Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

12 lipca 2016 roku

Sąd Okręgowy we Wrocławiu I Wydział Cywilny w składzie:

Przewodniczący: SSO Dominika Romanowska

Protokolant: Ewelina Cekała

po rozpoznaniu na rozprawie 28 czerwca 2016 r. we Wrocławiu

sprawy z powództwa H. M.

przeciwko (...) S.A. z siedzibą w S.

o zapłatę i ustalenie

I.  zasądza od strony pozwanej (...) S.A. z siedzibą w S. na rzecz powódki H. M. kwotę 40.595,97 zł wraz ustawowymi odsetkami liczonymi od kwoty 20.000 zł od 23 lipca 2010 r. do dnia zapłaty, od kwoty 20.000 zł od 06 października 2014 r. do dnia zapłaty i od kwoty 595,97 zł od 21 października 2014 r. do dnia zapłaty;

II.  zasądza od strony pozwanej (...) S.A. z siedzibą w S. na rzecz powódki H. M. rentę z tytułu zwiększonych potrzeb w wysokości 200 zł miesięcznie, płatną z góry do dnia dziesiątego każdego miesiąca, poczynając od października 2014 roku;

III.  oddala dalej idące powództwo;

IV.  nie obciąża powódki obowiązkiem zwrotu stronie pozwanej kosztów zastępstwa procesowego;

V.  obciąża Skarb Państwa – Sąd Okręgowy we Wrocławiu brakującą opłatą sądową od pozwu oraz brakującymi wydatkami na opinie biegłych.

UZASADNIENIE

Powódka H. M. wniosła o:

- zasądzenie od strony pozwanej (...) S.A. kwoty 20.000 zł tytułem zadośćuczynienia za krzywdę doznaną wskutek wypadku komunikacyjnego z dnia 10 września 2007 r. wraz z ustawowymi odsetkami liczonymi od dnia 23 lipca 2010 r. do dnia zapłaty;

- ustalenie odpowiedzialności strony pozwanej na przyszłość za skutki wypadku.

W uzasadnieniu swojego żądania powódka wskazała, że w dniu 23 lipca 2007 r. na skutek wypadku komunikacyjnego poniosła szkodę na osobie. Sprawca kierujący pojazdem mechanicznym najechał na powódkę jadącą rowerem podczas wykonywania przez powódkę obowiązków listonosza miejskiego w O..

Powódka podała, że leczy się psychiatrycznie oraz korzysta z zabiegów fizjoterapeutycznych. Powódka do dnia dzisiejszego nie pracuje; zwiększyły się jej potrzeby. Występują u niej bóle i zawroty głowy, bóle kręgosłupa szyjnego, drżenie kończyn. Powódka jest spowolniała, drażliwa i depresyjna. Od czasu wypadku leczyła się na oddziale psychiatrycznym Szpitala w T., a następnie kilkukrotnie w Wojewódzkim Szpitalu (...) w K.. Powódka obawia się o swoją córkę, a także o własną przyszłość. Występują u niej początki zmian charakterologicznych, co jest wynikiem zmian w centralnym układzie nerwowym.

Powódka podała, że strona pozwana przyznała jej w toku postępowania likwidacyjnego kwotę 25.000 zł tytułem zadośćuczynienia za doznaną przez powódkę krzywdę oraz sukcesywnie dalsze kwoty 561,09 zł – tytułem zwrotu poniesionych kosztów leczenia, 849,17 zł – tytułu kosztów dojazdu, 14.590,13 zł – z tytułu utraconego dochodu.

Strona pozwana wniosła o oddalenie powództwa w całości (k. 37). Strona pozwana przyznała, że jako ubezpieczyciel ponosi co do zasady odpowiedzialność za skutki wypadku. Strona pozwana wskazał jednak, że przyznane zadośćuczynienie w kwocie 25.000 zł rekompensuje krzywdę doznaną przez powódkę. Nadto z ostrożności procesowej strona pozwana podniosła zarzut przedawnienia, wskazując, że 3-letni okres przedawnienia upłynął w czerwcu 2011 r.

W piśmie z dnia 3 października 2014 r. (k. 385) powódka zmodyfikowała swoje roszczenie w ten sposób, że wniosła o zasądzenie:

- kwoty 40.000 wraz z ustawowymi odsetkami, tytułem zadośćuczynienia za doznaną krzywdę,

- kwoty 54.944,32 zł z odsetkami ustawowymi od dnia 3 października 2014 r. do dnia zapłaty – z tytułu utraconych zarobków za okres od dnia 1 kwietnia 2010 r. do 30 września 2014 r.

- renty uzupełniającej w wysokości 1.820,33 zł miesięcznie płatnej do 10-go każdego miesiąca z odsetkami (z czego kwota 1.820,33 zł stanowi utracone dochody a kwota 200 zł to równowartość zwiększonych potrzeb).

W piśmie z dnia 17 października 2014 r. (k. 392) powódka wniosła o zasądzenie kwoty 685 zł z odsetkami ustawowymi od dnia wniesienia niniejszego pisma, tytułem poniesionych przez powódkę kosztów leczenia oraz rehabilitacji.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 10 września 2007 r. powódka H. M., która jechała na rowerze, została potrącona przez kierującego samochodem osobowym D. M.. Przyczyną zderzenia było nieustąpienie pierwszeństwa przejazdu przez kierującego samochodem rowerzystce, która znajdowała się na drodze głównej. Wypadek miał miejsce w trakcie wykonywania przez powódkę pracy listonosza.

Dowód:

- notatka informacyjna KP w O. z 10.09.2007 r., k. 59

- oświadczenie sprawcy wypadku dla ubezpieczyciela wraz ze szkicem miejsca zdarzenia, k. 80

- mandat karny, k. 82

- protokół ustalenia okoliczności i przyczyn wypadku przy pracy, k. 95 – 96

Sprawca wypadku posiadał polisę OC wystawioną przez pozwanego ubezpieczyciela (...) S.A.

Okoliczność bezsporna

Powódka była hospitalizowana w Szpitalu im. (...). J. Ś. w T. w okresie od 10 września 2007 r. do 14 września 2007r. Rozpoznano u niej wstrząśnienie mózgu. W badaniu RTG czaszki nie wykazano złamania kości sklepienia czaszki.

