Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 22 listopada 2016 r.

Sąd Okręgowy - Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Legnicy

w składzie:

Przewodniczący: SSO Adrianna Mongiałło

Protokolant: starszy sekretarz sądowy Magdalena Teteruk

po rozpoznaniu w dniu 22 listopada 2016 r. w Legnicy

sprawy z wniosku R. M.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L.

o emeryturę

na skutek odwołania R. M.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L.

z dnia 26 sierpnia 2016 r.

znak (...)

oddala odwołanie

Sygn. akt V U 941/16

UZASADNIENIE

Decyzją z 26 sierpnia 2016r., znak: (...), Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L. odmówił wnioskodawcy R. M. prawa do emerytury wskazując, że wnioskodawca nie udowodnił żadnego okresu pracy w szczególnych warunkach, wobec wymaganych 15 lat takiej pracy. Ponadto nie zachodzą również przesłanki do przyznania wnioskodawcy emerytury z rekompensatą, gdyż świadczenie to przysługuje po osiągnięciu powszechnego wieku emerytalnego, którego wnioskodawca jeszcze nie osiągnął.

Od ww. decyzji odwołanie złożył wnioskodawca wnosząc o jej zmianę poprzez przyznanie mu prawa do emerytury. W uzasadnieniu podał, iż posiada wymagany ustawą staż pracy w szczególnych warunkach, który wynika z przedstawionych przez niego świadectw pracy. Ze świadectw tych wynika również, że pracował w wyuczonym zawodzie jako monter instalacji wodno-kanalizacyjnych (budowa rurociągów wodno-kanalizacyjnych w wykopach), które to prace są pracami w szczególnych warunkach.

W odpowiedzi na odwołanie Zakład Ubezpieczeń Społecznych wniósł o jego oddalenie, argumentując jak w zaskarżonej decyzji.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca R. M. urodził się (...) Przystąpił do OFE, ale złożył wniosek o przekazanie środków zgromadzonych w OFE, za pośrednictwem ZUS, na dochody budżetu państwa.

Na dzień 1 stycznia 1999r. ubezpieczony udowodnił 30 lat, 3 miesiące i 16 dni ogólnego stażu pracy, w tym: 28 lat, 11 miesięcy i 28 dni okresów składkowych oraz 1 rok, 3 miesiące i 18 dni okresów nieskładkowych.

W dniu 5 sierpnia 2016 r. R. M. złożył wniosek o przyznanie emerytury w obniżonym wieku emerytalnym z tytułu wykonywania pracy w szczególnych warunkach oraz emeryturę z rekompensatą. W wyniku rozpoznania tego wniosku ZUS Oddział w L. 26 sierpnia 2016 r. wydał decyzję odmawiającą wnioskodawcy prawa do emerytury, zaskarżoną w niniejszej sprawie.

bezsporne, a nadto akta emerytalne wnioskodawcy;

Wnioskodawca R. M. 21 czerwca 1969 r. ukończył 3-letnią Zasadniczą Szkołę (...) we W. w zawodzie monter instalacji sanitarnych. W październiku 1973r. uzyskał tytuł mistrza w zawodzie monter instalacji wodno-kanalizacyjnych i gazowych.

W dniu 5 września 1966 r., po rozpoczęciu nauki w ww. szkole, wnioskodawca mając 15 lat, został skierowany do praktycznej nauki zawodu we (...) Przedsiębiorstwie (...) we W.. W Przedsiębiorstwie tym, przyuczając się do zawodu, wykonywał prace na stanowisku montera urządzeń i instalacji wodno-kanalizacyjnych i gazowych, polegające na wykonywaniu przyłączy wodno-kanalizacyjnych do budynków.

W ww. zakładzie pracował do 7 lipca lub do 7 października 1969 r., a następnie w dniu 23 października 1969 r. został powołany do zasadniczej służby wojskowej, którą odbywał do 14 października 1971 r.

W dniu 18 października 1971 r. wnioskodawca podjął zatrudnienie we (...) Przedsiębiorstwie (...) we W. na stanowisku montera urządzeń i instalacji wodno-kanalizacyjnych i gazowych, wykonując zewnętrzne przyłącza wodno-kanalizacyjne. W tym charakterze wnioskodawca pracował stale i w pełnym wymiarze czasu pracy do 29 kwietnia 1972 r. ( 6 miesięcy i 13 dni).

