I CSK 681/14
-
Data orzeczenia:
-
Organ orzekający:
-
Izby:
-
Jednostka obsługująca sprawę:
-
Forma orzeczenia:
-
Typ składu:
-
Skład sędziowski:
Powołane przepisy:
Informacje o źródle orzeczenia:
- Link do źródła orzeczenia
-
Data publikacji:13-05-2015
Dodatkowe informacje:
-
Sprawy przywołane w treści orzeczenia:I CSK 111/09 I CZ 64/08 I PK 144/12 II CSK 84/07 II PK 220/08 II UK 363/09 II UK 400/09 III CSK 104/08 I UK 11/08 I UK 218/07 II PK 11/08 II UK 317/07 II UK 37/08 II UK 38/08 IV CZ 200/01 V CSK 75/06
Pełny tekst orzeczenia
Sygn. akt I CSK 681/14
POSTANOWIENIE
Dnia 1 kwietnia 2015 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Tadeusz Wiśniewski
w sprawie z wniosku R. R.
przy uczestnictwie D. Y., E. K., R. R.
i Miasta W.
o stwierdzenie nabycia własności nieruchomości przez zasiedzenie,
na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej w dniu 1 kwietnia 2015 r.,
na skutek skargi kasacyjnej wnioskodawczyni
od postanowienia Sądu Okręgowego w W.
z dnia 1 sierpnia 2013 r.,
odmawia przyjęcia skargi kasacyjnej do rozpoznania;
przyznaje adw. Ł. K. z funduszu Skarbu Państwa (Sąd Okręgowy
w W.) wynagrodzenie w kwocie 2700 (dwa tysiące siedemset) zł
powiększone o należną kwotę podatku VAT z tytułu pomocy
prawnej udzielonej z urzędu wnioskodawczyni w postępowaniu
kasacyjnym.
2
UZASADNIENIE
W związku z wniesieniem przez wnioskodawczynię R. R. skargi kasacyjnej
od postanowienia Sądu Okręgowego w W. z dnia 1 sierpnia 2013 r., oddalającego
obie apelacje w sprawie o stwierdzenie zasiedzenia zważyć należy, co następuje:
Skarga kasacyjna jest nadzwyczajnym środkiem zaskarżenia,
przysługującym od prawomocnych orzeczeń sądu drugiej instancji, silnie
nacechowanym pierwiastkiem publicznoprawnym, a jej rolą nie jest korygowanie
wszelkich orzeczeń sądowych zawierających ewentualne uchybienia, ponieważ tę
funkcję realizują zwyczajne środki zaskarżenia i skarga o wznowienie
postępowania. Skarga kasacyjna służy ochronie interesu publicznego przez
zapewnienie jednolitości wykładni i stosowania prawa oraz wkład Sądu
Najwyższego w rozwój jurysprudencji i prawa pozytywnego. Taka konstrukcja i rola
skargi kasacyjnej, powoduje konieczność poddania jej kontroli wstępnej pod kątem
spełniania kryteriów, kwalifikujących do przedstawienia skargi Sądowi
Najwyższemu w celu merytorycznego rozpoznania.
Stosownie do 3989
§ 1 k.p.c., Sąd Najwyższy przyjmuje skargę kasacyjną do
rozpoznania w razie wykazania przez stronę, że w sprawie występuje istotne
zagadnienie prawne, istnieje potrzeba wykładni przepisów prawnych, budzących
poważne wątpliwości lub wywołujących rozbieżności w orzecznictwie sądów,
zachodzi nieważność postępowania lub skarga kasacyjna jest oczywiście
uzasadniona.
We wniosku o przyjęcie skargi kasacyjnej do rozpoznania, skarżąca
przytoczyła przesłanki wskazane w art. 3989
§ 1 punkt 1 i 4 k.p.c., a więc istnienie
istotnego zagadnienia prawnego, którego wyjaśnienie ma decydujące znaczenie
dla rozstrzygnięcia sprawy oraz oczywistą zasadność skargi.