Dowód:

- karta informacyjna, k. 69 – 70

W badaniu KT kręgosłupa szyjnego z dnia 1 października 2007 r. wykazano niewielką szczelinę złamania w dolnej części łuski kości potylicznej. Złamania kręgów szyjnych nie wykazano. Z kolei na podstawie badania KT głowy wykonanego w tym samym dniu stwierdzono, że mózgowie i przestrzenie płynowe wewnątrzczaszkowe przedstawiają się prawidłowo.

Dowód:

- wyniki badań KT, k. 73, 74

Następnie powódka była hospitalizowana w oddziale neurologicznym w Wojewódzkim Szpitalu (...) w K. w okresie od 5 listopada 2007 r. do 9 listopada 2007 r., gdzie została przyjęta z powodu zgłaszanych bólów i zawrotów głowy. Badaniem neurologicznym stwierdzono bolesność okolicy potylicznej i odcinka szyjnego. W wykonanych badaniach TK i EEG oraz USG Doppler tętnic nie wykazano zmian oraz odchyleń. Zastosowano leczenie farmakologiczne, uzyskując poprawę.

Dowód:

- karta informacyjna leczenia szpitalnego, k. 71 – 72

Powódka podejmowała leczenie w Poradni Psychiatrycznej przy (...) Centrum Usług Medycznych (...) w R., a następnie w (...) sp. jawna w R.. Powódka zgłaszała obniżony nastrój, bóle głowy i stale utrzymujący się lęk. Zalecano Jej stosowanie S., S., Z., L. oraz N..

Dowód:

- historia choroby z poradni zdrowia psychicznego, k. 132 – 134, 184 – 187, 238 – 242, 397 – 400

- zaświadczenia lekarskie, k. 227 – 228, 275 - 276

Powódka była ponownie hospitalizowana w Wojewódzkim Szpitalu (...) w K. w okresach od 7 listopada 2008 r. do 28 listopada 2008 r., od 30 listopada 2009 r. do 18 stycznia 2010 r., od 29 grudnia 2010 r. do 9 lutego 2011 r., od 9 lutego 2012 r. do 8 marca 2012 r., od 22 stycznia 2013 r. do 19 lutego 2013 r., od 2 kwietnia 2013 r. do 30 kwietnia 2013 r., i od 31 stycznia 2014 r. do 28 lutego 2014 r. U powódki rozpoznawano zaburzenia depresyjne, epizody depresji ciężkiej, głębokie obniżenie nastroju z niepokojem, lękiem. Powódka skarżyła się na rozdrażnienie, niepokój wewnętrzny, skłonność do izolacji, bezsenność. Stwierdzano organiczne podłoże zaburzeń nastroju. W leczeniu stosowano m.in. A., D. C., V., S., H., C., L..

Dowód:

- karty informacyjne leczenia szpitalnego, k. 235 – 236, 257 – 258, 15, 16, 300, 394, 395, 396

Z dniem 10 czerwca 2008 r. rozwiązano z powódką zawartą w dniu 28 lutego 1992 r. umowę o pracę bez zachowania okresu wypowiedzenia. Przyczyną rozwiązania o pracę bez okresu wypowiedzenia była niezdolność powódki do pracy trwająca dłużej niż łączny okres pobierania z tego tytułu wynagrodzenia i zasiłku.

Dowód:

- pismo Poczty Polskiej, k. 150

- umowa o pracę 18 listopada 2992r. k. 199-200

Na podstawie orzeczenia lekarza orzecznika ZUS z 20 marca 2008 r. przyznano powódce świadczenie rehabilitacyjne na okres 5 miesięcy licząc od daty wyczerpania zasiłku chorobowego. Następnie świadczenie rehabilitacyjne było przyznawane powódce na podstawie kolejnych orzeczeń z dnia 29 lipca 2008 r. i 30 stycznia 2009 r.

Dowód:

- orzeczenie lekarza orzecznika ZUS, k. 148 – 149, 223, 224

Na podstawie orzeczenia lekarza orzecznika ZUS z 16 kwietnia 2009 r. u powódki stwierdzono częściową niezdolność do pracy do dnia 30 kwietnia 2010 r. Z kolei na podstawie orzeczenia lekarza orzecznika ZUS z 15 marca 2012 r. u powódki stwierdzono częściową niezdolność do pracy do dnia 31 marca 2013 r. Uznano, że częściowa niezdolność do pracy pozostaje w związku z wypadkiem przy pracy. Prawo do świadczeń rentowych z tytułu częściowej niezdolności do pracy przysługiwało powódce za okres od 5 marca 2009 r. do 31 marca 2013 r.

Dowód:

- orzeczenie lekarza orzecznika ZUS, k. 14

- pismo w sprawie waloryzacji renty z 1 marca 2011 r.

- zaświadczenie z ZUS-u, k. 401

Powódce wypłacono zasiłek z Powiatowego Urzędu Pracy za okres od 1 maja 2013 r. do 24 listopada 2013 r. w łącznej wysokości netto 3.915,26 zł.

Dowód:

- karta wypłat świadczeń z PUP w T., k. 404

- decyzja Starosty Powiatu (...) w przedmiocie utraty prawa do pobierania zasiłku, k. 405

Prawomocnym wyrokiem z dnia 12 maja 2014r. Sąd Okręgowy we Wrocławiu Wydział VIII Ubezpieczeń Społecznych oddalił odwołanie powódki od decyzji odmawiającej przyznania jej przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych renty inwalidzkiej z tytułu wypadku przy pracy.

Dowód:

- akta Sądu Okręgowego we Wrocławiu VIII Wydział Ubezpieczeń Społecznych sygn.akt VIII 3125/13

Na skutego wypadku z dnia 10 września 2007r. powódka doznała urazu głowy ze wstrząśnieniem mózgu i niewielkim pęknięciem łuski kości potylicznej, zranieniem czoła wygojonym blizną. Uraz nie miał trwałych następstw neurologicznych. Powódka doznała także urazu mięśniowo-więzadłowego kręgosłupa szyjnego z następowym zespołem bólowym przykręgosłupowym i szyjopochodnymi bólami głowy, bez ubytków neurologicznych. U powódki występują także zmiany zwyrodnieniowe i dyskopatyczne kręgosłupa lędźwiowego z zespołem bólowym, które to zmiany nie pozostają jednak w związku z wypadkiem. Również córka powódki z powodu wypadku matki objęta została indywidualna terapią psychologiczną.

Uszczerbek na zdrowiu u powódki w związku z urazami z zakresu chirurgii i neurologii wynosi 6%.

