Sygn. akt III AUa 559/16
Dnia 28 marca 2017 r.
Sąd Apelacyjny w Łodzi III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w składzie:
Przewodniczący: SSA Janina Kacprzak
Sędziowie: SSA Beata Michalska (spr.)
SSA Anna Szczepaniak-Cicha
Protokolant: Stażysta Aleksandra Białecka
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 28 marca 2017 r. w Ł.
sprawy B. R.
przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych II Oddziałowi w Ł.
o emeryturę
na skutek apelacji B. R.
od wyroku Sądu Okręgowego w Łodzi
z dnia 8 lutego 2016 r. sygn. akt VIII U 2450/15,
oddala apelację.
Sygn. akt III AUa 559/16
B. R. wniosła w dniu 7 września 2015r. odwołanie od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych II Oddziału w Ł. z 29 lipca 2015 r. odmawiającej przyznania jej prawa do emerytury na podstawie art. 184 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (j.t.:Dz.U. z 2016r., poz.887), gdyż nie wykazała na dzień 1 stycznia 1999 r. wymaganych 15 lat zatrudnienia w szczególnych warunkach. Odwołująca się, działając przez profesjonalnego pełnomocnika, wniosła o zmianę zaskarżonej decyzji i przyznanie prawa do emerytury z uwzględnieniem okresu zatrudnienia w warunkach szczególnych w Zakładach (...) w Ł. na stanowisku teksturowaczki oraz zatrudnienia w (...) spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w Ł. na stanowisku operatora maszyn przędzalniczych.
W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie.
Sąd Okręgowy w Łodzi wyrokiem z 8 lutego 2016r., w sprawie VIII U 2450/15, oddalił odwołanie.
Rozstrzygniecie zapadło po następujących ustaleniach faktycznych i rozważaniach prawnych:
B. R., ur. (...), o wykształceniu podstawowym, nie przystąpiła do Otwartego Funduszu Emerytalnego , 22 czerwca 2015r. złożyła wniosek o emeryturę. Zaskarżoną decyzją organ rentowy odmówił prawa do świadczenia, wskazując, że na dzień 1 stycznia 1999 r. wnioskodawczyni udowodniła 20 lat, 2 miesiące i 5 dni stażu sumarycznego,ale nie wykazała 15 lat zatrudnienia w szczególnych warunkach.
Jak ustalił Sąd Okręgowy, od 28 października 1978 r. do 30 czerwca 1991r. wnioskodawczyni zatrudniona była w Zakładach (...) w Ł. na stanowisku teksturowaczki w czterobrygadowym systemie pracy. Jej obowiązki polegały na przerobie włókien sztucznych i nadawaniu im skrętu pod wpływem wysokiej temperatury i wysokich obrotów wrzecion . Na hali produkcyjnej występował hałas i zapylenie . Od dnia 1 stycznia 1980r. wnioskodawczyni , z uwagi na stan ciąży , została przeniesiona na stanowisko pomocy w Wydziale Produkcyjnym – Wydział Teksturowania Przędzy. Wykonywała czynności z boku hali produkcyjnej, polegające na otulaniu przędzy. W dniu 25 czerwca 1980r. wnioskodawczyni urodziła syna. Od 23 października 1980r. do 5 października 1981r. wnioskodawczyni korzystała z urlopu wychowawczego bezpłatnego .
Od dnia 6 października 1981r. ponownie zajęła stanowisko teksturowaczki w Wydziale Teksturowania. W związku z obniżoną sprawnością wnioskodawczyni , spowodowana stanem ciąży – z dniem 5 września 1986r. ponownie została przeniesiona ze stanowiska teksturowaczki na stanowisko pomoc w Oddziale Pracy Lekkiej . Wróciła , na poprzednie stanowisko z dniem 3 grudnia 1986r. ( ciąża poroniona).
W związku z obniżoną sprawnością wnioskodawczyni , spowodowana stanem ciąży
– z dniem 27 lipca 1987r. wnioskodawczyni została trzeci raz przeniesiona ze stanowiska teksturowaczki na stanowisko pomocy w Oddziale Konfekcji i Pracy Lekkiej . W tym czasie wnioskodawczyni była oddzielona od hałasu i wykonywała pracę polegającą na przyszywaniu drobnych elementów produkowanych przez Zakłady np. frędzli na chusty . Wnioskodawczyni urodziła córkę U. 11 stycznia 1988r. W okresie od 15 czerwca 1988r. do 14 czerwca 1991r. korzystała z urlopu wychowawczego .Umowa o pracę została rozwiązana w związku likwidacja Zakładów. Wnioskodawczyni nie uzyskała świadectwa wykonywania pracy w szczególnych warunkach.
Od 28 listopada 1992 r. wnioskodawczyni podjęła prace w (...) spółce z o.o. w Ł. na stanowisku skrętacza . Praca polegała na nadawaniu skrętu wełnie pod wpływem wysokich obrotów wrzecion . Stanowisko nazwane było – operator maszyn przędzalniczych, bowiem wnioskodawczyni obsługiwała dwa rodzaje maszyn przędzalniczych: skręcarki i przędzarki . Wnioskodawczyni pracuje nadal .
Sąd Okręgowy dał wiarę zeznaniom zarówno świadka A. M., która pracowała wraz z wnioskodawczynią w (...) i w (...) Spinning, jak i wnioskodawczyni , jako spójnym i logicznym. Akta osobowe z (...) potwierdzają, że wnioskodawczyni , będąc zatrudnioną na stanowisku teksturowaczki , w spornych okresach wykonywała takie obowiązki oraz, z uwagi na okresy ciąży , była przenoszona na oddziały prac lekkich .
W uzasadnieniu stanu prawnego przywołano art. 184 ust. 1 i 2 ustawy o emeryturach i rentach z FUS. Nadto zacytowano § 3 i § 4 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. Nr 8, poz. 43, z późn. zm.), że za okres zatrudnienia wymagany do uzyskania emerytury, zwany dalej „wymaganym okresem zatrudniania” uważa się okres wynoszący 20 lat dla , liczony łącznie z okresami równorzędnymi i zaliczalnymi do okresów zatrudnienia. A pracownik, który wykonywał prace w szczególnych warunkach wymienione w wykazie A, nabywa prawo do emerytury, jeżeli osiągnął wiek emerytalny wynoszący: 55 lat dla kobiet i ma wymagany okres zatrudnienia, w tym co najmniej 15 lat pracy w szczególnych warunkach.
W przedmiotowej sprawie kwestią sporną wpływającą na nabycie prawa do wcześniejszej emerytury przez wnioskodawczynię było ustalenie, czy praca w (...) w Ł. w okresie od 28 października 1978 r. do 30 czerwca 1991 r. oraz praca w (...) Spinning w okresie od 28 listopada 1992 r. do 3 grudnia 1998 r. była pracą wykonywaną w szczególnych warunkach. W ocenie Sądu Okręgowego, wnioskodawczyni przepracowała w (...) w warunkach szczególnych na stanowisku teksturowaczki przez 7 lat i 9 miesięcy, tzn. od 28 października 1978r. do 31 grudnia 1979r., od 6 października 1981r. do 5 września 1986r., od 6 grudnia 1986r. do 27 lipca 1987r. Była to praca wskazana w treści wykazu A do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. , Dział VII poz. 1 – obróbka surowców włókienniczych i ich przędzenie , a stanowisko teksturowacza jest wymienione w punkcie 32 poz. 1 działu VII: „obróbka surowców włókienniczych i ich przędzenie” zarządzenia Ministra Przemysłu Chemicznego i Lekkiego z dnia 7 lipca 1987 r. wydanego na podstawie § 1 ust. 2 wymienionego rozporządzenia .
Jednocześnie , jak podkreślił Sąd I instancji, z zeznań wnioskodawczyni jednoznacznie wynika, że w okresach ciąż była odizolowana od warunków szkodliwych dla zdrowia przyszłej matki. Wynika to także z brzmienia angaży przenoszących wnioskodawczynię ze stanowiska teksturowaczki na stanowisko pomocy w wydziale pracy lekkiej, gdzie nie panowały szczególne warunki pracy .
Sąd Okręgowy uwzględnił do okresu pracy w szczególnych warunkach również zatrudnienie w (...) spółce z o.o. w Ł. od 28 listopada 1992 r. do 31 grudnia 1998r. , tj. 6 lat , 1 miesiąc i 2 dni na stanowisku skrętacza, polegające na nadawaniu skrętu wełnie pod wpływem wysokich obrotów wrzecion . Stanowisko nazwane było: operator maszyn przędzalniczych, bowiem wnioskodawczyni obsługiwała dwa rodzaje maszyn przędzalniczych: skręcarki i przędzarki . Jest to stanowisko wskazane w wykazie A, dziale VII, poz. 1, jako obróbka surowców włókienniczych i ich przędzenie i wymienione w punkcie 34 poz. 1 działu VII zarządzenia Ministra Przemysłu Chemicznego i Lekkiego z dnia 7 lipca 1987 r.
W rezultacie tych ustaleń wnioskodawczyni nie wykazała, że w spornym okresie do dnia 31 grudnia 1998r. wykonywała stale i w pełnym wymiarze czasu pracy pracę w szczególnych warunkach w wymiarze 15 lat pracy i dlatego Sąd Okręgowy, na podstawie art. 477 14 § 1 k.p.c. oddalił odwołanie .
Apelację od tego wyroku wniosła odwołująca się , zaskarżając wyrok w całości i zarzucając mu naruszenie tylko przepisów prawa materialnego: - § 2 ust. 1 w związku z § 4 ust.1 pkt 3 rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego 1983 r. przez jego błędną wykładnię przez niezaliczenie do okresu pracy w szczególnych warunkach okresów niezdolności do pracy , za które ubezpieczona otrzymała świadczenia z ubezpieczenia chorobowego w razie choroby i macierzyństwa przed 14 listopada 1991r. następujących bezpośrednio po przeniesieniu jej na podstawie art.179 k.p. do innej pracy niezabronionej kobietom w ciąży; art.174 ust.2a w związku z art.184 ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach z FUS w związku z § 2 ust. 1 cyt. i § 4 ust. 1 pkt 3 rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego 1983r., przez jego błędną wykładnię skutkującą niezasadnym nieuwzględnieniem okresów przebywania skarżącej na urlopach wychowawczych do stażu 15 pracy w szczególnych warunkach w sytuacji, gdy po wykorzystaniu urlopów wnioskodawczyni wróciła na stanowisku pracy w szczególnych warunkach, co z kolei skutkowało nieuzasadnionym nieprzyznaniem mu prawa do emerytury.
W ocenie apelującej, Sąd Okręgowy błędnie pominął do stażu pracy w szczególnych warunkach okresy urlopów macierzyńskich od 23 czerwca do 12 października 1980r. i od 1 stycznia do 5 maja 1988r. Nadto nie uwzględniono okresów urlopów wychowawczych, który bierze się pod uwagę przy ustalaniu stażu emerytalnego. Apelująca przywołała jako argument uchwałę Sądu Najwyższego z 18 maja 2011r., w sprawie I UZP 1/11, która stanowi zasadę prawną , w myśl której okresy urlopów wychowawczych sprzed 1999r. winny być zaliczone do stażu emerytalnego. Skoro tak , zdaniem apelującej, wobec jej powrotu po tych urlopach na stanowisko pracy w szczególnych warunkach, należy te urlopy zaliczyć również do stażu pracy w warunkach szczególnych. Nadto przywołano na tę samą okoliczność wyrok Sądu Najwyższego z dnia 7 października 2014 r., I UK 51/14.
W konkluzji swojego stanowiska apelująca wnosiła o zmianę zaskarżonego wyroku i przyznanie prawa do emerytury, ewentualnie uchylenie wyroku i przekazanie sprawy Sądowi Okręgowemu do ponownego rozpoznania oraz orzeczenie o zwrocie kosztów procesu.
Sąd Apelacyjny zważył:
Apelacja nie jest zasadna. Wyrok Sądu Okręgowego jest prawidłowy, oparty na właściwych ustaleniach faktycznych i prawidłowej ocenie dowodów oraz prawie materialnym.
Zgodnie z treścią art.184 ust.1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych ( j.t.: Dz.U. z 2016r., poz.887 ze zm.)., ubezpieczonej urodzonej po dniu 31 grudnia 1948r., przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku przewidzianego w art. 32 ustawy, tj. po ukończeniu 55 lat, jeżeli w dniu wejścia w życia ustawy – na dzień 1 stycznia 1999r. osiągnęła okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymagany w przepisach rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego 1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. Nr 8, poz. 43 z późn. zm.) – 15 lat oraz okres składkowy i nieskładkowy , o którym mowa w art. 27 ustawy, to jest 20 lat. W myśl § 2 w/w rozporządzenia okresy pracy uzasadniające prawo do wcześniejszego świadczenia emerytalnego to okresy, w których praca w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wykonywana jest stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku.
W niniejszej sprawie przesłanką warunkującą nabycie prawa do wcześniejszej emerytury było udowodnienie co najmniej 15 lat pracy wykonywanej w warunkach szczególnych. Organ rentowy nie uwzględnił wnioskodawczyni żadnego okresu pracy w szczególnych warunkach. Natomiast Sąd Okręgowy po przeprowadzeniu postępowania dowodowego ustalił, że wnioskodawczyni pracowała stale i w pełnym wymiarze czasu pracy w warunkach szczególnych w (...) od 28 października 1978 r. do 30 czerwca 1991r. na stanowisku teksturowaczki, wykonując prace, wymienione w wykazie A, stanowiącym załącznik do cyt. wyżej rozporządzenia rady Ministrów z 7 lutego 1983r., dziale VII, poz. 1 przy obróbce surowców włókienniczych i ich przędzeniu . Przy czym stanowisko teksturowacza jest dodatkowo wymienione w przepisach resortowych – w punkcie 32 poz. 1 działu VII zarządzenia Ministra Przemysłu Chemicznego i Lekkiego z dnia 7 lipca 1987r. wydanego na podstawie § 1 ust. 2 wymienionego rozporządzenia . Sąd Okręgowy uwzględnił 7 lat i 9 miesięcy tego zatrudnienia, pomijając okresy urlopów macierzyńskich i urlopów wychowawczych oraz okresy zatrudnienia jako pomoc przy pracach lekkich w czasie ciąż. W tym miejscu trzeba dla porządku wskazać , że podane przez Sąd Okręgowy okresy pracy wnioskodawczyni na stanowisku teksturowaczki są niesporne w świetle zarzutów apelacji oraz zbieżne z treścią angaży i obejmują okresy: od 28 października 1978r. do 31 grudnia 1979r. ( 1 rok, 2 miesiące i 3 dni), od 6 października 1981r. do 5 września 1986r. ( 4 lata, 10 miesięcy i 29 dni), od 3 grudnia 1986r. do 27 lipca 1987r. ( 7 miesięcy i 24 dni) i ewentualnie dodatkowy okres od 15 do 30 czerwca 1991r. ( 15 dni) , co w sumie daje niewiele ponad 6 lat i 9 miesięcy, a nie jak ustalił Sąd Okręgowy na str.8 uzasadnienia ( k.55 akt) – 7 lat i 9 miesięcy. Biorąc pod uwagę, że apelująca nie zarzuciła naruszenia prawa procesowego, stąd pozostałe okresy zatrudnienia w (...) na stanowisku pomocy w wydziałach pracy lekkiej w okresach ciąż, poza sporem nie były wykonywane na stanowiskach pracy zaliczanych do prac w warunkach szczególnych i ujętych w wykazie A do cyt.wyżej rozporządzenia. Reasumując, do niespornych okresów, w których wnioskodawczyni nie świadczyła pracy w warunkach szczególnych, należą trzy okresy: od 1 stycznia do 25 czerwca 1980r.; od 5 września do 2 grudnia 1986r. oraz od 27 lipca 1986r. do 10 stycznia 1988r.
Nadto Sąd I instancji zaliczył wnioskodawczyni do stażu pracy w szczególnych warunkach okres zatrudnienia w (...) spółce z o.o. w Ł. od 28 listopada 1992 r. do 31 grudnia 1998r. na stanowisku skrętacza-operatora maszyn przędzalniczych przy obsłudze skręcarki i przędzarki . Jest to stanowisko wskazane w wykazie A, dziale VII, poz. 1, jako obróbka surowców włókienniczych i ich przędzenie i wymienione w punkcie 34 poz. 1 działu VII zarządzenia Ministra Przemysłu Chemicznego i Lekkiego z dnia 7 lipca 1987 r. Niekwestionowane przez apelującego ustalenia Sądu Okręgowego prowadzą do wniosku , że odwołująca się pracowała w szczególnych warunkach w całym okresie zatrudnienia w (...) spółce z o.o. w Ł., tj. 6 lat , 1 miesiąc i 2 dni oraz w trakcie zatrudnienia w (...) w prawidłowo obliczonym wymiarze - 6 lat i 9 miesięcy. W sumie zatem Sąd Okręgowy uwzględnił wnioskodawczyni 12 lat i 10 miesięcy pracy w szczególnych warunkach. W tej sytuacji zarzut apelacji nieuwzględnienia okresów urlopów macierzyńskich jest o tyle chybiony, że uwzględnienie dodatkowo 9 miesięcy takich urlopów (od 25 czerwca do 22 października 1980r. i od 11 stycznia d 14 czerwca 1988r.) pozostaje bez wpływu na prawo do emerytury. Podobnie, jeśli uwzględni się okresy zasiłków chorobowych wyszczególnionych przez pracodawcę w zaświadczeniu o zatrudnieniu i wynagrodzeniu za lata 1992-1998 ( na k.7 akt ZUS), jest to okres 49 dni, a więc również nie ma on wpływu na ustalenie prawa do żądanego świadczenia. W rezultacie spór w niniejszej sprawie zogniskował się na zarzutach apelacji nieuwzględnienia do stażu pracy w szczególnych warunkach okresów urlopów wychowawczych, udzielonych od 23 października 1980r. do 5 października 1981r. oraz od 15 czerwca 1988r. do 14 czerwca 1991r. ( zgodnie z treścią świadectwa pracy w aktach emerytalnych ZUS) Zgodnie z utrwalonym orzecznictwem Sądu Najwyższego ( por. wyrok Sądu Najwyższego z 19 kwietnia 2016 r. II UK 193/15, z dnia 6 czerwca 2006 r., I UK 338/05 i z dnia 23 kwietnia 2013 r., I UK 561/12 ) oraz Sądów Apelacyjnych (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z dnia 25 listopada 2016 r. , III AUa 1216/16 ), ponieważ przez pracę w szczególnych warunkach rozumie się wykonywanie takiej pracy, a nie pozostawanie w stosunku pracy, to nie ma podstaw do zaliczenia urlopu wychowawczego do okresu pracy w szczególnych warunkach, skoro pracownik w czasie tego urlopu jest zwolniony z obowiązku świadczenia pracy w takich, szczególnych warunkach.
Również w cytowanym w apelacji wyroku Sądu Najwyższego z dnia 7 października 2014 r., I UK 51/14, powtórzono ww. argumentację. Sąd Najwyższy w uzasadnieniu ww. wyroku podkreślił , że „ do okresu zatrudnienia w szczególnych warunkach może być zaliczony jedynie okres niewykonywania pracy, za który pracownik otrzymał wynagrodzenie lub świadczenia z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa. Do okresu zatrudnienia w szczególnych warunkach nie zalicza się zatem urlopu wychowawczego (wyrok Sądu Najwyższego z 23 kwietnia 2013 r., I UK 561/12, LEX nr 1324260). Okres pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze odnosi się do okresu faktycznego wykonywania takiej pracy, z pominięciem okresów wyłącznie formalnego pozostawania w zatrudnieniu, w których pracownik - zgodnie z treścią łączącego go z pracodawcą stosunku pracy - zajmuje stanowisko, z którym łączy się wykonywanie pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, lecz w rzeczywistości pracy tej nie wykonuje, a tym samym nie jest narażony na uciążliwość związaną z warunkami lub charakterem pracy. Okres niewykonywania pracy nie wpływa zatem na szybszą utratę zdolności pracownika do zarobkowania. Skoro przez pracę w szczególnych warunkach rozumie się wykonywanie takiej pracy, a nie pozostawanie w stosunku pracy, to nie ma podstaw do zaliczenia urlopu wychowawczego do okresu pracy w szczególnych warunkach, skoro pracownik w czasie tego urlopu jest zwolniony z obowiązku świadczenia takiej pracy w takich, szczególnych warunkach. Wyjątek pozwalający na zaliczenie okresów niewykonywania pracy do okresu pracy w szczególnych warunkach obejmuje tylko okres pobierania wynagrodzenia i świadczeń z ubezpieczenia społecznego związanych z ciążą i macierzyństwem.” W stanie faktycznym, na gruncie którego zapadł ww. wyrok,Sąd Najwyższy rozstrzygnął problem, który w niniejszej sprawie nie występuje. Chodziło bowiem o możliwość zaliczenia do okresów pracy w szczególnych warunkach okresu pobierania zasiłku chorobowego oraz zasiłku macierzyńskiego związanych z ciążą i macierzyństwem w sytuacji, gdy kobieta zatrudniona na stanowisku pracy zaliczanym do pracy w szczególnych warunkach, wzbronionej kobietom w ciąży, korzystała z tych świadczeń po jej przeniesieniu do innej pracy na podstawie art. 179 k.p. , a następnie wróciła do pracy w szczególnych warunkach. W niniejszej sprawie taki problem się nie pojawił, ponieważ, jak wyżej wskazano, same okresy pobierania zasiłku chorobowego oraz okresy urlopu macierzyńskiego są zbyt krótkie , aby miały wpływ na prawo apelującej do emerytury. W tej sytuacji powołany w apelacji wyrok Sądu Najwyższego jest potwierdzeniem prawidłowości rozstrzygnięcia Sądu Okręgowego, który nie uwzględnił do okresów pracy wykonywanej przez apelującą w szczególnych warunkach, okresów udzielonych jej przez pracodawcę urlopów wychowawczych.
W kontekście powołanych wyżej argumentów niezrozumiały staje się zarzut naruszenia „art.174 ust.2a w związku z art.184 ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach z FUS w związku z § 2 ust. 1 cyt. i § 4 ust. 1 pkt 3 rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego 1983r., przez jego błędną wykładnię skutkującą niezasadnym nieuwzględnieniem okresów przebywania skarżącej na urlopach wychowawczych do stażu 15 pracy w szczególnych warunkach w sytuacji, gdy po wykorzystaniu urlopów wnioskodawczyni wróciła na stanowisku pracy w szczególnych warunkach, co z kolei skutkowało nieuzasadnionym nieprzyznaniem mu prawa do emerytury.” Teza powtórzona za cyt. wyrokiem Sądu Najwyższego z dnia 7 października 2014 r., I UK 51/14, nie odnosiła się bowiem, jak wyżej wskazano, do udzielonych urlopów wychowawczych. Przeciwnie, Sąd Najwyższy w uzasadnieniu swojego rozstrzygnięcia zaakcentował odmienność tego rodzaju uprawnień pracowniczych w odniesieniu do możliwości ich zaliczenia do stażu pracy w warunkach szczególnych.
Już tylko na marginesie warto zwrócić uwagę, że Sąd Najwyższy wielokrotnie wskazywał, a Sąd Apelacyjny w Łodzi podziela to stanowisko, że z przywileju przejścia na emeryturę w niższym wieku emerytalnym, przysługującego pracownikom zatrudnionym w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, mogą korzystać wyłącznie pracownicy, który byli rzeczywiście zatrudnieni stale i w pełnym wymiarze czasu pracy w szkodliwych warunkach pracy (por. wyroki Sądu Najwyższego z dnia: 15 grudnia 1997r., II UKN 417/97, OSNP 1998/21/638; 21 listopada 2001r., II UKN 598/00, OSNP 2003/17/419; 4 czerwca 2008 r., II UK 306/07, Lex nr 494129). Nadto w wyroku z dnia 21 listopada 2001r., II UKN 598/00, Sąd Najwyższy podkreślił, że o uprawnieniu do emerytury na podstawie § 2 cyt. rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983r. , decyduje łączne spełnienie przez pracownika wszystkich warunków określonych w tym przepisie, a nie jego przekonanie, że charakter lub warunki pracy wystarczają do uznania jej za wykonywaną w szczególnych warunkach.
Reasumując, wnioskodawczyni nie wykazała, aby w ustawowym czasie do 1 stycznia 1999r. była zatrudniona na stanowisku zaliczanym do prac w warunkach szczególnych przez okres co najmniej 15 lat i tym samym nie spełniła jednej z koniecznych przesłanek do nabycia emerytury w niższym wieku emerytalnym na podstawie art.184 ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach z FUS w związku z art.32 tej ustawy. W rezultacie podniesione zarzuty naruszenia prawa materialnego , w tym § 2 ust. 1 w związku z § 4 ust. 1 pkt 3 rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego 1983 r. okazały się bezzasadne.
W tym stanie rzeczy, nie znajdując podstaw do uwzględnienia apelacji, Sąd Apelacyjny na podstawie art. 385 k.p.c. orzekł, jak w sentencji swojego wyroku.