Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt IV CZ 52/15
POSTANOWIENIE
Dnia 19 listopada 2015 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Mirosława Wysocka (przewodniczący, sprawozdawca)
SSN Dariusz Dończyk
SSN Wojciech Katner
w sprawie z powództwa H. T.
przeciwko J. W. i Spółdzielni Mieszkaniowej "H." w L. w likwidacji
z udziałem interwenientów ubocznych po stronie powoda – […]
o ustalenie naruszenia prawa powoda pierwokupu mieszkania zakładowego
przy ulicy N. w L. i o ustalenie warunków wykonania przez powoda tego prawa,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 19 listopada 2015 r.,
zażalenia powoda
na postanowienie Sądu Okręgowego w L.
z dnia 12 lutego 2015 r.,
oddala zażalenie.
UZASADNIENIE
Wyrokiem z dnia 6 listopada 2014 r. Sąd Okręgowy w L. oddalił apelację
powoda H. T. od wyroku Sądu Rejonowego z dnia 19 maja 2014 r. oddalającego
2
jego powództwo przeciwko J. W. i Spółdzielni Mieszkaniowej „H.” o ustalenie
naruszenia prawa pierwokupu bliżej w pozwie określonego lokalu mieszkalnego
oraz o ustalenie warunków wykonania przez powoda tego prawa.
Zaskarżonym postanowieniem z dnia 12 lutego 2015 r. Sąd Okręgowy w L.
odrzucił skargę powoda jako niedopuszczalną ze względu na wartość przedmiotu
zaskarżenia, która nie osiągnęła progu 50.000 zł określonego w art. 3986
§ 2 k.p.c.
Sąd wskazał, że wartość przedmiotu sporu w postępowaniu pierwszoinstancyjnym i
wartość przedmiotu zaskarżenia w postępowaniu odwoławczym zostały oznaczone
przez powoda na kwotę 9.605,50 zł i stwierdził, iż nie zaistniały żadne okoliczności,
które uzasadniałyby określenie wartości przedmiotu zaskarżenia w skardze
kasacyjnej na kwotę 192 tysiące zł, czyli wyższą niż określona w apelacji. W wyniku
sprawdzenia wartości przedmiotu zaskarżenia skargą Sąd odwoławczy
postanowieniem z tego samego dnia, poprzedzającym odrzucenie skargi, ustalił ją
na kwotę 9.606 zł.
W zażaleniu powód, wnosząc „o przyjęcie zażalenia do rozpoznania”
ze względu na potrzebę wykładni powołanych w nim przepisów postępowania,
zarzucił ich naruszenie „poprzez odrzucenie skargi kasacyjnej na skutek
sprawdzenia wartości przedmiotu zaskarżenia (…) i ustalenie tej wartości przez
Sąd Okręgowy na kwotę 9606 zł, podczas gdy oczywiste jest, że wartość
mieszkania będącego przedmiotem postępowania przewyższa kwotę 50.000 zł, zaś
błędne określenie wartości przedmiotu sporu przed sądami I i II instancji nie
pozbawia strony możliwości prawidłowego określenia wartości przedmiotu sporu na
etapie sporządzenia skargi kasacyjnej”.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Zarówno Sąd Najwyższy, jak i sąd drugiej instancji może sprawdzić wartość
przedmiotu zaskarżenia wskazaną w skardze kasacyjnej i zweryfikować ją na
podstawie akt sprawy przy odpowiednim zastosowaniu przepisów art. 19-24 i 25
§ 1 w zw. z art. 368 § 2 k.p.c. (por. postanowienia Sądu Najwyższego z dnia
6 czerwca 1997 r., II CKN 47/97, OSNC 1997, nr 11, poz.180, z dnia 9 sierpnia
2005 r., IV CZ 68/05, niepubl., z dnia 20 października 2010 r., III CZ 42/10, niepubl.
i z dnia 2 lutego 2011 r., II CZ 197/10, niepubl.).