Dowód:

- opinia zespołu biegłych – biegłego z zakresu neurologii M. D. oraz biegłego w zakresie ortopedii i chirurgii urazowej L. Ż., k. 341 – 348,

- Informacja z 17 marca 2008r., k. 20

- zaświadczenie z 11 lutego 2008r., k. 147

Przebyty uraz głowy ze zranieniem okolicy czołowej, złamaniem kości potylicznej i utratą świadomości (z korzyścią dla poszkodowanej) nie wiązał się z trwałym uszkodzeniem centralnego układu nerwowego. Natomiast przebyty uraz kręgosłupa szyjnego dotyczył aparatu mięśniowo-więzadłowego stabilizującego kręgosłup. Nie dotyczył on elementów kostnych, a w leczeniu nie stanowił problemu i nie wymagał stosowania kołnierza ortopedycznego.

Dowód:

- opinia zespołu biegłych – biegłego z zakresu neurologii M. D. oraz biegłego w zakresie ortopedii i chirurgii urazowej L. Ż., k. 341 – 348

Skutki przebytych przez powódkę urazów związanych ze zdarzeniem z 10 września 2007 r. już dawno ustały. Skutki – fizyczne – omawianego zdarzenia nie będą w przyszłości powodem dodatkowych dolegliwości czy dysfunkcji. Mogą pojawić się nowe dolegliwości lub nasilić już istniejące, ale nie będą one związane z przebytym urazem, lecz z przewlekłym procesem zwyrodnieniowym kręgosłupa. Zmiany te mogą być uzależnione od postawy powódki, dawkowanych obciążeń, rodzaju pracy oraz zwyczajnego zużywania się organizmu.

Dowód:

- opinia zespołu biegłych – biegłego z zakresu neurologii M. D. oraz biegłego w zakresie ortopedii i chirurgii urazowej L. Ż., k. 341 – 348

W wyniku wypadku z dnia 10 września 2007 r. u powódki rozwinął się zespół depresyjno-lękowy. Zaburzenia ujawnione u powódki nie mają charakteru organicznego, lecz czynnościowy. Przyczynami obecnych skutków psychicznych przebytego zdarzenia w głównej mierze są cechy osobowościowe powódki. Wystąpienie tych zaburzeń można określić jako ucieczkę w chorobę, co nie oznacza jednak, że nie są one następstwem wypadku. Obecnie powódka funkcjonuje bardzo źle z powodu utrzymujących się zaburzeń lękowo-depresyjnych. Wypadek miał trwały wpływ na funkcjonowanie psychologiczne powódki, w szczególności na jej sposób funkcjonowania zawodowego, rodzinnego i społecznego. Zmodyfikował jej dotychczasowy model relacji społecznych, system wartości oraz samoocenę, powodując przymus zależności od innych osób. W chwili obecnej z psychologicznego punktu widzenia, przy uwzględnieniu ograniczeń fizycznych na stanowisku pracy i jednoczesnym udziale w indywidualnej terapii prowadzonej przez osobę lub ośrodek specjalizujący się w leczeniu stresu pourazowego posttraumatycznego powódka jest zdolna do pracy.

Biegły psychiatra stwierdził, że powódka w wyniku urazu z dnia 10 września 2007r. doznała długotrwałego uszczerbku na zdrowiu w wysokości 10% zgodnie z pkt 10a załącznika do Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej 18 grudnia 2002r.

Dowód:

- opinia biegłego z zakresu psychiatrii T. G. (1), k. 312 – 317, 516,

- opinia biegłego z zakresu psychologii D. L. (1), k. 526-529

Rokowania co do poprawy stanu zdrowia psychicznego powódki należy są niepewne. Powódka wymaga psychoterapii, która, biorąc pod uwagę etiologię zaburzeń i wiek powódki, może okazać się mało skuteczna.

Dowód:

- opinia biegłego z zakresu psychiatrii T. G. (1), k. 312 – 317, 516

Podstawowym sposobem leczenia zaburzeń lękowych i organicznych zaburzeń lękowych jest łączenie farmakoterapii z psychoterapią. W leczeniu zaburzeń lękowych stosuje się przede wszystkim leki przeciwdepresyjne i leki uspokajające (anksjolityczne). Często stosuje się również niewielkie dawki leków przeciwpsychotycznych. Najlepszym rozwiązaniem jest stosowanie pojedynczego leku w tzw. monoterapii jednakże wielokrotnie okazuje się to mało skuteczne w likwidacji objawów zaburzeń. W związku z tym łączy się leki w zależności od profilu objawów klinicznych prezentowanych przez pacjenta. Podstawowymi lekami są leki przeciwdepresyjne takie jak inhibitory zwrotnego wychwytu serotoniny ((...)), infibitory zwrotnego wychwytu serotoniny i noradrenaliny ((...)), trójpierścieniowe leki przeciwdepresyjne ((...)), czteropierścieniowe leki przeciwdepresyjne ((...)), leki przeciwdepresyjne blokujące receptory adrenergiczne i serotoninergiczne ((...)), leki będące inhibitorem wychwytu zwrotnego serotoniny oraz antagonistą receptorów 5-HT2 ((...)) i inne ((...). Stosowanie leków anksjolitycznych, uspokajających leków jest zazwyczaj leczeniem drugiego rzutu, unika się stosowania leków typu bezodiazepin ((...)) oraz pochodnych benzodiazepin ((...)) ze względu na ryzyko powstania w czasie leczenia zależności. Stosuje się również inne leki uspokajające takie jak (...) i (...). W leczeniu stosuje się również leki przeciwpsychotyczne w niewielkich dawkach. Do tych leków należy (...), (...), (...), (...), (...). W przypadku wahań nastroju szczególnie w przypadku organicznego uszkodzenia mózgu stosuje się (...) lub/i jego sole, oraz (...).

W przypadku stosowania leków S. 20 mg/d, S. 50 mg/d Z. do 2 mg/d, L. 0,4g/d, N. 5 mg/d miesięczna terapia kosztować będzie 95,21 zł w przypadku wyboru tańszych odpowiedników 59,98 zł, w przypadku zastosowania E. (16,50 zł za miesiąc) zamiast N. cena za miesiąc osiągnęłaby 47,39 zł. Zamiennie w przypadku stosowania S. 10 mg 2tabl./d, S. 50 mg 4 tabl./d, Z. 0,5 mg 2 tabl./d, L. 0,4g 2 tabl./d, N. 5 mg 1 lub 2 tabl./d, maksymalny koszt terapii wyniósłby ok. 145,08 zł minimalny 86,03 zł. Dodatkowo przy stosowaniu S. do 100 mg/d, M. 10 mg/d; H. 75 mg/d, L. 2 x 0,8 g na dobę, L. 1 mg doraźnie, N. 10 mg doraźnie; maksymalny koszt leczenia wynosi 119,97 zł najtaniej 113,09 zł.

