Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 15 października 2018 r.

Sąd Okręgowy Warszawa - Praga w Warszawie VII Wydział Pracy
i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: SSO Monika Rosłan-Karasińska

Protokolant: praktykant Magdalena Wójcicka

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 15 października 2018 r. w Warszawie

sprawy A. C.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W.

o wysokość kapitału początkowego

na skutek odwołania A. C.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (...)Oddział w W.

z dnia 7 września 2017 r. znak: (...) (...)

1. zmienia zaskarżoną decyzję Zakładu Ubezpieczeń Społecznych(...) Oddział w W. z dnia 7 września 2017 r. znak: (...) (...) w ten sposób, że ustala wartość kapitału początkowego odwołującego A. C. na dzień 1 stycznia 1999 roku w kwocie 111.399,09 zł (sto jedenaście tysięcy trzysta dziewięćdziesiąt dziewięć złotych i 9/100) przyjmując, że podstawa wymiaru kapitału początkowego wynosi 1.008,46 zł (jeden tysiąc osiem złotych 46/100), a wskaźnik wysokości podstawy wymiaru kapitału początkowego wynosi 82,60 %.

2. umarza postępowanie w pozostałym zakresie zaskarżonej decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych(...) Oddział w W. z dnia 7 września 2017 r. znak: (...) (...) w zakresie zmienionej decyzji, decyzjami Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W.: z dnia 13 lutego 2018 r. znak: (...) (...) oraz z dnia 21 września 2018 r. znak: (...) (...)

UZASADNIENIE

A. C. w dniu 19 stycznia 2018 roku złożył odwołanie od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W. z dnia 7 września 2017 r. znak: (...) (...)Odwołujący zarzucił zaskarżonej decyzji błędne ustalenie okresu zatrudnienia w Warsztatach Szkolnych, bowiem był tam zatrudniony w okresie od dnia 8 czerwca 1973 roku do dnia 30 września 1975 roku, a nie od dnia 8 czerwca 1973 roku do dnia 28 lutego 1974 roku. Wysokość jego zarobków wynosiła 2 100 zł plus premia uznaniowa 10% wysokości wynagrodzenia, którą otrzymywał wraz z każdą wypłatą. Ponadto odwołujący wskazał, że świadectwo pracy potwierdzające jego zatrudnienie w spółce (...) zostało wystawione przez osobę upoważnioną tj. Dyrektora spółki (...), dlatego ZUS powinien uznać również ten okres zatrudnienia przy ustalaniu wysokości kapitału początkowego. (odwołanie – k. 3 a.s.)

Zakład Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W. w odpowiedzi na odwołanie z dnia 19 stycznia 2018 roku wniósł o jego oddalenie. Organ rentowy uzasadniając swoje stanowisko wskazał, że ustalił ubezpieczonemu wartość kapitału początkowego na dzień 1 stycznia 1999 roku w wysokości 108 124,06 zł. Ubezpieczony w zaskarżonej decyzji udowodnił staż pracy na dzień 1 stycznia 1999 roku w wysokości 22 lat, 11 miesięcy i 14 dni. Podstawa wymiaru kapitału początkowego została ustalona z kolejnych 10 lat kalendarzowych 1976 – 1985, wskaźnik wysokości podstawy wymiaru kapitału początkowego wyniósł 82,60 %. ZUS nie uwzględnił okresu zatrudnienia w (...) A.-L. od dnia 6 sierpnia 1990 roku do 31 maja 1991 roku, ponieważ świadectwo pracy z dnia 31 maja 1991 roku nie zostało podpisane przez osobę, której nazwisko widnieje na pieczątce imiennej. Do stażu pracy w kapitale początkowym organ uwzględnił okres zatrudnienia w Warsztatach Szkolnych od dnia 8 czerwca 1973 roku do 30 września 1975 roku i przyjął do obliczenia podstawy wymiaru kapitału początkowego za rok 1973 minimalne wynagrodzenia w wysokości 6 766,59 zł (od dnia 8 czerwca 1973 roku do 31 grudnia 1973 roku), za rok 1974 w łącznej wysokości 23 000 zł, za rok 1975 w wysokości 25 200 zł. Kolejną decyzją z dnia 13 lutego 2018 roku organ rentowy uwzględnił do podstawy wymiaru kapitału początkowego prawidłowy dochód za rok 1975 z Warsztatów Szkolnych z wysokości 18 900 zł na podstawie angażu z dnia 22 kwietnia 1974 roku (9 x 2 100 zł). Organ rentowy zaznaczył, że ubezpieczony nie przedstawił żadnych dowodów na potwierdzenie wysokości faktycznie otrzymywanej premii. Ponadto ZUS potwierdził okres prowadzenia działalności gospodarczej ubezpieczonego od dnia 1 lipca 1976 roku do dnia 31 maja 1990 roku oraz wysokość podstaw wymiaru składek za lata 1976 – 1990. Cały ten okres został uwzględniony do obliczenia wartości kapitału początkowego. (odpowiedź na odwołanie – k. 4 – 5 a.s.)

