Sygn. akt II PK 257/13
POSTANOWIENIE
Dnia 10 lipca 2014 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Halina Kiryło (przewodniczący)
SSN Beata Gudowska
SSN Roman Kuczyński (sprawozdawca)
w sprawie z powództwa R. N.
przeciwko H. P. Sp. z o.o. w W.
o wynagrodzenie, wynagrodzenie za pracę w godzinach nadliczbowych i diety,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Pracy, Ubezpieczeń
Społecznych i Spraw Publicznych w dniu 10 lipca 2014 r.,
skargi kasacyjnej powoda od wyroku Sądu Okręgowego - Sądu Pracy i
Ubezpieczeń Społecznych w O.
z dnia 25 kwietnia 2013 r.
1. odrzuca skargę kasacyjną,
2. nie obciąża powoda kosztami postępowania kasacyjnego.
UZASADNIENIE
Sąd Okręgowy – Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w O. wyrokiem z
dnia 25 kwietnia 2013 r., zmienił zaskarżony wyrok w punkcie I w ten sposób, że
zasądził od strony pozwanej H. P. Sp. z o.o. w W. na rzecz powoda R. N.: kwotę
1.811,65 zł (jeden tysiąc osiemset jedenaście złotych sześćdziesiąt pięć groszy)
tytułem dodatku za pracę w godzinach nadliczbowych; kwotę 258,25 zł (dwieście
pięćdziesiąt osiem złotych dwadzieścia pięć groszy) tytułem wynagrodzenia za
czas niezdolności do pracy wskutek choroby; kwotę 0,24 zł (dwadzieścia cztery
grosze) tytułem wynagrodzenia za urlop wraz z odsetkami ustawowymi od dnia 27
2
lipca 2010 r., a w pozostałej części powództwo oddalił (pkt 1). Odrzucił apelację w
części dotyczącej wynagrodzenia (dodatku) za pracę w godzinach nadliczbowych
ponad kwotę 1.811,65 zł, a w pozostałej części oddalił apelację (pkt 2) od wyroku
Sądu Rejonowego - Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w O. z dnia 28
listopada 2012 r. wydanego w sprawie o wynagrodzenie, wynagrodzenie za pracę
w godzinach nadliczbowych i diety.
Powód w skardze kasacyjnej wyrok Sądu Okręgowego w O. z dnia 25
kwietnia 2013 r. zaskarżył w części dotyczącej odrzucenia apelacji w części
dotyczącej wynagrodzenia (dodatku) za pracę w godzinach nadliczbowych ponad
kwotę 1.811,65 zł oraz oddalenia apelacji w części dotyczącej zapłaty przez
pozwanego następujących kwot: 7.938 euro tytułem niewypłaconych diet z tytułu
podróży służbowej; 10.428,75 zł tytułem niewypłaconego wynagrodzenia
chorobowego; 9.232,76 zł tytułem wynagrodzenia za okres urlopu
wypoczynkowego. Skargę kasacyjną oparto na zarzutach naruszeniu przepisów
prawa materialnego: - poprzez niewłaściwe zastosowanie przepisu art. 18 § 2 k.p.,
poprzez stwierdzenie, że postanowienia umowy o pracę zawartej między powodem
a pozwaną były dla powoda korzystniejsze niż przepisy prawa pracy, szczególnie w
części dotyczącej wynagrodzenia za pracę; - poprzez niewłaściwe zastosowanie
przepisu art. 172 k.p. wskutek przyjęcia za podstawę wypłaty polskiego
wynagrodzenia za czas urlopu zamiast holenderskiego; - poprzez błędną wykładnię
przepisu art. 77 § 1 k.p. i przyjęcie że „krótkotrwałe delegowanie” nie jest podróżą
służbową, w związku z czym nie przysługują za nie diety. Ponadto w skardze
powód wskazał naruszenie przepisów postępowania: poprzez pominięcie art. 193 §
1 k.p.c. w związku z art. 383 k.p.c. oraz 378 k.p.c. i odrzucenie apelacji w części
dotyczącej wynagrodzenia (dodatku) za pracę w godzinach nadliczbowych ponad
kwotę 1.811,65 zł, przyjmując jakoby to roszczenie zostało podniesione w
postępowaniu apelacyjnym pomimo, że powód dokonał rozszerzenia powództwa w
trakcie postępowania przed sądem pierwszej instancji. Skarżący wniósł o uchylenie
zaskarżonego wyroku we wskazanej części i przekazanie sprawy do ponownego
rozpoznania Sądowi Okręgowemu w O. Powód wniosek o przyjęcie skargi
kasacyjnej oparł na podstawie art. 3989
§ 1 pkt 4 k.p.c. w skazując, ze w sprawie
występują następujące istotne zagadnienia prawne: - Czy do podstawy świadczeń
3
dodatkowych powinno być wliczona wysokość świadczeń zagranicznych za
ostatnie 3 miesiące wraz z polskim wynagrodzeniem?; - Czy w świetle art. 58 k.c.
aneksy do umowy o pracę - zmieniające miejsce świadczenia pracy - nie są próbą
obejścia prawa pracy tj. art. 775
§ 1 k.p.?; - Czy w świetle art. 775
§ 1 k.p. aneksy do
umowy o pracę (zmieniające miejsce świadczenia pracy) są faktycznymi
poleceniami wyjazdu służbowego w celu świadczenia pracy poza stałym miejscem
pracy lub siedzibą pracodawcy?; - Czy zmiana miejsca świadczenia pracy może
być dokonywana w formie aneksów do umowy o pracę?