Następnie, w okresie od 2 maja 1972 r. do 31 lipca 1973 r. (1 rok i 3 miesiące) ubezpieczony był zatrudniony jako monter instalacji przemysłowej w Zakładzie (...) we W., a od 1 sierpnia 1973r. do 4 marca 1974 r. ( 7 miesięcy i 4 dni) R. M. pracował na stanowisku montera instalacji przemysłowej w Zakładach (...) we W.. Wykonywał prace przy budowie zbiorników, w których miały być oczyszczane ścieki zanim trafiły do kanalizacji miejskiej. Były to komory kanalizacyjne wylewane z betonu, łączone rurami z kamionki. Wnioskodawca wykonywał też doprowadzenie wody z ulicy do budynku administracyjnego, udrażniał zatory w kanalizacji. Na przełomie 1973/1974 pracował przy remoncie instalacji kanalizacyjnej między budynkami, przy wymianie studzienek kanalizacyjnych.

W dniu 22 kwietnia 1974 r. R. M. podjął zatrudnienie w Wojewódzkim Przedsiębiorstwie (...) w L. na stanowisku montera instalacji i urządzeń sanitarnych. W czasie zatrudnienia w tym Przedsiębiorstwie wnioskodawca pracował przy remoncie sieci kanalizacyjnej od poradzieckiego szpitala do ul. (...) w L.. W tym charakterze pracował stale i w pełnym wymiarze czasu pracy do 31 grudnia 1975 r. ( 1 rok, 8 miesięcy i 9 dni).

Następnie, od 1 stycznia 1976 r. do 4 sierpnia 1976 r. ( 7 miesięcy i 4 dni) wnioskodawca pracował jako monter instalacji sanitarnych w Kombinacie Budownictwa (...) w Zakładzie (...) w L., który powstał z przekształcenia Wojewódzkiego Przedsiębiorstwa (...) w L.. Praca odbywała się na terenie poradzieckich jednostek wojskowych przy ul. (...) w L. oraz ulicy (...) w jednostce wojskowej, gdzie wymieniano przyłącza wodno-kanalizacyjne do budynku.

W okresie od 16 sierpnia 1976 r. do 31 października 1978 r. ( 2 lata, 2 miesiące i 16 dni) ubezpieczony był zatrudniony najpierw jako majster, a następnie starszy majster budowy w Kombinacie (...)w Zakładzie (...) w L..

W dniu 1 listopada 1978 r. wnioskodawca podjął zatrudnienie w (...) Zakładach (...) we W. w oddziale w L. na stanowisku mistrza, a następnie starszego mistrza. Ww. zatrudnienie ustało 31 marca 1980 r. (1 rok i 5 miesięcy). Zakład pracy zajmował się m.in. utrzymaniem sieci gazowniczej oraz budową nowych sieci i konserwacją sieci istniejących w województwie (...). W ramach zakładu funkcjonował dział utrzymania ruchu i rozbudowy rurociągów gazowych oraz utrzymanie wysokiego ciśnienia. Wnioskodawca pracował w terenie przy budowie nowych gazociągów oraz usuwaniu awarii na gazociągach wysokiego ciśnienia. Do jego obowiązków należało m.in. kierowanie pracami eksploatacyjnymi na gazociągach wysokoprężnych i stacjach red.-pom. oraz udział lub kierowanie pracami przy usuwaniu skutków awarii na tych gazociągach i stacjach red.-pom., kierowanie pracami przy budowie nowych gazociągów w ramach inwestycji DZG, kapitalnych remontów lub zleceń obcych. Pracując w ww. zakładzie wnioskodawca otrzymał awans na starszego mistrza i w związku z tym wyższe wynagrodzenie. Zmiana stanowiska nie wiązała się ze zmianą obowiązków. Wnioskodawca w ramach podległości służbowej nie miał podległego mistrza.

