Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III CSK 420/06
POSTANOWIENIE
Dnia 18 grudnia 2006 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Jacek Gudowski
w sprawie z wniosku D.P.
przy uczestnictwie J.K., J.K., E.M. i [...],
o ustanowienie służebności drogi koniecznej,
na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej w dniu 18 grudnia 2006 r.,
na skutek skargi kasacyjnej uczestników J.K., J.K. i E.M. od postanowienia Sądu
Okręgowego w N.
z dnia 4 lipca 2006 r., sygn. akt [...],
odrzuca skargę kasacyjną.
2
Uzasadnienie
Postanowieniem z dnia 4 lipca 2006 r. Sąd Okręgowy w N. oddalił apelację
uczestników J.K., J.K., E.M. od postanowienia Sądu Rejonowego w N. z dnia 2
listopada 2005 r.
Od postanowienia Sądu Rejonowego uczestnicy wnieśli skargę kasacyjną.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Zgodnie z art. 3984
§ 1 k.p.c., skarga kasacyjna – obok oznaczenia
zaskarżonego orzeczenia wraz ze wskazaniem zakresu zaskarżenia, podstaw
kasacyjnych i ich uzasadnienia, wniosku o uchylenie lub uchylenie i zmianę
orzeczenia z oznaczeniem zakresu żądanego uchylenia lub zmiany – powinna
zawierać, jako jeden z elementów konstrukcyjnych, wniosek o przyjęcie skargi
kasacyjnej do rozpoznania i jego uzasadnienie.
Sąd Najwyższy wielokrotnie wyjaśniał, że brak okoliczności uzasadniających
przyjęcie skargi kasacyjnej do rozpoznania jest tzw. brakiem istotnym,
nienaprawialnym w trybie właściwym dla usuwania braków formalnych, zatem
skarga kasacyjna dotknięta tym brakiem podlega odrzuceniu a limine (uchwała
składu siedmiu sędziów z dnia 30 kwietnia 1938 r., C III 319/37, Zb. Urz. 1938, poz.
303 oraz postanowienia z dnia 4 lutego 2000 r., II CZ 178/99, OSNC 2000, nr 7-8,
poz. 147, z dnia 16 października 1997 r., II CKN 404/97, OSNC 1998, nr 4, poz. 59,
z dnia 21 marca 2000 r., II CKN 711/00, OSNC 2000, nr 7-8, poz. 151, z dnia
21 lipca 2005 r., V CSK 15/05, nie publ. oraz z dnia 26 października 2005 r., III CSK
23/05, nie publ.).
W postanowieniu z dnia 8 września 2006 r. (II CZ 57/06, nie publ.) Sąd
Najwyższy orzekł, że wniosek o przyjęcie skargi kasacyjnej do rozpoznania
powinien być sformułowany wyraźnie, sąd nie może bowiem domniemywać go
z uzasadnienia powodów przyjęcia skargi do rozpoznania. Gwarancją fachowości
oraz prawniczej poprawności sporządzania skarg jest m.in. przymus adwokacko-
radcowski ustanowiony w art. 871
k.p.c. (por. postanowienie z dnia 8 czerwca 2004
r., V CK 353/04, nie publ.; z dnia 22 marca 2001 r., V CZ 131/00, OSNC 2001, nr
3
10, poz. 156; BSN 2001, nr 5, s. 12; MoP 2001, nr 13, s. 691; z dnia 26 maja 1997
r., II CKN 189/97, nie publ.; z dnia 16 października 1997 r., II CKN 390/97, nie
publ.; wyrok z dnia 19 marca 1997 r., II CKN 16/97, nie publ.; z dnia 5 grudnia 1996
r., I PKN 33/96, OSNAPUS 1997, nr 14, poz. 250).
Tymczasem skarżący sformułowali w skardze kasacyjnej jedynie „prośbę do
Sądu Najwyższego o uwzględnienie jej”, co jest nie wystarczające w świetle
wymagań art. 3984
§ 1 pkt 3 k.p.c. i co czyni skargę niedopuszczalną, niezależnie
od faktu, że uczestnicy sporządzili prawidłowo skonstruowane uzasadnienie
wniosku (por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 14 lipca 2005 r., III CZ
61/05, OSNC 2006, nr 4, poz. 75). Trzeba przy tym wyraźnie zaakcentować, że
treść art. 3984
§ 1 k.p.c. nie budzi wątpliwości. Wszystkie wymagania stawiane
skardze kasacyjnej zostały określone w sposób przejrzysty, zupełny
i wystarczający, a konstrukcja przepisu – gramatyczna i logiczna – jest jasna; każde
wymaganie ma – ze względu na swą funkcję procesową – byt samodzielny
i odrębny, musi być zatem spełnione oddzielnie, niezależnie od innych.
W związku z tym samo wniesienie skargi kasacyjnej oraz zawarcie w niej
„prośby o uwzględnienie skargi”, podobnie jak inne akty woli skarżącego
wskazujące na zamiar poddania skarżonego orzeczenia kontroli Sądu
Najwyższego, nie może być utożsamiane z wnioskiem o przyjęcie skargi kasacyjnej
do rozpoznania, o którym mowa w art. 398-4
§ 1 pkt 3. W postanowieniu z dnia
21 listopada 2006 r., III CZ 78/06 (jeszcze nie publ.) Sąd Najwyższy wyraźnie
zresztą podkreślił, że z punktu widzenia uniwersalnych zasad procesu za
niewadliwą (legalną) – a tym samym skuteczną – można uznać tylko taką czynność
procesową, która odpowiada wszystkim wymaganiom wzorca przewidzianego dla
niej przez ustawę. Skoro zatem ustawa jednoznacznie wymaga sformułowania
wniosku o przyjęcie skargi kasacyjnej do rozpoznania, to wymagania tego nie
można zastępować innymi wnioskami. Należy przy tym zaznaczyć, że zawarta
w skardze „prośba o uwzględnienie skargi kasacyjnej” mogłaby się zaktualizować
dopiero po przyjęciu skargi do rozpoznania, co jednak bez stosownego wniosku
nastąpić nie mogło.
W tej sytuacji należało orzec, jak w sentencji (art. 3986
§ 2 k.p.c. w zw. z art.
3984
§ 1 pkt 3 k.p.c.).