Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt V CNP 61/13
POSTANOWIENIE
Dnia 20 maja 2014 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Teresa Bielska-Sobkowicz
w sprawie ze skargi J. M.
o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego postanowienia Sądu
Okręgowego w J. z dnia 10 maja 2012 r.,
w sprawie z wniosku J. M.
przy uczestnictwie P. M. reprezentowanej przez kuratora M. K. i M. K.
o zezwolenie na dokonanie czynności przekraczającej zakres zwykłego zarządu
majątkiem dziecka,
na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej w dniu 20 maja 2014 r.,
odrzuca skargę.
UZASADNIENIE
2
W związku ze skargą wnioskodawcy J. M. o stwierdzenie niezgodności z
prawem prawomocnego postanowienia Sądu Okręgowego w J. z dnia 10 maja
2012 r. należy zważyć, co następuje.
Skarga o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia
powinna zawierać: oznaczenie wyroku, od którego jest wniesiona, ze wskazaniem,
czy jest on zaskarżony w całości lub w części, przytoczenie jej podstaw oraz ich
uzasadnienie, wskazanie przepisu prawa, z którym zaskarżony wyrok jest
niezgodny, uprawdopodobnienie wyrządzenia szkody, spowodowanej przez
wydanie wyroku, którego skarga dotyczy, wykazanie, że wzruszenie zaskarżonego
wyroku w drodze innych środków prawnych nie było i nie jest możliwe, a ponadto –
gdy skargę wniesiono stosując art. 4241
§ 2 k.p.c. – że występuje wyjątkowy
wypadek uzasadniający wniesienie skargi, wniosek o stwierdzenie niezgodności
wyroku z prawem.
Skarga nie spełnia wymagań określonych w art. 4245
§ 1 pkt 4 i 5 k.p.c.
Uprawdopodobnienie wyrządzenia szkody, spowodowanej przez wydanie
wyroku, którego skarga dotyczy polega na przedstawieniu wyodrębnionego
wywodu przekonującego, że szkoda została wyrządzona oraz określającego czas
jej powstania, postać i związek przyczynowy z wydaniem wyroku niezgodnego
z prawem (por.: postanowienie SN z dnia 31 stycznia 2006 r., sygn. akt IV CNP
38/05, OSNC z 2006 r., nr 7 – 8, poz. 141; postanowienie SN z dnia 22 listopada
2005 r., sygn. akt I CNP 19/05, nie publ.; postanowienie SN z dnia 23 września
2005 r., sygn. akt III CNP 5/05, nie publ.; postanowienie SN z dnia 11 sierpnia
2005 r., sygn. akt III CNP 4/05, OSNC z 2006 r., nr 1, poz. 16). Zgodnie
z utrwalonym stanowiskiem Sądu Najwyższego, ten kreatywny wymóg skargi
o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia obliguje
skarżącego do złożenia oświadczenia, że szkoda wystąpiła, jak również do
wskazania jej rodzaju i rozmiaru, a ponadto do powołania lub przedstawienia
dowodów lub innych środków uwiarygodniających jego twierdzenie. Przesłanka
uprawdopodobnienia szkody, uregulowana w art. 4245
§ 1 pkt 4 k.p.c., zostaje
3
spełniona, jeżeli skarżący powoła w skardze nie tylko wszystkie znane mu fakty,
które wskazują na związek między zaskarżonym wyrokiem a doznanymi wskutek
jego wydania stratami lub utraconymi korzyściami, ale ponadto powoła dowody lub
co najmniej ich surogaty, które uczynią twierdzenie o wyrządzeniu szkody
wiarygodnym (tak m.in.: postanowienie SN z dnia 25 lipca 2006 r., III CNP 40/06,
nie publ.; postanowienie SN z dnia 23 marca 2006 r., IV CNP 23/06, teza
opublikowana w Biuletynie SN z 2006 r., nr 6, s. 8). Tak rozumianego obowiązku
skarżący nie spełnił. Nie przedstawił jakichkolwiek dowodów lub ich surogatów na
okoliczność poniesienia wskazanej przez niego szkody, prezentując jedynie własne
twierdzenia w tym zakresie. Mając na uwadze to, że składnikami tej szkody są
koszty procesu (koszt opinii biegłego, koszty sądowe i koszty zastępstwa
procesowego), należy zauważyć, iż koszty procesu, którymi strona została
obciążona, nawet gdyby zostały one już uiszczone przed wniesieniem skargi, nie
stanowią szkody w rozumieniu art. 4245
§ 1 pkt 4 k.p.c. (zob.: postanowienie SN
z dnia 26 czerwca 2008 r., sygn. akt I CNP 47/08, nie publ.; postanowienie SN
z dnia 23 sierpnia 2007 r., sygn. akt I BP 24/07, nie publ.; postanowienie SN z dnia
28 listopada 2006 r., III CNP 46/06 nie publ.; postanowienie SN z dnia 27 lipca
2006 r., sygn. akt II BP 11/06, OSNP z 2007 r., nr 15 – 16, nr 223).