Powódka stosowała opisane wyżej leczenie i winna je kontynuować. Koszt miesięcznej farmakoterapii oscyluje w granicach od 50 zł do 150 zł.

Prawidłowe leczenie powódki winno objąć także leczenie psychoterapeutyczne. Psychoterapia może być prowadzona w ramach (...) najbliższej do miejsca zamieszkania. Nieodpłatną terapię można przeprowadzić w oddziale dziennym psychiatrycznym lub oddziale leczenia nerwic. Oddziały mają charakter dzienny. W przypadku podjęcia terapii poza systemem powszechnego ubezpieczenia koszt leczenia wynosi w granicach od 550 zł miesięcznie do 950 zł miesięcznie. Najniższy koszt terapii (przy skorzystaniu z opieki NFZ) wynosi ok. 50 zł miesięcznie.

Dowód;

- opinia biegłego sądowego lek.med. T. G. (1) k. 312 – 317, 362, 516

- opinia uzupełniająca biegłego sądowego lek.med. T. G. (1), k. 465-468

- opinia biegłego sądowego D. L. (2), k. 526-529,

- faktura VAT nr (...), k. 408

- faktury za leki, k. 409-419, 209-220, 263-268, 279, 303

Pismem z 2 stycznia 2008r. powódka wystąpiła do strony pozwanej o wypłatę odszkodowania żądając ogółem 42.362,23 zł w tym 40.000 zł tytułem zadośćuczynienia 2.362,23 zł tytułem zwrotu koszów badań i leczenia (2.362,23 zł) i zakupu okularów (1.000 zł). Pismem z 18 lutego 2008r. powódka nadto wnosiła o wypłatę kosztów opieki i pomocy w czynnościach życia codziennego za 130 dni tj. do 17 lutego 2007r. w kwocie 9.750 zł, zaliczki na dalsze koszty opieki w kwocie 1.500 zł, zaliczki na zakup lekarstw 1.000 zł zwrot wartości za rower 700 zł. Następnie powódka wniosła o zwrot utraconych zarobków w wysokości 10.000 zł za 182 dni zwolnienia lekarskiego od 10 września 2008r. do 9 marca 2008r. i przyznania z tego tytułu renty uzupełniającej.

Ostatecznie decyzją z dnia 6 czerwca 2008r. strona pozwana przyznała powódce 25.000 zł tytułem zadośćuczynienia, 561,09 zł tytułem zwrotu poniesionych kosztów leczenia, 849,17 zł tytułem zwrotu kosztów dojazdu, nadto decyzją z dnia 6 września 2010r. przyznano powódce odszkodowanie w wysokości 14.590,13 zł tytułem zwrotu utraconego dochodu za okres od lutego 2008r. do kwietnia 2010r. We wrześniu 2008r. przyznano powódce kwotę 311,27 zł tytułem dalszych kosztów leczenia oraz 300 zł tytułem zwrotu kosztów przejazdu.

(...) SA, u której powódka posiadała polisę nr (...) wypłaciło powódce ogółem 5.280 zł uznając łączny uszczerbek na zdrowiu w wysokości 12 %.

Dowód:

- pismo (...) S.A. z 15.10.2009 r., k. 22

- pismo (...) SA z 28.05.2008r. k. 21

- pismo (...) z 19.06.2008r., k. 21v,

- pismo (...), k. 50

- polecenie wypłaty z (...) 24 kwietnia 2008r. k. 51,

- pismo z 18 kwietnia 2008r., k. 125-126

- polecenie wypłaty z E. (...) z 5 czerwca 2008r., k. 52,

- pismo z 6 czerwca 2008r., k. 162

- polecenie wypłaty z E. (...) z 11 września 2008r., k. 53,

- pismo z 16 września 2008r., k. 164

- pisma z 25 stycznia 2008r., k. 55-56,

- pismo z 2 stycznia 2008r., k. 57-58

- pismo z 18 lutego 2008r., k. 87-89

- pismo z 26 marca 2008r., k. 127-128

- pismo z 11 sierpnia 2008r., k. 174-175

- pismo 10 grudnia 2008r., k. 194

- pismo z 25 listopada 2009r., k. 201-202

- pismo z 7 sierpnia 2009r., k. 205-208

- pismo z 29 stycznia 2010r., k.203-204

- pismo z 4 lutego 2010r., k. 253-254

- pismo z 27 lutego 2010r., k. 271

- pismo z 9 kwietnia 2010r., k. 25

- pismo z 13 kwietnia 2010r., k. 272-273

- pismo z 6 września 2010r., k. 252.

Powódka poniosła także nie pokryte przez stronę pozwaną koszty zakupu leków na łączną kwotę 595,97 zł w okresie od października 2013r. do marca 2014r.

Dowód:

faktura nr (...), k. 409, faktura nr (...), k. 410, faktura nr (...), k. 411, faktura nr (...), k. 412, faktura nr (...), k. 413, faktura nr (...) k. 414, faktura nr (...), k. 415, faktura Ne (...), k. 416, faktura nr (...), k. 417, faktura nr (...), k. 418, faktura nr (...), k. 419

Powódka obecnie ma 59 lat a w chwili wypadku miała lat 50. Pracowała jako listonosz rozwożąc listy rowerem, była osobą zdrową. Lubiła swoją pracę, kontakt z ludźmi, pomagała innym osobom, aktywnie uczestniczyła w życiu szkoły córki - była członkiem komitetu rodzicielskiego. Zajmowała się gospodarstwem domowym, gotowała, lubiła piec ciasta. Stan psychiczny powódki uległ znacznemu pogorszeniu w stosunku do okresu sprzed wypadku. Powódka ma problemy ze spaniem; bierze leki nasenne. Po wypadku powódka ma obniżony nastrój, aktywność, nastąpiła redukcja dążeń, zainteresowań, abulia, anhedonia oraz ujawniły się objawy przeżywanego lęku tak jak zasychanie w ustach, zaburzenia snu, lęk przed jazdą samochodem oraz wychodzeniem na ulicę. Powódka najczęściej przebywa w domu, nie chce się kontaktować z innymi ludźmi, unika ich. Powódka w stopniu ograniczonym zajmuje się gospodarstwem domowym, w czynnościach życia codziennego korzysta z pomocy męża, córki, matki i siostry. Powódka martwi się o córkę. Ma niskie poczucie własnej wartości, obawia się podejmowania jakiejkolwiek nowej aktywności. Powódka systematycznie leczy się u psychiatry. Co roku jest hospitalizowana w szpitalu psychiatrycznym, gdzie czuje się bezpiecznie.