W dniu 15 kwietnia 1980 r. R. M. podjął zatrudnienie w Wojewódzkim Przedsiębiorstwie (...) w L., gdzie w okresie do 31 lipca 1982 r. ( 2 lata, 3 miesiące i 16 dni) świadczył pracę najpierw na stanowisku starszego majstra budowy, a następnie kierownika budowy.

Świadcząc pracę w Zakładzie (...) w L. (zarówno w Kombinacie Budownictwa (...) w okresie od 6 sierpnia 1976r. do 31 października 1978r., jak i później w Wojewódzkim Przedsiębiorstwie (...) w L. od 15 kwietnia 1980r. do 31 lipca 198r.) R. M. zajmował się wykonywaniem kanalizacji na osiedlach. Były to roboty zewnętrzne kanalizacyjne w wykopach ziemnych. Jako majster/majster budowy wnioskodawca nadzorował bezpośrednio prace 8-osobowej brygady w wykopach, sprawdzał długość ław, stopień wyschnięcia. Gdy został kierownikiem budowy do jego zakresu obowiązków doszły nowe obowiązki, w tym m.in. zamawianie i rozliczanie materiałów budowlanych, podpisywanie kart pracy operatorów koparek i kierowców samochodów ciężarowych, różne prace biurowe.

W dniu 1 lutego 1986r. wnioskodawca rozpoczął prowadzenie własnej działalności gospodarczej, którą z przerwami prowadził do 6 sierpnia 1995r.

W okresie od 7 sierpnia 1995 r. do 31 lipca 1998 r. (2 lata, 11 miesięcy i 25 dni) ubezpieczony wykonywał pracę w charakterze mistrza w Zakładzie (...) Sp. z o.o. w L.. W czasie zatrudnienia w ww. zakładzie wnioskodawca pracował na terenie (...), w której powstała rozlewnia wód. W. W czasie tego zatrudnienia ubezpieczony wykonywał prace bezpośrednio na budowie przy budowie rurociągu z kopalni do rozlewni wód, nadzorując pracę brygady pracowników fizycznych. W czasie tego zatrudnienia wnioskodawca posiadał łącznie 5 miesięcy i 18 dni okresów nieskładkowych (niezdolności do pracy).

dowód: - akta emerytalne i kapitałowe wnioskodawcy,

- akta osobowe wnioskodawcy z okresu zatrudnienia w (...) Zakładach (...) we W.,

- akta osobowe wnioskodawcy z okresu zatrudnienia w Zakładzie (...)w L.,

- akta osobowe wnioskodawcy z okresu zatrudnienia w Zakładach (...) w L.,

- akta osobowe wnioskodawcy z okresu zatrudnienia w Wojewódzkim Przedsiębiorstwie (...)w L.

- przesłuchanie wnioskodawcy k. 64v-65, e-protokół z 22.11.2016 r. 00:02:05 i nast.

Sąd zważył, co następuje:

Odwołanie jest niezasadne.

Obowiązująca od 1 stycznia 1999 r. ustawa o emeryturach i rentach z FUS przewiduje podstawy nabycia prawa do emerytury uzależniając je od daty urodzenia ubezpieczonego. Osoby urodzone po 31 grudnia 1948r. - jak wnioskodawca - nabywają prawo do emerytury powszechnej w chwili osiągnięcia wieku emerytalnego, który został określony w art. 24 ustawy. W przypadku mężczyzn urodzonych po dniu 30 września 1953r. wiek ten wynosi co najmniej 67 lat (art. 24 ust. 1b pkt 20). W przypadku wnioskodawcy - 66 lat i 3 miesiące (art. 24 ust. 1b pkt 11).

Ustawa emerytalna dla osób urodzonych po 31 grudnia 1948r. przewiduje dodatkowo możliwość nabycia prawa do emerytury w obniżonym wieku emerytalnym, z tytułu pracy w warunkach szczególnych lub szczególnym charakterze na podstawie art. 184 tej ustawy. Wobec nieosiągnięcia przez wnioskodawcę powszechnego wieku emerytalnego, sporną kwestią pozostawało więc, czy spełnia on warunki do nabycia świadczenia obniżonym wieku emerytalnym.

