Sygn. akt VP 5/17
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 22 lutego 2018 r.
Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim, Wydział V Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w składzie:
Przewodniczący SSO Urszula Sipińska-Sęk
Protokolant st. sekretarz sądowy Zofia Aleksandrowicz
po rozpoznaniu w dniu 8 lutego 2018 roku w Piotrkowie Trybunalskim
sprawy z powództwa (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Spółka komandytowa we W.
przeciwko:
- (...) (...) (...) Związku Zawodowego (...) z siedzibą w B.
- (...) Związek Zawodowy (...) z siedzibą w W.
o ustalenie istnienia lub nieistnienia stosunku prawnego lub prawa
1. oddala powództwo;
2. zasądza od powoda (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością Spółki komandytowej we W. na rzecz pozwanej (...) (...) (...) Związku Zawodowego (...) z siedzibą w B. kwotę 120 (sto dwadzieścia) złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego;
3. zasądza od powoda (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością Spółki komandytowej we W. na rzecz pozwanego (...) Związku Zawodowego (...) z siedzibą w W. kwotę 120 (sto dwadzieścia ) złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.
Sygn. akt V P 5/17
W pozwie z dnia 6 lutego 2017 roku skierownym przeciwko (...) (...) (...) Związku Zawodowego (...) z siedzibą w B. oraz (...) z siedzibą W. pełnomocnik powoda (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością Spółki komandytowej z siedzibą we W. wniósł o ustalenie, że struktura organizacyjna (...) (...) (...) Związku Zawodowego (...) z siedzibą w B. zarejestrowanej na postawie statutu związku zawodowego (...) z siedzibą W., nie posiada statusu międzyzakładowej organizacji związkowej, w związku z czym w okresie od 13 lutego 2016 roku do dnia wniesienia niniejszego pozwu, pozwana nie objęła zakresem swojego działania zakładu pracy strony powodowej tj. (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością Spółki komandytowej z siedzibą we W..
Nadto pełnomocnik powoda wniósł o zasądzenie od strony pozwanej na rzecz strony powodowej norm przepisanych.
W odpowiedzi na pozew z dnia 11 maja 2017 roku ( data wpływu do tut. Sądu) roku pełnomocnik pozwanej (...) (...) (...) Związku Zawodowego (...) z siedzibą w B. nie uznał dochodzonego roszczenia i wniósł o jego oddalenie na koszt strony powodowej. Do odpowiedzi na pozew pełnomocnik załączył uchwałę nr (...) Zarządu Krajowego (...) Związku Zawodowego (...) z siedzibą W. z dnia 15 lutego 2016 roku w sprawie działalności Organizacji (...).
W odpowiedzi na pozew z dnia 12 czerwca 2017 roku (...) Związek Zawodowy (...) z siedzibą W. nie uznał powództwa i wniósł o jego oddalenie jako całkowicie bezzasadnego w stosunku do obu pozwanych oraz zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego (...) z siedzibą W. zwrotu kosztów procesu według nrom przepisanych.
W piśmie procesowym z dnia 8 czerwca 2017 roku ( data nadania w placówce pocztowej) pełnomocnik strony powodowej podtrzymał wnioski i twierdzenia pozwu oraz zaprzeczył autentyczności uchwały nr (...) (...) z siedzibą W. z dnia 15 lutego 2016 roku w sprawie działalności Organizacji (...).
W dniu 19 września 2017r. (...) Sp. z o.o. i Sp. komandytowa z siedzibą we W. wniósł o zawieszenie postępowania w sprawie do czasu prawmocnego zakończenia postępowania karnego, które jest na etapie postępowania przygotowawczego, w przedmiocie podrobienia uchwały nr (...) Zarządu Krajowego (...) i posłużenia się nią jako autentyczną w postępowaniu sądowym.
Sąd Okręgowy postanowieniem wydanym na rozprawie w dniu 8 lutego 2018r. oddalił wniosek powoda o zawieszenie postępowania w sprawie.
Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:
(...) z siedzibą W. jest związkiem zawodowym działającym na obszarze całego kraju. W dniu 10 grudnia 2015 roku uzyskał osobowość prawną z mocy wpisu do rejestru stowarzyszeń, innych organizacji społecznych i zawodowych, fundacji oraz samodzielnych publicznych zakładów opieki zdrowotnej pod numerem KRS (...). Do reprezentowania podmiotu uprawniony jest P. (...) działający łącznie z innym członkiem Zarządu (...) lub inne osoby działające na pisemnego pełnomocnictwa udzielonego zgodnie z zasadmi reprezentacji.. W skład Zarządu wchodzą Przewodniczący - P. K. (1), Wiceprzewodniczący- W. J. (1) i B. W. (1), Sekretarz- D. K. i Skarbnik- T. P..
Podstawę działania (...) (...) stanowi (...), zatwierdzony Zebranie Delegatów (...) w dniu 31 października 2015r.
( dowód: statut (...) (...) (...) k. 474, odpis Krajowego Rejestru Sądowego z dnia z 10 maja 2017roku, odpis z KRS stan na dzień 16 lutego 2016 roku k.32-38 odpis z KRS stan na dzień 8 września 2017 k. 396-398 roku k.32-38, zeznania Przewodniczącego (...) (...) (...) P. K. (1) protokół rozprawy z dnia 8 lutego 2018 roku 14:23-43:07. k.484-488)
Jednostki organizacyjne (...) z siedzibą w W. zgodnie z § 1 ust. 10 Statutu (...) nabywają osobowość zgodnie z przepisami prawa na mocy uchwały Zarządu (...).
( dowód: statut (...) (...) (...) k. 474)
W dniu 24 stycznia 2016 roku odbyło się zebranie założycielskie 11 osób, które po zapoznaniu się ze Statutem (...) (...) (...) oraz celami i zadaniami w nim określonymi podjęło jednogłośnie uchwałę o utworzeniu Organizacji (...) (...) (...) z siedzibą w B. . Organizacja swoim działaniem objęła zakłady:
1. (...) Sp. z o.o. z/s w P.
2. (...) Sp. z o.o. z/s w B.
3. Szpital Wojewódzki im. (...) (...) w B.
oraz teren całej Rzeczypospolitej Polskiej
Na zebraniu dokonano wyboru Zarządu w osobach: W. J. (2) jako przewodniczącego, J. G. jako wiceprzewodnicząccego, E. Ł. – wiceprzewodniczącej, G. B.– sekretarza, A. W. - skarbnika.
(dowód: protokół z zebrania założycielskiego z dnia 24.01.2016r wraz z listą obecności k. 239 akt)
W dniu 25 stycznia 2016r. (...) Związek Zawodowy (...) w W. zarejestrował (...) Organizację (...) z siedzibą w B. pod nr (...). Zarząd Krajowego (...) Związku Zawodowego (...) w W. zwrócił się z prośbą o podjęcie z Organizacją (...) konstruktywnego dialogu społecznego w interesie jej członków. J. stwierdził, że uprawnionym do występowania w imieniu Organizacji (...) jest Zarząd Organizacji (...) oraz osoby wyznaczone uchwałami zarządu.
(dowód: pismo o rejestracji (...) (...) (...) k. 38 akt)
W dniu 13 lutego 2016r odbyło się zebranie (...) (...). W zebraniu uczestniczyło 9 członków. Na zebraniu podjęto następujące uchwały:
- nr.(...) (...) (...) o rozszerzeniu (...) (...) o pracowników Firmy (...),
- nr (...) (...) (...) o rozszerzeniu Zarządu (...) o P. K. (2), który wszedł w skład Zarządu jako W.;
-nr. (...) (...) (...) o wyznaczeniu P. K. (2) i W. J. (2) do reprezentowania (...) (...) wobec pracodawcy firmy (...) lub osoby dokonującej w imieniu tego pracodawcy czynności prawa pracy;
-nr.(...) (...) (...)o objęciu P. K. (2) ochroną przewidzianą w art. 32 ust. 1 ustawy z dnia 23 maja maja 199lr o związkach zawodowych.
