Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Formularz (...)

Sygnatura akt

II Ko 28/21

1. WNIOSKODAWCA

M. N.

1.ZWIĘZŁE PRZEDSTAWIENIE ZGŁOSZONEGO ŻĄDANIA

Odszkodowanie (kwota główna)

Odsetki

Brak żądania

Zadośćuczynienie (kwota główna)

Odsetki

100.000 zł

(sto tysięcy złotych)

- za doznane cierpienia i krzywdę wynikającą z powodu wydania
i wykonania w okresie od dnia 15.12.1981 r. do dnia 15.02.1982 r. decyzji o internowaniu w związku
z obowiązywaniem dekretu o stanie wojennym

od dnia uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty

90.000 zł

(dziewięćdziesiąt tysięcy złotych)

- za doznaną krzywdę wynikającą
z powodu pełnienia czynnej służby wojskowej w Jednostce Wojskowej (...) w C. w okresie od 05.11.1982 r. do 02.02.1983 r.

od dnia uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty

Inne

zasądzenie od Skarbu Państwa na rzecz wnioskodawcy zwrotu kosztów zastępstwa adwokackiego – według norm przepisanych lub wedle złożonej faktury

1.3. Ustalenie faktów

0.1.3.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Fakt

Dowód

Numer karty

3.1.1.

Skutkiem pogarszającej się sytuacji gospodarczej w Polskiej Rzeczpospolitej Ludowej w 1980 roku była fala strajków, która przetoczyła się przez kraj, a których bezpośrednią przyczyną było, mające miejsce w lipcu 1980 roku, podniesienie ustalanych urzędowo – na szczeblu centralnym – cen produktów spożywczych, w tym w szczególności podwyżki cen mięsa i wędlin. Strajki rozpoczęły się na (...) – w Ś. i L., a następnie rozprzestrzeniły się po terytorium Polski, poprzez M., T., P., docierając na W.. Tam symbolicznym momentem ich rozpoczęcia było zwolnienie z pracy w Stoczni (...), w dniu 08 sierpnia 1980 roku, A. W.. Datę rozpoczęcia strajku wyznaczono na dzień 14 sierpnia 1980 roku. Na czele strajku w Stoczni (...) stanął, zwolniony z pracy w 1976 roku, L. W..

W dniu 16 sierpnia 1980 roku, pod przewodnictwem L. W., powstał (...) Strajkowy, który w dniu 17 sierpnia 1980 roku, na terenie Stoczni (...) ogłosił tzw. 21 postulatów sierpniowych. Postulaty nie dotyczyły wyłącznie żądań o charakterze ekonomicznym, albowiem dotyczyły one również żądania zapewnienia prawa do utworzenia własnej reprezentacji w państwie, samodzielnego (niezależnego od ówczesnych władz państwowych) zorganizowania w wolne związki zawodowe, przestrzegania zawartego w konstytucji PRL prawa do wolności słowa oraz dostępu do kontrolowanych przez partię mediów, zaprzestania represji wobec osób prześladowanych za przekonania. Spośród żądań ekonomicznych wskazać należy domaganie się zmian w gospodarce, zwiększenie wsparcia osób wychowujących dzieci, skrócenie wieku emerytalnego, reformę służby zdrowia, wprowadzenia wolnych sobót.

fakt notoryjny, nie wymaga dowodu – art. 168 k.p.k.

Duży zasięg strajków robotniczych w sierpniu 1980 roku spowodował obawy rządzących o możliwości znaczącej mobilizacji społeczeństwa i groźbę strajku generalnego, co w konsekwencji mogło skutkować eskalacją napięcia i otwartą konfrontacją ze społeczeństwem. Z tego powodu władze państwowe przystąpiły do negocjacji ze strajkującymi i ostatecznie poszły na kompromis zawierając tzw. porozumienia sierpniowe, cztery porozumienia z komitetami strajkowymi zawarte: w dniu 30 sierpnia 1980 roku w S., w dniu 31 sierpnia 1980 roku w G., w dniu 03 września 1980 roku w J. oraz w dniu 11 września 1980 roku w Hucie (...).

Jedną z najistotniejszych konsekwencji zawartych porozumień sierpniowych było utworzenie, w dniu 17 września 198 roku, na bazie komitetów strajkowych, ogólnopolskiego (...) Związku Zawodowego (...). W dniu 10 listopada 1980 roku związek został zarejestrowany przez Sąd Wojewódzki w Warszawie.

Związek powstał w celu obrony praw pracowniczych, jak również – do 1989 roku – stanowił istotny ośrodek opozycji przeciw rządowi Polskiej Rzeczpospolitej Ludowej, ustrojowi komunistycznemu i zależności PRL od ZSRR.

fakt notoryjny, nie wymaga dowodu – art. 168 k.p.k.

3.1.2.

W dniu 12 listopada 1980 roku, gen. W. J. na posiedzeniu Komitetu Obrony Kraju, poinformował o przygotowanym zestawie niezbędnych aktów prawnych dotyczących stanu wojennego. W tym samym miesiącu opracowano plany internowania 12,9 tysiąca wytypowanych działaczy opozycji, przygotowało ośrodki internowania i miejsca w więzieniach.

Na mocy uchwały Rady Państwa z 12 grudnia 1981 roku, na terytorium Polskiej Rzeczpospolitej Ludowej, z dniem 13 grudnia 1981 roku, wprowadzony został stan wojenny. Preambuła „ obwieszczenia o wprowadzeniu stanu wojennego ze względu na bezpieczeństwo państwa” wskazywała na „ potrzebę zapewnienia wzmożonej ochrony podstawowych interesów państwa i obywateli”, „stworzenia warunków skutecznej ochrony spokoju, ładu i porządku publicznego oraz przywrócenia naruszonej dyscypliny społecznej”, a także „zabezpieczenia możliwości sprawnego funkcjonowania władzy i administracji państwowej oraz gospodarki narodowej”. Zakazano – bez uzyskania zgody właściwego organu – zwoływania i odbywania zgromadzeń, pochodów i manifestacji, rozpowszechniania wszelkiego rodzaju wydawnictw, publikacji i informacji. Zawieszono również prawo pracowników do strajku.
W obwieszczeniu wskazano także m.in. że żołnierze rezerwy mogą być w każdym czasie powołani do czynnej służby wojskowej, na zarządzenie Ministra Obrony Narodowej.

fakt notoryjny, nie wymaga dowodu – art. 168 k.p.k.