Zgodnie z treścią przepisu art. 184 ustawy z 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948 r. przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku przewidzianego w art. 32, 33, 39 i 40 wskazanej ustawy, jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy osiągnęli okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymaganym w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż 65 lat - dla mężczyzn oraz okres składkowy i nieskładkowy, o którym mowa w art. 27, tj. 25 lat dla mężczyzn. Emerytura, o której mowa wyżej, przysługuje pod warunkiem nieprzystąpienia do otwartego funduszu emerytalnego albo złożenia wniosku o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu.

Zgodnie zaś z treścią przepisu art. 32 ust. 1 ustawy emerytalnej, ubezpieczonym urodzonym przed 1 stycznia 1949r., będącym pracownikami, o których mowa w ust. 2-3, zatrudnionymi w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, przysługuje emerytura w wieku niższym niż określony w art. 27 pkt 1. Wiek emerytalny, o którym mowa we wskazanym przepisie, rodzaje prac lub stanowisk oraz warunki, na podstawie których osobom zatrudnionym w szczególnych warunkach przysługuje prawo do emerytury, ustala się na podstawie przepisów dotychczasowych, tj. rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego 1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze. Zgodnie z § 4 tego rozporządzenia pracownik, który wykonywał pracę w szczególnych warunkach, wymienione w wykazie A, nabywa prawo do emerytury, jeżeli spełnia łącznie następujące warunki: osiągnął wiek emerytalny wynoszący 60 lat dla mężczyzn oraz ma wymagany okres zatrudnienia 25 lat, w tym co najmniej 15 lat pracy w szczególnych warunkach. Wykazanie ogólnego i szczególnego stażu pracy w wymiarze wyższym niż 25 i 15 lat nie mają znaczenia dla ustalenia samego prawa do świadczenia, a jedynie wpływają na jego wysokość.

Jak wynika z akt nin. sprawy, wnioskodawca (...) ukończył 60 lat i był członkiem OFE, ale złożył wniosek o przekazanie środków zgromadzony na rachunku w OFE, za pośrednictwem ZUS, na dochody budżetu państwa. Posiada też wymagany ogólny okres zatrudnienia co najmniej 25 lat na dzień 31. Grudnia 1998r. Sporne w sprawie pozostawało natomiast, czy wnioskodawca ma wymagany okres 15 lat pracy w szczególnych warunkach. Wobec braku świadectw wykonywania pracy w warunkach szczególnych organ rentowy nie zaliczył bowiem ubezpieczonemu żadnego okresu zatrudnienia do okresu pracy w szczególnych warunkach. Wnioskodawca podnosił, iż posiada wymagany staż pracy w szczególnych warunkach, na który składa się zatrudnienie w kilku zakładach pracy przy robotach wodno-kanalizacyjnych (k. 11).

Wobec powyższych twierdzeń wnioskodawcy, Sąd z urzędu zgromadził materiał dowodowy w postaci akt osobowych z okresu zatrudnienia ubezpieczonego w (...) Zakładach (...) we W., w Zakładzie (...) w L., w Zakładach (...) w L. i w Wojewódzkim Przedsiębiorstwie (...) w L.. Nie udało się natomiast uzyskać akt osobowych wnioskodawcy z okresu zatrudnienia w Przedsiębiorstwie (...) we W. i Wojewódzkim Przedsiębiorstwie (...) we W.. Dokumenty znajdujące się w uzyskanych aktach osobowych w połączeniu z przsłuchaniem ubezpieczonego potwierdzają ponad wszelką wątpliwość, że R. M. wykonywał stale i w pełnym wymiarze czasu pracy pracę w warunkach szczególnych określoną w wykazie A, w dziale V pod poz. 1, tj. „roboty wodnokanalizacyjne oraz budowa rurociągów w głębokich wykopach” oraz w wykazie A, w dziale XIV pod poz. 24, tj. „kontrola międzyoperacyjna, kontrola jakości produkcji i usług oraz dozór inżynieryjno-techniczny na oddziałach i wydziałach, w których jako podstawowe wykonywane są prace wymienione w wykazie”, będąc zatrudnionym w:

-w Wojewódzkim Przedsiębiorstwie (...) w L. na stanowisku montera instalacji i urządzeń sanitarnych od 22 kwietnia 1974 r. do 31 grudnia 1975 r. ( 1 rok, 8 miesięcy i 9 dni),

-w Kombinacie (...) w Zakładzie (...) w L. na stanowisku montera instalacji sanitarnych od 1 stycznia 1976 r. do 4 sierpnia 1976 r. (7 miesięcy i 4 dni),

-w Kombinacie(...) w Zakładzie (...) w L. na stanowisku majstra i starszego majstra budowy od 16 sierpnia 1976 r. do 31 października 1978 r. (2 lata, 2 miesięcy i 16 dni), oraz

-w Zakładzie (...) Sp. z o.o. w L. na stanowisku mistrza od 7 sierpnia 1995 r. do 31 lipca 1998 r. (tj. 2 lata, 6 miesięcy i 7 dni, po odjęciu okresów niezdolności do pracy występujących po dniu 14 listopada 1991r. w wymiarze 5 miesięcy i 18 dni).

Zdaniem Sądu, do powyższego okresu pracy w szczególnych warunkach wynoszącego łącznie 7 lat i 6 dni doliczyć również należy okres pracy wnioskodawcy w (...) Zakładach (...) we W. na stanowisku mistrza, a następnie starszego mistrza, od 1 listopada 1978 r. do 31 marca 1980 r. ( 1 rok i 5 miesięcy). Ww. zakład zajmował się m.in. utrzymaniem sieci gazowniczej oraz budową nowych sieci i konserwacją sieci istniejących w województwie (...). W ramach tego zakładu funkcjonował dział utrzymania ruchu i rozbudowy rurociągów gazowych oraz utrzymania wysokiego ciśnienia. Wnioskodawca, będąc zatrudnionym w tym zakładzie, pracował przy budowie i rozbudowie rurociągów gazowych w głębokich wykopach i co do tego, że prace te były pracami w szczególnych warunkach Sąd nie miał żadnych wątpliwości. Jako mistrz, a następnie starszy mistrz, wnioskodawca bezpośrednio nadzorował prace na budowach podległych sobie pracowników. Potwierdzenie charakteru wykonywanej pracy znalazło również wyraz w wydanym przez zakład pracy świadectwie wykonywania pracy w warunkach szczególnych.

Ww. okres, po zsumowaniu, daje łącznie 8 lat, 5 miesięcy i 6 dni. Do okresu tego, w ocenie Sądu, nie można natomiast zaliczyć w całości okresu pracy R. M. we (...) Przedsiębiorstwie (...) we W., łącznie z okresem zasadniczej służby wojskowej. Zauważyć bowiem należy, że wnioskodawca pracę w tym Przedsiębiorstwie rozpoczynał mając zaledwie 15 lat, a więc jako pracownik młodociany, przyuczający się do zawodu montera urządzeń i instalacji wodno-kanalizacyjnych i gazowych, który jednocześnie pobierał naukę w Zasadniczej Szkole (...) we W.. Wątpliwe zatem jest aby wnioskodawca jako pracownik nieletni i jednocześnie uczący się wykonywał wskazaną wyżej pracę w pełnym wymiarze czasu pracy, a tylko taka praca, tj. wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy - zgodnie z § 2 rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego 1983r. - może być uznana za pracę w szczególnych warunkach. Fakt, że praca w ww. Przedsiębiorstwie powiązana była ściśle z nauką w szkole zawodowej potwierdza dodatkowo zaświadczenie z 27 sierpnia 1975 r. (k. 12 akt sprawy). Wynika z niego, że wnioskodawca pracował do 7 lipca 1969r., co wiązało się niewątpliwie z momentem ukończenia przez niego szkoły zawodowej w dniu 21 czerwca 1969 r. (k. 4). W aktach ZUS (k. 6 akt kapitałowych) znajduje się też inne zaświadczenie, które wskazuje, że pracę w ww. Przedsiębiorstwie ubezpieczony zakończył 7 października 1969 r. Służbę wojskową zaś wnioskodawca odbywał w okresie od 23 października 1969r. do 14 października 1971r. Z uwagi na brak dokumentów źródłowych - akt osobowych wnioskodawcy z ww. okresu zatrudnienia, nie sposób ustalić, w jakim dokładnie okresie wnioskodawca pracował w ww. Przedsiębiorstwie i czy była to praca w pełnym wymiarze godzin, czy raczej praca stanowiąca praktyczną naukę zawodu niespełniająca wymogu pracy stałej i pełnowymiarowej. Z tych względów nie było możliwe zaliczenie wnioskodawcy do pracy w szczególnych warunkach pracy wykonywanej przez niego jako pracownik młodociany w Przedsiębiorstwie (...) przed wojskiem. Zaliczeniu zaś ulec może co najwyżej praca, jaką wnioskodawca wykonywał w tym samym Przedsiębiorstwie, ale już po odbyciu służby wojskowej, tj. w okresie od 18 października 1971r. do 29 kwietnia 1972r., tj. przez okres 6 miesięcy i 13 dni, na stanowisku montera urządzeń i instalacji wodno-kanalizacyjnych i gazowych. Co prawda, we wspomnianych wyżej zaświadczeniach pojawia się informacja, że praca dotyczy instalacji wewnętrznych, ale wnioskodawca kategorycznie temu zaprzeczył. Doliczenie ww. okresu zatrudnienia da wnioskodawcy jedynie 8 lat, 11 miesięcy i 19 dni pracy w szczególnych warunkach.