Przedstawienie okoliczności, uzasadniających rozpoznanie skargi kasacyjnej
ze względu na występujące w sprawie istotne zagadnienie prawne, polega na
sformułowaniu samego zagadnienia oraz wskazaniu argumentów prawnych, które
prowadzą do rozbieżnych ocen prawnych, w tym także, na sformułowaniu własnego
stanowiska przez skarżącego. Wywód ten powinien być zbliżony do tego, jaki jest
przyjęty przy przedstawianiu zagadnienia prawnego przez sąd odwoławczy na
podstawie art. 390 k.p.c. (postanowienie Sądu Najwyższego z 9 maja
3
2006 r., V CSK 75/06, nie publ.). Twierdzenie o występowaniu istotnego
zagadnienia prawnego jest uzasadnione tylko wtedy, kiedy przedstawiony problem
prawny nie został jeszcze rozstrzygnięty przez Sąd Najwyższy lub kiedy istnieją
rozbieżne poglądy w tym zakresie, wynikające z odmiennej wykładni przepisów
konstruujących to zagadnienie (por. niepublikowane postanowienia Sądu
Najwyższego z 10 marca 2010 r., II UK 363/09 i z 12 marca 2010 r., II UK 400/09).
Skarżąca wskazała kilka istotnych zagadnień prawnych sprowadzających się
do wyjaśnienia kwestii, czy prawomocne umorzenie postępowania w sprawie
o eksmisję spowodowane cofnięciem pozwu, nie wniesieniem w terminie wniosku
o podjęcie zawieszonego postępowania skutkuje przerwaniem biegu zasiedzenia
nieruchomości, czy zawarcie ugody sądowej przy jednoczesnym dalszym
manifestowaniu przez posiadacza woli posiadania stanowi o konieczności
zakwalifikowania takiego posiadania jako zależnego, czy można zasiedzieć cześć
powierzchni domu, która stanowi samodzielny lokal. Przytoczone zagadnienia nie
mają charakteru wymaganego przez ustawodawcę. Mają one bowiem charakter
polemiki z ustaleniami faktycznymi. Są zatem zagadnieniami jedynie pozornymi.
W skardze kasacyjnej skarżąca wskazała także na konieczność wykładni art.
172 k.c. Powołanie się na tę przesłankę wymaga wykazania, że określony przepis
prawa, mimo że budzi poważnych kontrowersji, nie doczekał się jeszcze wykładni
bądź też, jego niejednolita interpretacja prowadzi do wydawania przez sądy
odmiennych rozstrzygnięć w sprawach o identycznym lub zbliżonym stanie
faktycznym. Należy jednak przytoczyć przykłady takich orzeczeń i wykazać
istniejące między nimi rozbieżności (por. nie publikowane postanowienia SN z dn.
24 października 2012, I PK 144/12, z dnia 13 czerwca 2008 roku, III CSK 104/08,
z dnia 28 marca 2007 roku, II CSK 84/07, z dnia 12 grudnia 2008 roku, II PK
220/08). Skarżącego obarcza przy tym ciężar przedstawienia wyodrębnionej
i pogłębionej argumentacji prawnej, wyszczególniającej dostrzegane przez stronę
poważne wątpliwości interpretacyjne (por. niepublikowane postanowienia SN z dnia
8 lipca 2009 roku, I CSK 111/09, z dnia 12 grudnia 2008 roku, II PK 220/08).
Tymczasem art. 172 k.c. doczekał się zarówno wykładni, jak i licznego
orzecznictwa i jego należyta wykładnia nie budzi wątpliwości.
Skarżąca nie wykazała także przesłanki oczywistej zasadności skargi.
