Sygn. akt VI P 722/15
Dnia 6 lipca 2016r.
Sąd Rejonowy Gdańsk-Południe w Gdańsku VI Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych
w składzie:
Przewodniczący: SSR Anita Niemyjska – Wakieć
Protokolant: sekretarz sądowy Monika Kłosek
po rozpoznaniu w dniu 27 czerwca 2016r. w Gdańsku na rozprawie
sprawy z powództwa T. J.
przeciwko (...) S.A. w W.
o odprawę rentową
I. umarza postępowanie w zakresie cofniętego powództwa
II. oddala powództwo w pozostałym zakresie
III. zasądza od powódki T. J. na rzecz pozwanego (...) S.A. w W. kwotę 1800 zł (jeden tysiąc osiemset złotych) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego
Sygn. akt VI P 722/15
Powódka T. J. pozwem skierowanym przeciwko (...) SA w W. wniosła o zasądzenie na jej rzecz odprawy rentowej w kwocie 6.500 zł.
Pozwana spółka wniosła o oddalenie powództwa i zasądzenie kosztów zastępstwa procesowego, podnosząc, iż brak jest związku miedzy przejściem na rentę a rozwiązaniem stosunku pracy oraz wniósł o zasądzenie kosztów zastępstwa procesowego
Pismem z dnia 25 stycznia 2016r. powódka rozszerzyła powództwo do kwoty 33.180 zł
Na rozprawie dnia 27 czerwca 2016r.. powódka cofnęła powództwo w części rozszerzonej.
Na tej samej rozprawie pozwany wyraził zgodę na cofnięcie powództwa, natomiast podtrzymała wnioski z odpowiedzi na pozew.
Sąd ustalił, co następuje:
Powódka T. J. zatrudniona była w pozwanym (...) S.A. w W.Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w G. od dnia 21 lutego 2007r. do dnia 15 czerwca 2013r.
Porozumieniem podpisanym przez powódkę w dniu 26 marca 2013r. strony rozwiązały łączący je stosunek pracy z przyczyn niedotyczących pracownika. Porozumienie uprawniało powódkę do dodatkowych świadczeń wynikających z „Porozumienia w sprawie zasad stosowanych przy rozwiązywaniu z pracownikami (...) stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników w 2013r.
Porozumienie przewidywało rozwiązanie stosunku pracy na dzień 15 czerwca 2013r.
Powódka otrzymała dodatkowe odszkodowanie w wysokości około 30 tysięcy złotych oraz odprawę z ustawy o zwolnieniach grupowych
(dowód świadectwo pracy k. 6C akt osobowych powódki, porozumienie k. 1 cz. C akt osobowych powódki, wyliczenie odpraw k. 2/1 cz. C akt osobowych powódki)
Na dwa dni przez upływem okresu zatrudnienia, ustalonego wcześniejszym porozumieniem stron, powódka stała się niezdolna do pracy, tj. od dnia 13 czerwca 2013r..
Powódka korzystała z zasiłku chorobowego w okresie po ustaniu stosunku pracy do wyczerpania tego okresu, tj. do dnia 11 grudnia 2013r.
Następnie powódka korzystała ze świadczenia rehabilitacyjnego, przyznanego decyzją z dnia 12 grudnia 2013r., za okres od 12 grudnia 2013r. do dnia 10 kwietnia 2014r., tj. na okres 4 miesięcy. Przyznanie świadczenia na okres 4 miesięcy był spowodowany orzeczeniem lekarza orzecznika, który widział rokowania do odzyskania zdolności do pracy w ciągu owych 4 miesięcy.
Na skutek ponownego wniosku powódki, po orzeczeniu lekarza orzecznika ZUS, który widział rokowania do odzyskania zdolności do pracy w okresie 5 miesięcy, powódce przyznano świadczenie rehabilitacyjne na okres do 7 września 2014r.
Po złożeniu przez powódkę wniosku o świadczenie rehabilitacyjne, orzeczeniem lekarskim lekarza orzecznika ZUS stwierdzono brak okoliczności uzasadniających przyznanie świadczenia z uwagi na odzyskanie zdolności do pracy. Decyzją z dnia 16 września 2014r. ZUS odmówił powódce świadczenia rehabilitacyjnego .