3.1.3

Jedną z najważniejszych akcji stanu wojennego była akcja (...) – akcja internowania działaczy (...) i innych niezależnych organizacji. Już pierwszej nocy, z 12 na 13 grudnia 1981 roku internowano (...) osoby, zdecydowaną większość członków Komisji Krajowej NSZZ (...). Ogółem w czasie stanu wojennego wydano 10 132 decyzje o internowaniu w stosunku do (...) osób.

fakt notoryjny, nie wymaga dowodu – art. 168 k.p.k.

3.1.4.

Wnioskodawca M. N. zamieszkiwał w P.. Miał żonę oraz dwoje dzieci. Od 14 marca 1975 roku był pracownikiem (...) Zakładów (...) w P.. Pracował na Zakładzie (...).

W 1980 roku wstąpił do struktur (...). M. N. angażował się czynnie w działalność (...). Został wiceprzewodniczącym związku na Zakładzie (...).

wyjaśnienia informacyjne M. N.

218

3.1.5.

M. N. był podmiotem zainteresowania Wydziału V (...) w P., prowadzonego pod kryptonimem (...), zakończonym w dniu 06.09.1983r.

informacja

67-68

3.1.5.

M. N. dowiedział się o wprowadzeniu stanu wojennego w dniu 13 grudnia 1981 roku około godziny 7:00. Przebywał tego dnia w pracy do godziny 14:30.
O konsekwencjach wprowadzenia stanu wojennego, w tym
o zawieszeniu działalności związków zawodowych, dowiedział się z komunikatów radiowych.

Następnego dnia M. N. przyjechał do pracy około godziny 13:00 – na drugą zmianę. Miał zastąpić studiującego kolegę B. C.. Okazało się, że zajęcia na uczelni zostały odwołane, zastępowany kolega przyszedł do pracy, a on mógł wrócić do domu. Wtedy dowiedział się, że na warsztatach centralnych oraz warsztatach (...)1 ludzie przerwali pracę. Panowała podniosła atmosfera. Ludzie komentowali wizytę wiceministra i dwóch pułkowników Wojska Polskiego wzywających do rozejścia się. M. N. udał się na warsztat (...)1, gdzie zastał grupę około 100 osób. Osoby te nie pracowały. Przekazywano sobie informacje z ust do ust
o strajkach. Nastroje były napięte. M. N. był na miejscu jedynym technologiem. Był też zastępcą przewodniczącego (...) na Zakładzie (...). Postanowił zostać na miejscu dla bezpieczeństwa zakładu. Około godziny 18:00 pojawiły się telefoniczne naciski ze strony Warsztatów Centralnych, żeby przystąpić do zatrzymania instalacji. Zatrzymanie instalacji destylacyjnych wiązało się z odcięciem zasilania elektrociepłowni i przerwaniem dopływu ciepła do miasta. Po pewnym czasie ze strony warsztatów centralnych ponownie pojawiły się żądania natychmiastowego wyłączenia instalacji. Zdecydowano się wydać polecenie zatrzymania instalacji (...)1.

Działania strajkowe na terenie (...) Zakładów (...) w P. zostały udaremnione przez oddziały Wojska Polskiego i Milicji Obywatelskiej. Działacze i członkowie (...) zostali wyprowadzeni z zakładu pracy, wsadzeni do autobusów zakładowych, a następnie przewiezieni do Komendy Wojewódzkiej Milicji Obywatelskiej w P..

wyjaśnienia informacyjne M. N.

218-229

protokół przesłuchania M. N.

42-45

protokół rozprawy w sprawie sygn. akt SOW 16/82

53-57

karty z dziennika rejestracyjnego (...) P. poz. 5626

88-89

3.1.6.

W dniu 15 grudnia 1981 roku wobec M. N. wydano decyzję nr (...) o jego internowaniu, na zasadzie art. 42 dekretu z dnia 12.12.1981r. o ochronie bezpieczeństwa i porządku publicznego w czasie obowiązywania stanu wojennego
i postanowiono umieścić go w ośrodku odosobnienia we W.. Wydano również nakaz zatrzymania
i doprowadzenia M. N. w oparciu o wydaną decyzję
o internowaniu.

wyjaśnienia informacyjne M. N.

218-229

decyzja nr (...) o internowaniu

10,25

lista internowanych z woj. (...)

20-21

nakaz zatrzymania i doprowadzenia

27,270

3.1.7.

M. N. spędził noc w Komendzie Wojewódzkiej Milicji Obywatelskiej w P..

W godzinach porannych w Komendzie Wojewódzkiej Milicji Obywatelskiej było zamieszanie. Wykonywane były czynności
z udziałem zatrzymanych. Część zatrzymanych osób została zwolniona. M. N. wraz z częścią osób, które nie zostały zwolnione, został wsadzony do tzw. „więźniarki”
i przetransportowany do Ośrodka (...) we W.-M..

M. N. otrzymał decyzję o jego internowaniu 05 stycznia 1982 roku.

wyjaśnienia informacyjne M. N.

218-229

decyzja nr (...) o internowaniu

25,268

3.1.8.

W ramach Zakładu Karnego we W.-M. został wydzielony tzw. „ pawilon piąty”, który był Ośrodkiem (...) dla więźniów politycznych. W celach zakładu karnego osadzonych było po 5-6 osób. Cele były wyposażone w łóżka żerdziowe. Internowani otrzymali koce.

W Ośrodku (...) przebywało wielu członków (...). Początkowo kontakty między osadzonymi były bardzo ograniczone. Później nastąpiło poluzowanie obostrzeń.

M. N. był odwiedzany w Ośrodku (...) przez funkcjonariusza Służby Bezpieczeństwa, który przedstawił się jako „ porucznik A.”. Był odwiedzany co trzy dni. P. A. złożył M. N. propozycję emigracji do Francji. Jednak już w styczniu M. N. odmówił wyjazdu. Wynikało to m.in. z tego, że nie miał zaufania do Służby Bezpieczeństwa. Obawiał się wywiezienia na wschód.