( dowód: protokół z zebrania z dnia 13.02.2016 roku z podpisami uczestników zebrania k.77 i k.242 akt sprawy, uchwała nr (...) (...) (...) z dnia 13.02.2016 roku k.78-79, 245 akt sprawy, uchwała nr (...)z dnia 13.02,2016 roku k. 81, 246 akt sprawy, uchwała nr (...)z dnia 13.02.2016 roku k.82, 247 akt sprawy, uchwała nr (...)z dnia 13.02.2016roku k.248 akt sprawy )
Uchwałą Zarządu Związku Zawodowego (...) (...) z dnia 15 lutego 2016 r. podjęto uchwałę o zmianie brzmienia uchwały (...)o zarejestrowaniu w powstałym rejestrze organizacji (...) o nazwie (...) (...) W. (...) (...) (...) poprzez rozszerzenie działania Organizacji (...) na Zakład (...) Sp. z o.o. we W. i zezwolono na przeprowadzenie wyborów w Organizacji (...) celem wyłonienia reprezentanta z nowo przyłączonego zakładu pracy.
Stwierdzono, iż (...) (...) jest jednostką organizacyjną (...) i ma wszelkie pełnomocnictwa do kontaktów na terenie swojego działania w tym do Jednostek (...).
Tym samym uchwała nr (...)otrzymała nowe brzmienie i nowy nr (...).
(dowód: uchwała (...) (...) (...) (...) z dnia 15 lutego 2016 roku – k. 250)
Uchwałą nr (...) z dnia 15 lutego 2016 Zarząd Krajowy Związku Zawodowego (...) w oparciu o § 1 ust. 10 Statutu nadał Organizacji (...) (...) osobowość prawną jako jednostce organizacyjnej (...).
(dowód: uchwała (...) (...) (...) (...) z dnia 15 lutego 2016 roku k. 251 akt sprawy, zeznania Przewodniczącego (...) (...) (...) P. K. (1) protokół rozprawy z dnia 8 lutego 2018 roku 14:23-43:07. k.484-488, zeznania Przewodniczącego (...) (...) (...) Związku Zawodowego (...) protokół rozprawy z dnia 8 lutego 2018 roku 43:07-1:17:16 k.484-488)
Pismem z dnia 2 marca 2016r (...) (...), doręczonym powodowi w dniu niu 3 marca 2016r, przedstawiła K. (...) z siedzibą we W. (...) B. Zarząd Organizacji w osobach:
- W. J. (2) –przewodniczący ( Szpital Wojewódzki im. (...) (...)),
-J. G. – wiceprzewodniczący ( (...)),
- E. Ł. – wiceprzewodnicząca ( (...))
- G. B.– sekretarz ( Szpital Wojewódzki im. (...) (...)),
-A. W. – skarbnik ( Szpital Wojewódzki im. (...) (...))
- P. K. (2) – wiceprzewodniczący ( K.)
Jednocześnie (...) (...) poinformowała K. (...) z siedzibą we W. (...) B., że Zarząd (...) (...) (...) jako osoby, o których mowa w art. 32 ust. 1 o związkach zawodowych, upoważnione do reprezentowania organizacji wobec pracodawcy lub osoby dokunującej za pracodawcę czynności z zakresu prawa pracy, spraw dotyczących pracowników i zakładu (...), upoważnił P. K. (2) i W. J. (1). W/w osobom Zarząd (...) (...) (...) udzielił ochrony z art. 32 ust 1 ustawy o związkach zawodowych od dnia podjęcia uchwały. Poinformowano, iż organizację międzyzakładową obejmują przepisy art. 34 ( 2) pkt 1 i 2 ustawy o związakch zawodowych.
(dowód: pismo z dnia 2 marca 2016 roku k. 75-76 akt sprawy )
Pismem z dnia 3 marca 2016r. (...) Sp. z o.o. i Sp. komandytowa reprezentowany przez członka Zarządu M. B. wypowiedział P. K. (2) umowę o pracę z zachowaniem 3 miesiecznego terminu wypowiedzenia z powodu likwidacji stanowiska pracy kierownika grupy w dziale artykułów spożywczych w (...) w B..
( dowód: wypowiedzenie umowy – k. 90 akt sprawy)
Pismem z dnia 3 marca 2016r. (...) Sp. z o.o. i Sp. komandytowa reprezentowany przez Dyrektora (...) A. S. (1) wypowiedział B. W. (2) umowę o pracę z zachowaniem 3 miesiecznego terminu wypowiedzenia z powodu długotrwałych nieobecności w pracy spowodaowanych absencjami chorobowymi, co powoduje dezorganizację pracy w (...) w B..
