Pełny tekst orzeczenia

I C 4256/15

UZASADNIENIE

W piśmie z dnia 29 listopada 2013 r. (...) W. dokonało wypowiedzenia opłaty rocznej za użytkowanie wieczyste nieruchomości opisanej w księdze wieczystej (...), stanowiącej działkę numer (...), położoną w obrębie 1-02-16, wynoszącej w dniu wypowiedzenia 7.415,84 zł, proponując od dnia 1 stycznia 2014 r. opłatę w wysokości 26.515,63 zł obliczoną według stawki 3.294 zł za metr kwadratowy.

Wniosek o ustalenie, że wypowiedzenie opłaty rocznej za użytkowanie wieczyste jest nieuzasadnione złożyła Spółdzielnia Mieszkaniowa (...).

Orzeczeniem z dnia 11 sierpnia 2015 r. Samorządowe Kolegium Odwoławcze częściowo uwzględniło przedmiotowy wniosek.

Sprzeciw od orzeczenia SKO złożyła Spółdzielnia Mieszkaniowa (...), podważając w sprzeciwie wartość nieruchomości ustaloną przez organ, jednocześnie wskazując, że przy ustalaniu wysokości należnej opłaty nie uwzględniono bonifikaty.

W postępowaniu sądowym w piśmie z dnia 21 grudnia 2015 r. Spółdzielnia Mieszkaniowa (...) wniosła o ustalenie, że aktualizacja opłaty rocznej jest uzasadniona w innej wysokości niż zostało wskazane w wypowiedzeniu z dnia 29 listopada 2013 r. i powinna wynosić 8.396,56 zł.

Sprawa powyższa została zarejestrowana pod sygnaturą I C 4256/15.

W piśmie z dnia 29 listopada 2013 r. (...) W. dokonało wypowiedzenia opłaty rocznej za użytkowanie wieczyste nieruchomości opisanej w księdze wieczystej (...), stanowiącej działkę numer (...), położoną w obrębie 1-02-16, wynoszącej w dniu wypowiedzenia 5684,80 zł, proponując od dnia 1 stycznia 2014 r. opłatę w wysokości 11.977,93 zł obliczoną według stawki 1.993 zł za metr kwadratowy.

Wniosek o ustalenie, że wypowiedzenie opłaty rocznej za użytkowanie wieczyste jest nieuzasadnione złożyła Spółdzielnia Mieszkaniowa (...).

Orzeczeniem z dnia 11 sierpnia 2015 r. Samorządowe Kolegium Odwoławcze oddaliło przedmiotowy wniosek.

Sprzeciw od orzeczenia SKO złożyła Spółdzielnia Mieszkaniowa (...), podważając w sprzeciwie wartość nieruchomości ustaloną przez organ, jednocześnie wskazując, że przy ustalaniu wysokości należnej opłaty nie uwzględniono bonifikaty.

W postępowaniu sądowym w piśmie z dnia 15 grudnia 2015 r. Spółdzielnia Mieszkaniowa (...) wniosła o ustalenie, że aktualizacja opłaty rocznej jest uzasadniona w innej wysokości niż zostało wskazane w wypowiedzeniu z dnia 29 listopada 2013 r. i powinna wynosić 5.424,02 zł.

Sprawa powyższa została zarejestrowana pod sygnaturą I C 4270/15.

W piśmie z dnia 29 listopada 2013 r. (...) W. dokonało wypowiedzenia opłaty rocznej za użytkowanie wieczyste nieruchomości opisanej w księdze wieczystej (...) stanowiącej działkę o numerze (...), położone w obrębie 1-02-16, wynoszącej w dniu wypowiedzenia 3.872,02 zł, proponując od dnia 1 stycznia 2014 r. opłatę w łącznej wysokości 16.664,37 zł obliczoną według stawki 4.224 zł za metr kwadratowy.

Wniosek o ustalenie, że wypowiedzenie opłaty rocznej za użytkowanie wieczyste jest nieuzasadnione złożyła Spółdzielnia Mieszkaniowa (...).

Orzeczeniem z dnia 11 sierpnia 2015 r. Samorządowe Kolegium Odwoławcze uznało wniosek za zasadny i ustaliło od dnia 1 stycznia 2014 r. opłatę roczną z tytułu użytkowania wieczystego działki w kwocie 14.095,10 zł.

Sprzeciw od orzeczenia SKO złożyła Spółdzielnia Mieszkaniowa (...), podważając w sprzeciwie wartość nieruchomości ustaloną przez organ, jednocześnie wskazując, że przy ustalaniu wysokości należnej opłaty nie uwzględniono bonifikaty.

W postępowaniu sądowym w piśmie z dnia 15 grudnia 2015 r. Spółdzielnia Mieszkaniowa (...) wniosła o ustalenie, że aktualizacja opłaty rocznej jest uzasadniona w innej wysokości niż zostało wskazane w wypowiedzeniu z dnia 29 listopada 2013 r. i powinna wynosić 5.762,92 zł.

Sprawę zarejestrowano pod sygnaturą I C 4349/15.

W piśmie z dnia 29 listopada 2013 r. (...) W. dokonało wypowiedzenia opłaty rocznej za użytkowanie wieczyste nieruchomości opisanej w księdze wieczystej (...), stanowiącej działkę numer (...), położoną w obrębie 1-02-16, wynoszącej w dniu wypowiedzenia 4.404,30 zł, proponując od dnia 1 stycznia 2014 r. opłatę w wysokości 17.935,89 zł obliczoną według stawki 3.852 zł za metr kwadratowy.

Wniosek o ustalenie, że wypowiedzenie opłaty rocznej za użytkowanie wieczyste jest nieuzasadnione złożyła Spółdzielnia Mieszkaniowa (...).

Orzeczeniem z dnia 11 sierpnia 2015 r. Samorządowe Kolegium Odwoławcze uznało wniosek za zasadny i ustaliło od dnia 1 stycznia 2014 r. opłatę roczną z tytułu użytkowania wieczystego działki w kwocie 15.768,39 zł.

Sprzeciw od orzeczenia SKO złożyła Spółdzielnia Mieszkaniowa (...), podważając w sprzeciwie wartość nieruchomości ustaloną przez organ, jednocześnie wskazując, że przy ustalaniu wysokości należnej opłaty nie uwzględniono bonifikaty.

W postępowaniu sądowym w piśmie z dnia 15 grudnia 2015 r. Spółdzielnia Mieszkaniowa (...) wniosła o ustalenie, że aktualizacja opłaty rocznej jest uzasadniona w innej wysokości niż zostało wskazane w wypowiedzeniu z dnia 29 listopada 2013 r. i powinna wynosić 6.800,46 zł.

Sprawa powyższa została zarejestrowana pod sygnaturą I C 4407/15.

W piśmie z dnia 2 grudnia 2013 r. (...) W. dokonało wypowiedzenia opłaty rocznej za użytkowanie wieczyste nieruchomości opisanej w księdze wieczystej (...), stanowiącej działkę numer (...), położoną w obrębie 1-02-16, wynoszącej w dniu wypowiedzenia 4.607,77 zł, proponując od dnia 1 stycznia 2014 r. opłatę w wysokości 18.084,41 zł obliczoną według stawki 3.852 zł za metr kwadratowy.

Wniosek o ustalenie, że wypowiedzenie opłaty rocznej za użytkowanie wieczyste jest nieuzasadnione złożyła Spółdzielnia Mieszkaniowa (...).

Orzeczeniem z dnia 11 sierpnia 2015 r. Samorządowe Kolegium Odwoławcze uznało wniosek za zasadny i ustaliło od dnia 1 stycznia 2014 r. opłatę roczną z tytułu użytkowania wieczystego działki w kwocie 15.898,96 zł.

Sprzeciw od orzeczenia SKO złożyła Spółdzielnia Mieszkaniowa (...), podważając w sprzeciwie wartość nieruchomości ustaloną przez organ, jednocześnie wskazując, że przy ustalaniu wysokości należnej opłaty nie uwzględniono bonifikaty.

W postępowaniu sądowym w piśmie z dnia 15 grudnia 2015 r. Spółdzielnia Mieszkaniowa (...) wniosła o ustalenie, że aktualizacja opłaty rocznej jest uzasadniona w innej wysokości niż zostało wskazane w wypowiedzeniu z dnia 2 grudnia 2013 r. i powinna wynosić 6.856,77 zł.

Sprawa powyższa została zarejestrowana pod sygnaturą I C 4408/15.