W rozpoznawanej sprawie nie było możliwe zaliczenie wnioskodawcy do stażu pracy w szczególnych warunkach okresu odbywania przez niego służby wojskowej. Zgodnie bowiem z obowiązującą linią orzeczniczą, okres służby wojskowej dla żołnierza zatrudnionego przed powołaniem do czynnej służby wojskowej w warunkach szczególnych, który po zakończeniu tej służby podjął zatrudnienie w tych samych szczególnych warunkach, jest nie tylko okresem służby w rozumieniu art. 6 ust. 1 pkt 4 ustawy o emeryturach i rentach z FUS (Dz.U. z 2015 r. poz. 748), ale także okresem pracy w szczególnych warunkach w rozumieniu § 3 i 4 rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego 1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych charakterze (por. postanowienie SN z 4 kwietnia 2013r., II UK 401/12). Czas tej służby zalicza się do okresu uprawniającego do wcześniejszej emerytury z tytułu wykonywania pracy w szczególnych warunkach, ale tylko wówczas, gdy zainteresowany podjął pracę w szkodliwych warunkach w ciągu 30 dni od opuszczenia wojska (por. wyrok SN z 5 sierpnia 2014r., I UK 442/13). W rozpoznawanej sprawie zaś, skoro okresu pracy wnioskodawcy sprzed powołania do wojska nie można zaliczyć do okresu pracy w szczególnych warunkach, a nadto nie wiadomo dokładnie, od kiedy wnioskodawca pozostawał bez pracy przed rozpoczęciem odbywania służby wojskowej (tj. od 7 lipca 1969 r. czy od 7 października 1969 r.), to tym samym okresu służby wojskowej nie można zaliczyć do okresu pracy w szczególnych warunkach, nawet w sytuacji podjęcia przez wnioskodawcę pracy w ciągu kilku dni po zakończeniu służby wojskowej.

