Pełny tekst orzeczenia

163/5/B/2006

POSTANOWIENIE
z dnia 16 marca 2006 r.
Sygn. akt Tw 58/05

Trybunał Konstytucyjny w składzie:

Bohdan Zdziennicki,

po wstępnym rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym wniosku Polskiej Konfederacji Pracodawców Prywatnych Lewiatan o stwierdzenie zgodności:
1) art. 1 pkt 4 lit. a i pkt 6 lit. a ustawy z dnia 27 lipca 2005 r. o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz ustawy – Karta Nauczyciela (Dz. U. Nr 167, poz. 1397) z art. 2 oraz art. 32 ust. 1 i 2 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej;
2) art. 1 pkt 2, pkt 5, pkt 7 i pkt 12 ustawy z dnia 27 lipca 2005 r. o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz ustawy – Karta Nauczyciela z art. 2, art. 20 oraz art. 32 ust. 1 i 2 Konstytucji;
3) art. 2 ustawy z dnia 27 lipca 2005 r. o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz ustawy – Karta Nauczyciela z art. 2 oraz art. 32 ust. 1 i 2 Konstytucji;
4) art. 3 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 27 lipca 2005 r. o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz ustawy – Karta Nauczyciela z art. 2 oraz art. 32 ust. 1 i 2 Konstytucji,

p o s t a n a w i a:

odmówić nadania wnioskowi dalszego biegu.

UZASADNIENIE:

W dniu 8 grudnia 2005 r. wpłynął do Trybunału Konstytucyjnego wniosek Polskiej Konfederacji Pracodawców Prywatnych Lewiatan o stwierdzenie zgodności art. 1 pkt 4 lit. a i pkt 6 lit. a ustawy z dnia 27 lipca 2005 r. o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz ustawy – Karta Nauczyciela (Dz. U. Nr 167, poz. 1397) z art. 2 oraz art. 32 ust. 1 i 2 Konstytucji; art. 1 pkt 2, pkt 5, pkt 7 i pkt 12 ustawy z dnia 27 lipca 2005 r. o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz ustawy Karta Nauczyciela z art. 2, art. 20 oraz art. 32 ust. 1 i 2 Konstytucji; art. 2 ustawy z dnia 27 lipca 2005 r. o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz ustawy – Karta Nauczyciela z art. 2 oraz art. 32 ust. 1 i 2 Konstytucji oraz art. 3 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 27 lipca 2005 r. o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz ustawy – Karta Nauczyciela z art. 2 oraz art. 32 ust. 1 i 2 Konstytucji.

Trybunał Konstytucyjny zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 31 ust. 1 ustawy z dnia 1 sierpnia 1997 r. o Trybunale Konstytucyjnym (Dz. U. Nr 102, poz. 643 ze zm.) skuteczne wszczęcie postępowania przed Trybunałem Konstytucyjnym na podstawie wniosku możliwe jest jedynie wówczas, kiedy wniosek taki pochodzi od uprawnionego podmiotu. Uznanie podmiotu za uprawniony do inicjowania abstrakcyjnej kontroli norm uzależnione jest od spełnienia przesłanki podmiotowej – wniosek pochodzi od jednego z podmiotów wskazanych w art. 191 ust. 1 Konstytucji oraz przedmiotowej – kwestionowany przez wnioskodawcę przepis należy do spraw objętych jego zakresem działania.
Organizacje wymienione w art. 191 ust. 1 pkt 4 Konstytucji posiadają jedynie ograniczoną legitymację procesową w postępowaniu przed Trybunałem Konstytucyjnym. Mogą one złożyć wniosek, pod warunkiem, że dotyczy ich zakresu działania. Pojęcie „spraw objętych zakresem działania” w rozumieniu art. 191 ust. 2 Konstytucji dotyczy, w stosunku do organizacji pracodawców, wyłącznie tych aktów normatywnych, które bezpośrednio kształtują relacje pomiędzy pracownikiem a pracodawcą. Wystąpienie z wnioskiem do Trybunału Konstytucyjnego nie ma stanowić szczególnego środka ochrony interesów gospodarczych organizacji pracodawców, choć interesy te są w naturalny sposób związane z funkcjonowaniem przedsiębiorców zrzeszonych w takiej organizacji (por. postanowienia Trybunału Konstytucyjnego z: 17 marca 2003 r., Tw 63/02, OTK ZU nr 1/B/2003, poz. 11; 25 lutego 2003 r., Tw 77/02, OTK ZU nr 3/B/2003, poz. 163; 19 marca 2003 r., Tw 73/02, OTK ZU nr 2/B/2003, poz. 80; 21 maja 2003 r., Tw 6/03, OTK ZU nr 2/B/2003, poz. 85; 28 stycznia 2004 r., Tw 74/02, OTK ZU nr 1/B/2004, poz. 2; 30 marca 2004 r., Tw 10/03, OTK ZU nr 1/B/2004, poz. 6; 14 kwietnia 2004 r., Tw 22/03, OTK ZU nr 2/B/2004, poz. 105; 20 czerwca 2005 r., Tw 16/05, OTK ZU nr 6/B/2005, poz. 212 oraz 7 września 2005 r., Tw 28/05, OTK ZU nr 5/B/2005, poz. 183).
Przepisy kwestionowane we wniosku Polskiej Konfederacji Pracodawców Prywatnych Lewiatan określają warunki nabycia uprawnień emerytalnych przez wskazane grupy pracowników. Odnoszą się zatem do relacji pomiędzy tymi pracownikami (górnicy, nauczyciele) a państwem, zobowiązanym do wypłaty określonych świadczeń (Fundusz Ubezpieczeń Społecznych). Nie dotyczą natomiast tej relacji, która wiąże pracowników i pracodawców, i wynika bezpośrednio ze stosunku pracy. Ponadto zakres legitymacji organizacji pracodawców wyznaczony w art. 191 ust. 2 Konstytucji, wyklucza również dokonywanie kontroli przepisów z uwagi na zarzut pogorszenia warunków prowadzenia działalności gospodarczej pewnej grupy pracodawców.
Należy stwierdzić, iż przepisy kwestionowane we wniosku Polskiej Konfederacji Pracodawców Prywatnych Lewiatan nie dotyczą spraw objętych zakresem działania wnioskodawcy w rozumieniu art. 191 ust. 2 w zw. z art. 191 ust. 1 pkt 4 Konstytucji. Stanowi to samoistną przesłankę odmowy nadania dalszego biegu wnioskowi Polskiej Konfederacji Pracodawców Prywatnych Lewiatan.

Mając na uwadze powyższe okoliczności, Trybunał Konstytucyjny postanowił jak w sentencji.