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

A. C. urodzony w dniu (...), w okresie od dnia 8 czerwca 1973 roku do 30 września 1975 roku był zatrudniony na podstawie umowy o pracę w Warsztatach Szkolnych (...) Szkoły Budowlanej Nr (...) w W. na stanowisku technologa. Otrzymywał wynagrodzenie w wysokości 2 100 zł miesięcznie oraz premię uznaniową w wysokości 10 %. (świadectwo pracy, k. 7 akt kapitałowych)

W okresie od dnia 17 września 1973 roku do dnia 20 czerwca 1974 roku pracował w Technikum Budowlanym Nr (...) w W. na podstawie umowy zlecenie jako nauczyciel praktycznej nauki zawodu. (umowa zlecenia, k. 11 akt kapitałowych)

A. C. w okresie od dnia 15 października 1975 roku do dnia 15 grudnia 1975 roku na podstawie umowy o prace na stanowisku technika w Kombinacie Budownictwa Miejskiego (...) – Ż.. (zaświadczenia, k. 13 – 15 akt kapitałowych)

W okresie od dnia 20 lipca 1976 roku do dnia 23 marca 1979 roku odwołujący prowadził własną działalność gospodarczą za pośrednictwem Spółdzielni (...) . (zaświadczenie, k. 17 akt kapitałowych)

Ubezpieczony prowadził własną działalność gospodarczą za pośrednictwem Spółdzielni (...) w okresie od 12 lutego 1979 roku do dnia 31 lipca 1990 roku. (zaświadczenie, k.19 akt kapitałowych)

Odwołujący w okresie od dnia 6 sierpnia 1990 roku do dnia 31 maja 1991 roku był zatrudniony w (...) Zakładach (...) - (...) Sp. z o.o. w L. na stanowisku kierownika zakładu, z tego tytułu otrzymał wynagrodzenie w wysokości 900 000 starych zł. (zaświadczenie, k. 23 akt kapitałowych; oryginał świadectwa pracy - akta kapitałowe; zeznania odwołującego A. C. protokół z rozprawy z dnia 24 maja 2018 roku, k. 16 – 18 a.s. oraz protokół z rozprawy z dnia 13 września 2018 roku, k. 27- 28 a.s.)

A. C. w dniu 4 lipca 2017 roku złożył wniosek do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (...)Oddział w W. o ustalenie kapitału początkowego. (wniosek o ustalenie kapitału początkowego z dnia 4 lipca 2017 roku, k. 1 – 6 akt kapitałowych)

Decyzją z dnia 7 września 2017 roku znak sprawy: (...) (...), Zakład Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W. Inspektorat w L. dokonał przeliczenia kapitału początkowego A. C. na dzień 1 stycznia 1999 roku. Na podstawie tej decyzji organ ustalił, że podstawa wymiaru kapitału początkowego wynosi 1 008,46 zł, okresy składkowe wynoszą łącznie 22 lat, 11 miesięcy i 14 dni. Podstawa wymiaru kapitału początkowego została ustalona z kolejnych 10 lat kalendarzowych 1976 – 1985, wskaźnik wysokości podstawy wymiaru kapitału początkowego wyniósł 82,60 %. ZUS nie uwzględnił okresu zatrudnienia w (...) A.-L. od dnia 6 sierpnia 1990 roku do 31 maja 1991 roku, ponieważ świadectwo pracy z dnia 31 maja 1991 roku nie zostało podpisane przez osobę, której nazwisko widnieje na pieczątce imiennej. Obliczony w ten sposób kapitał początkowy ustalony przez organ rentowy wyniósł 108 124,06 zł .(decyzja z dnia 7 września 2017 roku, k. 65 akt kapitałowych)