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Skarga kasacyjna nie spełnia wymogów konstrukcyjnych z art. 3984
§ 2
k.p.c. Zgodnie z tym przepisem skarga kasacyjna powinna zawierać wniosek o
przyjęcie skargi kasacyjnej do rozpoznania oraz jego uzasadnienie. W razie
uchybienia przytoczonemu wymogowi skarga podlega odrzuceniu (art. 3986
§ 2
k.p.c.). Powyższe unormowanie podlegają weryfikacji w powiązaniu z art. 3989
§ 1
k.p.c., zgodnie z którym Sąd Najwyższy przyjmuje skargę kasacyjną do
rozpoznania, jeżeli: w sprawie występuje istotne zagadnienie prawne, istnieje
potrzeba wykładni przepisów prawnych budzących poważne wątpliwości lub
wywołujących rozbieżności w orzecznictwie sądów, zachodzi nieważność
postępowania lub skarga kasacyjna jest oczywiście uzasadniona. Zagadnienie
prawne powinno: 1) być sformułowane w oparciu o okoliczności mieszczące się w
stanie faktycznym sprawy, wynikającym z dokonanych przez sąd ustaleń
(postanowienie Sądu Najwyższego z 7 czerwca 2001 r., III CZP 33/01, LEX nr
52571); 2) być przedstawione w sposób ogólny i abstrakcyjny tak, aby umożliwić
Sądowi Najwyższemu udzielenie uniwersalnej odpowiedzi, niesprowadzającej się
do samej subsumcji i rozstrzygnięcia konkretnego sporu (postanowienia Sądu
Najwyższego z 15 października 2002 r., III CZP 66/02, LEX nr 57240; z 22
października 2002 r., III CZP 64/02, LEX nr 77033 i z 5 grudnia 2008 r., III CZP
119/08, LEX nr 478179); 3) pozostawać w związku z rozpoznawaną sprawą
(postanowienia Sądu Najwyższego z 13 lipca 2007 r., III CSK 180/07, LEX nr
864002; z 4 sierpnia 2006 r., III CZ 47/06, LEX nr 560581; z 22 listopada 2007 r.,
4
I CSK 326/07, LEX nr 560504; z 26 czerwca 2008 r., I CSK 108/08, LEX nr 560494)
i 4) dotyczyć kwestii prawnych budzących rzeczywiście istotne (poważne)
wątpliwości. Istotność zagadnienia prawnego konkretyzuje się zaś w tym, że w
danej sprawie występuje zagadnienie prawne mające znaczenie dla rozwoju prawa
i praktyki sądowej. Twierdzenie o występowaniu istotnego zagadnienia prawnego
jest uzasadnione tylko wtedy, kiedy przedstawiony problem prawny nie został
jeszcze rozstrzygnięty przez Sąd Najwyższy lub kiedy istnieją rozbieżne poglądy w
tym zakresie, wynikające z odmiennej wykładni przepisów konstruujących to
zagadnienie (postanowienia Sądu Najwyższego z 10 marca 2010 r., II UK 363/09,
LEX nr 577467; z 12 marca 2010 r., II UK 400/09, LEX nr 577468). Ponadto, co jest
istotne, zagadnienie prawne powinno odnosić się do konkretnego przepisu prawa
albo konkretnej regulacji prawnej, co oznacza konieczność sformułowania przez
skarżącego, jakiego przepisu (zespołu przepisów lub norm prawnych) prawa
materialnego lub procesowego dotyczy przedstawiane zagadnienie.
W rozpoznawanej sprawie we wniosku o przyjęcie skargi kasacyjnej do
rozpoznania i jego uzasadnieniu nie zawarto wywodu, który spełniałby powyższe
wymagania. Nie jest przy tym możliwe, przy uzasadnianiu wniosku o przyjęcie
skargi kasacyjnej do rozpoznania, odwołanie się wprost do podstaw kasacyjnych i
ich uzasadnienia, ponieważ przytoczenie podstaw kasacyjnych i ich uzasadnienie
oraz sformułowanie wniosku o przyjęcie do rozpoznania i jego uzasadnienie
stanowią dwa odrębne elementy konstrukcyjne skargi kasacyjnej. W skardze
zabrakło argumentacji prawnej i prawniczej, która mogłaby uzasadniać wniosek o
przyjęcie jej do rozpoznania. We wniosku o przyjęcie skargi kasacyjnej do
rozpoznania skarżący wymienia okoliczność wskazaną w art. 3989
§ 1 pkt 4 k.p.c. –
„skarga jest oczywiście uzasadniona”, natomiast wniosek ten uzasadnia istotnymi
zagadnieniami prawnymi, ograniczając się w zasadzie do ich przedstawienia bez
głębszego uzasadnienia i analizy. Z kolei przedstawione argumenty jako
uzasadnienie przedmiotowych zagadnień prawnych stanowią jedynie polemikę z
ustaleniami Sądu drugiej instancji. Brak w skardze kasacyjnej odpowiadającego
ustawowym wymaganiom uzasadnienia wniosku o przyjęcie jej do rozpoznania
(art. 3984
§ 1 pkt 2 k.p.c.) stanowi istotną konstrukcyjną wadę skargi kasacyjnej,
która pomimo wezwania powoda, przez Sąd drugiej instancji pismem z dnia 12
5
sierpnia 2013 r., do jej usunięcia nie została w odpowiedni sposób przez
skarżącego naprawiona. Powyższa okoliczność powoduje konieczność odrzucenia
wadliwej skargi na podstawie art. 3986
§ 3 k.p.c. W konsekwencji nie było potrzeby
ani procesowych możliwości poddawania merytorycznej ocenie twierdzeń skargi.