Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 10 sierpnia 2017r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział
w B. odmówił A. N. (1) prawa do emerytury, ponieważ nie osiągnął wieku emerytalnego (wiek osiągnie (...)), jak też do dnia 1 stycznia 1999r.
z wymaganego 15-letniego okresu pracy w szczególnych warunkach, wykonywanej stale
i w pełnym wymiarze czasu, udowodnił okres takiej pracy wynoszący jedynie 6 lat, 1 miesiąc i 16 dni.

W odwołaniu od powyższej decyzji ubezpieczony zarzucił, iż zakład pracy E. nie zaliczył mu pracy w szczególnych warunkach, gdyż posiadał angaż elektryka, jednak od początku pracował na stanowisku pomocnika operatora wytwórni mas bitumicznych.

Organ rentowy wniósł o oddalenie odwołania, powołując się na okoliczności przytoczone w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji.

Sąd Okręgowy w Bielsku-Białej wyrokiem z dnia 5 grudnia 2017r. zmienił zaskarżoną decyzję w ten sposób, że przyznał A. N. (1) prawo do emerytury od dnia 19 sierpnia 2017r. (pkt 1) oraz stwierdził, że organ rentowy nie ponosi odpowiedzialności za nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji (pkt 2).

Swoje rozstrzygnięcie Sąd Okręgowy poprzedził ustaleniem, iż ubezpieczony urodzony (...), 17 lipca 2017r. złożył wniosek o emeryturę.

Na dzień 1 stycznia 1999r. organ rentowy uznał za udowodnione 26 lat, 3 miesiące
i 5 dni okresów składkowych i nieskładkowych, w tym 6 lat, 1 miesiąc i 16 dni okresów pracy w szczególnych warunkach.

Z ustaleń Sądu wynika także, iż w dniu 18 sierpnia 1980r. ubezpieczony zawarł umowę o pracę w pełnym wymiarze czasu pracy na czas nieokreślony z Rejonem
Dróg Publicznych w B. Obwód Drogowy nr (...)w K., który dysponował wytwórnią mas bitumicznych. Praca odwołującego polegała na obsłudze zespołu maszyn i urządzeń, tj. na naprawie i konserwacji, kontroli temperatury asfaltu i masy bitumicznej, utrzymywaniu w czystości podajnika jednonaczyniowego oraz sit w sortowniku. W związku
z likwidacją wytwórni mas bitumicznych w K. z dniem 11 czerwca 1983r. został przeniesiony do Grupy Robót nr (...) w B., gdzie funkcjonowała duża wytwórnia
mas bitumicznych (tzw. otaczarnia) wraz z zespołem kruszenia (tj. urządzeniami do
kruszenia kamienia), w której pracowało około 80-100 pracowników. Jego praca polegała na utrzymaniu w ruchu, konserwacji maszyn i urządzeń pracujących w otaczarni oraz w zespole kruszenia. Przedmiotową pracę wykonywał do 30 września 1992r. W okresie od 1 kwietnia 1984r. do dnia 28 lutego 1985r. był zatrudniony w wymiarze 1/3 etatu.

W oparciu o powyższe ustalenia Sąd I instancji uznał, iż odwołanie zasługuje na uwzględnienie. Wskazał, iż zgodnie z art. 32 ustawy z dnia 17 grudnia 1998r. o emeryturach
i rentach z FUS emerytura przysługuje mężczyźnie, który osiągnął wiek 60 lat i posiada okres zatrudnienia wynoszący 25 lat, w tym co najmniej 15 lat w szczególnych warunkach.

W ocenie Sądu, praca ubezpieczony w spornym okresie od 18 sierpnia 1981r. do 31 marca 1984r. (2 lata, 7 miesięcy i 14 dni) oraz od 1 marca 1985r. do 30 września 1992r. (7 lat i 7 miesięcy) - w łącznym wymiarze 10 lat, 2 miesiące i 14 dni, jest pracą wymienioną
w dziale XIV pod poz. 25 wykazu A stanowiącego załącznik nr 1 do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. nr 8, poz. 43) oraz
w wykazie A w dziale XIV poz. 25 zarządzenia Ministra Komunikacji nr 64 z dnia 29 czerwca 1983r. w sprawie prac w szczególnych warunkach w zakładach pracy resortu komunikacji, których wykonywanie uprawnia do niższego wieku emerytalnego oraz do wzrostu emerytury lub renty inwalidzkiej. Sąd zwrócił także uwagę, iż w aktach osobowych ubezpieczonego znajdują się angaże na stanowiska elektryka, elektromechanika oraz pomocnika otaczarni, jednak w spornym okresie wykonywał te same obowiązki polegające na utrzymaniu w ruchu maszyn i urządzeń pracujących w wytwórni mas bitumicznych.

Sąd Okręgowy zaznaczył przy tym, iż dla oceny, czy pracownik pracował w szczególnych warunkach, nie ma istotnego znaczenia nazwa zajmowanego przez niego stanowiska, tylko rodzaj powierzonej mu pracy. Praca w szczególnych warunkach to praca wykonywana stale (codziennie) i w pełnym wymiarze czasu pracy (przez 8 godzin dziennie, jeżeli pracownika obowiązuje taki wymiar czasu pracy) w warunkach pozwalających na uznanie jej za jeden z rodzajów pracy wymienionej w wykazie stanowiącym załącznik do wspomnianego wyżej rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983r. (por. wyroki Sądu Najwyższego m.in. z dnia 14 września 2007r., III UK 27/07, OSNP 2008 nr 21-22, poz. 325; z dnia 22 stycznia 2008r., I UK 201/07, OSNP 2009 nr 5-6, poz. 75 oraz z dnia 24 marca 2009r., I PK 194/08, LEX nr 528152). Decydującą rolę w analizie charakteru pracy ubezpieczonego z punktu widzenia uprawnień emerytalnych ma zatem możliwość jej zakwalifikowania pod którąś z pozycji wspomnianego załącznika do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze.

Na marginesie Sąd I instancji zauważył, iż organ rentowy bezzasadnie odliczył ubezpieczonemu z okresu pracy w warunkach szczególnych okres pobierania po dniu 14 listopada 1991r. zasiłku chorobowego w wymiarze 45 dni (vide: wyrok Sądu Najwyższego m.in. z dnia 23 kwietnia 2010r., II UK 313/09, LEX Nr 604213 i z dnia 18 maja 2012r.,
III UK 99/11, LEX nr 1227193 oraz postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 9 marca
2012r., I UK 367/11, LEX nr 1215125), wobec czego łączny czas pracy ubezpieczonego
w warunkach szczególnych lub w szczególnym charakterze wynosi 16 lat, 5 miesięcy i 15 dni, co mając na uwadze, Sąd na mocy art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c. zmienił zaskarżoną decyzję przyznając ubezpieczonemu prawo do emerytury zgodnie z treścią art. 129 cytowanej ustawy
o emeryturach i rentach z FUS od dnia 19 sierpnia 2017r.

Niezależnie od powyższego Sąd Okręgowy stwierdził, iż zgodnie z treścią art. 118 ust. 1a cytowanej ustawy, w razie ustalenia prawa do świadczenia lub jego wysokości orzeczeniem organu rentowego za dzień wyjaśnienia ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji uważa się również dzień wpływu prawomocnego orzeczenia organu odwoławczego, jeżeli organ rentowy nie ponosi odpowiedzialności za nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji. Organ odwoławczy wydając orzeczenie stwierdza odpowiedzialność organu rentowego.

W ocenie Sądu I instancji, w niniejszej sprawie organ rentowy nie ponosi odpowiedzialności za nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji, którą było wykazanie przez ubezpieczonego co najmniej 15 lat pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze. Sąd przypomniał, iż zgodnie z treścią § 2 ust. 2 wspomnianego rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze zakład pracy stwierdza na podstawie posiadanej dokumentacji okres wykonywania pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze.

Jeżeli pracownik ubiega się o przyznanie emerytury z tytułu zatrudnienia
w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, zaświadczenie zakładu pracy powinno stwierdzać charakter i stanowisko pracy w poszczególnych okresach oraz inne okoliczności, od których uzależnione jest przyznanie takiej emerytury.

Ubezpieczony nie przedłożył świadectwa wykonywania pracy w szczególnych warunkach w spornym okresie, stąd też organ rentowy nie może ponosić ujemnych skutków tego stanu rzeczy w postaci wypłaty odsetek za opóźnienie w wypłacie świadczenia.

Apelację od przedstawionego orzeczenia wywiódł organ rentowy.

Powołując się na zarzut:

1)  naruszenia prawa materialnego poprzez błędną interpretację i niewłaściwe zastosowanie, a w szczególności art. 184 w związku z art. 32 ustawy z dnia
17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jednolity: Dz. U. z 2017r., poz. 1383),

2)  naruszenia prawa procesowego, w szczególności art. 233 k.p.c. poprzez brak wszechstronnego rozważenia zebranego materiału dowodowego i dokonanie jego oceny w sposób dowolny, skutkujący przyjęciem, że odwołujący spełnia warunki
do przyznania emerytury z tytułu pracy w szczególnych warunkach,

- skarżący wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku i oddalenie odwołania.

Zdaniem apelującego, zebrany w sprawie materiał dowodowy nie uzasadniał uznania za pracę wykonywaną przez ubezpieczonego w okresie od 18 sierpnia 1981r. do 1 października 1991r. za pracę w warunkach szczególnych w rozumieniu przepisów rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze.

Organ rentowy podkreślił jednocześnie, iż pracodawca wystawił ubezpieczonemu
w dniu 26 czerwca 2017r. świadectwo wykonywania pracy w szczególnych warunkach na okres od 1 października 1992r. do 31 grudnia 1998r., w którym wykonywał stale i w pełnym wymiarze pracę maszynisty ciężkich maszyn budowlanych lub drogowych jako pomocnik maszynisty i maszynista zespołu maszyn do produkcji mas bitumicznych, nie zaliczając okresu przed 1 października 1992r. do pracy w szczególnych warunkach.

Z akt osobowych wynika, iż A. N. (1) był zatrudniony na stanowisku: elektryka, elektromechanika, pomocnika otaczarni i operatora. W 1989r. uzyskał uprawnienia maszynistów ciężkich maszyn budowlanych i drogowych.

Sąd oceniając zebrany w sprawie materiał dowodowy oparł się wyłącznie na zeznaniach świadków oraz samego ubezpieczonego, które nie korespondują z dowodami znajdującymi się w jego aktach osobowych. Nie sposób jednak, jak uczynił to Sąd I instancji, przejść do porządku dziennego nad niewystawieniem przez pracodawcę świadectwa wykonywania pracy w szczególnych warunkach za okres przed 1 października 1992r.,
co byłoby przyznaniem, że akta osobowe zawierają dokumenty poświadczające nieprawdę.

Zdaniem skarżącego, same zeznania świadków, stojące w dodatku w sprzeczności
z dokumentacją pracowniczą odwołującego, to zbyt słaby i nie wystarczający dowód do uznania, że A. N. (1) wykonywał w spornych okresach stale i w pełnym wymiarze czasu pracę maszynisty ciężkich maszyn budowlanych lub drogowych (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 3 grudnia 2015r., III AUa 846/15). Nie można zatem uznać,
że wyłącznie zeznania świadków złożone na okoliczność faktów sprzed 30-lat i samego wnioskodawcy stanowią dowód pozwalający w jasny i precyzyjny sposób ustalić rzeczywisty charakter jego pracy i rodzaj wykonywanych przez niego czynności, bowiem okoliczności przywołane w ich zeznaniach nie korelują z dokumentacją pracowniczą.

Wyrokiem z dnia 19 kwietnia 2018r. Sąd Apelacyjny w Katowicach zmienił zaskarżony wyrok i oddalił odwołanie, stojąc na stanowisku, iż wbrew odmiennej ocenie Sądu I instancji, zebrany w sprawie materiał dowodowy nie daje podstaw do uznania,
iż ubezpieczony legitymuje się wymaganym 15-letnim okresem pracy w szczególnych warunkach.

Na skutek skargi kasacyjnej ubezpieczonego, Sąd Najwyższy wyrokiem z dnia
18 grudnia 2019r. uchylił powyższy wyrok i przekazał sprawę Sądowi Apelacyjnemu
do ponownego rozpoznania i rozstrzygnięcia o kosztach postępowania kasacyjnego.

W pisemnych motywach swojego wyroku Sąd Najwyższy stwierdził, iż nie można prawidłowo zastosować prawa materialnego bez wyjaśnienia podstawy faktycznej w zakresie pozwalającym na aplikację tego prawa. Jeżeli Sąd II instancji przyjmuje odmienne rozstrzygnięcie niż Sąd I instancji, oparte na innej podstawie faktycznej, powinien dokonać własnych stanowczych ustaleń faktycznych, jasnych i kategorycznych, które pozwalałyby na ocenę, czy zmiana ta była usprawiedliwiona, które w rozpoznawanej sprawie powinny dotyczyć rodzaju pracy wykonywanej przez skarżącego.

Sąd Najwyższy zaznaczył również, iż Sąd Apelacyjny pominął istotne dokumenty zawarte w aktach osobowych skarżącego, na które zwracał on uwagę, twierdząc, że wynika
z nich, iż jeszcze przed przeniesieniem do wytwórni mas bitumicznych w B.
i nabyciem uprawnień maszynisty sprzętu ciężkiego oraz zatrudnieniem na tym stanowisku przeszedł szkolenie jako osoba zatrudniona w charakterze podgrzewacza masy bitumicznej,
a także otrzymywał dodatki dzienne z tytułu podgrzewania smoły w otaczarce. Sąd Apelacyjny ustalił, że skarżący był zatrudniony również na stanowiskach, których nazwa może sugerować zatrudnienie przy produkcji mas bitumicznych, np. podgrzewacza bitumu (bitumiarza), pomocnika operatora otaczarni i operatora otaczarni, operatora podgrzewania asfaltu. Zwłaszcza okres zatrudnienia ubezpieczonego w wytwórni mas bitumicznych powinien być poddany szczegółowym ustaleniom i ocenie co do rodzaju wykonywanej w tym czasie pracy.

Jednocześnie Sąd Najwyższy podzielił pogląd Sądu II instancji, że skoro w okresie zimowym (od grudnia do kwietnia) nie produkowano masy bitumicznej, to prawdopodobnie urządzenia służące produkcji bitumu nie były wówczas w ruchu. W tym okresie dokonywano przeglądu maszyn, ich naprawy i usuwania awarii, w związku z czym nie można zatem bez istotnych wątpliwości przyjąć, że w tym czasie ubezpieczony stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał pracę w szczególnych warunkach wymieniona w wykazie A dziale XIV pod poz. 25.

Po ponownym rozpoznaniu sprawy, Sąd Apelacyjny zważył,
co następuje:

Apelacja organu rentowego zasłużyła na uwzględnienie.

Spór w rozpatrywanym przypadku dotyczył uprawnień A. N. (2) do emerytury w obniżonym wieku emerytalnym, wywodzonym z faktu wykonywania pracy w szczególnych warunkach.

Spośród przewidzianych przepisami art. 184 i art. 32 ustawy z dnia 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jednolity: Dz. U.
z 2020r., poz. 53 ze zm.) w związku z § 4 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. nr 8, poz. 43 ze zm.), przesłanek wymaganych do nabycia przedmiotowego świadczenia spornym pozostawało jedynie legitymowanie się przez ubezpieczonego wymaganym 15-letnim okresem pracy
w szczególnych warunkach przypadającym do dnia wejścia w życie powołanej ustawy,
tj. do dnia 1 stycznia 1999r.

Przypomnieć należy, iż dla uznania, czy pracownik pracował w szczególnych warunkach, nie ma istotnego znaczenia nazwa zajmowanego przez niego stanowiska, tylko rodzaj powierzonej mu pracy. Praca w szczególnych warunkach to praca wykonywana stale (codziennie) i w pełnym wymiarze czasu pracy (przez 8 godzin dziennie, jeżeli pracownika obowiązuje taki wymiar czasu pracy) w warunkach pozwalających na uznanie jej za jeden
z rodzajów pracy wymienionych w wykazie stanowiącym załącznik do wspomnianego wyżej rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983r. (por. wyroki Sądu Najwyższego z dnia 14 września 2007r., III UK 27/07, OSNP 2008 nr 21-22, poz. 325; z dnia 19 września 2007r., III UK 38/07, OSNP 2008 nr 21-22, poz. 329; z dnia 6 grudnia 2007r., III UK 66/07, LEX
nr 483283; z dnia 22 stycznia 2008r., I UK 210/07, OSNP 2009 nr 5-6, poz. 75 i z dnia
24 marca 2009r., I PK 194/08, LEX nr 528152). Decydującą rolę w analizie charakteru pracy ubezpieczonego z punktu widzenia uprawnień emerytalnych ma zatem możliwość jej zakwalifikowania pod którąś z pozycji wspomnianego załącznika do rozporządzenia Rady Ministrów. W świetle art. 32 ust. 4 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych pracami w szczególnych warunkach nie są bowiem wszelkie prace wykonywane w narażeniu na kontakt z niekorzystnymi dla zdrowia pracownika czynnikami, lecz jedynie takie, które zostały rodzajowo wymienione w tymże rozporządzeniu, którego przepis § 1
ust. 1 stanowi zresztą, że akt ten ma zastosowanie do pracowników wykonujących prace
w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, wymienione w § 4-15 rozporządzenia oraz w wykazach stanowiących załącznik do niego. Co równie istotne, przyporządkowanie danego rodzaju pracy do określonej branży ma istotne znaczenie dla jej kwalifikacji jako pracy w szczególnych warunkach. Usystematyzowanie prac o znacznej szkodliwości i uciążliwości do oddzielnych działów oraz poszczególnych stanowisk w ramach gałęzi gospodarki nie jest przypadkowe, gdyż należy przyjąć, iż konkretne stanowisko narażone jest na ekspozycję na czynniki szkodliwe w stopniu mniejszym lub większym w zależności od tego, w którym dziale przemysłu jest umiejscowione. Konieczny jest bezpośredni związek wykonywanej pracy z procesem technologicznym właściwym dla danego działu gospodarki (por. m.in. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 14 marca 2012r., I UK 406/11, LEX nr 1215137 oraz wyrok Sądu Najwyższego z dnia 19 marca 2012r., II UK 166/11, LEX nr 1171002). Godzi się jednocześnie zaznaczyć, iż przepisy prawa ubezpieczeń społecznych mają charakter norm bezwzględnie obowiązujących, co oznacza, iż instytucja emerytury w obniżonym wieku emerytalnym podlega ścisłej wykładni (por. m.in. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 12 lipca 2011r., II UK 2/22, M.P.Pr. 2011, nr 12,
s. 663-664), zaś samo subiektywne przekonanie ubezpieczonego, że jego praca z uwagi na uciążliwe warunki, w jakich była świadczona, może stanowić podstawę do przyznania mu uprawnień do emerytury w niższym od powszechnego wieku, nie znajduje uzasadnienia faktycznego i prawnego (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 21 listopada 2001r.,
II UKN 598/00, OSNP 2003, nr 17, poz. 419).

Nie sposób również pominąć, iż stosownie do treści § 2 ust. 1 cytowanego wyżej rozporządzenia Rady Ministrów okresami pracy uzasadniającymi prawo do świadczeń
na określonych w nim zasadach są okresy, w których praca w szczególnych warunkach lub
w szczególnym charakterze jest wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku pracy.

