Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Powód - (...), reprezentowany przez (...), domagał się zasądzenia od pozwanego - R. O. - na podstawie art. 299 § 1 ksh -

1.kwoty 1.389.067,55 zł, na którą złożyły się:

a) kwota 1.260.000 zł, wynikająca z opatrzonego klauzulą wykonalności aktu notarialnego z dnia 14 kwietnia 2004 r., Repertorium (...),

b)kwota 120 zł tytułem zwrotu kosztów postępowania, przyznana postanowieniem z dnia 29 kwietnia 2005 r., sygn. akt II Cz 53/05, w sprawie o nadanie aktowi notarialnemu klauzuli wykonalności,

c) kwota 1.518,70 zł z tytułu kosztów egzekucji prowadzonej przez komornika sądowego przy Sądzie Rejonowym w Bydgoszczy za sygn. akt KM 2215/05,

d)kwota 57.513,47 zł, na którą składa się należność główna w wysokości 31.833,70 zł wraz ze skapitalizowanymi na dzień wniesienia niniejszego pozwu odsetkami ustawowymi w kwocie 25.679,77 zł liczonymi od dnia 14 marca 2007 r., zasądzona nakazem zapłaty z dnia 19 kwietnia 2007 r., sygn. akt I Ne 486/07,

e)kwota 63.092;63 zł, na którą składa się należność główna w wysokości 35.019,48 zł wraz ze skapitalizowanymi na dzień wniesienia niniejszego pozwu odsetkami ustawowymi w kwocie 28.073,15 zł liczonymi od dnia 30 marca 2007 r., zasądzona nakazem zapłaty z dnia 19 kwietnia 2007 r., sygn. akt I Ne 486/07,

f)kwota 6.822,75 zł stanowiąca skapitalizowane na dzień wniesienia niniejszego pozwu odsetki ustawowe od kwoty 8.510,94 zł liczone od dnia 30 marca 2007 r., zasądzona nakazem zapłaty z dnia 19 kwietnia 2007 r., sygn. akt I Ne 486/07,

2. zasądzenie od pozwanego odsetek ustawowych od wskazanej w pkt 1. kwoty 1.389.067,55 zł od dnia 07.08.2013 r., tj. od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty,

a ponadto przyznania kosztów postępowania według norm prawem przepisanych.

W uzasadnieniu powód podał, że postanowieniem z dnia 29 kwietnia 2005 r. (sygn. akt II Cz 53/05) Sąd Okręgowy w Bydgoszczy II Wydział Cywilny Odwoławczy zmienił postanowienie Sądu Rejonowego w Bydgoszczy I Wydział Cywilny z dnia 22 listopada 2004 r. i nadał klauzulę wykonalności paragrafowi siódmemu umowy przeniesienia własności przedsiębiorstwa oraz ustanowienia hipotek, zawartej w formie aktu notarialnego (Repertorium (...)) z dnia 14 kwietnia 2004 r. przed notariuszem P. G., z której wynika obowiązek zapłaty przez (...) Sp. z o.o. w B. na rzecz (...) reprezentowanego przez (...) w W. kwoty 1.260.000,00 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 12 października 2004 r. do dnia zapłaty. W tymże postępowaniu Sąd zasądził także na rzecz (...) kwotę 120 zł tytułem zwrotu kosztów postępowania za obie instancje. W dniu 19 kwietnia 2007 r. Sąd Rejonowy w Bydgoszczy I Wydział Cywilny wydał, na skutek pozwu (...) przeciwko (...) Sp. z o.o. w B., nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym, w którym nakazał pozwanemu aby zapłacił powodowi:

1)  kwotę 31.833,70 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 14 marca 2007 r. do dnia zapłaty,

2)  kwotę 35.019,48 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 30 marca 2007 r. do dnia zapłaty,

3)  odsetki ustawowe od kwoty 8.510,94 zł od dnia 30 marca 2007 r. do dnia zapłaty Powyższy nakaz uzyskał klauzulę wykonalności w dniu 2 sierpnia 2007 r.

Na podstawie wyżej wymienionych tytułów wykonawczych (...) wszczął postępowanie egzekucyjne przed komornikiem sądowym przy Sądzie Rejonowym w Bydgoszczy (sygn. akt KM 2215/05 oraz KM 4503/07). Jednakże wobec bezskuteczności egzekucji postępowanie egzekucyjne zostało umorzone postanowieniem Komornika z dnia 26 listopada 2012 r. oraz postanowieniem komornika z dnia 15 lutego 2011 roku. W postępowaniu o sygn. akt KM 2215/05 komornik przyznał wierzycielowi tytułem poniesionych kosztów egzekucji kwotę 1.518,70 zł. Jak wynika z doręczonego wierzycielowi pisma komornika sądowego przy Sądzie Rejonowym w Bydgoszczy z dnia 16 września 2010 r. spółka z o.o. (...) w tym czasie nie prowadziła żadnej działalności gospodarczej, a w związku z brakiem środków nie ogłosiła upadłości. Powyższe okoliczności zostały stwierdzone przez komornika w rozmowie z R. O. - prezesem spółki. Powód podał, że wobec bezskuteczności egzekucji przeciwko Spółce z o.o. (...) zasadne stało się poszukiwanie zaspokojenia należności (...) u członków zarządu tej Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością. Jak wynika z odpisu pełnego z rejestru przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego od dnia rejestracji Spółki w Krajowym Rejestrze Sądowym, co miało miejsce w dniu 10 czerwca 2002 r., prezesem zarządu spółki pozostaje R. O.. Wierzytelności dochodzone niniejszym pozwem powstały natomiast w 2004 roku i wynikają ze wskazanej powyżej umowy przeniesienia własności przedsiębiorstwa zawartej w formie aktu notarialnego z dnia 14 kwietnia 2004 r. Repertorium (...). W czasie zatem istnienia zobowiązań objętych roszczeniem pozwu członkiem zarządu tej spółki był R. O.. Powód wyjaśnił, że wartość przedmiotu sporu obliczył mając na uwadze uchwałę Sądu Najwyższego z dnia 07.12.2006 r. (sygn. akt III CZP 118/06; OSNC 2007/9/136), zgodnie z którą: "Odpowiedzialność członków zarządu spółki z ograniczoną odpowiedzialnością na podstawie art. 299 k.s.h. obejmuje zasądzone w tytule wykonawczym, wydanym przeciwko spółce, koszty procesu, koszty postępowania egzekucyjnego umorzonego z powodu bezskuteczności egzekucji i odsetki ustawowe od należności głównej."

Pozwany w odpowiedzi na pozew domagał się oddalenia powództwa w całości i zasądzenia od powoda na swoją rzecz kosztów zastępstwa procesowego w kwocie 7.200 zł. Jednocześnie pozwany wniósł o dopuszczenie i przeprowadzenie dowodu z dokumentów :

a/ znajdujących się w aktach komornika sądowego J. K. sygn. akt I Km 2215/05 oraz I KM 4503/07 na okoliczność ustalenia, że egzekucja przeciwko spółce (...) sp.z o.o w B. nie była bezskuteczna, na okoliczność ustalenia, że doszło do skutecznej egzekucji z nieruchomości spółki oraz zaspokojenia powoda,

b/ znajdujących się w aktach Sądu Rejonowego I Wydział Cywilny w Bydgoszczy w sprawie sygn. akt I Co 9489/04 i I Co 9488/ 04 na okoliczność ustalenia , że egzekucja z nieruchomości spółki została przeprowadzona skutecznie, a uzyskane środki pieniężne w kwocie 1.007.946,98 zł zostały przeznaczone na spłatę zobowiązań powoda,

c/ z postanowień Sądu Rejonowego I Wydział Cywilny w Bydgoszczy wydanych w sprawach I Co 9488/04 i I Co 9489/04 o przysądzeniu prawa wieczystego użytkowania na rzecz nabywcy nieruchomości za wylicytowaną cenę ,

d/ z odpisu z Ksiąg Wieczystych KW nr (...) na okoliczność ustalenia, że powód był w posiadaniu zabezpieczenia w postaci hipoteki, które w całości zaspokajało jego roszczenie,

e/ wykazu wierzytelności wraz z tytułami wykonawczymi przysługujących spółce (...) sp. z o.o w B. na okoliczność ustalenia, że spółka posiadała majątek, który w całości pokrywał zobowiązanie wobec powoda,

oraz z przesłuchania stron z ograniczeniem do przesłuchania pozwanego na okoliczność wykazania, że niezgłoszenie wniosku o upadłość jak również niewszczęcie postępowania układowego nie nastąpiło z winy pozwanego, a także, że wskutek niezgłoszenia wniosku o upadłość i niewszczęcia postępowania układowego powód nie poniósł szkody.

W uzasadnieniu pozwany podniósł, iż egzekucja względem spółki (...) sp. z o.o w B. nie była bezskuteczna, gdyż w ramach postępowania egzekucyjnego I KM 2215/05 doszło do sprzedaży nieruchomości spółki, w wyniku czego uzyskano kwotę 1.007.946,89 zł, która w wyniku podziału przypadła powodowi. Ponadto, pozwany podniósł, że spółka posiadała liczne wierzytelności względem swoich dłużników, z których możliwa była egzekucja.