( dowód: wypowiedzenie umowy – k. 130 akt sprawy)
(...) Sp. z o.o. i Sp. komandytowa przed wypowiedzeniem umów o pracę nie konsultował zamiaru zwolnienia z pracy P. K. (2) i B. W. (2) z pozwaną M. (...) (...), której w/w osoby są członkami (okoliczność bezsporna)
Umowy o pracę zawarte przez pozwanego z P. K. (2) i B. W. (2) uległy rozwiązaniu z dniem 30 czerwca 2016 roku.
P. K. i B. W. (2) wnieśli do Sądu Rejonowego w Berłchatowie pozwy o przywrócenie do pracy, podnosząc że umowy o pracę zostały rozwiązane z naruszeniem art. 32 ust. 1 pkt 1 ustawy o związkach zawodowych, to jest bez zgody zarządu zakładowej organizacji związkowej.
Postępowania w tych sprawach zawisły pod sygn. IV P 38/16 sprawa P. K. (2) oraz IV P 37/16 sprawa B. W. (2). Sądem Rejonowy w Bełchatowie zawiesił postępowania w w/w sprawach do czasu rozpoznania niniejszego pozwu.
( dowód: rozwianie umowy o prace k.90 i k.130-131akt sprawy, pozew P. K. (2) z dnia 10 czerwca 2016 r. k. 84+88, pozew B. W. (2) z dnia 10 czerwca 2016 r. k.115-118 akt sprawy, pisma o doręczenia pozwów k.83 i k. 114 )
W Sądzie Rejonowym w Bełchatowie toczyło się postępowanie w sprawie II W 549/16 z oskarżenia (...)przeciwko A. S. (1) będącej osobą działającą w imieniu pracodawcy – Dyrektorem (...) (...) SP. ZO.O. SPÓŁKA KOMANDYTOWA z siedzibą (...) (...), (...) i M. B. będącym osobą działającą w imieniu pracodawcy – Członkiem Zarządu (...) SP. ZO.O. SPÓŁKA KOMANDYTOWA z siedzibą (...) (...), (...) o to, że w dniu 3 marca 2016 r. w B. wypowiedzieli umowę o pracę zawartą z P. K. (2), pełniącym funkcję Wiceprzewodniczącego (...) Organizacji (...), w sposób rażący naruszając przepisy prawa pracy, bez zgody zarządu organizacji związkowej, tj. za wykroczenie z art. 281 pkt 3 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r,- Kodeks pracy ( Dz. U. z 2014 r. poz. 1502 ze zmianami oraz 2015 r. Dz.U. poz. 1268) w związku z art. 32 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych (Dz. U. z 2015 r., poz. 1881), art. 34 ( 2) ustawy z dnia 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych (Dz. U. z 2015 r., poz. 1881).
( dowód: wniosek o ukaranie k. 2 i k. 17 akt sprawy II W 549 16)
Wyrokiem nakazowym z dnia 10 czerwca 2017 roku Sąd Rejonowy w Bełchatowie uznał M. B. winnego dokonania zarzucanego mu czynu i za to wymierzył mu karę grzywny w wysokości 300 złotych. Wyrok uprawomocnił się w dniu 17 czerwca 2017 roku.
( dowód: wyrok Sądu Rejonowego w Bełchatowie z dnia 110 czerwca 2016 roku k.31 akt sprawy II W 549 16)
Wyrokiem z dnia 11 maja 2017 roku Sąd Rejonowy w Bełchatowie uniewinnił A. S. (1) od dokonania zarzucanego jej czynu. Wyrok uprawomocnił się w dniu 17 czerwca 2017 roku.
( dowód: wyrok Sądu Rejonowego w Bełchatowie z dnia 11 maja 2017 roku k.242 akt sprawy II W 549 16)
W kwietniu 2016 roku (...) Sp. z o.o. i Sp. komandytowa zaproponował (...) (...) (...) Związku Zawodowego (...) odbycie spotkania z pracownikami Spółki w dniach 12 lub 19 kwietnia 2016 roku.
(dowód:pismo K. z dnia 6 lipca 2016 roku k.527-530)
(...) Sp. z o.o. i Sp. komandytowa poinfomował (...) (...) (...) Związku Zawodowego (...), że:
- w dniach 17-18 maja 2016 roku w centrali firmy we W. odbędzie się posiedzernie Komisji BHP i Socjalnej;
- w (...) w B. przeprowadzana jest kontrola przez Państwową Inspekcję Pracy;
- w dniach 18-19 październiak 2016 roku w Centrum (...) (...) odbędzie się posiedzenie Komisji BHP i socjalnej;
(dowód: pisma (...) Sp. z o.o. i Sp. k. 540, k. 543-544 akt sprawy)
Nadto (...)Sp. z o.o. i Sp. komandytowa zawiadamił w dniu 5 grudnia 2016 roku (...) (...) (...) Związku Zawodowego (...) o rozwiązaniu umowy o pracę bez wypowiedzenia B. G..
