Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VII U 1292/17

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 29 października 2018 r.

Sąd Okręgowy Warszawa - Praga w Warszawie VII Wydział Pracy
i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: SSO Dorota Michalska

Protokolant: Anna Bańcerowska

po rozpoznaniu w dniu 16 października 2018 r. w Warszawie

sprawy W. S. (1)

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W.

o przeliczenie kapitału początkowego

na skutek odwołania W. S. (1)

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W.

z dnia 22 maja 2017 r. znak: (...)

I.  odrzuca odwołanie w zakresie rozstrzygniętym wyrokiem tut. Sądu z dnia 21 lipca 2017r. sygn. akt VII U 1763/16

II.  oddala odwołanie w pozostałym zakresie.

UZASADNIENIE

W. S. (1) w dniu 21 czerwca 2017 roku odwołał się od decyzji organu rentowego z 22 maja 2017 roku, znak: (...) ustalającej wysokość kapitału początkowego. Ubezpieczony wniósł uwzględnienie przy wyliczaniu kapitału początkowego:

całego okresu zatrudnienia w Kowalstwo A. J. od 1 maja 1983 roku do 31 lipca 1984 roku;

4 miesięcy okresu pozostawania bez pracy od 1 stycznia 1983 roku do 30 kwietnia 1983 roku oraz „odprawy-odszkodowania” w kwocie 34.200 zł;

zamiast przyjętych za rok 1983 – 66.000 zł, uwzględnienie 130.200 zł wynikających z ww. odszkodowania i wynagrodzenia za okres zatrudnienia w Kowalstwo A. J.;

przy obliczaniu WWPW za rok 1984 przyjęcie dochodów w wysokości 165.000 zł zamiast 106.000 zł;

okresu składkowego w wymiarze 252 miesięcy zamiast 246 miesięcy;

lal kalendarzowych 1982-1991 jako bardziej korzystnych;

Ubezpieczony wniósł również o uwzględnienie wynagrodzeń z okresu od 1 czerwca 1989 roku do 31 grudnia 1989 roku w łącznej kwocie 322.3603,00 zł, które wynikają z załączonych do odwołania list płac. Za rok 1990 ubezpieczony wniósł o przyjęcie minimalnej płacy z powodu braku listy płac, natomiast za rok 1991 na podstawie załączonych do odwołania list płac ( odwołanie z 21 czerwca 2017 roku, k. 2 - 6 a.s.).

Zakład Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W. w odpowiedzi na odwołanie wniósł o oddalenie odwołania na podstawie art. 477 14 § 1 k.p.c.

W uzasadnieniu swojego stanowiska organ rentowy wskazał, że w zaskarżonej decyzji podstawa wymiaru kapitału została ustalona z kolejnych 10 lat kalendarzowych 1979-1988, a wwpw kapitału początkowego wyniósł 109,64%.

Odnosząc się do zarzutów podniesionych przez ubezpieczonego organ rentowy wyjaśnił, że okres zatrudnienia ubezpieczonego w zakładzie pracy Kowalstwo A. J. od 1 maja 1983 roku do 31 maja 1984 roku (13 miesięcy) został poświadczony przez organ rentowy we własnym zakresie. Organ rentowy zaznaczył, że prawidłowość ustalonego okresu zatrudnienia została potwierdzona prawomocnym wyrokiem Sądu z 21 lipca 2017 roku, sygn. akt VII U 1763/16. Do stażu pracy organ rentowy nie uwzględnił również okresu pozostawania bez pracy od 1 stycznia 1983 roku do 30 kwietnia 1983 roku (4 miesiące), ponieważ w postępowaniu o sygn. akt VII U 1763/16 Sąd zbadał te okoliczność. Organ rentowy wskazał, że skoro okres ten nie jest okresem ubezpieczenia w rozumieniu ustawy emerytalnej, to tym samym nie ma podstaw do ustalenia za ten okres podstawy wymiaru (wyliczona samodzielnie „odprawa-odszkodowanie" w kwocie 34 200 zł). Do ustalenia podstawy wymiaru kapitału za rok 1983 organ rentowy przyjął kwotę podstawy wymiaru składki za okres zatrudnienia od maja do grudnia 1983 roku w zakładzie (...) w wysokości 66.000 zł, zgodnie z poświadczeniem z 18 maja 2017 roku. Zdaniem organu rentowego samodzielnie wyliczona przez odwołującego się „odprawa-odszkodowanie" w wysokości 32.200 zł nie stanowi podstawy wymiaru składki na ubezpieczenie społeczne. Do ustalenia podstawy wymiaru kapitału za rok 1984 organ rentowy przyjął kwotę podstawy wymiaru składki za okres zatrudnienia od stycznia do maja 1984 roku w zakładzie (...) w wysokości 2.5000 zł, zgodnie z poświadczeniem z 18 maja 2017 roku oraz za okres zatrudnienia od października do grudnia 1984 roku w Przedsiębiorstwie (...) w wysokości 81.000 zł, zgodnie z poświadczeniem z 12 września 2016 roku. Łączna podstawa wymiaru za rok 1984 wyniosła 106.000 zł. Organ rentowy wskazał, że nie znajduje podstaw do zwiększenia w ustaleniu wartości kapitału początkowego liczby okresów składkowych, przyjętych w zaskarżonej decyzji z 22 maja 2017 roku z 246 miesięcy do 252 miesięcy.