W czasie internacji M. N. nie miał kontaktu z rodziną. Mógł przesyłać korespondencję, ale wszystko było prześwietlane i cenzurowane. Tylko raz dostał pocztę od żony. Korespondencja ta przechodziła przez wiele rąk.

wyjaśnienia informacyjne M. N.

218-229

wykaz osób internowanych w okresie stanu wojennego

18-21,262-265,278-279,271-283

wykaz osób internowanych w ZK W.

75-80

akta osobowe internowanego M. N.

237-259

3.1.9.

Podczas osadzenia w Zakładzie Karnym w M. nie dochodziło do stosowania wobec wnioskodawcy przemocy. Wnioskodawca uczestniczył w buncie osadzonych, polegającym na pukaniu w kraty, który osadzeni podjęli w związku z informacjami pozyskanymi o wydarzeniach mających miejsce w podczas pacyfikacji strajku w Kopalni (...) (16 grudnia 1981 roku). Po wydarzeniach w zakładzie karnym, na jego korytarzach pojawiły się służby specjalne w pełnym rynsztunku. Stanowiło to pokaz siły władz zakładu karnego.

wyjaśnienia informacyjne M. N.

218-229

3.1.10.

Wnioskodawca złożył odwołanie od decyzji o internowaniu w dniu 17 grudnia 1981 roku oraz w dniu 19 grudnia 1981 roku.

Decyzją nr (...) o uchyleniu internowania z dnia 18 stycznia 1982 roku M. N. został zwolniony z Ośrodka (...) we W..

Następnie M. N. wrócił do pracy w (...) Zakładach (...) w P.. Zajmował stanowisko starszego mistrza

wyjaśnienia informacyjne M. N.

218-229

odwołania

28,29-30,271,272-273

decyzja nr (...) o uchyleniu internowania

32,275

3.1.11.

W dniu 21 października 1982 roku stworzono założenia organizacyjne dotyczące dodatkowego sformowania pododdziałów szkoleniowych, przekazane szefom sztabu przez zastępcę S. Generalnego WP gen.dyw. dr. A. J.. Z Założeń wynikało m.in. iż do powołania do odbycia czynnej służby wojskowej powołani mają zostać wytypowane z dużych zakładów pracy osoby stanowiące „ trzon aktywistów prowokujących zajścia”.

założenia organizacyjne

122v-124

3.1.12.

Stenogramem z dnia 21 października 1982 roku Dyrektor Departamentu V MSW płk.mgr J. S. polecił Zastępcy Komendanta Wojewódzkiego Stołecznego MO ds. Służby Bezpieczeństwa wytypowanie osób rekrutujących się głównie z dużych zakładów pracy podejrzanych o inspirowanie i organizowanie strajków i zajść ulicznych, aktywne występowanie przeciwko tworzeniu nowych związków zawodowych oraz czynną wrogą działalność nie nadających się z różnych powodów do internowania lub zatrzymania. Osoby te, zgodnie z decyzją MON i MSW zostaną powołane na ćwiczenia w dniach 2 i 3 listopada 1982 roku.

stenogram z dnia 21.10.1982r.

121-122

Zarządzeniem Szefa S. Generalnego gen.broni F. S. nr 141 M.. Z dnia 26 października 1982 roku w celu dodatkowego przeszkolenia w jednostkach wojskowych określonych grup poborowych i żołnierzy rezerwy postanowiono o powołaniu w dniach 5-6 listopada 1982 roku określonej w zarządzeniu liczny poborowych do odbycia 2-letniej zasadniczej służby wojskowej oraz podoficerów i szeregowych rezerwy do odbycia 3-miesięcznej czynnej służby wojskowej w ramach ćwiczeń wojskowych. Powołanie dokonane miało być na podstawie wykazów imiennych sporządzonych przez terenowe organy administracji wojskowej przy współudziale organów (...).

Zarządzenie nr (...) z dnia 26.10.1982r.

125-131

3.1.13.

Konsekwencją wydanego zarządzenia było wydanie rozkazów przez dowódców właściwych okręgów wojskowych w sprawie sformowania pododdziałów z powołanych na ćwiczenia określonych grup żołnierzy rezerwy.

rozkaz nr 93/org. Dowódcy (...) Okręgu Wojskowego

132-133

zarządzenie nr 010/ (...) Szefa sztabu (...) Okręgu Wojskowego

134-136

zarządzenie nr (...) Szefa sztabu Pomorskiego Okręgu Wojskowego

137-138

3.1.14.

Jesienią 1982 roku M. N. dostał wezwanie do stawiennictwa w jednostce nr (...) w C. na dzień 5 listopada 1982 roku, celem odbycia ćwiczeń wojskowych.

M. N. wraz z innymi wezwanymi osobami z P. pojechał prywatnym samochodem do wskazanej jednostki celem stawiennictwa.

Po stawiennictwie w jednostce wojskowej zostały im przydzielone mundury. Mundury te były brudne, znoszone oraz niedopasowane. Przede wszystkim wszystkie mundury były bez dystynkcji. Powołani dostali również bieliznę osobistą, która nie była doczyszczona. Podczas całego okresu ćwiczeń wojskowych bielizna była im wymieniana na czystą świeżą, zaś mundury przez okres całych 3 miesięcy nie były ani prane, ani wymienione na inne.

Po przyjęciu do jednostki wszyscy zostali zaprowadzeni nad W., gdzie był postawiony obóz wojskowy – namioty wojskowe. Był to teren prowizorycznego obozowiska urządzony pomiędzy wałami przeciwpowodziowymi i brzegiem W..

Namioty, w których umieszczeni zostali powołani rezerwiści były nieokopane, zniszczone oraz bez podpinek. Były wyposażone w tzw. „kozy” – piecyki, w których żołnierze musieli palić ogień, celem ogrzania wnętrz namiotów. Często brakowało opału, nadto z uwagi na charakter pieców konieczne były sprawowane zmiany, celem kontynuowania opalania. W ciągu dnia namioty nie były ogrzewane. Mężczyźni otrzymali również koce, które były w bardzo złym stanie. Dodatkowo podczas snu każdy z nich okrywał się posiadanymi częściami garderoby.

W stosunku do powołanych na ćwiczenia wojskowe kadra oficerska odnosiła się arogancko. Używano wobec nich wulgaryzmów, zastraszano, nazywano wichrzycielami porządku. Wielokrotnie dochodziło do przeszukań namiotów. Uniemożliwiano praktyki religijne, w tym słuchania mszy świętej, czy też zawieszania w namiotach symboli o charakterze religijnym.

Toaleta, wspólna dla wszystkich, znajdowała się w jednym
z namiotów. Wyposażona była jedynie w zimną wodę. Na kąpiel mężczyźni byli wywożeni raz w tygodniu do jednostki służby czynnej.

Zmobilizowani poddawani byli mustrze wojskowej, w tym musztry również były poobiednie. Podczas musztry nakazywano powołanym do służby marsz z trzonkami od łopat (zamiast broni, która nie została nigdy wydana zmobilizowanym). Dodatkowo powołani mieli obowiązek wykonywać codzienne ćwiczenia, polegające na kopaniu i zakopywaniu rowów, noszeniu min (odlewów betonowych), wykonywania podjazdów dla pojazdów wodujących pontony.

Przebywający tam zaplanowali strajk głodowy na dzień 11 listopada 1982 roku. Po tym incydencie nastąpiła eskalacja zachowań wobec nich, nasiliła się intensywność i ilość ćwiczeń, organizowana była dodatkowa musztra.

Powołanie na ćwiczenia wojskowe miało miejsce w okresie zimowym, dodatkowo warunki atmosferyczne zimą 1982/1983 roku były trudne. M. N., przebywając w jednostce wojskowej chorował. Pięć dni przebywał na izbie chorych. Lekarz stwierdził zapalenie oskrzeli. Dostał zastrzyk (co stanowiło lekarstwo stosowane dla każdego rodzaju schorzenia) i w ten sposób został wyleczony. Do chwili obecnej odczuwa powikłania w postaci częstego chorowania na zapalenie oskrzeli.

M. N. był oddelegowany do obozu w K. na dwa tygodnie. Wykonywał tam głównie pola minowe. W czasie jego pobytu na terenie obozu w K. wybuchł pożar w kuchni w obozie, w którego zakresie Prokuratura prowadziła postępowania. Wówczas, przez okres 2-3 dni wnioskodawca jadł wyłącznie suchy prowiant.

M. N. nie wiedział kiedy pobyt w jednostce zostanie zakończony, przy czym osoby przebywające w jednostce wiedziały, że taki pobyt – zgodnie z obowiązującymi przepisami – nie mógł trwać dłużej niż trzy miesiące.

Po zakończeniu ćwiczeń wojskowych M. N. został zwolniony do domu w dniu 02 lutego 1983 roku.

Następnie powrócił do pracy w (...) Zakładach (...) w P. na stanowisko szefa zmiany, a następnie mistrza.

wyjaśnienia informacyjne M. N.

218-229

zeznania J. M.

200-204, 214-217

Książeczka Wojskowa Seria (...) Nr (...)

180-193

książka ewidencyjna żołnierzy rezerwy – listopad 1982

81-85,346-348

karta ewidencyjna N. M. - M.

356-357

3.1.15

Wyrokiem z dnia 22 lutego 2018 roku sądu Rejonowego dla Warszawy-Mokotowa w W., utrzymanym w mocy wyrokiem sądu Okręgowego w Warszawie w dniu 19 listopada 2019 roku, generałowie Służby Bezpieczeństwa W. C i J. S. zostali prawomocnie skazani na kary po 2 lata pozbawienia wolności za to, iż jako funkcjonariusze publiczni państwa komunistycznego w strukturach państwa totalitarnego dopuścili się zbrodni przeciwko ludzkości będącej jednocześnie zbrodnią komunistyczną oraz przekroczenie uprawnień w związku z bezprawnym powołaniem opozycjonistów do wojska w okresie stanu wojennego.

fakt notoryjny, nie wymaga dowodu – art. 168 k.p.k.

3.1.16.

Wnioskodawca M. N. postanowieniem Prezydenta Rzeczpospolitej Polskiej z dnia 12 października 2021 roku RP nr 448/21 został odznaczony Krzyżem Wolności i Solidarności.

informacja IPN

235

0.1.3.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Dowód

Lp.

Fakt

Dowód

Numer karty

Brak faktów uznanych za nieudowodnione

1.ocena DOWODów

0.1.4.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 3.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

3.1.4.

3.1.5.

3.1.6.

3.1.7.

3.1.8.

3.1.9.

3.1.10.

3.1.14.

wyjaśnienia informacyjne M. N.

Podstawą czynienia ustaleń faktycznych w sprawie był wyjaśnienia informacyjne złożone przez wnioskodawcę, które Sąd uznał za wiarygodne. Zeznania te były jasne, spójne i rzetelne. Korespondowały i uzupełniały się z zeznaniami J. M. w zakresie wcielenia do służby w jednostce numer (...) w C., jak również z pozyskaną w sprawie dokumentacją IPN. Żadne z zebranych w sprawie dowodów nie podważają twierdzeń zarówno M. N., który zgodnie ze stanem własnej pamięci zrelacjonowali przebieg wydarzeń z czasu strajku w (...) Zakładach (...) w P., jego zatrzymania, internowania, a następnie wcielenia do jednostki wojskowej nr (...) w C.. Wprawdzie M. N. jest zainteresowany w rozstrzygnięciu przedmiotowej sprawy, jednakże jedynie ten fakt nie czyni złożonych przez niego depozycji niewiarygodnymi, tym bardziej, że korespondują i uzupełniają się – jak wskazano powyżej – z pozostałym zgromadzonym w sprawie materiałem dowodowym.

Informacje pozyskane z wyjaśnień informacyjnych M. N. w dużej mierze stanowiły informacje notoryjne, znane Sądowi z urzędu, będące wiedzą powszechną, historyczną. Sam M. N. wyjaśniał Sądowi o okolicznościach mających miejsce niemal 40 lat temu, stąd z oczywistych względów brak szczegółowości, drobiazgowości jego relacji, czy też brak możliwości odpowiadania na szczegółowe zapytania dotyczące okoliczności przez niego relacjonowanych. Przede wszystkim jednak przeciwko tym wyjaśnieniom nie przemawiają żadne dowody, a wszystkie fakty przez wnioskodawcę podawane mogły zostać pozytywnie zweryfikowane dokumentami zgromadzonymi w sprawie. Rzeczą Sądu było także dokonanie oceny przez pryzmat doświadczenia życiowego i zasad logicznego myślenia, uwzględniając również pełną wiedzą historyczną, którą dysponuje orzekający w sprawie sąd.

