Pełny tekst orzeczenia

Formularz UK 2

Sygnatura akt

VI Ka 1223/23

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1.  Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Rejonowego dla Warszawy Pragi–Południe w Warszawie z dnia 22 sierpnia 2023 roku, sygn. akt IV K 344/23

1.2.  Podmiot wnoszący apelację

☒ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☐ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3.  Granice zaskarżenia

1.1.1.  Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☒ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.1.2.  Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☒

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☐

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☐

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4.  Wnioski

☐

uchylenie

☒

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami
przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

1.5.  Ustalenie faktów

1.1.3.  Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.1.1.

Ł. L.

karalność sądowa

zapytanie o karalność

116-116v

2.1.1.2.

Ł. L.

zachowanie podczas izolacji penitencjarnej

opinia o skazanym

122-123

1.1.4.  Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.2.1.

1.6.  Ocena dowodów

1.1.5.  Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

2.1.1.1

zapytanie o karalność

dowód bezsporny, z dokumentu urzędowego, potwierdzający uprzednią karalność sądową skazanego

2.1.1.2

opinia o skazanym

dowód bezsporny – dokument wystawiony przez wyspecjalizowany organ Państwa.

1.1.6.  Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

3.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

3.1.

Rażące i mające istotny wpływ na treść wyroku naruszenie przepisu prawa materialnego, a mianowicie:

1. art. 4 § 1 k.k. w zw. z art. 81 ust. 2 ustawy z 19.06.2020 r. o dopłatach do oprocentowania kredytów bankowych udzielanych przedsiębiorcom dotkniętym skutkami COVID-19 oraz o uproszczonym postępowaniu o zatwierdzenie układu w związku z wystąpieniem COVID-19 (Dz.U. z 2022 r. poz. 2141), polegające na zastosowaniu przez sąd meriti przepisów o karze łącznej w brzmieniu obowiązującym do dnia 23 czerwca 2020 r. i do wydania wyroku łącznego obejmującego kary jednostkowe orzeczone wyrokami: Sądu Rejonowego dla Wrocławia-Śródmieścia z dnia 16 listopada 2021 rok, sygn. V K 782/21 za przestępstwa popełnione w okresie od 8 lipca 2021 roku do 2 sierpnia 2021 r. i Sądu Rejonowego dla Warszawy Pragi-Południe w Warszawie z dnia 19 października 2022 roku, sygn. III K 714/22, popełnione w okresie od 7 stycznia 2022r. do 3 lutego 2022 r. - mimo, że zgodnie z brzmieniem art. 81 ust. 2 ustawy z dnia 19 czerwca 2020 r. o dopłatach do oprocentowania kredytów bankowych udzielanych przedsiębiorcom dotkniętym skutkami COVID-19 oraz o uproszczonym postępowaniu o zatwierdzenie układu w związku z wystąpieniem COVID-19 - do kar orzeczonych po dniu wejścia w życie tej ustawy, tj. orzeczonych po dniu 24 czerwca 2020 r., w zakresie kary łącznej zastosowanie mają wyłącznie przepisy dotyczące kary łącznej, wprowadzone z dniem 24 czerwca 2020 r. (na mocy ustawy z dnia 19 czerwca 2020 r. - Dz. U. 2020.1086)- co w realiach przedmiotowej sprawy wykluczało dopuszczalność stosowania ustawy uprzednio obowiązującej;

2. art. 85 § 2 k.k. w brzmieniu obowiązującym od dnia 23 czerwca 2020 r. - polegające na połączeniu kar jednostkowych orzeczonych wyrokami: Sądu Rejonowego dla Wrocławia-Śródmieścia z dnia 16 listopada 2021 rok, sygn. V K 782/21 i Sądu Rejonowego dla Warszawy Pragi-Południe w Warszawie z dnia 19 października 2022 roku, sygn. III K 714/22, w sytuacji gdy przestępstwa objęte wyrokiem Sądu Rejonowego dla Warszawy Pragi-Południe w Warszawie z dnia 19 października 2022 roku, sygn. III K 714/22 zostały przez skazanego Ł. L. popełnione w okresie od 7 stycznia 2022 r. do 3 lutego 2022 r., a zatem już po wydaniu wyroku w sprawie Sądu Rejonowego dla Wrocławia-Śródmieścia' z dnia 16 listopada 2021 rok, sygn. V K 782/21, co skutkowało brakiem warunków do objęcia tych skazań karą łączną;

3. art. 85 k.k. w brzmieniu obowiązującym do dnia 30 czerwca 2015 r., w zw. z art. 4 k.k., poprzez ich niezastosowanie i w konsekwencji niezasadne przyjęcie, że wyroki opisane w pkt 3, 5 i 6 części wstępnej zaskarżonego wyroku nie spełniają warunków w przedmiocie wydania wyroku łącznego, co z kolei skutkowało umorzeniem postępowania o wydanie wyroku łącznego w tym zakresie, podczas gdy, przestępstwa objęte tymi wyrokami, skazany Ł. L. popełnił zanim zapadł pierwszy wyrok (chociażby nieprawomocny), co do każdego z tych przestępstw, a wymierzone nimi kary jednostkowe są karami podlegającymi łączeniu - zatem zachodzi między nimi zbieg realny w rozumieniu art. 85 k.k. w brzmieniu obowiązującym do dnia 30 czerwca 2015 r.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Zarzut podniesiony w apelacji nie zasługiwał na uwzględnienie i nie powodował konieczności zmiany zaskarżonego wyroku łącznego, mającej stanowić efekt zastosowania innego stanu prawnego, aniżeli przyjęty w tym przypadku przez Sąd Rejonowy.

W pierwszej kolejności wskazać należy, że zgodnie z treścią art. 81 ust. 1 ustawy z dnia 19 czerwca 2020 r. o dopłatach do oprocentowania kredytów bankowych udzielonych przedsiębiorcom dotkniętymi skutkami (...)19 oraz o uproszczonym postępowaniu o zatwierdzenie układu w związku z wystąpieniem (...)19 przepisy rozdziału IX ustawy zmienionej w art. 38 w brzmieniu dotychczasowym, stosuje się do kar prawomocnie orzeczonych przed dniem wejścia niniejszej ustawy. Zgodnie zaś z treścią ustępu 2 tego artykułu przepisy rozdziału IX ustawy zmienionej w art. 38, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą stosuje się do kar prawomocnie orzeczonych po dniu wejścia w życie niniejszej ustawy. W art. 38 pkt 3 wymienionej ustawy z dnia 19 czerwca 2020 r. zmieniono zaś przepis art. 85 k.k. i nadano mu brzmienie jakie obowiązywało przed jego nowelizacją w 2015 r., co oznacza, że od 24 czerwca 2020 r. kara łączna orzekana jest ponownie w przypadku realnego zbiegu przestępstw rozumianego jako popełnienie przez sprawcę kilku (co najmniej dwóch) przestępstw, zanim zapadł pierwszy, chociażby nieprawomocny wyrok za którekolwiek z nich. Z przepisu tego wyeliminowano zaś wymóg przewidujący, że podstawą orzeczenia kary łącznej są kary podlegające wykonaniu, co w sposób jednoznaczny wynika również z dodanego przepisu art. 91a k.k.

Mając na uwadze układ i specyfikę skazań Ł. L., Sąd Rejonowy prawidłowo uznał, iż w niniejszej sprawie zaktualizowała się potrzeba zastosowania przepisu art. 4 § 1 k.k., stanowiącego, że jeżeli w czasie orzekania obowiązuje ustawa inna niż w czasie popełnienia przestępstwa, stosuje się ustawę nową, jednakże należy stosować ustawę obowiązującą poprzednio, jeżeli jest względniejsza dla sprawcy. Powyższy przepis reguluje zasady prawa karnego międzyczasowego, rozstrzygając, którą z ustaw należy zastosować w razie zmiany ustawy po popełnieniu przestępstwa. Rzecz jasna wymierzenie kary łącznej w wyroku łącznym podlega również regułom określonym w art. 4 § 1 k.k. (zob. wyrok SN z 8 listopada 2011 r., IV KK 171/11, LEX nr 1044052). Słusznie stwierdzono w wyroku Sądu Najwyższego z dnia 17 lipca 2014 r. (V KK 211/14, KZS 2015/10/27), że kara łączna stanowi instytucję prawa karnego materialnego, stad jej orzekanie winno być rozpatrywane przez pryzmat reguły intertemporalnej zawartej w art. 4 § 1 k.k. Ocena względności powinna być odnoszona do wymiaru kary łącznej w wyroku łącznym (zob. wyroki SN: z 07.11.2014, II KK 284/14, OSNKW 2015, z. 3, poz. 27; z 25 czerwca 2014 r., II KK 139/14, LEX nr 1480321). Także w kontekście przepisów art. 81 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 19 czerwca 2020 r. o dopłatach do oprocentowania kredytów bankowych udzielonych przedsiębiorcom dotkniętymi skutkami (...)19 oraz o uproszczonym postępowaniu o zatwierdzenie układu w związku z wystąpieniem (...)19 wypowiadał się Sąd Najwyższy podnosząc, że „ Kompetencję do badania, jakie przepisy zastosować na podstawie art. 4 § 1 k.k., sąd uzyskuje w momencie, gdy zajdzie potrzeba dokonania analizy, czy istnieją warunki do orzeczenia kary łącznej w związku z prawomocnym skazaniem, a nie dopiero w momencie pozytywnego przesądzenia, że istnieją warunki do orzeczenia kary łącznej. Oznacza to, że w układzie, gdy część badanych pod kątem możliwości połączenia kar, prawomocnych wyroków została wydana przed wejściem w życie nowych przepisów, a część po, stosowanie przepisu art. 4 § 1 k.k. winno polegać na dokonaniu oceny wszystkich wydanych prawomocnych wyroków pod kątem tego, czy poprzedni stan prawny, czy też nowy, jest względniejszy dla skazanego przy orzekaniu kary łącznej” (vide – wyrok z 19 X 2022 r. sygn. IV KK 350/22; podobnie wyrok z dnia 21 IX 2020 r. sygn.. II KK 175/19).

W realiach przedmiotowej sprawy sąd I instancji rozważył, która z ustaw była dla skazanego względniejsza i zasadnie przyjął za podstawę wydania wyroku stan prawny obowiązujący od 1 lipca 2015 r. do dnia 23 czerwca 2020 r. jako korzystniejszy dla skazanego. Niewątpliwie kara pozbawienia wolności jest najsurowsza, a w dacie orzekania przez sąd I instancji kary pozbawienia wolności orzeczone wyrokami: Sądu Rejonowego dla Wrocławia–Śródmieścia we Wrocławiu z 16 listopada 2021 r. w sprawie V K 782/21 i Sądu Rejonowego dla Warszawy Pragi–Południe w Warszawie z 19 października 2022 roku w sprawie III K 714/22 podlegały wykonaniu i jako takie mogły zostać połączone wyrokiem łącznym. Natomiast tego warunku nie spełniały orzeczone kary ograniczenia wolności, z których tylko jedna, orzeczona w sprawie II K 399/13 Sądu Rejonowego w Koninie nie została wykonana (według informacji wynikających z akt tej sprawy).

Nie ulega wątpliwości, że na etapie orzekania przez sąd odwoławczy, sytuacja Ł. L. uległa zmianie, a to z uwagi na zakończenie w dniu 27 września 2023 roku odbywania kary pozbawienia wolności orzeczonej wyrokiem Sądu Rejonowego dla Warszawy Pragi–Południe w Warszawie z 19 października 2022 roku wydanym w sprawie III K 714/22 (od tej daty skazany odbywa karę pozbawienia wolności orzeczoną wyrokiem Sądu Rejonowego dla Wrocławia–Śródmieścia we Wrocławiu z 16 listopada 2021 roku wydanym w sprawie V K 782/21). Sąd Okręgowy dostrzegając wystąpienie powyższej okoliczności, nie mógł jednak orzec odmiennie w stosunku do wyroków o wskazanych wyżej sygnaturach. Z uwagi na zakres apelacji prokuratora, w której zasadniczo kwestionowane było zastosowanie jako podstawy orzekania przepisów obowiązujących do 23 czerwca 2020 roku, brak było możliwości wyjścia poza granice zaskarżenia i podniesione zarzuty przez zmodyfikowania zaskarżonego wyroku na etapie postępowania odwoławczego w kierunku zdecydowanie niekorzystnym dla skazanego. .

Wniosek

1. Uchylenie zaskarżonego wyroku w pkt I i II;

2. na podstawie art. 85 § k.k., art. 86 § 1 k.k. i art. 87 k.k. w brzmieniu obowiązującym do dnia 30 czerwca 2015 r. w zw. art. 4 § 1 k.k. w zw. z art. 81 ust. 1 ustawy z dnia 19 czerwca 2020 r. o dopłatach do oprocentowania kredytów bankowych udzielanych przedsiębiorcom dotkniętym skutkami (...)19 oraz o uproszczonym postępowaniu o zatwierdzenie układu w związku z wystąpieniem (...)19 (Dz. U. z 2020 r. poz. 1086) - połączenie kar jednostkowych orzeczonych wobec skazanego Ł. L. wyrokami:

a) Sądu Rejonowego w Koninie z dnia 20 marca 2013 roku, w sprawie II K 255/13 – kary 5 miesięcy ograniczenia wolności, polegającej na

obowiązku wykonywania nieodpłatnej kontrolowanej pracy na cele społeczne w wymiarze 20 godzin miesięcznie,

b) Sądu Rejonowego w Koninie z dnia 11 kwietnia 2013 r., w sprawie II K 399/13 – kary 12 miesięcy ograniczenia wolności, polegającej na

obowiązku wykonywania nieodpłatnej kontrolowanej pracy na cele społeczne w wymiarze 40 godzin miesięcznie,

c) Sądu Rejonowego w Koninie z dnia 6 maja 2013 r., w sprawie II K 535/13 – kary 12 miesięcy ograniczenia wolności, polegającej na

obowiązku wykonywania nieodpłatnej kontrolowanej pracy na cele społeczne w wymiarze 30 godzin miesięcznie,

i wymierzenie skazanemu Ł. L. kary 1 roku i 6 miesięcy ograniczenia wolności, z obowiązkiem wykonywania w tym czasie nieodpłatnej, kontrolowanej pracy na cele społeczne w wymiarze 40 godzin miesięcznie,

3. zaliczenie na poczet orzeczonej kary łącznej ograniczenia wolności okresów dotychczas wykonanych kar ograniczenia wolności w sprawach: II K 255/13, II K 399/13 i II K 535/13 i uznaniu w tym zakresie kary łącznej za wykonaną w całości;

4. na podstawie art. 572 k.p.k. umorzenie postępowania odnośnie objęcia karą łączną kar wymierzonych skazanemu wyrokami opisanymi w pkt 1-2, 4 i 7-10 części wstępnej zaskarżonego wyroku;

5. utrzymanie w mocy zaskarżonego wyroku w pozostałej części.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Z uwagi na wcześniejsze rozważania nie uwzględniono zarzutu i wniosku apelacji wniesionej na niekorzyść skazanego.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

4.1.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

1.7.  Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

5.1.1.

Przedmiot utrzymania w mocy

Całość rozstrzygnięcia.

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Przeprowadzona w wyniku wniesienia przez prokuratora apelacji kontrola odwoławcza zaskarżonego wyroku doprowadziła do konstatacji, iż – z uwagi na opisane szerzej w sekcji 3 okoliczności – brak jest na obecnym etapie postepowania możliwości zastosowania postulowanych przez prokuratora przepisów dotyczących orzekania kary łącznej.

1.8.  Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

5.2.1.

Przedmiot i zakres zmiany

Zwięźle o powodach zmiany

1.9.  Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

1.1.7.  Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

5.3.1.1.1.

☐ art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

5.3.1.4.1.

☐ art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

1.1.8.  Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

1.10.  Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

1

Wyrok Sądu Rejonowego dla Warszawy Pragi–Południe w Warszawie w sposób oczywiście omyłkowy zawiera w pkt. 1 i 4 błędnie wskazane sygnatury (vide k. 25 i k. 51v.), w pkt. 2 datę popełnienia czynu z art. 288 § 1 k.k. (vide k. 35-36), w pkt. 5 datę prawomocności wyroku (vide k. 34), a w pkt. 8 wymiar orzeczonej grzywny (vide k. 24). Powyższe omyłki powstały najprawdopodobniej podczas redakcji tekstu zaskarżonego wyroku, należą zatem do oczywistych w rozumieniu art. 105 k.p.k.,
w związku z czym należało je sprostować w sposób wskazany w części dyspozytywnej orzeczenia.

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

3

O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono na podstawie art. 636 § 1 k.p.k.

7.  PODPIS

SSO Agnieszka Wojciechowska-Langda SSO Anita Jarząbek-Bocian SSO Tomasz Morycz

1.11.  Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

prokurator

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

punkty I-III wyroku

0.1.1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☒ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.1.1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☒

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☐

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☐

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

0.1.1.4. Wnioski

☐

uchylenie

☒

zmiana