Dowód:

- przesłuchanie powódki, e protokół z 3 października 2014r. min.03:53-24:15

- opinia biegłego sądowego lek.med. T. G. (1) k. 312 – 317, 362, 516

Sąd zważył co następuje:

Powództwo po ostatecznej modyfikacji żądania zasługiwało na uwzględnienie jedynie części tj. do kwoty 40.595,97 zł oraz w zakresie żądania zasądzenia renty do kwoty 200 zł miesięcznie, w pozostałej części jako nieuzasadnione podlegało oddaleniu.

Powódka domagała się zapłaty kwoty 40.000 zł tytułem zadośćuczynienia, 685 zł tytułem odszkodowania oraz renty w wysokości 1.820,33 zł począwszy od 1 października 2014r. Pozwana wnosiła o oddalenie powództwa podnosząc w pierwszej kolejności zarzut przedawnienia, a nadto wskazując, że wypłacone dotychczas odszkodowanie i zadośćuczynienie w całości wyczerpuje roszczenia powódki z tytułu wypadku z 10 września 2007r.

W pierwszej kolejności odnieść się należy do zarzutu przedawnienia podniesionego przez stronę pozwaną.

Warunkiem zastosowania art. 442 ¹ § 2 k.c. jest stwierdzenie, że sprawca szkody popełnił przestępstwo. W judykaturze przeważa stanowisko, że wymaga to ustalenia przedmiotowych i podmiotowych znamion przestępstwa, według zasad przewidzianych w prawie karnym. Dotyczy to sytuacji, w których w postępowaniu karnym nie stwierdzono popełnienia przestępstwa. Przyjmuje się, że wówczas ocena, czy zostało popełnione przestępstwo należy do sądu cywilnego. W orzecznictwie i piśmiennictwie ugruntowane jest stanowisko, że w przypadkach nieobjętych art. 11 k.p.c. sąd cywilny ma kompetencje do samodzielnego stwierdzenia, czy czyn niedozwolony, stanowiący źródło szkody, jest przestępstwem. Musi jednak tego dokonać w zgodzie z regułami prawa karnego, co oznacza konieczność ustalenia znamion podmiotowych i przedmiotowych przestępstwa (por. wyroki Sądu Najwyższego z dnia 24 czerwca 1969 r., I PR 157/69, nie publ., z dnia 29 czerwca 1971 r., I PR 84/71, nie publ., z dnia 12 kwietnia 1990 r., III CRN 108/90, nie publ., z dnia 7 lutego 2000 r., I CKN 208/98, nie publ., z dnia 27 października 2010 r., V CSK 107/10, nie publ., z dnia 21 października 2011 r., IV CSK 46/11, nie publ., z dnia 18 stycznia 2012 r., II CSK 157/11, OSNC-ZD 2013, nr B, poz. 30, z dnia 21 listopada 2001 r., II UKN 633/00, OSNP 2003, nr 17, poz. 422, z dnia 25 stycznia 2002 r., II UKN 797/00, OSNP 2003, nr 22, poz. 548; z dnia 18 grudnia 2008 r., III CSK 193/08, nie publ., z dnia 15 lipca 2010 r., IV CSK 146/10, nie publ., oraz z dnia 19 lipca 2012 r., II CSK 653/11, OSNC 2013, nr 4, poz. 50).

W uchwale z dnia 21 listopada 1967r. sygn. akt III PZP 34/67 wydanej w składzie 7 sędziów Sąd Najwyższy stwierdził, że dziesięcioletni termin przedawnienia roszczenia odszkodowawczego dotyczy nie tylko odpowiedzialności sprawcy szkody, lecz także osoby obowiązanej do naprawienia szkody wyrządzonej cudzym czynem niedozwolonym, będącym zbrodnią lub występkiem. Przepis ten przewiduje dziesięcioletnie przedawnienie dla każdego czynu niedozwolonego, który zawiera przedmiotowe i podmiotowe znamiona zbrodni lub występku, nie uzależnia natomiast stosowania tego terminu przedawnienia od skazania sprawcy czynu (szkody) za zbrodnię lub występek.

Przenosząc powyższe rozważania na realia niniejszej sprawy w ocenie Sądu nie ulega wątpliwości, że zaistniały przesłanki do ustalenia, że szkoda na osobie powódki powstała w związku z wypadkiem komunikacyjnym, wynikła z występku. W przedmiotowej sprawie zdarzeniem powodującym szkodę było zdarzenie wyczerpujące znamiona przestępstwo spowodowania wypadku komunikacyjnego z art. 177 § 1 k.k. Zgodnie z dyspozycją tego przepisu kto naruszając, chociażby nieumyślnie, zasady bezpieczeństwa w ruchu lądowym, wodnym lub powietrznym, powoduje nieumyślnie wypadek, w którym inna osoba odniosła obrażenia ciała określone w art. 157 § 1 k.k., podlega karze pozbawienia wolności do lat 3. Jest to zatem – zgodnie z kwalifikacją przestępstw zamieszczoną w art. 7 k.k. – występek. Rozstrój zdrowia powódki, co bezsprzecznie wynika z dokumentacji medycznej i opinii biegłych, trwa po dziś dzień. Zatem zastosowanie znajduje 20-letni termin przedawnienia ustanowiony w art. 442 ¹ § 2 k.c., co czyni bezzasadnym zarzut przedawnienia roszczenia.