3.1.14.

zeznania J. M.

Sąd uznał zeznania J. M. za wiarygodne. Zeznania te były jasne, spójne i rzetelne. Korespondowały i uzupełniały się z zeznaniami M. N. w zakresie wcielenia do służby w jednostce numer (...) w C., jak również z pozyskaną w sprawie dokumentacją IPN. J. M. zeznawał zgodnie ze stanem własnej wiedzy. Nie był on zainteresowany w rozstrzygnięciu sprawy. Brak było w depozycjach J. M. okoliczności mogących świadczyć, że depozycje te nie są wiarygodne.

3.1.5.

3.1.6.

3.1.7.

3.1.8

3.1.10.

protokół przesłuchania M. N.

Zgromadzone w przedmiotowej sprawie dokumenty zostały wytworzone przez instytucje powołane do ich gromadzenia
i przetwarzania, zaś ich treści nie były kwestionowane przez strony w toku postępowania. Sąd czynił ustalenia faktyczne w przedmiotowej sprawie w oparciu o zgromadzoną dokumentację, która w ocenie Sądu, zasługuje na walor pełnej wiarygodności.

informacja

protokół rozprawy sygn. akt SOW 16/82

karty z dziennika rejestracyjnego (...) P. poz. 5626

decyzja nr (...)
o internowaniu

lista internowanych
z woj. (...)

nakaz zatrzymania
i doprowadzenia

wykaz osób internowanych w okresie stanu wojennego

wykaz osób internowanych w ZK W.

odwołania

decyzja nr (...)
o uchyleniu internowania

akta osobowe internowanego M. N.

3.1.11.

3.1.12.

3.1.13.

3.1.14.

założenia organizacyjne

stenogram z dnia 21.10.1982r.

Zarządzenie nr (...) z dnia 26.10.1982r.

rozkaz nr 93/org. Dowódcy (...) Okręgu Wojskowego

zarządzenie nr 010/ (...) Szefa sztabu (...) Okręgu Wojskowego

zarządzenie nr (...) Szefa sztabu Pomorskiego Okręgu Wojskowego

Książeczka Wojskowa Seria (...) Nr (...)

książka ewidencyjna żołnierzy rezerwy – listopad 1982

Karta Ewidencyjna N. M. - M.

0.1.4.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów

0.2.(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 3.1 albo 3.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

-----

1.PODSTAWA PRAWNA

Odszkodowanie

Kwota główna

Odsetki

Brak żądania

Zwięźle o powodach podstawy prawnej

-----

Zadośćuczynienie

Kwota główna

Odsetki

20.000 złotych

(dwadzieścia tysięcy złotych)

art. 8 ust. 1 ustawy z dnia 23 lutego 1991 r. o uznaniu za nieważne orzeczeń wydanych wobec osób represjonowanych za działalność na rzecz niepodległego bytu Państwa Polskiego (tekst jednolity – Dz.U.
z 2018 r., poz. 2099).

ustawowe odsetki od dnia uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty

art. 359 § 1 k.c., art. 481 § 1 i 2 zd. 1 k.c.

60.000 złotych

(sześćdziesiąt tysięcy złotych)

art. 8a oraz art. 8 ust. 1 ustawy z dnia 23 lutego 1991 r. o uznaniu za nieważne orzeczeń wydanych wobec osób represjonowanych za działalność na rzecz niepodległego bytu Państwa Polskiego (tekst jednolity – Dz.U. z 2018 r., poz. 2099).

ustawowe odsetki od dnia uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty

art. 359 § 1 k.c., art. 481 § 1 i 2 zd. 1 k.c.

Zwięźle o powodach podstawy prawnej

Podstawę prawną roszczenia wnioskodawcy stanowi przepis art. 8 ust. 1 ustawy z dnia 23 lutego 1991 roku o uznaniu za nieważne orzeczeń wydanych wobec osób represjonowanych za działalność na rzecz niepodległego bytu Państwa Polskiego (tekst jednolity Dz.U. z 2018 roku, poz. 2099), na mocy którego osobie, wobec której stwierdzono nieważność orzeczenia albo wydano decyzję o internowaniu w związku z wprowadzeniem w dniu 13 grudnia 1981 r. w Polsce stanu wojennego, przysługuje od Skarbu Państwa odszkodowanie za poniesioną szkodę
i zadośćuczynienie za doznaną krzywdę wynikłe z wydania lub wykonania orzeczenia albo decyzji.

Dla oceny uprawnienia wnioskodawcy do żądania zadośćuczynienia w pierwszej kolejności zważyć należy, iż roszczenia odszkodowawcze przewidziane ustawą tzw. „lutową” przysługują, jak w przypadku wnioskodawcy, w związku z wydaną decyzją o internowaniu. Bezspornie przy tym odpowiedzialność Skarbu Państwa, w przypadku roszczeń określonych w ust. 1 art. 8 cytowanej ustawy, ponoszona jest na zasadzie ryzyka, a jej podstawową przesłanką jest „normalny” związek przyczynowy między działaniem lub zaniechaniem funkcjonariusza (organu) państwowego, a wyrządzoną szkodą. Wobec M. N. wydana została decyzja Komendanta Wojewódzkiego MO w P. nr 383 z dnia 15 grudnia 1981 roku o internowaniu, w związku z czym przyjęto powyżej wskazaną podstawę dla zasądzenia na jego rzecz zadośćuczynienia za doznaną krzywdę wynikłą z wydania tejże decyzji. Bez wątpienia przy tym wnioskodawca podejmował działalność na rzecz niepodległego bytu Państwa Polskiego, za którą uważa się powszechnie takie świadomie podejmowane czynności, które zmierzały do odzyskania przez Polskę suwerenności (zdolności do samodzielnego, niezależnego od innych podmiotów sprawowania władzy politycznej nad własnym terytorium), niezawisłości (niezależności), samostanowienia i w tym celu przedsiębrane (vide: postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 11 marca 2021 roku, II KK 63/21, LEX nr 3245190).