Odnosząc się do oryginałów list płac ze zlikwidowanego Przedsiębiorstwa (...) załączonych do odwołania organ rentowy wskazał, że nie uznał ich za wiarygodne i stanowiące podstawę do ponownego ustalenia wartości kapitału początkowego. Zdaniem organu rentowego nie bez znaczenia jest okoliczność, że na niektórych listach płac poczynione zostały skreślenia (zamazania), co uniemożliwia pełne ich odczytanie. Zamazania treści zostały dokonane zwłaszcza na rubrykach dot. składników wynagrodzenia, co czyni niemożliwym ustalenie rodzaju składnika wynagrodzenia i czy stanowił on podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne w tamtych latach. ( odpowiedź na odwołanie z 6 września 2017 roku, k. 53 - 55 a.s.).

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W. S. (1) w okresie od 22 sierpnia 1978 roku do 31 grudnia 1982 roku był zatrudniony w (...) (...) na stanowisku asystenta oraz starszego asystenta. Umowa została rozwiązania z powodu likwidacji stanowiska starszego asystenta ( świadectwo pracy z 31 grudnia 1982 roku, k. nienumerowana tom I akt kapitałowych, pismo z 30 listopada 1982 roku dot. przyczyn rozwiązania umowy o pracę, k. nienumerowana tom I akt kapitałowych).

W okresie od 1 maja 1983 roku do 31 maja 1984 roku był zatrudniony w Kowalstwo A. J. i z tytułu zawartej umowy o pracę był zgłoszony do ubezpieczeń społecznych z następującymi podstawami wymiaru składek za:

maj 1983 roku – 12.000 zł

czerwiec 1983 roku – 12.000 zł

lipiec 1983 roku – 12.000 zł

sierpień 1983 roku – 10.000 zł

wrzesień 1983 roku – 5.000 zł

październik 1983 roku – 5.000 zł

listopada 1983 roku - 5.000 zł

grudzień 1983 roku - 5.000 zł

styczeń 1984 roku - 5.000 zł

luty 1984 roku - 5.000 zł

marzec 1984 roku - 5.000 zł

kwiecień 1984 roku - 5.000 zł

maj 1984 roku - 5.000 zł

( poświadczenie dla celów świadczeń emerytalno-rentowych z 18 maja 2017 roku, k. nienumerowane tom I akt kapitałowych)

Z tytułu zatrudnienia w oparciu o umowę o pracę na stanowisku dyrektora technicznego w Przedsiębiorstwie (...) z siedzibą w B. ubezpieczony podlegał ubezpieczeniom społecznym od 1 października 1984 roku do 31 maja 1989 roku, od 1 lipca 1993 roku do 31 stycznia 1994 roku, od 1 lutego 1994 roku do 31 grudnia 1995 roku , od 1 stycznia 1996 roku do 31 marca 1997 roku, od 1 kwietnia 1997 roku do 31 grudnia 1998 roku. Za ww. okresy zatrudnienia W. S. (1) był zgłoszony do ubezpieczeń społecznych z następującymi podstawami wymiaru składek za:

1984 rok – 81.000 zł stara waluta;

1985 rok - 395.090 zł stara waluta;

1986 rok - 465.261 zł stara waluta;

1987 rok - 598.812 zł stara waluta;

1988 rok - 767.633 zł stara waluta;

1989 roku (styczeń – maj) - 499.900 zł stara waluta;

1993 rok (lipiec-grudzień) - 18.148 zł;

1994 rok - 14.382 zł;

1995 rok - 1.468,80 zł;

1996 rok - 5.712,00 zł;

1997 rok - 3.712,80 zł;

1998 rok - 3.141,60 zł.

Od 1 czerwca 1989 roku do 30 czerwca 1993 roku Przedsiębiorstwo (...) rozliczało się deklaracji bezimiennych. W wyniku przeprowadzonej przez organ rentowy kontroli wykazano następujące podstawy:

styczeń – grudzień 1990 roku - 23.880.176 zł,

styczeń – grudzień 1991 roku - 41.703.103 zł,

styczeń – grudzień 1992 roku - 43.593.200 zł (brak danych za marzec 1992 roku),

styczeń – kwiecień 1993 roku - 22.209.000 zł (brak danych za maj – czerwiec 1993 roku). ( poświadczenie dla celów świadczeń emerytalno-rentowych z 12 września 2016 roku, k. nienumerowane tom I akt kapitałowych).

Od 1989 roku listy płac Przedsiębiorstwa (...) sporządzała księgowa J. K. (1). Wysokości wynagrodzenia ustalone na podstawie list płac różniły się od wysokości wynagrodzenia wskazanych przez J. K. (1) w zaświadczeniach Rp-7. Pracownicy Przedsiębiorstwa (...) mieli wypłacane, poza wynagrodzeniem (zasadniczymi i za godziny nadliczbowe) oraz premią uznaniową, „premie za przygotowywanie dodatkowych posiłków regeneracyjny we własnym zakresie”, „premie za prace wykonane własnymi urządzeniami i sprzętem na ternie miejskim przyległym do działki (...). Dyrektorem zakładu pracy był wówczas W. S. (2), ojciec odwołującego ( zeznania świadka J. K. (1), k. 99 – 100 a.s., zeznania świadka B. R. (1), k. 98 – 99 a.s., pismo organu rentowego z 23 kwietnia 2018 roku, k. 104 a.s., zaświadczenie Rp-7 dotyczące B. R., k. nienumerowana tom I akt kapitałowych, zaświadczenie Rp-7 dotyczące J. K., k. nienumerowana tom I akt kapitałowych, listy płac za okres od czerwca 1989 roku do grudnia 1989 roku, za luty 1990 oraz za okres od stycznia 1991 roku do grudnia 1999 roku, k. nienumerowane akt kapitałowych, listy płac za okres od stycznia do maja 1989 roku, k. 96 a.s.)

Decyzją z 28 września 2016 roku, znak: (...), Zakład Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W. ponownie ustalił dla W. S. (1) kapitał początkowy na kwotę 111.606,00 zł. Organ rentowy uznał za udowodniony staż pracy na dzień 1 stycznia 1999 roku w wysokości 20 lat, 8 miesięcy i 18 dni. Ww. decyzją organ rentowy do stażu pracy zaliczył okres zatrudnienia ubezpieczonego w Przedsiębiorstwie (...) sp. z o.o. w W.. ( decyzja z 28 września 2016 roku, k. nienumerowana tom I akt kapitałowych)

W. S. (1) w dniu 10 listopada 2016 roku złożył odwołanie od decyzji z 28 września 2016 roku, znak: (...), ponownie ustalającej wysokość kapitału początkowego inicjując postępowanie VII U 1763/16. W uzasadnieniu odwołania wskazał, że organ rentowy niezasadnie nie zaliczył do stażu pracy okresu zatrudnienia w Kowalstwo A. J. od 1 maja 1983 roku do 30 września 1983 roku (pełen etat), od 1 października 1983 roku (1/2 etatu) – łącznie 15 miesięcy okresu składkowego. Ubezpieczony podniósł również, że niezasadnie nie został zaliczony okres zatrudnienia w Przedsiębiorstwie (...) od 1 czerwca 1989 roku do 30 czerwca 1993 roku – łącznie 49 miesięcy okresów składkowych. Ubezpieczony dodał, że do stażu pracy powinien zostać zaliczony również okres 4 miesięcy pozostawania bez pracy po likwidacji stanowiska w P. od 1 stycznia 1983 roku do 30 kwietnia 1983 roku. ( odwołanie z 10 listopada 2016 roku, k. 2 – 4 akt VII U 1763/16)

Po wpływie odwołanie i ponownej analizie akt sprawy organ rentowy decyzją z 16 listopada 2016 roku, znak: (...)-2014, ponownie ustalił wartość kapitału początkowego i zaliczył do stażu pracy okres zatrudnienia w Przedsiębiorstwie (...) S.A. od 1 czerwca 1989 roku do 30 czerwca 1993 roku. Staż pracy ustalony na dzień 1 stycznia 1999 roku wniósł 24 lata, 5 miesięcy i 18 dni. Okres od 1 listopada 1991 roku do 29 lutego 1992 roku był już uwzględniony do stażu pracy w zaskarżonej decyzji z 28 września 2016 roku. Okres od 1 stycznia 1983 roku do 30 kwietnia 1984 roku nie został uwzględniony jako składkowy/nieskładkowy ponieważ ubezpieczony nie podlegał w tym okresie ubezpieczeniom społecznym. Okres zatrudnienia od 1 maja 1983 roku do 31 lipca 1984 roku w zakładzie pracy Kowalstwo A. J. nie został zaliczony, ponieważ brak było dowodów potwierdzających podleganie przez W. S. (1) ubezpieczeniom społecznym ( decyzja z 16 listopada 2016 roku, k. nienumerowana tom I akt kapitałowych).

Ubezpieczony odwołał się również od decyzji z dnia 16 listopada 2016 roku inicjując postępowanie VII U 44/17. W uzasadnieniu swojego stanowiska odnośnie tej decyzji odwołujący ponowił argumentację podniesioną w odwołaniu od decyzji z 28 września 2016 roku. Ubezpieczony konsekwentnie wskazywał, że przy uwzględnieniu wyżej wymienionych okresów wyliczony przez organ rentowy staż pracy powinien uznać za udowodniony staż pracy wynoszący 256 miesięcy okresów składkowych i 1/3 z 85 miesięcy okresów nieskładkowych. ( odwołanie z 19 grudnia 2016 roku, k. 2 – 4 akt VII U 44/17)

Zarządzeniem z 19 stycznia 2017 roku Sąd połączył do wspólnego rozpoznania sprawy z odwołania od decyzji z 28 września 2016 roku oraz z 16 listopada 2016 roku. ( zarządzenie z 19 stycznia 2017 roku, k. 8 akt VII U 44/17)

W dniu 22 maja 2017 roku organ rentowy wydał kolejną decyzję ponownie ustalająca kapitał początkowy ubezpieczonego. Organ rentowy ponownie ustalając wysokość kapitału początkowego uwzględnił okres zatrudnienia w zakładzie pracy Kowalstwo A. J. od 1 maja 1983 roku do 31 maja 1984 roku. Do obliczenia podstawy wymiaru kapitału początkowego oraz obliczenia wskaźnika wysokości tej podstawy organ rentowy przyjął przeciętną podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne z 10 lat kalendarzowych tj. od 1 stycznia 1979 roku do 31 grudnia 1988 roku. Wskaźnik wysokości podstaw podstawy wymiaru kapitału początkowego wyniósł 109,64%. Okresy składkowe organ rentowy ustalił na 20 lat, 6 miesięcy i 18 dni (246 miesięcy), a okresy nieskładkowe na 5 lat (60 miesięcy) ( decyzja z 22 maja 2017 roku, k. nienumerowana tom I akt kapitałowych, obliczenie wskaźnika wysokości podstawy wymiaru kapitału początkowego, k. nienumerowana tom I akt kapitałowych).

W. S. (1) wniósł odwołanie od decyzji z 22 maja 2017 roku inicjując niniejsze postępowanie. ( odwołanie z 21 czerwca 2017 roku, k. 2 - 6 a.s.)

Wyrokiem z 21 lipca 2017 roku Sąd Okręgowy Warszawa-Praga w Warszawie w sprawie VII U 1763/16 po rozpoznaniu odwołania W. S. (1) w pkt 1 umorzył postępowanie w zakresie w jakim decyzja z 28 września 2016 roku, znak: (...), została zmieniona decyzjami z 16 listopada 2016 roku i 22 maja 2017 roku, a w pkt 2 oddalił odwołanie w pozostałym zakresie. Ubezpieczony nie odwołał się od tego wyroku ( wyrok z 21 lipca 2017 roku, k. 54 akt VII U 1763/16)

Powyższych ustaleń stanu faktycznego Sąd dokonał w oparciu o powołane dokumenty zgromadzone w aktach organu rentowego oraz znajdujące się w aktach sprawy, których strony postępowania nie kwestionowały. Dodatkowo podstawę dokonanych ustaleń stanowiły częściowo zeznania świadków J. K. (1) ( k. 99 – 100 a.s.), B. R. (1) ( k. 98 – 99 a.s.) i zeznania ubezpieczonego ( k. 147 – 147v a.s.).

Sąd uznał za wiarygodne zeznania złożone przez świadków jedynie w takim zakresie, w jakim informacje płynące z zeznań tych osób były ze sobą spójne i wzajemnie się uzupełniały. Sąd miał na uwadze, że wszyscy przesłuchani świadkowie byli w przeszłości pracownikami Przedsiębiorstwa (...) i przepracowali w tym zakładzie pracy co najmniej kilkanaście lat, w związku z tym zeznania w części, w jakiej przedstawiali ogólnie zasady pracy w zakładzie oraz zasady wynagradzania i premiowania pracowników, były wiarygodne.

Zeznania ubezpieczonego, które potwierdziły w części dokumenty oraz świadkowie, w takim zakresie, jak w przypadku świadków, zostały ocenione jako zasługujące na wiarę i w tym zakresie były podstawą dokonanych ustaleń.

Za niewiarygodne Sąd uznał dane płynące z list płac załączonych przez ubezpieczonego do akt sprawy oraz do akt rentowych. Dane te nie znajdują potwierdzenia w pozostałym materiale dowodowym zgromadzonym w aktach sprawy. Jak wynika z dokumentacji pozostałych pracowników Przedsiębiorstwa (...) (J. K. (1) i B. R. (1)) w wypełnianej przez tą samą księgową dokumentacji występują rozbieżności. Mianowicie wysokość wynagrodzenia ustalana na podstawie list płac oraz wynagrodzenia wpisywane do zaświadczeń Rp-7 pracowników znacznie się różnią. Z uwagi na powyższe nieścisłości uznać należało, że poświadczenie dla celów świadczeń emerytalno-rentowych z 12 września 2016 roku wystawione na podstawie danych posiadanych przez organ rentowych jest jedynym wiarygodnym dokumentem, który przedstawia rzeczywistą wysokość podstawy wymiaru składek z którą odwołujący był zgłoszony do ubezpieczeń społecznych z tytuły zatrudnienia w Przedsiębiorstwie (...).

Strony w toku sprawy nie zgłaszały jakichkolwiek uwag czy zastrzeżeń i w związku z tym Sąd uznał zgromadzony materiał za dostateczny do wydania orzeczenia w sprawie.

Sąd zważył co następuje:

Odwołanie W. S. (1) od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W. z 22 maja 2017 roku, znak: (...) podlegało odrzuceniu jako niedopuszczalne, natomiast w pozostałym zakresie jako niezasadne nie zasługiwało na uwzględnienie.