A. C. złożył od powyższej decyzji odwołanie inicjując niniejsze postepowanie. (odwołanie k. 3 a.s.)

Zakład Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W. Inspektorat w L. decyzją z dnia 13 lutego 2018 roku, znak: (...) (...), dokonał ponownego przeliczenia kapitału początkowego ubezpieczonego na dzień 1 stycznia 1999 roku. Na podstawie tej decyzji organ ustalił, że podstawa wymiaru kapitału początkowego wynosi 1 008,46 zł, okresy składkowe wynoszą łącznie 22 lat, 11 miesięcy i 14 dni. Podstawa wymiaru kapitału początkowego została ustalona z kolejnych 10 lat kalendarzowych 1976 – 1985, wskaźnik wysokości podstawy wymiaru kapitału początkowego wyniósł 82,60 %. ZUS nie uwzględnił okresu zatrudnienia w (...) A.-L. od dnia 6 sierpnia 1990 roku do 31 maja 1991 roku, ponieważ świadectwo pracy z dnia 31 maja 1991 roku nie zostało podpisane przez osobę, której nazwisko widnieje na pieczątce imiennej. Obliczony w ten sposób kapitał początkowy ustalony przez organ rentowy wyniósł 108 124,06 zł .(decyzja z dnia 13 lutego 2018 roku, k. 82 akt kapitałowych)

Zakład Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W. Inspektorat w L. w dniu 21 września 2018 roku, wydał decyzję znak: (...) (...) o ponownym ustaleniu kapitału początkowego, ustalając jego wysokość na 108 709,26 zł na dzień 1 stycznia 1999 roku, uwzględnił tym samym okresy składkowe na łącznie 23 lata 1 miesiąc i 14 dni. Nadal jednak nie uwzględnił okresu zatrudnienia w (...) A.-L. od dnia 6 sierpnia 1990 roku do 31 maja 1991 roku, ponieważ okres ten nie został wystarczająco udowodniony. (decyzja z dnia 21 września 2018 roku akta kapitałowe)

Na rozprawie w dniu 24 maja 2018 roku pełnomocnik organu rentowego wniósł o umorzenie postępowania w zakresie jakim decyzja z dnia 13 lutego 2018 roku zmieniła decyzję z dnia 7 września 2017 roku. (protokół z rozprawy z dnia 24 maja 2018 roku, k. 17 a.s.)

Pismem procesowym z dnia 27 września 2018 roku pełnomocnik organu rentowego wniósł o umorzenie postępowania w zakresie jakim decyzja z dnia 7 września 2017 roku znak sprawy: (...) (...) została zmieniona decyzją z dnia 21 września 2018 roku, znak: (...) (...)(pismo procesowe ZUS z dnia 27 września 2018 roku, k. 30 a.s.)

Na prośbę Sądu, Zakład Ubezpieczeń Społecznych (...)Oddział w W. dokonał wyliczenia hipotetycznej wysokości kapitału początkowego z uwzględnieniem zarobków ubezpieczonego za okres od 6 sierpnia 1990 roku do 31 maja 1991 roku. Obliczona w ten sposób wysokość kapitału początkowego wyniosła 111 399,09 zł. (zarządzenie k. 18 a.s., stanowisko komórki merytorycznej ZUS k. 19 a.s.)

Powyższy stan faktyczny Sąd Okręgowy ustalił na podstawie dokumentów złożonych do akt sprawy oraz znajdujących się w aktach kapitałowych oraz zeznań odwołującego A. C..

Sąd oparł swe ustalenia w szczególności na dokumencie oryginale świadectwa pracy z dnia 31 maja 1991 roku wystawionego przez (...) Sp. z o.o. w L., podpisanym przez Dyrektora Spółki (...), przedłożonym do akt przez ubezpieczonego na rozprawie w dniu 13 września 2018 roku, którego organ rentowy nie kwestionował.

Zeznania odwołującego się A. C. Sąd uznał za wiarygodne, były rzeczowe i spójne z materiałem dowodowym w postaci dokumentów i nie budziły wątpliwości Sądu.

Sąd uznał tak ustalony stan faktyczny za wystarczający do wydania rozstrzygnięcia w niniejszej sprawie.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Odwołanie A. C. od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W. z dnia 7 września 2017 r. znak: (...) (...) okazało się zasadne.

