Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 25 października 2018 r.

Sąd Apelacyjny w Warszawie V Wydział Cywilny w składzie następującym:

Przewodniczący: SSA Edyta Jefimko

Sędziowie: SA Ewa Kaniok

SO (del.) Małgorzata Dubinowicz-Motyk (spr.)

Protokolant: Małgorzata Szmit

po rozpoznaniu w dniu 25 października 2018 r. w Warszawie

na rozprawie

sprawy z powództwa H. T., M. S., M. G., A. D., P. P., R. U. i G. O.

przeciwko Wspólnocie Mieszkaniowej przy ul. (...) (...) z siedzibą w W.

o uchylenie uchwał ewentualnie o ustalenie nieistnienia, nieważności lub bezskuteczności uchwał

na skutek apelacji pozwanej

od wyroku Sądu Okręgowego Warszawa-Praga w Warszawie

z dnia 18 października 2016 r., sygn. akt II C 1400/14

I.  prostuje oczywistą omyłkę w punkcie drugim sentencji zaskarżonego wyroku poprzez zastąpienie numeru księgi wieczystej „ (...)” numerem „ (...)”;

II.  oddala apelację;

III.  zasądza od Wspólnoty Mieszkaniowej przy ul. (...) (...) z siedzibą w W. na rzecz H. T. kwotę 15,15 zł (piętnaście złotych piętnaście groszy) oraz na rzecz R. U., P. P. i M. S. kwoty po 1,15 zł (jeden złotych piętnaście groszy) tytułem zwrotu kosztów postępowania apelacyjnego.

Małgorzata Dubinowicz-Motyk Edyta Jefimko Ewa Kaniok

Sygn. akt V ACa 663/17

UZASADNIENIE

H. T., M. S., M. G., E. J., A. D., P. P., R. U. i G. O. wnieśli pozew przeciwko Wspólnocie Mieszkaniowej nieruchomości przy ul. (...) (...) w W., domagając się: 1) uchylenia uchwały odmawiającej udzielenia absolutorium członkowi zarządu wspólnoty mieszkaniowej H. T., ewentualnie – o ustalenie jej nieistnienia, ewentualnie – o ustalenie jej nieważności, ewentualnie o ustalenie że uchwała nie wywołuje skutków prawnych, 2) uchylenia uchwały odmawiającej wyrażenia zgody na montaż konstrukcji ogrodu zimowego na tarasie przylegającym do lokalu mieszkalnego nr (...) położonego przy ul. (...) (...) na działce o numerze ewidencyjnym (...) z obrębu 8-07-15 w (...) W., ewentualnie – o ustalenie jej nieistnienia, ewentualnie o ustalenie jej nieważności, ewentualnie o ustalenie że uchwała nie wywołuje skutków prawnych.

Wspólnota Mieszkaniowa nieruchomości przy ul. (...) (...) w W. wnosiła o oddalenie powództwa.

Wyrokiem z dnia 18 października 2016 roku, wydanym w sprawie o sygnaturze II C 1400/14, Sąd Okręgowy Warszawa – Praga w Warszawie ustalił, że nie istnieje uchwała Wspólnoty Mieszkaniowej przy ul. (...) (...)w W. odmawiająca udzielenia absolutorium członkowi zarządu wspólnoty mieszkaniowej H. T. za rok 2013 (punkt 1 sentencji), ustalił, że nie istnieje uchwała Wspólnoty Mieszkaniowej przy ul. (...) (...) w W. odmawiająca wyrażenia zgody na montaż konstrukcji ogrodu zimowego na tarasie przylegającym do lokalu mieszkalnego numer (...) położonego przy ul. (...) (...)na działce nr ew. (...)z obrębu 8-07-15 w (...) W., dla którego Sąd Rejonowy dla Warszawy – Mokotowa w Warszawie XV Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą numer (...) (punkt 2 sentencji), oddalił powództwo w pozostałym zakresie (punkt 3 sentencji) i zasądził od pozwanej Wspólnoty Mieszkaniowej przy ul. (...) (...) w W. na rzecz powodów H. T., M. S., M. G., E. J., A. D., P. P., R. U. i G. O. kwotę 400zł tytułem zwrotu kosztów procesu (punkt 4 sentencji).

Powyższy wyrok zapadł po dokonaniu następujących ustaleń i rozważań.

Powodowie są członkami wspólnoty mieszkaniowej przy ul. (...) (...) w W.. Na gruncie stanowiącym działki o numerach ewidencyjnych (...), dla którego prowadzona jest księga wieczysta (...) zlokalizowane są dwa budynki mieszkalne wielorodzinne, oznaczone numerami porządkowymi (...)i (...), w których znajdują się łącznie 74 wyodrębnione lokale.

W roku 2014 w trybie indywidualnego zbierania głosów zostało jednocześnie poddanych pod głosowanie osiem uchwał właścicieli, w tym dwie dotyczące p. H. T. – uchwała nr 4/2014 w sprawie udzielenia absolutorium członkowi zarządu H. T. i uchwała nr 7/2014 w sprawie wyrażenia zgody na montaż konstrukcji ogrodu zimowego na tarasie przylegającym do lokalu powoda. Obie uchwały miały treść pozytywną, tj. uchwała nr 4/2014 obejmowała udzielenie absolutorium członkowi zarządu H. T. za okres od 1 stycznia 2013 roku do 31 grudnia 2013 roku, a uchwała nr 7/2014 obejmowała wyrażenie zgody na montaż konstrukcji ogrodu zimowego zgodnej pod względem architektonicznym z fasadą budynku na tarasie przylegającym do lokalu nr (...). Głosowanie polegało na złożeniu przez każdego z właścicieli swojego podpisu w rubryce oznaczonej „tak” lub „nie”. Głosowanie zakończono 30 września 2014 roku, gdy okazało się że w/w uchwały nie uzyskały większości – za przyjęciem uchwały 4/2014 głosowali właściciele reprezentujący 11,75% udziałów, a przeciwko jej przyjęciu – 58,77%, natomiast za przyjęciem uchwały nr 7/2014 głosowali właściciele reprezentujący 14,44% udziałów, a przeciwko jej przyjęciu – 54,33%. Przy takim wyniku głosowania zaniechano dalszego zbierania głosów nad w/w uchwałami. W zawiadomieniu o wynikach głosowania nad wszystkimi poddawanymi pod głosowanie uchwałami wskazano, że uchwały nr 4/2014 i 7/2014 zostały podjęte.

W ocenie Sądu I instancji na uwzględnienie zasługiwało powództwo o ustalenie nieistnienia uchwały odmawiającej udzielenia absolutorium H. T. jako członkowi zarządu wspólnoty za 2013 rok i uchwały odmawiającej wyrażenia zgody na montaż konstrukcji ogrodu zimowego na tarasie przylegającym do lokalu mieszkalnego nr (...), którego podstawą prawną jest art. 189 kpc. Sąd podkreślił, że przedmiotem głosowania były uchwały o treści pozytywnej - tj. o udzieleniu absolutorium i o wyrażeniu zgody na montaż konstrukcji ogrodu zimowego, żadna z nich nie uzyskała większości głosów właścicieli lokali, a więc uchwały 4/2014 i 7/2014 nie zostały podjęte. Strona pozwana uznała jednak, że skoro przeciwko proponowanym uchwałom zagłosowali właściciele reprezentujący ponad 50% udziałów, to podjęto uchwały o treści przeciwnej do proponowanej – o odmowie udzielenia absolutorium i o odmowie wyrażenia zgody na montaż konstrukcji ogrodu zimowego. Zdaniem Sądu I instancji, taki sposób interpretowania przez stronę pozwaną wyników głosowania uzasadnia interes prawny powodów w domaganiu się ustalenia nieistnienia uchwał opisanych w pozwie, gdyż istnieje konieczność wyeliminowania stanu niepewności co do istnienia lub nieistnienia uchwał i celowość kształtowania prawidłowej praktyki podejmowania uchwał. Powodowie, z racji bycia członkami pozwanej wspólnoty, mają interes prawny w domaganiu się ustalenia nieistnienia uchwały. Dodatkowo za posiadaniem przez powodów interesu prawnego w domaganiu się ustalenia nieistnienia uchwał opisanych w pozwie przemawia także to, że w razie uwzględnienia powództwa powodowie zyskają możliwość ponownego poddania pod głosowanie uchwał normujących kwestię absolutorium i zgody na montaż konstrukcji ogrodu zimowego.

Sąd Okręgowy wskazał, że tryb podejmowania uchwał przez członków wspólnoty mieszkaniowej reguluje art. 23 ustawy z dnia 24 czerwca 1994 roku o własności lokali i zasadą jest, że do podjęcia uchwały o określonej w niej treści wymagane jest uzyskanie większości ważnych głosów za jej przyjęciem, przy czym treść uchwały powinna być sformułowana w sposób jasny i precyzyjny by uniknąć dowolności co do treści uchwały i intencji osób głosujących. Wykonując prawo głosu każdy z uprawnionych może opowiedzieć się za przyjęciem lub przeciw przyjęciu określonej uchwały, względnie do wstrzymania się od głosu, przy czym głosowanie na „tak” należy rozumieć jako głosowanie za przyjęciem uchwały, zaś głosowanie na „nie” jako głosowanie przeciwko przyjęciu określonej uchwały. Sąd I instancji uznał, że nie ma podstaw do wnioskowania, iż brak większości głosów za uchwałą jest tożsamy z podjęciem uchwały o treści przeciwnej do głosowanej (tj. że brak zgody na udzielenie absolutorium jest równoznaczny z odmową udzielenia absolutorium i brak zgody na montaż konstrukcji ogrodu zimowego jest równoznaczny z odmową wyrażenia owej zgody), gdyż wykluczałoby to możliwość domagania się ustalenia nieistnienia uchwał za podjęciem których nie głosowali właściciele reprezentujący większość głosów i naruszałoby pewność obrotu. Tak argumentując, Sąd Okręgowy uwzględnił powództwo oparte na treści art. 189 kpc i ustalił, że nie istnieje uchwała odmawiająca udzielenia absolutorium za 2013 rok H. T. oraz nie istnieje uchwała odmawiająca wyrażenia zgody na montaż konstrukcji ogrodu zimowego na tarasie przylegającym do lokalu mieszkalnego nr (...), ponieważ uchwały o tej treści nie zostały poddane pod głosowanie. Ustalenie nieistnienia uchwał czyniło zbytecznym, w ocenie Sądu I instancji, analizowanie argumentów stron odnoszących się do kwestii nieważności spornych uchwał czy istnienia podstaw do ich uchylenia, gdyż o nieważności uchwały czy potrzebie uchylenia uchwały można mówić jedynie w sytuacji, gdy uchwała taka istnieje. Mimo tego Sąd Okręgowy odniósł się do argumentów przywołanych przez powodów dla uzasadnienia żądania uchylenia uchwał i ustalenia ich nieważności, uznając m.in. że przy ustalaniu wyników głosowania nieprawidłowe było uznanie, że głos oddali właściciele lokali L. U., K. S., K. K. (2) i A. C. (udzielili oni bowiem jedynie pełnomocnictw ogólnych do głosowania, niewystarczających do głosowania nad uchwałami w sprawach przekraczających zakres zwykłego zarządu nieruchomością wspólną) oraz współwłaściciele lokali A. C. i E. C. oraz L. R. i R. N. (pełnomocnictwo udzielone zostało tylko przez jednego ze współwłaścicieli w częściach ułamkowych). Sąd I instancji zaznaczył jednak, że konsekwencją ustalenia nieistnienia uchwał opisanych w pozwie było oddalenie powództwa o ustalenie ich nieważności lub ich uchylenie. Jako podstawę rozstrzygnięcia o kosztach procesu Sąd Okręgowy wskazał art. 98 kpc, przyjmując iż koszty te obejmowały uiszczoną opłatę sądową od pozwu.

Apelację od powyższego wyroku wniosła pozwana Wspólnota Mieszkaniowa przy ul. (...) (...) w W., zaskarżając wyrok w punkcie 1, 2 i 4 oraz domagając się jego zmiany poprzez oddalenie powództwa w całości i zasądzenia na swoją rzecz kosztów procesu za obie instancje, ewentualnie - uchylenia wyroku w zaskarżonej części i przekazania sprawy do ponownego rozpoznania sądowi I instancji z pozostawieniem temu sądowi rozstrzygnięcia o kosztach postępowania apelacyjnego. Pozwana zarzuciła zaskarżonemu wyrokowi naruszenie przepisów prawa materialnego, a to: - art. 189 kpc poprzez uznanie, że powodom służy interes prawny w żądaniu ustalenia nieistnienia zaskarżonych uchwał nr 4/2014 i 7/2014, w sytuacji, gdy zaskarżone orzeczenie nie zmienia w żaden sposób ich sytuacji prawnej, - art. 23 ust.2 ustawy o własności lokali w zw. z art. 233§1 kpc poprzez nieprawidłowe uznanie, iż głosy oddane przeciwko pozytywnym wnioskom sformułowanym w treści uchwały nie mogą stanowić podstawy uchwały o treści negatywnej, - art. 22 ust. 2 i 3 ustawy o własności lokali poprzez uznanie, że przedmiot zaskarżonych uchwał przekracza zakres zwykłego zarządu, - art. 22 ust.2 ustawy o własności lokali w zw. z art. 201 kc poprzez ich niezastosowanie i uznanie, że głosy oddane za pośrednictwem pełnomocnika wymagały udzielenia pełnomocnictwa przez wszystkich właścicieli lokalu, - art. 22 ust.2 ustawy o własności lokali w zw. z art. 98 kc poprzez nieprawidłowe uznanie, że do głosowania nad zaskarżonymi uchwałami konieczne było posiadanie przez pełnomocnika rodzajowego pełnomocnictwa.

Powodowie H. T., R. U., M. S. i P. P. wnosili o oddalenie apelacji i zasądzenie od pozwanej wspólnoty kosztów postępowania apelacyjnego według załączonego spisu kosztów wyrażających się kwotą 1517,40zł i dodatkowo 38,10zł w razie stawiennictwa na rozprawie apelacyjnej.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Apelacja pozwanej jest nieuzasadniona.

Sąd Apelacyjny podziela ustalenia faktyczne Sądu Okręgowego opisane w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku i przyjmuje je za własne, bez konieczności ponownego ich przytaczania (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 22 sierpnia 2001 roku w sprawie V CKN 348/00). Sąd Apelacyjny uznaje także za prawidłową ocenę prawną wyrażoną przez Sąd I instancji, popartą licznymi judykatami Sądu Najwyższego i sądów powszechnych, o interesie prawnym powodów w domaganiu się ustalenia nieistnienia spornych uchwał i o nieistnieniu owych uchwał.

Dla uwzględnienia powództwa, którego podstawę stanowi art. 189 kpc, wymagane jest spełnienie dwóch przesłanek merytorycznych – istnienie interesu prawnego w żądaniu udzielenia ochrony prawnej przez wydanie wyroku ustalającego oraz istnienie bądź nieistnienie danego stosunku prawnego lub prawa (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 27 czerwca 2001 roku w sprawie II CKN 898/00). Interes prawny definiowany jest jako potrzeba uzyskania orzeczenia odpowiedniej treści, istniejąca wówczas gdy uprawomocnienie się wyroku „ustalającego” zakończy spór lub prewencyjnie zapobiegnie jego powstaniu (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 4 października 2001 roku w sprawie I CKN 425/00). Zważywszy, iż każdy członek wspólnoty mieszkaniowej jest związany uchwałą podjętą przez właścicieli lokali aż do jej prawomocnego uchylenia czy do chwili prawomocnego ustalenia jej nieistnienia w obrocie prawnym i jest uprawniony do żądania uchylenia uchwały na podstawie art. 25 ust.1 ustawy o własności lokalu, to – niezależnie od przedmiotu uchwały – ma on interes prawny w domaganiu się ustalenia nieistnienia uchwały. Interes ów wyraża się w zmierzaniu do usunięcia stanu niepewności co do funkcjonowania w obrocie prawnym danej uchwały. Pogląd ów jest utrwalony w orzecznictwie (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 30 września 2015 roku w sprawie I CSK 773/14, wyrok Sądu Najwyższego z dnia 15 lipca 2010 roku w sprawie IV CSK 24/10 i wyrok Sądu Najwyższego z dnia 14 marca 2013 roku w sprawie I CSK 382/12) i Sąd Apelacyjny rozpoznający niniejszą sprawę w pełni go podziela. Przyjęcie powyższego rozumienia pojęcia „interesu prawnego” przesądza zaś o braku zasadności zarzutu apelacji wskazującego na naruszenie art. 189 kpc poprzez błędne uznanie, że powodowie mieli interes prawny w wytoczeniu powództwa.

Sąd Apelacyjny za trafny uznaje także pogląd Sądu I instancji, że nie doszło do podjęcia uchwał „negatywnych” nr 4/2014 i 7/2014, motywowany tym, iż projekt uchwał nie obejmował odmowy wyrażenia zgody na, odpowiednio, udzielenie absolutorium i montaż konstrukcji ogrodu zimowego. Tym samym, Sąd Apelacyjny za niesłuszny ocenia zarzut apelującej, jakoby Sąd I instancji miał dopuścić się naruszenia art. 23 ust.2 ustawy o własności lokali.

Z treści art. 23 ust. 2 ustawy o własności lokali wynika, że uchwała jest aktem stanowiącym wynik głosowania pozytywnego, jako że zapada większością głosów właścicieli lokali. Fakt głosowania przez właścicieli lokali reprezentujących większość głosów przeciwko podjęciu uchwały o określonej treści, nie może być – w ocenie Sądu Apelacyjnego – utożsamiany z oddawaniem przez nich głosów za podjęciem uchwały o treści przeciwnej do ujętej w proponowanej uchwale. Sąd Apelacyjny zwraca uwagę, że przedmiotem analizowanego głosowania były projekty uchwał o treści „Właściciele lokali przy ul. (...) (...) udzielają absolutorium za okres od 01.01.2013 do 31.12 2013 członkowi zarządu wspólnoty, panu H. T.” (k.218) i „Właściciele lokali wyrażają zgodę na montaż konstrukcji ogrodu zimowego…..” (k.220), a głosujący mogli oddać jedynie głos na „tak” i na „nie”. Stosownie do przywołanego przepisu proponowane uchwały zostałyby podjęte, gdyby „za” oddała swój głos większość właścicieli lokali, liczona według wielkości udziałów w nieruchomości wspólnej. Jest niesporne, że sytuacja taka nie miała miejsca. Z uwagi na brak możliwości oddania głosu wstrzymującego się, nie sposób utożsamiać głosów przeciwko podjęciu proponowanych uchwał (tj. przeciwko udzieleniu absolutorium i przeciwko wyrażeniu zgody) z głosami za odmową udzielenia absolutorium i odmową wyrażenia zgody, gdyż w puli głosujących na „nie” mogły znajdować się głosy właścicieli lokali nie mających ukształtowanego poglądu co do zagadnień poddanych pod głosowanie. Sąd Apelacyjny zwraca uwagę, iż nawet w orzeczeniach zapadających na tle ustawy kodeks spółek handlowych został wyrażony pogląd, że niemożliwe jest generalne stwierdzenie, że każdorazowo nie uzyskanie wymaganej większości głosów przez przedstawiony pod głosowanie projekt uchwały oznacza podjęcie uchwały negatywnej, o treści przeciwnej do ujętej w treści projektu, a konieczna jest analiza konkretnych okoliczności faktycznych w aspekcie treści projektu poddanego pod głosowanie i skutków prawnych jakie głosowanie wywarło (por. uzasadnienie wyroku Sądu Najwyższego z dnia 3 czerwca 2015 roku w sprawie V CSK 592/14). Ustawa kodeks spółek handlowych definiuje zaś pojęcie głosów jako głosy „za”, „przeciw” lub „wstrzymujące się” oddane podczas głosowania – art. 4§1 pkt 9 ksh, co umożliwia przyjęcie, iż głosowanie „przeciw” zmierza do osiągnięcia określonego skutku, czyli przegłosowania uchwały o treści przeciwnej do proponowanej. Rozumowanie takie jest nieuprawnione przy interpretowaniu głosów oddanych przez właścicieli lokali, ponieważ brak podstaw do domniemania, że głosy przeciwko uchwale o określonej treści są jednocześnie głosami za uchwałą o treści przeciwnej (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Krakowie z dnia 7 czerwca 2016 roku w sprawie I ACa 307/16, wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 13 września 2016 roku w sprawie I ACa 296/16, wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 30 stycznia 2018 roku w sprawie I ACa 728/17, wyrok Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z dnia 21 stycznia 2015 roku w sprawie I ACa 1036/14, wyrok Sądu Apelacyjnego w Szczecinie z dnia 5 marca 2015 roku w sprawie I ACa 897/14). Rekapitulując, wyniki głosowania nad uchwałami 4/2014 i 7/2014 oznaczają jedynie, że uchwały o udzieleniu absolutorium p. H. T. i o wyrażeniu zgody na montaż konstrukcji ogrodu zimowego nie zostały podjęte. Skoro zagadnienie odmowy udzielenia absolutorium p. H. T. za 2013 rok i odmowy wyrażenia zgody na montaż konstrukcji ogrodu zimowego na tarasie przylegającym do lokalu nr (...) w ogóle nie było przedmiotem głosowania, oznacza to – wbrew stanowisku prezentowanemu przez stronę pozwaną – że nie istnieją uchwały nr 4/2014 o odmowie udzielenia absolutorium i nr 7/2014 o odmowie zgody na montaż konstrukcji ogrodu zimowego, a rozstrzygnięcie zamieszczone w punkcie 1 i 2 zaskarżonego wyroku odpowiada przepisom prawa. Uchwała wspólnoty mieszkaniowej, która nie została poddana pod głosowanie i nie uzyskała wymaganej większości głosów nie została skutecznie podjęta i nie istnieje (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 23 lutego 2006 roku w sprawie I CK 336/05).

Wobec ustalenia, że uchwały opisane w punkcie 1 i 2 zaskarżonego wyroku nie istnieją, niecelowe jest odnoszenie się do formułowanych w apelacji zarzutów odnoszących się do prawidłowości ustalania wyników głosowania, w szczególności czy przedmiot uchwał przekraczał zakres zwykłego zarządu nieruchomością wspólną, czy pełnomocnictwo do głosowania nad nimi powinno być pełnomocnictwem rodzajowym i być udzielone przez wszystkich współwłaścicieli danego lokalu. Rozważania Sądu Okręgowego zamieszczone na stronie 8-11 uzasadnienia zaskarżonego wyroku poczynione zostały bowiem jedynie na wypadek uznania, że uchwały odmawiające udzielenia absolutorium H. T. i odmawiające zgody na montaż konstrukcji ogrodu zimowego zostały skutecznie podjęte.

Mając powyższe na uwadze, Sąd Apelacyjny na podstawie art. 385 kpc oddalił apelację pozwanej wspólnoty jako nieuzasadnioną.

Sąd Apelacyjny sprostował na podstawie art. 350§1 i 3 kpc oczywistą omyłkę w punkcie drugim sentencji zaskarżonego wyroku, wskazując poprawny numer księgi wieczystej nieruchomości lokalowej opisywanej w projekcie uchwały nr 7/2014. Sąd dostrzegł, iż powodowie domagali się uchylenia, ustalenia nieistnienia, ustalenia nieważności, ustalenia że nie wywołuje skutków prawnych uchwała odmawiająca wyrażenia zgody na montaż konstrukcji ogrodu zimowego na tarasie przylegającym do lokalu mieszkalnego nr (...) (…), dla którego prowadzona jest księga wieczysta (...) (k.3), do akt sprawy złożony został odpis zwykły księgi wieczystej (...) Sądu Rejonowego dla Warszawy – Mokotowa w Warszawie prowadzonej dla stanowiącego odrębną nieruchomość lokalu mieszkalnego nr (...) przy ul. (...) (...) w W. – W. (k.68-71) i Sąd I instancji ustalał iż uchwała nr 7/2014 obejmowała wyrażenie zgody na montaż konstrukcji ogrodu zimowego na tarasie przylegającym do lokalu mieszkalnego nr (...), dla którego prowadzona jest księga wieczysta (...) (k.642). Wobec tego wskazanie w punkcie 2 sentencji wyroku w oznaczeniu numeru księgi wieczystej cyfry kontrolnej „(...)” zamiast „(...)” stanowiło niewątpliwie omyłkę pisarską i wymagało sprostowania. Sąd Apelacyjny nie dostrzegł natomiast konieczności sprostowania oznaczenia strony pozwanej w sposób postulowany przez powodów w odpowiedzi na apelację, czyli jako „wspólnota mieszkaniowa przy ul. (...) (...) oraz (...)w W.”. Nazwa strony pozwanej użyta przez Sąd I instancji odpowiada bowiem zapisom w rejestrze REGON (k.34) i określeniu jakim posługiwała się pozwana wspólnota w zawiadomieniu o wynikach głosowania, w treści uchwał, zawieranych przez siebie umowach, udzielanym pełnomocnictwie czy pismach procesowych (k.99-100, 124, 149, 196 i 198), a więc brak jest podstaw do uznania, że przy oznaczaniu strony pozwanej Sąd Okręgowy dopuścił się niedokładności.

O kosztach postępowania apelacyjnego należało orzec w oparciu o art. 98§1 i 2 kpc w zw. z art. 391§1 kpc, obciążając nimi pozwaną jako stronę przegrywającą. Powodowie H. T., R. U., M. S. i P. P. domagali się zasądzenia kosztów postępowania wyszczególnionych w złożonym spisie kosztów, na które składały się: kwota 1440zł za samodzielne przygotowanie projektu odpowiedzi na apelację, kwota 72,80zł za wydrukowanie odpowiedzi na apelację i jej odpisów, kwota 0,40zł za zakup koperty, kwota 4,20zł za zakup znaczków pocztowych oraz kwota 38,10zł za dojazd na rozprawę apelacyjną. Spośród owych kosztów za niezbędne do celowej obrony Sąd Apelacyjny uznał koszty wysyłki odpowiedzi na apelację (tj. zakup znaczków pocztowych i koperty), zasądzając je na rzecz powodów w równych częściach po 1,15zł. Dodatkowo powód H. T. był uprawniony do domagania się zwrotu kosztów dojazdu na rozprawę apelacyjną, jednak – z uwagi na zamieszkiwanie w mieście, w którym zlokalizowana jest siedziba Sądu – w kwocie stanowiącej równowartość kosztów przejazdu komunikacją miejską, czyli 14zł (koszt zakupu dwóch biletów jednorazowych przesiadkowych (...), uprawniających do przejazdów w czasie do 90 minut od skasowania biletu). Nie znajduje natomiast uzasadnienia domaganie się przez powodów zwrotu kwoty mającej stanowić wynagrodzenie za przygotowanie przez jednego z powodów odpowiedzi na apelację (powód R. U. działał w imieniu własnym i jako pełnomocnik M. S. i P. P.). Sąd Apelacyjny zauważa, że nawet w sytuacji, gdy stroną postępowania jest adwokat lub radca prawny, nie przysługuje mu wynagrodzenie za samodzielne reprezentowanie się w procesie (por. postanowienie Sądu Najwyższego z 19 stycznia 1968 roku w sprawie I CR 410/67), tym bardziej więc brak jest podstaw do jego przyznawania, gdy powód – nie będący adwokatem ani radcą prawnym - samodzielnie przygotowuje pisma procesowe, reprezentując siebie i niektórych spośród powodów jako współuczestnik sporu. Niecelowe były także wskazywane przez powodów a nieudokumentowane wydatki na wydrukowanie odpowiedzi na apelację i jej odpisów, jako że do notoriów należy wiedza, że zakup papieru do drukarki byłby kilkakrotnie tańszy.