Z kolei, po myśli ust. 2 tego samego przepisu - okresy pracy, o których mowa w ust. 1, stwierdza zakład pracy, na podstawie posiadanej dokumentacji, w świadectwie wykonywania prac w szczególnych warunkach, wystawionym według wzoru stanowiącego załącznik
do przepisów wydanych na podstawie § 1 ust. 2 rozporządzenia lub w świadectwie pracy.

Nie budzi przy tym wątpliwości, iż świadectwo wykonywania pracy w warunkach szczególnych nie jest oświadczeniem woli i nie zawiera oświadczeń woli, lecz jedynie oświadczeniem wiedzy, nie będąc także dokumentem urzędowym w rozumieniu art. 244 k.p.c., dopuszczając możliwość wykazywania w postępowaniu sądowym faktu wykonywania tego rodzaju pracy wszelkimi środkami dowodowymi przewidzianymi przepisami Kodeksu postępowania cywilnego (por. m.in. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 2 lutego 2012r., II UK 144/11, M.P.Pr. 2012/5/265-270). W orzecznictwie sądowym (por. wyroki Sądów Apelacyjnych: w Szczecinie z dnia 20 września 2012r., III AUa 374/12, LEX nr 1223476,
w Łodzi z dnia 3 kwietnia 2013r., III AUa 1267/12, LEX nr 1312036, w Białymstoku z dnia 17 kwietnia 2013r., III AUa 10430/12, LEX nr 1314677 oraz wyrok Sądu Najwyższego z dnia 12 lutego 2015r., I UK 212/14, LEX nr 1648699 i z dnia 15 lutego 2018r., I UK 544/16, LEX nr 2459725) przyjmuje się jednak, iż dowód tylko z zeznań świadków, z uwagi na szczególny i wyjątkowy charakter prawa do emerytury w obniżonym wieku, nie może przesądzać
o wykonywaniu pracy w szczególnych warunkach, zwłaszcza, gdy fakty wynikające z zeznań świadków nie znajdują potwierdzenia w dokumentacji pracowniczej. Odmawiając A. N. (2) prawa do spornej emerytury organ rentowy uznał, iż na dzień 1 stycznia 1999r. wykazał okres pracy w szczególnych warunkach wynoszący jedynie 6 lat, 1 miesiąc i 16 dni - obejmujący jego zatrudnienie w dawnym Przedsiębiorstwie Budownictwa Komunikacyjnego (...) (obecnie (...) S.A. w B.) w okresie od 1 października 1992r. do 31 grudnia 1998r. polegające na pracy maszynisty ciężkich maszyn budowlanych lub drogowych, tj. wymienionej w wykazie A, dział V, poz. 3 cytowanego rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze - zgodnie z wydanym w dniu 26 czerwca 2017r. świadectwem wykonywania prac w szczególnych warunkach, błędnie przy tym wyłączając okres jego niezdolności do pracy w łącznym wymiarze 1 miesiąca i 15 dni.

Odwołując się wyników przeprowadzonego postępowania dowodowego, w tym
w szczególności mając na względzie akta osobowe odwołującego, zeznania świadków J. N. i J. Ł. oraz wyjaśnienia ubezpieczonego, Sąd I instancji uznał, iż do pracy w szczególnych warunkach wymienionej w wykazie A, dział XIV, poz. 25, tj. polegającej na bieżącej konserwacji agregatów i urządzeń na oddziałach będących w ruchu,
w których jako podstawowe wykonywane są prace wymienione w wykazie, podlega również zaliczenie zatrudnienia A. N. (2) w Przedsiębiorstwie Budownictwa Komunikacyjnego (...) S.A. w B. w okresie od 18 sierpnia 1981r. do 31 marca 1984r. oraz od 1 marca 1983r. do 30 września 1992r. (czyli w łącznym wymiarze 10 lat,
2 miesięcy i 14 dni), w którym zgodnie z dokumentami znajdującymi się w jego aktach zawodowych pracował na stanowisku: elektromechanika, operatora podgrzewacza asfaltu, elektryka obsługującego otaczarnię oraz zespół kruszywa, ślusarza, podgrzewacza bitumu, bitumiarza, elektryka, pomocnika operatora otaczarni, a nawet elektromechanika napraw pojazdów samochodowych (angaż z dnia 19 maja 1982r. – k. B-4), operatora - kierowcy
(k. B-13), czy też mechanika samochodowego (angaż dnia 1 grudnia 1983r. – k. B-9).