Powódka odwołała się do Komisji Lekarskiej od Orzeczenia Lekarza Orzecznika ZUS. Komisja orzeczeniem z dnia 6 października 2014r. podtrzymała decyzje orzecznika. W uzasadnieniu wskazano, iż stwierdzona u powódki niepełnosprawność nie ogranicza zdolności do pracy. Brak podstaw od ustalenia długotrwałej niezdolności do pracy i przyznania dalszego świadczenia rehabilitacyjnego.
Wskutek powyższego decyzją z dnia 8 października 2014r. odmówiono powódce prawa do świadczenia rehabilitacyjnego.
Decyzja ta jest prawomocna – powódka nie odwołała się od niej do sądu ubezpieczeń społecznych, mimo stosownego pouczenia w decyzji.
Powódka po 7 września 2014r. nie pobierała żadnego świadczenia z ZUS.
Powódka zgłosiła się do Urzędu Pracy.
Powódka nie musiała zgłaszać się do PUP by otrzymać ubezpieczenie zdrowotne, bowiem do ubezpieczenia tego mógł ją zgłosić mąż emeryt jako nieubezpieczonego członka rodziny.
Powódka zgłosiła się do PUP by otrzymywać zasiłek dla osób bezrobotnych, bowiem po upływie 6 miesięcy pobierania tego zasiłku otrzymałaby świadczenie przedemerytalne.
Decyzją z dnia 24 września 2014r. uznano powódkę za osobę bezrobotną od dnia 23 września 2014r. i przyznano prawo do zasiłku dla bezrobotnych w okresie od 23 września 2014r. do dnia 21 sierpnia 2015r.
W dniu 15 grudnia 2014r. powódka złożyła wniosek o rentę. Orzeczeniem z dnia 29 stycznia 2015r. lekarz orzecznik stwierdził częściową niezdolności do pracy od do dnia 31 sierpnia 2015r.
W uzasadnieniu wskazał, iż powódka pozostawała pod stałą opieką poradni (...) z powodu (...), jednakże ostatnio stan zdrowia uległ pogorszeniu i powódka została w dniu 28 stycznia 2015r. przyjęta na Oddział Dzienny. W związku z powyższym uwzględniając wiek emerytalny powódki orzeczono częściową niezdolność do pracy do sierpnia 2015r. od 28 stycznia 2015r..
Orzeczenie to sprecyzowała komisja lekarska ZUS w dniu 13 lutego 2015r., wyraźnie określając datę zakończenia okresu świadczenia renty – 31 lipca 2015r. oraz wskazując datę powstania częściowej niezdolności do pracy na 28 stycznia 2015r.
Decyzją z dnia 18 lutego 2015r. przyznano powódce rentę od dnia 28 stycznia 2015r., tj od powstania częściowej niezdolności do pracy.
Powódka nie odwołała się od powyższej decyzji, mimo stosownego pouczenia o takiej możliwości.
Powódce przyznano we wrześniu 2015r. rentę na dalszy okres.
(dowód: orzeczenie lekarza orzecznika ZUS k. 16, k. 18 k. 20, k. 37 decyzja ZUS k. 17, k. 19 , k. 25, k. 39, k. 43 orzeczenie komisji k. 24, k. 38, zaświadczenie k. 26, zeznania powódki k. 85-9-90, nagranie czas 00:03:14 – 00:16:53)
Powódka w maju 2015r. wystąpiła do pracodawcy o wypłatę odprawy rentowej. Pracodawca odmówił z uwagi na brak związku czasowo – przyczynowego miedzy rozwiązaniem stosunku pracy a przejściem na rentę.
(dowód: wniosek k. 29-30, odpowiedź k. 31)
Wynagrodzenie miesięczne powódki wynosiło 5.530 zł brutto.
(dowód: zaświadczenie k.64)
Sąd zważył, co następuje:
Stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o dokumenty zgromadzone w toku postępowania, uznane przez Sąd za wiarygodne, bowiem ich treść i autentyczność nie budziły wątpliwości, jak również nie były kwestionowane przez strony, w szczególności akta osobowe powoda, zaświadczenia o zarobkach, przedłożone orzeczenia i decyzje ZUS oraz PUP..
Sąd dał też wiarę zeznaniom powódki w tej części w jakiej znajdowały one potwierdzenie w zgromadzonym materiale dowodowym oraz były niesprzeczne z zasadami logiki i doświadczenia życiowego.
Roszczenie powódki nie zasługiwało na uwzględnienie.
Zgodnie z art. 92 1 § 1 k.p. pracownikowi spełniającemu warunki uprawniające do renty z tytułu niezdolności do pracy lub emerytury, którego stosunek pracy ustał w związku z przejściem na rentę lub emeryturę, przysługuje odprawa pieniężna w wysokości jednomiesięcznego wynagrodzenia.
Słowo "związek" oznacza wzajemne powiązanie, które może mieć nie tylko charakter przyczynowy (rozwiązanie stosunku pracy następuje dlatego, że pracownikowi przysługuje prawo do świadczenia), ale także czasowy (rozwiązanie stosunku pracy zbiega się w czasie z nabyciem prawa do świadczenia niezależnie od przyczyny rozwiązania stosunku pracy), bądź czasowo-przyczynowy (przyczyną rozwiązania stosunku pracy jest nabycie prawa do renty i rozwiązanie następuje w chwili przyznania świadczenia). Między rozwiązaniem stosunku pracy a nabyciem prawa do świadczenia może zachodzić także związek funkcjonalny, gdy rozwiązanie stosunku pracy następuje przed spełnieniem warunków uprawniających do renty z tytułu niezdolności do pracy, ale nabycie prawa do tego świadczenia i przyznanie świadczenia po ustaniu zatrudnienia jest konsekwencją sytuacji bezpośrednio poprzedzającej rozwiązanie stosunku pracy (por. uchwałę Sądu Najwyższego z dnia 7 stycznia 2000 r., III ZP 18/99, OSNP 2000 Nr 24, poz. 888; także wyrok Sądu Najwyższego z dnia 4 lutego 2011 r., II PK 149/10, LEX nr 794983 i tam powołane orzecznictwo). Inaczej rzecz ujmując, jeżeli przepis prawa uzależnia prawo do odprawy ogólnie od związku ustania stosunku pracy z przejściem na rentę, to pracownik nabywa prawo do odprawy rentowej wówczas, gdy staje się rencistą w związku z ustaniem stosunku pracy.
W orzecznictwie przyjmuje się, że pracownikowi, który przeszedł na rentę inwalidzką (rentę z tytułu niezdolności do pracy) po rozwiązaniu się umowy o pracę na czas określony z mocy prawa, przysługuje jednorazowa odprawa pieniężna, gdy pracownik stał się niezdolny do pracy wskutek choroby stwierdzonej w czasie zatrudnienia i prowadzącej, po nieprzerwanym okresie pobierania zasiłku chorobowego, do przyznania mu renty (por. np. uchwałę Sądu Najwyższego z dnia 6 sierpnia 1998 r., III ZP 22/98, OSNAPiUS 1998 Nr 24, poz. 713, czy powołaną już uchwałę Sądu Najwyższego z dnia 7 stycznia 2000 r., III ZP 18/99).
(tak Sąd Najwyższy w uzasadnieniu orzeczenia z dnia 8 września 2015 r., I PK 297/14).
Związek ten jest zachowany także wtedy, gdy pracownik przechodzi na rentę lub emeryturę w pewnym okresie po ustaniu stosunku pracy, lecz następuje to bezpośrednio po okresie nieprzerwanego pobierania zasiłku chorobowego, zapoczątkowanego jeszcze w czasie trwania stosunku pracy (tak np. wyrok SN 14 czerwca 2012r., I PK 229/11, LEX nr 1232231).
Istnienie owego okresu nieprzerwanego pobierania świadczeń miedzy ustaniem stosunku pracy a przejściem na rentę jest dlatego takie ważne, że przejściem na emeryturę (tu rentę) w rozumieniu art. 92 1 k.p. jest zmiana statusu pracownika na status emeryta (tu rencisty) (tak SN w wyroku z dnia 14 czerwca 2012r. I PK 229/11. Ta zmiana statusu musi przebiegać płynnie, uważa się powszechnie w orzecznictwie i doktrynie, iż przejście to z jednego statusu na drugi nie jest przerwane okresem pobierania świadczeń z tytułu ubezpieczenia chorobowego, bowiem z godnie z przepisami ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego z tytułu choroby lub macierzyńska oraz ustawy o emeryturach i rentach z FUS, świadczenia te uregulowane sa tak, iż kolejne świadczenie przysługuje po wykorzystaniu poprzedniego, istniej zatem ich uregulowany ustawowo ciąg, który jest niezbędny do otrzymania świadczenia rentowego. Dlatego uważa się, iż pobieranie zasiłku chorobowego i świadczenia rehabilitacyjnego nie przerywa związku funkcjonalnego między rozwiązaniem stosunku pracy a przejściem na rentę.