Odpowiedzialność strony pozwanej co do zasady nie była w toku postępowania kwestionowana i wynika z umowy ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych. Sporem objęta była wysokość dochodzonych pozwem świadczeń. Zgodnie z treścią art. 822 § 1 k.c. przez umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej ubezpieczyciel zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, wobec których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający albo ubezpieczony. Dla sprawy istotne znaczenie ma regulacja zawarta w art. 444 k.c. z którego wynika, iż w razie uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia naprawienie szkody obejmuje wszelkie wynikłe z tego powodu koszty. W takim przypadku, w oparciu o art. 445 k.c. sąd może również przyznać poszkodowanemu odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę. Bez wątpienia zobowiązany do odszkodowania zgodnie z art. 361 k.c. ponosi odpowiedzialność tylko za normalne następstwa działania lub zaniechania, z którego wynikła szkoda i to w zakresie, w jakim w toku postępowania szkoda została zgodnie z art. 6 k.c. wykazana.

Ustalenia stanu faktycznego sąd poczynił na podstawie dokumentacji lekarskiej dołączonej do pozwu, akt ubezpieczyciela, przesłuchania powódki ale przede wszystkim w oparciu o opinie biegłych sądowych z zakresu neurologii i ortopedii, psychiatrii i psychologii. Sporządzone opinie główne i uzupełniające sąd uznał za rzetelne i zupełne, nie zawierają błędów logicznych. Biegli w sposób nie budzący wątpliwości określili zakres skutków zdarzenia z dnia 10 września 2007r. Również przytoczone w trakcie przesłuchania przez powódkę okoliczności zdarzenia, przebieg leczenia i zakres skutków szczególnie na tle psychicznym korespondują z pozostałym materiałem dowodowym, w szczególności opiniami biegłych, stąd stanowiły podstawę ustaleń stanu faktycznego w sprawie, w szczególności w kontekście dochodzonego roszczenia o zadośćuczynienie.

Na podstawie opinii biegłych sąd ustalił uszczerbek na zdrowiu powódki – łącznie 16 %. Na jego rozmiar składają dolegliwości ortopedyczne, neurologiczne i psychiczne. Biegli z zakresu chirurgii i neurologii specjalizacji zgodnie orzekli, że aktualne badanie neurologiczne nie wykazało ubytków neurologicznych. Przebyty uraz głowy ze zranieniem okolicy czołowej, złamaniem kości potylicznej i utratą świadomości, nie wiązał się z trwałym uszkodzeniem centralnego układu nerwowego (CUN). Ustalając trwały lub długotrwały uszczerbek na zdrowiu powódki, związany z omawianym zdarzeniem biegli, oparli się na zasadach podanych w Rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Społecznej z 18 grudnia 2002 roku Dz.U. Nr. 234 Poz.1974. Wskazali, zakwalifikowali niewielką, słabo widoczną bliznę po zranieniu czoła, według Poz.19a na 1% tabeli załącznika do Rozporządzenia. Określone w badaniu TK niewielkie pęknięcie łuski kości potylicznej zakwalifikowali według Poz. 2 tabeli, wskazując jednocześnie, że procent uszczerbku w niej określony, nawet w wymiarze minimalnym, byłby zbyt wysoki dla określenia uszczerbku u powódki biegli, wykorzystując uprawnienia §8 ust.3 Rozporządzenia określili ten uszczerbek w wysokości (2 %). Biegli podali, że przebyty uraz kręgosłupa szyjnego u powódki dotyczył aparatu mięśniowo - więzadłowego stabilizującego kręgosłup. Nie dotyczył elementów kostnych. W leczeniu nie stanowił problemu, nie wymagał stosowania kołnierza ortopedycznego. Określając uszczerbek na zdrowiu z nim związany biegli, zgodnie z zaleceniem §10 ust.1 Rozporządzenia wzięli pod uwagę przewlekły proces zwyrodnieniowy tego odcinka kręgosłupa, występujący u powódki jeszcze wcześniej niż omawiany wypadek, którego istnienie potwierdza jednoznacznie badanie TK z dnia 1 października 2007r. (k. 73). Wskazując, ze w tabeli załącznika o Rozporządzenia brak jest pozycji wg której można by jednoznacznie określić uszczerbek związany ze skutkami urazu kręgosłupa szyjnego u powódki, stosując per analogiam najbardziej zbliżoną treścią poz. 94a z wykorzystaniem zaleceń/uprawnień §10 ust.1 i §8 ust.3 biegli określili uszczerbek w tym zakresie w wysokości 3%.

Natomiast biegły z zakresu psychiatrii rozpoznał u powódki zaburzenia depresyjno-lękowe, przejawiające się przede wszystkim obniżeniem nastroju, napędu, aktywności, redukcją dążeń i zainteresowań, abulią, anhedonią oraz silnym lękiem, manifestującym się psychosomatycznie (zasychanie w ustach, zaburzenia snu, lęk przed jazdą samochodem oraz wychodzeniem na ulicę). Zdaniem biegłego opisane zaburzenia psychiczne występują od wypadku, a ich charakter dowodzi związku ze zdarzeniem, a przy tym powódka przed wypadkiem nigdy nie leczyła się psychiatrycznie. Biegły psychiatra T. G. w toku opinii ustnej zweryfikował wcześniejszej ustalenia i stwierdził, że u powódki nie wykazano zaburzeń organicznych lecz miały one charakter czynnościowy, co wynikało także z opracowaną w międzyczasie opinią neurologa i ortopedy. Po tej modyfikacji biegły podtrzymał jednak pozostałe swe ustalenia a w szczególności w zakresie 10% uszczerbku za zdrowiu powódki ustalonego w oparciu o pkt 10a załącznika do Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej 18 grudnia 2002r. Również biegła z zakresu psychologii podała, że wypadek z 10 września 2007r. miał trwały wpływ na funkcjonowanie psychologiczne powódki w szczególności na jej sposób funkcjonowania zawodowego, rodzinnego i społecznego. Zmodyfikował jej dotychczasowy model relacji społecznych, system wartości oraz samoocenę, powodując przymus zależności od innych osób.