Zgodnie z art. 8a ust. 1 ustawy z dnia 23 lutego 1991 roku o uznaniu za nieważne orzeczeń wydanych wobec osób represjonowanych za działalność na rzecz niepodległego bytu Państwa Polskiego osobie, która w okresie od dnia 1 listopada 1982 r. do dnia 28 lutego 1983 r. pełniła czynną służbę wojskową, do której odbycia została powołana za działalność na rzecz niepodległego bytu Państwa Polskiego, przysługuje od Skarbu Państwa odszkodowanie za poniesioną szkodę i zadośćuczynienie za doznaną krzywdę. M. N. dostał wezwanie do stawiennictwa w jednostce nr (...) w C. na dzień 5 listopada 1982 roku, celem odbycia ćwiczeń wojskowych. Ćwiczenia te trwały do dnia 02 lutego 1983 roku. Powyższe stanowiło podstawę dla zasądzenia na jego rzecz zadośćuczynienia za doznaną krzywdę wynikłą
z powołania do ćwiczeń wojskowych – pełnienia czynnej służby wojskowej.

Podkreślić trzeba, iż art. 8 ust. 1 ustawy rehabilitacyjnej stanowi, iż wskazane w jego treści uprawnienia do żądania zadośćuczynienia związane są wyłącznie z faktem izolacji osoby represjonowanie. Wynika to bowiem z faktu, iż ustawa lutowa nie wprowadza odpowiedzialności odszkodowawczej za wszelkie szkody i krzywdy wynikłe z represji politycznych zaistniałych w okresie wprowadzonego stanu wojennego, lecz jedynie za te, które były związane z wykonaniem orzeczenia albo decyzji o internowaniu (w warunkach określonych w art. 1 i art. 11 omawianej ustawy). Tak więc cytowana ustawa nie rekompensuje wszystkich szkód i krzywd związanych z funkcjonowaniem w Polsce systemu totalitarnego (vide: wyrok Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z dnia 13 lipca 2021 roku, II AKa 100/21).

Przenosząc owe rozważania na grunt przedmiotowej sprawy Sąd ustalił w pierwszej kolejności, iż wnioskodawca M. N. jest osobą uprawnioną, w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy „lutowej” do złożenia wniosku o zadośćuczynienie w oparciu o przepisy wskazanej ustawy – był osobą, wobec której wydano decyzję o internowaniu (decyzja numer (...) z dnia 15 grudnia 1981 roku) i był internowany w Zakładzie Karnym W.-M. – pozbawiony wolności – w okresie od dnia 15 grudnia 1981 roku do dnia 18 stycznia 1982 roku. Nadto, w okresie od dnia 05 listopada 1982 roku do dnia 02 lutego 1983 roku pełnił czynną służbę wojskową w Jednostce Wojskowej numer (...) w C..

W odniesieniu do żądania o zadośćuczynienie dodatkowo podnieść należy, iż stanowi ono swoiste odszkodowanie za szkodę niematerialną, wynikłą z wydania i wykonania decyzji i faktycznego pozbawienia wolności wnioskodawcy. Chodzi przy tym o naruszenia dóbr osobistych, które nie wywołują skutków w majątku pokrzywdzonego, powodują natomiast cierpienia fizyczne i psychiczne. Zatem kwota zasądzana tytułem zadośćuczynienia powinna być odpowiednia, co oznacza, że powinna odzwierciedlać w pełni rozmiar doznanej krzywdy, tj. stopień cierpień fizycznych i psychicznych, ich intensywność, czas trwania, nieodwracalność następstw i inne okoliczności, których nie sposób wymienić wyczerpująco ( vide: wyrok Sądu Najwyższego z 30 stycznia 2004 roku, I CK 131/03, OSNC 2005/2, poz. 40; wyrok Sądu Najwyższego z 27 lutego 2004 roku, V CK 282/03, LEX nr 183777). Jednocześnie jednak utrzymana w rozsądnych granicach, odpowiadających aktualnym warunkom i przeciętnej stopie życiowej społeczeństwa ( vide: wyrok Sądu Najwyższego z 14 lutego 2008 roku, II CSK 536/07, LEX nr 461725; wyrok Sądu Najwyższego z 10 marca 2006 roku, IV CSK 80/05, OSNC 2006/10, poz. 175).

Godzi się wskazać dodatkowo, iż zadośćuczynienie orzekane na podstawie ustawy rehabilitacyjnej ma zrównoważyć wszystkie negatywne przeżycia i doświadczenia pokrzywdzonego. „ Jest swoistego rodzaju sankcją za naruszenie dóbr osobistych, dlatego jego zakres jest wyznaczony regulacjami prawa cywilnego, określającymi katalog dóbr osobistych, w tym naruszenie wolności człowieka, również przy uwzględnieniu jej aspektu wewnętrznego, tj. wolności od obawy i strachu, od użycia przemocy czy zrealizowania groźby, naruszenie możliwości swobodnego dysponowania wartościami osobistymi” (vide: wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 30 listopada 2018 roku, II AKa 483/2018, LEX nr 2625097).

Art. 359 § 1 k.c. stanowi, że odsetki od sumy pieniężnej należą się tylko wtedy, gdy to wynika z czynności prawnej albo z ustawy, z orzeczenia sądu lub z decyzji innego właściwego organu. Zgodnie zaś z art. 481 k.c. jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi (§ 1), przy czym jeżeli stopa odsetek za opóźnienie nie była oznaczona, należą się odsetki ustawowe za opóźnienie w wysokości równej sumie stopy referencyjnej Narodowego Banku Polskiego i 5,5 punktów procentowych (§ 2 zd. 1). O odsetkach orzeczono na podstawie art. 481 § 1 i 2 k.c., mając na względzie Uchwałę 7 Sędziów Sądu Najwyższego z dnia 28 października 1993 roku (I KZP 21/93).

Inne

-----

Zwięźle o powodach podstawy prawnej

-----

Zwięźle o powodach podstawy prawnej

-----

1.ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU W PRZEDMIOCIE ŻĄDANIA

Zwięźle o powodach rozstrzygnięcia

Odszkodowanie

Kwota główna

Odsetki

Brak żądania

Zadośćuczynienie

Kwota główna

Odsetki

20.000 złotych

(dwadzieścia tysięcy złotych)

ustawowe odsetki od dnia uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty

60.000 złotych

(sześćdziesiąt tysięcy złotych)

ustawowe odsetki od dnia uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty

Ze zgromadzonego w toku postępowania materiału dowodowego – stanowiącego podstawę ustaleń faktycznych – wynika, że M. N. prowadził aktywną działalność na rzecz niepodległego bytu Państwa Polskiego. Był działaczem (...). Wiceprzewodniczącym na Zakładzie (...)
i Petrochemicznych w P.. Publicznie wyrażał sprzeciw i niezadowolenie związane z wprowadzeniem stanu wojennego, przy czym nie był zwolennikiem całkowitego wyłączania instalacji na wskazanym zakładzie. Z tytułu udziału w strajku na terenie (...) Zakładów (...) w P. w dniach 14-15 grudnia 1981 roku oraz przynależności do (...) spotykały go represje ze strony aparatu państwa – Milicji Obywatelskiej oraz Wojska Polskiego – bowiem został on zatrzymany w dniu 15 grudnia 1981 roku na terenie zakładu pracy - (...) Zakładów (...) w P. – a następnie przewieziony do Komendy Wojewódzkiej MO, gdzie wykonywano z nim czynności. Następnie została wydana wobec niego decyzja numer (...) o jego internowania
w Ośrodku (...) – Zakładzie Karnym we W.-M.. Decyzją nr (...) o uchyleniu internowania z dnia 18 stycznia 1982 roku M. N. został zwolniony z tego ośrodka.

Zadośćuczynienie musi być „odpowiednie” w zestawieniu między innymi z wcześniejszym trybem życia wnioskodawcy, jego sytuacją osobistą, zawodową, sposobem traktowania w zakładzie karnym, stanem jego psychiki i w następstwie, zakresem doznanych cierpień. Ma zrównoważyć wszystkie negatywne przeżycia i doświadczenia pokrzywdzonego. Jest swoistego rodzaju sankcją za naruszenie dóbr osobistych, dlatego jego zakres jest wyznaczony regulacjami prawa cywilnego, określającymi katalog dóbr osobistych, w tym naruszenie wolności człowieka, również przy uwzględnieniu jej aspektu wewnętrznego, tj. wolności od obawy i strachu, od użycia przemocy czy zrealizowania groźby, naruszenie możliwości swobodnego dysponowania wartościami osobistymi. W każdej tego typu sprawie konieczne jest zatem dokładne oszacowanie wszystkich krzywd, które wynikają m.in. z czasu trwania izolacji oraz jej warunków, a także na nieodwracalność ich skutków również w sferze zdrowotnej. Ustalając wysokość zadośćuczynienia, o którym mowa w art. 8 ustawy z 1991 r. o uznaniu za nieważne orzeczeń wydanych wobec osób represjonowanych należy uwzględnić nie tylko czas trwania pozbawienia wolności, ale też stopień dolegliwości, z jakimi wiązało się odbywanie kary (vide: wyrok Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z 20 września 2018r., II AKa 104/2018, LEX nr 2603430).

Zadośćuczynienie powinno spełniać funkcję kompensacyjną i służyć złagodzeniu doznanej krzywdy, jednak jednocześnie nie powinno być sposobem uzyskania nadmiernych korzyści finansowych i nieuzasadnionego wzbogacenia ( vide: postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 22 stycznia 2015r., III KK 252/14; wyrok Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu z dnia 25 października 2017r., II AKa 296/17; wyrok Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu z dnia 14 lipca 2016r., II AKa 164/16; wyrok Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu z dnia 15 października 2015r., II AKa 249/15). Kwota zadośćuczynienia mająca skompensować krzywdę w sposób odpowiadający jej rzeczywistemu rozmiarowi powinna wprawdzie przedstawiać odczuwalną wartość ekonomiczną, jednak musi również mieścić się w rozsądnych granicach, uwzględniających realia społeczne, to jest odpowiadających aktualnym warunkom
i przeciętnej stopie życiowej społeczeństwa ( vide: postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 22 stycznia 2015r., III KK 252/14; wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 21 stycznia 2014r., II AKa 282/13; wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 24 czerwca 2013 roku, II AKa 194/13; wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 17 lipca 2014r., II AKa 116/14; wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 07 listopada 2016r., II AKa 353/16; wyrok Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu z dnia 15 października 2015r., II AKa 249/15).

Sąd meriti w pełni akceptuje również stanowisko, iż zadośćuczynienie winno być ustalane z umiarem, w rozsądnych granicach, przystających do aktualnych warunków życiowych i przeciętnej stopy życiowej ludzi, by nie służyło wzbogaceniu się, bo byłoby to wręcz moralnie niestosowne, zwłaszcza w przypadku działalności patriotycznej (vide: wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach II AKa 138/04). Zrozumiałe jest przy tym, iż społeczeństwo ma obowiązek wynagradzać krzywdy, które poniosły osoby walczące dla jego dobra, nie można czynić tego jednak tak, by przyznana rekompensata była nieadekwatna do jego możliwości finansowych i zasobów.

Kierując się wskazanymi kryteriami i uwzględniając omówione wcześniej okoliczności niniejszej sprawy, Sąd uznał, że w ramach słusznego zadośćuczynienia krzywdzie M. N. wynikłej z internowania go w okresie od 15 grudnia 1981 r. do 18 stycznia 1982 r. będzie zasądzenie na jego rzecz kwoty 20.000 złotych. W związku z pełnieniem czynnej służby wojskowej przez wnioskodawcę w okresie od dnia 05 listopada 1982 r. do 02 lutego 1983 r. Sąd ustalił, iż kwotą adekwatną zadośćuczynienia będzie suma 60.000 złotych.

M. N. był pozbawionym wolności łącznie przez okres 4 miesięcy, z czego 1 miesiąc stanowiła internacja w zakładzie karnym we W.-M., zaś 3 miesiące stanowiła „ukryta internacja”, czyli pełnienie przez M. N. czynnej służby wojskowej. Sąd uznał, iż adekwatną sumę należną tytułem zadośćuczynienia stanowić będzie kwota 20.000 złotych za każdy miesiąc pozbawienia go wolności. W ocenie Sądu bowiem pozbawienie wolności M. N. wiązało się ze szczególnymi dolegliwościami. Po pierwsze wnioskodawcy nastąpiło dopiero 2 dni po wprowadzeniu stanu wojennego – M. N. miał więc świadomość podjętych przez ówczesne władze państwa decyzji, ale i ich skutków – większość współtwórców związków zawodowych, opozycjonistów, z którymi uprzednio współpracował, została już wcześniej pozbawiona wolności i, co pozostaje faktem notoryjnym, przez wiele dni nawet najbliżsi członkowie ich rodzin nie posiadali wiedzy o miejscu ich osadzenia, stanu zdrowia. Co więcej M. N. był naocznym świadkiem podejmowanych przez władze działań, w tym wyprowadzenia wojska na ulicę, wjazdu czołgów do miast, a zatem jego obawy o bezpieczeństwo własne i rodziny były znaczne. M. N. został zatrzymany na terenie zakładu pracy, a zatem po tym, kiedy udał się, by wykonywać swoje obowiązki, nie wrócił do domu, w którym pozostawił dwoje małych dzieci. To z pewności wzmagało lęk i strach wnioskodawcy. M. N. został osadzony w celi 5-6 osobowej, z innymi opozycjonistami. Jednocześnie nie stosowano nigdy wobec M. N. przemocy fizycznej. Z tym jednak, iż wnioskodawca był przesłuchiwany w sposób sugerujący mu emigrację – wyjazd do Francji. Taki sposób przesłuchania, formułowanie tego rodzaju propozycji, stanowiło oczywisty nacisk na opozycjonistów. Samo odbywanie kary w warunkach więzienia nie stanowiło jednak, jak sam wskazał M. N., doświadczenia fizycznie trudnego. Warunki, w których wnioskodawca był osadzony odpowiadały realiom ówczesnych zakładów karych. Z pewnością obciążeniem psychicznym dla uprawnionego było rozłączenie go z rodziną – żoną i 2 dzieci.

Znacznie bardziej istotna dolegliwość, zarówno z sensie psychicznym, ale i fizycznym, wiązała się z odbywaniem przez M. N. czynnej służby wojskowej. Sam fakt umieszczenia opozycjonistów w miejscu specjalnie „przygotowanym” – tymczasowym obozie, usytuowanym pomiędzy dwoma zbiornikami wodnymi, w okresie ciężkiej zimy w namiotach nieogrzewanych, dodatkowo nieprawidłowo zabezpieczonych i bez zapewnienia wystarczająco ciepłych koców, stanowiło zagrożenie dla ich zdrowia - sam M. N. podczas służby zachorował na zapalenie oskrzeli. Czynna służba wojskowa – bo tak zwana była przez ówczesne władze - stanowiła w istocie zawoalowaną formę internacji, skoro do jej odbycia powoływani byli wyłącznie opozycjoniści, osoby wpisane na listę tych, których działalność zagrażała ówczesnemu systemowi politycznemu, a których, z innych powodów, nie było można internować. Przekonuje o tym przede wszystkim sposób traktowania zmobilizowanych – po pierwsze żaden z nich była traktowany w sposób odpowiadający posiadanym rangom – umundurowanie pozbawione było jakichkolwiek dystynkcji, żadnemu ze zmobilizowanych nie przekazano broni – przeciwnie – musztrę nakazywano wykonywać przy użyciu trzonków od łopaty. Także wykonywane „ćwiczenia wojskowe” wiązały się w nieznacznym stopniu z przeszkoleniem wojskowym, dużo bardziej były formą szykanowania. Zmobilizowani również w znaczący sposób ograniczone mieli podstawowe uprawnienia – niemal całkowity brak kontaktów z członkami rodziny, brak dostępu do toalety (raz w tygodniu), brak wymiany, czy choćby prania umundurowania. Z tego względu Sąd doszedł do przekonania, iż należna jest wnioskodawcy kwotą 20.000 złotych zasądzona za każdy miesiąc, w którym odbywał on czynną służbę wojskową.

Sąd stwierdził, iż kwota zadośćuczynienia nie ma z pewnością charakteru symbolicznego, a zarazem nie osiąga nadmiernie wygórowanego rozmiaru. Jest ona zarówno adekwatna do rozmiarów krzywdy doznanej przez M. N., jak i odpowiednia – ustalona na poziomie odpowiadającym poczuciu sprawiedliwości. W ocenie Sądu zasądzone zadośćuczynienie spełni cel kompensacyjny, jaki ma osiągnąć.

W pozostałym zakresie – w rozmiarze przewyższającym zasądzone zadośćuczynienie - Sąd ocenił je jako wygórowane i w tej części żądanie oddalił.

Inne

-----

1.Inne ROZSTRZYGNIĘCIA Zawarte w WYROKU

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

Wobec poczynionych wyżej ustaleń, ponad ustalone kwoty tytułem zadośćuczynienia Sąd roszczenia oddalił.

1.KOszty procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

Zgodnie z art. 13 ustawy z dnia 23 lutego 1991 roku o uznaniu za nieważne orzeczeń wydanych wobec osób represjonowanych za działalność na rzecz niepodległego bytu Państwa Polskiego koszty postępowania w sprawach objętych ustawą, w tym z tytułu ustanowienia pełnomocnika, ponosi Skarb Państwa.
O powyższym stanowi również przepis art. 554 § 4 k.p.k.

Zgodnie z § 16 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie wniosek o zasądzenie kosztów zastępstwa prawnego i kosztów adwokackich może zawierać oświadczenie
o wysokości kosztów obciążających stronę z tytułu wynagrodzenia adwokata.

Wobec złożenia przez pełnomocnika dwóch umów o świadczenie usług prawnych Sąd zasądził wskazane w nich kwoty.

Uznanie zasadności roszczenia M. N., równoznaczne ze stwierdzeniem niezgodnego z prawem działania organu państwa, wywołuje materialnoprawne skutki w zakresie kosztów (przewidziane normą art. 13 ustawy rahabilitacyjnej), konsekwencją których jest obowiązek zwrotu przez Skarb Państwa wydatków zastępstwa adwokackiego z tytułu ustanowienia pełnomocnika z wyboru oraz ustalenie, iż koszty postępowania w zakresie wniosku o odszkodowanie i zadośćuczynienie ponosi Skarb Państwa.

1.PODPIS

Sędzia Justyna Wawrzyńczak

II Ko 28/21

Powołane przepisy:

Informacje o źródle orzeczenia:

Dodatkowe informacje:

Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE