Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 16 kwietnia 2019 r.

Sąd Rejonowy w Ciechanowie I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący SSR Lidia Grzelak

Protokolant st. sekr. sąd. Jolanta Dziki

po rozpoznaniu w dniu 2 kwietnia 2019 r. w Ciechanowie

sprawy z powództwa (...) Niestandaryzowany Sekurytyzacyjny Fundusz Inwestycyjny Zamknięty w W.

przeciwko L. C.

o zapłatę 38033,42 zł

I powództwo oddala;

II zasądza od powoda (...) Niestandaryzowany Sekurytyzacyjny Fundusz Inwestycyjny Zamknięty w W. na rzecz pozwanego L. C. kwotę 3617,00 zł ( trzy tysiące sześćset siedemnaście złotych ) tytułem zwrotu kosztów procesu;

III nakazuje ściągnąć na rzecz Skarbu Państwa od powoda (...) Niestandaryzowany Sekurytyzacyjny Fundusz Inwestycyjny Zamknięty w W. kwotę 1426,00 zł ( jeden tysiąc czterysta dwadzieścia sześć złotych ) tytułem uzupełnienia opłaty sądowej od pozwu.

Sygn. akt I C 1673/18

UZASADNIENIE

Powód (...) Niestandaryzowany Sekurytyzacyjny Fundusz Inwestycyjny Zamknięty w W. w pozwie złożonym w dniu 2 lipca 2018 r. ( data stempla operatora pocztowego ) wnosił o wydanie nakazu zapłaty w postępowaniu nakazowym z weksla i zasądzenie na jego rzecz od pozwanego L. C. kwoty 38033,42 zł z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty. Ponadto powód wnosił o zasądzenie kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego.

Zarządzeniem z dnia 10 sierpnia 2018 r. sprawę skierowano do rozpoznania w postępowaniu upominawczym.

Nakazem zapłaty z dnia 10 sierpnia 2018 r. wydanym w postępowaniu upominawczym w sprawie I Nc 1178/18 Sąd Rejonowy w Ciechanowie uwzględnił powództwo w całości.

Pozwany L. C. wniósł sprzeciw od nakazu zapłaty, podnosząc zarzut wypełnienia weksla niezgodnie z deklaracją wekslową oraz po upływie terminu przedawnienia roszczenia zabezpieczonego wekslem, a w konsekwencji wniósł o oddalenie powództwa w całości oraz zasądzenie kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego.

W piśmie procesowym z dnia 12 lutego 2019 r. powód, na wypadek uwzględnienia zarzutu przedawnienia, wniósł o zasądzenie od pozwanego L. C. na swoją rzecz kwoty 38033,42 zł z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty z zastrzeżeniem, że pozwany L. C. na prawo powoływania się w toku postępowania egzekucyjnego na ograniczenie swojej odpowiedzialności do rzeczy oznaczonych co do gatunku – towarów handlowych znajdujących się przy ul. (...) w C. zabezpieczonych umową przewłaszczenia nr (...) z dnia 1 września 2010 r.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 1 września 2010 r. L. C. prowadzący działalność gospodarczą pod nazwą (...) Komputerowe L. C. w C. zawarł z Polskim Bankiem Spółdzielczym w C. umowę nr (...) w ramach rachunku bieżącego nr (...). W ramach umowy Bank udzielił L. C. kredytu komercyjnego obrotowego w rachunku bieżącym w kwocie 20000,00 zł na okres od dnia 1 września 2010 r. do dnia 29 sierpnia 2011 r. Spłata miała nastąpić jednorazowo do dnia 29 sierpnia 2011 r. ( § 4 umowy ). W § 10 bank zastrzegł sobie prawo wypowiedzenia umowy kredytu w całości lub w części i żądania jego spłaty w terminie określonym w oświadczeniu o wypowiedzeniu. Prawne zabezpieczenie kredytu stanowiły m. in.: weksel własny in blanco wystawiony przez L. C. wraz z deklaracją wekslową oraz przewłaszczenie rzeczy oznaczonych co do gatunku tj. majątku obrotowego znajdującego się w obiekcie w C. przy ul. (...) o wartości nie niższej niż 28000,00 zł. Zgodnie z deklaracją wekslową bank miał prawo wypełnić wystawiony przez L. C. weksel in blanco w każdym czasie na sumę odpowiadającą jego zadłużeniu w banku z tytułu kredytu udzielonego na podstawie umowy kredytu nr 550/342/BK/10 w ramach rachunku bieżącego nr (...) z dnia 1 września 2010 r. łącznie z odsetkami, prowizja i kosztami oraz weksel ten opatrzyć datą płatności według własnego uznania, zawiadamiając o tym L. C. listem poleconym na adres: C. ul. (...). Weksel powinien być wysłany przynajmniej na 7 dni przed terminem płatności. Zgodnie natomiast z umową przewłaszczenia rzeczy oznaczonych co do gatunku nr (...) z dnia 1 września 2010 r., stanowiącej element zabezpieczenia kredytu, bank mógł do dnia 29 sierpnia 2014 r. wystąpić o nadanie klauzuli wykonalności bankowemu tytułowi egzekucyjnemu w zakresie wydania rzeczy ( umowa nr (...) k. 83 - 87, umowa przewłaszczenia rzeczy oznaczonych co do gatunku wraz z załącznikiem k. 88 - 91, weksel k. 22, deklaracja wekslowa k. 23 ).

Polski Bank Spółdzielczy w C. wystawił przeciwko L. C. bankowy tytuł egzekucyjny nr (...) z dnia 8 grudnia 2011 r. Postanowieniem z dnia 19 grudnia 2011 r. w sprawie I Co 2968/11 Sąd Rejonowy w Ciechanowie powyższemu bankowemu tytułowi egzekucyjnemu nadał klauzulę wykonalności. Na podstawie tego tytułu wykonawczego Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym w Ciechanowie U. P. prowadziła postępowanie egzekucyjne w sprawie Km 1850/13. Prawomocnym postanowieniem z dnia 14 kwietnia 2014 r. Komornik Sądowy umorzył postępowanie egzekucyjne w trybie art. 824 § 1 pkt 3 kpc wobec stwierdzenia bezskuteczności egzekucji ( akta I Co 2968/11, akta Km 1850/13 Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Ciechanowie U. P. ).

Polski Bank Spółdzielczy w C. umową sprzedaży wierzytelności z dnia 28 września 2017 r. zbył wierzytelność przysługującą mu w stosunku do L. C. wynikającą z umowy kredytu nr 550/342/BK/10 w ramach rachunku bieżącego nr (...) z dnia 1 września 2010 r. na rzecz (...) Niestandaryzowany Sekurytyzacyjny Fundusz Inwestycyjny Zamknięty w W.. O przeniesieniu wierzytelności L. C. został zawiadomiony pismem z dnia 29 września 2017 r. ( wyciąg z umowy sprzedaży wierzytelności k. 6 - 9, zawiadomienie k. 29 ).

Polski Bank Spółdzielczy w C. wypełnił ponadto weksel na kwotę zadłużenia według stanu na dzień 12 października 2017 r. Pismem z dnia 14 marca 2018 r. (...) Niestandaryzowany Sekurytyzacyjny Fundusz Inwestycyjny Zamknięty w W. wezwał L. C. do zapłaty sumy wekslowej ( weksel k. 22, wezwanie do wykupu weksla wraz z dowodem nadania k. 24 - 26 ).

L. C. dotychczas nie zapłacił należności wynikających z umowy kredytu nr 550/342/BK/10 w ramach rachunku bieżącego nr (...) z dnia 1 września 2010 r. ( bezsporne ).

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie akt sprawy I Co 2968/11, akta Km 1850/13 Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Ciechanowie U. P. oraz zebranych w sprawie dokumentów, a w szczególności: umowy nr (...) ( k. 83 - 87 ), umowy przewłaszczenia rzeczy oznaczonych co do gatunku wraz z załącznikiem ( k. 88 - 91 ), weksla ( k. 22 ), deklaracji wekslowej ( k. 23 ), wyciągu z umowy sprzedaży wierzytelności ( k. 6 - 9 ), zawiadomienia ( k. 29 ), wezwania do wykupu weksla wraz z dowodem nadania ( k. 24 - 26 ). Powyższe dowody są w pełni wiarygodne; żadna ze stron w toku procesu ich nie kwestionowała. Pozwany L. C. nie kwestionował wysokości należności dochodzonej pozwem.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo (...) Niestandaryzowany Sekurytyzacyjny Fundusz Inwestycyjny Zamknięty w W. nie zasługuje na uwzględnienie.

Niewątpliwie, powód (...) Niestandaryzowany Sekurytyzacyjny Fundusz Inwestycyjny Zamknięty w W. wykazał w toku procesu, wbrew twierdzeniom pozwanego L. C., że nabył skutecznie na podstawie umowy sprzedaży wierzytelności z dnia 28 września 2017 r., wierzytelność przysługującą pierwotnie Polskiemu Bankowi Spółdzielczemu w C. w stosunku do pozwanego L. C.. Zgodnie z art. 509 kc, wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią ( przelew ), chyba że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania. Wraz z wierzytelnością przechodzą na nabywcę wszelkie związane z nią prawa, w szczególności roszczenie o zaległe odsetki. Zgodnie art. 511 kc, jeżeli wierzytelność jest stwierdzona pismem, przelew tej wierzytelności powinien być również pismem stwierdzony. Do akt sprawy została dołączona umowa kredytu nr 550/342/BK/10 w ramach rachunku bieżącego nr (...) z dnia 1 września 2010 r. zawarta pomiędzy L. C. a Polskim Bankiem Spółdzielczym w C. oraz wyciąg notarialny z dnia 22 maja 2018 r. z umowy sprzedaży wierzytelności z dnia 28 września 2017 r. zawartej pomiędzy Polskim Bankiem Spółdzielczym w C. a (...) Niestandaryzowany Sekurytyzacyjny Fundusz Inwestycyjny Zamknięty w W..

Na skutek przelewu wierzytelności doszło do zmiany strony stosunku zobowiązaniowego po stronie wierzyciela, a zatem powód jest legitymowany czynnie do występowania w niniejszym procesie.

Sad ustalił, że w dniu 1 września 2010 r. L. C. prowadzący działalność gospodarczą pod nazwą (...) Komputerowe L. C. w C. zawarł z Polskim Bankiem Spółdzielczym w C. umowę kredytu nr 550/342/BK/10 w ramach rachunku bieżącego nr (...) z okresem spłaty do dnia 29 sierpnia 2011 r. Wobec braku spłaty kredytu oraz upływu terminu spłaty kredytu Polski Bank Spółdzielczy w C. wystawił przeciwko L. C. bankowy tytuł egzekucyjny bankowy tytuł egzekucyjny nr (...) z dnia 8 grudnia 2011 r. zaopatrzony w klauzulę wykonalności postanowieniem Sądu Rejonowego w Ciechanowie z dnia 8 grudnia 2011 r. w sprawie I Co 2968/11, stanowiący postawę prowadzenia postępowania egzekucyjnego przez Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym w Ciechanowie U. P. w sprawie Km 1850/13. Postępowanie egzekucyjne zostało umorzone prawomocnym postanowieniem z dnia 14 kwietnia 2014 r.

Jak wskazano powyżej, Polski Bank Spółdzielczy w C. umową sprzedaży wierzytelności z dnia 28 września 2017 r. zbył wierzytelność przysługującą mu w stosunku do L. C. wynikającą z umowy kredytu nr 550/342/BK/10 w ramach rachunku bieżącego nr (...) z dnia 1 września 2010 r. na rzecz (...) Niestandaryzowany Sekurytyzacyjny Fundusz Inwestycyjny Zamknięty w W., a nadto wypełnił weksel na kwotę zadłużenia według stanu na dzień 12 października 2017 r. tj. na kwotę 38033,42 zł.

Pozwany L. C. nie kwestionował wysokości kwoty, na którą został wypełniony weksel, stanowiący formę zabezpieczenia udzielonego kredytu. Podniósł natomiast zarzut przedawnienia roszczenia oraz zarzut wypełnienia weksla niezgodnie z deklaracją wekslową.

Odnosząc się do podniesionych przez pozwanego L. C. zarzutów, w pierwszej kolejności odnieść należy się do kwestii przedawnienia roszczenia wekslowego oraz przedawnienia roszczenia ze stosunku podstawowego. Zarówno w literaturze jak i w orzecznictwie w zakresie wzajemnych relacji pomiędzy roszczeniem ze stosunku podstawowego, a roszczeniem z weksla in blanco dominuje pogląd, że zobowiązanie wekslowe ma byt samodzielny. Także poręczenie wekslowe jest zobowiązaniem samoistnym, niezależnym od zobowiązania głównego. Daje temu wyraz między innymi art. 7 ustawy z dnia 28 kwietnia 1936 r. - Prawa wekslowe. Wobec tego, czym innym jest przedawnienie roszczenia ze stosunku podstawowego a czym innym przedawnienie wekslowe. Obie instytucje różnią się istotnie między innymi, co do początku biegu przedawnienia.

Początek biegu terminu przedawnienia roszczenia z weksla własnego skierowanego przeciwko wystawcy weksla własnego, zgodnie z art. 70 zd. 1 w związku z art. 103 i 104 prawa wekslowego, liczy się od dnia płatności weksla. Tę samą zasadę stosuje się do weksli in blanco. Przedawnienie praw z weksla in blanco nie rozpoczyna biegu do czasu jego wypełnienia. Przedawnienie roszczenia z weksla wręczonego bez wypełnienia daty płatności i bez zastrzeżeń, co do tej daty, rozpoczyna się z dniem płatności wpisanym na wekslu przez wierzyciela wekslowego ( wyrok Sądu Najwyższego z dnia 29 kwietnia 1937 r. w sprawie C II 3198/36, wyrok Sądu Najwyższego z dnia 5 lutego 1980 r. w sprawie IV PR 376/79, wyrok Sądu Najwyższego z dnia 24 maja 2005 r. w sprawie V CK 652/04, wyrok Sądu Najwyższego z dnia 11 marca 1938 r. w sprawie C II 2385/37, wyrok Sądu Najwyższego z dnia 25 lutego 1938 r. w sprawie C II 2245/37, wyrok Sądu Najwyższego z dnia 21 maja 1981 r. w sprawie IV PRN 6/81, wyrok Sądu Najwyższego z dnia 4 czerwca 2003 r. I CKN 434/01 ).

Jak wynika z ustalonego stanu faktycznego, strony zobowiązania wekslowego nie zawarły żadnego porozumienia, co do konkretnej daty płatności, a nawet więcej, gdyż przewidziały, że wierzyciel może opatrzeć weksel datą płatności, według własnego uznania.

Odnosząc się natomiast co do kwestii przedawnienia roszczenia ze stosunku podstawowego wskazać należy, że termin przedawnienia roszczenia ze stosunku podstawowego, zgodnie z regułą art. 120 kc rozpoczyna bieg od dnia, w którym roszczenie ( świadczenie ze stosunku podstawowego ) stało się wymagalne.

Zgodnie z art. 117 kc, z zastrzeżeniem wyjątków w ustawie przewidzianych, roszczenia majątkowe ulegają przedawnieniu. Po upływie terminu przedawnienia ten, przeciwko komu przysługuje roszczenie, może uchylić się od jego zaspokojenia. Terminy przedawnienia wskazane zostały w art. 118 kc, zgodnie z którym jeżeli przepis szczególny nie stanowi inaczej, termin przedawnienia wynosi lat sześć ( dziesięć – przed 8 lipca 2018 r. ), a dla roszczeń o świadczenia okresowe oraz roszczeń związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej – trzy lata.

W niniejszej sprawie obie strony były podmiotami prowadzącymi działalność gospodarczą, a zatem zastosowanie ma trzyletni termin przedawnienia.

W myśl art. 123 § 1 pkt 1 kc, bieg przedawnienia przerywa się przez każdą czynność przed sądem lub innym organem powołanym do rozpoznawania spraw lub egzekwowania roszczeń danego rodzaju albo przed sądem polubownym, przedsięwziętą bezpośrednio w celu dochodzenia lub ustalenia albo zaspokojenia lub zabezpieczenia roszczenia. Jako przykład czynności procesowych, przerywających bieg przedawnienia, wskazuje się m.in. złożenie wniosku o nadanie klauzuli wykonalności sądowemu lub pozasądowemu tytułowi egzekucyjnemu ( wyrok Sądu Najwyższego z dnia 17 grudnia 2004 r. w sprawie II CK 276/04 ), a także nadanie klauzuli wykonalności bankowemu tytułowi egzekucyjnemu ( wyrok Sądu Najwyższego z dnia 16 stycznia 2004 r. w sprawie III CZP 101/03 ).

Zgodnie z art. 124 § 2 kc w zw. z art. 123 § 1 pkt 1 kc, w razie przerwania przedawnienia przez czynność w postępowaniu przed organem powołanym do egzekwowania roszczeń przedawnienie nie biegnie na nowo dopóki postępowanie nie zostanie zakończone.

W niniejszej sprawie Polski Bank Spółdzielczy w C. wystawił bankowy tytuł egzekucyjny w stosunku do pozwanego L. C., który następnie, po zaopatrzeniu w klauzulą wykonalności, był podstawą prowadzenia postępowania egzekucyjnego przez komornika sądowego.

Sąd orzekający w niniejszej sprawie, podziela pogląd wyrażony przez Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 29 czerwca 2016 r. w sprawie III CZP 29/16, zgodnie z którą, nabywca wierzytelności niebędący bankiem nie może powoływać się na przerwę biegu przedawnienia spowodowaną wszczęciem postępowania egzekucyjnego na podstawie bankowego tytułu egzekucyjnego zaopatrzonego w klauzulę wykonalności ( art. 123 § 1 pkt 2 kc ). W uzasadnieniu tej uchwały Sądu Najwyższy wskazał, że zarówno złożenie wniosku o nadanie klauzuli wykonalności bakowemu tytułowi egzekucyjnemu, jak i wszczęcie postępowania egzekucyjnego na podstawie takiego tytułu wykonawczego przerywa na podstawie art. 123 § 1 pkt 1 w zw. z art. 13 § 2 kpc bieg przedawnienia jako czynność przedsięwzięta bezpośrednio w celu egzekwowania roszczeń. Rozpoczęcie na nowo biegu przedawnienia następuje bądź z chwilą prawomocnego zakończenia postępowania klauzulowego, bądź z chwilą zakończenia postępowania egzekucyjnego, w tym jego umorzenia ( art. 826 kpc ), a wyjątek stanowi umorzenie na podstawie art. 823 lub 825 pkt 1 kpc albo zwrot wniosku, które niweczą materialnoprawne skutki przerwy przedawnienia. Umorzenie postępowania z urzędu z przyczyny bezskuteczności egzekucji na podstawie art. 824 § 1 pkt 3 kpc powoduje, że bieg przedawnienia roszczenia stwierdzonego tytułem wykonawczym rozpoczyna się na nowo.

W razie cesji wierzytelności na nabywcę przechodzi ogół uprawnień przysługujących dotychczasowemu wierzycielowi, wszystkie właściwości, przywileje i braki, a więc ustawodawca zakłada identyczność wierzytelności cesjonariusza z wierzytelnością cedenta ( art. 509 § 2 kc ). Co do zasady, nabywca wstępuje w sytuację prawną cedenta, w tym również w zakresie przedawnienia, zbycie wierzytelności jest bowiem irrelewantne dla jego biegu.

W przypadku wierzytelności objętej bankowym tytułem wykonawczym sytuacja prawna cesjonariusza kształtuje się jednak odmiennie od sytuacji prawnej nabywcy wierzytelności objętej innym tytułem wykonawczym.

Uprawnienie do wystawienia bankowego tytułu egzekucyjnego przysługiwało jedynie bankom i tylko na ich rzecz mogła być nadana klauzula wykonalności; nadanie klauzuli na rzecz cesjonariusza nie będącego bankiem nie było dopuszczalne ( uchwała Sądu Najwyższego z dnia 2 kwietnia 2004 r. w sprawie III CZP 9/04, uchwała Sądu Najwyższego z dnia 22 lutego 2006 r. w sprawie III CZP 129/05, uchwała Sądu Najwyższego dnia 19 lutego 2015 r. w sprawie III CZP 103/14 ). Omówione poniżej przepisy art. 97 oraz art. 98 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r.- Prawo bankowe zostały uchylone z dniem 27 listopada 2015 r. ( tj. z dniem wejścia w życie przepisów ustawy z dnia 25 września 2015 r. o zmianie ustawy - Prawo bankowe oraz niektórych innych ustaw ). Cesjonariusz nie mógł kontynuować egzekucji wszczętej przez bank, bo w postępowaniu egzekucyjnym nie ma zastosowania art. 192 pkt 3 kpc, a więc fundusz sekurytyzacyjny, który nie mógł się powołać na bankowy tytuł egzekucyjny, przejście uprawnień i uzyskać klauzuli wykonalności na podstawie art. 788 § 1 kpc, musiał ustalić istnienie roszczenia w drodze procesu sądowego, uzyskać nowy tytuł wykonawczy i dopiero na jego podstawie egzekwować roszczenie.

Jak wskazał Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 19 listopada 2014 r. w sprawie II CSK 196/14, przerwanie biegu przedawnienia na podstawie art. 123 § 1 pkt 1 kpc następuje, co do zasady, tylko pomiędzy stronami postępowania, jeżeli z istoty łączącego je stosunku prawnego wynika, że są materialnie zobowiązane lub uprawnione, a więc skutek przerwania zachodzi tylko w podmiotowych i przedmiotowych granicach czynności podjętej przez wierzyciela. Wniosek o wszczęcie egzekucji wywołuje zatem skutek przerwy wtedy, gdy pochodzi od wierzyciela wskazanego w tytule egzekucyjnym, na rzecz którego została wydana klauzula wykonalności; nie jest bowiem wystarczająca tożsamość wierzytelności, lecz konieczna jest również identyczność osób, na rzecz których czynność ta została dokonana. Skutki prawne postępowania egzekucyjnego wszczętego na podstawie bankowego tytułu wykonawczego związane są więc tylko z podmiotami w nim uczestniczącymi na podstawie tego tytułu w granicach podmiotowych i przedmiotowych ukształtowanych treścią klauzuli wykonalności. Nie może umknąć uwadze, że przerwa biegu przedawnienia została spowodowana czynnością banku zmierzającą do egzekwowania roszczenia, podczas gdy nabywcy nie będącemu bankiem miałaby służyć do jego dochodzenia. Nabywca wierzytelności nie będący bankiem nabywa wierzytelność w swej treści i przedmiocie tożsamą z wierzytelnością zbywającego banku, ale nie wchodzi w sytuację prawną zbywcy wywołaną przerwą biegu przedawnienia i rozpoczęciem biegu na nowo. Czynność wszczęcia postępowania egzekucyjnego przez bank wywołuje materialnoprawny skutek przerwy biegu przedawnienia jedynie w stosunku do wierzyciela objętego bankowym tytułem wykonawczym, natomiast nabywca wierzytelności nie będący bankiem, nawet jeżeli nabycie nastąpiło po umorzeniu postępowania egzekucyjnego na podstawie art. 824 § 1 pkt 3 kpc i rozpoczęciu biegu terminu przedawnienia w stosunku do banku na nowo, nie może się powołać na przerwę biegu przedawnienia wywołaną wszczęciem postępowania egzekucyjnego przez pierwotnego wierzyciela będącego bankiem. Wyjątkowość przywileju wystawiania bankowego tytułu egzekucyjnego prowadzi do wniosku, że skoro nie może on być podstawą egzekucji na rzecz innych osób, niż w nim wskazane za wyjątkiem następstwa prawnego po stronie wierzyciela innego banku, to również materialnoprawne skutki wszczęcia postępowania egzekucyjnego jako czynności wierzyciela - banku prowadzącej do przerwy biegu przedawnienia dotyczą wyłącznie tego wierzyciela i nie dotyczą nabywcy nie będącego bankiem”.

Sąd Najwyższy w postanowieniu z dnia 4 marca 2009 r. w sprawie IV CSK 422/08 wskazał, że na podstawie bankowego tytułu egzekucyjnego zaopatrzonego klauzulą wykonalności może być prowadzona egzekucja tylko na rzecz banku, a nie na rzecz innej osoby. W uzasadnieniu tego postanowienia Sąd Najwyższy podkreślił, że w orzecznictwie Sądu Najwyższego przeważa pogląd akcentujący specyfikę wierzytelności objętej bankowym tytułem egzekucyjnym. Podkreśla się, że wyposażając banki w uprawnienie do wystawiania bankowych tytułów egzekucyjnych, ustawodawca przyznał im „przywilej kwalifikowany i wyjątkowy”; umożliwił im realizację roszczeń cywilnoprawnych bez konieczności ich dochodzenia w sądowym postępowaniu rozpoznawczym. Z tego względu w ustawie z dnia 29 sierpnia 1997 r.- Prawo bankowe wytyczone zostały ścisłe ramy prawne dopuszczalności posłużenia się przez bank bankowym tytułem egzekucyjnym w celu dochodzenia wierzytelności od jego dłużników ( art. 97 ust. 1 i 2 ). Umożliwienie nadawania klauzuli wykonalności bankowym tytułom egzekucyjnym na rzecz nabywcy wierzytelności bankowej oznaczałoby w rzeczywistości rozszerzenie przywileju przyznanego tylko bankom na wszystkich nabywców takiej wierzytelności, to zaś byłoby nie do pogodzenia z kwalifikowanym i wyjątkowym charakterem tego przywileju. Z tego powodu Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 2 kwietnia 2004 r. w sprawie III CZP 9/94 oraz w wyroku z dnia 21 września 2005 r. w sprawie V CK 152/05 Sąd Najwyższy przyjął, że w tym zakresie art. 96 i 97 prawa bankowego - ze względu na swój charakter - stanowią leges speciales w stosunku do art. 788 § 1 kpc. W związku z tym należy uznać, że na podstawie wystawionego bankowego tytułu egzekucyjnego, zaopatrzonego w sądową klauzulę wykonalności, może być prowadzona jedynie egzekucja wierzytelności bankowej i tylko na rzecz banku, a nie na rzecz innej osoby. Należy dodać, że to stanowisko znajduje potwierdzenie w treści art. 98 prawa bankowego, w którym wymienia się sytuacje, w których bankowy tytuł egzekucyjny może być podstawą do egzekucji przeciwko osobie trzeciej. Wśród tych sytuacji ustawodawca nie wskazał przelewu wierzytelności bankowej. Wyliczenie zawarte w art. 98 jest wyczerpujące, co dodatkowo przemawia za tezą sformułowaną w orzecznictwie, iż wierzytelność objęta bankowym tytułem egzekucyjnym nie może być przedmiotem przelewu na rzecz podmiotu niebędącego bankiem.

W tej sytuacji skutki jakie wiązały się z prowadzeniem postępowania egzekucyjnego odnoszą się do podmiotów w tym postępowaniu występujących, a nie funduszu sekurytyzacyjnego.

W świetle powyższych uwag uznać należy, że roszczenie ze stosunku podstawowego tj. z umowy kredytu nr 550/342/BK/10 w ramach rachunku bieżącego nr (...) z dnia 1 września 2010 r. przedawniło się z upływem trzyletniego terminu od dnia nadania klauzuli wykonalności bankowemu tytułowi egzekucyjnemu tj. od dnia 19 grudnia 2011 r., a zatem przedawnienie nastąpiło z dniem 19 grudnia 2014 r.

Jak wskazano na wstępie, powództwo zostało wytoczone w niniejszej sprawie w dniu 2 lipca 2018 r.

Uznać zatem należy, że w dacie wytoczenia powództwa, roszczenie ze stosunku podstawowego było przedawnione stosownie do art. 118 kc.

Zagadnienie wykładni porozumienia wekslowego i konsekwencji wypełnienia weksla in blanco po upływie terminu przedawnienia roszczenia ze stosunku podstawowego było wielokrotnie analizowane w orzecznictwie Sądu Najwyższego ( wyrok Sądu Najwyższego z dnia 14 października 1971 r. w sprawie II CR 277/71, wyrok Sądu Najwyższego z dnia 19 listopada 2004 r. w sprawie V CK 228/04, wyrok Sądu Najwyższego z dnia 9 września 2004 r. w sprawie II CK 499/03, wyrok Sądu Najwyższego z dnia 9 grudnia 2004 r. w sprawie II CK 170/04, wyrok Sądu Najwyższego z dnia 14 grudnia 2004 r. w sprawie II CK 259/04, wyrok Sądu Najwyższego z dnia 15 lutego 2006 r. w sprawie IV CSK 15/05, wyrok Sądu Najwyższego z dnia 14 lipca 2006 r. w sprawie II CSK 75/06, wyrok Sądu Najwyższego z dnia 26 stycznia 2001 r. w sprawie II CKN 25/00, wyrok Sądu Najwyższego z dnia 14 lutego 2008 r. w sprawie II CSK 522/07, wyrok Sądu Najwyższego z dnia 11 sierpnia 2010 r. w sprawie I CSK 616/09, wyrok Sądu Najwyższego z dnia 3 listopada 2010 r. w sprawie V CSK 142/10, wyrok Sądu Najwyższego z dnia 4 października 2012 r. w sprawie I CSK 90/12, wyrok Sądu Najwyższego z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie IV CSK 199/12, wyrok Sądu Najwyższego z dnia 18 kwietnia 2018 r. w sprawie IV CSK 333/17 ). Przeważa w nim pogląd, że treścią upoważnienia zawartego w deklaracji wekslowej towarzyszącej wystawieniu weksla in blanco, wręczanego dla zabezpieczenia określonego roszczenia, jest objęte uzupełnienie weksla przed upływem terminu przedawnienia roszczenia podlegającego zabezpieczeniu. Odnosi się on również do przypadków użycia w deklaracji wekslowej zwrotu przewidującego możliwość wypełnienia weksla w każdym czasie oraz opatrzenia go datą płatności według uznania wierzyciela. W wyroku z dnia 14 lipca 2006 r. ( II CSK 75/06 ) Sąd Najwyższy podkreślił, że taka interpretacja odpowiada najbardziej sensownej dla wręczającego weksel in blanco interpretacji zwrotów mówiących o możliwości wypełnienia go w każdym czasie i opatrzenia datą płatności według swego uznania. Pogląd dopuszczający możliwość uzupełnienia weksla in blanco nawet po wielu latach od upływu przedawnienia roszczenia zabezpieczonego pozostaje w sprzeczności z przyjętym w art. 65 kc założeniem rozsądnego i celowego działania uczestników obrotu prawnego. Jako dodatkowy argument, który przemawia przeciwko uznaniu, że przy tej treści deklaracji wekslowej wierzyciel byłby upoważniony do uzupełnienia weksla w każdym czasie bez jakichkolwiek ograniczeń, wskazuje się na treść art. 120 § 1 zdania drugiego i art. 365 ¹ kc ( Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 19 listopada 2004 r. w sprawie V CK 228/04 ). Odmienne stanowisko prowadziłoby do nieusprawiedliwionej dodatkowej ochrony roszczeń przedawnionych i praktycznie nieograniczonej w czasie odpowiedzialności dłużnika. Trudno uznać, iż taki był zgodny zamiar stron zobowiązania wekslowego a to jest decydujące przy wykładni deklaracji wekslowej nie zaś istnienie wierzytelności, której spełnienie miała gwarantować weksel. Sąd Najwyższy wskazywał przede wszystkim wzgląd na potrzebę ochrony dłużnika przed zobowiązaniem bezterminowym i wyjątkowo wysokie ryzyko, jakie stwarza dla niego weksel in blanco. Podkreślał, że w związku z tym szczególnego znaczenia nabierają czasowe ograniczenia możliwości uzupełnienia weksla oraz że ścisła więź między mającym wynikać z weksla in blanco zobowiązaniem wekslowym a roszczeniem podlegającym zabezpieczeniu przemawia za przyjęciem, iż weksel in blanco wręczony w celu zabezpieczenia roszczenia może być uzupełniony jedynie przed upływem terminu przedawnienia roszczenia podlegającego zabezpieczeniu.

W wyroku z dnia 18 kwietnia 2018 r. wydanym w sprawie IV CSK 333/17 Sąd Najwyższy podkreślił, że użycie w deklaracji wekslowej zwrotów wskazujących na możliwość wypełnienia weksla w każdym czasie oraz opatrzenia go datą płatności według uznania wierzyciela nie oznacza pozostawienia mu w tym zakresie pełnej dowolności. Weksel może być uzupełniony w dowolnej chwili, ale tylko przed upływem terminu przedawnienia roszczenia podlegającego zabezpieczeniu; może również zostać opatrzony dowolną datą płatności, ale mieszczącą się w okresie od dnia wymagalności zabezpieczonego roszczenia do dnia upływu terminu jego przedawnienia. Powołane powyżej argumenty przemawiają nie tylko na rzecz poglądu wyłączającego możliwość wypełnienia weksla in blanco po upływie terminu przedawnienia zabezpieczonego roszczenia, ale również za uznaniem, że ograniczenie to odnosi się do oznaczenia na wekslu daty płatności. Prowadzi to do wniosku, że użycie w deklaracji wekslowej zwrotów wskazujących na możliwość wypełnienia weksla w każdym czasie oraz opatrzenia go datą płatności według uznania wierzyciela nie oznacza pozostawienia mu w tym zakresie pełnej dowolności. Weksel może być uzupełniony w dowolnej chwili, ale tylko przed upływem terminu przedawnienia roszczenia podlegającego zabezpieczeniu; może również zostać opatrzony dowolną datą płatności, ale mieszczącą się w okresie od dnia wymagalności zabezpieczonego roszczenia do dnia upływu terminu jego przedawnienia.

Podkreślić również należy, że w wyroku z dnia 13 grudnia 2012 r. wydanym w sprawie IV CSK 199/12 Sąd Najwyższy wprost wskazał, że uprawnienie do wypełnienia weksla in blanco nie obejmuje wypadków, w których roszczenie ze stosunku podstawowego uległo przedawnieniu. W wyroku z dnia 4 października 2012 r. w sprawie I CSK 90/12 Sąd Najwyższy wyjaśnił, że jeśli weksel niezupełny w chwili jego wystawienia ( weksel in blanco ) zostanie indosowany przed jego uzupełnieniem, indos wywiera jedynie skutki przelewu, co z kolei prowadzi do wniosku, że przeciwko nabywcy weksla można podnosić zarzuty dotyczące nie tylko z zobowiązania wekslowego, ale także zarzuty związane ze stosunkiem prawnym, w ramach którego weksel in blanco został wystawiony i wręczony, w szczególności zarzutu uzupełnienia weksla in blanco niezgodnie z zawartym porozumieniem wekslowym. Pogląd ten opiera się na dominującym zapatrywaniu, że weksel in blanco z założenia nie jest przeznaczony do obiegu na zasadach prawa wekslowego i jego nabywca musi liczyć się nie tylko z treścią nabywanego weksla, ale także z treścią uprzednio udzielonego przez wystawcę upoważnienia do uzupełnienia weksla. Przez przedawnienie, jako zarzut o charakterze obiektywnym, należy rozumieć jedynie przedawnienie roszczenia wekslowego, o którym mowa w art. 70 prawa wekslowego, a nie przedawnienie roszczenia ze stosunku prawnego, w ramach którego doszło do wystawienia i wręczenia weksla. Zarzut przedawnienia roszczenia z takiego stosunku prawnego można skutecznie podnosić względem strony takiego stosunku prawnego, a względem innego podmiotu tylko wtedy, gdy zbycie praw z weksla miało skutki przelewu i gdy wykaże się, że jego uzupełnienie nastąpiło niezgodnie z upoważnieniem udzielonym przez wystawcę.

Uznać zatem należy, że weksel uzupełniono po upływie okresu przedawnienia i opatrzono go datą płatności przypadającą również po upływie tego okresu. Roszczenie objęte pozwem jest więc przedawnione, a wobec podniesienia przez pozwanego L. C. zarzutu przedawnienia, może on uchylić się od zaspokojenia roszczenia ( art. 117 § 2 kc ). Wypełnienie bowiem weksla po upływie terminu przedawnienia roszczenia podlegającego zabezpieczeniu jest wypełnieniem niezgodnym z deklaracją wekslową i wystawca weksla może podnieść taki zarzut w ramach zarzutów przewidzianych w art. 10 ustawy z 1936 r. - Prawo wekslowe wskazując, że z tego względu jego zobowiązanie wekslowe nie powstało. Skuteczne podniesienie tego rodzaju zarzutu może nastąpić jedynie wówczas, gdy niezgodność dokonanego uzupełnienia z porozumieniem wpływa negatywnie na sytuację prawną dłużnika wekslowego, w szczególności prowadząc do obciążenia go w większym stopniu niż miałoby to miejsce, gdyby przy uzupełnieniu zastosowano się do porozumienia, co niewątpliwie ma miejsce w przypadku przedawnienia roszczenia ze stosunku podstawowego.

W związku z powyższym Sąd oddalił powództwo w całości.

Odnosząc się dodatkowo do wniosku powoda sformułowanego w piśmie procesowym z dnia 12 lutego 2019 r. na wypadek uwzględnienia zarzutu przedawnienia, w zakresie wniosku o zasądzenie od pozwanego L. C. na swoją rzecz kwoty 38033,42 zł z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty z zastrzeżeniem, że pozwany L. C. na prawo powoływania się w toku postępowania egzekucyjnego na ograniczenie swojej odpowiedzialności do rzeczy oznaczonych co do gatunku – towarów handlowych znajdujących się przy ul. (...) w C. zabezpieczonych umową przewłaszczenia nr (...) z dnia 1 września 2010 r., uznać należy, że roszczeniem określone w powyższy sposób również nie zasługuje na uwzględnienie.

Zgodnie z art. 319 kpc, jeżeli pozwany ponosi odpowiedzialność z określonych przedmiotów majątkowych albo do wysokości ich wartości, sąd może, nie wymieniając tych przedmiotów ani ich wartości, uwzględnić powództwo zastrzegając pozwanemu prawo do powołania się w toku postępowania egzekucyjnego na ograniczenie odpowiedzialności.

Wskazać należy, ze podobnie jak weksel in blanco, podstawowym celem zawarcia umowy przewłaszczenia rzeczy oznaczonych co do gatunku było zabezpieczenie kredytu, a zatem roszczenia wynikające z tej umowy mają charakter akcesoryjny do umowy kredytu. Jak wskazano powyżej, roszczenia ze stosunku podstawowego przedawniły się. Zdaniem Sądu, uwzględnienie roszczenia, wprawdzie w ograniczonym co do sposobu egzekucji zakresie, jednakże roszczenia, które uległo przedawnieniu, prowadziłoby również do nieusprawiedliwionej dodatkowej ochrony roszczeń przedawnionych przy znacznym wydłużeniu w czasie odpowiedzialności dłużnika; pozostaje to również w sprzeczności z przyjętym w art. 65 kc założeniem rozsądnego i celowego działania uczestników obrotu prawnego.

O zwrocie kosztów procesu Sąd zgodnie z art. w art 98 kpc, zgodnie z którym strona przegrywająca zobowiązana jest do zwrotu kosztów procesu. Na koszty procesu składają się koszty zastępstwa procesowego w wysokości 3617,00 zł z uwzględnieniem opłaty skarbowej od pełnomocnictwa, ustalone stosownie do § 2 pkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych.

Jednocześnie Sąd nakazał ściągnąć na rzecz Skarbu Państwa od powoda (...) Niestandaryzowany Sekurytyzacyjny Fundusz Inwestycyjny Zamknięty w W. kwotę 1426,00 zł tytułem uzupełnienia opłaty sądowej od pozwu ( art. 113 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych ). Powód uiścił opłatę sądową od pozwu w postępowaniu nakazowym tj. kwotę 476,00 zł. Sprawa została rozpoznana w postępowaniu upominawczym, a następnie wskutek sprzeciwu pozwanego, toczyła się w postępowaniu zwykłym. Powód wezwany w dniu 13 listopada 2018 r., po złożeniu przez pozwanego sprzeciwu od nakazu zapłaty wydanego w postępowaniu upominawczym, do uiszczenia kwoty 1426,00 zł tytułem uzupełnienia opłaty sądowej, nie wykonał przedmiotowego zarządzenia ( k. 66 ).