Zgodnie z wypracowanymi w judykaturze kryteriami, zmierzającymi do zobiektywizowania zasad przyznawania zadośćuczynień przy uwzględnieniu indywidualnej sytuacji stron, należy wziąć pod uwagę stopień i czas trwania cierpień fizycznych i psychicznych, trwałość obrażeń, prognozy na przyszłość, wiek poszkodowanego, skutki w zakresie życia osobistego oraz zawodowego, konieczność wyrzeczenia się określonych czynności życiowych, korzystania z pomocy innych osób, czy wreszcie stopień przyczynienia się poszkodowanego i winy sprawcy szkody. Ustalając wysokość zadośćuczynienia sąd miał na uwadze zakres cierpień i doznanej krzywdy, jakiej doświadczyła powódka w wyniku zdarzenia z dnia 10 września 2007r. Powódka w chwili wypadku była osobą w sile wieku, obecnie ma 59 lat. Z ustaleń stanu faktycznego wynika, iż przed wypadkiem był osobą aktywną, pracowała jako listonosz, lubiła swoją pracę, kontakt z ludźmi, pomagała innym, była członkiem komitetu rodzicielskiego w szkole córki, była aktywna w najbliższym środowisku, z chęcią zajmowała się domem. Po wypadku stan psychiczny powódki uległ znacznemu pogorszeniu w stosunku do wcześniejszego okresu. Powódka najchętniej przebywa w domu, nie chce nigdzie wychodzić; boi się kontaktu z ludźmi, boi się jazdy samochodem a w codziennych obowiązkach pomaga jej najbliższa rodzina; mąż, córka, matka i siostra. Powódka nadal skarży się na bóle głowy, bezsenność, po wypadku pojawił się u powódki lęk o zdrowie małoletniej wówczas córki. Jednocześnie córka po wypadku również musiała skorzystać z pomocy psychoterapeutycznej, co wpłynęło również na obawy matki. Powódka ma poczucie, że jest niepotrzebna ma obniżone poczucie własnej wartości. Czterokrotnie była hospitalizowana psychiatrycznie. Sąd miał także na uwadze konieczność zażywania leków przez powódkę. Wszystkie te okoliczności, niezależnie od rozmiaru procentowo ustalonego uszczerbku na zdrowiu, wskazują na rozmiar krzywdy powódki, która diametralnie zmieniła styl życia i sprawczość. Poprzednio w pełni samowystarczalna i aktywna osoba wycofała się z życia społecznego we wszelkich jego przejawach, zarówno w sferze zawodowej jak i towarzyskiej. Również jej funkcjonowanie w rodzinie zostało zaburzone, albowiem powódka nie jest już w stanie pełnić dotychczasowych ról matki i żony, co wcześniej czyniła, z powodzeniem łącząc pracę zawodową z obowiązkami domowymi. Wszystkie te zmiany łączą się z trudnymi do uchwycenia zaburzeniami psychicznymi i emocjonalnymi, w postaci stanów depresyjno-lękowych. Dodatkowo, dla osoby aktywnej i niezależnej, jaką była powódka przed wypadkiem, konieczność korzystania z pomocy innych jest dodatkowym obciążeniem, którego nie sposób pominąć przy ustalaniu wysokości zadośćuczynienia.

Mając powyższe na uwadze oraz wysokość ustalonego uszczerbku na zdrowiu, który jedynie pomocniczo wpływa na wysokość stosownego zadośćuczynienia, w oparciu o zgromadzony w sprawie materiał dowodowy sąd uznał, iż adekwatną i kompensującą rozmiar doznanych przez powódkę krzywd jest kwota 65.0000 zł, która po uwzględnieniu wypłaconej już powódce przez stronę pozwaną z tego tytułu kwoty 25.000 zł. Sąd w całości uwzględnił żądanie powódki w zakresie zadośćuczynienia, zasądzając z tego tytułu na jej rzecz kwotę 40.000 zł

Powódka wniosła domagała się również zasądzenia kwoty 54.944,323 zł tytułem utraconych zarobków za okres od 1 kwietnia 2010r. do 30 września 2014r. Powództwo w tym zakresie jako nieudowodnione podlegało oddaleniu. Powódka podała, że strona pozwana za okres od lutego 2008r. do kwietnia 2010r. wypłaciła powódce kwotę 14.590,13 zł, przedstawiła także inne świadczenia, które otrzymywała, żądając różnicy pomiędzy dochodami jakie by uzyskiwała pracując nadal jako listonosz a otrzymanymi świadczeniami.

Kontradyktoryjny charakter procesu cywilnego nakłada obowiązek wskazywania dowodów dla stwierdzenia faktów, z których wywodzą skutki prawne. Ciężar dowodu wiąże się z obowiązkiem twierdzenia i obowiązkiem dowodzenia tych wszystkich okoliczności, które mogą być, stosownie do art. 227 k.p.c., przedmiotem dowodu. Wynika stąd, iż powód musi udowodnić fakty tworzące jego prawo, a pozwany fakty, które przeszkodziły powstaniu prawa powoda lub je zniweczyły. Obecny kształt art. 3 i art. 232 k.p.c., powtarzającego w zasadzie regułę art. 6 k.c., jest przejawem dążenia ustawodawcy do wzmocnienia uprawnień i obowiązków stron w zakresie wskazywania stosunków i okoliczności faktycznych, spornych między nimi, z których wywodzą swoje prawa i na których opierają swe żądania. Podkreślić należy, iż zasady art. 6 k.c. i art. 232 k.p.c., nie określają jedynie zakresu obowiązku zgłaszania dowodów przez strony, ale rozumiane muszą być przede wszystkim w ten sposób, że strona która nie przytoczyła wystarczających dowodów na poparcie swych twierdzeń, ponosi ryzyko niekorzystnego dla siebie rozstrzygnięcia, o ile ciężar dowodu co do tych okoliczności na tej stronie spoczywał. Zasadnicza rola sądu sprowadza się do prawnej i faktycznej oceny materiału dowodowego przedstawionego przez strony. Tymczasem powódka w niniejszym procesie nie wykazała, że po wypadku, w okresie objętym żądaniem zapłaty odszkodowania za utracone zarobki, nie mogła pracować. Z opinii biegłych wynika wprost coś przeciwnego - nie tylko wszyscy biegli akcentowali, że aktualnie powódka nie ma przeciwwskazań do pracy, ale biegły psychiatra podkreślił nawet, że podjęcie się pracy może mieć nawet charakter terapeutyczny. Wezwana na rozprawę celem złożenia wyjaśnień uzupełniających, na temat okoliczności stanowiących podstawę tego roszczenia, powódka nie stawiając się na rozprawę, zrezygnowała z możliwości przeprowadzenia dowodu z przesłuchania strony. Z tych też powodów Sąd dokonując ustaleń faktycznych w tym zakresie oparł się wyłącznie na opiniach biegłych specjalistów, które to opinie w zakresie możliwości świadczenia pracy były w zasadzie zgodne. Tym samym powódka nie przedstawiła wystarczających dowodów oprócz samych twierdzeń, że pracować nie może ani nie mogła w okresie, za który żąda zwrotu utraconych zarobków. Co więcej, do pisma rozszerzającego powództwo w zakresie żądania odszkodowania z tytułu utraconych zarobków powódka nie załączyła żadnych dokumentów potwierdzających wysokość uzyskanych w spornym okresie świadczeń co również uniemożliwia zweryfikowanie prawidłowości dokonanych przez nią wyliczeń.

