Sygnatura akt VI Ka 301/18
Dnia 27 kwietnia 2018 r.
Sąd Okręgowy w Gliwicach, Wydział VI Karny Odwoławczy w składzie:
Przewodniczący SSO Piotr Mika
Sędziowie SSR del. Adam Prochaczek
SSO Grażyna Tokarczyk (spr.)
Protokolant Marzena Mocek
przy udziale Katarzyny Hałabuzy
Prokuratora Prokuratury Rejonowej w T.
po rozpoznaniu w dniu 27 kwietnia 2018 r.
sprawy J. Ł. ur. (...) w D.,
syna W. i D.
skazanego w przedmiocie wydania wyroku łącznego
na skutek apelacji wniesionej przez obrońcę skazanego
od wyroku Sądu Rejonowego w Tarnowskich Górach
z dnia 7 lutego 2018 r. sygnatura akt VI K 1016/17
na mocy art. 437 kpk, art. 438 kpk, art. 624 § 1 kpk
1. zmienia zaskarżony wyrok w punkcie 1 w ten sposób, że orzeczoną wobec skazanego karę pozbawienia wolności obniża do 10 (dziesięciu) lat;
2. w pozostałej części zaskarżony wyrok utrzymuje w mocy;
3. zasądza od Skarbu Państwa na rzecz adw. H. B. kwotę 147,60 zł (sto czterdzieści siedem złotych i sześćdziesiąt groszy) obejmującą kwotę 27,60 zł (dwadzieścia siedem złotych i sześćdziesiąt groszy) podatku VAT, tytułem zwrotu nieuiszczonych kosztów obrony skazanego z urzędu w postępowaniu odwoławczym;
4. zwalnia skazanego od ponoszenia wydatków postępowania odwoławczego obciążając nimi Skarb Państwa.
Sygn. akt VI Ka 301/18
Sąd Rejonowy w Tarnowskich Górach wyrokiem łącznym z dnia 7 lutego 2018 roku w sprawie J. Ł. o sygn. akt VI K 1016/17 badał prawomocne i podlegające wykonaniu wyroki:
I. Sądu Rejonowego Szczecin-Prawobrzeże i Zachód w Szczecinie z dnia 13 kwietnia 2017 roku sygn. akt IV K 629/16, mocą którego został skazany za przestępstwo z art. 286 § 1 kk na karę 6 miesięcy pozbawienia wolności, orzeczono obowiązek naprawienia szkody i zasądzono koszty procesu;
II. Sądu Rejonowego w Wodzisławiu Śląskim z dnia 25 kwietnia 2017 roku sygn. akt II K 85/17, mocą którego został skazany za przestępstwo z art. 286 § 1 kk na karę 7 miesięcy pozbawienia wolności, orzeczono obowiązek naprawienia szkody i zwolniono z kosztów procesu;
III. Sądu Rejonowego dla Miasta Stołecznego Warszawy w Warszawie z dnia 11 lipca 2017 roku sygn. akt IV K 163/17, mocą którego został skazany za przestępstwo z art. 286 § 3 kk na karę 5 miesięcy pozbawienia wolności, orzeczono obowiązek naprawienia szkody i zasądzono koszty procesu;
IV. Sądu Rejonowego w Dzierżoniowie z dnia 7 czerwca 2017 roku sygn. akt II K 1021/16, zmienionym wyrokiem Sądu Okręgowego w Świdnicy z dnia 15 listopada 2017 roku sygn. akt IV Ka 650/17, mocą którego został skazany za ciąg przestępstw z art. 286 § 1 kk na jedną karę 4 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności, orzeczono obowiązki naprawienia szkód i zwolniono z kosztów procesu;
V. łączny Sądu Rejonowego w Tarnowskich Górach z dnia 23 sierpnia 2017 roku sygn. akt VI K 443/17 obejmującym wyroki: Sądu Rejonowego w Dzierżoniowie z dnia 20 maja 2013 roku sygn. akt II K 259/13, zmieniony wyrokiem Sądu Okręgowego w Świdnicy z dnia 6 września 2013 roku sygn. akt IV Ka 564/13, Sądu Rejonowego w Dzierżoniowie z dnia 6 czerwca 2014 roku sygn. akt II K 1306/13, Sądu Rejonowego w Chrzanowie z dnia 5 lutego 2015 roku sygn. akt II K 1089/14, Sądu Rejonowego w Dzierżoniowie z dnia 29 października 2015 roku sygn. akt II K 513/15, Sądu Rejonowego dla Wrocławia –Krzyków we Wrocławiu z dnia 9 lutego 2016 roku sygn. akt VII K 954/15, Sądu Rejonowego w Trzebnicy z dnia 1 marca 2016 roku sygn. akt II K 764/15, Sądu Rejonowego w Grójcu z dnia 18 marca 2016 roku sygn. akt II K 69/16, Sądu Rejonowego w Bydgoszczy z dnia 10 maja 2016 roku sygn. akt IV K 185/16, Sądu Rejonowego – Nowe Miasto i Wilda w Poznaniu z dnia 12 maja 2016 roku sygn. akt III K 245/16, Sądu Rejonowego w Pruszkowie z dnia 7 czerwca 2016 roku sygn. akt II K 190/16, Sądu Rejonowego dla Krakowa Śródmieścia w Krakowie z dnia 19 lipca 2016 roku sygn. akt XIV K 175/16/S, Sądu Rejonowego w Dzierżoniowie z dnia 18 października 2016 roku sygn. akt II K 473/16, Sądu Rejonowego w Szczytnie z dnia 24 października 2016 roku sygn. akt II K 485/16, Sądu Rejonowego w Dzierżoniowie z dnia 1 grudnia 2016 roku sygn. akt II K 756/16, Sądu Rejonowego w Bochni z dnia 20 grudnia 2016 roku sygn. akt II K 365/16, Sądu Rejonowego w Tarnowskich Górach z dnia 5 stycznia 2017 roku sygn. akt VI K 717/16, na mocy którego połączono kary pozbawienia wolności i kary ograniczenia wolności orzeczone wyrokami opisanymi wyżej i wymierzono skazanemu w ich miejsce karę łączną pozbawienia wolności w wymiarze 9 lat pozbawienia wolności, a także połączono kary grzywny orzeczone wyrokami opisanym wyżej i wymierzono skazanemu w ich miejsce karę łączną grzywny w rozmiarze 100 stawek dziennych po 10 złotych, na mocy art. 577 kpk zaliczono skazanemu na poczet orzeczonej w pkt 1 kary łącznej okres dotychczas odbytej kary w sprawie II K 1306/13 od dnia 5 czerwca 2017 roku do dnia wyrokowania, ustalono, iż w zakresie objętym wyrokiem łącznym poszczególne połączone wyroki nie podlegają odrębnemu wykonaniu, zwolniono skazanego od ponoszenia kosztów procesu.
Sąd Rejonowy na mocy art. 569 § 1 kpk i art. 570 kpk w związku z art. 91 § 2 kk połączył kary pozbawienia wolności orzeczone wyrokami opisanym wyżej w punktach I do V i wymierzył skazanemu J. Ł. w ich miejsce karę łączną pozbawienia wolności w wymiarze 12 lat pozbawienia wolności, na mocy art. 577 kpk zaliczając skazanemu na poczet orzeczonej w pkt 1 kary łącznej okres dotychczas odbytej kary w sprawie II K 473/16 od dnia 5 czerwca 2017 roku do dnia wyrokowania, który to wyrok mimo, że objęty wyrokiem łącznym w sprawie VI K 443/17 jest wykonywany oddzielnie, ustalając, że w zakresie objętym wyrokiem łącznym poszczególne połączone wyroki nie podlegają odrębnemu wykonaniu.
Obrońca zaskarżając wyrok zarzucił nadmierną surowość orzeczonej kary łącznej, wnosząc o jej złagodzenie i wymierzenie kary 9 lat pozbawienia wolności.
Sąd Okręgowy zważył. co następuje.
Apelacja obrony skazanego okazała się częściowo skuteczna, z jej wywodu wynika, że skarżący łączy surowość kary o cechach rażącej niewspółmierności z błędnymi ustaleniami w zakresie celów zapobiegawczych i wychowawczych, które kara ma osiągnąć w stosunku do skazanego zgodnie z art. 85 a kk.
Przede wszystkim przypomnieć jednak należy, że tak przed, jak i po 1 lipca 2015 r. podstawowym celem wymiaru kary łącznej jest stworzenie podstaw do racjonalnego i humanitarnego stosowania kar i środków karnych, nie jest to jednak instrument łagodzenia orzeczonych kar. Do wymiaru kary łącznej znajdują zastosowanie ogólne dyrektywy wymiaru kary przewidziane w art. 53 i n. k.k., które z uwagi na charakter kary łącznej oraz podstawę jej wymiaru, ulegają modyfikacji i ograniczeniu.
Chodzi zatem o racjonalizację wykonania kary w sytuacji wielości przestępstw popełnionych przez sprawcę, a w wypadku kary łącznej- kar orzeczonych w poszczególnych postępowaniach.
Odnosząc się do postulowanej często zasady absorpcji, trafnie problematykę ujął Sąd Apelacyjny w Szczecinie, który w wyroku z dnia 29.06.2017 r. w sprawie II AKa 89/17 stwierdził, że popełnienie więcej niż jednego przestępstwa powinno raczej skłaniać do odstąpienia od absorpcji kar, niż za nią przemawiać. Wymierzenie takiej kary prowadziłoby do premiowania sprawcy popełniającego nie jedno, a więcej przestępstw, zatem do praktycznej bezkarności innych zachowań zabronionych. Całkowitą zasadę absorpcji stosować należy wyjątkowo albo wtedy, gdy wszystkie czyny wykazują bardzo bliską więź podmiotową i przedmiotową, albo orzeczone za niektóre czyny kary są tak minimalne, że w żadnym stopniu nie mogłyby rzutować na karę łączną, albo też istnieją jakieś szczególne okoliczności dotyczące osoby skazanego (LEX nr 2375007).
Powracając do realiów niniejszej sprawy nie sposób nie dostrzec, że J. Ł. jest sprawcą młodym, ale bardzo niepoprawnym. W swoim dorobku ma 21 skazań jednostkowych, lektura danych o karalności oraz wyroków interesujących dla rozpoznania niniejszej sprawy, wskazuje, że pomimo skazań dopuszczał się kolejnych przestępstw. Obecna postawa skazanego w trakcie odbywania kary pozbawienia wolności wskazuje na pozytywnie przebiegający proces resocjalizacji, le z przyczyn oczywistych nie zakończony.
Przypomnieć trzeba, że granice kary łącznej w niniejszym postępowaniu ukształtowane zostały z jednej strony wymiarem kary łącznej orzeczonej wyrokiem Sądu Rejonowego w Tarnowskich Górach z dnia 23.08.2017 r. sygn. akt VI K 443/19, zatem kara 9 lat pozbawienia wolności stanowiła dolną granicę, w jakiej kara łączna mogła być wymierzona, zaś górna granica to suma tej kary oraz kar orzeczonych w sprawach: IV K 629/16, II K 85/17, IV K 163/17 oraz II K 1021/16, co dało lat 15. Przy tym, o ile o trzech pierwszych karach można powiedzieć, że maja charakter krótkoterminowych, to taką nie jest kara 4 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności ze sprawy ostatniej, gdzie orzeczono o trzydziestu dziewięciu zachowaniach składających się na czyn ciągły.
Dlatego Sąd odwoławczy doszedł do przekonania, że pomimo istotnych podobieństw w zakresie dobra prawem chronionego atakowanego każdorazowo przez skazanego oraz względnej zwartości czasowej, przy tym rozdzieleniu czynów kolejnymi wyrokami, wykluczonym jest zastosowanie, przy orzekaniu o karze łącznej, zasady absorpcji.
Równocześnie pamiętając, że jednak kara łączna ma nieść ze sobą wychowanie oraz sprzyjać kształtowaniu pozytywnych postaw na przyszłość, a tym samym dawać czas wystarczający, ale nie nadmierny dla osiągnięcia tego celu oraz nieść pozytywne przewidywanie realnego czasu powrotu do społeczeństwa, Sąd odwoławczy zmienił zaskarżony wyrok i karę łączną orzeczoną wobec skazanego obniżył do lat 10 pozbawienia wolności. W takim wymiarze kara spełni tak cele w zakresie oddziaływania indywidualnego, jak i prewencji generalnej, nie może ona uchodzić za łagodną, ani symboliczną reakcję Państwa na popełnione przez skazanego bezprawie.
W pozostałej części zaskarżony wyrok utrzymano w mocy, zwalniając skazanego od ponoszenia wydatków postępowania odwoławczego, przy uwzględnieniu jego wieloletniej izolacji więziennej.