Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III CZ 50/14
POSTANOWIENIE
Dnia 9 grudnia 2014 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Barbara Myszka (przewodniczący, sprawozdawca)
SSN Marian Kocon
SSN Marta Romańska
w sprawie z powództwa D. K., A. K.-R. i G. K.
przeciwko Towarzystwu Ubezpieczeń i Reasekuracji "W." S.A. w W.
o zapłatę,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 9 grudnia 2014 r.,
zażalenia powodów
na postanowienie Sądu Apelacyjnego
z dnia 9 września 2014 r.,
oddala zażalenie.
2
UZASADNIENIE
Postanowieniem z dnia 8 sierpnia 2014 r. Sąd Apelacyjny oddalił wniosek
powodów D. K., A. K. – R. i G. K. o zwolnienie od kosztów sądowych w
postępowaniu kasacyjnym. Ustalił, że powodowie znajdują się w trudnej sytuacji
materialnej, jednak prawomocnym wyrokiem zostało zasądzone na ich rzecz
zadośćuczynienie i odszkodowanie w kwotach: 35 000 zł na rzecz D. K., 35 000 zł
na rzecz A. K. – R. i 30 000 zł na rzecz G. K. Powódka A. K. – R. z otrzymanej
sumy przeznaczyła kwotę 14 800 zł na remont mieszkania, kwotę 1 275 zł na zakup
łóżka, kwotę 445 zł na kupno pontonu, kwotę 1 255 zł na kupno lodówki i kwotę
2 000 zł na spłatę pożyczki. G. K. przeznaczyła kwotę 1 540 zł na zakup węgla,
kwotę 420 zł na kupno roweru, kwotę 626 zł na spłatę pożyczki, kwotę 400 zł na
kupno kosiarki i kwotę 5 000 zł na spłatę drugiej pożyczki. Z kolei D. K. przeznaczył
kwotę 3 000 zł na zakup komputera, kwotę 550 zł na kupno roweru i kwotę 1 150 zł
na spłatę pożyczki. Ponadto G. K. wspólnie z synem D. przeznaczyli kwotę 18 500
zł na remont domu.
Uwzględniając przedstawione ustalenia Sąd Apelacyjny uznał, że środki,
jakie pozostały powodom z sum otrzymanych na podstawie wydanego w sprawie
wyroku, są wystraczające na pokrycie przez każdego z nich należnej opłaty od
skargi kasacyjnej w kwocie 6 250 zł.
Kolejnym postanowieniem z dnia 9 września 2014 r. Sąd Apelacyjny odrzucił
skargę kasacyjną powodów, stwierdzając, że w dniu 19 sierpnia 2014 r. doręczył
pełnomocnikowi powodów prawomocne postanowienie z dnia 8 sierpnia 2014 r.
oddalające wniosek o zwolnienie od kosztów sądowych oraz że - zgodnie z art. 112
ust. 3 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych
(jedn. tekst: Dz.U. z 2014 r., poz. 1025 ze zm. - dalej: „u.k.s.c.”) – na pełnomocniku
powodów ciążył obowiązek uiszczenia opłaty od skargi kasacyjnej w terminie
tygodniowym od dnia doręczenia postanowienia o odmowie zwolnienia od kosztów
sądowych w postępowaniu kasacyjnym. Termin do uiszczenia opłaty sądowej
upłynął bezskutecznie z dniem 26 sierpnia 2014 r. W tej sytuacji wniesiona skarga
kasacyjna - zgodnie z art. 3986
§ 2 k.p.c. - ulegała odrzuceniu.
3
W zażaleniu na postanowienie odrzucające skargę kasacyjną powodowie
wnieśli o jego uchylenie oraz o rozpoznanie na podstawie art. 380 w związku z art.
39821
k.p.c. postanowienia z dnia 8 sierpnia 2014 r. oddalającego wniosek
o zwolnienie od kosztów sądowych. Zarzucili Sądowi Apelacyjnemu naruszenie art.
100 ust. 2 i art. 102 ust. 1 u.k.s.c. przez bezzasadną odmowę udzielenia zwolnienia
od kosztów sądowych oraz art. 3986
§ 2 k.p.c. przez odrzucenie skargi kasacyjnej,
jako nieopłaconej, w sytuacji braku podstaw do odmowy zwolnienia od kosztów
sądowych.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Sąd Najwyższy rozpoznając zażalenie na postanowienie odrzucające skargę
kasacyjną, na podstawie art. 380 w związku z art. 39821
i art. 3941
§ 3 k.p.c., na
wniosek strony, rozpoznaje również te postanowienia sądu drugiej instancji, które
nie podlegały zaskarżeniu w drodze zażalenia, a miały wpływ na rozstrzygnięcie
sprawy. Należy do nich postanowienie oddalające wniosek o zwolnienie od kosztów
sądowych w postępowaniu kasacyjnym (zob. postanowienia Sądu Najwyższego
z dnia 16 lipca 2008 r., II CZ 40/08, nie publ., z dnia 5 marca 2009 r., III CZ 9/09,
nie publ., z dnia 6 maja 2011 r., II CZ 12/11, nie publ., z dnia 17 kwietnia 2013 r.,
V CZ 127/12, nie publ., z dnia 27 czerwca 2013 r., III CZ 28/13, nie publ., z dnia
10 stycznia 2014 r., I CZ 103/13, nie publ., z dnia 27 lutego 2014 r., II CZ 115/13,
nie publ., z dnia 27 maja 2014 r., I PZ 5/14, nie publ. i z dnia 18 września 2014 r.,
V CZ 58/14, nie publ.).
W niniejszej sprawie skarżący nie kwestionują ustalenia Sądu Apelacyjnego,
że w terminie wskazanym w art. 112 ust. 3 u.k.s.c. nie uiścili należnej opłaty od
skargi kasacyjnej, kwestionują natomiast prawidłowość postanowienia tego Sądu
z dnia 8 sierpnia 2014 r. oddalającego ich wniosek o zwolnienie od kosztów
sądowych w postępowaniu kasacyjnym. Podnoszą, że prowadzą bardzo skromne
życie, z bieżących dochodów nie są w stanie poczynić żadnych oszczędności,
a kwoty wypłacone im przez stronę pozwaną z tytułu zadośćuczynienia
i odszkodowania powinny być przeznaczone wyłącznie na rekompensatę
doznanej szkody.
4
Odnosząc się do tych zarzutów trzeba podkreślić, że instytucja zwolnienia od
kosztów sądowych stanowi pomoc państwa dla osób, które ze względu na ich
trudną sytuację materialną nie są w stanie ich ponieść bez uszczerbku utrzymania
koniecznego dla siebie i rodziny. Twierdzenie, że środki uzyskane tytułem
zadośćuczynienia nie mogą być w ogóle brane pod uwagę przy ocenie możliwości
poniesienia przez stronę opłaty sądowej nie ma usprawiedliwionych podstaw,
tym bardziej że chodzi o przeznaczenie na opłaty od skargi kasacyjnej jedynie
ułamkowej części sum otrzymanych przez skarżących (zob. postanowienie Sądu
Najwyższego z dnia 22 marca 2012 r., V CZ 156/11, nie publ.).
Z tych względów Sąd Najwyższy na podstawie art. 39814
w związku z art.
3941
§ 3 k.p.c. oddalił zażalenie powodów jako pozbawione uzasadnionych
podstaw.

III CZ 50/14

Powołane przepisy:

Informacje o źródle orzeczenia:

Dodatkowe informacje:

Pełny tekst orzeczenia