4
Oparcie wniosku na tej przesłance wymaga wykazania przez skarżącego
niewątpliwej, widocznej na pierwszy rzut oka (prima facie), bez konieczności
pogłębionej analizy, sprzeczności wykładni lub zastosowania prawa materialnego
lub procesowego z brzmieniem przepisów lub powszechnie przyjętymi regułami
interpretacji (por. nie publikowane postanowienia Sądu Najwyższego z dnia
22 stycznia 2008 r., I UK 218/07, z dnia 26 lutego 2008 r., II UK 317/07, z dnia
9 maja 2008 r., II PK 11/08, z dnia 21 maja 2008 r., I UK 11/08, z dnia 9 czerwca
2008 r., II UK 38/08). Skarżący powinien zawrzeć w skardze wyodrębniony wywód
prawny wskazujący, w czym przejawia się „oczywistość” naruszenia przepisów
prawa materialnego lub procesowego (por. nie publikowane postanowienia SN
z dnia 5 września 2008 roku, I CZ 64/08, dnia 19 grudnia 2001 roku, IV CZ 200/01,
z dnia 9 czerwca 2008 roku, II UK 37/08).
Skarga kasacyjna nie sprostała także i tym wymaganiom, to ze względu na
brak jakichkolwiek wywodów dotyczących kwestii jej oczywistej zasadności, poza
lakonicznym wskazaniem, że skarga jest oczywiście uzasadniona i polemiką
z ustaleniami faktycznymi.
Zwrócić przy tym należy na niespójność powołanych przesłanek.
Oczywistość skargi kasacyjnej ma miejsce w razie sprzeczności zaskarżonego
orzeczenia z powszechnie akceptowaną, utrwaloną i nie budzącą wątpliwości
wykładnią prawa. Jeżeli strona wskazuje na istnienie doniosłego, dotychczas nie
wyjaśnionego czy rozstrzygniętego w orzecznictwie, problemu prawnego, to skarga
nie może być „oczywiście uzasadniona” w powyższym rozumieniu.
W tej sytuacji uznać należy, że skarżąca nie wykazała istnienia powołanych
w skardze kasacyjnej przesłanek, uzasadniających przyjęcie jej do rozpoznania,
stąd na podstawie art. 3989
§ 2 k.p.c. orzeczono, jak w sentencji.
O kosztach postępowania kasacyjnego Sąd Najwyższy orzekł na podstawie
art. 98 § 1 w zw. z art. 391 § 1 i art. 39821
k.p.c.
POSTANOWIENIE
Dnia 1 kwietnia 2015 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Tadeusz Wiśniewski
w sprawie z wniosku R. R.
przy uczestnictwie D. Y., E. K., R. R.
i Miasta W.
o stwierdzenie nabycia własności nieruchomości przez zasiedzenie,
na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej w dniu 1 kwietnia 2015 r.,
na skutek skargi kasacyjnej wnioskodawczyni
od postanowienia Sądu Okręgowego w W.
z dnia 1 sierpnia 2013 r.,
odmawia przyjęcia skargi kasacyjnej do rozpoznania;
przyznaje adw. Ł. K. z funduszu Skarbu Państwa (Sąd Okręgowy
w W.) wynagrodzenie w kwocie 2700 (dwa tysiące siedemset) zł
powiększone o należną kwotę podatku VAT z tytułu pomocy
prawnej udzielonej z urzędu wnioskodawczyni w postępowaniu
kasacyjnym.