W piśmie procesowym z dnia 28 lutego 2014 r. powód dokonał modyfikacji powództwa wnosząc o zasądzenie od pozwanego na swoją rzecz:

1.na podstawie art. 299 § 1 ksh kwoty 1.872.576,28 zł, na którą składają się:

a) kwota 1.745.147,43 zł, na którą składa się należność główna w wysokości 1.110.899,76 zł wraz z liczonymi od dnia 10.10.2009 r. do dnia 28.02.2014 r. (tj. do dnia modyfikacji niniejszego pozwu) skapitalizowanymi odsetkami ustawowymi w kwocie 634.247,67 zł, wynikająca ze złożonego wraz z pozwem, opatrzonego klauzulą wykonalności, aktu notarialnego z dnia 14 kwietnia 2004 r., Repertorium (...),

b) kwota 57.513,47 zł, na którą składa się należność główna w wysokości 31.833,70 zł wraz ze skapitalizowanymi na dzień 7.08.2013, tj. dzień wniesienia pozwu odsetkami ustawowymi w kwocie 25.679,77 zł liczonymi od dnia 14 marca 2007 r., zasądzona nakazem zapłaty z dnia 19 kwietnia 2007 r., sygn. akt I Ne 486/07,

c) kwota 63.092,63 zł, na którą składa się należność główna w wysokości 35.019,48 zł wraz ze skapitalizowanymi na dzień 7.08.2013, tj. dzień wniesienia pozwu odsetkami ustawowymi w kwocie 28.073,15 zł liczonymi od dnia 30 marca 2007 r., zasądzona nakazem zapłaty z dnia 19 kwietnia 2007 r., sygn. akt I Ne 486/07,

d) kwota 6.822,75 zł stanowiąca skapitalizowane na dzień 7.08.2013, tj. dzień wniesienia pozwu odsetki ustawowe od kwoty 8.510,94 zł liczone od dnia 30 marca 2007 r., zasądzona nakazem zapłaty z dnia 19 kwietnia 2007 r., sygn. akt I Ne 486/07,

2. odsetek ustawowych od wskazanej powyżej w pkt 1 a) kwoty 1.745.147,43 zł od dnia 28.02.2014 r., tj. od dnia wniesienia pisma procesowego modyfikującego pozew, do dnia zapłaty,

3. odsetek ustawowych od wskazanych powyżej w pkt 1 b), c) oraz d) kwot w łącznej wysokości 127.428,85 zł od dnia 07.08.2013 r., tj. od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty,

Ponadto, powód podtrzymał żądanie zasądzenia kosztów postępowania według norm przepisanych.

Jednocześnie powód cofnął pozew w zakresie zawartego w pozwie z dnia 7.08.2013 r. żądania zasądzenia:

a)  kwoty 120 zł tytułem zwrotu kosztów postępowania, przyznanych postanowieniem z dnia 29 kwietnia 2005 r., sygn. akt II Cz 53/05, w sprawie o nadanie aktowi notarialnemu klauzuli wykonalności,

b)  kwoty 1.518,70 zł z tytułu kosztów egzekucji prowadzonej przez Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Bydgoszczy za sygn. akt KM 2215/05,

wskazując, iż kwoty te zostały już zaspokojone w toku dotychczasowej egzekucji.

W uzasadnieniu w/w pisma procesowego powód podał, że uwzględniając zawarty w odpowiedzi na pozew zarzut pozwanego co do uzyskania przez powoda kwot z egzekucji z nieruchomości należących do Spółki (...) Sp. z o.o., tj. nieruchomości posiadających księgi wieczyste KW nr (...) oraz KW nr (...), oraz zważywszy na treść postanowienia Sądu Okręgowego w Bydgoszczy z dnia 29 kwietnia 2005 r. (sygn. akt II Cz 53/05) o nadaniu klauzuli wykonalności aktowi notarialnemu z dnia 14.04.2004 r. (Rep. (...)), w którym orzeczony został obowiązek zapłaty przez (...) Sp. z o.o. w B. na rzecz (...) kwoty 1.260.000 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 12 października 2004 r. do dnia zapłaty, koniecznym stało się ponowne obliczenie należności pozwanego z uwzględnieniem dokonanych wpłat, a co za tym idzie - zmodyfikowanie niniejszego powództwa. W związku z powyższym powód rozszerzył powództwo ze wskazanej w pkt 1 a) petitum
pozwu z dnia 7.08.2013 r. kwoty 1.260.000 zł do kwoty 1.745.147,43 zł, na którą składa się:
kwota główna w wysokości 1.110.899,76 zł oraz skapitalizowane na dzień modyfikacji
powództwa odsetki ustawowe za okres od 10.10.2009 r. do dnia 28.02.2014 r. w kwocie 634.247,67 zł. Powód wskazał, że w dniu 9.10.2009 r. (...) otrzymał trzy przelewy z Sądu Rejonowego w Bydgoszczy na łączną kwotę 919.047,98 zł tytułem realizacji przyjętego w sprawie I Co 9488/04 oraz I Co 9489/04 planu podziału wyegzekwowanych należności. Wskazana kwota 919.047,98 zł uległa zaliczeniu na poczet zadłużenia Spółki (...) Sp. z o.o. zgodnie z art. 1026 § 2 kpc, wedle którego „wydzieloną wierzycielowi sumę zalicza się przede wszystkim na koszty postępowania, następnie na odsetki, a w końcu na sumę dłużną”.

W tej sytuacji powód podał, że na koszty postępowania zaliczona została kwota 8.838,70 zł, na którą składają się:

1.kwota 120 zł tytułem zwrotu kosztów postępowania klauzulowego zasądzonych postanowieniem Sądu Okręgowego w Bydgoszczy z dnia 29 kwietnia 2005 r. (sygn. akt II Cz 53/05),

2.kwota 3.600 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa adwokackiego w postępowaniu egzekucyjnych przyznana prawomocnym postanowieniem komornika z dnia 10.11.2005 r. (KM 2215/05),

3.kwota 3.600 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa adwokackiego w postępowaniu egzekucyjnych przyznana prawomocnym postanowieniem komornika z dnia 20.11.2007 r. (KM 2215/05),

4.kwota 1.518,70 zł tytułem zwrotu kosztów postępowania egzekucyjnego przyznana prawomocnym postanowieniem komornika z dnia 20.11.2007 r. (KM 2215/05).

Powód podał, że według posiadanej przez niego kopii planu podziału przyjętego w sprawie I Co 9488/04 oraz I Co 9489/04 kwota 7.320 zł, stanowiąca sumę kosztów postępowania wskazanych powyżej w pkt 1-3 (tj. 120+3600+3600) została uwzględniona w planie podziału w kategorii I (koszty postępowania). Po rozliczeniu w/w kwot z tytułu kosztów postępowania do rozliczenia na odsetki i kwotę główną pozostała zatem, według powoda, kwota 910.209,28 zł. Na dzień wpływu uzyskanych z egzekucji środków z Sądu Rejonowego w Bydgoszczy na rachunek (...), tj. na dzień 9.10.2009 r., odsetki od kwoty głównej 1.260.000 zł, liczone od wskazanej w klauzuli wykonalności daty 12.10.2004 r., stanowiły kwotę 761.109,04 zł. Po rozliczeniu zatem w/w kwoty z tytułu odsetek ustawowych do rozliczenia na kwotę główną pozostała, zdaniem powoda, kwota 149.100,24 zł. Tym samym, na dzień 9.10.2009 r. zadłużenie Spółki (...) Sp. z o.o. z tytułu należności głównej wynosiło 1.110.899,76 zł. Od tej kwoty od dnia 10.10.2009 r. powód rozpoczął naliczanie od nowa odsetek w wysokości odsetek ustawowych, zgodnie z treścią postanowienia Sądu Okręgowego w Bydgoszczy z dnia 29 kwietnia 2005 r. (sygn. akt 11 Cz 53/05) o nadaniu klauzuli wykonalności aktowi notarialnemu z dnia 14.04.2004 r. (Rep. (...)). Na dzień wniesienia niniejszego pisma modyfikującego powództwo, tj. na dzień 28 lutego 2014 r., skapitalizowane odsetki ustawowe od w/w kwoty głównej w wysokości 1.110.899,76 zł, liczone od dnia 10.10.2009 r., wynoszą 634.247,67 zł. Łącznie zatem dochodzona od pozwanego kwota wynikająca z opatrzonego klauzulą wykonalności aktu notarialnego z dnia 14 kwietnia 2004 r., Repertorium (...), wynosi, według powoda, 1.745.147,43 zł. Powód domagał się ponadto zasądzenia od pozwanego na swoją rzecz odsetek ustawowych od w/w kwoty 1.745.147,43 zł liczonych od dnia 28.02.2014 r., tj. od dnia wniesienia pisma procesowego modyfikującego pozew, do dnia zapłaty. Odnośnie żądania zasądzenia kwot wskazanych w pkt 1 d), e) oraz f) petitum pozwu, powód podtrzymał w pełni powództwo oraz argumentację zawartą w
pozwie z dnia 7.08.2013 r. Powód podtrzymał także żądanie zasądzenia odsetek ustawowych od sumy kwot wskazanych w pkt 1 d), e) oraz f) petitum pozwu. tj. od kwoty 127.428,85 zł, od dnia wytoczenia o te kwoty powództwa, tj. od 7.08.2013 r. do dnia zapłaty.

