Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt IV CNP 46/12
POSTANOWIENIE
Dnia 16 października 2012 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Barbara Myszka
ze skargi M. M.
o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego wyroku
Sądu Okręgowego w O.
z dnia 9 lutego 2012 r., w sprawie z powództwa M. M.
przeciwko "L. D." Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością i B. J. – S.
o opróżnienie lokalu użytkowego,
na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 16 października 2012 r.,
1. odrzuca skargę,
2. zasądza od M. M. na rzecz każdego z pozwanych po 600 zł
(sześćset złotych) tytułem zwrotu kosztów postępowania
wywołanego wniesieniem skargi.
Uzasadnienie.
2
Wyrokiem z dnia 28 września 2011 r. Sąd Rejonowy w O. nakazał
pozwanym spółce pod firmą „L. D.” sp. z o.o. i B. J. – S., aby opróżnili i wydali
powódce M. M. lokal użytkowy w budynku położonym przy ul. W. 27 A w O.
Sąd Rejonowy ustalił, że lokal użytkowy bliżej opisany w sentencji wchodził
w skład majątku wspólnego M. i J. małż. M. oraz że w 2002 r. J. M., bez zgody
powódki, zawarł z pozwanymi umowę najmu tego lokalu. Od lutego 2007 r.
powódka i J. M. są współwłaścicielami lokalu w częściach ułamkowych.
Sąd Rejonowy uznał, że oddanie w najem lokalu objętego wspólnością
ustawową było czynnością przekraczającą zakres zwykłego zarządu w rozumieniu
art. 36 § 2 k.r.o. w brzmieniu sprzed dnia 20 stycznia 2005 r. ( Dz.U. Nr 162, poz.
1691), w związku z czym do dokonania tej czynności potrzebna była zgoda
drugiego małżonka. Z kolei zgodnie z art. 37 § 1 k.r.o. w brzmieniu sprzed dnia
20 stycznia 2005 r., ważność umowy, która została zawarta przez jednego
z małżonków bez wymaganej zgody drugiego, zależała od potwierdzenia umowy
przez drugiego małżonka. Ze względu na to, że powódka nie potwierdziła umowy
najmu zawartej z pozwanymi przez J. M. i wytoczyła powództwo o opróżnienie
lokalu Sąd Rejonowy na podstawie art. 222 k.c. orzekł, jak w sentencji.
Na skutek apelacji pozwanych, Sąd Okręgowy w O. wyrokiem z dnia 9 lutego
2012 r. zmienił wyrok Sądu Rejonowego i oddalił powództwo. Sąd Okręgowy
dokonał odmiennej oceny zebranego materiału, w wyniku której przyjął, że
powódka co najmniej w sposób dorozumiany wyraziła zgodę na zawarcie umowy
najmu przedmiotowego lokalu. Niezależnie od tego Sąd Okręgowy stanął na
stanowisku, że oddanie lokalu w najem nastąpiło w ramach czynności zwykłego
zarządu, w związku z czym nie była potrzebna zgoda powódki na dokonanie tej
czynności. Stwierdził, że czynności podejmowane przez jednego z małżonków
w celu prawidłowego funkcjonowania prowadzonej przez niego działalności
gospodarczej, obejmującej składniki stanowiące przedmiot majątku wspólnego
obojga małżonków, w zasadzie mieszczą się w granicach zwykłego zarządu
majątkiem wspólnym. Dodał, że dokonane przez męża powódki rozporządzenie
w żaden sposób nie uszczupliło majątku wspólnego.
3
M. M. wniosła skargę o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego
wyroku Sądu Okręgowego z dnia 9 lutego 2012 r., zarzucając, że jest on sprzeczny
z przepisami: art. 36 § 2 k.r.o. w brzmieniu sprzed dnia 20 stycznia 2005 r. i art. 222
§ 1 k.c. w związku z art. 37 § 1 i 2 k.r.o. w brzmieniu sprzed dnia 20 stycznia 2005
r. oraz art. 386 § 1 i art. 373 w związku z art. 130 k.p.c.
Skarżąca podniosła, że wzruszenie prawomocnego wyroku Sądu
Okręgowego w drodze innych środków prawnych nie było i nie jest możliwe, gdyż
w sprawie nie przysługuje skarga kasacyjna. Wyrok ten wyrządza skarżącej
szkodę, została bowiem pozbawiona możliwości korzystania z lokalu użytkowego
o wartości 1 500 000 zł, a zawarcie przez J. M. umowy najmu tego lokalu
pozbawiło ją możliwości czerpania pożytków na poziomie odpowiadającym cenom
rynkowym podobnie usytuowanych nieruchomości.
Spółka z o.o. pod firmą „L. D.” i B. J. – S. wnieśli o odrzucenie skargi jako
niespełniającej wymagania określonego w art. 424 5
§ 1 pkt 4 k.p.c. ewentualnie o
oddalenie skargi jako pozbawionej uzasadnionych podstaw.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Zgodnie z art. 424 5
§ 1 k.p.c., skarga o stwierdzenie niezgodności z prawem
prawomocnego wyroku powinna zawierać – obok oznaczenia wyroku, od którego
jest wniesiona, ze wskazaniem, czy jest on zaskarżony w całości lub w części,
przytoczenia jej podstaw oraz ich uzasadnienia, wskazania przepisu prawa,
z którym zaskarżony wyrok jest niezgodny, wykazania, że wzruszenie
zaskarżonego wyroku w drodze innych środków prawnych nie było i nie jest
możliwie, a ponadto – gdy skargę wniesiono, stosując art. 424 1
§ 2 – że występuje
wyjątkowy wypadek uzasadniający wniesienie skargi, oraz wniosku o stwierdzenie
niezgodności wyroku z prawem – uprawdopodobnienie wyrządzenia szkody,
spowodowanej przez wydanie wyroku, którego skarga dotyczy. Wszystkie
przytoczone wymagania należą do wymagań konstrukcyjnych skargi, co oznacza,
że braki w zakresie tych wymagań nie podlegają uzupełnieniu, a dotknięta nimi
skarga podlega odrzuceniu na podstawie art. 424 8
§ 1 k.p.c.