2
UZASADNIENIE
W związku z wniesieniem przez wnioskodawczynię R. R. skargi kasacyjnej
od postanowienia Sądu Okręgowego w W. z dnia 1 sierpnia 2013 r., oddalającego
obie apelacje w sprawie o stwierdzenie zasiedzenia zważyć należy, co następuje:
Skarga kasacyjna jest nadzwyczajnym środkiem zaskarżenia,
przysługującym od prawomocnych orzeczeń sądu drugiej instancji, silnie
nacechowanym pierwiastkiem publicznoprawnym, a jej rolą nie jest korygowanie
wszelkich orzeczeń sądowych zawierających ewentualne uchybienia, ponieważ tę
funkcję realizują zwyczajne środki zaskarżenia i skarga o wznowienie
postępowania. Skarga kasacyjna służy ochronie interesu publicznego przez
zapewnienie jednolitości wykładni i stosowania prawa oraz wkład Sądu
Najwyższego w rozwój jurysprudencji i prawa pozytywnego. Taka konstrukcja i rola
skargi kasacyjnej, powoduje konieczność poddania jej kontroli wstępnej pod kątem
spełniania kryteriów, kwalifikujących do przedstawienia skargi Sądowi
Najwyższemu w celu merytorycznego rozpoznania.
Stosownie do 3989
§ 1 k.p.c., Sąd Najwyższy przyjmuje skargę kasacyjną do
rozpoznania w razie wykazania przez stronę, że w sprawie występuje istotne
zagadnienie prawne, istnieje potrzeba wykładni przepisów prawnych, budzących
poważne wątpliwości lub wywołujących rozbieżności w orzecznictwie sądów,
zachodzi nieważność postępowania lub skarga kasacyjna jest oczywiście
uzasadniona.
We wniosku o przyjęcie skargi kasacyjnej do rozpoznania, skarżąca
przytoczyła przesłanki wskazane w art. 3989
§ 1 punkt 1 i 4 k.p.c., a więc istnienie
istotnego zagadnienia prawnego, którego wyjaśnienie ma decydujące znaczenie
dla rozstrzygnięcia sprawy oraz oczywistą zasadność skargi.
Przedstawienie okoliczności, uzasadniających rozpoznanie skargi kasacyjnej
ze względu na występujące w sprawie istotne zagadnienie prawne, polega na
sformułowaniu samego zagadnienia oraz wskazaniu argumentów prawnych, które
prowadzą do rozbieżnych ocen prawnych, w tym także, na sformułowaniu własnego
stanowiska przez skarżącego. Wywód ten powinien być zbliżony do tego, jaki jest
przyjęty przy przedstawianiu zagadnienia prawnego przez sąd odwoławczy na
podstawie art. 390 k.p.c. (postanowienie Sądu Najwyższego z 9 maja
3
2006 r., V CSK 75/06, nie publ.). Twierdzenie o występowaniu istotnego
zagadnienia prawnego jest uzasadnione tylko wtedy, kiedy przedstawiony problem
prawny nie został jeszcze rozstrzygnięty przez Sąd Najwyższy lub kiedy istnieją
rozbieżne poglądy w tym zakresie, wynikające z odmiennej wykładni przepisów
konstruujących to zagadnienie (por. niepublikowane postanowienia Sądu
Najwyższego z 10 marca 2010 r., II UK 363/09 i z 12 marca 2010 r., II UK 400/09).
Skarżąca wskazała kilka istotnych zagadnień prawnych sprowadzających się
do wyjaśnienia kwestii, czy prawomocne umorzenie postępowania w sprawie
o eksmisję spowodowane cofnięciem pozwu, nie wniesieniem w terminie wniosku
o podjęcie zawieszonego postępowania skutkuje przerwaniem biegu zasiedzenia
nieruchomości, czy zawarcie ugody sądowej przy jednoczesnym dalszym
manifestowaniu przez posiadacza woli posiadania stanowi o konieczności
zakwalifikowania takiego posiadania jako zależnego, czy można zasiedzieć cześć
powierzchni domu, która stanowi samodzielny lokal. Przytoczone zagadnienia nie
mają charakteru wymaganego przez ustawodawcę. Mają one bowiem charakter
polemiki z ustaleniami faktycznymi. Są zatem zagadnieniami jedynie pozornymi.
W skardze kasacyjnej skarżąca wskazała także na konieczność wykładni art.