Ponadto, powód wskazał, iż nie kwestionuje istnienia załączonych do
odpowiedzi na pozew następujących dokumentów: 1/obwieszczenia o drugiej licytacji nieruchomości nr KW (...) z dnia 2.10.2006 r., 2/ obwieszczenia o drugiej licytacji nieruchomości nr KW (...) z dnia 2.10.2006 r., 3/postanowienia Sądu Rejonowego w Bydgoszczy I Wydział Cywilny z dnia 17 września 2007 r., sygn. akt I Co 9488/04 o przysądzeniu prawa wieczystego użytkowania nieruchomości gruntowej o nr KW (...), 4/postanowienia Sądu Rejonowego w Bydgoszczy I Wydział Cywilny z dnia 17 września 2007 r., sygn. akt I Co 9489/04 o przysądzeniu prawa wieczystego użytkowania nieruchomości gruntowej o nr KW (...). Powód przychylił się do wniosku o przeprowadzenie dowodu z potwierdzonych za zgodność z oryginałem kopii w/w dokumentów załączonych do odpowiedzi na pozew - dokumenty te potwierdzają bezsporną pomiędzy stronami okoliczność, iż w toku egzekucji z nieruchomości o nr KW (...) oraz nr KW (...) (obecnie (...) oraz KW nr (...)) uzyskano z ich sprzedaży kwotę 1.007.946,98 zł. Powód nie zakwestionował także, iż w/w nieruchomości były obciążone hipotekami na rzecz powoda, w tym na nieruchomości o nr KW (...) była to hipoteka umowna zwykła w kwocie 500.000 zł, a na nieruchomości o nr KW (...) była to hipoteka umowna zwykła w kwocie 760.000 zł.

W piśmie procesowym z dnia 1 kwietnia 2014 r. pozwany podniósł w szczególności, iż z dokumentu - pisma planu podziału sumy uzyskanej z egzekucji nieruchomości wynika sposób w jaki suma uzyskana z egzekucji została podzielona przez sąd - w pozycji 20 wskazano, że na należność główną została zarachowana kwota 436.497,52 zł, a na odsetki 292.199,17 zł. Wobec powyższego, zdaniem pozwanego, dokonane przez powoda „zarachowanie”, nie może odnieść skutku prawnego. Ponadto pozwany zakwestionował w całości kwotę 3.600 zł z tytułu kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu egzekucyjnym w sprawie I KM 2215/05, gdyż została ona dwukrotnie ujęta przez pełnomocnika powoda w rozliczeniu. Całkowicie ponadto nieprawdziwe jest, według pozwanego, postanowienie komornika sądowego J. K. z dnia 15.02.2011 r. wydane w sprawie sygn. akt I KM 2215/05 o umorzeniu egzekucji z powodu bezskuteczności egzekucji, bowiem w niniejszej sprawie została przeprowadzona skuteczna egzekucja z nieruchomości spółki, a wierzyciel otrzymał z tego tytułu kwotę 1.007.946,98 zł.

Powód w piśmie procesowym z dnia 16 kwietnia 2014 r. odniósł się do twierdzeń pozwanego przedstawionych w piśmie z dnia 1 kwietnia 2014 r. W szczególności powód podał, iż nie kwestionuje, iż ze sprzedaży nieruchomości uzyskano kwotę 1.007.946,98 zł. Powód podniósł jednak, że przed podziałem pomiędzy wierzycieli powyższa kwota została pomniejszona o podatek VAT, co zredukowało tę kwotę do kwoty 826.186,05 zł. Ponadto, z powyższej kwoty w pierwszej kolejności zaspokojono koszty egzekucyjne całej grupy wierzycieli, a tym samym w zakresie należności głównej wraz z odsetkami, Skarb Państwa, jako wierzyciel w grupie piątej, nie był uprawniony do całej kwoty 1.007.946,98 zł uzyskanej ze sprzedaży nieruchomości spółki, a jedynie jej części. Z uwagi jednak na fakt, że Skarb Państwa jest zwolniony z obowiązku zapłaty podatku VAT, ostatecznie wypłacona na jego rzecz kwota została powiększona o początkowo nienależne potrącony podatek VAT. Dlatego też, jak wyjaśnił powód, ostatecznie wypłacona Skarbowi Państwa kwota 919.047,98 zł jest wyższa niż wskazana na stronie 10 kopii planu podziału kwota 826.186,05 zł. Jednocześnie powód podniósł, że przyjęte w art. 1025 § 1 kpc kategorie wierzytelności służą jedynie sprawiedliwemu podziałowi uzyskanej z egzekucji kwoty, nie są natomiast wiążące dla wierzycieli w zakresie zarachowania wypłaconych im kwot odpowiednio na należność główną czy też odsetki. Bezwzględnie wiążąca dla wierzycieli jest natomiast dyrektywa z art. 1026 § 2 kpc, zgodnie z którą wierzyciele zobowiązani są do zaliczenia wydzielonej im sumy przede wszystkim na koszty postępowania, następnie odsetki, a w końcu na sumę dłużną. Tym samym poczynione w tytułach przelewów adnotacje Sądu Rejonowego w Bydgoszczy, nie mogą być wiążące dla powoda, nie mogą bowiem wyprzedzać swoją mocą mocy przepisów ustawy (art. 1026 § 2 kpc). W dalszej części powód argumentował, że zgodnie ze złożoną przez powoda kopią planu podziału (...) przyznana została kwota 7.320 zł tytułem kosztów postępowania egzekucyjnego oraz kwota 728.696,69 zł tytułem należności głównej wraz z odsetkami, tj. łącznie kwota 736.016,69 zł. Taka też kwota widnieje w tytule wtórnika wykonanego zlecenia płatniczego numer (...). Natomiast kwota uwzględnionych w planie podziału odsetek od należności (...) w kwocie 292.199,17 zł nie koresponduje w żaden sposób, zdaniem powoda, z kwotami odsetek wskazanymi w tytułach przelewów. Z kolei kwoty z tytułu kosztów zastępstwa procesowego w egzekucji wynikają z prawomocnych postanowień komornika z dnia 10.11.2005 r. oraz z dnia 20.11.2007 r., których kopie potwierdzone za zgodność z oryginałem zostały przez powoda złożone do akt sprawy jako załączniki pisma procesowego z dnia 28 lutego 2014 r.

Pozwany w piśmie z dnia 21 lipca 2014 r. zarzucił, że w prowadzonej przez komornika sądowego egzekucji z nieruchomości została uzyskana ze sprzedaży nieruchomości kwota 1.007.946,98 zł, co stanowiło zaledwie 48 % ceny wynikającej z umowy sprzedaży zawartej z powodem niecałe 3 lata wcześniej. Powyższe może, zdaniem pozwanego, świadczyć o tym, że powód rażąco zawyżył cenę sprzedaży nieruchomości. Z kwoty uzyskanej ze sprzedaży nieruchomości powód otrzymał łącznie 919.047,98 zł, czyli 92 % ogólnej kwoty.

W piśmie z dnia 2 października 2014 r. powód wyjaśnił sposób wyliczenia odsetek od dochodzonych kwot oraz sposobu zarachowania przez powoda kwot otrzymanych w postępowaniu egzekucyjnym.

W piśmie z dnia 15 października 2014 r. pozwany podniósł zarzut przedawnienia (z dniem 11 grudnia 2013 r.) roszczenia powoda z tytułu bezskuteczności egzekucji w zakresie tytułu wykonawczego - nakazu zapłaty Sądu Rejonowego wydanego w sprawie o sygn. akt I Nc 26.11.2010. (art. 442 ¹ § 1 kc w związku z art. 193 § 3 kpc). Podobna sytuacja dotyczy także, zdaniem pozwanego, tytułu wykonawczego w postaci aktu notarialnego zaopatrzonego w klauzulę wykonalności. Postanowienie komornika sądowego J. K. (2) o umorzeniu egzekucji z powodu bezskuteczności egzekucji zostało wydane w dniu 15 lutego 2011 r. i doręczone powodowi w dniu 10 marca 2011 r. Wobec powyższego roszczenie powoda z tego tytułu uległo przedawnieniu w dniu 11 marca 2014 r. Ponadto pozwany zakwestionował w całości wyliczenie przedstawione przez powoda w piśmie z dnia 2.10.2014 r.

Sąd ustalił, co następuje:

W chwili powstania zobowiązań spółki (...) spółka z o.o w B. wobec powoda, pozwany - R. O. pełnił, oraz nadal pełni, funkcję członka zarządu tejże spółki. Pozwany nigdy nie złożył wniosku o ogłoszenie upadłości (...) spółka z o.o w B..

okoliczności bezsporne, a ponadto odpis pełny z KRS, k.19-21 akt.

Postanowieniem z dnia 29 kwietnia 2005 r. Sąd Okręgowy w Bydgoszczy, sygn. akt II Cz 53/05 nadał klauzulę wykonalności paragrafowi 7 umowy przeniesienia własności przedsiębiorstwa oraz ustanowienia hipotek (Repertorium (...)), zawartej w dniu 14 kwietnia 2004 r. przed notariuszem P. G., z której wynika obowiązek zapłaty przez spółkę (...) spółka z o.o w B. na rzecz (...) w W. - kwoty 1.260.000 zł oraz kosztów postępowania w kwocie 120 zł.

