Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt I CSK 478/15
POSTANOWIENIE
Dnia 26 lutego 2016 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Grzegorz Misiurek
w sprawie z powództwa K. M. sp. z o.o. z siedzibą w M.
przeciwko Skarbowi Państwa reprezentowanemu przez Ministra […] i Szefa
Kancelarii […]
o zapłatę,
na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 26 lutego 2016 r.,
na skutek skargi kasacyjnej strony powodowej
od wyroku Sądu Apelacyjnego
z dnia 19 grudnia 2014 r.,
odmawia przyjęcia skargi kasacyjnej do rozpoznania i zasądza
od strony powodowej na rzecz Skarbu Państwa - Prokuratorii
Generalnej Skarbu Państwa kwotę 3.600 (trzy tysiące sześćset) zł
tytułem zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego.
2
UZASADNIENIE
Skarga kasacyjna ukształtowana została w przepisach kodeksu
postępowania cywilnego jako środek zaskarżenia o szczególnym charakterze,
mający na celu ochronę interesu publicznego przez zapewnienie rozwoju prawa
i jednolitości wykładni, nie zaś jako ogólnie dostępny środek zaskarżania orzeczeń
niesatysfakcjonujących strony. Interes prywatny skarżącego uwzględniany jest tylko
o tyle, o ile może stać się podłożem interesu ogólnego. Dlatego nie każda skarga
kasacyjna może być przyjęta do rozpoznania. Założenie spełnienia wymagań
zawartych w art. 3984
§ 2 k.p.c. jest realizowane przez powołanie i uzasadnienie
istnienia przesłanek, które zostały przewidziane w art. 3989
§ 1 pkt 1-4 k.p.c.,
umożliwiających spełnienie publicznoprawnych funkcji skargi kasacyjnej.
Strona skarżąca powołała się na przesłanki przewidziane w art. 3989
§1
pkt 1 i 2 k.p.c., wskazując, że w sprawie występuje istotne zagadnienie prawne
oraz istnieje potrzeba wykładni przepisów prawnych budzących poważne
wątpliwości lub wywołujących rozbieżności w orzecznictwie sądów.
Skarżący potrzebę wykładni przepisów budzących poważne wątpliwości
odniósł do art. 405 i art. 410 k.c. w kontekście zasady efektywności prawa
wspólnotowego, wynikającej z art. 4 ust. 3 Traktatu o Unii Europejskiej, w celu
wyjaśnienia, czy przy rozpoznawaniu roszczeń o zwrot opłat publicznoprawnych
pobranych na podstawie przepisów krajowych sprzecznych z prawem
wspólnotowym przepisy te należy stosować ściśle, czy też należy je wykładać
szeroko tak, aby umożliwić jak najpełniejszą realizację wynikającego wprost
z prawa wspólnotowego i z zasady efektywności tego prawa roszczenia o zwrot
tego rodzaju opłat.
Ponadto, skarżący twierdził, że istotne zagadnienie prawne powstaje na tle
problemu dopuszczalności i zakresu możliwego powoływania się przez państwo
(Skarb Państwa) na zarzut przedawnienia w sprawach dotyczących zwrotu opłat
publicznoprawnych pobranych na podstawie przepisów krajowych sprzecznych
z prawem wspólnotowym w sytuacji, gdy to zaniechanie organów państwa
doprowadziło do powstania roszczenia, a następnie działanie innych organów
3
państwa doprowadziło do ograniczenia możliwości efektywnego ich dochodzenia
przed upływem terminu przedawnienia.
Istotnym zagadnieniem prawnym w rozumieniu art. 3989
§1 pkt 1 k.p.c. jest
zagadnienie nowe, nierozwiązane dotychczas w orzecznictwie, którego wyjaśnienie
może przyczynić się do rozwoju prawa. W orzecznictwie ugruntował się pogląd,
zgodnie z którym skarżący, powołując się na wystąpienie w sprawie zagadnienia
prawnego, powinien je sformułować, wskazać przepisy prawne, na tle stosowania
których ono się wyłoniło, podać argumenty prowadzące do rozbieżnych ocen,
a nadto wykazać, że jego rozwiązane jest istotne nie tylko w rozpoznawanej
sprawie, ale także dla praktyki sądowej (por. postanowienia Sądu Najwyższego:
z dnia 10 maja 2001 r., II CZ 35/01, OSNC 2002, nr 1, poz. 11; z dnia 11 stycznia
2002 r., III CKN 570/01, OSNC 2002, nr 12, poz. 151; z dnia 14 lutego 2003 r.,
I PK 306/02, nie publ.; z dnia 14 grudnia 2004 r., III CK 585/04, nie publ.; z dnia
26 września 2005 r., II PK 98/05, OSNP 2006, nr 15-16, poz. 243; nie publ.; z dnia
4 sierpnia 2006 r., III CZ 47/06, nie publ.; z dnia 22 listopada 2007 r., I CSK 326/07,
nie publ.; z dnia 26 czerwca 2008 r. I CSK 108/08, nie publ., z dnia 19 stycznia
2012 r., I UK 325/11, nie publ.; z dnia 5 grudnia 2013 r., II CSK 244/13, nie publ.).
Odwołanie się do przesłanki istnienia potrzeby wykładni przepisów prawnych
budzących poważne wątpliwości lub wywołujących rozbieżności w orzecznictwie
sądów, w rozumieniu art. 3989
§ 1 pkt 2 k.p.c., wymaga wykazania, że określony
przepis prawa, mimo że budzi wątpliwości, nie doczekał się wykładni, bądź
niejednolita jego wykładnia wywołuje rozbieżności w orzecznictwie sądów, które
należy przytoczyć oraz że dokonanie wykładni jest niezbędne do rozstrzygnięcia
sprawy (por. postanowienia Sądu Najwyższego: z dnia 15 października 2002 r.,
II CZ 102/02, z dnia 28 marca 2007 r., II CSK 84/07; z dnia 11 stycznia 2008 r.,
I UK 283/07; z dnia 8 lipca 2008, I CSK 111/08; z dnia 19 stycznia 2012 r., I UK
325/11; z dnia 4 kwietnia 2012 r., III SK 39/11; z dnia 26 kwietnia 2012 r., III SK
43/11 – nie publ.).
Analiza wniosku o przyjęcie skargi do rozpoznania i jego uzasadnienia, nie
daje podstaw do uznania, że rzeczywiście zachodzi któraś ze wskazanych powyżej
4
przesłanek, co trafnie i przekonująco wykazał pozwany w odpowiedzi na skargę
kasacyjną,
W ocenie Sądu Najwyższego w niniejszej nie zachodzi problem wykładni
art. 405 k.c. i art. 410 k.c. w kontekście zasady efektywności prawa wspólnotowego,
wynikającej z art 4 ust. 3 Traktatu o Unii Europejskiej, tak jak wywodzi to skarżący,
prowadząc w gruncie rzeczy polemikę z ustaleniami stanu faktycznego oraz
wywodem prawnym Sądu Apelacyjnego, odwołując się do argumentacji z wyroku
Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z dnia 12 lutego 2009 r. (sygn. akt C-
475/07), z którego nie wynika, że w okresie od 1 stycznia 2006 r. do 28 lutego
2009 r. nie było podstawy do pobierania podatku akcyzowego od energii
elektrycznej. Jak trafnie podniósł Sąd Apelacyjny, przedmiotowy wyrok stwierdzał
jedynie niezgodność z prawem wspólnotowym przepisu regulującego moment
powstania obowiązku podatkowego w podatku akcyzowym od energii elektrycznej,
co dla powodowej spółki nie miało żadnego znaczenia, ponieważ nie była ona
podatnikiem tego podatku.
Podkreślić też należy, że - wbrew twierdzeniom skarżącej - Sąd drugiej
instancji dokonał wykładni art. 405 k.c. i art. 410 k.c. zgodnie z zasadą efektywności,
podzielając stanowisko wyrażone w apelacji, że w orzecznictwie TSUE została
wypracowana zasada nakazująca zwrócenie podatków pobranych niezgodnie
z przepisami wspólnotowymi i na ich podstawie uznał, że z przepisów tych
w świetle poczynionych ustaleń faktycznych nie wynika legitymacja materialna
czynna powoda.
Co do zaś odwołania się do przesłanki wystąpienia zagadnienia prawnego,
to zagadnienie o treści sformułowanej przez skarżących nie spełnia wymagania
przewidzianego w art. 3989
§ 1 pkt 1 k.p.c. w zw. z art. 3984
§ 2 k.p.c. Formułując
swoje wątpliwości skarżąca nie wskazała przepisów prawnych, na tle stosowania
których one się wyłoniły.
Z tych względów Sąd Najwyższy odmówił przyjęcia skargi kasacyjnej
do rozpoznania (art. 3989
§ 1 i 2 k.p.c.).
aj
5
eb
Kontakt: saos_malpka_saos_kropka_org_kropka_pl | Wersja SAOS: 0.9.13