Powyższe uwagi stanowią również podstawę do oddalenia żądania zasądzenia renty z tytułu utraty zdolności zarobkowania. Dochodzeniu utraconych dochodów na przyszłość służyć ma instytucja renty regulowana w art. 444 § 2 k.c. zgodnie z którym jeżeli poszkodowany częściowo lub całkowicie utracił zdolność do pracy zarobkowej albo zwiększyły się jego potrzeby lub zmniejszyły widoki powodzenia na przyszłość, może on żądać od zobowiązanego do naprawienia szkody odpowiedniej renty. Objęta pozwem renta (niezależnie od tego, czy żądanie dotyczy renty skapitalizowanej, czy też bieżącej) jest właśnie wynagrodzeniem utraconych korzyści - utraconych dochodów, obejmuje tylko i wyłącznie różnicę pomiędzy faktycznymi dochodami, jakie uzyskiwała powódka a rzeczywiście uzyskanymi przez nią po zdarzeniu, które pozbawiło ją możliwości zarobkowych. Przede wszystkim zaś prawomocnym wyrokiem z 12 maja 2014 r. Sąd Okręgowy we Wrocławiu VIII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych oddalił odwołanie powódki od decyzji organu rentowego oddalającego jej wniosek o ustalenie prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy. We wcześniejszym okresie – od 05 marca 2009 r. do 31 marca 2013 r. powódka pobierała rentę z tytułu częściowej niezdolności do pracy, a zatem brak było przeszkód, aby w pozostałym, niepełnym zakresie, pracowała. Powódka nie ma i nie miała przeciwwskazań do świadczenia pracy i nie wykazała również, aby podejmowała jakiekolwiek starania w kierunku podjęcia zatrudnienia, choćby w niepełnym wymiarze. Stąd też żądania renty w zakresie utraconych zarobków z tych samych przyczyn co omówione wyżej podlegało oddaleniu.

Natomiast na uwzględnienie zasługiwało żądanie powódki zasądzenia renty w zakresie zwiększonych potrzeb. Biegły psychiatra na żądanie Sądu przedstawił minimalny koszt zakupu leków zalecanych w leczeniu farmakologicznych ok. 50 zł i maksymalny ok. 150 zł jednocześnie wskazując na konieczność podjęcia leczenia psychoterapeutycznego, którego koszt oscyluje w granicach od 50 zł nawet do 950 zł, w zależności od rodzaju i intensywności. Zatem w ocenie sądu żądanie powódki w zakresie renty co do kwoty 200 zł tytułem zwiększonych potrzeb odpowiada minimalnym kosztom leczenia farmakologicznego psychoterapeutycznego. Zatem należało powództwo w tym zakresie uwzględnić, o czym orzeczono jak w pkt II. wyroku zasądzając na rzecz powódki rentę w wysokości 200 zł płatną z góry do dnia dziesiątego każdego miesiące poczynając od października 2014r.

Na uwzględnienie zasługiwało również żądanie powódki odszkodowania co do kwoty 595,97 zł stanowiące zwrot zakupu leków. Pismem z 16 października 2014 r. powódka rozszerzyła żądanie o zapłatę kwoty 685 zł tytułem zwrotu kosztów leczenia, przedkładając opiewające na tę łączną kwotę faktury i rachunki za przeprowadzone zabiegi rehabilitacyjne i lekarstwa. W tym miejscu wskazać należy, że powódka nie udowodniła, iż zabiegi rehabilitacyjne pozostają w związku ze skutkami wypadku. Żaden z biegłych nie wskazał na zabiegi rehabilitacyjne jako zalecenie w ramach usuwania skutków wypadku, a biegli z zakresu chirurgii i neurologii wskazali ponadto, iż powódka cierpi na schorzenia kręgosłupa pozostające bez związku z przebytym wypadkiem. Żądanie zwrotu kosztu tych świadczeń Sąd uznał więc za niezasadne, a w pozostałej zaś części jako udowodnione przedstawionymi do akt fakturami zakupu żądanie uwzględnił do kwoty 595,97 zł.

Orzeczenie w zakresie odsetek wydane zostało na podstawie znowelizowanego art. 481 k.c. i przy uwzględnieniu regulacji zawartej w art. 817 k.c. oraz art. 14 ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym oraz Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych. Stosownie do tych regulacji ubezpieczyciel obowiązany jest spełnić świadczenie w terminie 30 dni od daty otrzymania zawiadomienia o wypadku. Powódka wytaczając powództwo o zapłatę 20.000 zł domagała się zasądzenia odsetek od 23 lipca 2010 r. i roszczenie to jest uzasadnione w świetle licznych wezwań do zapłaty kierowanych do pozwanej w toku postępowania likwidacyjnego. Co do żądania z zakresie dalszej kwoty 20.000 zł tytułem zadośćuczynienia uzasadnione było żądanie odsetek od daty 06 października 2014r. mając na uwadze okoliczność, iż co najmniej w tej dacie żądanie to było już wymagalne. Odsetki od kwoty dochodzonej tytułem zwrotu kosztów zakupu leków w kwocie 595,97 zł zasądzono od dnia 21 października 2014r. uznając, iż w tej dacie strona pozwana po uprzednim otrzymaniu pisma z tym żądaniem pozostawała w opóźnieniu w zapłacie.

W pozostałym zakresie powództwo jako nieuzasadnione podlegało oddaleniu.

Orzekając o kosztach procesu (pkt. IV wyroku ), Sąd zastosował tu przepis art. 102 k.p.c. i nie obciążył powódki obowiązkiem zwrotu kosztów procesu na rzecz strony pozwanej. Sąd miał przy tym na względzie, że z uwagi na sytuację majątkową i życiową powódki, nie jest ona w stanie uzyskać środków niezbędnych na pokrycie tych kosztów.

W pkt V obciążono Sąd obciążył Skarb Państwa – Sąd Okręgowy we Wrocławiu brakującą opłatą sądową od pozwu oraz brakującymi wydatkami na opinie biegłych na podstawie art. 113 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych.