Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 13 czerwca 2018 roku

Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim, Wydział V Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w składzie:

Przewodniczący SSO Beata Łapińska

Protokolant st. sekr. sądowy Karolina Rudecka

po rozpoznaniu w dniu 30 maja 2018 roku w Piotrkowie Trybunalskim na rozprawie

sprawy z wniosku A. S.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z.

o wysokość emerytury

na skutek odwołania A. S.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z.

z dnia 19 maja 2017 r. sygn. (...)

oddala odwołanie.

Sygn. akt V U 814/17

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 19 maja 2017 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z. odmówił A. S. uwzględnienia okresu pracy od dnia 8 maja 1987 roku do dnia 14 stycznia 2007 roku z zastosowaniem przelicznika 1,8. W uzasadnieniu organ rentowy wskazał, że z protokołu posiedzenia Komisji weryfikacyjnej wynika, że w okresie od dnia 8 maja 1987 roku do dnia 31 sierpnia 2012 roku A. S. był zatrudniony na stanowisku wulkanizatora taśm przenośnikowych, a stanowisko to figuruje w załączniku nr 2 do rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 23 grudnia 1994 roku , co daje jedynie podstawę do zaliczenia ww. okresu jako pracy górniczej w wymiarze pojedynczym. Co więcej, w okresie od dnia 17 listopada 2006 roku do dnia 14 stycznia 2007 roku wnioskodawca wykonywał zdaniem organu rentowego takie same czynności jak w okresie zatrudnienia na stanowisku wulkanizatora taśm przenośnikowych.

W odwołaniu z dnia 27 czerwca 2017 roku A. S. reprezentowany przez profesjonalnego pełnomocnika wniósł o zmianę zaskarżonej decyzji i zastosowanie przelicznika 1,8 do okresu zatrudnienia od dnia 8 maja 1987 roku do dnia 14 stycznia 2007 roku oraz zasądzenie kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie.

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny w sprawie:

Wnioskodawca A. S. urodził się w dniu (...). W dniu 9 marca 2012 roku wystąpił do organu rentowego z wnioskiem o przyznanie prawa do emerytury. Ubezpieczony wskazał, że nie jest członkiem otwartego funduszu emerytalnego i nadal pracuje w (...) S.A (wcześniej (...)).

(dowód: wniosek o emeryturę k. 2-5 akt emerytalnych)

Decyzją z dnia 14 maja 2012 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z. przyznał A. S. emeryturę od dnia 1 marca 2012 roku, to jest od miesiąca, w którym zgłoszono wniosek o emeryturę. Do stażu pracy górniczej zaliczono 45 miesięcy z zastosowaniem przelicznika 1,8, 4 miesiące z zastosowaniem przelicznika 1,5 i 232 miesiące z zastosowaniem przelicznika 1,2. Do stażu pracy górniczej w wymiarze półtorakrotnym nie zaliczono:

- okresu od dnia 8 maja 1987 roku do dnia 16 listopada 2006 roku, ponieważ stanowisko wulkanizatora taśm przenośnikowych nie figuruje w załączniku nr 3 rozporządzenia (...) z dnia 23 grudnia 1994 roku, a w załączniku nr 2, co daje jedynie podstawy do zaliczenia powyższego okresu jako pracy górniczej zaliczanej w wymiarze półtorakrotnym,

- okresu od dnia 17 listopada 2006 roku do dnia 14 stycznia 2007 roku na stanowisku górnika kopalni odkrywkowej z uwagi na brak wyjaśnienia z zakładu pracy, czy będąc zatrudnionym od dnia 17 listopada 2006 roku jako górnik kopalni odkrywkowej wykonywał czynności takie same jak przed zmianą nazewnictwa i czy praca ta była wykonywana w tym samym oddziale.

(dowód: decyzja z dnia 14 maja 2012 roku wraz z załącznikiem do decyzji, k. 37-38 akt emerytalnych)

Decyzją z dnia 26 marca 2013 roku, znak (...) Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z. przeliczył emeryturę od dnia 1 lutego 2013 roku, to jest od miesiąca, w którym zgłoszono wniosek. Okres pracy górniczej obliczono wg przeliczników:

- 52 miesiące x 1,8 = 93,6 miesiące,

- 4 miesiące x 1,5 = 6 miesięcy,

- 231 miesiące x 1,2 = 277,2 miesiące, to jest łącznie 376,8 miesiące.

(dowód: decyzja z dnia 26 marca 2013 roku, k. 53 akt emerytalnych)

W piśmie z dnia 11 marca 2017 roku A. S. wniósł o ponowne ustalenie wysokości emerytury z uwzględnieniem faktu, że przez cały okres zatrudnienia w (...), to jest od dnia 8 maja 1987 roku do dnia 31 sierpnia 2012 roku wykonywał pracę górnika kopalni odkrywkowej.

(dowód: wniosek o ponowne ustalenie wysokości świadczenia, k. 57 akt emerytalnych)

Zaskarżoną decyzją organ rentowy odmówił wnioskodawcy zaliczenia do stażu pracy górniczej w wymiarze półtorakrotnym okresu zatrudnienia od dnia 8 maja 1987 roku do dnia 14 stycznia 2007 roku.

(okoliczność niesporna)

W dniu 8 maja 1987 roku A. S. został zatrudniony w pełnym wymiarze czasu pracy w (...)na stanowisku wulkanizatora taśm przenośnikowych w oddziale (...). W związku ze zmianami organizacyjnymi w (...) S.A., z dniem 1 lipca 2003 roku wnioskodawca został przeniesiony do oddziału (...), natomiast z dniem 1 lipca 2005 roku do oddziału (...). Z dniem 17 listopada 2006 roku pracodawca przeszeregował wnioskodawcę do oddziału (...), gdzie powierzył mu stanowisko górnika kopalni odkrywkowej.

(dowód: umowa o pracę z dnia 8 maja 1987 roku, k. 1, umowa o pracę z dnia 21 maja 1987 roku, k. 6, angaże: z dnia 11 czerwca 1988 roku, k. 7, z dnia 7 grudnia 1988 roku, k. 8, z dnia 7 kwietnia 1989 roku, k. 9, z dnia 30 sierpnia 1991 roku, k. 11, z dnia 12 marca 1993 roku, k. 13, z dnia 30 listopada 1993 roku, k. 14, z dnia 27 czerwca 1994 roku, k. 15, z dnia 24 lutego 1997 roku, k. 17, z dnia 25 maja 1999 roku, k. 20, z dnia 14 stycznia 2000 roku, k. 21, z dnia 22 listopada 2002 roku, k. 24, z dnia 24 czerwca 2003 roku, k. 26, z dnia 13 kwietnia 2006 roku, k. 33, z dnia 29 grudnia 2006 roku, k. 40 akt osobowych wnioskodawcy)

W okresie od dnia 8 maja 1987 roku do dnia 14 stycznia 2007 roku wnioskodawca wykonywał te same obowiązki wulkanizatora taśm przenośnikowych. Do świadczonych przez niego czynności należało:

- przygotowywanie miejsc na maszynach podstawowych do zabudowy pras wulkanizacyjnych,

- montaż i demontaż, konserwacja - naprawy taśm na maszynach podstawowych, tj. koparkach i zwałowarkach,

- wykonywanie połączeń taśm w wyniku technologicznych skrótów i wydłużeń przenośników,

- uwalnianie z taśmy i oplatanie taśmą stacji napędowych, stacji zwrotnych, wózków zrzutowych, mostów,

- wymiany zużytych taśm na przenośnikach

- demontaż taśmy z demontowanych przenośników,

- montaż taśmy na przenośnikach nowopowstających,

- konserwacja - naprawy uszkodzeń na taśmach przenośnikowych układu (...) po uprzednim przygotowaniu miejsc pod naprawy,

- zwijanie taśm po przeprowadzonych demontażach i wymianach taśm na ciągach układu (...),

- czyszczenie maszyn podstawowych układu (...) szczególnie w warunkach zimowych.

Wnioskodawca pracował w oddziale (...), który następnie zmieniał nazwy na (...) i (...). Świadczył tamże obowiązki polegające na stawianiu przenośników taśmowych i dokonywaniu ich napraw, np. po powstaniu dziur w taśmach wyniku wydobywania urobku, a także usuwaniu innych uszkodzeń. Wykonywał też złącza taśm, zajmował się oplataniem wciąganiem i wyciąganiem taśm na koparkach i zwałowarkach. Pracował na obszarze całego układu koparka – taśmociąg – zwałowarka, obsługując odcinek taśmociągu biegnący od koparki wielonaczyniowej do zwałowarki. Realizował również obowiązki polegające na skracaniu i przedłużaniu taśmociągu oraz osiowaniu i poziomowaniu po przesunięciach związanych z przejazdem maszyny. Zakładał pęto na nowy człon do spycharki i wskazywał, gdzie operator ma dokonać przesunięcia członu przenośnika. Zajmował się również stacjami napędowymi, które oplatał liną, aby możliwe było następnie przeciągnięcie taśmy. Ponadto przy wciąganiu taśm realizował obowiązki polegające na przesuwaniu przenośników. Długość obsługiwanego przez wnioskodawcę taśmociągu wynosiła około pięciu kilometrów. Wnioskodawca pracował nie tylko przy koparce urabiającej, ale na całym odcinku ktz, ze względu na to, że był zatrudniony w typowym oddziale (...).

(dowód: częściowo charakterystyka stanowiska pracy, k .64 akt emerytalnych, częściowo z eznania wnioskodawcy A. S., nagranie od minuty 2:05 do minuty 13:46 w związku z nagraniem od minuty 45:09 do minuty 50:06, częściowo zeznania świadków W. F., nagranie od minuty 20:01 do minuty 33:34, A. M., nagranie od minuty 33:34 do minuty 44:58, protokół z rozprawy z dnia 30 maja 2018 roku, k. 26 – 27v akt sprawy)

W świadectwie wykonywania pracy górniczej z dnia 10 stycznia 2012 roku pracodawca A. S. podał, że od dnia 8 maja 1987 roku wykonuje on stale i w pełnym wymiarze czasu pracy pracę górniczą na stanowisku górnika kopalni odkrywkowej, które to stanowisko zostało wskazane w rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 23 grudnia 1994 roku, Załącznik nr 3, Dział III, poz. 1.

(dowód: świadectwo wykonywania pracy górniczej z dnia 10 stycznia 2012 roku, k. 7 akt emerytalnych)

Sąd Okręgowy zważył i ocenił, co następuje:

Odwołanie nie zasługuje na uwzględnienie.

W przedmiotowej sprawie organ rentowy przy wyliczeniu wysokości emerytury wnioskodawcy za sporny okres od dnia 8 maja 1987 roku do dnia 14 stycznia 2007 roku - na podstawie art. 51 ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jedn. Dz. U. z 2017 r. poz. 1383 ze zm.), zwanej dalej ustawą zastosował przelicznik 1,2. Pełnomocnik wnioskodawcy natomiast domagał się przeliczenia w/w okresów wg przelicznika 1,8 zgodnie z art. 51 ust. 1 pkt 2 ustawy.

Przy ustalaniu wysokości górniczych emerytur, o których mowa w art. 50 a lub 50 e, stosuje się stosownie do treści art. 51 ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, z zastrzeżeniem ust. 2, następujące przeliczniki:

1)1,5 za każdy rok pracy górniczej wykonywanej pod ziemią stale i w pełnym wymiarze czasu pracy;

2) 1,8 za każdy rok pracy, o której mowa w art. 50 d;

3) 1,4 za każdy rok pracy w pełnym wymiarze czasu pracy, o której mowa w art. 50 c ust. 1 pkt 1-3 i 5-9, wykonywanej częściowo na powierzchni i częściowo pod ziemią;

4) 1,2 za każdy rok pracy, o której mowa w art. 50 c ust. 1 pkt 4 i 5, wykonywanej stale i w pełnym wymiarze czasu pracy na odkrywce w kopalniach siarki i węgla brunatnego, w kopalniach otworowych siarki oraz w przedsiębiorstwach i innych podmiotach wykonujących roboty górnicze dla kopalń siarki i węgla brunatnego.

Z powyższego wynika, że przy ustalaniu wysokości emerytury górniczej przelicznik 1,8 za każdy rok pracy stosuje się wyłącznie do pracy, o której mowa w art. 50 d ustawy o emeryturach i rentach z FUS. Pracami, do których stosuje się przelicznik 1,8, zgodnie z art. 50 d ust. 1 pkt 1 ustawy, jest praca w przodkach bezpośrednio przy urabianiu i ładowaniu urobku oraz przy innych pracach przodkowych, przy montażu, likwidacji i transporcie obudów, maszyn urabiających, ładujących i transportujących w przodkach oraz przy głębieniu szybów i robotach szybowych.

Wykaz stanowisk pracy, na których zatrudnienie zaliczane jest do pracy górniczej oraz wykonywanej w przodkach uwzględnianej w rozmiarze półtorakrotnym, powinno ustalić rozporządzenie wydane na podstawie delegacji ustawowej z art. 50 d ust. 3. Ponieważ rozporządzenie takie nie zostało wydane, obowiązuje nadal (z mocy art. 194 wskazanej ustawy) wykaz stanowisk zawarty w załączniku nr 2 i 3 do rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 23 grudnia 1994 r. w sprawie określenia niektórych stanowisk pracy górniczej oraz stanowisk pracy zaliczanej w wymiarze półtorakrotnym przy ustalaniu prawa do górniczej emerytury lub renty (Dz. U. z 1995 r. Nr 2, poz. 8), wydanego na podstawie upoważnienia zawartego w art. 5 ust. 5 i art. 6 ust. 3 nieobowiązującej ustawy z dnia 1 lutego 1983 r. o zaopatrzeniu emerytalnym górników i ich rodzin (tekst jedn.: Dz. U. z 1995 r., Nr 30, poz. 154). Wykaz ten obowiązuje jednak jedynie w takim zakresie, w jakim jego przepisy nie są sprzeczne z przepisami ustawy o emeryturach i rentach z FUS. Rozporządzenie wykonawcze nie może bowiem przyznawać ubezpieczonym większych uprawnień niż uczynił to ustawodawca. Tym samym, przepisy ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych stanowić muszą zawsze punkt wyjścia do oceny zasadności roszczeń emerytalnych wnioskodawcy. Innymi słowy zastosowanie przelicznika 1,8 do pracy ubezpieczonego na stanowisku wymienionym w załączniku nr 3 do rozporządzenia wymaga by praca ta odpowiadała treści art. 50 d ust. 1 pkt 1 ustawy o emeryturach i rentach z FUS.

Jednocześnie o uznaniu pracy za pracę górniczą w rozumieniu omawianych przepisów nie decyduje treść wystawionych przez pracodawcę dokumentów, w tym zaświadczenia, świadectwa, czy protokoły komisji weryfikacyjnych, ale charakter czynności faktycznie wykonywanych przez pracownika. Dokonana przez pracodawcę kwalifikacja zajmowanego przez konkretnego pracownika stanowiska, jak i ewentualna zmiana tej kwalifikacji na podstawie protokołu komisji weryfikacyjnej, nie przesądza jeszcze o zaliczeniu zatrudnienia na tym stanowisku do pracy górniczej (por. wyroki Sądu Najwyższego z dnia 25 marca 1998 r., II UKN 570/97, OSNAPiUS 1999, nr 6, poz. 213, z dnia 22 marca 2001 r., II UKN 263/00, OSNAPiUS 2002, nr 22, poz. 553 oraz z dnia 2 czerwca 2010 r., I UK 25/10, LEX nr 621137).

Skarżący domagając się ustalenia wysokości świadczenia emerytalnego z zastosowaniem przelicznika 1,8 do spornego okresu pracy górniczej winien wykazać, że na zajmowanych stanowiskach wykonywał prace wymienione w art. 50 d ust. 1 pkt 1 ustawy emerytalnej tj. prace bezpośrednio związane z robotami prowadzonymi w przodkach przy urabianiu i ładowaniu urobku oraz przy montażu, likwidacji i transporcie obudów, maszyn urabiających, ładujących i transportujących w przodkach oraz inne prace przodkowe, a zatem takie, które należy wiązać z bezpośrednim i zasadniczym procesem produkcyjnym zakładu górniczego polegającym na urobku i wydobywaniu kopalin. Dotyczy to wyłącznie czynności stanowiących element ciągu technologicznego bezpośrednio związanego z procesem wydobycia węgla. A wykaz stanowisk pracy, określony pomocniczo w załączniku nr 3 do rozporządzenia odnosi się wyłącznie do wykonywanych zadań górnika, jeżeli spełniają one kryterium miejsca wykonywania pracy i jej charakteru określonego w przepisie art. 50 d ust. 1 pkt 1 ustawy. (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 1 kwietnia 2015 roku, I UK 293/14,LEX: wyrok Sądu Najwyższego z dnia 21 lutego 2012 roku, I UK 295/11, LEX; wyrok Sądu Najwyższego z dnia 11 lutego 2010 roku, I UK 236/09; z dnia 22 kwietnia 2011 roku, I UK 360/10; z dnia 16 czerwca 2011 roku, IUK 381/10; 4 kwietnia 2012 roku, I UK 440/11; z dnia 28 kwietnia 2010 roku, I UK 339/09; opubl. LEX; z dnia 18 marca 2015 roku, I UK 280/14, Legalis i wskazane w nich orzecznictwo).

Przepis art. 50 d stanowi o pracy w przodku na odkrywce, co oznacza, że przodek jest pojęciem węższym od pojęcia odkrywki. Przepisy nie definiują jednak pojęcia przodka i prac przodkowych. Przyjęcie tezy, że przodkiem w kopalni węgla brunatnego jest każde miejsce prowadzenia robót górniczych związanych z odwadnianiem, udostępnianiem i eksploatacją złoża kopaliny, jej transportem i transportem nadkładu, a nadto zwałowaniem nadkładu (tj. związane z pracą koparek, spycharek, ładowarek, zwałowarek) nie odpowiada pojęciu "pracy przodkowej", wynikającej z wykładni przepisów art. 50d ust. 1 pkt 1 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. W orzecznictwie Sądu Najwyższego kwestionuje się również zasadność rozszerzania samego pojęcia przodka wydobywczego, zauważając, że nie do zaakceptowania jest zapatrywanie, żeby miejsce przodka rozciągać na całą linię taśmociągów transportujących urobek, gdyż pojęcie przodka straciłoby swe znaczenie i tym sposobem nie można zaakceptować definicji "przodka", która obejmuje wszystkie czynności związane z transportem kopaliny, realizowane w ramach ruchu zakładu górniczego (wyr. SN z 5 maja 2011 roku, I UK 395/10, Legalis).

Z powyższego wynika, iż pojęcie przodka musi być wykładane w sposób ścisły i ograniczać się wyłącznie do miejsca pracy koparek wielonaczyniowych, albo jej bezpośredniego sąsiedztwa, w którym wydobywa się urobek. Praca przodowa polega zatem, wyłącznie na urabianiu i ładowaniu urobku lub nakładu albo jest bezpośrednio związana z procesem urabiania urobku. Wskazać należy również, że pod określeniem "inne prace przodkowe" rozumieć trzeba inne prace górnicze w przodku, jednakże rodzajowo nie mniej obciążające niż wymienione w powołanym przepisie ustawy art. 50d ust. 1 pkt 1.

Ustalenia faktyczne dokonane przez Sąd Okręgowy prowadzą do jednoznacznego wniosku, że w okresie od dnia 8 maja 1987 roku do dnia 14 stycznia 2007 roku, zajmując stanowiska wulkanizatora taśm przenośnikowych i górnika kopalni odkrywkowej, wnioskodawca nie realizował prac, które kwalifikowałyby się do zastosowania preferencyjnego przelicznika 1,8.

Ustalenia w zakresie prac wykonywanych przez wnioskodawcę w tymże okresie Sąd Okręgowy poczynił na podstawie zeznań świadków W. F., A. M. i zeznań samego wnioskodawcy. Sąd miał także na uwadze zgromadzoną w sprawie dokumentację pracowniczą. Ww. materiał dowodowy jednoznacznie wskazuje, że ubezpieczony nie realizował obowiązków stale i w pełnym wymiarze czasu pracy w przodku wydobywczym na maszynach podstawowych. Do głównych zadań skarżącego należało przygotowywanie miejsc do zabudowy pras wulkanizacyjnych, wykonywanie połączeń, wymiana zużytych taśm, demontaż i montaż taśm na zużytych przenośnikach na odcinku całego układu (...). Co więcej, skarżący zajmował się konserwacją i czyszczeniem elementów niestanowiących integralną część maszyn podstawowych. Realizował także obowiązki polegające na uwalnianiu z taśm i oplataniu stacji napędowych, stacji zwrotnych, wózków zrzutowych i mostów, których nie można utożsamiać z pracą na koparkach i zwałowarkach. Powyższy zakres czynności skarżącego nie był kwestionowany w toku postępowania. Co więcej, zarówno ubezpieczony, jak i zeznający w sprawie świadkowie wyraźnie potwierdzili, że czynności wymienione w charakterystyce stanowiska pracy są tożsame z faktycznie powierzonym mu zakresem obowiązków. Z dokumentu tego jednoznacznie zaś wynika, że ubezpieczony nie wykonywał prac przodkowych w pełnym wymiarze czasu pracy, lecz był obecny na froncie robót górniczych co najwyżej sporadycznie.

Niewątpliwie do czynności przodkowych nie zalicza się realizowania takich obowiązków jak:

- uwalnianie z taśmy i oplatanie taśmą stacji napędowych, stacji zwrotnych, wózków zrzutowych, mostów,

- wymiana zużytych taśm na przenośnikach,

- demontaż taśmy z demontowanych przenośników,

- montaż taśmy na przenośnikach nowopowstających,

- konserwacja - naprawy uszkodzeń na taśmach przenośnikowych układu (...) po uprzednim przygotowaniu miejsc pod naprawy,

- zwijanie taśm po przeprowadzonych demontażach i wymianach taśm na ciągach układu (...).

Na uwadze mieć należy, że ww. czynności ubezpieczonego były realizowane na obszarze całej odkrywki, na długości co najmniej pięciu kilometrów. Powyższe wyklucza uznanie, że wnioskodawca realizował obowiązki w przodku wydobywczym w pełnym wymiarze czasu pracy. A tego jednoznacznie wymaga brzmienie przepisu art. 50d ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach z FUS.

Konkludując, ze zgromadzonego materiału dowodowego wynika, że wnioskodawca piastował stanowisko wulkanizatora taśm przenośnikowych i zajmował się utrzymaniem w ruchu przenośników taśmowych, głównie montażem, demontażem, konserwacją taśm na koparkach, zwałowarkach i przenośnikach, wykonywaniem połączeniem taśm, uwalnianiem z taśm i oplataniem stacji napędowych, wózków zrzutowych oraz wymianą zużytych taśm. Do obowiązków ubezpieczonego należało także realizowanie prac konserwacyjnych i naprawczych taśm oraz czyszczenie maszyn podstawowych układu (...). Co więcej, przy wciąganiu taśm ubezpieczony wykonywał prace polegające na przesuwaniu przenośników. Takie obowiązki skarżący świadczył w całym spornym okresie, w pełnym wymiarze czasu pracy. Co szczególnie istotne, zeznający w sprawie świadkowie i sam wnioskodawca jednoznacznie wskazali, że długość obsługiwanego przez wnioskodawcę taśmociągu wynosiła około pięciu kilometrów. Wnioskodawca pracował nie tylko przy koparce urabiającej, ale na całym odcinku ktz, ze względu na to, że był zatrudniony w typowym oddziale (...).

Mając na uwadze te ustalenia trzeba wskazać, że rodzaj prac wykonywanych przez odwołującego nie odpowiada pracy wymienionej w dziale III pkt 1 załącznika nr 3 do rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 23 grudnia 1994 roku w sprawie określenia niektórych stanowisk pracy górniczej oraz stanowisk pracy zaliczanej w wymiarze półtorakrotnym przy ustalaniu prawa do górniczej emerytury lub renty. W pozycji tej wymieniono pracę górnika kopalni odkrywkowej w kopalni. Przede wszystkim wskazać należy, że w załączniku nr 3 dziale III do wyżej wymienionego rozporządzenia wskazano tylko 8 stanowisk, podczas gdy w wykazie stanowiącym załącznik nr 2 do tego rozporządzenia wymieniono 32 stanowiska pracy w kopalniach węgla brunatnego oraz w przedsiębiorstwach i innych podmiotach wykonujących roboty górnicze dla kopalń węgla brunatnego, na których zatrudnienie uważa się za pracę górniczą. Ubezpieczony uważa, że dotyczy go stanowisko wymienione w załączniku nr 3 pod pozycją 1 tego wykazu, to jest stanowisko górnika kopalni odkrywkowej. Sąd tego poglądu nie akceptuje. Gdyby bowiem tak rozumieć stanowisko pracy wymienione pod pozycją 1, to wszyscy objęci załącznikiem nr 2 mogliby być uważani za wykonujący pracę zaliczaną w wymiarze półtorakrotnym. Tymczasem tylko nieliczne spośród stanowisk pracy górniczej uzasadniają zaliczenie pracy na nich w wymiarze półtorakrotnym.

W wyroku z dnia z dnia 29 marca 2011 roku, sygn. akt I UK 50/11 Sąd Najwyższy wskazał, że nie zalicza się do pracy górniczej w rozumieniu art. 50d ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach z FUS prac odpowiadających zatrudnieniu na stanowisku wulkanizatora taśm przenośnikowych. Skoro bowiem stanowisko wulkanizatora taśm przenośnikowych na odkrywce zawarto w wykazie stanowiącym załącznik nr 2 do rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 23 grudnia 1994 r.) i nie zostało objęte wykazem - załącznikiem nr 3, powyższe oznacza niemożliwość zaliczenia pracy wykonywanej na tym stanowisku w wymiarze półtorakrotnym. Różnego rodzaju inne prace górnicze związane z eksploatacją, konserwacją i remontami urządzeń będących częścią składową układu technologicznego: koparka, taśmociąg, zwałowarka węgla nie mieszczą się w definicji pracy w przodkach z art. 50d ust. 1 pkt 1 ustawy. ( tak por. SA w Katowicach w wyroku z dnia 22 listopada 2012 roku, IIIAUa 437/12, LEX; wyrok Sądu Najwyższego z dnia 18 marca 2015 roku, I UK 280/14, Legalis). Ponadto, odwołując się do wykładni językowej, należy wskazać, że górnikiem jest pracownik wykonujący obowiązki w kopalni przy urabianiu kopaliny, a wnioskodawca w spornym okresie przy urabianiu nie pracował (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 11 marca 2010 roku, sygn. akt III AUa 2561/09).

Ubezpieczony w okresie od dnia 8 maja 1987 roku do dnia 14 stycznia 2007 roku nie wykonywał także pracy rzemieślnika wymienionego w załączniku 3 dziale III pod pozycją 7, to jest zatrudnionego na odkrywce bezpośrednio w przodku stale i w pełnym wymiarze czasu pracy na koparkach i zwałowarkach, wykonującego prace górnicze, mechaniczne, elektryczne i hydrauliczne przy obsłudze, konserwacji, montażu i demontażu tych maszyn i urządzeń. Trzeba bowiem podkreślić, że z zeznań świadków i wnioskodawcy oraz charakterystyki czynności ubezpieczonego nie wynika, aby realizował on prace przy konserwacji maszyn podstawowych, a jedynie przy przenośnikach taśmowych. Co więcej, A. S. nie kwestionował stwierdzenia pracodawcy, że realizował także obowiązki przy stacjach napędowych, wózkach zrzutowych oraz czyszczeniu maszyn podstawowych. W konsekwencji skarżący nie wykonywał czynności objętych analizowaną pozycją.

Wreszcie, z całą mocą podkreślić należy, że ubezpieczony nie realizował swoich obowiązków stale i w pełnym wymiarze czasu pracy w przodku. Zarówno świadkowie, jak i sam wnioskodawca podnosili w toku postępowania, że skarżący świadczył swe obowiązki na rozległym, co najmniej pięciokilometrowym obszarze, na którym przebiegał przenośnik taśmowy. W konsekwencji uznać należy, że twierdzenia wnioskodawcy i świadków, jakoby A. S. pracował stale i w pełnym wymiarze czasu pracy bezpośrednio w przodku wydobywczym były wewnętrznie sprzeczne, bo wywołane błędnym rozumieniem pojęcia przodka. Dlatego też Sąd nie uwzględnił zeznań tychże w zakresie w jakim podnoszono, że ubezpieczony stale i w pełnym wymiarze czasu pracy realizował obowiązki na froncie robót górniczych. Co więcej zakwestionować należało także protokoły z posiedzeń Komisji weryfikacyjnej oraz charakterystykę stanowiska pracy wnioskodawcy w części, w jakiej wskazywano, że wykonywał on stale obowiązki w przodku. Nie pozwala bowiem na takie stwierdzenie niekwestionowana w toku postępowania okoliczność, że ubezpieczony świadczył swe czynności na obszarze funkcjonowania całego układu ktz. Brak jest zaś jakichkolwiek podstaw dla utożsamiania miejsca pracy w przodku z obszarem całej odkrywki, na której pracę świadczoną przez ubezpieczonego wyraźnie potwierdzili zeznający w sprawie świadkowie (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 14 kwietnia 2017 roku, sygn. akt III AUa 965/16). Również wnioskodawca na rozprawie w dniu 30 maja 2018 roku wyraźnie zaznaczył, że „pracował nie tylko przy urabiającej koparce, ale na całym odcinku ktz”. Tym samym A. S. jednoznacznie wskazał, że nie realizował obowiązków w przodku wydobywczym.

Prace wnioskodawcy ocenić zatem należy nie tylko jako nierealizowane bezpośrednio w przodku, ale i jedynie pomocnicze dla tych prac, które wymienione zostały w art. 50 d ust. 1 ustawy. Wnioskodawca w spornym okresie nie wykonywał więc w pełnym wymiarze czasu pracy prac wymienionych w tym przepisie, a więc słusznie zakwalifikował je organ rentowy do prac określonych w załączniku Nr 2 negując w tym zakresie świadectwo wykonywania pracy górniczej z dnia 10 stycznia 2012 roku oraz ustalenia Komisji Weryfikacyjnej pracodawcy.

Mając na uwadze powyższe Sąd Okręgowy na podstawie art. 477 ¹⁴§ 1 k.p.c. oddalił odwołanie w całości jako bezzasadne.