Sygn. akt IV P 239/16
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 13 lipca 2017 roku
Sąd Rejonowy - Sąd Pracy w B. Wydział IV Pracy
w składzie następującym:
Przewodniczący : Sędzia SR Beata Grabiszewska
Ławnicy: H. W., L. B.
Protokolant: Wiesława Rudzka
po rozpoznaniu w dniu 29 czerwca 2017 roku w Bełchatowie
na rozprawie
sprawy z powództwa P. F.
przeciwko (...) Spółce Akcyjnej w W.
o przywrócenie do pracy i wynagrodzenie za czas pozostawania bez pracy
1.
przywraca powoda P. F. do pracy w pozwanej (...) Spółce Akcyjnej w W. na poprzednich warunkach,
tj. na warunkach obowiązujących przed doręczeniem oświadczenia z dnia
30 sierpnia 2016 roku o rozwiązaniu umowy o pracę za wypowiedzeniem;
2.
zasądza od pozwanej (...) Spółki Akcyjnej w W. na rzecz powoda P. F. kwotę 22.426,42 zł (dwadzieścia dwa tysiące czterysta dwadzieścia sześć złotych czterdzieści dwa grosze) tytułem wynagrodzenia za czas pozostawania bez pracy, pod warunkiem podjęcia pracy
w wyniku przywrócenia;
3.
zasądza od pozwanej (...) Spółki Akcyjnej
w W. na rzecz powoda P. F. kwotę 13.217,00 zł (trzynaście tysięcy dwieście siedemnaście złotych 00/100) tytułem zwrotu kosztów procesu,
w tym kwotę 3.617,00 zł (trzy tysiące sześćset siedemnaście złotych 00/100) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.
Sygn. akt IV P 239/16
W pozwie wniesionym w dniu 7 września 2016 roku, skierowanym przeciwko (...) S.A. z siedzibą w W., powód P. F., reprezentowany przez profesjonalnego pełnomocnika, wniósł o:
1. uznanie dokonanego w dniu 30.08.2016 r. rozwiązania umowy o pracę za wypowiedzeniem za bezskuteczne, a w przypadku gdy upłynie okres wypowiedzenia umowy o pracę - przywrócenie powoda do pracy na poprzednich warunkach i zasądzenie wynagrodzenia za okres pozostawania bez pracy, zgodnie z przepisami kodeksu pracy,
2. nałożenie zgodnie z normą art. 477 2 § 2 Kodeksu postępowania cywilnego, na stronę pozwaną w wyroku obowiązku dalszego zatrudnienia powoda do czasu prawomocnego rozpoznania sprawy
ewentualnie w przypadku niemożności uwzględnienia żądania wskazanego
w pkt 1 wniósł o:
3. zasądzenie odszkodowania w wysokości wynikającej z okresu wypowiedzenia,
4. ustalenie, iż wyłącznymi przyczynami zwolnienia powoda były przyczyny leżące po stronie pozwanego, a w rezultacie zasądzenia świadczenia należnego powodowi w myśl przepisów ustawy o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunku pracy z przyczyn niedotyczących pracowników.
W uzasadnieniu pozwu podnosił, że wypowiedzenie umowy o pracę jest nieuzasadnione, podane w nim przyczyny utraty zaufania do pracownika są nieprecyzyjne, a podane w oświadczeniu o rozwiązaniu umowy fakty nie miały miejsca.
Powód wyjaśnił, że pracodawca uzasadniając wypowiedzenie i wskazując na nieprawidłowe wykonywanie obowiązków przez powoda, zajmującego stanowisko Zastępcy Dyrektora Departamentu (...) (...)
(...), powołał się (w zakresie dwóch pierwszych wymienionych
w wypowiedzeniu przyczyn utraty zaufania) na wnioski wypływające z audytu dostaw surowców produkcyjnych z wyłączeniem biomasy, który dotyczył działalności wydziałów podlegających bezpośrednio Dyrektorowi Departamentu (...) (...) (...), a nie na wnioski wynikające z audytu dotyczącego jednostek podległych powodowi (tj. audytu kontraktacji i rozliczenia dostaw biomasy). Podniósł, że z audytu dotyczącego jednostek podległych powodowi nie można wyprowadzić wniosków, aby nieprawidłowe było wykonywanie przez powoda obowiązków, których naruszenie zarzucił pozwany w oświadczeniu o wypowiedzeniu.
Odnosząc się do trzeciej wskazanej przez pozwanego przyczyny utraty zaufania, tj. niewłaściwego nadzoru nad zakupem biomasy zidentyfikowanym w audycie, powód wyjaśnił, że zarzut taki jest nieuzasadniony, bowiem powód jeszcze przed audytem wprowadzał usprawnienia zmierzające do zapewnienia ciągłości dostaw odpowiedniego surowca, ponadto mimo niewykonania zobowiązań przez niektórych dostawców i błędów Oddziału (...) S.A. w ewidencjonowaniu zapasów (co dotyczyło Oddziału (...) K.) powód swoją odpowiednią reakcją zapobiegł przerwaniu procesu spalania biomasy i zgromadził odpowiedni zapas surowca, a poza tym wdrożył wszystkie rekomendacje zawarte
w audycie.
W odpowiedzi na pozew wniesionej 3 października 2016 roku pozwany (...) S.A. z siedzibą w W. wniósł
o oddalenie powództwa i zasądzenie kosztów procesu.
W uzasadnieniu pozwany podnosił między innymi, że powód, jako osoba kierująca departamentem powinna przejawiać również zainteresowanie sferą wszystkich zadań realizowanych przez ten departament oraz że dbanie o całokształt zadań realizowanych przez departament leży w zakresie ogólnych obowiązków zarządczych na stanowisku kierowniczym, pomimo tego, że obowiązki te bezpośrednio wykonuje inna osoba. Pozwany zaznaczył, że zadania każdego departamentu realizowane są kolegialnie przez dyrektora, zastępcę dyrektora oraz przez kierowników, zatem cała kadra kierownicza przyjmuje kolegialną odpowiedzialność za stawiane przed nią zadania.
Pozwany nadmienił, że powód oprócz zadań ściśle związanych z jego obowiązkami wynikającymi z bezpośredniego nadzoru nad (...), powinien również realizować interes Grupy (...) wynikający
z tzw. Kodeksu Grupy (...).
Odnosząc się do trzeciej przyczyny wypowiedzenia umowy o pracę pozwany podniósł, że powód był bezpośrednio odpowiedzialny za zabezpieczenie istotnych ryzyk operacyjnych występujących w procesie zapewnienia dostaw biomasy, natomiast przeprowadzony audyt wykazał, że występowały nieprawidłowości w zapewnieniu kaloryczności biomasy
w Elektrowni (...), Oddziałach (...) i Elektrociepłowni (...). Ponadto pomimo konkretnych postanowień umownych nie egzekwowano prawa pozwanego w zakresie terminowości dostaw biomasy, zgodnie
z harmonogramami. Wobec dostawców nie wyciągnięto jakichkolwiek konsekwencji wynikających z zawartych umów. Nie zminimalizowano ryzyka dostaw biomasy dla Elektrociepłowni (...), w zakresie dywersyfikacji dostawców, poprzestając na firmach powiązanych osobowo.
W toku procesu strony podtrzymały swoje stanowiska w sprawie.
Sąd Rejonowy – Sąd Pracy ustalił następujący stan faktyczny:
Powód P. F. został zatrudniony przez (...) S.A. z siedzibą w W. od dnia 01 sierpnia 2014 roku na stanowisku Zastępcy Dyrektora Departamentu (...) (...) (...)na podstawie umowy o pracę zawartej na czas nie określony.
(okoliczności bezsporne)
W roku 2011 r. Zarząd (...) S.A. podjął decyzję
o skonsolidowaniu zakupów biomasy dla Oddziałów (...) S.A przez jeden podmiot, który będzie zajmował się koordynacją dostaw tego surowca. W ówczesnym czasie podmiotem tym stała się spółka (...) Sp. z o.o., która już wtedy na podstawie odrębnych umów zajmowała się realizacją dostaw biomasy dla Elektrowni (...). Sukcesywnie na podstawie zawartej
z (...) S.A. umowy wieloletniej sprzedaży biomasy (...) Sp.
z o.o. przejmowała zadanie zaopatrzenia w biomasę wszystkich oddziałów (...) S.A.
W momencie przejęcia przez (...) Sp. z o.o. obszaru obrotu biomasą przeniesione zostały na (...) Sp. z o.o. zobowiązania wynikające z umów z dostawcami biomasy zawartych uprzednio przez oddziały. Po przejęciu roli koordynatora dostaw przeprowadzono również postępowanie zakupowe na dostawy biomasy do oddziałów, w wyniku których zawarte zostały nowe umowy z dostawcami biomasy na dostawę do tych jednostek wytwórczych. Stroną nowych umów była spółka (...) Sp. z o.o.
Postępowania zakupowe prowadzone były na podstawie zapotrzebowań składanych przez (...) S.A. Od 01 sierpnia 2014 r. zgodnie z postanowieniami umowy o Zarządzaniu Handlowym Zdolnościami Wytwórczymi zawartej między (...) S.A. a (...) S.A. rolę koordynatora dostaw biomasy dla Oddziałów (...) S.A przejął (...) S.A.
Przed podjęciem zatrudnienia u pozwanego powód był zatrudniony
w spółce (...) Sp. z o.o. na stanowisku Głównego Specjalisty ds. (...)
(...). Do obowiązków powoda należało zarządzanie dostawą biomasy dla jednostek wytwórczych (...) S.A. (oddziałów) spalających lub współspalających biomasę.
Na mocy trójstronnego porozumienia zawartego pomiędzy (...) S.A., (...) S.A. i (...) Sp. z o.o. koordynacja dostaw biomasy przekazana została ze spółki (...) Sp. z o.o. do (...) S.A. i działalność ta została w (...) Sp. z o.o. zlikwidowana. Powód wraz z podległymi mu pracownikami 01 sierpnia 2014 roku „przeszedł” do (...) S.A . Powodowi powierzono stanowisko Zastępcy Dyrektora Departamentu(...) (...) (...) z tożsamym zakresem obowiązków, jak w spółce (...) Sp. z o.o., a pracownikom, którzy w (...) Sp. z o.o. w obszarze dostaw biomasy pełnili funkcje koordynatorów powierzono funkcje Kierowników Wydziałów.
W rezultacie do obowiązków powoda należało zarządzanie zakupami
i dostawą biomasy dla jednostek wytwórczych (...) S.A. (oddziałów) spalających lub współspalających biomasę.
(dowód: umowa o pracę k. 31 i n., zeznania powoda k. 271 w zw. z k. 97 00:06:11, 00:15:09, zeznania świadka I. G. k. 173-175 – 00:23:29, 00:28:52, 00:33:49, 00:43:51)
W związku z opisanymi powyżej zmianami uchwalono nowy schemat struktury organizacyjnej Departamentu Dostaw (...) (...) (dalej (...)), który rozszerzony został o odrębną linię biznesową - zarządzania dostawami biomasą.
Na czele Departamentu Dostaw (...) (...) stał Dyrektor, któremu bezpośrednio podlegały następujące wydziały: (...), (...) Logistyką (...). Dyrektorowi Departamentu (...) (...) (...)bezpośrednio podlegał powód - Zastępca Dyrektora. W zakres kompetencji wydziałów podległych bezpośrednio Dyrektorowi wchodziło zarządzanie następującymi surowcami - węgiel kamienny, olej ciężki, olej lekki sorbenty oraz gaz oraz zarządzanie usługą transportu.
Powodowi, jako podmiotowi odpowiedzialnemu za biomasę, podlegały bezpośrednio wydziały: (...).
Powód nie uczestniczył w żadnych sprawach związanych z obsługą innych surowców produkcyjnych niż biomasa.
W przypadku nieobecności Dyrektora (...) I. G., nie był on zastępowany przez powoda - Zastępcę Dyrektora, lecz Kierownika (...) Produkcyjnych – (...). Taka praktyka była stosowana również w innych departamentach.
Wiosną 2015 r. doszło do zmiany organizacyjnej – Biuro (...) przejęło działalność związaną z rozliczaniem dostaw surowców,
w związku z czym Wydział (...) Dostaw (...) Produkcyjnych
i Wydział (...) Dostaw Biomasy zostały przekazane do Biura (...).
(dowód: schemat struktury organizacyjnej Departamentu Dostaw (...) Produkcyjnych k. 131, e-mail z dnia 24 listopada 2015 r. od I. G. do P. F. k. 33, e-mail z dnia 8 kwietnia 2016 r. od I. G. do P. P. (1) k. 34, e-mail z dnia 4 kwietnia 2016 r. od I. G. B. J., P. F. i R. B. k. 35, zeznania powoda k. 271 w zw. z k. 97-98 – 00:06:11, 00:15:09, 00:31:27, zeznania świadka I. G. k. 173-174 – 00:23:29, 00:28:52, 00:33:49, zeznania świadka J. B. k. 176-177, zeznania świadka M. K. k. 177 – 01:38:38, zeznania świadka B. K. k. 178 – 01:52:52, zeznania świadka P. P. (2) k. 180 – 02:14:56, zeznania świadka A. P. k. 246 – 00:49:20, zeznania świadka P. J. k. 247 – 01:07:37, zeznania świadka M. S. k. 251 – 02:24:07, 02:25:35, 02:39:54, zeznania świadka M. P. k. 270 – 00:38:48)
Pozwany pracodawca dokonał zmiany struktury organizacyjnej (...). Pismem z dnia 12.07.2016 r. poinformował powoda o przesunięciu jego stanowiska z dniem 15.07.2016 r. do (...) w Departamencie (...) (...) (...).
(dowód: pismo z dnia 12.07.2016 r. k. 36)
Zgodnie z pkt VI.6.1.2.2 Regulaminu organizacyjnego (...) S.A., w ramach departamentów i biur mogą być tworzone wydziały; wydział stanowi element struktury organizacyjnej realizujący wyznaczoną funkcję biznesową lub wsparciową; pracami wydziału kieruje Kierownik lub w przypadku jego braku Dyrektor biura /zastępca Dyrektora biura/zastępca Dyrektora departamentu/Dyrektor departamentu. W ramach wydziału mogą być tworzone zespoły lub samodzielne stanowiska organizacyjne.
(dowód: regulamin organizacyjny (...) S.A. k. 127)
Z kolei zgodnie z postanowieniem pkt VI.6.3.3.1 Regulaminu organizacyjnego (...) S.A., zakres zadań, uprawnień i odpowiedzialności poszczególnych Dyrektorów określa bezpośredni przełożony, powołany Regulamin, Dokumentacja Systemu (...) oraz Regulaminy szczegółowe.