W piśmie z dnia 29 listopada 2013 r. (...) W. dokonało wypowiedzenia opłaty rocznej za użytkowanie wieczyste nieruchomości opisanej w księdze wieczystej (...), stanowiącej działkę numer (...), położoną w obrębie 1-02-16, wynoszącej w dniu wypowiedzenia 7.473,73 zł, proponując od dnia 1 stycznia 2014 r. opłatę w wysokości 22.831,34 zł obliczoną według stawki 2.923 zł za metr kwadratowy.

Wniosek o ustalenie, że wypowiedzenie opłaty rocznej za użytkowanie wieczyste jest nieuzasadnione złożyła Spółdzielnia Mieszkaniowa (...).

Orzeczeniem z dnia 11 sierpnia 2015 r. Samorządowe Kolegium Odwoławcze oddaliło przedmiotowy wniosek.

Sprzeciw od orzeczenia SKO złożyła Spółdzielnia Mieszkaniowa (...), podważając w sprzeciwie wartość nieruchomości ustaloną przez organ, jednocześnie wskazując, że przy ustalaniu wysokości należnej opłaty nie uwzględniono bonifikaty.

W postępowaniu sądowym w piśmie z dnia 15 grudnia 2015 r. Spółdzielnia Mieszkaniowa (...) wniosła o ustalenie, że aktualizacja opłaty rocznej jest uzasadniona w innej wysokości niż zostało wskazane w wypowiedzeniu z dnia 29 listopada 2013 r. i powinna wynosić 8.145,18 zł.

Sprawa powyższa została zarejestrowana pod sygnaturą I C 4409/15.

W piśmie z dnia 29 listopada 2013 r. (...) W. dokonało wypowiedzenia opłaty rocznej za użytkowanie wieczyste nieruchomości opisanej w księdze wieczystej (...), stanowiącej działkę numer (...), położoną w obrębie 1-02-16, wynoszącej w dniu wypowiedzenia 9.019,45 zł, proponując od dnia 1 stycznia 2014 r. opłatę w wysokości 25.800,01 zł obliczoną według stawki 2.737 zł za metr kwadratowy.

Wniosek o ustalenie, że wypowiedzenie opłaty rocznej za użytkowanie wieczyste jest nieuzasadnione złożyła Spółdzielnia Mieszkaniowa (...).

Orzeczeniem z dnia 11 sierpnia 2015 r. Samorządowe Kolegium Odwoławcze uznało wniosek za zasadny i ustaliło od dnia 1 stycznia 2014 r. opłatę roczną z tytułu użytkowania wieczystego działki w kwocie 22.731,78 zł.

Sprzeciw od orzeczenia SKO złożyła Spółdzielnia Mieszkaniowa (...), podważając w sprzeciwie wartość nieruchomości ustaloną przez organ, jednocześnie wskazując, że przy ustalaniu wysokości należnej opłaty nie uwzględniono bonifikaty.

W postępowaniu sądowym w piśmie z dnia 15 grudnia 2015 r. Spółdzielnia Mieszkaniowa (...) wniosła o ustalenie, że aktualizacja opłaty rocznej jest uzasadniona w innej wysokości niż zostało wskazane w wypowiedzeniu z dnia 29 listopada 2013 r. i powinna wynosić 9.831,78 zł.

Sprawa powyższa została zarejestrowana pod sygnaturą I C 4410/15.

W piśmie z dnia 29 listopada 2013 r. (...) W. dokonało wypowiedzenia opłaty rocznej za użytkowanie wieczyste nieruchomości opisanej w księdze wieczystej (...), stanowiącej działki o numerach (...), położone w obrębie 1-02-16, wynoszącej w dniu wypowiedzenia łącznie dla tych działek 8.964,23 zł za metr kwadratowy, proponując od dnia 1 stycznia 2014 r. opłatę – w odniesieniu do działki nr (...) - w wysokości 12.117,44 zł obliczoną według stawki 1.993 zł za metr kwadratowy; w odniesieniu do działki nr (...) w wysokości 1.155,94 zł obliczoną według stawki 1.993 zł za metr kwadratowy; w odniesieniu do działki nr (...) w wysokości 5.460,82 zł obliczoną według stawki 1.993 zł za metr kwadratowy. Łącznie opłata dla tych działek miała wynosić 18.734,20 zł.

Wniosek o ustalenie, że wypowiedzenie opłaty rocznej za użytkowanie wieczyste jest nieuzasadnione złożyła Spółdzielnia Mieszkaniowa (...).

Orzeczeniem z dnia 11 sierpnia 2015 r. Samorządowe Kolegium Odwoławcze oddaliło powyższy wniosek.

Sprzeciw od orzeczenia SKO złożyła Spółdzielnia Mieszkaniowa (...), podważając w sprzeciwie wartość nieruchomości ustaloną przez organ, jednocześnie wskazując, że przy ustalaniu wysokości należnej opłaty nie uwzględniono bonifikaty.

W postępowaniu sądowym w piśmie z dnia 15 grudnia 2015 r. Spółdzielnia Mieszkaniowa (...) wniosła o ustalenie, że aktualizacja opłaty rocznej jest uzasadniona w innej wysokości niż zostało wskazane w wypowiedzeniu z dnia 29 listopada 2013 r. i powinna wynosić łącznie dla tych działek 8.483,49 zł.

Sprawa powyższa została zarejestrowana pod sygnaturą I C 4411/15.

W piśmie z dnia 29 listopada 2013 r. (...) W. dokonało wypowiedzenia opłaty rocznej za użytkowanie wieczyste nieruchomości opisanej w księdze wieczystej (...), stanowiącej działkę numer (...), położoną w obrębie 1-02-16, wynoszącej w dniu wypowiedzenia 6.699,41 zł, proponując od dnia 1 stycznia 2014 r. opłatę w wysokości 27.282,36 zł obliczoną według stawki 3.852 zł za metr kwadratowy.

Wniosek o ustalenie, że wypowiedzenie opłaty rocznej za użytkowanie wieczyste jest nieuzasadnione złożyła Spółdzielnia Mieszkaniowa (...).

Orzeczeniem z dnia 11 sierpnia 2015 r. Samorządowe Kolegium Odwoławcze uznało wniosek za zasadny i ustaliło od dnia 1 stycznia 2014 r. opłatę roczną z tytułu użytkowania wieczystego działki w kwocie 23.985,38 zł.

Sprzeciw od orzeczenia SKO złożyła Spółdzielnia Mieszkaniowa (...), podważając w sprzeciwie wartość nieruchomości ustaloną przez organ, jednocześnie wskazując, że przy ustalaniu wysokości należnej opłaty nie uwzględniono bonifikaty.

W postępowaniu sądowym w piśmie z dnia 15 grudnia 2015 r. Spółdzielnia Mieszkaniowa (...) wniosła o ustalenie, że aktualizacja opłaty rocznej jest uzasadniona w innej wysokości niż zostało wskazane w wypowiedzeniu z dnia 29 listopada 2013 r. i powinna wynosić 10.344,20 zł.

Sprawa powyższa została zarejestrowana pod sygnaturą I C 4412/15.

W piśmie z dnia 29 listopada 2013 r. (...) W. dokonało wypowiedzenia opłaty rocznej za użytkowanie wieczyste nieruchomości opisanej w księdze wieczystej (...), stanowiącej działkę numer (...), położoną w obrębie 1-02-16, wynoszącej w dniu wypowiedzenia 10.115,63 zł, proponując od dnia 1 stycznia 2014 r. opłatę w wysokości 39.205,31 zł obliczoną według stawki 3.666 zł za metr kwadratowy.

Wniosek o ustalenie, że wypowiedzenie opłaty rocznej za użytkowanie wieczyste jest nieuzasadnione złożyła Spółdzielnia Mieszkaniowa (...).

Orzeczeniem z dnia 11 sierpnia 2015 r. Samorządowe Kolegium Odwoławcze uznało wniosek za zasadny i ustaliło od dnia 1 stycznia 2014 r. opłatę roczną z tytułu użytkowania wieczystego działki w kwocie 35.219,79 zł.

Sprzeciw od orzeczenia SKO złożyła Spółdzielnia Mieszkaniowa (...), podważając w sprzeciwie wartość nieruchomości ustaloną przez organ, jednocześnie wskazując, że przy ustalaniu wysokości należnej opłaty nie uwzględniono bonifikaty.

W postępowaniu sądowym w piśmie z dnia 15 grudnia 2015 r. Spółdzielnia Mieszkaniowa (...) wniosła o ustalenie, że aktualizacja opłaty rocznej jest uzasadniona w innej wysokości niż zostało wskazane w wypowiedzeniu z dnia 29 listopada 2013 r. i powinna wynosić 15.617,14 zł.

Sprawa powyższa została zarejestrowana pod sygnaturą I C 4413/15.

Postanowieniem z dnia 31 grudnia 2015 r. Tutejszy Sąd połączył do wspólnego rozpoznania i rozstrzygnięcia sprawy I C 4270/15, I C 4349/15, I C 4407/15, I C 4408/15, I C 4409/15, I C 4410/15, I C 4411/15, I C 4412/15 oraz I C 4413/15 i poprowadził je łącznie pod sygnaturą I C 4256/15.

(...) W. wniosło o oddalenie powództwa i ustalenie opłaty z tytułu użytkowania wieczystego od dnia 1 stycznia 2014 r. w wysokości wskazanej w wypowiedzeniu.

Sąd ustalił i zważył, co następuje.

Nieruchomość gruntowa zabudowana stanowiąca działkę o numerze (...) stanowi własność (...) W. i jest przedmiotem użytkowania wieczystego przysługującego Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w udziale wynoszącym 0, (...). Dla nieruchomości tej Tutejszy Sąd w VII Wydziale Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą numer (...). Powierzchnia nieruchomości wynosi 1.636 m 2.

Nieruchomość gruntowa niezabudowana składająca się z działek o numerach: 7/1 o powierzchni 274 m 2, 16/6 o powierzchni 608 m 2 oraz nieruchomość zabudowana składająca się z działek o numerach: 7/4 o powierzchni 601 m 2, oraz 16/7 o powierzchni 58 m 2, stanowi własność (...) W. i jest przedmiotem użytkowania wieczystego przysługującego Spółdzielni Mieszkaniowej (...). Dla nieruchomości tej Tutejszy Sąd w VII Wydziale Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą numer (...).

Nieruchomość gruntowa zabudowana stanowiąca działkę o numerze (...) stanowi własność (...) W. i jest przedmiotem użytkowania wieczystego przysługującego Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w udziale wynoszącym 0, (...). Dla nieruchomości tej Tutejszy Sąd w VII Wydziale Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą numer (...). Powierzchnia nieruchomości wynosi 688 m 2.

Nieruchomość gruntowa zabudowana stanowiąca działkę o numerze (...) stanowi własność (...) W. i jest przedmiotem użytkowania wieczystego przysługującego Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w udziale wynoszącym 0, (...). Dla nieruchomości tej Tutejszy Sąd w VII Wydziale Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą numer (...). Powierzchnia nieruchomości wynosi 962 m 2.

Nieruchomość gruntowa zabudowana stanowiąca działkę o numerze (...) stanowi własność (...) W. i jest przedmiotem użytkowania wieczystego przysługującego Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w udziale wynoszącym 0, (...). Dla nieruchomości tej Tutejszy Sąd w VII Wydziale Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą numer (...). Powierzchnia nieruchomości wynosi 962 m 2.

Nieruchomość gruntowa zabudowana stanowiąca działkę o numerze (...) stanowi własność (...) W. i jest przedmiotem użytkowania wieczystego przysługującego Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w udziale wynoszącym 0, (...). Dla nieruchomości tej Tutejszy Sąd w VII Wydziale Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą numer (...). Powierzchnia nieruchomości wynosi 1.110 m 2.

Nieruchomość gruntowa zabudowana stanowiąca działkę o numerze (...) o powierzchni 2.395 m 2 stanowi własność (...) W. i jest przedmiotem użytkowania wieczystego przysługującego Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w udziale wynoszącym 0, (...). Dla nieruchomości tej Tutejszy Sąd w VII Wydziale Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą numer (...).

Nieruchomość gruntowa zabudowana stanowiąca działkę o numerze (...) o powierzchni 962 m 2 stanowi własność (...) W. i jest przedmiotem użytkowania wieczystego przysługującego Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w udziale wynoszącym 0, (...). Dla nieruchomości tej Tutejszy Sąd w VII Wydziale Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą numer (...).

Nieruchomość gruntowa zabudowana stanowiąca działkę o numerze (...) o powierzchni 1.361 m 2 stanowi własność (...) W. i jest przedmiotem użytkowania wieczystego przysługującego Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w udziale wynoszącym 0, (...). Dla nieruchomości tej Tutejszy Sąd w VII Wydziale Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą numer (...).

(dowód: opinia biegłego J. S., k. 229 – 300, 347 - 348, 352 – 358)

W dniu 29 listopada 2013 r. (...) W. dokonało wypowiedzenia opłaty rocznej z tytułu użytkowania wieczystego nieruchomości opisanych w księgach wieczystych: (...), wynoszącej do dnia wypowiedzenia 5.684,80 zł w stosunku do działki o nr (...), zaś w stosunku do działek o numerach: 16/6, 16/7 oraz 7/1 wynoszącej łącznie 8.964,23 zł; (...) wynoszącej do dnia wypowiedzenia 3.872,02 zł, (...) wynoszącej do dnia wypowiedzenia 4.404,30 zł, (...) wynoszącej do dnia wypowiedzenia 9.019,45 zł, (...) wynoszącej do dnia wypowiedzenia 6699,41 zł, (...) wynoszącej do dnia wypowiedzenia 10.115,63 zł; (...) wynoszącej do dnia wypowiedzenia 7.473,73 zł. Powyższe stawki obowiązywały od dnia 1 stycznia 2006 r.

W dniu 2 grudnia 2013 r. (...) W. dokonało wypowiedzenia opłaty rocznej z tytułu użytkowania wieczystego nieruchomości opisanej w księdze wieczystej (...), wynoszącej do dnia wypowiedzenia 4.607,77 zł, obowiązującej od dnia 1 stycznia 2006 r.

W wypowiedzeniach wskazano wartość nowej opłaty – w odniesieniu do nieruchomości opisanej w księdze wieczystej (...), w stosunku do działki o nr (...) na kwotę 11.977,93 zł, zaś w stosunku do działek o numerach: 16/6, 16/7 oraz 7/1 na kwotę 18.734,20 zł. W odniesieniu do nieruchomości opisanej w księdze wieczystej (...) wskazano opłatę w wysokości 16.664,37 zł, księdze wieczystej (...), wskazano opłatę w wysokości 17.935,89 zł, księdze wieczystej (...) wskazano opłatę w wysokości 18.084,41 zł; księdze wieczystej (...) wskazano opłatę w wysokości 25.800,01 zł; księdze wieczystej (...) wskazano opłatę w wysokości 27.282,36 zł; księdze wieczystej (...), wskazano opłatę w wysokości 39.205,31 zł, księdze wieczystej (...) wskazano opłatę w wysokości 22.831,34 zł. Podwyżka opłat została rozbita na poszczególne lata, stosownie do treści art. 77 ust. 2a ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (t. j. Dz. U. z 2015 r., poz. 1774 ze zm.). Wypowiedzenia oparto na operacie szacunkowym sporządzonym przez rzeczoznawcę M. W.. W wypowiedzeniu wskazano miejsce, w którym można zapoznać się z operatem.

(dowód: wypowiedzenia, k. 121-121v. akt I C 4270/15, k. 95-95v. akt I C 4349/15, k. 95-95v. akt I C 4407/15, k. 101-101v. akt I C 4408/15, k. 79-79v. akt I C 4409/15, k. 92-92v. akt I C 4410/15, k. 115-115v. akt I C 4411/15, k. 80-80v. akt I C 4412/15, 88-88v. akt I C 4413/15)

W sprawie spornymi okazały się dwie kwestie. Pierwszą była wartość nieruchomości, stanowiąca podstawę aktualizacji opłat rocznych. Drugą zaś zakres kognicji Sądu w postępowaniu wszczętym wnioskiem o ustalenie bezzasadności wypowiedzenia opłaty rocznej. Powódka bowiem postulowała, aby, oprócz ustalenia wartości nieruchomości, Sąd uwzględnił ponadto bonifikatę w opłacie, przysługującą poprzednikowi prawnemu z tytułu umowy o ustanowienie użytkowania wieczystego. Pozwany żądanie to kwestionował, wskazując, że zagadnienie to nie podlegało rozpoznaniu w ramach postępowania aktualizacyjnego.