Istota sporu w rozpatrywanej sprawie koncentrowała się wokół zaskarżonej decyzji organu rentowego wydanej w przedmiocie ustalenia wysokości kapitału początkowego ubezpieczonego. A. C. nie zgodził się z wyliczonymi przez ZUS kwotami kapitału początkowego wskazując, że organ rentowy nie uwzględnił okresu zatrudnienia w Warsztatach Szkolnych od dnia 8 czerwca 1973 roku do 30 września 1975 roku, ponieważ błędnie ustalił ten okres jedynie do dnia 28 lutego 1974 roku, oraz nie uwzględnił kwot wynagrodzenia uzyskanego przez niego z tytułu zatrudnienia w (...) A.-L. od dnia 6 sierpnia 1990 roku do 31 maja 1991 roku.

Zgodnie z art. 173 ust. 1 ustawy emerytalnej kapitał początkowy ustala się dla ubezpieczonych urodzonych po dniu 31 grudnia 1948 roku, którzy przed dniem wejścia w życie ustawy opłacali składki na ubezpieczenie społeczne lub za których składki opłacali płatnicy składek. Wartość kapitału początkowego ustala się na dzień wejścia w życie ustawy, tj. na dzień 1 stycznia 1999 roku (ust. 3). Z kolei w myśl art. 174 ust. 1 i 2 ustawy kapitał początkowy ustala się na zasadach określonych w art. 53, z uwzględnieniem ust. 2-12. Przy ustalaniu kapitału początkowego przyjmuje się przebyte przed dniem wejścia w życie ustawy:

1) okresy składkowe, o których mowa w art. 6;

2) okresy nieskładkowe, o których mowa w art. 7 pkt 5;

3) okresy nieskładkowe, o których mowa w art. 7 pkt 1-3 i 6-12, w wymiarze nie większym niż określony w art. 5 ust. 2.

W treści odwołania A. C. podniósł wobec skarżonej decyzji zastrzeżenia, które dotyczyły nieuwzględnienia przez organ rentowy okresu zatrudnienia w Warsztatach Szkolnych od dnia 8 czerwca 1973 roku do 30 września 1975 roku oraz nie uwzględnienia kwot wynagrodzenia uzyskanego przez niego z tytułu zatrudnienia w (...) A.-L. od dnia 6 sierpnia 1990 roku do 31 maja 1991 roku.

Przeprowadzone przez Sąd postępowanie dowodowe dało podstawy do stwierdzenia wskazywanych przez ubezpieczonego nieprawidłowości po stronie Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, które prowadziłyby do błędnego wyliczenia wartości kapitału początkowego ubezpieczonego.

W pierwszej kolejności Sąd zbadał zasadność odwołania A. C. dotyczącego nie uwzględnienia przez organ rentowy jego okresu zatrudnienia w (...) A.-L. od dnia 6 sierpnia 1990 roku do 31 maja 1991 roku, ponieważ zdaniem ZUS okres ten nie został wystarczająco udowodniony.

Sąd zważył, że zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy z 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (j.t. Dz.U.2017.1383 ze zm.) ubezpieczonemu przy ustalaniu prawa do emerytury i renty i obliczaniu ich wysokości uwzględnia się z zastrzeżeniem ust. 2-5 następujące okresy: składkowe, o których mowa w art. 6, nieskładkowe, o których mowa w art. 7. Z tym, że okresy nieskładkowe uwzględnia się w wymiarze nieprzekraczającym jednej trzeciej udowodnionych okresów składowych (art. 5 ust. 2).

Przeprowadzone przez Sąd postępowanie dowodowe dało podstawy do stwierdzenia wskazywanych przez ubezpieczonego nieprawidłowości po stronie Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, które prowadziłyby do błędnego wyliczenia wartości kapitału początkowego ubezpieczonego.

Sąd nie podzielił ustaleń organu rentowego, na podstawie których kwestionował wiarygodność dokumentu w postaci świadectwa pracy z dnia 31 maja 1991 roku. Ubezpieczony w trakcie postępowania sądowego przedłożył do akt oryginał przedmiotowego świadectwa pracy z dnia 31 maja 1991 roku wystawionego przez (...) Sp. z o.o. w L., podpisanego przez Dyrektora Spółki (...). Organ rentowy nie kwestionował jego rzetelności i prawdziwości. Zeznania ubezpieczonego i przedłożony oryginał świadectwa pracy nie pozostawiały już żadnych wątpliwości, co do tego, że A. C. udowodnił okres swego zatrudnienia (...) Sp. z o.o. w L..