Nie bez przyczyny jednak podnosi się w orzecznictwie konieczność owego płynnego przejścia na rentę poprzez okres nieprzerwanego pobierania świadczeń z ubezpieczenia społecznego. Tylko bowiem wtedy zachowana została sytuacja przejścia z jednego statusu – pracownika – na drugi – rencisty.
Tymczasem w niniejszej sprawie okres ten został przerwany.
Powódka pobierała świadczenia tylko do 7 września 2014r.
Powódka nie odwołała się od decyzji odmawiającej jej prawa do świadczenia rehabilitacyjnego, mimo stosownego pouczenia w tym względzie oraz mimo tego, iż wczęsniej odowływała się od orzeczęń lakasza orzecznika do komisji lekarskiej ZUS.
Po odmowie jej świadczenia powódka zgłosił a się do Powiatowego urzędu pracy i uzyskała status osoby bezrobotnej.
Podkreślenia wymaga, iż nie można dać wiary powódce iż uczyniła to dlatego, by nieć ubezpieczenie zdrowotne, które ustało po odmowie świadczenia rehabilitacyjnego. Powódka podała, iż jej mąż jest emerytem i mógł on ją zgłosić od ubezpieczenia zdrowotnego.
Dla osoby pobierającej emeryturę płatnikiem składek jest Zakład Ubezpieczeń Społecznych. To jest organ właściwy do przyjęcia od emeryta wniosku o zgłoszenie do jego ubezpieczenia nieubezpieczonych członków rodziny. Przy czym, zgodnie z ustawą z dnia 27.08.2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz.U. 2008, nr 164, poz. 1027 ze zm.) za członka rodziny uprawnionego do zgłoszenia do ubezpieczenia zdrowotnego uważani są m.in.:
a) dziecko własne, dziecko małżonka, dziecko przysposobione, wnuka albo dziecko obce, dla którego ustanowiono opiekę, albo dziecko obce w ramach rodziny zastępczej lub rodzinnego domu dziecka, do ukończenia przez nie 18 lat, a jeżeli kształci się dalej - do ukończenia 26 lat, natomiast jeżeli posiada orzeczenie o znacznym stopniu niepełnosprawności lub inne traktowane na równi - bez ograniczenia wieku,
b) małżonek,
c) wstępni pozostający z ubezpieczonym we wspólnym gospodarstwie domowym.
Zresztą stwierdzenie to kłóci się z zeznaniem powódki, która podała, iż zgłosiła się do PUP, by pobierać zasiłek, i następnie otrzymać świadczenie przedemerytalne. Oznacza to, iż powódka zmieniła koncepcję co do swojego statusu – postanowiła ubiegać się o inne świadczenia, z systemu zabezpieczenia społecznego, nie ubezpieczenia społecznego.
Powyższe w ocenie sądu przerywa związek funkcjonalny między rozwiązaniem stosunku pracy a przejściem na rentę.
Podkreślenia wymaga, iż ubieganie się o świadczenia PUP nie było konieczne – powódka nadal mogła starać się o świadczenia z ZUS (odwołując się od decyzji), a w międzyczasie mogła być ubezpieczona zdrowotnie przez męża emeryta. Nie była to zatem żadna okoliczność niezależna od powódki, która by ją zmuszała do przerwania ciągu pobierania świadczeń z ZUS.
Po drugie, zgłaszając się do PUP i pobierając zasiłek dla bezrobotnych wnioskodawca deklaruje iż jest zdolny i gotowy do pracy – czyli deklaruje przesłanki całkowicie przeciwne do tych, na podstawie których przysługuje prawo do renty. Deklaracja powódki, iż uważa się za zdolną do pracy i gotową do jej świadczenia, koreluje czasowo i logicznie z kwestią odstąpienia od odwoływania się od decyzji ZUS.
Powódka wyraźnie wskazała, iż wystąpiła o zasiłek dla bezrobotnych bo liczyła na otrzymanie świadczenia przedemerytalnego – zupełnie innego świadczenia, z systemu zabezpieczenia, nie ubezpieczenia społecznego, o zupełnie przeciwstawnych przesłankach do przesłanek prawa do renty.
Okres ten w sposób oczywisty przerywa związek miedzy rozwiązaniem stosunku pracy w czerwcu 2013r. a nabyciem prawa do renty w styczniu 2015r.
Reasumując należy stwierdzić, iż brak jest podstaw do zasądzenia odprawy rentowej brak jest bowiem związku między rozwiązaniem stosunku pracy a przejściem na rentę
Nie ma związku czasowego, bowiem między rozwiązaniem stosunku pracy – 15 czerwca 2013r. a nabyciem uprawnienia do renty – 28 stycznia 2016r. upłynęło ponad 19 miesięcy (dziewiętnaście miesięcy).
Warto zwrócić uwagę na słuszny wyrok SN z dnia 4 lutego 2011r., II PK 224/10, w którym sąd odmówił prawa do odprawy emerytalnej w sytuacji upływu 11 miesięcy miedzy rozwiązaniem stosunku pracy a nabyciem uprawnień do emerytury i w uzasadnieniu wskazał, iż ścisły związek pomiędzy rozwiązaniem stosunku pracy a uprawnieniem do świadczeń emerytalnych (rentowych) nie może wyrażać się jedynie tym, że pracownik nabędzie takie uprawnienia w bliżej nieokreślonej przyszłości po rozwiązaniu stosunku pracy (w tej sprawie niemal po upływie roku). Idąc takim tropem rozumowania należałoby bowiem konsekwentnie przyjąć, że nawet uzyskanie przez pracownika uprawnień emerytalnych po upływie 20 lat od daty rozwiązania stosunku pracy powinno powodować przyznanie pracownikowi odprawy emerytalnej. Art. 92 1 § 1 k.p zakłada się istnienie związku pomiędzy nabyciem prawa do emerytury, a zakończeniem stosunku pracy.
W pierwszej kolejności chodzi tu o związek czasowy, ale nie może on mieć charakteru przypadkowego. O ile zatem przyjęcie istnienia takiego związku jest możliwe w sytuacji, gdy pracownik spełni wszystkie przesłanki nabycia prawa do emerytury w dniu rozwiązania stosunku pracy lub też w niedalekiej przyszłości po tej dacie, o tyle związek taki należy wykluczyć, gdy ostatnia z przesłanek warunkujących nabycie prawa do emerytury (odpowiednio: renty) - co dotyczy zwłaszcza osiągnięcia wieku emerytalnego - zostanie spełniona po upływie dłuższego czasu (por. w tym względzie uchwałę Sądu Najwyższego z dnia 3 marca 1989 r., III PZP 7/89, OSNCP 1990 nr 6, poz. 77 oraz wyroki Sądu Najwyższego z dnia 6 października 2004 r., I PK 694/03, OSNP 2005 nr 11, poz. 155; z dnia 4 października 2006 r., II PK 14/06, OSNP 2007 nr 19-20, poz. 273 i z dnia 24 kwietnia 2007 r., I PK 281/06, LEX nr 469998).
Nie ma tu też związku przyczynowego – przyczyną rozwiązania stosunku pracy nie była chęć przejścia na rentę powódki, ale przyczyny organizacyjne niedotyczące pracownika.
Nie zachodzi tu też związek funkcjonalny o którym wyżej, związany z rozciągnięciem się w czasie momentu przechodzenia ze statusu pracownika na status rencisty poprzez okres pobierania świadczeń z ubezpieczenia społecznego, poprzedzających przyznanie renty.
Tu bowiem nastąpiło przerwanie tego okresu, powódka od 7 września 2014r. nie pobierała już świadczeń z ZUS, wniosek o rentę złożyła dopiero w grudniu 2014r., ale rentę przyznano jej od dnia 28 stycznia 2015r., z uwagi na pogorszenie stanu zdrowia, tj skierowanie na oddział dzienny, gdzie została przyjęta z dniem 28 stycznia 2015r. podkreślenia wymaga, iż powódka nie zaskarżyła decyzji przyznającej rentę od tego momentu, mimo iż miała taką możliwość, a prawo do renty przyznano od dnia niemalże o 2 miesiące późniejszego, niż mogłaby otrzymać, biorąc pod uwagę datę złożenia wniosku (powódka mogła otrzymać rentę od 1 grudnia 2014, gdyby ustalono datę powstania niezdolności wcześniejszą). Decyzje te są prawomocne, powódka sama je przedłożyła przed sądem, nie złożyła innych wniosków dowodowych (a była reprezentowana przed profesjonalnego pełnomocnika). Wobec braku zaskarżenia decyzji ZUS sąd nie mógł przyjąć, że prawo do renty powódka nabyła w innym momencie niż 28 stycznia 2015r. a np. wcześniej.
Nie ma też znaczenia kwestia samej niezdolności do pracy - czy trwała, czy nie, bo nie ona jest przesłanką otrzymania prawa do odprawy rentowej – jest nią przejście na rentę zatem zmiana statusu polegająca na uznaniu danej osoby za rencistę, co tu nastąpiło dnia 28 stycznia 2015r.. Sama niezdolność do pracy nie jest tu łącznikiem związku miedzy rozwiązaniem stosunku pracy a rentą (inaczej prawo do renty miałby ktoś kto np. po rozwiązaniu stosunku pracy przez lata pozostawał na utrzymaniu rodziny, a po dowolnym czasie złożył wniosek o rentę, a powstanie niezdolności ustalono by na jakiś moment w przeszłości zahaczający o zatrudnienie – takie sytuacje przecież występują – pracują nawet ludzie ze znacznym stopniem niepełnosprawności). Nie taka jest idea tego świadczenia – jest nim korzystanie ze świadczeń, których pobieranie oznacza niemożność jednoczesnego pobierania renty (konieczność wyczerpania określonego trybu postepowania w sprawie o rentę).
W niniejszej sprawie tego nie ma.
Powódka nie dość, że nie skarży decyzji odmawiających świadczenia i przyznających rentę od 28 stycznia 2015r., z uwagi na nowopowstałą sytuację (pogorszenie stanu zdrowia) to jeszcze w międzyczasie zmienia ów status na status osoby bezrobotnej, postanawiając, iż będzie pobierać zasiłek dla osób bezrobotnych i następnie wystąpi o świadczenie przedemerytalne.
Okres ten przerywa ewidentnie związek funkcjonalny miedzy rozwiązaniem stosunku pracy za przejściem na rentę.
Warto przytoczyć słuszny wyrok SN z dnia 4 lutego 2011r., II PK 149/10, gdzie w uzasadnieniu sąd wskazał, iż pobieranie - w okresie pomiędzy rozwiązaniem stosunku pracy a nabyciem prawa do emerytury - świadczenia przedemerytalnego (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 6 maja 2003 r., I PK 257/02, OSNP 2004 nr 15, poz. 267), czy też posiadanie w tym okresie statusu osoby bezrobotnej nie ma żadnego związku z nabyciem prawa do emerytury (tu renty).
Warto też zwrócić uwagę, iż zgodnie z wyrokiem Sądu Najwyższego z dnia 9 kwietnia 2009 r., II PK 259/08, pracownik, który po rozwiązaniu stosunku pracy nie spełniał warunków uprawniających do nabycia emerytury i uzyskania odprawy emerytalnej (art. 92 1 § 1 k.p.), ale skorzystał ze świadczenia przedemerytalnego, nie może nabyć prawa do odprawy emerytalnej.
Jeszcze raz podkreślić należy, iż do przyjęcia związku funkcjonalnego mimo długiego okresu między rozwiązaniem stosunku pracy a przejścia na rentę niezbędne jest nieprzerwane pobieranie innych świadczeń poprzedzających prawo do renty (por orzeczenia, oprócz już cytowanych, także: uchwała SN z dnia 29 maja 1989r., III PZP 19/89, uchwała SN z dnia 4 czerwca 21991r., I PZP 17/91, uchwała SN z dnia 7 stycznia 2000r., III ZP 18/99). W tym ostatnim orzeczeniu SN podkreślił, iż pracownik, który po upływie okresu zasiłkowego, trwa jącego nieprzerwanie w czasie stosunku pracy i po jego zakończeniu, uzyskuje rentę inwalidzką, powinien być traktowany jako przechodzący na rentę inwalidzką bezpośrednio po ustaniu zatrudnienia, gdyż między ustaniem stosunku pracy a uzyskaniem renty nie nastąpiło żadne zdarzenie, które by tę bezpośredniość przerwało.
W niniejszej sprawie wystąpiło zdarzenie, które ową bezpośredniość przerwało – był to okres, w którym powódka nie pobierała żadnych świadczeń z ubezpieczenia społecznego, ani nawet o nie się nie starała, (nie odwoływała się od negatywnych decyzji, nie występowała z nowym wnioskiem) oraz okres pobierania zasiłku dla bezrobotnych, przyznanego w zupełnie innym celu niż świadczenia z ubezpieczenia społecznego ZUS i pozostające bez związku dla nabycia prawa do renty.
Z powyższych względów, na podstawie cytowanych przepisów, Sąd orzekł jak w pkt II wyroku.
W punkcie I wyroku sąd na mocy art. 355 § 1 k.p.c. w zw. z art. 203 § 1 k.p.c. umorzył postępowanie w zakresie cofniętego powództwa. Zdaniem Sądu cofnięcie pozwu przez powoda w niniejszej sprawie było w świetle art. 203 § 4 kpc i art. 469 kpc dopuszczalne, albowiem nie jest ono sprzeczne z prawem, zasadami współżycia społecznego, ani nie prowadzi do obejścia prawa. Nadto nie narusza ono słusznego interesu pracownika.
W punkcie III wyroku Sąd orzekł o kosztach postepowania na zasadzie odpowiedzialności za wynik procesu tj. art. 98 k.p.c..
Wysokość kosztów sąd ustalił na podstawie § 11 ust. 1 pkt. 2) w związku z § 2 ust. 1 i 2 oraz 6 pkt. 5 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego z urzędu (Dz.U.02.163.1349 ze zm). Sąd miał tu na uwadze, że powództwo zostało rozszerzone do kwoty 33 180 zł. Wprawdzie następnie powództwo zostało cofnięte.
Zasadą jest (art. 203 § 2 k.p.c.), że w wypadku cofnięcia pozwu obowiązek zwrotu kosztów procesu na rzecz pozwanego, na jego żądanie, obciąża powoda bez względu na przyczynę cofnięcia (tak SN w postanowieniu z 12 kwietnia 2012r. II CZ 208/11 LEX nr 1214570).
Strona pozwana złożyła żądanie w odpowiedzi na pozew a następnie podtrzymując wnioski z niej na rozprawie po cofnięciu powództwa. Wniosek ten w ocenie sadu jest wystarczający do orzeczenia kosztów w całości, także w części dotyczącej cofniętego postępowania.
W myśl bowiem art. 109 § 1 zd. 1 k.p.c., roszczenie o zwrot kosztów wygasa, jeżeli strona reprezentowana przez profesjonalnego pełnomocnika najpóźniej przed zamknięciem rozprawy bezpośrednio poprzedzającej wydanie orzeczenia nie złoży sądowi spisu kosztów albo nie zgłosi wniosku o przyznanie kosztów według norm przepisanych. Przepis ten wskazuje na termin, w jakim możliwe jest składanie wniosku o zwrot kosztów, przy czym nie wymaga, aby wniosek taki został złożony już w pierwszym piśmie procesowym. Przeciwnie, strona reprezentowana przez profesjonalnego pełnomocnika może zażądać zwrotu kosztów aż do zamknięcia rozprawy poprzedzającej bezpośrednio wydanie orzeczenia. Cofnięcie pozwu jest jednostronną czynnością procesową powoda, której następstwem jest umorzenie postępowania. Pozwany nie mając wpływu na jej dokonanie, wielokroć nią zaskoczony, mógłby nie zdążyć skorzystać z instytucji przewidzianej przez art. 109 § 1 zd. 1 k.p.c. Zapobiega temu art. 203 § 3 k.p.c., według którego pozwany po zawiadomieniu go o cofnięciu pozwu, może w terminie dwutygodniowym złożyć sądowi wniosek o przyznanie kosztów. Artykuł 203 § 3 k.p.c. harmonizuje i dopełnia art. 109 § 1 k.p.c., gwarantując pozwanemu dostateczny czas na złożenie wniosku o zwrot kosztów, jeżeli ten nie uczynił tego w trybie art. 109 § 1 zd. 1 k.p.c., a więc w szczególności w odpowiedzi na pozew. Złożenie na podstawie art. 109 § 1 k.p.c. wniosku o zwrot kosztów postępowania jest skuteczne zatem także wtedy, gdy postępowanie to kończy się jego umorzeniem wskutek cofnięcia pozwu. Nie jest w takiej sytuacji wymagany dodatkowy wniosek pozwanego o zwrot kosztów na podstawie art. 203 § 3 k.p.c. Wskazany przepis ma zastosowanie właśnie w sytuacji, gdy pozwany nie złożył uprzednio wniosku w trybie art. 109 § 1 k.p.c. (Postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 26 lipca 2012 r.II CZ 73/12).