Nakazem zapłaty w postępowaniu upominawczym z dnia 19 kwietnia 2007 r., sygn. akt I Nc 486/07 Sąd Rejonowy w Bydgoszczy w osobie referendarza sądowego zasądził od spółki (...) spółka z o.o w B. na rzecz (...) w W. - kwotę 31.833,70 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 14 marca 2007 r. do dnia zapłaty, kwotę 35.019,48 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 30 marca 2007 r. do dnia zapłaty oraz odsetki ustawowe od kwoty 8.510,94 zł od dnia 30 marca 2007 r. do dnia zapłaty.

dowód: postanowienie, k. 8-14 akt, nakaz zapłaty, k.15 akt.

Postanowieniem z dnia 20 listopada 2007 r. (sygn. akt I KM 2215/05) komornik sądowy Rewiru I przy Sądzie Rejonowym w Bydgoszczy ustalił koszty postępowania egzekucyjnego prowadzonego w oparciu o tytuł wykonawczy - postanowienie Sądu Okręgowego w Bydgoszczy z dnia 29 kwietnia 2005 r., sygn. akt II Cz 53/05, w wysokości 63.316,30 zł oraz przyznał koszty zastępstwa procesowego radcy prawnego w kwocie 3.600 zł.

Postanowieniem z dnia 15 lutego 2011 r. (sygn. akt I KM 2215/05) komornik sądowy przy Sądzie Rejonowym w Bydgoszczy ustalił koszty postępowania egzekucyjnego prowadzonego w oparciu o tytuł wykonawczy - postanowienie Sądu Okręgowego w Bydgoszczy z dnia 29 kwietnia 2005 r., sygn. akt II Cz 53/05, w wysokości 63.388,04 zł.

dowód: postanowienia komornika sądowego, k. 86-87 akt, k.175 akt o sygnaturze I KM 2215/05.

Prowadzone w oparciu o nakaz zapłaty Sądu Rejonowego w Bydgoszczy z dnia 19 kwietnia 2007 r., sygn. akt I Nc 486/07 i postanowienie Sądu Okręgowego w Bydgoszczy z dnia 29 kwietnia 2005 r., sygn. akt II Cz 53/05 postępowania egzekucyjne względem (...) spółki z o.o w B., zostały umorzone ze względu na bezskuteczność egzekucji postanowieniem komornika sądowego przy Sądzie Rejonowy w Bydgoszczy z dnia 26 listopada 2010 r. (sprawa KM 4503/07) i dnia 15 lutego 2011 r. (sprawa KM 2215/05). Odpisy tych postanowień doręczono powodowi w dniach 10 grudnia 2010 r. i 10 marca 2011 r.

Na dzień 14 września 2010 r. Spółka (...) nie posiadała majątku, z którego można by zaspokoić wierzycieli, nie prowadziła jakiejkolwiek działalności gospodarczej, składała „zerowe” deklaracje podatkowe, nie posiadała rachunków bankowych. Postępowania egzekucyjne prowadzone z wniosku spółki (...) spółka z o.o w B. względem jej dłużników okazały się w większości bezskuteczne lub dłużnicy spółki zostali postawieni w stan upadłości. Także obecnie spółka nie ma możliwości odzyskania przysługujących jej od kontrahentów należności, nie dysponuje żadnymi środkami finansowymi.

dowód: postanowienia komornika sądowego, k.16-17 akt, wykaz tytułów egzekucyjnych, k.40-44 akt, pismo komornika z dnia 16.09.2010 r. zat. „Wysłuchanie wierzyciela i dłużnika przed zawieszeniem lub umorzeniem postępowania w trybie art. 827 k.p.c”, k.18 akt, protokół z wysłuchania, k. 12 a w aktach sprawy I KM 4503/07, zeznania pozwanego, k. 171-172 akt,

W toku postępowania egzekucyjnego prowadzonego w oparciu o tytuł wykonawczy w postaci aktu notarialnego z dnia 14 kwietnia 2004 r. i nakazu zapłaty z dnia 19 kwietnia 2007 r. powód nie został zaspokojony w całości. W dniu 9 października 2009 r. uzyskał bowiem łącznie kwotę 919.047,98 zł.

dowód: zarządzenie Przewodniczącego SR w Bydgoszczy z dnia 24.04.2009 r., sygn. akt I Co 9488/04, o przekazaniu komornikowi sądowemu kwoty 181.760,93 zł stanowiącej podatek VAT i z dnia 30.09.2009 r., sygn. akt I Co 9488/04, o wypłacie w planie podziału na rzecz powoda kwoty 736.016,69 i 181.760,93 zł, k.169-170 akt I KM 2215/05, dowody wpłaty, k. 83-85 akt, twierdzenia pozwanego, k.186 akt.

Przed wytoczeniem przedmiotowego powództwa powód nie wzywał pozwanego do zapłaty wierzytelności wynikających z tytułów wykonawczych - nakazu zapłaty Sądu Rejonowego w Bydgoszczy z dnia 19 kwietnia 2007 r. oraz aktu notarialnego z dnia 14 kwietnia 2004 r. i postanowienia Sądu Okręgowego w Bydgoszczy z dnia 29 kwietnia 2005 r., co do których egzekucja okazała się bezskuteczna.

okoliczność bezsporna.

Sąd Okręgowy dokonał następującej oceny zebranego w sprawie materiału dowodowego:

Sąd dał wiarę dołączonym do akt sprawy dowodom z dokumentów, które zostały zaliczone w poczet materiału dowodowego, zwłaszcza, iż żadna ze stron nie zgłaszała zastrzeżeń co do ich autentyczności i prawdziwości. Sąd dał też co do zasady wiarę zeznaniom pozwanego, przy czym należy stwierdzić, że wskazywane przez niego okoliczności dotyczące zobowiązań spółki (...) spółka z o.o wobec powoda i zaspokojenia powoda, wynikały jedynie z subiektywnej oceny pozwanego.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Powód jako podstawę prawną swojego roszczenia zawartego w pozwie wskazał art. 299 k.sh. W związku z powyższym, rzeczą sądu było ustalenie i rozważenie, czy pozwany rzeczywiście powinien ponosić odpowiedzialność za zobowiązania spółki na podstawie tegoż przepisu.

Zgodnie bowiem z brzmieniem art. 299 § 1 k.s.h jeżeli egzekucja przeciwko spółce okaże się bezskuteczna, członkowie zarządu odpowiadają solidarnie za jej zobowiązania. W myśl § 2 art. 299 k.s.h członek zarządu może się jednak uwolnić od tej odpowiedzialności, jeżeli wykaże, że we właściwym czasie zgłoszono wniosek o ogłoszenie upadłości lub wszczęto postępowanie układowe, albo że nie zgłoszenie wniosku o ogłoszenie upadłości oraz nie wszczęcie postępowania układowego nastąpiło nie z jego winy, albo że pomimo nie zgłoszenia wniosku o ogłoszenie upadłości oraz nie wszczęcia postępowania układowego wierzyciel nie poniósł szkody.

Odpowiedzialność członków zarządu spółki z o.o, o której mowa w art. 299 k.s.h ma charakter - opartej na ustawie – swoistej odpowiedzialności odszkodowawczej, której celem jest zagwarantowanie wierzycielom spółki dodatkowej ochrony w wypadku, gdy egzekucja wszczęta przeciwko spółce nie doprowadziła do zaspokojenia ich wierzytelności z powodów zawinionych przez członków zarządu (zob. wyrok Sądu Najwyższego z dn. 28.11.2003 r., IV CK 226/2002, Lex nr 172822).

Odpowiedzialność członków zarządu jest sankcją za kierowanie sprawami spółki w sposób prowadzący do bezskuteczności egzekucji przeciwko spółce albowiem oddziaływać na spółkę w sposób przeciwdziałający bezskuteczności egzekucji jej zobowiązań mogą tylko osoby, które w czasie istnienia tych zobowiązań wchodzą w skład zarządu spółki.

Co do zasady, w sprawie o zapłatę na podstawie art. 299 § 1 k.s.h, powód powinien wykazać istnienie określonego zobowiązania spółki w czasie, kiedy pozwany był członkiem zarządu, stwierdzonego w tym czasie lub później tytułem egzekucyjnym wydanym na rzecz powoda oraz bezskuteczność egzekucji tego zobowiązania przeciwko spółce, natomiast pozwany jeżeli chce się uwolnić od odpowiedzialności powinien udowodnić jedną z okoliczności egzoneracyjnych określonych w art. 299 § 2 k.s.h.

Powód w ocenie sądu wykazał, iż przysługiwała mu wobec spółki (...) spółka z o.o w B. wierzytelność wynikająca z aktu notarialnego z dn. 14.04.2004 r., któremu Sąd Okręgowy w Bydgoszczy postanowieniem z dn. 29.04.2005 r. nadał klauzulę wykonalności, stwierdzając iż spółka ta ma zapłacić na rzecz powoda kwotę 1.260.000 zł. oraz koszty postępowania w kwocie 120 zł. (k-8-14). Powód wykazał również, że przysługiwały mu wobec spółki (...) spółka z o.o w B. należności w kwotach: 31.833,70 zł .z ustawowymi odsetkami od dnia 14 marca 2007 r. do dnia zapłaty, 35.019,48 zł. z ustawowymi odsetkami od dnia 30 marca 2007 r. do dnia zapłaty, odsetki ustawowe od kwoty 8.510,94 zł. od dnia 30 marca 2007 r. do dnia zapłaty - zasądzone przez Sąd Rejonowy w Bydgoszczy prawomocnym nakazem zapłaty z dn. 19.04.2007 r. I Nc 486/07 (k-15).

