Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt IV CZ 115/12
POSTANOWIENIE
Dnia 7 listopada 2012 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Mirosława Wysocka (przewodniczący)
SSN Marian Kocon
SSN Anna Kozłowska (sprawozdawca)
w sprawie ze skargi T. K.
o wznowienie postępowania
w sprawie z wniosku T. K.
przy uczestnictwie Gminy Miejskiej W. o stwierdzenie zasiedzenia,
zakończonej postanowieniem Sądu Okręgowego w Ł.
z dnia 25 października 2007 r., po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie
Cywilnej
w dniu 7 listopada 2012 r.,
zażalenia wnioskodawcy
na postanowienie Sądu Okręgowego w Ł.
z dnia 26 kwietnia 2012 r.,
1. oddala zażalenie,
2. oddala wniosek adwokata W. P. o przyznanie kosztów
nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu
skarżącemu T. K. w postępowaniu zażaleniowym.
Uzasadnienie
2
W sprawie toczącej się z wniosku T. K. z udziałem Gminy W., o stwierdzenie
nabycia własności nieruchomości przez zasiedzenie, Sąd Rejonowy w W.
postanowieniem z dnia 28 sierpnia 2007 r. oddalił wniosek, postanowieniem z dnia
25 października 2007 r. Sąd Okręgowy w Ł. oddalił apelację wnioskodawcy, a
postanowieniem z dnia 8 maja 2008 r. Sąd Najwyższy odmówił przyjęcia skargi
kasacyjnej do rozpoznania.
Wnioskodawca złożył skargę o wznowienie zarzucając, że przed Sądami
obu instancji był pozbawiony możności działania z uwagi na to, że pisma
procesowe był doręczane pełnomocnikowi, któremu on wypowiedział
pełnomocnictwo, a ponadto w postępowaniu przez Sądem pierwszej instancji
orzekał sędzia wyłączony z mocy ustawy, z uwagi na koleżeńskie więzi tego
sędziego z burmistrzem miasta W. oraz więzi wynikające z prowadzonej przez
członków rodziny sędziego działalności gospodarczej.
Sąd Okręgowy w Ł. postanowieniem z dnia 26 kwietnia 2012 r. odrzucił
skargę o wznowienie postępowania wskazując, że żadna z powołanych przez
skarżącego okoliczności nie pozwala jej zakwalifikować jako przewidziane w art.
401 pkt 1 i pkt 2 k.p.c. ustawowe podstawy wznowienia. Sąd Okręgowy przyjął przy
tym, że skoro skarżący przed sądami obydwu instancji korzystał z pomocy
profesjonalnego pełnomocnika, który działał aktywnie i w sposób niebudzący
zastrzeżeń, zgłaszał stosowne wnioski dowodowe i wywiódł w przepisanym
terminie apelację, to zarówno przed Sądem Rejonowym, jak i przed Sądem
Okręgowym skarżący nie był pozbawiony możności działania. Skarga nieoparta
na ustawowej podstawie o wznowienie podlegała, zatem, zgodnie z treścią art. 410
§ 1 k.p.c., odrzuceniu.
W zażaleniu T. K. zarzucił sprzeczność istotnych ustaleń Sądu z treścią
zebranego w sprawie materiału dowodowego, co polegało na nietrafnym uznaniu,
że nie był pozbawiony możliwości działania w sprawie oraz, że sędzia Sądu
Rejonowego w W. rozpoznający sprawę nie podlegał wyłączeniu z mocy prawa.
Skarżący wniósł o uchylenie zaskarżonego postanowienia i przekazanie sprawy
Sądowi Okręgowemu do ponownego rozpoznania.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
3
Zgodnie z art. 410 § 1 k.p.c. sąd odrzuca skargę wniesioną po upływie
przepisanego terminu, niedopuszczalną lub nieopartą na ustawowej podstawie.
Podstawy skargi o wznowienie postępowania wyczerpująco określają przepisy
art. 401, 4011
i 403 k.p.c. Sąd Najwyższy wielokrotnie już wyjaśniał, że jeżeli
z uzasadnienia skargi wynika, iż okoliczności w niej wskazane nie wyczerpują
ustawowych przesłanek wznowienia postępowania to, mimo powołania przepisu
lub powtórzenia jego treści, wskazywana podstawa nie zachodzi (por. m.in.
postanowienia Sądu Najwyższego: z dnia 28 października 1999 r., II UKN 174/99,
OSNP 2001, nr 4, poz. 133; z dnia 21 września 2007 r. V CZ 88/07, niepubl.; z dnia
18 kwietnia 2012 r., V CZ 168/11, niepubl.), co oznacza, że skarga nie jest oparta
na ustawowej podstawie wznowienia i podlega odrzuceniu (por. postanowienia
Sądu Najwyższego: z dnia 7 lipca 2005 r., IV CO 6/05, Biul. SN 2005, nr 9; z dnia
26 września 2007 r. IV CZ 48/07, niepubl.; z dnia 15 stycznia 2008 r. III UZ 13/07,
niepubl.).
Skarżący oparł skargę na twierdzeniu, że sprawę w pierwszej instancji
rozpoznał sędzia wyłączony z mocy ustawy (art. 401 pkt 1 k.p.c.) o czym
przekonują kontakty towarzyskie i biznesowe tego sędziego z władzami miasta,
będącego uczestnikiem postępowania. Otóż te, powołane przez skarżącego
okoliczności, uzasadniały, ewentualnie, złożenie przez sędziego wniosku
o wyłączenie lub złożenie takiego wniosku przez stronę na podstawie art. 49 k.p.c.