Analizując zasadność odwołania ubezpieczonego od decyzji z 22 lipca 2017 roku Sąd rozważył możliwość zastosowania w sprawie art. 365 § 1 k.p.c. Wskazany przepis stanowi, że orzeczenie prawomocne wiąże nie tylko strony i sąd, który je wydał, lecz również inne sądy oraz inne organy państwowe i organy administracji publicznej, a w wypadkach w ustawie przewidzianych także inne osoby. Jak wskazał Sąd Apelacyjny w Łodzi w wyroku z 18 lutego 2014 roku (III AUa 811/13, Lex nr 1448555) wynikająca z art. 365 § 1 k.p.c. moc wiążąca orzeczenia merytorycznego, do którego należy wyrok oddalający odwołanie, musi być brana pod uwagę w kolejnym postępowaniu, w jakim pojawia się dana kwestia, nie podlegająca ponownemu badaniu. Związanie orzeczeniem oznacza bowiem niedopuszczalność nie tylko dokonywania ustaleń sprzecznych z nim, ale nawet przeprowadzania postępowania dowodowego w tym zakresie.

Moc wiążąca orzeczenia (art. 365 § 1 k.p.c.) może być rozważana tylko wtedy, gdy rozpoznawana jest inna sprawa niż ta, w której wydano poprzednie orzeczenie oraz gdy kwestia rozstrzygnięta innym wyrokiem stanowi zagadnienie wstępne. Moc wiążąca prawomocnego orzeczenia sądu charakteryzuje się dwoma aspektami. Pierwszy z nich odnosi się tylko do faktu istnienia prawomocnego orzeczenia. Aspekt ten występuje, gdy w poprzednim postępowaniu, w którym zapadło prawomocne orzeczenie nie brała udziału choćby jedna ze stron nowego postępowania, a nie jest ona objęta prawomocnością rozszerzoną. Nie można bowiem takiej strony obciążać dalszymi skutkami wynikającymi z prawomocnego orzeczenia. Drugi aspekt mocy wiążącej prawomocnego orzeczenia jest określony jako walor prawny rozstrzygnięcia (osądzenia) zawartego w treści orzeczenia. Jest on ściśle związany z powagą rzeczy osądzonej (art. 366 § 1 k.p.c.) i występuje w nowej sprawie pomiędzy tymi samymi stronami, choć przedmiot obu spraw jest inny. W nowej sprawie nie może być wówczas zastosowany negatywny (procesowy) skutek powagi rzeczy osądzonej polegający na niedopuszczalności ponownego rozstrzygania tej samej sprawy. Występuje natomiast skutek pozytywny (materialny) rzeczy osądzonej przejawiający się w tym, że rozstrzygnięcie zawarte w prawomocnym orzeczeniu (rzecz osądzona) stwarza stan prawny taki, jaki z niego wynika. Sądy rozpoznające między tymi samymi stronami nowy spór muszą przyjmować, że dana kwestia prawna kształtuje się tak, jak przyjęto to w prawomocnym, wcześniejszym wyroku, a więc w ostatecznym rezultacie procesu uwzględniającym stan rzeczy na datę zamknięcia rozprawy (wyrok Sądu Najwyższego z 11 lutego 2014 roku, I UK 329/13, Lex nr 1444404).

W kwestii podnoszonych przez odwołującego zarzutów odnośnie zaliczenia okresu zatrudnienia w Kowalstwo A. J. wypowiedział się Sąd Okręgowy Warszawa-Praga w Warszawie wydając wyrok z 21 lipca 2017 roku (sygn. VII U 1292/17). Kwestia uwzględnienia okresu zatrudnienia w Kowalstwo A. J. została wyjaśniona i rozstrzygnięta niezgodnie z wnioskiem ubezpieczonego. Stan faktyczny był wówczas taki sam jak ten, który Sąd ustalił rozpoznając przedmiotową sprawę. Zgodnie z poświadczeniem dla celów świadczeń emerytalno-rentowych z 18 maja 2017 roku ubezpieczony z tytułu zatrudnienia w Kowalstwo A. J. podlegał ubezpieczeniom społecznym w okresie od 1 maja 1983 roku do 31 maja 1984 roku. W postępowaniu VII U 1292/17 zostało ustalone, że wyłącznie w tym okresie ubezpieczony był zatrudniony ww. zakładzie pracy. Ubezpieczony nie udowodnił natomiast aby pracował od 1 maja 1983 roku do 31 lipca 1984 roku. Sąd Okręgowy uznał za wiarygodne dane wynikające z poświadczenia dla celów świadczeń emerytalno-rentowych z 18 maja 2017 roku zarówno w zakresie okresów podlegania ubezpieczeniom społecznych, jak i zgłoszonych z tego tytułu podstaw wymiaru składek. Podobnie sytuacja kształtuje się odnośnie żądania ubezpieczonego o uwzględnienie 4 miesięcy pozostawania bez pracy od 1 stycznia 1983 roku do 30 kwietnia 1983 roku do stażu pracy. Okoliczność ta również była przedmiotem analizy w toku postępowania zainicjowanego odwołaniami od decyzji z 28 września 2016 roku oraz z 16 listopada 2016 roku. Sąd Okręgowy podzielił wówczas zdanie organu rentowego, że okres ten nie może zostać uznany za okres zatrudnienia o którym mowa w art. 6 ust 2 pkt 1 lit. 2 ustawy emerytalnej czy też okresem niewykonywania pracy po ustaniu zatrudnienia o którym mowa w art. 6 ust. 2 pkt5 ustawy emerytalnej. Należy podkreślić, że odnośnie ww. kwestii nie zaszły żadne zmiany w stanie faktycznym, a i stan prawny pozostał wciąż niezmieniony. W związku z tym Sąd rozpoznając przedmiotową sprawę, był zobligowany uwzględnić stanowisko, jakie wynika z wyroku Sądu Okręgowego Warszawa-Praga w Warszawie z 21 lipca 2017 roku.

Wobec powyższego, na podstawie art. 199 § 1 pkt 2 k.p.c. oraz art. 477 14 § 1 k.p.c. Sąd Okręgowy orzekł jak w pkt 1 wyroku.

Odnośnie odwołania ubezpieczonego od decyzji z 22 maja 2017 roku w pozostałym zakresie podlegało ono merytorycznemu rozpoznaniu. W pierwszej kolejności należało przeanalizować roszczenie ubezpieczonego o uwzględnienie przy ustalaniu kapitału początkowego odprawy-odszkodowania, które miało mu zostać przyznane przez (...) w wysokości 34.200 zł za okres pozostawania bez pracy. Zgodnie z art. 6 ust. 2 pkt 5 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U. z 2018 r., poz. 1270 t.j., dalej: ustawa emerytalna), za okresy składkowe uważa się również przypadające przed dniem 15 listopada 1991 roku następujące okresy, za które została opłacona składka na ubezpieczenie społeczne albo za które nie było obowiązku opłacania składek na ubezpieczenie społeczne tj.: niewykonywania pracy po ustaniu zatrudnienia, jeżeli za te okresy na podstawie przepisów Kodeksu pracy zostało wypłacone wynagrodzenie lub odszkodowanie (pkt 5).

W myśl art. 7 pkt 3 ustawy emerytalnej okresem nieskładkowym jest okres niewykonywania pracy po ustaniu zatrudnienia, jeżeli za te okresy, na podstawie przepisów Kodeksu pracy, zostało wypłacone odszkodowanie.

Z zestawienia przepisów art. 6 ust. 2 pkt 5 i art. 7 pkt 3 ustawy emerytalnej wynika, że okres przypadający przed dniem 15 listopada 1991 roku nie może stanowić okresu nieskładkowego. Do rozważenia pozostawało, czy ubezpieczony wykazał, że okres sporny jest okresem składkowym o którym mowa w art. 6 ust. 2 pkt 5 ustawy emerytalnej. Co prawda prawomocnie zostało ustalone, że w okresie od 1 stycznia 1983 roku do 30 kwietnia 1983 roku ubezpieczony nie podlegał ubezpieczeniom społecznym to na W. S. (1) spoczywał ciężar wykazania przesłanki uzasadniającej, w świetle powołanego przepisu, jego żądanie uwzględnienia „odprawy-odszkodowania” w kwocie 34.200 zł jest zasadne. Ubezpieczony winien zatem wykazać, że zakład pracy wypłacił mu wynagrodzenie za czas niewykonywania pracy. Warunkiem uwzględnienia do stażu, jako okresu składkowego, okresu niewykonywania pracy, jest udowodnienie przez osobę zainteresowaną, że za ten okres otrzymała od pracodawcy wynagrodzenie za czas niewykonywania pracy. W. S. (1) w żaden sposób jednakże nie udowodnił, aby otrzymał z ww. zakładu pracy wynagrodzenie za czas pozostawania bez pracy za okres od 1 stycznia 1983 roku do 30 kwietnia 1983 roku, stąd organ rentowy prawidłowo ustalił, że nie było podstaw do ustalenia że do takiej wypłaty doszło. Konsekwencją tego jest stwierdzenie, że zaskarżona decyzja w tym zakresie odpowiada prawu.

Uwzględniając powyższe nie było również podstaw do uwzględnienia roszczenia ubezpieczonego o przyjęcie do wyliczania (...) za rok 1983 roku kwoty 130.200 zł na którą miało składać się wynagrodzenie za okres zatrudniania w Kowalstwo A. J. (w wysokości 96.000 zł) oraz ww. odszkodowanie-odprawa z okres pozostawania bez pracy (w wysokości 34.200 zł), zamiast przyjętej przez organ rentowy kwoty 66.000 zł. W konsekwencji niezasadnym okazało się również roszczenie ubezpieczonego o ustalenie okresów składkowych w wymiarze 252 miesięcy, zamiast 246. Ubezpieczony nie udowodnił aby organ rentowy w sposób niezasadny pominął jakieś okresy zatrudnienia, które winny zostać uznane za okresy składkowe. Należało zatem uznać, że ustalenie sporną decyzją okresów składkowych na 20 lat, 6 miesięcy i 18 dni (246 miesięcy) było prawidłowe.

Przechodząc do żądania ubezpieczonego w zakresie uwzględnienia przy ustalaniu kapitału początkowego wynagrodzeń z okresu od 1 czerwca 1989 roku do 31 grudnia 1989 roku w łącznej kwocie 3.223.303,00 zł, oraz wynagrodzenia za rok 1991 roku, które wynikają z załączonych do odwołania list płac Sąd zważył, że szczegółowy tryb postępowania w sprawach ustalania prawa do świadczeń pieniężnych przewidzianych w ustawie emerytalnej został określony w rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 11 października 2011 roku w sprawie postępowania o świadczenia emerytalno-rentowe (Dz. U. z 2011 r. nr 237, poz. 1412). Stosownie do przepisu § 10 ust. 1 powyższego rozporządzenia, osoba ubiegająca się o emeryturę powinna przedstawić dokumenty stwierdzające okresy zatrudnienia uzasadniające prawo do świadczeń oraz ich wysokość. Z kolei zgodnie z § 21 ust. 1 rozporządzenia, środkiem dowodowym stwierdzającym wysokość wynagrodzenia, dochodu, przychodu oraz uposażenia przyjmowanego do ustalenia podstawy wymiaru emerytury lub renty są zaświadczenia pracodawcy lub innego płatnika składek, legitymacja ubezpieczeniowa lub inny dokument na podstawie którego można ustalić wysokość wynagrodzenia, dochodu, przychodu lub uposażenia.

Aby potwierdzić wysokość wynagrodzenia otrzymywanego w danym okresie zatrudnienia wymagane jest przedłożenie dokumentów wymienionych w § 21 cytowanego wyżej rozporządzenia. W odniesieniu do podstawy wymiaru składki ubezpieczeniowej w postaci wynagrodzenia z tytułu stosunku pracy, brak odpowiedniej dokumentacji płacowej i innych dokumentów, takich jak wpisy w książeczce ubezpieczeniowej, przeważnie uniemożliwia prawidłowe ustalenie wysokości takiego wynagrodzenia za pomocą innych środków dowodowych. Jest to bowiem trudne z uwagi na szczegółowość takich danych przy znacznej najczęściej odległości czasowej. Zaliczenie zaś nieudokumentowanych okresów składkowych do uprawnień oraz wzrostu świadczeń emerytalno-rentowych wymaga dowodów nie budzących wątpliwości, spójnych i precyzyjnych (zob. wyrok Sądu Najwyższych z 9 stycznia 1998r. II UKN 440/97). Jednocześnie w orzecznictwie podkreśla się, że w postępowaniu odwoławczym od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych nie ma ograniczeń co do środków dowodowych stwierdzających wysokość zarobków i w myśl art. 473 k.p.c. wysokość wynagrodzenia może być dowodzona wszelkimi dostępnymi dowodami przewidzianym w Kodeksie postępowania cywilnego. Rzeczą sądu jest natomiast ocena wiarygodności przedstawionych w toku postępowania dowodów (por. wyrok Sądu Najwyższego z 25 lipca 1997r. II UKN 186/97, wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z 4 marca 1997r. III AUa 105/97). Mimo braku ograniczeń dowodowych w postępowaniu przed sądami ubezpieczeń społecznych nie można jednak zapominać, że wysokość zarobków stanowiących podstawę wyliczenia składki na ubezpieczenia społeczne nie może być ustalana w sposób hipotetyczny, przybliżony, oparty jedynie na domniemaniu czy uprawdopodobnieniu (wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 20 czerwca 2007r., III AUa 482/07, Apel. - W-wa 2008, nr 1; wyrok Sądu Najwyższego z dnia 4 lipca 2007r., I UK 36/07, LEX nr 390123; wyrok Sądu Najwyższego z dnia 4 września 2013r., II UK 315/12, LEX nr 1375196; wyroki Sądu Apelacyjnego w Lublinie: z dnia 14 sierpnia 2012r., III AUa 322/12, LEX nr 1213861; z dnia 4 października 2012r., III AUa 305/12, LEX nr 1223273; z dnia 19 grudnia 2012r., III AUa 1009/12, LEX nr 1237287; wyroki Sądu Apelacyjnego w Gdańsku: z dnia 5 października 2012r., III AUa 565/12, LEX nr 1223165 i z dnia 22 stycznia 2013r., III AUa 1244/12, LEX nr 1280044; wyrok Sądu Apelacyjnego w Rzeszowie z dnia 21 sierpnia 2013r., III AUa 459/13, LEX nr 1363361). Zadaniem Sądu w sprawach o wysokość emerytury czy kapitału początkowego jest więc dokładne ustalenie wysokości wynagrodzenia otrzymywanego przez ubezpieczonego w danym okresie. Zarobki za poszczególne miesiące i wybrane lata kalendarzowe muszą być wykazane w sposób niebudzący wątpliwości, w ściśle określonej kwotowo wysokości.

Analizując przedłożone przez ubezpieczonego listy płac należało uznać, że kwoty w nich zawarte nie mogą stanowić podstawy wymiaru składek zgodnie z jego żądaniem. W pierwszej kolejności zwrócić należało uwagę, że w listach płac znajdowały się kwoty określone jako „premie za przygotowywanie dodatkowych posiłków regeneracyjny we własnym zakresie” oraz „premie za prace wykonane własnymi urządzeniami i sprzętem na ternie miejskim przyległym do działki (...). Jak wynika z opisu tych premii stanowiły one swoiste rozliczenia między Przedsiębiorstwem (...) a pracownikami z poniesionych przez nich kosztów. Ponadto świadkowie zeznający w niniejszej sprawie wskazali, że często jeździli na delegacje za granicę za które wypłacano im „nagrody”, które w ocenie Sądu można uznać za pewnego rodzaju diety, nazywane np. „premią za przygotowywanie dodatkowych posiłków regeneracyjny we własnym zakresie”. Płatnik składek (pracodawca) nie miał obowiązku odprowadzania od takich „premii” składki na ubezpieczenie społeczne, a ewentualna wpłacona składka była składką nienależną, a tym samym ten dochód nie mógł stanowić podstawy wymiaru świadczeń emerytalno - rentowych pracowników płatnika. W związku z powyższym w tym zakresie wynagrodzenie uwzględnione na tych kartach wynagrodzeń nie mogłoby zostać uwzględnione do podstawy wymiaru składek. W dalszej kolejności analizując listy płac wespół ze zgormadzonym materiałem dowodowym w postaci zeznań świadków oraz ich dokumentacji płacowej (zaświadczeń Rp-7) Sąd Okręgowy uznał, że nie mogą one zostać w jakimkolwiek zakresie uznane za wiarygodne. Jak już zostało wskazane na etapie oceny dowodów w dokumentacji prowadzonej przez księgowa J. K. (1) występowały rozbieżności i nieścisłości. Wynagrodzenie wynikające z list płac różniło się w z wynagrodzeniem wpisywanym przez księgową do zaświadczeń Rp-7. Należy wskazać, że rozbieżności te są znaczne. I tak na przykład w B. R. (1) w zaświadczeniu Rp-7 za rok 1991 miał wpisaną kwotę wynagrodzenia 13.886.206 zł, natomiast z znajdujących się list płac wynika kwota wynagrodzenia ponad dwukrotnie wyższa. Podobna sytuacja ma miejsce odnośnie wynagrodzenia samej J. K. (1). Na przykład za rok 1990 wynagrodzenie wpisane w zaświadczenie Rp-7 wynosiło 12.057.337 zł, a wynagrodzenie wyliczone z listy płac wynosiło zaledwie 1.111.720 zł. Powyższe okoliczności zdaniem Sąd Okręgowego nie pozwalają zatem na stwierdzenie, że kwoty wpisane do list płac załączonych do akt sprawy i akt rentowy w pełni odzwierciedlają jakie rzeczywiście ubezpieczony uzyskiwał wynagrodzenie w spornych okresach i w konsekwencji w jakiej wysokości stanowiło ono podstawę wymiaru składek. Podkreślić należy, że stosunek pracy ma zawsze charakter indywidualny, określone warunki zatrudnienia mają charakter niepowtarzalny, ponieważ zostały ustalone między pracodawcą i konkretnym pracownikiem. Uśrednione obliczenie wysokości wynagrodzenia, oparte na wynagrodzeniu otrzymanym przez innych pracowników, nie może zatem oddać indywidualnych cech właściwych dla danego stosunku pracy (wyrok Sądu Najwyższego z 4 lipca 2007 roku, I UK 36/07).

W zakresie roszczenia ubezpieczonego o przyjęcie za rok 1990 kwoty minimalnego wynagrodzenia należało uznać je również za nieuzasadnione. Jak wynika z wiarygodnego poświadczenia dla celów emerytalnych z 12 września 2016 roku nie ma potwierdzonego okresu podlegania ubezpieczeniom społecznym za ten roku. Odwołujący nie przedstawił żadnego dowodu na ww. okoliczność. Skoro zatem W. S. (1) w roku 1990 nie podlegał ubezpieczeniom społecznym nie ma podstaw do przyjęcia, że za ten okres należy przyjąć jako podstawę wymiaru składek minimalne wynagrodzenie. Ubezpieczony co prawda figuruje w listach płac za rok 1991 jednak jak już zostało wyjaśnione powyżej nie można im dać wiary stąd Sąd jak w przypadku pozostałych okresów bazował na ww. poświadczeniu z 12 września 2016 roku z którego wynika luka w zatrudnieniu trwająca do 1993 roku.

Odnosząc się do zarzutu W. S. (1), że organ rentowy przyjął do ustalenia kapitału początkowego niekorzystny dla niego wariant, Sąd ocenił ten zarzut jako niezasadny. W ocenie ubezpieczonego do obliczenia WWPW powinny zostać uwzględnione lata 1982-1991 i to byłoby dla niego korzystniejsze. Biorąc jednak pod uwagę, że za te lata ubezpieczony nie udowodnił innego wynagrodzenia niż to uwzględnione przez organ rentowy, przyjęcie tego okresu byłoby zdecydowanie mniej korzystne. Organ rentowy wybrał zatem dla ubezpieczonego wariat, który daje W. S. (1) możliwość uzyskania WWPW kapitału początkowego i wyliczenia kapitału początkowego o wartości najwyższej z możliwych.

Mając na uwadze powyższe okoliczności Sąd, na podstawie art. 477 ( 14) § 1 k.p.c. odwołanie ubezpieczonego od decyzji z 22 maja 2017 roku, znak: (...) w pozostałym zakresie w pkt 2 wyroku oddalił.

ZARZĄDZENIE

(...)