W ocenie sądu, powód wykazał również, iż egzekucja tych należności prowadzona przez powoda wobec spółki okazała się częściowo bezskuteczna, co potwierdził Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym w Bydgoszczy postanowieniami z dn. 26.11.2010 r., KM 4503/07 (w sprawie egzekucji tytułu wykonawczego w postaci nakazu zapłaty I Nc 486/07) i z dn. 15.02.2011 r.. KM 2215/05 (w sprawie egzekucji tytułu wykonawczego w postaci postanowienia Sądu Okręgowego w Bydgoszczy II Cz 53/05), którymi to orzeczeniami umorzył postępowania egzekucyjne z uwagi na bezskuteczność prowadzonej egzekucji (k-17-18). Jak stwierdził Sąd Apelacyjny w Warszawie w wyroku z dn. 13.12.2012 r. (I ACa 557/12, Lex nr 1264458) postanowienie komornika oparte na art. 824 § 1 pkt 3 k.p.c jest wystarczającym środkiem dowodowym, za pomocą którego wierzyciel może wykazać bezskuteczność egzekucji z majątku spółki przysługującej mu wierzytelności. Dodatkowo, jak wynika z dołączonego do pozwu dokumentu – Wysłuchanie wierzyciela i dłużnika przed zawieszeniem lub umorzeniem postępowania w trybie art. 827 k.p.c z dn. 16.09.2010 r. – pozwany w rozmowie z Komornikiem Sądowym oświadczył, że spółka (...) spółka z o.o w B. na dzień 16.09.2010 r. nie posiada żadnego majątku, z którego można zaspokoić wierzycieli. Dodał, że spółka nie prowadzi działalności gospodarczej i nie posiada rachunków bankowych oraz, że w związku z brakiem środków, spółka nie ogłosiła upadłości (k-18). Trudno zatem uznać za przekonywujące twierdzenie pozwanego podniesione w piśmie procesowym z dn. 1.04.2014 r., że „całkowicie nieprawdziwe jest postanowienie Komornika Sądowego z dn. 15.02.2011 r. w sprawie sygn. I KM 2215/05 o umorzeniu egzekucji z powodu bezskuteczności egzekucji” oraz że z egzekucji tej powód otrzymał kwotę 1.007.946,98 zł. (k-144). Powód przyznał bowiem, że z tytułu sprzedaży nieruchomości w postępowaniu egzekucyjnym uzyskano kwotę 1.007.946,98 zł., jednakże ostatecznie wypłacona powodowi kwota wyniosła 919.047,98 zł..

Pozwany odpierając żądanie powoda, podniósł w pierwszej kolejności zarzut przedawnienia. W ocenie sądu był on niezasadny.

Roszczenia wynikające z art. 299 k.s.h mają charakter roszczeń odszkodowawczych opartych na przepisach o czynach niedozwolonych tj. art. 415 i n. k.c i termin przedawnienia tych roszczeń powinien być ustalony w oparciu o art. 442 ¹ § 1 k.c (tak Sąd Apelacyjny w Warszawie w wyroku z dn. 25.06.2013 r., VI ACa 1193/12). Zgodnie zaś z art. 442 ¹ . § 1 k.c roszczenie o naprawienie szkody wyrządzonej czynem niedozwolonym ulega przedawnieniu z upływem lat trzech od dnia, w którym poszkodowany dowiedział się o szkodzie i o osobie obowiązanej do jej naprawienia. Jednakże termin ten nie może być dłuższy niż dziesięć lat od dnia, w którym nastąpiło zdarzenie wywołujące szkodę. W wyroku z dn. 31.01.2007 r. (II 417/06, MON. Prawn. Z 2007 r. nr 5, poz. 229), Sąd Najwyższy uznał, że termin przedawnienia roszczeń wobec członków zarządu spółki z o.o rozpoczyna swój bieg od momentu uzyskania przez wierzyciela świadomości, że wyegzekwowanie długu od spółki jest niemożliwe. Również Sąd Apelacyjny w wyroku z dn. 16.04.2013 r. (I ACa 1230/13, Lex nr 1353882) wskazał, że za właściwy moment skutkujący powstaniem stanu wymagalności roszczenia odszkodowawczego opartego na art. 298 k.h (art. 299 k.s.h) uznać należy otrzymanie od komornika sądowego postanowienia o umorzeniu postępowania egzekucyjnego.

Jak wynika z przedłożonych przez powoda odpisów postanowień Komornika Sądowego z dn. z dn. 26.11.2010 r., KM 4503/07 (w sprawie egzekucji tytułu wykonawczego w postaci nakazu zapłaty w sprawie I Nc 486/07) i z dn. 15.02.2011 r.. KM 2215/05 (w sprawie egzekucji tytułu wykonawczego w postaci postanowienia Sądu Okręgowego w Bydgoszczy II Cz 53/05), odpisy tych postanowień zostały powodowi doręczone w dn.10.12.2010 r. (k-16) i 10.03.2011 r. (k-17). Od tego zatem dnia powód wiedział o szkodzie i osobie zobowiązanej do jej naprawienia. Trzyletni upływ terminu przedawnienia nie upłynął zatem do dnia wniesienia pozwu w niniejszej sprawie tj. do dnia 7.08.2013 r. (k-23). Jedynie w odniesieniu do dodatkowego roszczenia powoda zawartego w piśmie z dn. 28.02.2014 r. dotyczącego skapitalizowanych odsetek w kwocie 127.428,85 zł można uznać, że roszczenie to uległo przedawnieniu w związku z tym, że dotyczy tytułu wykonawczego w postaci nakazu zapłaty I Nc 486/07, co do którego Komornik umorzył egzekucję postanowieniem z dn. 26.11.2010 r. , a odpis tego postanowienia wierzyciel otrzymał w dn. 10.12.2010 r.

Członek zarządu może wyłączyć swoją odpowiedzialność, wykazując okoliczności wymienione w art. 298 § 2 k.h (obecnie art. 299 § 2 k.s.h )(wyrok SN z dnia 4 kwietnia 2000 r. V CKN 10/00, OSNC 2000/12/219, Biul.SN 2000/10/5, M.Prawn. 2000/12/780, Pr.Gosp. 2001/1/12, OSP 2001/7-8/112). M.Rygoł-Kościarz twierdzi nawet, że art. 299 § 2 k.s.h, zawiera zamknięty katalog okoliczności uwalniających członków zarządu z odpowiedzialności. Członek zarządu zwolni się zatem z odpowiedzialności na mocy art. 299 k.s.h. przez wykazanie jednej z przesłanek zwalniających go z odpowiedzialności na mocy art. 299 § 2 k.s.h. (M.Rygoł-Kościarz – Glosa do wyroku SN z dn. 4.04.2000 r., V CKN 10/00, Rejent 2002/9/110).

Pozwany nie kwestionował faktu, że zarówno w chwili powstania zobowiązań spółki (...) spółka z o.o w B. wobec powoda, jak również w chwili obecnej pełnił i pełni nadal funkcję członka zarządu tejże spółki. Pozwany nie zaprzeczył również, że nigdy jako członek zarządu nie złożył wniosku o ogłoszenie upadłości spółki (...) spółka z o.o w B.. Pozwany nie wskazał też, kiedy jego zdaniem taki wniosek powinien być złożony, a zatem nie wykazał kiedy był właściwy moment do ogłoszenia upadłości spółki. Pozwany nie powołał się także na okoliczność, że nie ponosi winy za niezłożenie wniosku o ogłoszenie upadłości.

Spośród przesłanek egzoneracyjnych wymienionych w art. 299 § 2 k.s.h pozwany podniósł jedynie, że pomimo niezgłoszenia wniosku o ogłoszenie upadłości oraz niewszczęcia postępowania układowego powód nie poniósł szkody. Wbrew jednak stanowisku pozwanego wyrażonemu w piśmie procesowym z dn. 21.07.2014 r., ciężar wykazania tej przesłanki spoczywał na pozwanym, a nie na powodzie. Ponadto, podniesienie takiego zarzutu w ocenie sądu, wymagałoby wskazania przez pozwanego przede wszystkim momentu właściwego do złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości spółki, a następnie wykazania, że nawet gdyby do ogłoszenia upadłości w tamtym momencie doszło, to i tak powód nie zostałby zaspokojony w trybie postępowania upadłościowego. Pozwany takich okoliczności nie wykazał, a co istotne, powód w wyniku prowadzonego postępowania egzekucyjnego prowadzonego w 2009 r. został jednak w części zaspokojony, gdyż po przeprowadzeniu licytacji majątku spółki (...) spółka z o.o, otrzymał kwotę 919.047,98 zł. Pozwany musiałby zatem wykazać, że powód i tak nie uzyskałby w żadnym stopniu zaspokojenia, nawet wtedy, gdyby pozwany złożył wniosek o ogłoszenie upadłości we właściwym czasie, czego nie wykazał, a w szczególności pozwany nie wykazał, kiedy ten właściwy moment miał miejsce. Badanie zaś przesłanek zwalniających członka zarządu od odpowiedzialności z art. 299 k.s.h, w tym braku winy w niezłożeniu wniosku o ogłoszenie upadłości lub zgłoszeniu go z opóźnieniem, rozpoczynać należy właśnie od ustalenia, kiedy członkowie zarządu spółki powinni złożyć wniosek. Dodatkowo, jak stwierdził Sąd Najwyższy w wyroku z dn. 29.11.2012 r. (V CSK 575/11, Lex nr 1289054) przesłanka egzoneracyjna przewidziana w art. 299 § 2 k.s.h in fine k.s.h, iż pomimo niezgłoszenia wniosku o ogłoszenie upadłości oraz niewszczęcia postępowania układowego wierzyciel nie poniósł szkody, uwalnia pozwanego od odpowiedzialności tylko w razie przeprowadzenia dowodu, że wierzyciel nie uzyskałby zaspokojenia swej wierzytelności z powodu braku wystarczającego majątku, nawet gdyby wszczęto postępowanie upadłościowe lub układowe na skutek wniosku w tym przedmiocie złożonego we właściwym czasie. Pozwany żadnego dowodu na tę okoliczność nie przedstawił. W szczególności, w ocenie sądu, takim dowodem nie mogą być zeznania pozwanego, który jedynie w sposób ogólny nakreślił sytuację majątkową spółki. Jego zeznania nie zostały przy tym poparte żadnymi dowodami z dokumentów finansowych spółki, a przede wszystkim dowodem z opinii biegłego. Zdaniem sądu, jedynie biegły, posiadający wiadomości specjalne byłby w stanie ocenić na podstawie dokumentów księgowych i finansowych spółki, kiedy był właściwy moment do złożenia wniosku o ogłoszenie jej upadłości i czy gdyby wszczęto postępowanie upadłościowe we właściwym czasie, powód nie uzyskałby zaspokojenia swoich wierzytelności. Pozwany nie złożył wniosku o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego na tę okoliczność. W wyroku z dn. 22.03.2013 r. (V ACa 69/13, Lex nr 1353710) Sąd Apelacyjny w Gdańsku wskazał, że o szkodzie w rozumieniu art. 299 § 2 k.s.h można mówić wówczas, gdy zgłoszenie wniosku o ogłoszenie upadłości spowodowałoby zaspokojenie wierzyciela w części większej niż w przypadku zaniechania złożenia takiego wniosku przez członków zarządu. Rozmiarem szkody będzie różnica pomiędzy tym, co wierzyciel mógł w wyniku wszczęcia postępowania upadłościowego uzyskać, a rzeczywistym stanem zaspokojenia jego roszczeń. Skuteczne powołanie się przez członka zarządu na omawianą przesłankę wymaga więc wykazania, że stopień zaspokojenia wierzyciela byłby identyczny także w sytuacji zgłoszenia we właściwym czasie wniosku o ogłoszenie upadłości. Decydujące przy tym znaczenie ma stan majątku spółki w chwili właściwej dla złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości w rozumieniu art. 21 p.u.n, a nie chwila umorzenia prowadzonej przeciwko spółce egzekucji z powodu jej bezskuteczności. (tak Sąd Apelacyjny w Warszawie w wyroku z dn. 2.10.2013 r., I ACa 52/13).

Ciężar dowodu tych okoliczności spoczywa jednak na pozwanym i ciężarowi temu pozwany w niniejszej sprawie nie sprostał W złożonych zeznaniach pozwany stwierdził, że od 2005 r. spółka została pozbawiona wszelkich środków finansowych ale mimo tego nie złożył wniosku o ogłoszenie jej upadłości.

W ocenie sądu pozwany nie wykazał też, aby po stwierdzeniu bezskutecznej egzekucji okazało się, iż powód może jednak uzyskać zaspokojenie od spółki. Pozwany w szczególności nie wykazał aby spółka (...) spółka z o.o w chwili obecnej, tj. w chwili zamknięcia rozprawy posiadała jakikolwiek majątek z którego powód mógłby się zaspokoić. Pozwany podniósł w odpowiedzi na pozew, że spółce przysługują znaczne wierzytelności w stosunku do swoich dłużników, wskazane w załączniku do odpowiedzi na pozew, z których była możliwa egzekucja. Jednakże rzeczą pozwanego było wykazanie, iż wierzytelności te nadal istnieją, a co najważniejsze, że istnieje realna możliwość zaspokojenia się z tych wierzytelności. Okoliczności tych pozwany nie wykazał. Jak zaś wynika z przedłożonego przez pozwanego wykazu wierzytelności (k-40-44), wskazane w tym wykazie tytuły egzekucyjne wydane na rzecz spółki (...) spółka z o.o pochodzą z lat 2000 r. -2004 r. i w większości przypadków egzekucje prowadzone przez spółkę okazały się bezskuteczne lub dłużnicy spółki zostali postawieni w stan upadłości. Pozwany nie wykazał aby spółka, którą przecież nadal on reprezentuje występowała do członków zarządu swoich dłużników o odszkodowania na podstawie art. 299 k.s.h, podobnie jak to uczynił powód w niniejszej sprawie. W złożonych zaś zeznaniach stwierdził, ze spółka nie ma możliwości ściągnięcia swoich należności (k-171). Jak zaś podniósł Sąd Apelacyjny w Łodzi w wyroku z dn. 29.01.2014 r. (I ACa 1370/13, Lex nr 1433805) wymaganie bezskuteczności egzekucji do całego majątku spółki nie może być rozumiane schematycznie; nie ma potrzeby kierowania egzekucji do tych składników majątku spółki, z których uzyskanie zaspokojenia jest w istniejących okolicznościach nierealne.

Pozwany podniósł też zarzut, że powód w trakcie postępowania egzekucyjnego został zaspokojony w znacznej części. Przede wszystkim stwierdzić należy, że jak już wcześniej wskazano, pozwanemu w sprawie wytoczonej przez powoda w oparciu o art. 299 k.s.h, co do zasady przysługuje prawo powoływania okoliczności wymienionych w § 2 tego przepisu, jako okoliczności wyłączających jego odpowiedzialność, jednakże w ocenie sądu może on również podnosić zarzut częściowego zaspokojenia powoda po powstaniu tytułu wykonawczego (zob. podobnie Sąd Najwyższy w uchwale z dn. 17.02.2011 r., III CZP 129/10, OSNC 2011/10/110) czy też częściowego wygaśnięcia zobowiązania wobec spółki z przyczyny zaistniałej po powstaniu tytułu wykonawczego (zob. uzasadnienie wyroku Sądu Najwyższego z dn. 29.11.2012 r., II CSK 181/12, Lex nr 1294476).

Powód przyznał, że w toku postępowania egzekucyjnego została mu wypłacona łącznie kwota 919.047,98 zł., co wynika z dowodów wpłat na k- 83-85. Powód podniósł jednakże, że zgodnie z art. 1026 § 2 k.p.c miał prawo zaliczyć powyższą kwotę w pierwszej kolejności na zaległe odsetki, w związku z czym, w ocenie powoda nadal wierzytelność główna wynikająca z tytułu wykonawczego w postaci aktu notarialnego z dn. 14.04.2004 r. pozostaje niezaspokojona do kwoty 1.100.899,76 zł., a wierzytelność wynikająca z nakazu zapłaty nie została zaspokojona w ogóle.

Między stronami powstał przy tym spór co do zasad zaliczenia kwoty wyegzekwowanej w postępowaniu egzekucyjnym albowiem pozwany nie zgodził się ze stanowiskiem powoda jakoby przysługiwała mu możliwość zaliczenia tej kwoty na odsetki.

Abstrahując w tym miejscu od powyższej kwestii, stwierdzić należy, że pozwany nie wykazał aby w postępowaniu egzekucyjnym wierzyciel został zaspokojony w całości i że wierzytelności wynikające z tytułów wykonawczych w postaci aktu notarialnego z dn.14.04.2004 r. i nakazu zapłaty z dn.19.04.2007 r. zostały w całości spłacone. Pozwany przyznał bowiem w piśmie procesowym z dn. 28.02.2014 r. że powód w 2009 r. otrzymał w trybie postępowania egzekucyjnego jedynie kwotę 919.047,98 zł. Trzeba zaś wskazać, że kwota ta nie pokrywa w całości należności głównych stwierdzonych w/w tytułami wykonawczymi. Jak zaś orzekł Sąd Najwyższy w wyroku z dn. 16.01.2008 r. (IV CSK 430/07, Lex nr 487532), z regulacji art. 299 k.s.h wynika na rzecz wierzyciela domniemanie szkody w wysokości nie wyegzekwowanego wobec spółki zobowiązania. Pozwany nie wykazał aby oprócz w/w kwoty 919.047,98 zł. powód został w postępowaniu egzekucyjnym zaspokojony w większym zakresie, a w szczególności ze powód został zaspokojony w całości. Pozwany nie wykazał zwłaszcza , aby powód otrzymał w postępowaniu egzekucyjnym kwotę 1.007.946,98 zł. jak twierdził w odpowiedzi na pozew, i nie wskazał na podstawie jakich dokumentów z akt I Co 9489/04 i ICo 9488/04 wywodzi taką okoliczność. Ostatecznie, w piśmie procesowym z dn. 21.07.2014 r. pozwany przyznał, że powód w postępowaniu egzekucyjnym uzyskał kwotę 919.047.98 zł. oraz że powód nie został zaspokojony w całości.(k-186). Pozwany w złożonych zeznaniach stwierdził, że jego zdaniem roszczenie powoda wobec spółki stanowiło kwotę 2.100.000 zł., a spółka spłaciła zobowiązanie wobec powoda w kwocie ok. 2.880.000 zł. (k-171), w żaden jednak sposób pozwany okoliczności takiej nie udowodnił

Ponadto, zauważyć należy, że kwota 919.047,98 zł. została wpłacona na rzecz powoda w 2009 r., natomiast postanowienia o bezskuteczności egzekucji Komornik Sądowy wydał w dniach 26.11.2010 r., KM 4503/07 (w sprawie egzekucji tytułu wykonawczego w postaci nakazu zapłaty w sprawie I Nc 486/07) i w dn. 15.02.2011 r.. KM 2215/05 (w sprawie egzekucji tytułu wykonawczego w postaci postanowienia Sądu Okręgowego w Bydgoszczy II Cz 53/05). Pozwany nie wykazał zatem, że powód został zaspokojony po uprzedniej bezskutecznej egzekucji przeciwko spółce.

Zatem, w ocenie sądu, pozwany co do zasady ponosi odpowiedzialność za szkodę jaką poniósł powód z powodu bezskuteczności egzekucji prowadzonej przeciwko spółce (...) spółka z o.o. Powstało natomiast pytanie o zakres odpowiedzialności odszkodowawczej pozwanego.

W tym miejscu należy odwołać się do ugruntowanego już poglądu w orzecznictwie, zgodnie z którym odpowiedzialność na podstawie art. 299 k.s.h obejmuje zasądzone w tytule wykonawczym wydanym przeciwko spółce koszty procesu, koszty postępowania egzekucyjnego umorzonego z powodu bezskuteczności egzekucji i odsetki od należności głównej (zob. uchwała Sądu Najwyższego z dn. 7.12.2006 r., III CZP 118/06, OSNC 2007/9/136; wyrok Sadu Najwyższego z dn. 8.03.2007 r., III CSK 352/06, Lex nr 278665; wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dn. 4.04.2006 r., I ACa 341/06, lex nr 217207; wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dn. 8.08.2012 r., V ACa 369/12, Lex nr 1216275)

Przy czym, Sąd podziela stanowisko Sądu Najwyższego wyrażone w wyroku z dn. 21.02.2002 r. (IV CKN 793/00, OSNC 2003/2/22) i Sądu Apelacyjnego w Katowicach, wyrażone w wyrokach z dn. 4.07.2006 r. (I ACa 341/2006, Lex nr 217207), z dn. 30.10.2007 r., ( V ACa 670/07 Lex nr 446719) oraz z dn. 8.08.2012 r. (V ACa 369/12, Lex nr 1216275) iż stosownie do art. 455 k.c, wynikające z art. 299 § 1 k.s.h roszczenie odszkodowawcze staje się wymagalne po wezwaniu członka zarządu do zapłaty sumy zobowiązania, którego egzekucja przeciwko spółce okazała się bezskuteczna, czyli od chwili wymagalności ustalonej zgodnie z art. 455 k.c. Trzeba bowiem zauważyć, że wymagalność roszczenia skierowanego przeciwko członkom zarządu spółki z ograniczoną odpowiedzialnością nie jest tożsama z wymagalnością roszczenia względem spółki. Termin spełnienia świadczenia przez osoby, o których mowa w art. 299 k.s.h nie jest oznaczony, ani nie wynika z właściwości zobowiązania, przez co świadczenie winno być spełnione niezwłocznie po wezwaniu dłużnika do wykonania. Zatem, niewyegzekwowane odsetki za opóźnienie w zapłacie sumy pieniężnej przez spółkę mogą być objęte odszkodowaniem dochodzonym na podstawie art. 299 k.s.h, gdy zostaną zsumowane i wyrażone kwotowo, a także objęte wezwaniem do zapłaty. Jak stwierdził Sąd Apelacyjny w Katowicach w uzasadnieniu wyroku z dn. 8.08.2012 r., (V ACa 369/12, Lex nr 1216275), odsetki od członków zarządu należą się zatem po upływie terminu zakreślonego pozwanym w wezwaniach do zapłaty, gdyż dopiero wówczas pozwani popadli w opóźnienie w spełnieniu świadczenia pieniężnego, zaś odsetki za okres wcześniejszy jako nieuzasadnione podlegać muszą oddaleniu.

Odnosząc powyższe wywody do realiów niniejszej sprawy stwierdzić należy, co przyznał powód, że pozwany nigdy wcześniej, przed wytoczeniem przeciwko niemu pozwu, nie był wzywany przez powoda do zapłaty wierzytelności wynikających z tytułów wykonawczych w postaci nakazu zapłaty z dn.19.04.2007 r. oraz aktu notarialnego z dn. 14.04.2004 r. i postanowienia Sądu Okręgowego w Bydgoszczy z dn. 29.04.2005 r.

Z tytułów tych natomiast wynikały na rzecz powoda następujące należności:

1/ Postanowienie Sądu Okręgowego w Bydgoszczy z dn. 29.04.2005 r. (II Cz 53/05)

a)  kwota 1.260.000 zł. wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 12 października 2004 r. do dnia zapłaty

b)  kwota 120 zł. tytułem zwrotu kosztów procesu

2/ Nakaz zapłaty z dn. 19.04.2007 r. (I Nc 486/07)

a)  kwota 31.833, 70 zł. z ustawowymi odsetkami od dnia 14 marca 2007 r. do dnia

zapłaty

b)  kwota 35.019,48 zł. z ustawowymi odsetkami od dnia 30.03.2007 r. do dnia zapłaty

c)  odsetki ustawowe od kwoty 8.510,94 zł. od dnia 30 marca 2007 r. do dnia zapłaty

Powód domagał się zaś w pozwie zasądzenia od pozwanego na rzecz powoda kwoty 1.389.067,55 zł., na którą to kwotę składały się kwoty:

- 1.260.000 zł. wynikająca z opatrzonego klauzulą wykonalności aktu notarialnego z dn. 14.04.2004 r. (Rep. (...))

- 120 zł. tytułem zwrotu kosztów procesu przyznana postanowieniem SO w Bydgoszczy z dn. 29.04.2005 r. (II Ca 53/05)

- 1.518,70 zł. tytułem kosztów egzekucji prowadzonej przez Komornika Sądowego przy SR w Bydgoszczy, sygn. KM 2215/05

- 31.833,70 zł. stanowiąca należność główną wynikającą z nakazu zapłaty z dn. 19.04.2007 r. (I Nc 487/07

- 25.679,77 zł. stanowiąca skapitalizowane odsetki od kwoty 31.833,70 zł

- 35.019,48 zł. stanowiąca należność główną wynikającą z nakazu zapłaty z dn. 19.04.2007 r. (I Nc 487/07

- 28.073,156 zł. stanowiąca skapitalizowane odsetki od kwoty 35.019,48 zł

- 6.822,75 zł. stanowiąca skapitalizowane odsetki od kwoty 8.510,94 zł.

W piśmie procesowym z dn. 28.02.2014 r. powód zmienił żądanie pozwu wnosząc o zasądzenie na jego rzecz kwoty 1.872.576,28 zł., na którą składały się kwoty:

- 1.745.147,43 zł., na którą składają się kwoty 1.110.899,76 zł. wraz z odsetkami ustawowymi od dnia 10.10.2009 r. do 28.02.2014 r. wynikająca z opatrzonego klauzulą wykonalności aktu notarialnego z dn. 14.04.2004 r. (Rep. (...))

- 634.247,67 zł. stanowiąca skapitalizowane odsetki od w/w kwoty

- 31.833,70 zł. stanowiąca należność główną wynikającą z nakazu zapłaty z dn. 19.04.2007 r. (I Nc 487/07

- 25.679,77 zł. stanowiąca skapitalizowane odsetki od kwoty 31.833,70 zł

- 35.019,48 zł. stanowiąca należność główną wynikającą z nakazu zapłaty z dn. 19.04.2007 r. (I Nc 487/07

- 28.073,156 zł. stanowiąca skapitalizowane odsetki od kwoty 35.019,48 zł

- 6.822,75 zł. stanowiąca skapitalizowane odsetki od kwoty 8.510,94 zł.

- 127.428,85 zł. stanowiąca kapitalizowane odsetki ustawowe od kwot: 31.833,70 zł, 25.679,77 zł., 25.679,77 zł., 28.073,156 zł., 6.822,75 zł. liczone od dnia 7.08.2013 r. do dnia do dnia wniesienia pozwu.

Jednocześnie, pismem tym pozwany cofnął powództwo w zakresie żądanych w pozwie kwot 120 zł i kwoty 1.518,70 zł. W uzasadnieniu pisma z dn.28.02.2014 r. powód wskazał też, że po ponownym zweryfikowaniu kwot uzyskanych w postępowaniu egzekucyjnym, z kwoty 1.260.000 zł. do uiszczenia została kwota 1.110.899,76 zł.

Ponieważ więc powód przed wytoczeniem pozwu, nigdy nie wzywał pozwanego do zapłaty roszczeń objętych tytułami egzekucyjnymi co do których egzekucja okazała się bezskuteczna, w świetle powyższych okoliczności dotyczących charakteru roszczenia określonego w art. 299 k.s.h – przyjąć należy, że wszelkie odsetki od należności głównych pozwany jest zobowiązany zapłacić dopiero od dnia doręczenia mu odpisu pozwu w niniejszej sprawie. W ocenie sądu niezasadne więc okazały się roszczenia powoda dotyczące w szczególności zasądzenia od pozwanego wszelkich skapitalizowanych odsetek jak i odsetek za okres przed doręczeniem pozwanemu odpisu pozwu. Zdaniem sądu, bez znaczenia dla rozstrzygnięcia w niniejszej sprawie pozostawała też okoliczność, że powód kwotę 919.047,98 zł. wyegzekwowaną w postępowaniu egzekucyjnym zaliczył na poczet należności ubocznych w tym odsetek. Skoro bowiem nigdy nie wzywał pozwanego o zapłatę odszkodowania w trybie art. 299 k.s.h, uznać należy, że pozwany nigdy nie pozostawał w zwłoce z zapłata tego odszkodowania, a zatem wszelkie odsetki mogą być od nie zasądzane jedynie od dnia doręczenia mu odpisu pozwu. Reasumując, zdaniem sądu nie zasługuje na uwzględnienie roszczenie powoda w zakresie kwot:

- odsetek ustawowych od kwoty 1.110.899,76 zł. za okres od 10.10.2009 r. do 16.09.2013 r. (data doręczenia odpisu pozwu k-27)

- 634.247,67 zł. skapitalizowanych odsetek od w/w kwoty

- 25.679,77 zł. skapitalizowanych odsetek od kwoty 31.833,70 zł.

- 28.073,15 zł. skapitalizowanych odsetek od kwoty 35.019,48 zł.

- 6.822,75 zł. skapitalizowanych odsetek od kwoty 8.510,94 zł.

- 127.428,85 zł. skapitalizowanych odsetek wskazanej w pkt-cie 3 pisma powoda z dn. 28.02.2014 r.

- odsetek wskazanych w pkt-cie 2 pisma powoda z dn. 28.02.2014 r.

W w/w części, roszczenie powoda podlegało oddaleniu.

Co do kwot 120 zł. i 1.518,70 zł. powód cofnął pozew., w związku z czym sąd umorzył postępowanie co do kwoty 1.638,70 zł. Należy też przyjąć, że powód w toku procesu nie popierał tez żądania co do kwoty 149.100,30 zł., stanowiącej różnicę pomiędzy kwotą 1.260.000 zł. i kwotą 1.110.899,76 zł., gdyż w piśmie procesowym z dn. 28.02.2014 r., powód wskazał, że po ponownym zweryfikowaniu rozliczenia kwot wpłaconych w postępowaniu egzekucyjnym, zadłużenie spółki (...) spółka z o.o co do należności głównej wynikającej z aktu notarialnego z dn. 14.04.2004 r. wynosi nie kwotę 1.260.000 zł. ale kwotę 1.110.899,76 zł. Ponieważ jednak powód nie złożył oświadczenia o cofnięciu pozwu w tej części, sąd uznając, iż wobec ostatecznego stanowiska powoda co do wysokości dochodzonej należności głównej wynikającej z aktu notarialnego z dn. 14.04.2004 r., oddalił powództwo co do kwoty 149.100,30 zł. Do rozważenia pozostało zatem żądanie dotyczące kwot:

- 1.110.899,76 zł. – niezaspokojonej części roszczenia głównego wynikającego z aktu notarialnego z dn. 14.04.2004 r.

- 31.833,70 zł. należności głównej wynikającej z nakazu zapłaty z dn. 19.04.2007 r.

- 35.019,48 zł. należności głównej wynikającej z nakazu zapłaty z dn. 19.04.2007 r. Razem daje to kwotę 1.177.752,80 zł.

Ponieważ sąd uwzględnił zarzut pozwanego dotyczący częściowego zaspokojenia się powoda w toku postępowania egzekucyjnego w kwocie 919.047,98 zł., szkoda powoda za którą odpowiedzialność można w ocenie sądu przypisać pozwanemu wynosi więc kwotę 258.704,96 zł.(1.177.752,80 zł. – 919.047,98 zł.) Jak już bowiem wyżej wskazano, w stosunku do pozwanego, w związku z brakiem wcześniejszego wezwania go do zapłaty i tym samym braku wymagalności roszczenia, powód nie mógł podnosić skutecznie zarzutu zaliczenia kwoty 919.047,98 zł. na poczet należności ubocznych. Odsetki od kwoty 258.704,96 zł. przysługują zatem powodowi od dnia następnego po doręczeniu pozwanemu odpisu pozwu, tj. od 17 września 2013 r. do dnia zapłaty.

W konsekwencji, zasądzając od pozwanego na rzecz powoda kwotę 258.704,96 zł. z ustawowymi odsetkami od dnia 17.09.2013 r. do dnia zapłaty, w pozostałej części powództwo sąd oddalił.

Odnośnie pozostałych kwestii podnoszonych przez pozwanego, w ocenie sądu nie zasługiwały one na uwzględnienie.

Podnoszone przez pozwanego okoliczności, że powód rażąco zawyżył cenę sprzedanej spółce nieruchomości albo że w wyniku licytacji uzyskano zbyt niską cenę nie mogły bowiem wpłynąć na ocenę odpowiedzialności pozwanego z art. 299 k.s.h. i nie mogły być przedmiotem oceny w niniejszym postępowaniu.

Na koniec stwierdzić trzeba, że zdaniem, sądu w niniejszej sprawie nie było też podstaw do zastosowania art. 5 k.c, o co wnosił pozwany. Stwierdzić należy, że orzecznictwo dopuszcza co do zasady możliwość powoływania się na art. 5 k.c. w sprawach dotyczących odpowiedzialności członków zarządu spółki z o.o. na podstawie art. 299 k.s.h. (por. przykładowo wyrok SN z 17 marca 2010 r., II CSK 506/09, LEX nr 584728). Podkreśla się jednak, że stosowanie tego przepisu powinno uwzględniać jego wyjątkowy charakter. Art. 5 k.c. kreuje bowiem domniemanie, że korzystający ze swego prawa czyni to w sposób zgodny z zasadami współżycia społecznego. Dopiero istnienie szczególnych okoliczności może obalić to domniemanie i pozwolić na zakwalifikowanie określonego zachowania, jako nadużycia prawa niezasługującego na ochronę. Powołując się na ochronę wynikającą z art. 5 k.c. pozwany wskazał na okoliczność zaspokojenia się powoda w znacznej części w postępowaniu egzekucyjnym. Jest to jednak okoliczność tożsama z tą, którą powoływał w celu wykazania braku przesłanek swej odpowiedzialności na podstawie art. 299 § 1 k.s.h., co zostało już omówione w niniejszym uzasadnieniu. Powielanie tych samych argumentów celem możliwości zastosowania art. 5 k.c. nie może więc odnieść oczekiwanego przez pozwanego skutków. Pozwany przywołał też okoliczność, że nie ponosi winy za stan niewypłacalności spółki, jednakże w żaden sposób okoliczności tej nie udowodnił, a sam fakt zaniechania przez pozwanego złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości spółki we właściwym czasie okoliczności tej przeczy.

W związku z powyższym, sąd zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 258.704,96 zł. z ustawowymi odsetkami od dnia 17.09.2013 r. (tj. od dnia następnego po doręczeniu mu odpisu pozwu). W zakresie kwoty 1.638,70 zł. (120 zł. + 1.518,70 zł.) sąd umorzył postępowanie wobec cofnięcia pozwu w tej części. W pozostałym, zakresie sąd natomiast powództwo oddalił.

Mając zatem na uwadze wszystkie powyższe okoliczności i dokonując oceny zebranego w sprawie materiału dowodowego w trybie art. 233 k.p.c., orzeczono jak w sentencji wyroku.

O kosztach procesu orzeczono zgodnie z art. 100 k.p.c., Na koszty należne powodowi , złożyła się kwota 7.200 zł. tytułem wynagrodzenia pełnomocnika procesowego ( § 6 pkt 7 w Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dn. 28.09.2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (Dz. U nr 163, poz. 1349 ze zm.). Z kolei na koszty pozwanego wyniosły kwotę 7.200 zł. z tytułu wynagrodzenia pełnomocnika procesowego i 17 zł. opłaty skarbowej od pełnomocnictwa.

Ponieważ powód wygrał sprawę w 14 %, należne mu koszty wyniosły kwotę 1.008 zł. (7.200 zł. x 14%) Pozwanemu, który wygrał sprawę w 86 % przysługiwały zaś koszty w kwocie 6.206,62 zł. (7.217 zł. x 86%). Po dokonaniu zatem wzajemnej kompensaty, zasądzono od powoda na rzecz pozwanego kwotę 5.189,62 zł. (6.206,62 zł. – 1.008 zł.).