Wątpliwy dla Sądu jako okres pracy w szczególnych warunkach był także okres zatrudnienia wnioskodawcy w Wojewódzkim Przedsiębiorstwie (...) w L. od 15 kwietnia 1980r. do 31 lipca 1982r. (tj. 2 lata, 3 miesięcy i 16 dni). W przedsiębiorstwie tym ubezpieczony świadczył pracę najpierw na stanowisku starszego majstra budowy, a następnie kierownika budowy. Z okresu tego zatrudnienia Sąd dysponował szczątkowymi zaledwie aktami osobowymi wnioskodawcy. Wynika z nich, że R. M. 15 kwietnia 1980r. przyjęty został do ww. zakładu na stanowisko starszego majstra budowy, a ze świadectwa pracy z 30 lipca 1982 r., że ostatnio zajmował stanowisko kierownika budowy. Z akt osobowych nie wynika przy tym, kiedy nastąpiła zmiana angażu, a same twierdzenia wnioskodawcy, że być może na ok. pół roku przed zakończeniem zatrudnienia w tym zakładzie są w tym zakresie niewystarczające. W orzecznictwie podkreśla się bowiem, że podstawy dla ustalenia, czy ubezpieczony wykonywał pracę w szczególnych warunkach lub szczególnym charakterze, nie mogą stanowić wyłącznie wyjaśnienia ubezpieczonego (por. np. wyrok SA w Katowicach z 27 czerwca 2013r., III AUa 1658/12). Praca zaś kierownika budowy jako osoby sprawującej jedynie pośredni nadzór nad pracownikami wykonującymi prace w szczególnych warunkach nie może być zaliczona do prac wykonywanych w warunkach szczególnych (por. np. wyrok SN z 3 grudnia 2013r., I UK 184/13). Skoro zaś w rozpoznawanej sprawie nie można było ustalić czasookresu pełnienia przez wnioskodawcę funkcji starszego majstra budowy ani okresu pełnienia funkcji kierownika budowy w okresie zatrudnienia w Wojewódzkim Przedsiębiorstwie (...) w L., a niemożliwe było uznanie całego ww. okresu zatrudnienia za pracę w szczególnych warunkach, Sąd - z powodów wskazanych wyżej - nie zaliczył tego okresu do prac wykonywanych w szczególnych warunkach.

Podobnie Sąd postąpił z okresami zatrudnienia wnioskodawcy w Wojewódzkim Przedsiębiorstwie (...) we W.: w Zakładzie (...) od 2 maja 1972 r. do 31 lipca 1973 r. (1 rok i 3 miesiące) i w Zakładach (...) od 1 sierpnia 1973 r. do 4 marca 1974 r. (7 miesięcy i 4 dni), w których R. M. pracował na stanowisku montera instalacji przemysłowej. W tym miejscu wskazać należy, że wykaz A stanowiący załącznik do rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego 1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymienia prace, których wykonywanie uprawnia do przejścia na emeryturę w niższym wieku emerytalnym, z uwzględnieniem branż, w jakich są one wykonywane. Dla uznania zatem danej pracy za pracę w szczególnych warunkach nie wystarczy samo ustalenie, na jakim stanowisku /w jakim charakterze pracował ubezpieczony, ale istotne jest również określenie, w jakiej branży pracę na tym stanowisku /w tym charakterze wykonywał. W orzecznictwie podkreśla się, że w świetle przepisów wykazu A, stanowiącego załącznik do ww. rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego 1983 r., wyodrębnienie poszczególnych prac ma charakter stanowiskowo - branżowy. Usystematyzowanie prac o znacznej szkodliwości i uciążliwości do oddzielnych działów oraz poszczególnych stanowisk w ramach gałęzi gospodarki nie jest przypadkowe, gdyż należy przyjąć, że konkretne stanowisko narażone jest na ekspozycję na czynniki szkodliwe w stopniu mniejszym lub większym w zależności od tego, w którym dziale przemysłu jest umiejscowione. Najistotniejszą rzeczą jest jednak bezpośredni związek wykonywanej pracy z procesem technologicznym właściwym dla danego działu gospodarki - chodzi o przynależność pracodawcy do określonej branży w typowym układzie (por. wyrok SN z 4.02.2014r., II UK 294/13, wyrok SN z 8.07.2015r., II UK 220/14, wyrok SA w Lublinie z 29.05.2014r., III AUa 320/14, wyrok SA w Szczecinie z 22.10.2013r., III AUa 329/13, wyrok SA w Katowicach z 24.03.2016r., III AUa 975/15). W rozpoznawanej sprawie - z uwagi na brak jakichkolwiek dokumentów źródłowych (akt osobowych) - wiadome jest tylko tyle, że wnioskodawca w Wojewódzkim Przedsiębiorstwie (...) we W. pracował na stanowisku montera instalacji przemysłowej. Z samej nazwy tego stanowiska nie wynika, aby wnioskodawca w czasie tego zatrudnienia wykonywał prace, o jakich mowa w wykazie A, w dziale V pod poz. 1, tj. „roboty wodnokanalizacyjne oraz budowa rurociągów w głębokich wykopach”. Do tego branża, do której należał zatrudniający wnioskodawcę zakład pracy, nie należała do branży, w której takie roboty są wykonywane, tj. nie należała do branży „budownictwo i przemysł materiałów budowlanych”, lecz była branżą spożywczą. Powoduje to, iż pracy wnioskodawcy w ww. przedsiębiorstwie nie można uznać za pracę w szczególnych warunkach, określoną w wykazie A, w dziale V pod poz. 1, nawet przy uznaniu, że w zakładzie tym wnioskodawca wykonywał roboty wodno-kanalizacyjne. Co prawda w orzecznictwie sądowym podkreśla się też, że w przypadku dużych, rozbudowanych przedsiębiorstw, prowadzących zróżnicowaną działalność, nie jest uzasadnione dokonywanie oceny konkretnej pracy wykonywanej przez ubezpieczonego poprzez pryzmat wyłącznie głównej (wiodącej) działalności tego przedsiębiorstwa, ale konieczne będzie także odniesienie się do poszczególnych rodzajów działalności prowadzonych przez oddziały tego przedsiębiorstwa (por. wyrok SA w Lublinie z dnia 29.05.2014 r., III AUa 320/14), to jednak w niniejszej sprawie wnioskodawca nie udowodnił, że Wojewódzkie Przedsiębiorstwo (...) we W. prowadziło inną niż mięsna/spożywcza działalność. Biorąc zaś pod uwagę opisany przez wnioskodawcę charakter jego pracy w tym przedsiębiorstwie, uznać nadto należało, iż jego praca nie stanowiła też żadnej z prac w szczególnych warunkach, wymienionych w wykazie A, w dziale X, tj. „w rolnictwie i przemyśle rolno-spożywczym”.