(dowód: regulamin organizacyjny (...) S.A. k. 128)
Podział kompetencji, wedle którego powód miał zajmować się tylko biomasą, a już nie innymi surowcami, wynikał z decyzji dyrektora departamentu. Przełożeni dali mu w tym zakresie wolną rękę i nie zgłaszali zastrzeżeń.
(dowód: zeznania świadka I. G. k. 176 – 01:06:43)
Zakup i organizowanie przez pozwanego dostaw surowców produkcyjnych dla oddziałów (...) SA wynika z umowy o zarządzanie handlowe zdolnościami wytwórczymi.
Umowa przewiduje m. in., że (...) S.A. (zarządzający) monitoruje, w oparciu o dane przekazywane przez (...) S.A. (zlecającego), rzeczywisty i wymagany stan zapasów surowców produkcyjnych oraz ich zużycie, także stan uprawnień do emisji, oraz uwzględnia potrzeby i warunki ich uzupełnienia. Zlecający zobowiązał się przekazywać zarządzającemu dane niezbędne do wykonania umowy, w tym na bieżąco informować o stanach magazynowych surowców, niezwłocznie zawiadamiać o nie spełnianiu przez surowce produkcyjne wymaganych parametrów.
(okoliczności niesporne, dowód: umowa k. 196, 197, 199a)
Zapotrzebowanie na biomasę zgłaszają Oddziały (...). Oddziały przyjmują dostawy i pobierają próbki do badania oraz badają jakość dostarczonej biomasy. Zadaniem powoda było organizowanie zakupu
i dostaw biomasy do oddziałów (...) (zawieranie umów długoterminowych oraz doraźne zamówienia), zgodnie z zapotrzebowaniem oraz na podstawie strategii zakupu. Sama strategia zakupu na 2016 r. została opracowana z udziałem powoda. Strategia zakładała minimalizację ceny, ale i bezpieczeństwo dostaw, w tym dywersyfikację dostawców. Departament nie sprawdzał bezpośrednio jakości dostarczanej biomasy, natomiast w razie zauważenia nieprawidłowości w dostawach powinien reagować, aby takie nieprawidłowości eliminować. Departament prowadził kontrolę surowca u dostawców, ale nie surowca konkretnie przywiezionego do oddziału – to należało już do obowiązków oddziału.
Obowiązująca w (...) S.A. oraz
w oddziałach (...) S.A. procedura wymagała, aby skany wszystkich dokumentów niezbędnych do prawidłowego rozliczenia dostawy gromadzone były na wykorzystywanej w procesie obsługi i rozliczeń platformie komunikacyjnej SharePoint.
(dowód: zeznania świadka I. G. k. 175-176 – 00:51:06, 00:58:40, 01:06:43 zeznania powoda k. 271 w zw. z k. 98-99 – 00:32:32, zeznania świadka J. B. k. 177 – 01:21:53, zeznania świadka M. K. k. 177-178 – 01:38:38, 01:42:22, 01:48:50, zeznania świadka B. K. k. 178-179 – 01:56:10, 02:00:05, zeznania świadka P. P. (2) k. 180 – 02:17:59, 02:21:16, załącznik do umowy o zarządzanie handlowe zdolnościami wytwórczymi k. 224 na odwrocie, zeznania świadka P. J. k. 248 – 01:16:44, zeznania świadka T. G. k. 248 – 01:43:20, 01:53:06, zeznania świadka M. P. k. 271 – 00:38:48)
W czasie zatrudnienia u pozwanego przełożeni i współpracownicy powoda nie mieli zastrzeżeń do jego pracy.
(zeznania świadka I. G. k. 174 – 00:33:49, zeznania świadka J. B. k. 177 – 01:24:01, zeznania świadka M. K. k. 177-175 – 01:38:38, 01:41:31, 01:49:43, zeznania świadka B. K. k. 179 – 00:03:09, zeznania świadka P. P. (2) k. 180 – 02:17:59)
Zarząd (...) S.A. w dniu 27 marca 2015 r. przyznał powodowi nagrodę za prawidłową realizację obowiązków pracowniczych w roku 2014 r. Zarząd przedsiębiorstwa pokreślił zaangażowanie i wkład powoda wniesiony w rozwój (...) S.A.
(dowód: pismo z dnia 27 marca 2015 r. k. 37, zeznania powoda k. w zw. z k. 97-98 – 00:19:09)
W (...) S.A. obowiązuje Kodeks Grupy (...), który reguluje m. in. stosunki wewnętrzne pomiędzy spółkami należącymi do Grupy (...) i zobowiązuje poszczególne spółki do działania tak, aby dbać o interes i innych spółek należących do grupy. Postanowienia Kodeksu nie konkretyzują obowiązków poszczególnych kategorii pracowników.
(dowód: Kodeks (...) k. 71 i n.)
W pierwszej połowie 2016 r. w Departamencie Dostaw (...) Produkcyjnych przeprowadzono dwa audyty. Pierwszy z nich - (...) kontraktacji i rozliczenia dostaw biomasy obejmował jednostki podległe Powodowi, drugi zaś - (...) rozliczeń dostaw surowców produkcyjnych w (...) obejmował działalność wydziałów poległych bezpośrednio Dyrektorowi Departamentu Dostaw (...) Produkcyjnych.
Zakresem Audytu rozliczeń dostaw surowców produkcyjnych w (...) objęto „działania w procesie obsługi i rozliczeń dostaw surowców produkcyjnych z wyłączeniem biomasy”. Proces dostaw i rozliczeń biomasy został objęty odrębnym audytem ( (...) kontraktacji i rozliczenia dostaw biomasy w (...) S.A.)”. (...) rozliczeń dostaw surowców produkcyjnych odnosi się do obsługi dostaw następujących surowców produkcyjnych - węgiel kamienny, olej ciężki, olej lekki, sorbenty oraz gaz.
W wyniku audytu rozliczeń dostaw surowców produkcyjnych ustalono, że nie są gromadzone, na wykorzystywanej w procesie obsługi i rozliczeń platformie komunikacyjnej SharePoint, skany wszystkich dokumentów niezbędnych do prawidłowego rozliczenia dostawy. To powoduje, że kontrola sprawowana przez (...) w zakresie kompletności i prawidłowości dokumentów i danych dotyczących dostaw, gromadzonych przez oddział, jest nieefektywna. Weryfikacja odbywa się bowiem wyłącznie w oparciu
o informacje na temat dostaw wprowadzone ręcznie do SP przez oddział, bez ich porównania z dokumentami źródłowymi, do których jednostka nadzorująca nie ma bezpośredniego dostępu. Jednocześnie (...) jako jednostka weryfikująca kompletność i poprawność dokumentów i danych dotyczących dostawy, nie egzekwuje wypełniania przez oddziały obowiązku gromadzenia i zamieszczania skanów dokumentów na SP.
Podniesiono, że narzędzie, jakim jest SharePoint, którego celem ma być zapewnienie efektywnego zarządzania procesem zabezpieczenia, obsługi
i rozliczeń dostaw, dostępu do danych dla uczestników procesu, minimalizacja ryzyka operacyjnego oraz archiwizacja dokumentów dotyczących dostawy, nie jest wykorzystywane w sposób zapewniający realizację tych celów.
Ponadto ustalono, że brak jest efektywnej kontroli wewnątrz Oddziałów w zakresie obsługi dostaw surowców produkcyjnych, w tym ich zgodności z warunkami umów. Przeprowadzone w ramach audytu badanie wybranych transakcji dostaw surowców wykazało nieprawidłowości w obszarze przyjmowania dostaw. Na 39 transakcji objętych próbą badawczą,
w przypadku 7 stwierdzono niezgodności z zapisami umów i/lub wewnętrznymi regulacjami.
W wyniku audytu stwierdzono, iż w badanym okresie (kwiecień - grudzień 2015 r.) SharePoint nie był wykorzystywany w sposób zapewniający realizację powierzonych celów. Na platformie nie był zamieszczany komplet dokumentów związanych z dostawami i ich rozliczeniem oraz istniała niejednolitość pomiędzy oddziałami pod względem zamieszczonych na SharePoint rodzajów dokumentów.
(dowód: audyt rozliczeń dostaw surowców produkcyjnych k. 82 i k. 83 na odwrocie)
W Audycie kontraktacji i rozliczenia dostaw biomasy wskazano, iż komunikacja na platformie SharePoint prowadzona jest w prawidłowy sposób. M. in. ustalono, że „Informacje o ilości dostarczonej w danym dniu biomasy przez poszczególnych dostawców odzwierciedlane są na bieżąco
w SharePoint. Na tej podstawie (...) sporządza zestawienia dekadowe dostaw od poszczególnych dostawców” (...) „Informacje dotyczące ilości i jakości odebranych dostaw, dostaw nieodebranych, bieżących stanów magazynowych, wystawianych faktur zamieszczane są na bieżąco na platformie SharePoint. Oceniamy, że zaprojektowany system rozliczenia dostaw biomasy - od momentu wygenerowania dobowego zestawienia dostaw do momentu płatności za dostarczoną biomasę - umożliwia prawidłowe rozliczenie dostaw” (str. 14 audytu dot. biomasy).
(dowód: audyt kontraktacji i rozliczeń dostaw biomasy k. 79; zeznania powoda k. 271 w zw. z k. 98-99 – 00:32:32)
W audycie kontraktacji i rozliczenia dostaw biomasy ustalono, że dostawcy niewłaściwie wypełniają postanowienia umów w zakresie terminowości realizacji dostaw, tj. nie dostarczają lub nieterminowo dostarczają dostawy zaplanowane w dobowych harmonogramach dostaw. Brak terminowych dostaw w Ec. K. doprowadził do obniżenia, na początku 2016 roku, stanów magazynowych do poziomu zagrażającego ciągłości produkcji energii z biomasy. Zaznaczono, że umowy zawarte przez (...) nie zawierają zapisów umożliwiających dyscyplinowanie dostawców co do terminowego realizowania dostaw.
W audycie zwrócono uwagę, że nie wszystkie dostawy biomasy spełniają wymagania jakościowe. Od 1% do 3% dostaw jest odrzucana przez oddziały (...). Zawarte umowy ujmują prawo do rozwiązania umowy w przypadku dostarczania nieodpowiedniej biomasy. Wobec dostawców nie są wyciągane tego typu konsekwencje, jedynym mechanizmem mającym za zadanie motywować dostawców są, organizowane przez (...)
i (...), kontrole miejsca wytwarzania biomasy. Nie zostały ustalone zasady inicjowania i wykorzystywania wyników tych kontroli. Nie opracowano również innych mechanizmów dyscyplinujących wykonawców do utrzymania terminowości i jakości dostaw - np. z wykorzystaniem systemu oceniania dostawców biomasy pod kątem pewności i jakości dostaw, w którym uwzględniane byłyby doświadczenia oddziałów (...) ze współpracy z poszczególnymi dostawcami.
Ustalono, że około 50% dostaw biomasy do Ec. K. realizowanych jest przez dostawców o rodzinnych powiązaniach - (...), (...), (...), którzy w dodatku znajdują się w czołówce dostawców realizujących dostawy nieterminowo. Zwrócono uwagę na ryzyko związane z nadmierną koncentracją dostaw z praktycznie jednego źródła zagrażające ciągłości produkcji w(...). K..
W oparciu o przedstawione wyżej kwestie zarekomendowano działania usprawniające.
(dowód: audyt kontraktacji i rozliczenia dostaw biomasy k. 76 na odwrocie)
Zarekomendowano:
Opracowanie zasad inicjowania i wykorzystania kontroli sposobu wytwarzania, składowania i miejsca produkcji dostarczanej biomasy oraz mechanizmów dyscyplinujących wykonawców do utrzymania odpowiedniej jakości dostarczanej biomasy i terminowości dostaw - np. poprzez wprowadzenie systemu oceny dostawców (uwzględniającego terminowość dostaw, jakość dostarczanej biomasy, wyniki kontroli dostawców, ocenę jakości współpracy z dostawcą ze strony oddziałów) oraz wpływającego na ich ocenę w trakcie wyboru ofert w procesie kontraktacji na kolejne okresy dostaw.
Dostosowanie procedur do stosowanej praktyki w zakresie bezpośredniego kontaktu oddziałów i dostawców biomasy (bez pośrednictwa (...)/ (...)) w sytuacjach wymagających niezwłocznej reakcji.
Generalna ocena obszaru zarządzania biomasą była pozytywna. Uwagi dotyczyły przede wszystkim działania oddziałów (...), a nie (...).
(dowód: audyt kontraktacji i rozliczenia dostaw biomasy k. 80, zeznania świadka P. J. k. 248 – 01:16:44, zeznania świadka T. G. k. 248 – 01:35:31, 01:37:33)
Przed zaleceniem wdrożenia systemu ocen dostawców powód prowadził już ewaluację dostawców na potrzeby realizowanych zadań przedstawionych mu na początku 2016 r. W chwili przeprowadzenia audytu 18 lutego 2016 r. - 30 marca 2016 r. powód realizował już czynności, które zalecili audytorzy.
(dowód: karta celów premiowych 2016 k. 44, zeznania powoda k. 271 w zw. z k. 100 – 01:02:31)
Problemy z dostarczeniem wystarczającej ilości biomasy do Oddziału (...) K. na początku roku 2016 spowodowane były m. in. zgromadzeniem przez Oddział (...) K. niewystarczających zapasów biomasy (na koniec 2015 r. zdecydowano o pozostawieniu minimalnego zapasu magazynowego, bowiem dostawy w 2016 r. miały być tańsze) oraz błędnym wprowadzaniem przez Oddział danych do platformy SharePoint, w wyniku czego do (...) docierała informacja o większej niż faktycznie posiadanej przez Oddział ilości zmagazynowanej biomasy. Zgodnie z obowiązującą procedurą (...) ustala tygodniowy harmonogram dostaw biomasy do Oddziału - uwzględniający ilość biomasy do dostarczenia i dni dostawy w oparciu o dane zamieszczone przez Oddział na platformie SharePoint. Oddział (...) K. na początku 2016 r. nie był w stanie określić, jaką dokładnie ilość biomasy posiada na magazynie.
(dowód: pismo z dnia 11.02.2016 r. k. 45, pismo z dnia 18.02.2016 r. k. 46, e-mail z dnia 25.02.2016 r. od M. T. k. 47, e-mail z dnia 25.02.2016 r. od M. K. k. 47, e-mail z dnia 25.02.2016 r. od M. K. k. 47 na odwrocie, zeznania powoda k. 271 w zw. z k. 99 – 00:44:26, e-mail z dnia 14.01.2016 r. od P. F. k. 49, e-mail z dnia 4.04.2016 r. od W. S. k. 48, e-maile z dnia 20-01-2016 r. k. 50, e-maile z dnia 11-03-2016 r. k. 51)
Szybkie uruchomienie przez powoda tzw. zakupów w trybie uproszczonym (zakupów spotowych, których realizacja standardowo trwa 14 dni oraz zakupów okazyjnych) sprawiły, iż proces spalania biomasy w EC K. nie został przerwany, a ponadto udało się zgromadzić bezpieczny zapas biomasy.
(dowód: zeznania powoda k. 271 w zw. z k. 99 – 00:44:26, e-mail z dnia 25 lutego 2016 r. od M. T. k. 47, e-mail z dnia 25 lutego 2016 r. od M. K. k. 47)
Za niedostarczenie zakontraktowanych ilości biomasy były naliczane kary; były one naliczane po zakończeniu obowiązywania umowy, kary te były faktycznie nakładane. Parametry biomasy były określone w umowie. Jeżeli później okazało się, że biomasa nie spełniała parametrów dotyczących wartości opałowych lub zawartości popiołu, to przysługiwały odbiorcy bonifikaty z tytułu pogorszonych parametrów, było to naliczane
z każdą fakturą. Ustalenie ilości dostawców odbywało się przy udziale (...) S.A i przedstawiciela oddziału, którego to dotyczyło, a ich opinia była opinią wiodącą.
(zeznania powoda k. 271 w zw. z k. 101 – 01:13:46, zeznania świadka T. G. k. 248 – 01:43:20)
Powód wdrożył rekomendacje zawarte w audycie kontraktacji
i rozliczenia dostaw biomasy. W odpowiedzi na pismo Departamentu Audytu z dnia 10 sierpnia 2016 r., powód pismem z dnia 16 sierpnia 2016 r. i 25 sierpnia 2016 r. przedstawił pełną informację dotyczącą działań podjętych przez (...) w związku z Audytem kontraktacji i rozliczenia dostaw biomasy.
(dowód: zeznania świadka P. J. k. 248 – 01:16:44, e-mail z dnia 30 czerwca 2016 r. od P. F. k. 56, pismo z dnia 10 sierpnia 2016 r. k. 57, pisma z dnia 16 sierpnia 2016 r. k. 52-55 i 25 sierpnia 2016 r. k. 58-59)
Oświadczeniem z dnia 30-08-2016 r. pozwany rozwiązał z powodem
umowę o pracę, z zachowaniem 3-miesięcznego okresu wypowiedzenia, który upłynął w dniu 30 listopada 2016 roku. Wskazał, że przyczyną uzasadniającą wypowiedzenie umowy o pracę jest utrata zaufania do pracownika polegająca w szczególności na:
1. Braku optymalnej realizacji zadań w zakresie zapewnienia realizacji strategii Grupy (...) dotyczącej zabezpieczenia dostaw surowców produkcyjnych, która należy do nadrzędnego procesu Departamentu Dostaw (...) (...)oraz nieskuteczność w zapewnieniu spójnej polityki Grupy (...), w obszarze dostaw surowców produkcyjnych, polegająca w szczególności na niezgodności działań Oddziałów z warunkami zawartych umów i procedurami, co potwierdza nieefektywność mechanizmu kontrolnego w Oddziałach;
2. Nieefektywnej realizacji powierzonych zadań w obszarze dostaw surowców produkcyjnych, w tym w szczególności braku właściwej współpracy z Biurem (...) przy obsłudze procesu obsługi i rozliczeń dostaw surowców produkcyjnych, w szczególności polegającej na nie zgromadzeniu zgodnie z obowiązującymi procedurami na platformie komunikacyjnej SharePoint, wykorzystywanej w procesie obsługi i rozliczeń - skanów dokumentów niezbędnych do prawidłowego rozliczenia dostaw;
3. Niewłaściwym nadzorze nad prowadzonymi postępowaniami zakupowymi biomasy, zidentyfikowanym w wyniku przeprowadzonego audytu wewnętrznego.
W oświadczeniu pozwany podniósł, że przytoczone okoliczności uniemożliwiają dalsze zatrudnienie powoda w Spółce na dotychczasowym stanowisku Zastępca Dyrektora Departamentu Dostaw (...) (...), co musi skutkować wypowiedzeniem umowy.
(dowód: oświadczenie o rozwiązaniu umowy za wypowiedzeniem k. 39-40)
Wynagrodzenie P. F. obliczone jak ekwiwalent za urlop wypoczynkowy w wartości brutto na dzień 15-09-2016 r. wynosiło 22 426,42 zł.
(dowód: zaświadczenie k. 170)
Powód od 01-12-2016 r. do 16-05-2017 r. pobierał zasiłek chorobowy.
(dowód: zaświadczenie k. 267, pismo ZUS k. 266)
U pozwanego w dalszym ciągu istnieje Departament Dostaw (...) (...) ze stanowiskiem zastępcy dyrektora.
(okoliczność niesporna)
Ustalenia faktyczne w niniejszej sprawie poczyniono w oparciu o zeznania świadków oraz powoda, których żadna ze stron w zasadzie nie kwestionowała, a także na podstawie dokumentów złożonych do akt sprawy, a ponadto wydrukowanych e-maili.
Dokonując oceny materiału dowodowego Sąd uznał za wiarygodne zeznania powoda i świadków. Zeznania te są konsekwentne i spójne. Niewielkie rozbieżności w szczegółach nie mają znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy. Zeznania te są zbieżne ze złożonymi dokumentami, m. in. dokumentami dotyczącymi struktury organizacyjnej departamentu, w którym pracował powód, umową o zarządzanie handlowe zdolnościami wytwórczymi, treścią audytów oraz e-maili.
W istocie stan faktyczny pomiędzy stronami nie był sporny, natomiast stanowczo odmienna była jego ocena przez strony w szczególności co do tego, że powód będąc zastępcą dyrektora powinien wpływać na działanie departamentu nie tylko w zakresie, którym rzeczywiście i zgodnie z podziałem zadań się zajmował, ale we wszystkich kwestiach, które do departamentu w ogóle należały i powinien ponosić odpowiedzialność za działanie wszystkich wydziałów w departamencie, a nie tylko tych, które jemu podlegały. Ma za tym, zdaniem pozwanego, przemawiać charakter zajmowanego przez powoda stanowiska menedżerskiego, z którym związana ma być szczególna dbałość o interes pracodawcy i wykazywanie większej inicjatywy w kreowaniu zachowań zmierzających do lepszego osiągania celów przedsiębiorstwa.
Sąd Rejonowy – Sąd Pracy zważył co następuje:
Stosownie do postanowień art. 44 kp pracownik może wnieść odwołanie od wypowiedzenia umowy o pracę. Odwołanie wnosi się do sądu pracy w ciągu 7 dni od dnia doręczenia pisma wypowiadającego warunki pracy i płacy (art. 264 § 1 kp).
W myśl przepisu art. 45 § 1 kp w razie ustalenia, że wypowiedzenie umowy o pracę zawartej na czas nie określony jest nieuzasadnione lub narusza przepisy o wypowiadaniu umów o pracę, sąd pracy – stosownie do żądania pracownika – orzeka o bezskuteczności wypowiedzenia lub o przywróceniu do pracy (gdy umowa uległa już rozwiązaniu). Wypowiedzenie jest nieuzasadnione, jeżeli nie opiera się na ważnych i rzeczywistych przyczynach.
Przyczyny uzasadniające wypowiedzenie umowy o pracę na czas nie określony mogą leżeć zarówno po stronie pracownika, jak i po stronie pracodawcy, albo też po obu stronach łącznie. Gdy chodzi o pracownika mogą być przez niego zawinione, albo niezawinione. Ocena zasadności wypowiedzenia umowy o pracę w ramach art. 45 § 1 kp powinna być dokonana nie tylko z uwzględnieniem interesów pracownika związanych ze stosunkiem pracy, ale także z uwzględnieniem słusznego interesu zakładu pracy, który należy oceniać w powiązaniu z istotą i celem stosunku pracy.
W myśl art. 30 § 4 kp w oświadczeniu pracodawcy o wypowiedzeniu umowy o pracę powinna być wskazana przyczyna uzasadniająca wypowiedzenie. Zgodnie z orzecznictwem Sądu Najwyższego wymóg ten oznacza, że wymieniona w oświadczeniu przyczyna wypowiedzenia powinna być prawdziwa i konkretna. Konkretność przyczyny wymaga jej sprecyzowania (por. uchwałę pełnego składu Izby Pracy i Ubezpieczeń Społecznych Sądu Najwyższego z dnia 27 czerwca 1985 roku, III PZP 10/85, OSNC z 1985 roku, z. 11, poz. 164).
Badanie rzeczywistości przyczyn wypowiedzenia odbywa się jedynie w odniesieniu do okoliczności, które zostały przedstawione w piśmie pracodawcy zawierającym oświadczenie o wypowiedzeniu (art. 30 § 4 k.p.). Jeżeli pracodawca wskazał kilka przyczyn wypowiedzenia, dla oddalenia powództwa pracownika wystarczającym jest, aby choćby jedna z nich okazała się uzasadniona (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 5 października 2005 roku, sygn. akt I PK 61/05 opubl. w OSNP nr 17 – 18 z 2006 roku pod poz. 265).
Równocześnie ocena zasadności wypowiedzenia powinna być dokonywana przez sąd w ramach przyczyn podanych przez pracodawcę. Sąd Najwyższy wskazał w wyroku z dnia 10 listopada 1998 roku w sprawie sygn. akt I PKN 423/98, że pracodawca nie może uzupełniać braku wskazania konkretnej przyczyny po wniesieniu powództwa (OSNP 1999, nr 24, poz. 789), zaś w sytuacji kwestionowania przyczyn wypowiedzenia przez pracownika, zgodnie z art. 6 kc w zw. z art. 300 kp, ciężar dowodu co do istnienia przyczyny wypowiedzenia spoczywa na pracodawcy.
Podstawowe obowiązki pracownika reguluje kodeks pracy, a uszczegóławia je regulamin pracy obowiązujący u pracodawcy.
Zgodnie z treścią przepisu art. 100 § 1 kp pracownik jest zobowiązany wykonywać pracę sumiennie i starannie oraz stosować się do poleceń przełożonych, które dotyczą pracy, jeżeli nie są one sprzeczne z przepisami prawa lub umową o pracę. Pracownik jest obowiązany w szczególności: przestrzegać czasu pracy ustalonego w zakładzie pracy, przestrzegać regulaminu pracy i ustalonego w zakładzie pracy porządku, dbać o dobro zakładu pracy, chronić jego mienie oraz zachować w tajemnicy informacje, których ujawnienie mogłoby narazić pracodawcę na szkodę, przestrzegać tajemnicy określonej w odrębnych przepisach, przestrzegać w zakładzie pracy zasad współżycia społecznego.
W przedmiotowej sprawie jako przyczynę wypowiedzenia umowy
o pracę powodowi pozwany wskazał utratę zaufania, uniemożliwiającą należytą współpracę. Powodem utraty zaufania miało być niewłaściwe realizowanie zadań, przejawiające się w dopuszczeniu się wymienionych
w oświadczeniu o wypowiedzeniu uchybień.
Utrata zaufania do pracownika może stanowić przyczynę uzasadniającą wypowiedzenie umowy o pracę. Istotna jest nie sama utrata zaufania pracodawcy do pracownika, lecz przyczyny, które ją spowodowały. Utrata zaufania sama w sobie nie może być przyczyną wypowiedzenia umowy o pracę. Utrata zaufania uzasadnia wypowiedzenie, jeżeli wynika z obiektywnych i racjonalnych przyczyn, które same w sobie usprawiedliwiają wypowiedzenie oraz nie jest wynikiem arbitralnych ocen lub subiektywnych uprzedzeń. Utrata zaufania musi z czegoś wynikać – np. z określonego zachowania pracownika, obiektywnie wadliwego. Inaczej mówiąc, jeżeli przyczyny utraty zaufania są prawdziwe, obiektywne i racjonalne, to mogą uzasadniać wypowiedzenie (por. orzeczenia Sądu Najwyższego: z dnia 25.11.1997 roku, I PKN 385/97, OSNAPiUS z 1998 roku, Nr 18, poz. 538; z dnia 31.03.2009 roku, II PK 251/08, opubl.: L.; z dnia 19.01.2012 roku, I PK 121/1, opubl.: L.).
Powyższe rozważania należy zatem odnieść do przyczyn wskazanych przez pracodawcę na uzasadnienie utraty zaufania do powoda. Przyczyny te zostały przez pozwanego w oświadczeniu o wypowiedzeniu określone
w rozbudowany sposób (brak optymalnej realizacji zadań, nieskuteczność w zapewnieniu spójnej polityki Grupy (...) w obszarze dostaw surowców produkcyjnych, nieefektywna realizacja powierzonych zadań w obszarze dostaw surowców produkcyjnych), jednakże konkretne przyczyny (czyli wskazanie, na czym polegała wspomniana nieefektywność, niezrealizowanie zadań optymalnie), wymagane przy wypowiedzeniu i możliwe do zweryfikowania, były trzy:
1. niezgodność działań Oddziałów z warunkami zawartych umów i procedurami, co potwierdza nieefektywność mechanizmu kontrolnego w Oddziałach;
2. nie zgromadzenie zgodnie z obowiązującymi procedurami na platformie komunikacyjnej SharePoint, wykorzystywanej w procesie obsługi i rozliczeń - skanów dokumentów niezbędnych do prawidłowego rozliczenia dostaw;
3. niewłaściwy nadzór nad prowadzonymi postępowaniami zakupowymi biomasy, zidentyfikowany w wyniku przeprowadzonego audytu wewnętrznego.
Przed przejściem do analizy tego, czy wymienione zachowania miały rzeczywiście miejsce i czy odpowiada za nie powód, należy zwrócić uwagę, jaki był zakres obowiązków i zadań pracownika. Pozwany zdaje się przypisywać powodowi odpowiedzialność za realizowanie wielu zadań departamentu, w którym powód pracował, powołując się na to, że był zastępcą dyrektora departamentu, dlatego powinien ponosić odpowiedzialność za działanie wszystkich wydziałów w departamencie, a nie tylko tych, które jemu podlegały.
Sąd takiej oceny nie podziela. Bezsprzeczne jest w świetle zeznań świadków, a także treści e-maili i schematu struktury organizacyjnej departamentu, że powód nie uczestniczył w żadnych sprawach związanych z obsługą innych surowców produkcyjnych niż biomasa. Podział taki był jednoznaczny, konsekwentnie stosowany i nie budził wątpliwości ani przełożonych, ani współpracowników. Dlatego nie można pociągać powoda do odpowiedzialności za niewłaściwą realizacje tych zadań, które nie należały do niego i nadzorowanych przez niego wydziałów, a którymi kierował dyrektor departamentu, tj. zadań związanych z organizowaniem zakupu i dostaw surowców innych niż biomasa. Ustalenie zakresu zadań
i odpowiedzialności oraz następne oczekiwanie, że pracownik będzie angażował się i wykazywał zainteresowanie zadaniami innymi, nawet z tego samego departamentu, jest nielogiczne, a z pewnością nie można czynić pracownikowi zarzutu, że nie realizował zadań innych, niż mu przypisane. Nie zmienia takiej oceny fakt, że powód był zastępcą dyrektora departamentu, bowiem bezsprzecznie w przypadku powoda w rzeczywistości nie miał on zastępować dyrektora w działaniach, które dyrektorowi przypisano i w praktyce nigdy do tego nie dochodziło.
Po dokonaniu powyższego ustalenia należy przejść do oceny, czy zarzucone w wypowiedzeniu nieprawidłowości miały miejsce w przypadku powoda w zakresie zadań, które do niego należały.
Odnosząc się do zarzutu niezgodności działań Oddziałów z warunkami zawartych umów i procedurami, co ma potwierdzać nieefektywność mechanizmu kontrolnego w Oddziałach należy w świetle dokonanych ustaleń faktycznych stwierdzić, że pozwany zupełnie bezpodstawnie przypisał powodowi odpowiedzialność za wykonywanie obowiązków spoczywających na Oddziałach. Do powoda nie należało w żadnym razie dopilnowanie, aby Oddziały (...) dochowywały umów i procedur. Powód nie miał kontrolować realizacji procedur w Oddziałach. Organizując zakupy i dostawy powód miał polegać na informacjach udzielanych przez Oddziały. Także na podstawie tych informacji (o terminowości dostaw, zgodności ilości i jakości z warunkami) nadzorował wykonywanie umów przez dostawców. Przy tym nieprawidłowości w zakresie obsługi dostaw surowców produkcyjnych zidentyfikowano w przeprowadzonych audytach przede wszystkim odnośnie surowców innych niż biomasa (w audycie rozliczeń dostaw surowców produkcyjnych ustalono m. in.: „brak efektywnej kontroli wewnątrz Oddziałów w zakresie obsługi dostaw surowców produkcyjnych, w tym ich zgodności z warunkami umów”, „nieprawidłowości w obszarze przyjmowania dostaw”). Natomiast odbiegająca od procedury stosowana praktyka w zakresie bezpośredniego kontaktu Oddziałów i dostawców biomasy (bez pośrednictwa (...), choć wyniki tych bezpośrednich kontaktów powinny być zauważone przez (...)) w sytuacjach wymagających niezwłocznej reakcji nie została w audycie oceniona negatywnie (zalecono dostosowanie procedury do praktyki).
Kolejny zarzut, polegający na nie zgromadzeniu zgodnie z obowiązującymi procedurami na platformie komunikacyjnej SharePoint, wykorzystywanej w procesie obsługi i rozliczeń - skanów dokumentów niezbędnych do prawidłowego rozliczenia dostaw, w zakresie zakupu i dostarczania biomasy, jest w świetle treści audytów i zeznań świadków całkowicie bezpodstawny. Wynika z nich bowiem, że nieprawidłowości w tym zakresie dotyczyły wyłącznie dostaw surowców produkcyjnych innych niż biomasa.
Następnie pracodawca zarzucił powodowi niewłaściwy nadzór nad prowadzonymi postępowaniami zakupowymi biomasy, zidentyfikowany
w wyniku przeprowadzonego audytu wewnętrznego. W audycie kontraktacji
i rozliczenia dostaw biomasy w istocie zawarto zastrzeżenia w tym zakresie. Ustalono, że dostawcy niewłaściwie wypełniają postanowienia umów w zakresie terminowości realizacji dostaw, tj. nie dostarczają lub nieterminowo dostarczają dostawy zaplanowane w dobowych harmonogramach dostaw. Brak terminowych dostaw w (...) K. doprowadził do obniżenia, na początku 2016 roku, stanów magazynowych do poziomu zagrażającego ciągłości produkcji energii z biomasy. Zaznaczono, że umowy zawarte przez (...) nie zawierają zapisów umożliwiających dyscyplinowanie dostawców co do terminowego realizowania dostaw. Wskazano, że (...) nie realizuje prawa do rozwiązania umowy w przypadku dostarczania nieodpowiedniej biomasy. Podniesiono, że nie opracowano również innych mechanizmów dyscyplinujących wykonawców do utrzymania terminowości i jakości dostaw - np. z wykorzystaniem systemu oceniania dostawców biomasy pod kątem pewności i jakości dostaw, w którym uwzględniane byłyby doświadczenia Oddziałów (...) ze współpracy z poszczególnymi dostawcami. Ustalono ponadto, że około 50% dostaw biomasy realizowanych do Ec. K. realizowanych jest przez dostawców o rodzinnych powiązaniach - (...), RAF-TRANS, (...), którzy w dodatku znajdują się w czołówce dostawców realizujących dostawy nieterminowo. Zwrócono uwagę na ryzyko związane z nadmierną koncentracją dostaw z praktycznie jednego źródła zagrażające ciągłości produkcji w Ec. K..
W ocenie Sądu zidentyfikowane uchybienia nie mogą być podstawą utraty zaufania mogącego uzasadniać wypowiedzenie umowy. Trzeba bowiem mieć na uwadze, że generalna ocena obszaru zarządzania biomasą była w audycie pozytywna. Uwagi dotyczyły przede wszystkim działania Oddziałów (...), a nie (...). Rekomendacja kierowana do (...) sprowadzała się do opracowaniA zasad inicjowania i wykorzystania kontroli sposobu wytwarzania, składowania i miejsca produkcji dostarczanej biomasy (przy czym takie kontrole, co niesporne, były już przed audytem prowadzone, nie było tylko precyzyjnych zasad ich inicjowania) oraz mechanizmów dyscyplinujących wykonawców do utrzymania odpowiedniej jakości dostarczanej biomasy i terminowości dostaw - np. poprzez wprowadzenie systemu oceny dostawców (uwzględniającego terminowość dostaw, jakość dostarczanej biomasy, wyniki kontroli dostawców, ocenę jakości współpracy z dostawcą ze strony Oddziałów) oraz wpływającego na ich ocenę w trakcie wyboru ofert w procesie kontraktacji na kolejne okresy dostaw. Ów system oceny dostawców dla wykorzystania przy zawieraniu nowych umów był natomiast już przed audytem w toku opracowywania przez powoda. Z kolei odnośnie obniżenia, na początku 2016 roku, stanów magazynowych w (...) K. do poziomu zagrażającego ciągłości produkcji energii z biomasy należy zwrócić uwagę, że wynikało to nie tylko z braku terminowych dostaw (jednocześnie przez kilka podmiotów powiązanych rodzinnie, co może potwierdzać podejrzenie uzyskiwania faktycznie surowca z tego samego źródła przez powyższe podmioty i rzeczywisty brak dywersyfikacji
w zakresie tych podmiotów), ale także z błędów popełnionych przez Oddział (...). K. przy wprowadzaniu danych o stanie magazynowym, na których bazowało (...) przy organizowaniu zamówień. Nie można też pominąć okoliczności, że pomimo zaistniałego zagrożenia ciągłości produkcji w(...) K. powód, po zidentyfikowaniu tego problemu, podjął skutecznie działania naprawcze (uruchomienie zakupów w trybie uproszczonym)
i w konsekwencji proces spalania biomasy w (...)
K. nie został przerwany. Sama możliwość zaistnienia niedoboru surowca w wyniku niewywiązania się dostawców z realizacji dostaw w ramach zawartych umów została dostrzeżona w opracowanej z udziałem powoda strategii (k. 161 na odwrocie, k. 162 na odwrocie) i przewidziano na taką okoliczność dodatkowe zakupy uproszczone (spotowe). Poza tym sformułowane w wyniku audytu rekomendacje zostały przez powoda wdrożone. Ponadto przed złożeniem oświadczenia o wypowiedzeniu przełożeni i współpracownicy nie mieli pod adresem zastrzeżeń w kwestiach podniesionych jako podstawy utraty zaufania. Z zeznań świadka M. P. (k. 270) wynika co prawda, że były ze strony Departamentu (...) i (...) zastrzeżenia co do przekazywania z opóźnieniem informacji z (...) do (...), jednakże kwestia ta nie była wskazywana przez pozwanego jako okoliczność uzasadniająca utratę zaufania. Według ustalonego orzecznictwa Sądu Najwyższego pracodawca jest obowiązany udowodnić zasadność wypowiedzenia, przy czym może to czynić tylko powołując się na tę przyczynę, którą wskazał w wypowiedzeniu.
Reasumując, w ocenie Sądu wypowiedzenie umowy o pracę powodowi jest nieuzasadnione, nie znajduje oparcia w obiektywnej ocenie pracy powoda. Przyczyny wskazane w oświadczeniu są albo nieprawdziwe, albo też nie uzasadniają wypowiedzenia powodowi umowy o pracę.
Przedstawione powyżej okoliczności świadczą o naruszeniu przez pozwanego pracodawcę przepisów o rozwiązywaniu umów o pracę i niezasadności wypowiedzenia umowy o pracę powodowi. Dlatego też powództwo podlegało uwzględnieniu.
Powód z dwóch alternatywnych roszczeń z art. 45 § 1 kp wybrał przywrócenie do pracy na poprzednich warunkach, stąd też orzeczono zgodnie z żądaniem w pkt 1 sentencji uznając, iż brak jest podstaw do oceny, że uwzględnienie takiego żądania jest niemożliwe lub niecelowe (art. 45 § 2 kp). Odnośnie unormowania art. 45 § 2 kp należy wskazać na wyrok Sądu Najwyższego z dnia 5 sierpnia 2014 r., I PK 41/14, LEX nr 1537265. Sąd ten zajął stanowisko, że w sprawie o przywrócenie do pracy beneficjentem zasądzenia odszkodowania zamiast dochodzonego przywrócenia do pracy jest pracodawca i dlatego on powinien udowodnić przesłanki przewidziane w art. 45 § 2 kp. Do okoliczności przemawiających za niemożliwością lub niecelowością przywrócenia do pracy orzecznictwo Sądu Najwyższego zalicza przykładowo:
likwidację stanowiska pracy i brak środków na utrzymywanie dotychczasowego poziomu zatrudnienia (wyrok z dnia 14 maja 1999 r., I PKN 57/99),
poważny konflikt z przełożonym (wyrok z dnia 3 kwietnia 1997 r.,
I PKN 63/97), zwłaszcza zawiniony przez pracownika,
naruszenie przez pracownika obowiązków, gdy pracodawca nie zachował formy wypowiedzenia z art. 30 § 4 k.p. (wyrok z dnia 9 grudnia 1998 r., I PKN 503/98),
gdyby przywrócenie do pracy wiązało się z koniecznością zwolnienia innego pracownika znajdującego się w gorszym położeniu, co wywołałoby poczucie krzywdy i niesprawiedliwości wśród innych pracowników (art. 8 k.p.) - wyrok z dnia 13 listopada 2014 r., I PK 77/14, LEX nr 1729280.
Pozwany wnosił o zasądzenie odszkodowania zamiast przywrócenia do pracy, jednakże nie podnosił konkretnych okoliczności uzasadniających zastosowanie art. 45 § 2 kp. Niesporne jest natomiast, że u pozwanego w dalszym ciągu istnieje Departament (...) (...) (...)ze stanowiskiem zastępcy dyrektora. Z kolei samo zatrudnienie nowego pracownika w miejsce zwolnionego z pracy nie wystarcza do zastosowania art. 45 § 2 kp (wyrok z dnia 17 lutego 1998 r., I PKN 572/97).
Zgodnie z art. 47 kp pracownikowi, który podjął pracę w wyniku przywrócenia do pracy, przysługuje wynagrodzenie za czas pozostawania bez pracy, nie więcej jednak niż za 2 miesiące, a gdy okres wypowiedzenia wynosił 3 miesiące - nie więcej niż za 1 miesiąc.
W przypadku powoda okres wypowiedzenia wynosił 3 miesiące. Okres pobierania zasiłku chorobowego powinien być odliczony od okresu, za który przysługuje wynagrodzenie z tytułu pozostawania bez pracy (wyrok z dnia 17 listopada 1998 r., I PKN 443/98, OSNAPiUS 2000, nr 1, poz. 12). Powód pozostawał bez pracy i nie pobierał zasiłku chorobowego przez co najmniej
1 miesiąc, w związku z czym przysługuje mu wynagrodzenie za czas pozostawania bez pracy za okres 1 miesiąca, o ile podejmie pracę w wyniku przywrócenia do pracy. Przy ustalaniu tego wynagrodzenia stosuje się zasady obowiązujące przy ustalaniu ekwiwalentu pieniężnego za urlop (§ 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 29 maja 1996 r. w sprawie sposobu ustalania wynagrodzenia w okresie niewykonywania pracy oraz wynagrodzenia stanowiącego podstawę obliczania odszkodowań, odpraw, dodatków wyrównawczych do wynagrodzenia oraz innych należności przewidzianych w Kodeksie pracy). W przypadku powoda wynagrodzenie ustalone w powyższy sposób wynosi 22 426,42 zł i taką kwotę zasądzono
w pkt 2 wyroku, z zastrzeżeniem wspomnianego wyżej warunku.
Powód wygrał proces, dlatego też o kosztach postępowania orzeczono na podstawie art. 98 kpc, wyrażającego zasadę odpowiedzialności za wynik procesu. Wysokość stawki wynagrodzenia pełnomocnika Sąd ustalił na podstawie § 9 ust. 1 pkt 2 w zw. z § 2 pkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych w zw. z § 2 rozporządzenia zmieniającego z dnia 3 października 2016 r. Ponadto kosztami procesu po stronie powoda była opłata sądowa od pozwu (9 600 zł) i opłata skarbowa od pełnomocnictwa (17 zł).