172 k.c. Powołanie się na tę przesłankę wymaga wykazania, że określony przepis
prawa, mimo że budzi poważnych kontrowersji, nie doczekał się jeszcze wykładni
bądź też, jego niejednolita interpretacja prowadzi do wydawania przez sądy
odmiennych rozstrzygnięć w sprawach o identycznym lub zbliżonym stanie
faktycznym. Należy jednak przytoczyć przykłady takich orzeczeń i wykazać
istniejące między nimi rozbieżności (por. nie publikowane postanowienia SN z dn.
24 października 2012, I PK 144/12, z dnia 13 czerwca 2008 roku, III CSK 104/08,
z dnia 28 marca 2007 roku, II CSK 84/07, z dnia 12 grudnia 2008 roku, II PK
220/08). Skarżącego obarcza przy tym ciężar przedstawienia wyodrębnionej
i pogłębionej argumentacji prawnej, wyszczególniającej dostrzegane przez stronę
poważne wątpliwości interpretacyjne (por. niepublikowane postanowienia SN z dnia
8 lipca 2009 roku, I CSK 111/09, z dnia 12 grudnia 2008 roku, II PK 220/08).
Tymczasem art. 172 k.c. doczekał się zarówno wykładni, jak i licznego
orzecznictwa i jego należyta wykładnia nie budzi wątpliwości.
Skarżąca nie wykazała także przesłanki oczywistej zasadności skargi.
4
Oparcie wniosku na tej przesłance wymaga wykazania przez skarżącego
niewątpliwej, widocznej na pierwszy rzut oka (prima facie), bez konieczności
pogłębionej analizy, sprzeczności wykładni lub zastosowania prawa materialnego
lub procesowego z brzmieniem przepisów lub powszechnie przyjętymi regułami
interpretacji (por. nie publikowane postanowienia Sądu Najwyższego z dnia
22 stycznia 2008 r., I UK 218/07, z dnia 26 lutego 2008 r., II UK 317/07, z dnia
9 maja 2008 r., II PK 11/08, z dnia 21 maja 2008 r., I UK 11/08, z dnia 9 czerwca
2008 r., II UK 38/08). Skarżący powinien zawrzeć w skardze wyodrębniony wywód
prawny wskazujący, w czym przejawia się „oczywistość” naruszenia przepisów
prawa materialnego lub procesowego (por. nie publikowane postanowienia SN
z dnia 5 września 2008 roku, I CZ 64/08, dnia 19 grudnia 2001 roku, IV CZ 200/01,
z dnia 9 czerwca 2008 roku, II UK 37/08).
Skarga kasacyjna nie sprostała także i tym wymaganiom, to ze względu na
brak jakichkolwiek wywodów dotyczących kwestii jej oczywistej zasadności, poza
lakonicznym wskazaniem, że skarga jest oczywiście uzasadniona i polemiką
z ustaleniami faktycznymi.
Zwrócić przy tym należy na niespójność powołanych przesłanek.
Oczywistość skargi kasacyjnej ma miejsce w razie sprzeczności zaskarżonego
orzeczenia z powszechnie akceptowaną, utrwaloną i nie budzącą wątpliwości
wykładnią prawa. Jeżeli strona wskazuje na istnienie doniosłego, dotychczas nie
wyjaśnionego czy rozstrzygniętego w orzecznictwie, problemu prawnego, to skarga
nie może być „oczywiście uzasadniona” w powyższym rozumieniu.
W tej sytuacji uznać należy, że skarżąca nie wykazała istnienia powołanych
w skardze kasacyjnej przesłanek, uzasadniających przyjęcie jej do rozpoznania,
stąd na podstawie art. 3989
§ 2 k.p.c. orzeczono, jak w sentencji.
O kosztach postępowania kasacyjnego Sąd Najwyższy orzekł na podstawie
art. 98 § 1 w zw. z art. 391 § 1 i art. 39821
k.p.c.