Rozstrzygając drugą ze wskazanych kwestii należało przyznać słuszność pozwanemu. Przemawiają za tą konkluzją racje natury systemowej i funkcjonalnej. Te ostatnie odnoszą się do funkcji jaką pełnią postępowanie aktualizacyjne i jego rozstrzygnięcie dla treści stosunku prawnego użytkowania wieczystego, w zakresie opłaty rocznej. Po pierwsze wskazuje się, że określone w art. 78 ust. 1 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (t. j. Dz. U. z 2016 r., poz. 2147 ze zm.) wypowiedzenie wysokości opłaty rocznej z tytułu użytkowania wieczystego przez właściciela nie ma samoistnego znaczenia prawokształtującego. Skutek w postaci zmiany wysokości opłaty następuje za zgodą użytkownika wieczystego, wyrażoną w sposób wyraźny bądź milczący. Brak tej zgody, odzwierciedlony we wniosku, prowadzi do powstania sporu rozwiązywanego w dwustopniowym postępowaniu - administracyjnym a następnie sądowym. Wydanym w toku tego ostatniego orzeczeniem sąd zastępuje odpowiednie oświadczenie woli użytkownika wieczystego. Z tego wywodzi się, konstytutywny charakter tego wyroku (tak Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 23 czerwca 2005 r., III CZP 37/05). Oznacza to, że Sąd kształtuje treść stosunku użytkowania wieczystego w zakresie opłaty, w związku jednak z podstawami jej wypowiedzenia.

Z tą cechą wyroku koresponduje zakres przedmiotowy postępowania, znajdujący swój wyraz w rozstrzygnięciu. W orzecznictwie Sądu Najwyższego powiada się w związku z tym zagadnieniem, że zadaniem Sądu jest określenie zaktualizowanej opłaty rocznej z tytułu użytkowania wieczystego gruntu po przeprowadzeniu postępowania dowodowego i rozpatrzeniu wniosków stron, wpływających na zasadność zaproponowanej przez Skarb Państwa nowej opłaty rocznej (tak Sąd Najwyższy w postanowieniu z dnia 27 czerwca 2013 r., III CZ 29/13). Inne kwestie mające wpływ na wysokość tej opłaty, podlegają badaniu na wniosek uprawnionego, o tyle, o ile przepis przewiduje ich rozpoznanie w postępowaniu aktualizacyjnym. Tak się dzieje z wnioskiem użytkownika wieczystego o zaliczenie na poczet różnicy między opłatą dotychczasową, a opłatą zaktualizowaną, wartości nakładów poniesionych przez niego na budowę poszczególnych urządzeń infrastruktury technicznej po dniu dokonania ostatniej aktualizacji (art. 77 ust. 4 u.g.n)., okresem obowiązywania nowej stawki lub opłaty (zob. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 15 lutego 2008 r., I CSK 418/07), czy też określeniem wysokości świadczenia w poszczególnych okresach przewidzianych w art. 77 ust. 2a u.g.n. (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 21 maja 2014 r., II CSK 451/13). Brak wypowiedzenia czy też brak sporu w zakresie podstaw jego wypowiedzenia, czyni szczególny dwustopniowy spór administracyjny sądowy, wszczęty w oparciu o wniosek zgłoszony na podstawie art. 78 ust. 2, niedopuszczalnym. W konsekwencji podstawowymi kwestiami podlegającymi badaniu w sprawie aktualizacyjnej (w razie zakwestionowania zasadności wypowiedzenia opłaty rocznej) są zagadnienia wpływające, w związku z treścią oświadczenia o wypowiedzeniu, na wysokość opłaty w nowej wysokości. Jeżeli przyczyną wypowiedzenia jest zmiana wartości nieruchomości, to zasadność wypowiedzenia, w razie jego zakwestionowania w tym zakresie przez użytkownika wieczystego, jest badana w aspekcie zmiany wartości nieruchomości, nie zaś każdego innego elementu mogącego wpływać na wysokość opłaty.

Argumentacja o ograniczonym zakresie kognicji sądu w postępowaniu aktualizacyjnym wynika nie tylko ze ścisłego powiązaniu tego sporu z podstawą wypowiedzenia w aspekcie przedmiotowym (istnienia podstaw wypowiedzenia), ale również czasowym – odniesienia do momentu, na który sąd bada zasadności wypowiedzenia oraz podmiotowym – w odniesieniu do kręgu osób, których wyrok może dotyczyć. W tej pierwszej mierze Sąd Najwyższy wskazał, że w sprawie wszczętej na podstawie wniosku, o którym mowa w art. 78 ust. 2 u.g.n., sąd rozpoznaje kwestię aktualizacji opłaty rocznej na skutek wypowiedzenia jej dotychczasowej wysokości przez właściciela nieruchomości i określa wysokość należnej opłaty obowiązującą od dnia 1 stycznia roku następującego po dokonaniu wypowiedzenia (tak Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 7 lutego 2014 r., III CZP 111/13). W konsekwencji Sąd nie bada ewentualnych zmian wartości nieruchomości zaszłych po dokonaniu danego wypowiedzenia, uzasadniających ewentualną zmianę wartości opłaty, lecz zajmuje się jedynie istnieniem przesłanek decydujących o konkretnym wypowiedzeniu. W tym drugim względzie Sąd Najwyższy wskazał, że w sprawie o ustalenie wysokości opłaty rocznej za użytkowanie wieczyste droga sądowa nie jest dopuszczalna dla żądania odnoszącego się do współużytkowników, którzy nie zgłosili wniosków o ustalenie, że aktualizacja opłaty jest nieuzasadniona i wcześniej nie brali udziału w postępowaniu przed samorządowym kolegium odwoławczym (postanowienie z dnia 30 marca 2011 r., III CZP 3/11). Istnieje zatem ścisłe powiązanie zakresu sądowego postępowania aktualizacyjnego z podstawą wypowiedzenia oraz zakresem podmiotowym i przedmiotowym wniosku o uznanie go za bezskuteczne. Oznacza to, że nie każda kwestia wpływająca na wysokość opłaty może być przedmiotem rozstrzygnięcia w sporze aktualizacyjnym.

Wypowiedzi te prowadzą do konieczności uwzględnienia argumentu systemowego, wynikającego z ukształtowania trybu postępowania aktualizacyjnego. Tryb ten obejmuje dwustopniowe postępowanie administracyjne i sądowe, przy czym pomiędzy stopniami tymi nie występuje powiązanie o charakterze kontrolnym, znamienne dla postępowania instancyjnego. Orzeczenie Samorządowego Kolegium Odwoławczego w razie wniesienia sprzeciwu traci moc w całości, niezależnie od zakresu sprzeciwu (chyba, że dotyczy on wyłącznie kosztów - art. 80 ust. 3 i 4 u.g.n.), a sąd powszechny rozpoznaje sprawę na podstawie wniosku o ustalenie bezzasadności wypowiedzenia opłaty rocznej, który zastępuje pozew. Wniosek ten zaś stanowi reakcję na wypowiedzenie opłaty rocznej, stanowiące szczególny sposób zmiany wysokości opłaty, wynikający ze zmiany wartości nieruchomości bądź zmiany stawki opłat (art. 73 ust. 2 u.g.n.). Co istotne jednak, samo wypowiedzenie wysokości opłaty dokonane przez organ obarczone jest rygorami formalnymi (art. 78 ust. 1 u.g.n.), z których istotnym jest wskazanie źródła podstaw ustalenia przesłanek aktualizacji (art. 78 ust. 1 zd. 3 u.g.n.). Oznacza to, że spór aktualizacyjny u swego źródła musi mieć kontrowersje, co do przesłanek skuteczności wypowiedzenia opłaty określonych w ustawie, a nie wszelkich przesłanek decydujących o ukształtowanej wskutek wypowiedzenia wysokości opłaty. Dopiero jego zaistnienie warunkuje rozpoznanie wyżej wymienionych kwestii obocznych (okresu obowiązywania stawki, rozłożenia podwyżki w czasie), które nie powstałyby, gdyby nie wypowiedzenie. W odniesieniu zaś do kwestii zaliczenia wartości nakładów poniesionych przez użytkownika wieczystego spór aktualizacyjny jest wręcz jedynym postępowaniem, w którym użytkownik może takie żądanie zgłosić (por. uchwałę Sądu Najwyższego z dnia 24 sierpnia 2017 r., III CZP 33/17). Oznacza to, że kwestie samoistnie wpływające na wartość świadczenia użytkownika wieczystego, nie stanowiące przedmiotu wypowiedzenia, nieobjęte w związku z tym sprzeciwem i nie podlegające rozpoznaniu w postępowaniu aktualizacyjnym z mocy normy szczególnej, nie są objęte kognicją Sądu w tym postępowaniu.

Do takich kwestii należy bonifikata wpływająca na wartość opłaty z tytułu użytkowania wieczystego z mocy porozumienia stron, na której istnienia powoływał się powód. Bonifikata ta określa wartość konkretnego świadczenia z tytułu opłaty rocznej, z uwzględnieniem tej wartości określonej w drodze aktualizacji. Przyjmując na użytek rozważanej kwestii, z braku wyraźnej regulacji, dopuszczalność modyfikacji treści stosunku w zakresie bonifikaty w drodze wypowiedzenia, poprzez analogiczne zastosowanie art. 73 ust. 6 u.g.n., należy stwierdzić, że problem kognicji Sądu w niniejszym postępowaniu rozwiązuje się w oparciu o argument systemowy – na podstawie treści wypowiedzenia. W takim przypadku należałoby bowiem założyć, że bonifikata mogłaby zostać zniesiona w drodze odrębnego wypowiedzenia wzorowanego na trybie aktualizacji opłaty rocznej. Zniesienie bonifikaty nie mogłoby natomiast nastąpić bezpośrednio w drodze samej aktualizacji opłaty rocznej, wynikającej ze zmiany wartości nieruchomości. Brak zakwestionowania prawidłowości wypowiedzenia aktualizacyjnego opartego na zmianie wartości nieruchomości nie mógłby doprowadzić do zmiany treści stosunku prawnego, przez zniesienie przewidzianej w umowie bonifikaty. Aktualizacja tej opłaty ze względu na zmianę wartości nieruchomości nie mogłaby być sposobem zlikwidowania uzgodnionej umownie bonifikaty (tak Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 16 września 2009 r., I CSK 18/09). Skoro zatem z wypowiedzenia nie wynika, iżby pozwany wypowiedział bonifikatę, to kwestia jej zniesienia nie mogła być przedmiotem rozważań Sądu w niniejszym postępowaniu. Jeżeli natomiast problem aktualności bonifikaty miałby dotyczyć nie tyle zasadności jej wypowiedzenia, lecz kwestii istnienia po stronie powoda prawa do obniżenia opłaty, powstałych na kanwie sporu co do jego zakresu podmiotowego (czy powód jest następcą prawnym uprzednio uprawnionego) albo zakresu przedmiotowego (czy następstwo to obejmowało samą bonifikatę względnie, czy dotyczyło gruntów, stanowiących przedmiot obecnej aktualizacji), to zagadnienia te stanowią przesłankę rozstrzygnięcia w sporze o zapłatę opłat z tytułu użytkowania wieczystego. Tak postawiony problem nie mieści się w żaden sposób w zakresie sporu o zasadność aktualizacji opłaty rocznej, nie jest związany z podstawą wypowiedzenia (zmianą wartości nieruchomości), jest kwestią całkowicie oboczną, której rozstrzygnięcia powód żąda „przy okazji” sporu o wartość samej nieruchomości i w konsekwencji opłaty. Nie obejmuje go zatem pozew oraz rozstrzygnięcie, którego celem jest ukształtowanie wartości opłaty w związku ze zmianą wartości nieruchomości, a nie określenie, czy świadczenie z tego tytułu w ustalonej wysokości jest należne za dany okres.

W konkluzji należało podzielić, jakkolwiek z innych przyczyn niż wskazane w uzasadnieniu tego wyroku, pogląd wypowiedziany przez Sąd Apelacyjny w Warszawie w wyroku z dnia 8 grudnia 2014 r. (VI ACa 206/14) stosownie, do którego kwestia bonifikaty nie powinna być przedmiotem zainteresowania sądu w sprawie o ustalenie wysokości opłaty rocznej z tytułu użytkowania wieczystego, oraz, z uwzględnieniem argumentów przedstawionych w uzasadnieniu, pogląd Tego Sądu wyrażony w wyroku z dnia 7 września 2017 r. (I ACa 913/16). Sąd w postępowaniu aktualizacyjnym nie bada prawa do bonifikaty i jej wysokości. Stanowisko to prowadzi do uznania, że zbędnym było (art. 227 k.p.c.) przeprowadzenie dowodów zmierzających do ustalenia, czy grunty objęte niniejszym postępowaniem, stanowiły przedmiot umów o oddanie w użytkowanie wieczyste, w których przewidziano bonifikatę w opłatach rocznych, zawartych przez podmiot, w stosunku do którego powód wywodził swe następstwa prawne. Przedmiotem rozstrzygnięcia w sprawie była wyłącznie kwestia wartości nieruchomości, których dotyczyły wypowiedzenia.

Spór w tym względzie, nawiązany wnioskami o uznanie za bezzasadne wypowiedzeń opłat z tytułu użytkowania wieczystego, Sąd rozstrzygnął w oparciu o opinię główną i uzupełniającą biegłego rzeczoznawcy majątkowego J. S.., popartą wyjaśnieniami biegłego odebranymi na rozprawie w dniu 27 września 2017 r. W ocenie Sądu, do ustalenia wartość rynkowej nieruchomości w treści opinii głównej i uzupełniającej doszło zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa, podejściem i metodami wyceny, a wskazana opinia jest wewnętrznie spójna, zupełna i niesprzeczna, a także należycie i wnikliwie uzasadniona. Jakkolwiek strony pierwotnie kwestionowały opinię biegłego, to po jego wyjaśnieniach zarzutów swych nie podtrzymały wnosząc o ustalenie opłaty w oparciu o opinię biegłego, przy czym pozwany obstawał ponadto przy uwzględnieniu opinii uzupełniającej. Jeżeli chodzi o pierwotnie podniesione zarzuty stron, to nie mogły one wpłynąć na merytoryczną ocenę opinii. Przypomnieć należy, że przedmiotem wyceny jest nieruchomość bez znajdujących się na niej zabudowań (§ 28 ust. 2 Rady Ministrów z dnia 21 września 2004 r. w sprawie wyceny nieruchomości i sporządzania operatu szacunkowego, Dz. U. Nr 207, poz. 2109 ze zm.). Stan prawny naniesień nie ma zatem znaczenia dla określenia wartości gruntu. Działka numer (...) objęta jest księgą wieczystą o numerze (...) i została ostatecznie oszacowana jako całość tej nieruchomości. Nawet zatem jeżeli istotnie jej część znajduje się poza tą nieruchomością z rozumieniu wieczystoksięgowym, to kwestia ta nie ma znaczenia dla oszacowania wartości tej właśnie nieruchomości. Biegły należycie uzasadnił wybór najczęściej stosowanej metody korygowania ceny średniej. Wycena działki o funkcji drogowej, wymagała, ze względu na brak dostatecznej ilości transakcji działkami o podobnej funkcji rozszerzenia pola badawczego na działki położone w sąsiedniej dzielnicy – U.. Postąpienie to biegły skorygował przydając wyższą wagę cesze „położenie na rynku lokalnym” oraz stosując ekstrapolację przy określeniu wartości współczynnika korygującego dla nieruchomości wycenianych. Prawidłowo biegły uwzględnił również wykładnię § 28 ust. 5 Rozporządzenia, zgodnie z którą stan nieruchomości musi uwzględniać istnienie na niej budynku i naniesień typowych dla zagospodarowania działki zabudowanej budynkiem wielorodzinnym. Taki sposób zagospodarowania tej działki uniemożliwia jakąkolwiek inwestycję na cele zarobkowe. Działki numer (...) mają utrwalone funkcje drogowe, w związku z czym niedopuszczalnym było szacowanie poprzez porównanie ich cen z działkami przeznaczonymi pod zabudowę.

Reasumując, ostatecznie opinia podstawowa biegłego J. S., jako dostatecznie wyjaśniona i ugruntowana w należycie rozumianych przez biegłego regulacjach obejmujących sposób szacowania wartości nieruchomości, a przez to merytorycznie miarodajna, mogła stanowić podstawę ustaleń w sprawie. Opinii tej zresztą nie kwestionowały strony, wnosząc zgodnie o jej uwzględnienie jako podstawy szacowania w zakresie działek o numerach (...). Powód natomiast ostatecznie domagał się ustalenia wartości działki numer (...) na poziomie określonym w wypowiedzeniu. Ponadto domagał się ustalenia odrębnej wartości działki numer (...). Pierwszy z tych wniosków niesie ze sobą implikacje natury procesowej. Odnosząc się zaś do drugiego z nich należy zauważyć, że w orzecznictwie sądów administracyjnych wskazuje się, że punktem odniesienia dla wyceny nieruchomości jest nieruchomość a nie poszczególne jej działki (wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w P. z dnia 11 września 2013 r., (...) Sa/Po 582/13). Wobec faktu, że działka numer (...) stanowi część składową nieruchomości w rozumieniu wieczystoksięgowym, uregulowanej w księdze wieczystej numer (...), w skład której wchodzą ponadto działki o numerach (...) tworząc jednolitą pod względem prawnym powierzchnię, koniecznym stało się ich oszacowanie jako jednego przedmiotu własności. W tym celu Sąd dopuścił dowód z uzupełniającej opinii biegłego J. S., którego treści nie zakwestionowała żadna ze stron. Opinia ta odznaczała się tymi samymi cechami, co opinia główna, w związku z czym Sąd włączył ją do podstawy ustaleń w sprawie.

W konsekwencji wartość nieruchomości określoną na potrzeby aktualizacji opłat za użytkowanie wieczyste nieruchomości należało ustalić jak następuje:

- nieruchomość objęta księgą wieczystą numer (...), składająca się z działki gruntu o numerze ewidencyjnym (...) - 4.387.752 zł, tj. 2.682 zł za m 2;

- nieruchomość objęta księgą wieczystą o numerze (...), składająca się działek gruntu o numerach ewidencyjnych (...) – 4.132.962 zł, tj. 2.682 zł za m 2;

- nieruchomość objęta księgą wieczystą o numerze (...), składająca się z działki gruntu o numerze ewidencyjnym (...) – 3.432.120 zł, tj. 3.092 zł za m 2;

- nieruchomość objęta księgą wieczystą o numerze (...), składająca się działki gruntu o numerze ewidencyjnym (...).974.504, tj. 3.092 zł za m 2;

- nieruchomość objęta księgą wieczystą o numerze (...), składająca się z działki gruntu o numerze ewidencyjnym (...) – 6.423.390 zł, tj. 2.682 zł za m 2;

- nieruchomość objęta księgą wieczystą o numerze (...), składająca się z działki gruntu o numerze ewidencyjnym (...) – 2.127.296 zł, tj. 3.092 zł za m 2;

- nieruchomość objęta księgą wieczystą o numerze (...), składająca się z działki gruntu o numerze ewidencyjnym (...) – 2.974.504 zł, tj. 3.092 zł za m 2;

- nieruchomość objęta księgą wieczystą o numerze (...), składająca się z księgi wieczystej o numerze (...) – 4.208.212 zł, tj. 3.092 zł za m 2;

- nieruchomość objęta księgą wieczystą o numerze (...), składająca się z działki o numerze ewidencyjnym (...) – 2.974.504 zł, tj. 3.092 zł za m 2;

W konsekwencji należało ustalić następujące wartości opłat z tytułu użytkowania wieczystego nieruchomości:

- uregulowanej w księdze wieczystej (...) – 21.589,23 zł (1.636 x 0, (...).682 x 0,01)

- uregulowanej w księdze wieczystej (...) – 41.329,62 zł (1.541 x 1 x 2.682 x 0,01)

- uregulowanej w księdze wieczystej (...) – 24.151,38 zł (1.110 x 0, (...).092 x 0,01);

- uregulowanej w księdze wieczystej (...) – 14.516,35 zł (962 x 0, (...).092 x 0,01);

- uregulowanej w księdze wieczystej (...) – 25.281,56 zł (2.395 x 0, (...).682 x 0,01);

- uregulowanej w księdze wieczystej (...) – 12.198,44 zł (688 x 0, (...).092 x 0,01);

- uregulowanej w księdze wieczystej (...) – 14.397,13 zł (962 x 0, (...).092 x 0,01);

- uregulowanej w księdze wieczystej (...) – 33.066,78 zł (1.361 x 0, (...).092 x 0,01);

- uregulowanej w księdze wieczystej (...) – 21.899,54 zł (962 x 0, (...).092 x 0,01)

Ustalenie to prowadzi do wniosku, że opłata roczna powinna wynosić:

- 21.589,23 zł za użytkowanie wieczyste nieruchomości opisanej w księdze wieczystej (...);

- 22.831,34 zł za użytkowanie wieczyste nieruchomości opisanej w księdze wieczystej (...);

- 30.712,13 zł za użytkowanie wieczyste nieruchomości opisanej w księdze wieczystej (...);

- 14.516,35 zł za użytkowanie wieczyste nieruchomości opisanej w księdze wieczystej (...);

- 25.281,56 zł za użytkowanie wieczyste nieruchomości opisanej w księdze wieczystej (...);

- 12.198,44 zł za użytkowanie wieczyste nieruchomości opisanej w księdze wieczystej (...);

- 14.397,13 zł za użytkowanie wieczyste nieruchomości opisanej w księdze wieczystej (...);

- 33.066,78 zł za użytkowanie wieczyste nieruchomości opisanej w księdze wieczystej (...);

- 21.899,54 zł za użytkowanie wieczyste nieruchomości opisanej w księdze wieczystej (...).

Wprawdzie, w odniesieniu do nieruchomości opisanych w księgach wieczystych (...) ustalenia w sprawie pozwalałyby na określenie opłaty na wyższym poziomie, to jednak takie postąpienie stałoby w sprzeczności z treścią art. 321 § 1 k.p.c. oraz zakresem kognicji Sądu wyznaczonym treścią wypowiedzenia i treścią wniosku powoda. Celem wniosku powoda jest zakwestionowanie opłaty zaproponowanej przez właściciela w wypowiedzeniu. Wartość ta określa zatem zakres minimalnego interesu powoda we wszczęciu postępowania przed samorządowym kolegium odwoławczym oraz ewentualnie przed sądem. Interes maksymalny powoda wyznacza zaś, o ile nie zostanie to określone inaczej, dotychczasowa wartość opłaty. Wprawdzie obowiązkiem Sądu w postępowaniu aktualizacyjnym jest przesądzenie wysokości opłaty ze skutkiem przekształcającym dotychczasową treść stosunku prawnego, to operacja ta odbywa się w ramach wyznaczonych interesami stron – po stronie powoda wartością opłaty, ponad którą wypowiedzenie kwestionuje (w całości albo w części), po stronie pozwanego zaś wartością opłaty, której ustalenie proponuje w wypowiedzeniu. W ramach tak określonych granic przedmiotowych toczy się spór odnośnie ustalenia wartości nowej opłaty. Skoro bowiem wniosek o ustalenie, że aktualizacja opłaty jest nieuzasadniona albo jest uzasadniona w innej wysokości niż w wypowiedzeniu zastępuje pozew, a jego przesłanką jest naruszenie interesów użytkownika ustaleniem wyższej opłaty niż dotychczas obowiązująca, to uznanie, że wniosek ten otwiera w zasadzie pole do ustalenia opłaty w dowolnej (zarówno niższej od dotychczasowej jak i wyższej od zaproponowanej) przeczyłoby zasadzie skargowości oraz celowi wniosku jako środka ochrony interesu podmiotu zeń korzystającego. Ta ostatnia cecha powództwa wymaga, by przy jego rozpatrywaniu dotrzymać zasady N. enim in persequendo deteriorem causam, sed meliorem facit (Dochodzenie sprawy przed sądem nie może pogorszyć, lecz jedynie polepszyć sytuację powoda). Należało zatem przyjąć, że ustalenie wyższej wartości nieruchomości niż określona w wypowiedzeniu nie może prowadzić do ustalenia opłaty wyższej niż w tym wypowiedzeniu zaproponowana. W odniesieniu do nieruchomości opisanej w księdze wieczystej (...) wartość opłaty w wypowiedzeniu została określona na kwotę 22.831,34 zł, i ta kwota wyznacza maksymalną granicę opłaty podlegającej ustaleniu w niniejszym postępowaniu. Wartość opłaty dotyczącej nieruchomości opisanej w księdze wieczystej (...) została określona w sposób złożony, zostały bowiem złożone dwa oświadczenia o wypowiedzeniu dotyczące tej samej nieruchomości lecz różnych działek w jej skład wchodzących. Wprawdzie aktualizacja opłaty rocznej z tytułu użytkowania wieczystego może obejmować wyłącznie całą nieruchomość gruntową, dla której prowadzona jest odrębna księga wieczysta (por. uchwałę Sądu Najwyższego z dnia 15 maja 2013 r., III CZP 24/13), to zasady tej nie narusza technika dokonywania wypowiedzeń, polegająca na ich składaniu partiami, odnoszącymi się do poszczególnych zorganizowanych części nieruchomości gruntowej, o określonym gospodarczo - funkcjonalnym przeznaczeniu i wykorzystywaniu. Takie wypowiedzenia, odnoszące się do pogrupowanych funkcjonalnie działek ewidencyjnych, pozostaną skuteczne, jeżeli obejmą całą nieruchomość; należy je bowiem traktować w sposób unitarny, jako składające się na jedno wypowiedzenie wysokości opłaty rocznej w stosunku do całej nieruchomości (tak Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 10 listopada 2016 r., IV CSK 71/16). Podzielając ten pogląd wskazać należy, że łączna wartość opłaty wskazanej wypowiedzeniach dotyczących działki (...) i dotyczących działek (...) – łącznie objętych księgą wieczystą numer (...) – wyniosła 30.712,13 zł (odpowiednio 11.977,93 zł i 18.734,20 zł). Skoro ustalona w postępowaniu wartość prowadziła do przekroczenia tej kwoty, opłatę należało ustalić na poziomie określonym w wypowiedzeniu.

Dotychczasowa wartość opłaty wynosiła:

- w odniesieniu do nieruchomości uregulowanej w księdze wieczystej (...) - 7.415,84 zł;

- w odniesieniu do nieruchomości uregulowanej w księdze wieczystej (...) – 14.649,03 zł (obliczona według wyżej przedstawionego schematu z uwzględnieniem odrębnie określonej opłaty dla działki (...) - 5684,80 zł i dla działek (...) - 8.964,23 zł);

- w odniesieniu do nieruchomości uregulowanej w księdze wieczystej (...) - 7.473,73 zł;

- w odniesieniu do nieruchomości uregulowanej w księdze wieczystej (...) - 4.607,77 zł;

- w odniesieniu do nieruchomości uregulowanej w księdze wieczystej (...) - 9.019,45 zł;

- w odniesieniu do nieruchomości uregulowanej w księdze wieczystej (...) - 3.872,02 zł;

- w odniesieniu do nieruchomości uregulowanej w księdze wieczystej (...) - 4.404,30 zł;

- w odniesieniu do nieruchomości uregulowanej w księdze wieczystej (...) - 10.115,63 zł;

- w odniesieniu do nieruchomości uregulowanej w księdze wieczystej (...) - 6.699,41 zł.

Wzrost wartości opłat jest zatem skokowy, przekraczający granicę określoną w art. 77 ust. 2a u.g.n. Przepis ten znajduje zatem zastosowanie w sprawie a gradacji wzrostu wartości opłat winien dać wyraz Sąd w wyroku (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 13 czerwca 2016 r., I ACa 193/15; wyrok Tegoż Sądu z dnia 9 stycznia 2016 r., I ACa 655/15; wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 25 czerwca 2015 r., I ACa 1890/14; wyrok Sądu Najwyższego z dnia 21 lutego 2013 r., IV CSK 430/12).

W konsekwencji wartość opłat stosunku do poszczególnych nieruchomości winna wynieść jak następuje:

- w odniesieniu do nieruchomości uregulowanej w księdze wieczystej (...) w 2014 r. winna wynieść zatem 14.831,68 zł; w 2015 r. 18.210,43 zł [(21.589,23 – 14.831,68):2 + 14.831,68]; od 1 stycznia 2016 r. wynosi natomiast 21.589,23 zł;

- w odniesieniu do nieruchomości uregulowanej w księdze wieczystej (...) w 2014 r. winna wynieść zatem 29.298,06 zł; w 2015 r. 30.005,90 [(30.712,13 –29.298,06):2 + 29.298,06]; od 1 stycznia 2016 r. wynosi natomiast 30.712,13 zł;

- w odniesieniu do nieruchomości uregulowanej w księdze wieczystej (...) w 2014 r. winna wynieść zatem 14.947,46 zł; w 2015 r. 18.947,29 zł [(22.831,34 – 14.947,46):2 + 14.947,46]; od 1 stycznia 2016 r. wynosi natomiast 22.831,34 zł;

- w odniesieniu do nieruchomości uregulowanej w księdze wieczystej (...) w 2014 r. winna wynieść zatem 9.215,54 zł; w 2015 r. zł 11.865,94 zł [(14.516,35 – 9.215,54):2 + 9.215,54]; od 1 stycznia 2016 r. wynosi natomiast 14.516,35 zł;

- w odniesieniu do nieruchomości uregulowanej w księdze wieczystej (...) w 2014 r. winna wynieść zatem 18.038,90 zł; w 2015 r. 21.660,23 zł [(25.281,56 – 18.038,90):2 + 18.038,90]; od 1 stycznia 2016 r. wynosi natomiast 25.281,56 zł;

- w odniesieniu do nieruchomości uregulowanej w księdze wieczystej (...) w 2014 r. winna wynieść zatem 7.744,04 zł; w 2015 r. 9.971,24 zł [(12.198,44 – 7.744,04):2 + 7.744,04]; od 1 stycznia 2016 r. wynosi natomiast 12.198,44 zł;

- w odniesieniu do nieruchomości uregulowanej w księdze wieczystej (...) w 2014 r. winna wynieść zatem 8.808,60 zł; w 2015 r. 11.602,86 zł [(14.397,13 – 8.808,60):2 + 8.808,60]; od 1 stycznia 2016 r. wynosi natomiast 14.397,13 zł;

- w odniesieniu do nieruchomości uregulowanej w księdze wieczystej (...); w 2014 r. winna wynieść zatem 20.231,26 zł; w 2015 r. 26.649,02 zł [(33.066,78 – 20.231,26):2 + 20.231,26]; od 1 stycznia 2016 r. wynosi natomiast 33.066,78 zł;

- w odniesieniu do nieruchomości uregulowanej w księdze wieczystej (...); w 2014 r. winna wynieść zatem 13.398,82 zł; w 2015 r. 17.649,49 zł [(21.899,54 – 13.398,82):2 +13.398,82]; od 1 stycznia 2016 r. wynosi natomiast 21.899,54 zł;

W pozostałym zakresie powództwa podlegały oddaleniu.

Orzekając o kosztach procesu Sąd miał na względzie, że wyrok w sprawie zawierał w istocie rozstrzygnięcie 9 odrębnych spraw (dwa wnioski – stanowiące pozwy w sprawach I C 4270/15 i I C 4411/15 – dotyczyły jednej nieruchomości i zostały rozpoznane w ramach jednego rozstrzygnięcia), połączonych do wspólnego rozpoznania z mocy art. 219 k.p.c. Ma to istotne znaczenie dla sposobu rozstrzygnięcia o kosztach procesu albowiem połączenie spraw do ich łącznego rozpoznania nie pozbawia tych spraw odrębności w tym sensie, że rozstrzygane sprawy są nadal tymi samymi, a zwrot kosztów procesu przysługuje stronie odrębnie w każdej z połączonych spraw (tak Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 14 października 2016 r., I CSK 618/15)..

Rozliczenie kosztów przedstawia się następująco.

W zakresie nieruchomości objętej księgą wieczystą (...) powód wnosił o ustalenie, że jest ona uzasadniona do kwoty 8.396,56 zł. Wypowiedzenie pozwanego opiewało na kwotę 26.515,63 zł. Różnica wynosiła 18.119,07 zł. Wypowiedzenie okazało się zasadne do kwoty 21.589,23 zł, a zatem w różnicy wynoszącej 13.192,67 zł. Powód wygrał zatem to postępowanie w 27% a pozwany w 73%. Koszty poniesione w odniesieniu wyłącznie do tej nieruchomości wyniosły: po stronie powodowej 906 zł z tytułu opłaty od pozwu oraz 2.417 zł z tytułu wynagrodzenia pełnomocnika oraz opłaty skarbowej. Pozwany poniósł koszty w kwocie 2.400 zł z tytułu wynagrodzenia pełnomocnika. Łącznie koszty wyniosły 5.723 zł, z czego powód winien ponieść 4.177,79 zł (73%) a pozwany 1.545,21 zł (27%). Skoro powód poniósł koszty wynoszące 3.323, to powinien pozwanemu zapłacić 854,79 zł.

W zakresie nieruchomości opisanych w księgach wieczystych (...) interes pozwanego został uwzględniony w całości, a skoro w pierwszym przypadku wartość przedmiotu sporu wyniosła 16.804,62 zł (traktowana łącznie jako suma różnic w wypowiedzeniach dotyczących poszczególnych działek wynoszących - 6.553,91 i 10.250,71 zł) a w drugim 14.686,16 zł, to na rzecz pozwanego podlegały zasądzeniu koszty w kwotach po 2.400 zł tytułem wynagrodzenia pełnomocnika – łącznie 4.800 zł.

W zakresie nieruchomości objętej księgą wieczystą (...) powód wnosił o ustalenie, że opłata jest uzasadniona do kwoty 6.856,77 zł. Wypowiedzenie pozwanego opiewało na kwotę 18.084,41 zł. Różnica wynosiła 11.227,64 zł. Wypowiedzenie okazało się zasadne do kwoty 14.516,35 zł, a zatem w różnicy wynoszącej 7659,58 zł. Powód wygrał zatem w 32 % a pozwany w 68 %. Koszty poniesione w odniesieniu wyłącznie do tej nieruchomości wyniosły: po stronie powodowej 562 zł z tytułu opłaty od pozwu oraz 2.417 zł z tytułu wynagrodzenia pełnomocnika oraz opłaty skarbowej. Pozwany poniósł koszty w kwocie 2.400 zł z tytułu wynagrodzenia pełnomocnika. Łącznie koszty wyniosły 5379 zł, z czego powód winien ponieść 3657,72 zł (68%) a pozwany 1721,28 zł (32%). Skoro powód poniósł koszty wynoszące 2979 zł, to powinien pozwanemu zapłacić 678,72 zł.

W zakresie nieruchomości objętej księgą wieczystą (...) powód wnosił o ustalenie, że opłata jest uzasadniona do kwoty 9.831,78 zł. Wypowiedzenie pozwanego opiewało na kwotę 25.800,01 zł. Różnica wynosiła 15.968,23 zł. Wypowiedzenie okazało się zasadne do kwoty 25.281,56 zł, a zatem w różnicy wynoszącej 15.449,78 zł. Powód wygrał zatem w 3 % a pozwany w 97%.
W konsekwencji, zgodnie z art. 98 § 1 i 3 k.p.c. i 100 zdanie 2 k.p.c. powinien zwrócić pozwanemu całość poniesionych przez niego kosztów, na które złożyło się wynagrodzenia pełnomocnika w kwocie 2400 zł.

W zakresie nieruchomości objętej księgą wieczystą (...) powód wnosił o ustalenie, że opłata jest uzasadniona do kwoty 5.762,92 zł. Wypowiedzenie pozwanego opiewało na kwotę 16.664,37 zł. Różnica wynosiła 10.901,45 zł. Wypowiedzenie okazało się zasadne do kwoty 12.198,44 zł, a zatem w różnicy wynoszącej 6.435,52 zł. Powód wygrał zatem w 41 % a pozwany 59 %. Koszty poniesione w odniesieniu wyłącznie do tej nieruchomości wyniosły: po stronie powodowej 546 zł z tytułu opłaty od pozwu oraz 2.417 zł z tytułu wynagrodzenia pełnomocnika oraz opłaty skarbowej. Pozwany poniósł koszty w kwocie 2.400 zł z tytułu wynagrodzenia pełnomocnika. Łącznie koszty wyniosły 5.363 zł, z czego powód winien ponieść 3164,17 zł (59 %) a pozwany 2198,83 zł (41%). Skoro powód poniósł koszty wynoszące 2963 zł, to powinien pozwanemu zapłacić 201,17 zł.

W zakresie nieruchomości objętej księgą wieczystą (...) powód wnosił o ustalenie, że opłata jest uzasadniona do kwoty 6.800,46 zł. Wypowiedzenie pozwanego opiewało na kwotę 17.935,89 zł. Różnica wynosiła 11.135,43 zł. Wypowiedzenie okazało się zasadne do kwoty 14.397,13 zł, a zatem w różnicy wynoszącej 7.596,67 zł. Powód wygrał zatem w 32%, pozwany zaś w 68 %. Koszty poniesione w odniesieniu wyłącznie do tej nieruchomości wyniosły: po stronie powodowej 557 zł z tytułu opłaty od pozwu oraz 2.417 zł z tytułu wynagrodzenia pełnomocnika oraz opłaty skarbowej. Pozwany poniósł koszty w kwocie 2.400 zł z tytułu wynagrodzenia pełnomocnika. Łącznie koszty wyniosły 5.374 zł, z czego powód winien ponieść 3654,32 zł (68%) a pozwany 1719,68 zł (32%). Skoro powód poniósł koszty wynoszące 2974 zł, to powinien pozwanemu zapłacić 680,32 zł.

W zakresie nieruchomości objętej księgą wieczystą (...) powód wnosił o ustalenie, że opłata jest uzasadniona do kwoty 15.617,14 zł. Wypowiedzenie pozwanego opiewało na kwotę 39.205,31 zł. Różnica wynosiła 23.588,17 zł. Wypowiedzenie okazało się zasadne do kwoty 33.066,78 zł, a zatem w różnicy wynoszącej 17.449,64 zł. Powód wygrał zatem w 26 %, pozwany zaś w 74 %. Koszty poniesione w odniesieniu wyłącznie do tej nieruchomości wyniosły: po stronie powodowej 1180 zł z tytułu opłaty od pozwu oraz 2.417 zł z tytułu wynagrodzenia pełnomocnika oraz opłaty skarbowej. Pozwany poniósł koszty w kwocie 2.400 zł z tytułu wynagrodzenia pełnomocnika. Łącznie koszty wyniosły 5997 zł, z czego powód winien ponieść 4.437,78 zł (74 %) a pozwany 1.559,22 zł (26%). Skoro powód poniósł koszty wynoszące 3.597 zł, to powinien pozwanemu zapłacić 840,78 zł.

W zakresie nieruchomości objętej księgą wieczystą (...) powód wnosił o ustalenie, że opłata jest uzasadniona do kwoty 10.344,20 zł. Wypowiedzenie pozwanego opiewało na kwotę 27.282,36 zł. Różnica wynosiła 16.938,16 zł. Wypowiedzenie okazało się zasadne do kwoty 21.899,54 zł, a zatem w różnicy wynoszącej 11.555,34 zł. Powód wygrał zatem w 32 %, pozwany zaś w 68 %. Koszty poniesione w odniesieniu wyłącznie do tej nieruchomości wyniosły: po stronie powodowej 847 zł z tytułu opłaty od pozwu oraz 2.417 zł z tytułu wynagrodzenia pełnomocnika oraz opłaty skarbowej. Pozwany poniósł koszty w kwocie 2.400 zł z tytułu wynagrodzenia pełnomocnika. Łącznie koszty wyniosły 5.664 zł, z czego powód winien ponieść 3.851,52 zł (68 %) a pozwany 1.812,48 zł (32%). Skoro powód poniósł koszty wynoszące 3.264 zł, to powinien pozwanemu zapłacić 587,52 zł.

W sprawie została sporządzona opinia, której przedmiotem było ustalenie wartości wszystkich nieruchomości objętych sporem. Łączny wydatek z tego tytułu wyniósł 6.340,46 zł. Wynagrodzenie do kwoty 6000 zł zostało wypłacone z zaliczki uiszczonej przez pozwanego, zaś tymczasowo z sum Skarbu Państwa została pokryta kwota 340,46 zł. Konieczności odrębnego rozliczenia kosztów powstałych w związku z opinią, wynika z faktu, że opinia ta była łączną dla wszystkich połączonych spraw, a nie dla każdej sprawy z osobna. Właściwym zatem dla określenia stopnia odpowiedzialności za ten koszt jest stopnień uwzględnienia interesów stron we wszystkich połączonych sprawach.

Łącznie wartość przedmiotu sporu dla wszystkich połączonych spraw wynosiła 139.368,93 zł. Łącznie wartość różnic pomiędzy opłatami ustalonymi przez Sąd, a opłatami wskazanymi przez powoda jako zasadne, wynosiła 110.829,98 zł. Powód wygrał zatem w 24%, pozwany w 76%. Z tego też względu obowiązany jest zwrócić pozwanemu 76% poniesionych przez niego kosztów z tytułu zaliczki na wynagrodzenie biegłego, co daje kwotę 4560 zł.

Podsumowując, powód powinien zwrócić na rzecz pozwanego łącznie kwotę 15.603,30 zł (11.043,30 zł + 4.560 zł).

Wydatek pokryty tymczasowo z sum Skarbu Państwa w kwocie 576,56 zł podlegał rozliczeniu stosownie do zasad rządzących rozkładem kosztów procesu (art. 83 ust. 2 w zw. z art. 113 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych, t. j. Dz. U. z 2016 r., poz. 623, w zw. z art. 100 k.p.c.). Powód powinien wydatek ten zwrócić w 76%, tj. w kwocie 438,19 zł (76% z 576,56 zł) , pozwany w 24%, tj. w kwocie 138,37 zł (24% z 576,56 zł).

Ze względu na powyższe motywy orzeczono jak w sentencji.

Kontakt: saos_malpka_saos_kropka_org_kropka_pl | Wersja SAOS: 0.9.13