W takim stanie rzeczy, mając na uwadze powyższe rozważania Sąd uznał, że R. M. nie udowodnił stażu co najmniej 15 lat pracy w szczególnych warunkach, a więc nie spełnił warunku niezbędnego przyznania mu prawa do emerytury w obniżonym wieku emerytalnym. Dlatego też jego odwołanie jako nieuzasadnione podlegało oddaleniu, na podstawie art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c.

W przedmiotowej sprawie nie zaszła też przesłanka przyznania wnioskodawcy emerytury z rekompensatą z tytułu pracy w szczególnych warunkach.

W myśl art. 21 ustawy z 19 grudnia 2008r. o emeryturach pomostowych (t.jedn.: Dz.U. z 2015r., poz. 965 z późn. zm.), rekompensata przysługuje ubezpieczonemu, jeżeli ma okres pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze w rozumieniu przepisów ustawy o emeryturach i rentach z FUS, wynoszący co najmniej 15 lat. Rekompensata nie przysługuje osobie, która nabyła prawo do emerytury na podstawie przepisów ustawy o emeryturach i rentach z FUS (ust. 2). Celem ww. rekompensaty jest złagodzenie skutków utraty możliwości przejścia na wcześniejszą emeryturę przed osiągnięciem wieku emerytalnego przez pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach. Nie polega ona jednak na stworzeniu możliwości wcześniejszego zakończenia aktywności zawodowej, ale na odpowiednim zwiększeniu podstawy wymiaru emerytury z FUS, do której osoba uprawniona nabyła prawo po osiągnięciu powszechnego wieku emerytalnego (por. wyrok SA w Gdańsku z 17.12.2015r., III AUa 717/15). W rozpoznawanej sprawie zaś wnioskodawca nie osiągnął jeszcze powszechnego wieku emerytalnego, który uprawniałby go do emerytury na zasadach ogólnych. W dniu (...), tj. na dzień przed złożeniem wniosku o emeryturę R. M. ukończył bowiem dopiero 65 lat. W jego przypadku wiek uprawniający do przejścia na emeryturę wynosi - zgodnie z art. 24 ust. 1b pkt 11 ustawy emerytalnej - 66 lat i 3 miesiące. Tym samym odwołanie również w tej części jest nieuzasadnione i podlega oddaleniu.