Nie były to natomiast okoliczności skutkujące wyłączeniem sędziego z mocy ustawy
w myśl art. 48 k.p.c. Powołany przepis jako podstawy wyłączenia sędziego z mocy
samej ustawy nie wskazuje bowiem kontaktów osobistych sędziego ze stroną.
Stąd też trafna była ocena Sądu o braku przewidzianej w art. 401 pkt 1 k.p.c.
ustawowej podstawy wznowienia (por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia
20 czerwca 2007 r., I PZ 9/07, OSNP 2008, nr 17-18, poz. 257).
Nie zachodziła również podstawa wznowienia przewidziana w art. 401
pkt 2 k.p.c. Skarżącego przed sądem obu instancji reprezentował profesjonalny
pełnomocnik legitymujący się skutecznym pełnomocnictwem procesowym.
Jeżeli skarżący wypowiedział pełnomocnikowi pełnomocnictwo, miał obowiązek
poinformować o tym sąd. Wypowiedzenie pełnomocnictwa procesowego odnosi
4
skutek wobec sądu dopiero z chwilą powiadomienia. Z akt sprawy nie wynika,
aby skarżący powiadomił sąd o tej czynności.
Nie można też nie dostrzec, że skarga o wznowienie została złożona
z uchybieniem trzymiesięcznego terminu przewidzianego w art. 407 § 1 k.p.c.
Zgodnie z tym przepisem (w związku z art. 13 § 2 k.p.c.) skargę o wznowienie
wnosi się w terminie trzymiesięcznym; termin ten liczy się od dnia, w którym strona
dowiedziała się o podstawie wznowienia, a gdy podstawą wznowienia jest
pozbawienie możności działania lub brak należytej reprezentacji - od dnia, w którym
o wyroku dowiedziała się strona, jej organ lub jej przedstawiciel ustawowy.
Ponieważ, zdaniem skarżącego był on pozbawiony możności działania
przed sądami obu instancji, przy tej podstawie wznowienia termin trzech miesięcy
liczyć należało od dnia, w którym skarżący dowiedział się o postanowieniu
oddalającym jego apelację w sprawie o stwierdzenie zasiedzenia. Zważywszy,
że skarżący od tego postanowienia wniósł, za pośrednictwem pełnomocnika,
skargę kasacyjną, a w dniu 7 marca 2008 r. pełnomocnik ten uzupełnił braki
formalne skargi, przez dołączenie do niej dokumentu pełnomocnictwa, z treści
którego wynikało, że jest to umocowanie do „wniesienia skargi kasacyjnej
i reprezentowania przed Sądem Najwyższym w sprawie o zasiedzenie”, należy
zatem przyjąć, że najpóźniej w dniu 7 marca 2008 r. skarżący dowiedział się
o postanowieniu Sądu Okręgowego. Trzymiesięczny termin z art. 407 § 1 k.p.c.,
liczony od tego dnia upłynął 7 czerwca 2008 r. Skarga o wznowienie postępowania
została wniesiona 12 grudnia 2011 r., była przeto spóźniona, stąd też na podstawie
art. 410 § 1 k.p.c. podlegała odrzuceniu. Podkreślić należy, że wniesienie skargi
kasacyjnej nie przerywa biegu terminu do wniesienia skargi o wznowienie
postepowania (por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 16 czerwca 2009 r.
V CZ 24/09 , OSNC - ZD 2010 , nr 2, poz. 46).
We wskazanej przeto sytuacji zaskarżone postanowienie nie mogło być
poczytane za nieprawidłowe, zażalenie należało przeto oddalić (art. 39814
w związku z art. 3941
§ 3 k.p.c.)
Oddaleniu podlegał wniosek adwokata W. P. reprezentującego skarżącego z
urzędu w postępowaniu zażaleniowym przed Sądem Najwyższym. Sam fakt
5
świadczenia pomocy prawnej z urzędu nie jest wystarczającą podstawą do
otrzymania wynagrodzenia z tego tytułu. Pomoc ta powinna być udzielona
zgodnie z wymaganiami stawianymi profesjonaliście. Tymczasem wyjątkowa
ogólnikowość argumentów zawartych w zażaleniu i brak jakichkolwiek
skonkretyzowanych w nawiązaniu do realiów sprawy zarzutów, adekwatnych przy
tym do uzasadnienia zaskarżonego postanowienia i niedostrzeżenie uchybienia
terminu do wniesienia skargi co a limine powoduje jej odrzucenie, nie
usprawiedliwiają przyznania tego wynagrodzenia (por. orzeczenia Sądu
Najwyższego z dnia 12 lutego 1999 r., II CKN 341/98, OSNC 1999, nr 6, poz. 123,
z dnia 20 września 2007 r., II CZ 69/07, OSNC 2008, nr 3, poz. 41 z dnia 11 maja
2011 r., II CSK 699/10, OSNC 2011/C, poz. 72, z dnia 22 września 2011 r. V CZ
66/11, niepubl., oraz z dnia 2 grudnia 2011 r., III CZ 69/11, niepubl.).
jw
Kontakt: saos_malpka_saos_kropka_org_kropka_pl | Wersja SAOS: 0.9.13