Zgodnie z art. 4245
§ 1 pkt 5 k.p.c. skarżącego obciąża obowiązek
przedstawienia analizy prawnej przepisów dotyczących środków zaskarżenia,
których zastosowanie jest niedopuszczalne lub z innych przyczyn na pewno nie
mogłoby odnieść skutku. Skarżący powinien wykazać, że od zaskarżonego wyroku
(postanowienia) nie przysługuje środek prawny, przy pomocy którego mogłoby
nastąpić wzruszenie zaskarżonego orzeczenia (postanowienie SN z dnia
23 stycznia 2009 r., sygn. akt I CNP 108/08, nie publ.). Oznacza to obowiązek
przeprowadzenia analizy przepisów dotyczących środków prawnych, których
zastosowanie jest niedopuszczalne lub które z innych przyczyn nie mogłyby
odnieść skutku. Skarżący musi „wykazać”, a więc nie „wskazać”, „przytoczyć” czy
„uwiarygodnić”, że wzruszenie zaskarżonego orzeczenia w drodze innych środków
prawnych nie było i nie jest możliwe. Wykazanie w skardze o stwierdzenie
niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia, że wzruszenie zaskarżonego
orzeczenia w drodze innych środków prawnych nie było i nie jest możliwe polega
4
na ujawnieniu i przedstawieniu tej okoliczności w sposób wyczerpujący i nie
budzący wątpliwości oraz na dowiedzeniu jej istnienia i przekonującym
uzasadnieniu (postanowienie SN z dnia 27 stycznia 2006 r., sygn. akt III CNP 23/05,
OSNC z 2006 r., nr 7 – 8, poz. 140). Nie chodzi tylko o skargę kasacyjną, ale także
o skargę o wznowienie postępowania oraz o inne środki prawne pozwalające na
zmianę lub uchylenie orzeczenia, ewentualnie służące pozbawieniu lub
ograniczeniu wykonalności (zob. postanowienie SN z dnia 24 lipca 2008 r., sygn.
akt I CNP 50/08, nie publ.). Skarżący uzasadniając to, że w niniejszej sprawie
wzruszenie zaskarżonego postanowienia w drodze innych środków prawnych nie
było i nie jest możliwe wykazał niedopuszczalność skargi kasacyjnej powołując się
na przepis art. 5191
§ 2 k.p.c., ale nie przeprowadził dostatecznej analizy prawnej
możliwości skorzystania z innych środków prawnych, podnosząc jedynie
ogólnikowo, że wzruszenie zaskarżonego orzeczenia nie było i nie jest możliwe
w drodze innych środków prawnych.
Należy również zauważyć, że na podstawie art. 4245
§ 1 pkt 1 k.p.c. skarga
powinna zawierać oznaczenie wyroku, od którego jest wniesiona, ze wskazaniem,
czy jest on zaskarżony w całości lub w części. Skarżący wprawdzie oznaczył
orzeczenie, które objął wniesioną skargą wraz z zakresem zaskarżenia, ale podał,
że zaskarża postanowienie z dnia 26 kwietnia 2012 r., podczas gdy w tym dniu Sąd
Okręgowy rozpoznał niniejszą sprawę, a orzeczenie wydał w dniu 10 maja 2012 r.
Jednakże błąd ten, z uwagi na inne stwierdzenia pozwalające zidentyfikować
zaskarżone orzeczenie, został uznany za oczywistą omyłkę pisarską.
Wobec powyższego Sąd Najwyższy orzekł jak w sentencji na podstawie art.
4248
§ 1 k.p.c.