3
Postanowieniem z dnia 12 lutego 2015 r. Sąd Okręgowy sprawdził wskazaną
przez powoda w skardze wartość przedmiotu zaskarżenia i ustalił ją na kwotę 9.606
zł. Postanowienie to, na które nie przysługiwało zażalenie, mogło zostać poddane
kontroli Sądu Najwyższego na podstawie art. 380 k.p.c. w związku z
rozpoznawaniem zażalenia na postanowienie o odrzuceniu skargi, na wydanie
którego miało wpływ (por. np. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 21 listopada
2001 r., I CZ 165/01, OSNC 2002, nr 7-8, poz.102). Sąd Najwyższy rozpoznaje
postanowienie sądu drugiej instancji ustalające wartość przedmiotu zaskarżenia
skargą kasacyjną jeżeli w zażaleniu na postanowienie o jej odrzuceniu zostanie
wyraźnie zawarty taki wniosek (por. postanowienia Sądu Najwyższego z dnia
24 października 2003 r., III CZ 192/03 oraz z dnia 23 listopada 2007 r., IV CZ
88/07, niepubl.). Trafne jest przyjęte w judykaturze stanowisko, że w środku
zaskarżenia wnoszonym przez profesjonalnego pełnomocnika wniosek oparty na
art. 380 k.p.c. powinien zostać jednoznacznie sformułowany, gdyż nie ma podstaw
do przypisywania pismom wnoszonym przez takich pełnomocników treści wprost
w nich niewyrażonych (por. postanowienia Sądu Najwyższego z dnia
4 października 2006 r., I CZ 81/06, OSNC 2007, nr 2, poz. 36, z dnia 23 kwietnia
2008 r., III CZ 13/08, niepubl., z dnia 23 listopada 2011 r., IV CZ 99/11, niepubl.,
z dnia 19 stycznia 2012 r., IV CZ 109/11, niepubl., z dnia 12 lipca 2012 r., I CZ
76/12, niepubl., z dnia 21 marca 2013 r., II CZ 4/13, niepubl. i z dnia 21 sierpnia
2014 r., IV CZ 43/14, niepubl.). Brak wniosku w zażaleniu skarżącego powoduje, że
wartość przedmiotu zaskarżenia ustalona przez Sąd odwoławczy pozostała
miarodajna dla oceny dopuszczalności skargi na podstawie art. 3986
§ 2 k.p.c.
Należy też stwierdzić, że ustalenie wartości przedmiotu zaskarżenia skargą
kasacyjną nastąpiło przy uwzględnieniu wartości przedmiotu sporu oraz
zaskarżenia, które zostały podane przez skarżącego na skutek wezwania
w postępowaniu przed Sądem pierwszej, a następnie drugiej instancji w celu
usunięcia braków formalnych, odpowiednio pozwu i apelacji. Wartość wskazana
przez powoda w postępowaniu pierwszoinstancyjnym z uwzględnieniem rodzaju
dochodzonego roszczenia stanowiła podstawę oznaczenia wartości przedmiotu
zaskarżenia w apelacji, a następnie w skardze kasacyjnej, zważywszy że nie uległa
zmianie do końca postępowania. Wartość przedmiotu sporu, która nie zostanie
4
sprawdzona i zmodyfikowana przez sąd z urzędu przed doręczeniem pozwu, albo
na zarzut pozwanego podniesiony przed wdaniem się w spór co do istoty sprawy
(art. 25 k.p.c.), podlega stabilizacji (art. 26 k.p.c.), chyba że nastąpi dopuszczalna
zmiana powództwa bądź dojdzie do orzeczenia ponad żądanie, co pociągnie za
sobą zmianę tej wartości (por. postanowienia Sądu Najwyższego z dnia
14 listopada 1997 r. III CZ 82/97, niepubl. oraz z dnia 13 maja 2009 r., IV CZ 39/09,
niepubl.). W sprawie żadna z tych sytuacji nie wystąpiła. Skarżący nie może
oznaczyć wartości przedmiotu zaskarżenia w skardze kasacyjnej na kwotę wyższą
niż w apelacji (por. postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 18 grudnia 1996 r.,
I CKN 21/96, OSNC 1997, nr 4 poz.42, z dnia 19 czerwca 1997 r. III CZ 25/97,
OSNC 1997, nr 10, poz. 162, z dnia 11 marca 2010 r., IV CZ 9/10, niepubl.).
Sąd Okręgowy prawidłowo więc odrzucił skargę, co uzasadniało oddalenie
zażalenia na podstawie art. 3941
§ 3 w zw. art. 39814
k.p.c.
kc
Kontakt: saos_malpka_saos_kropka_org_kropka_pl | Wersja SAOS: 0.9.13