Szkoda jest przesłanką dopuszczalności skargi, zgodnie bowiem z art. 424 1
§ 1 k.p.c., można żądać stwierdzenia niezgodności z prawem prawomocnego
4
wyroku sądu drugiej instancji kończącego postępowanie w sprawie, jeżeli przez
jego wydanie stronie została wyrządzona szkoda, a zmiana lub uchylenie tego
wyroku w drodze przysługujących stronie środków prawnych nie było i nie jest
możliwe. Innymi słowy, jeżeli szkoda nie wystąpiła albo wystąpiła z innej przyczyny
niż „przez wydanie” zaskarżonego wyroku, skarga jest niedopuszczalna i podlega
odrzuceniu. Z tej właśnie przyczyny do wymagań konstrukcyjnych skargi należy
uprawdopodobnienie wyrządzenia szkody, spowodowanej przez wydanie wyroku,
którego skarga dotyczy.
Sąd Najwyższy niejednokrotnie wyjaśniał w swoich orzeczeniach, na czym
polega obowiązek uprawdopodobnienia wyrządzenia szkody. Przykładowo,
w postanowieniu z dnia 11 sierpnia 2005 r., III CNP 4/05 ( OSNC 2006, nr 1,
poz. 17) wskazał, że spełnienie wymagania określonego w art. 424 5
§ 1 pkt 4
k.p.c. polega na złożeniu przez skarżącego w skardze oświadczenia, że szkoda
wystąpiła – ze wskazaniem jej rodzaju i rozmiaru – oraz uwiarygodnienie tego
oświadczenia. W tym celu, w związku z treścią art. 243 k.p.c., skarżący może
powoływać i przedstawiać zarówno dowody, w tym tzw. dowody niedające
pewności, jak i inne środki, nieuznawane przez kodeks za dowody ( np. pisemne
oświadczenia, surogaty dokumentów, tzw. opinie prywatne itp. Z kolei
w postanowieniu z dnia 31 stycznia 2006 r., IV CNP 38/05 ( OSNC 2006, nr 7-8,
poz. 141) wyjaśnił, że uprawdopodobnienie szkody polega na przedstawieniu
wyodrębnionego wywodu wskazującego, że szkoda została wyrządzona oraz
określającego czas jej powstania, postać i związek przyczynowy z wydaniem
orzeczenia niezgodnego z prawem. Nie jest natomiast spełnieniem omawianego
wymagania wskazanie jedynie na możliwość wystąpienia szkody w przyszłości,
gdyż szkoda uzasadniająca wniesienie skargi o stwierdzenie niezgodności
prawomocnego wyroku z prawem powinna powstać po wydaniu zaskarżonego
wyroku, a przed wniesieniem skargi. Nie jest też równoznaczne
z uprawdopodobnieniem wyrządzonej szkody wskazanie w skardze wartości
przedmiotu zaskarżenia ( zob. też postanowienia Sądu Najwyższego z dnia
11 stycznia 2006 r., II CNP 13/05, OSNC 2006, nr 6, poz. 110, z dnia 23 marca
2006 r., IV CNP 23/06, nie publ., z dnia 2 sierpnia 2006 r., I BP 2/06, nie publ.,
z dnia 21 grudnia 2006 r., III CNP 57/06, nie publ., z dnia 30 września 2008 r., II
5
CNP 76/08, nie publ., z dnia 3 grudnia 2009 r., III CNP 48/09, nie publ., z dnia
7 kwietnia 2010 r., II BP 15/09, nie publ. i z dnia 17 sierpnia 2010 r., I CNP 35/10,
nie publ.).
Skarżąca ograniczyła się do stwierdzenia, że została jej wyrządzona szkoda
majątkowa, ponieważ została pozbawiona możliwości korzystania z lokalu
użytkowego, którego jest współwłaścicielką, a zawarcie przez J. M. umowy najmu
uniemożliwia jej czerpanie pożytków na poziomie odpowiadającym cenom
rynkowym podobnie usytuowanych nieruchomości. Konstatacja ta nie może być
uznana za spełnienie wymagania określonego w art. 424 5
§ 1 pkt 4 k.p.c. Uszło
bowiem uwagi skarżącej, że nie podjęła nawet próby uprawdopodobnienia,
że ustalony czynsz najmu jest niższy od stawek pobieranych za podobne lokale na
terenie miasta.
Z tych względów Sąd Najwyższy na podstawie art. 424 8
§ 1 k.p.c. odrzucił
skargę i zgodnie z art. 98 § 1 w związku z art. 391 § 1, art. 398 21
i art. 424 12
k.p.c.
orzekł o kosztach postępowania wywołanego wniesieniem skargi.
es
Kontakt: saos_malpka_saos_kropka_org_kropka_pl | Wersja SAOS: 0.9.13