Mając na względzie powyższe ustalenia, Sąd Okręgowy w pkt 1 wyroku na podstawie art. 477 ^{( 14)} § 2 k.p.c. zmienił zaskarżoną decyzję Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W. z dnia 7 września 2017 r. znak: (...) (...) w ten sposób, że ustalił wartość kapitału początkowego odwołującego A. C. na dzień 1 stycznia 1999 roku w kwocie 111.399,09 zł (sto jedenaście tysięcy trzysta dziewięćdziesiąt dziewięć złotych i 9/100) przyjmując, że podstawa wymiaru kapitału początkowego wynosi 1.008,46 zł (jeden tysiąc osiem złotych 46/100), a wskaźnik wysokości podstawy wymiaru kapitału początkowego wynosi 82,60 %.

Sąd miał na uwadze, że Zakład Ubezpieczeń Społecznych(...)Oddział w W. Inspektorat w L. decyzją z dnia 13 lutego 2018 roku, znak: (...) (...) oraz z dnia 21 września 2018 roku, znak: (...) (...)ponownie ustalił wysokość kapitału początkowego na 108 709,26 zł na dzień 1 stycznia 1999 roku, w przedmiotowej decyzji uwzględnił okresy składkowe na łącznie 23 lata 1 miesiąc i 14 dni. W przedmiotowych decyzjach ZUS uwzględnił część roszczenia odwołującego, bowiem uwzględnił jego okres zatrudnienia w Warsztatach Szkolnych od dnia 8 czerwca 1973 roku do 30 września 1975 roku.

Zgodnie z art. 477 ¹³ § 1 k.p.c. zmiana przez organ rentowy zaskarżonej decyzji lub wojewódzki zespół do spraw orzekania o niepełnosprawności zaskarżonego orzeczenia przed rozstrzygnięciem sprawy przez sąd – przez wydanie decyzji lub orzeczenia uwzględniającego w całości lub w części żądanie strony – powoduje umorzenie postępowania w całości lub w części. Poza tym zmiana lub wykonanie decyzji lub orzeczenia nie ma wpływu na bieg sprawy.

W orzecznictwie wskazuje się, że powyższy przepis ma jednoznaczne brzmienie, z którego nie da się wyprowadzić wniosku, że chodzi w nim wyłącznie o zmianę przez organ rentowy zaskarżonej decyzji w drodze wydania decyzji zmieniającej. Zmiana ta może nastąpić przez wydanie – stosownie do okoliczności danej sprawy – każdej decyzji, byleby tylko jej skutkiem było uwzględnienie w całości lub w części żądania strony objętego przedmiotem zaskarżonej decyzji (zob. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 25 stycznia 2012r., II UK 225/11). Wskazana w art. 477 ¹³ k.p.c. "zmiana zaskarżonej decyzji" nie musi polegać na wydaniu nowej decyzji zmieniającej zaskarżoną, ale na wydaniu takiej decyzji,
której skutkiem jest uwzględnienie w całości lub w części żądania strony objętego przedmiotem zaskarżonej decyzji. Nie będzie to więc jedynie wprost decyzja zmieniająca, lecz również decyzja anulującą decyzję wcześniejszą, byleby wynikało z niej, że rozstrzyga
o przedmiocie tej wcześniejszej decyzji i to zgodnie z żądaniem odwołania (por. orzeczenia: Sądu Apelacyjnego w Lublinie z dnia 27 lutego 2013r., III AUa 910/12, z dnia 24 czerwca 2015r., III AUa 246/15 oraz Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 5 września 2013r., III AUa 1432/12).

Powyżej opisana sytuacja miała miejsce w przypadku wydania decyzji z dnia 21 września 2018 roku, wydał decyzję znak: (...) (...)na mocy której Zakład Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W. ustalił, że na dzień 1 stycznia 1999 roku udowodnione zostały okresy składkowe i nieskładkowe wynoszą łącznie 23 lata 1 miesiąc i 14 dni.

Niewątpliwie organ rentowy uznał okresy składkowe i nieskładkowe, które zostały udowodnione w sumie 23 lata 1 miesiąc i 14 dni, tj. uwzględnił część żądania odwołującego w zakresie zatrudnienia A. C. w Warsztatach Szkolnych w okresie od dnia 8 czerwca 1973 roku do 30 września 1975 roku, dlatego też w tym zakresie należało umorzyć postepowanie, o czym Sąd orzekł na podstawie art. 477 ¹³ § 1 k.p.c. w pkt 2 wyroku.

SSO Monika Rosłan-Karasińska

Zarządzenie: Odpis wyroku wraz z uzasadnieniem doręczyć pełnomocnikowi odwołującego.

MW