Jakkolwiek nie budzi jakichkolwiek wątpliwości, iż możliwości zakwalifikowania określonej pracy pod którąkolwiek z pozycji wymienionych w wykazie A, nie decyduje nazwa zajmowanego stanowiska, lecz wyłącznie rodzaj wykonywanych czynności, zdaniem Sądu Apelacyjnego nie sposób zgodzić się z oceną Sądu Okręgowego, iż będące udziałem ubezpieczonego w omawianym okresie czynności odpowiadają swoim zakresem pracom polegającym na wykonywanej stale i w pełnym wymiarze czasu pracy bieżącej konserwacji agregatów i urządzeń na oddziałach będących w ruchu, w których jako podstawowe wykonywane są prace wymienione w wykazie, tym bardziej, iż w odwołaniu sam ubezpieczony podnosił, iż w spornym okresie pracował na stanowisku pomocnika operatora wytwórni mas bitumicznych, co wskazuje raczej, iż jego praca odpowiadała stanowisku,
o którym mowa w wykazie A, dział V, poz. 3, bądź dział IX, poz. 5 - wprost odnoszącym się do gospodarki komunalnej.

Niezależnie jednak od przyjęcia, czy A. N. (1) faktycznie zajmował się bieżącą konserwacją agregatów i urządzeń służących do produkcji mas bitumicznych, czy też obsługą owych maszyn, co najistotniejsze, a przyznane przez samego odwołującego na rozprawie apelacyjnej w dniu 30 września 2020r., tego rodzaju czynności miały charakter okresowy, co zresztą zostało przesądzone przez Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 18 grudnia 2019r., który przyjął, iż od grudnia do kwietnia produkcja mas bitumicznych nie odbywała się i nawet jeśli w tym czasie ubezpieczony zajmował się przeglądami, naprawami i konserwacją maszyn do produkcji przedmiotowych mas, jego praca nie miała miejsca na oddziale będącym w ruchu, jak tego wymaga wspomniana poz. 25 dział XIV wykazu A, sprzeciwiając się jej zaliczeniu do pracy wykonywanej w szczególnych warunkach. Zwłaszcza, że z wyjaśnień odwołującego złożonych w postępowaniu przez Sądem I instancji, potwierdzonych podczas powyższej rozprawy apelacyjnej wynika nadto, iż podczas zatrudnienia w wytwórni mas bitumicznych
w K., tj. do czerwca 1983r. w okresie zimowym zajmował się odśnieżaniem, m.in. ładując sól i piasek na piaskarki.

Wyłączenie z kolei, z okresu zatrudnienia od 18 sierpnia 1981r. do 31 marca 1984r. oraz od 1 marca 1985r. do 30 września 1992r., tj. z okresu wynoszącego ogółem 10 lat,
2 miesiące i 14 dni, 5 miesięcy rocznie, czyli łącznie 3 lat (36 miesięcy) oznacza, iż obok zaliczonego przez organ rentowy okresu pracy w szczególnych warunkach w wymiarze 6 lat, 1 miesiąca i 16 dni, zaliczeniu podlega okres wynoszący 7 lat, 2 miesiące i 14 dni, a więc ogółem 13 lat i 4 miesiące, który to okres, jako krótszy od wymaganych co najmniej 15 lat takiej pracy, z oczywistych względów niweczy starania ubezpieczonego o przyznanie objętej sporem emerytury.

Kierując się przedstawionymi motywami, Sąd Apelacyjny uznając apelację organu rentowego za oczywiście zasadną, zmienił zaskarżony wyrok, na mocy art. 386 § 1 k.p.c. orzekając jak w sentencji.

/-/SSA A.Kolonko /-/SSA A.Grymel /-/SSA G.Pietrzyk-Cyrbus

Sędzia Przewodniczący Sędzia