
towarów i usług, tytułem kosztów nieopłaconej pomocy
prawnej udzielonej powodowi z urzędu w postępowaniu
zażaleniowym;
2. zasądza od powoda na rzecz Skarbu Państwa - Prokuratorii
Generalnej Skarbu Państwa kwotę 450 (czterysta
pięćdziesiąt) zł tytułem kosztów postępowania
zażaleniowego.
Uzasadnienie
2
Sąd Apelacyjny, rozstrzygając w wyroku z dnia 29 grudnia 2011 r. o
kosztach procesu za drugą instancję, zasądził od powoda na rzecz Skarbu
Państwa - Prokuratorii Generalnej Skarbu Państwa kwotę 2.700 zł tytułem zwrotu
kosztów zastępstwa procesowego za drugą instancję.
W zażaleniu na to rozstrzygnięcie powód domagał się jego zmiany,
zarzucając naruszenie art. 102 k.p.c. przez jego niezastosowanie.
W odpowiedzi na zażalenie Prokuratoria Generalna Skarbu Państwa wniosła
o jego oddalenie i zasądzenie na jej rzecz od powoda kosztów postępowania
zażaleniowego.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Zażalenie nie zasługiwało na uwzględnienie.
Artykuł 102 k.p.c. przewiduje wyjątek od zasady odpowiedzialności strony
przegrywającej sprawę za koszty procesu (art. 98 § 1 k.p.c.). Zgodnie z tym
przepisem, w wypadkach szczególnie uzasadnionych sąd może zasądzić od strony
przegrywającej tylko część kosztów procesu albo nie obciążać jej w ogóle kosztami.
W orzecznictwie Sądu Najwyższego przyjmuje się, że ustalenie, czy w sprawie
zachodzi "wypadek szczególnie uzasadniony", zależy od swobodnej oceny sądu,
przy czym wskazuje się, że ocena wystąpienia takiego przypadku dokonywana
jest niezależnie od przyznanego stronie zwolnienia od kosztów sądowych
(zob. m.in. wyroki: z dnia 19 maja 2006 r., III CK 221/05, niepubl.; z dnia 3 lutego
2010 r., II PK 192/09, niepubl, i z dnia 27 maja 2010 r., II PK 359/09, niepubl,
oraz postanowienia: z dnia 13 grudnia 2007 r., I CZ 110/07, niepubl.; z dnia
27 stycznia 2010 r., II CZ 88/09, niepubl, i z dnia 11 lutego 2010 r., I CZ 112/09,
niepubl.). Podkreśla się również, że art. 102 k.p.c. nie może być rozszerzająco
wykładany, wyklucza uogólnienie i może być stosowany w zależności od
konkretnego przypadku (zob. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 16 lutego
1981 r., IV PZ 11/81, niepubl.). Ingerencja w powyższe uprawnienie
jurysdykcyjne sądu orzekającego, w ramach rozpoznawania środka zaskarżenia
od rozstrzygnięcia o kosztach postępowania, może być usprawiedliwiona jedynie
w razie stwierdzenia, że dokonana w zaskarżonym postanowieniu ocena jest
3
dowolna, oczywiście pozbawiona uzasadnionych podstaw (por. postanowienie SN
z dnia 15 czerwca 2011 r., V CZ 23/11, niepubl.).
W świetle przytoczonych uwag, nie można podzielić zarzutu skarżącej,
że ocena Sądu Apelacyjnego, wskazująca na zasadność rozstrzygnięcia
o kosztach procesu za drugą instancję na podstawie art. 98 § 1 k.p.c., jest
oczywiście pozbawiona uzasadnionych podstaw. Podniesione w zażaleniu
okoliczności, odnoszące się wyłącznie do stanu majątkowego skarżącego, nie
stanowią wystarczającej przesłanki do zastosowania art. 102 k.p.c.
Mając powyższe na względzie, Sąd Najwyższy na podstawie art. 3941
§ 3
w związku z art. 39814
k.p.c. orzekł, jak w sentencji.
jw
POSTANOWIENIE
Dnia 25 października 2012 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Dariusz Dończyk (przewodniczący)
SSN Grzegorz Misiurek (sprawozdawca)
SSA Władysław Pawlak
w sprawie z powództwa R. T. B.
przeciwko Skarbowi Państwa - Prezesowi Sądu Okręgowego w B.
o zapłatę,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 25 października 2012 r.,
zażalenia powoda
na postanowienie o kosztach procesu zawarte w punkcie drugim wyroku
Sądu Apelacyjnego
z dnia 29 grudnia 2011 r.,
1. oddala zażalenie i przyznaje adwokatowi Ł. K. od Skarbu
Państwa - Sądu Apelacyjnego kwotę 450 (czterysta
pięćdziesiąt) zł, powiększoną o należną stawkę podatku od
towarów i usług, tytułem kosztów nieopłaconej pomocy
prawnej udzielonej powodowi z urzędu w postępowaniu
zażaleniowym;
2. zasądza od powoda na rzecz Skarbu Państwa - Prokuratorii
Generalnej Skarbu Państwa kwotę 450 (czterysta
pięćdziesiąt) zł tytułem kosztów postępowania
zażaleniowego.
Uzasadnienie
2
Sąd Apelacyjny, rozstrzygając w wyroku z dnia 29 grudnia 2011 r. o
kosztach procesu za drugą instancję, zasądził od powoda na rzecz Skarbu
Państwa - Prokuratorii Generalnej Skarbu Państwa kwotę 2.700 zł tytułem zwrotu
kosztów zastępstwa procesowego za drugą instancję.
W zażaleniu na to rozstrzygnięcie powód domagał się jego zmiany,
zarzucając naruszenie art. 102 k.p.c. przez jego niezastosowanie.
W odpowiedzi na zażalenie Prokuratoria Generalna Skarbu Państwa wniosła
o jego oddalenie i zasądzenie na jej rzecz od powoda kosztów postępowania
zażaleniowego.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Zażalenie nie zasługiwało na uwzględnienie.
Artykuł 102 k.p.c. przewiduje wyjątek od zasady odpowiedzialności strony
przegrywającej sprawę za koszty procesu (art. 98 § 1 k.p.c.). Zgodnie z tym
przepisem, w wypadkach szczególnie uzasadnionych sąd może zasądzić od strony
przegrywającej tylko część kosztów procesu albo nie obciążać jej w ogóle kosztami.
W orzecznictwie Sądu Najwyższego przyjmuje się, że ustalenie, czy w sprawie
zachodzi "wypadek szczególnie uzasadniony", zależy od swobodnej oceny sądu,
przy czym wskazuje się, że ocena wystąpienia takiego przypadku dokonywana
jest niezależnie od przyznanego stronie zwolnienia od kosztów sądowych
(zob. m.in. wyroki: z dnia 19 maja 2006 r., III CK 221/05, niepubl.; z dnia 3 lutego
2010 r., II PK 192/09, niepubl, i z dnia 27 maja 2010 r., II PK 359/09, niepubl,
oraz postanowienia: z dnia 13 grudnia 2007 r., I CZ 110/07, niepubl.; z dnia
27 stycznia 2010 r., II CZ 88/09, niepubl, i z dnia 11 lutego 2010 r., I CZ 112/09,
niepubl.). Podkreśla się również, że art. 102 k.p.c. nie może być rozszerzająco
wykładany, wyklucza uogólnienie i może być stosowany w zależności od
konkretnego przypadku (zob. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 16 lutego
1981 r., IV PZ 11/81, niepubl.). Ingerencja w powyższe uprawnienie
jurysdykcyjne sądu orzekającego, w ramach rozpoznawania środka zaskarżenia
od rozstrzygnięcia o kosztach postępowania, może być usprawiedliwiona jedynie
w razie stwierdzenia, że dokonana w zaskarżonym postanowieniu ocena jest
3
dowolna, oczywiście pozbawiona uzasadnionych podstaw (por. postanowienie SN
z dnia 15 czerwca 2011 r., V CZ 23/11, niepubl.).
W świetle przytoczonych uwag, nie można podzielić zarzutu skarżącej,
że ocena Sądu Apelacyjnego, wskazująca na zasadność rozstrzygnięcia
o kosztach procesu za drugą instancję na podstawie art. 98 § 1 k.p.c., jest
oczywiście pozbawiona uzasadnionych podstaw. Podniesione w zażaleniu
okoliczności, odnoszące się wyłącznie do stanu majątkowego skarżącego, nie
stanowią wystarczającej przesłanki do zastosowania art. 102 k.p.c.
Mając powyższe na względzie, Sąd Najwyższy na podstawie art. 3941
§ 3
w związku z art. 39814
k.p.c. orzekł, jak w sentencji.
jw