(...) Sp. z o.o. i Sp. k. wystąpił do (...) (...) z zapytaniami:
- w dniu 5 wrzesnia 2016 roku czy A. S. (2) zatrudniona w (...) w W. jest chroniona przez Organizację.
- w dniu 18 października 2016 roku czy H. G. zatrudniona w (...) w W. jest chroniona przez Organizację.
- w dniu 3 listopada 2016 roku (...) Sp. z o.o. i Sp. k. czy D. G. zatrudniona w (...) w W. jest chroniona przez Organizację;
- w dniu 29 listopada 2016 roku czy D. S. zatrudniona w (...) w W. jest chroniona przez Organizację.
W pismach tych jednocześnie Spółka (...) wskazywała, iż informuje Organizację (...) o powyższych sprawach z daleko posuniętej opstrożnosci procesowej, mimo istnienia wątpliwości prawnych co do powstania tej organizacji.
(dowód: zawiadomienia i zapytania k.531 k.533 k.535 k.538- 539 akt sprawy )
Pismem z dnia 17 maja 2016 roku (...) Sp. z o.o. i Sp. komandytowa poinfomował (...) (...) (...) Związku Zawodowego (...), że zamierza wprowadzić zmiany w Regulaminie Wynagradzania dotyczące zmian wynagrodzeń na poszczególnych stanowiskach w depertamencie sprzedaży, zmian wysokości dodatku ,,stolica”, ,,duże miasto” i ,,świeże” oraz zmian zasad ustalania miast zkwlifikowanych do doatku ,,duże miasto”.
(dowód: pismo (...) Sp. z o.o. i Sp. k. z dnia 17 maja 2016 roku k. 493 akt sprawy )
W dniu 9 września 2016 roku (...) (...) (...) Związku Zawodowego (...) wystąpiła do (...) Sp. z o.o. i Sp. k. o wzrost wynagrodzeń o 800 złotych dla każego pracownika zatrudnionego w K. na podstawie umowy o pracę oraz zwiększenie norm zatrudnienia w marketach sieci K.. Jednoczesnie na podstawie art. 7.1 ustawy z dnia 23 maja 1991 roku o rozwiązaniu sporów zbiorowych wskazała, że domaga się uwzględnienia jej postulatów w ciągu 5 dni od dnia otrzymania niniejszych żadań.
(dowód: pismo z dnia 9 września 2016 roku k. 496 akt sprawy )
W odpowiedzin na w/w pismo K. przesłał Organizacji (...) (...) swojej stanowisko wskazując, że nie może uwzględnić żądań i zaproponował terminy spotkań w celu podjęcia rokowań.
(dowód: pismo (...) Sp. z o.o. i Sp. k. z dnia 22 września 2016 roku k. 497akt sprawy )
W dniu 14 października 2016 roku w siedzibie Spółki (...) Sp. z o.o. i sp. komandytowa odbyło się spotkanie pomiędzy M. Ł. reprezentującą Dział (...) Spółki (...) reprezentującym Dział (...) Spółki (...) a P. K. (2), W. J. (1) i J. G. reprezentujących M. O. (...) (...) Związku Zawodowego (...) w sprawie żądań związków zawartych w pismie z dnia 9 września 2016 roku.
(dowód: protokół ze spotkania w dniu 14 października 2016 roku k. 500-502 akt sprawy )
W pismie z dnia 22 grudnia 2016 roku K. zaproponował Organizacji (...) terminy kolejnych spotkań w przedmiocie wynagrodzeń pracowników Spółki.
(dowód: pismo (...) Sp. z o.o. i Sp. k. z dnia 22 grudnia 2016 roku k. 505 akt sprawy )
W dniu 13 stycznia 2017 roku w siedzibie Spółki (...) Sp. z o.o. i sp. komandytowa odbyło się spotkanie pomiędzy M. Ł. reprezentującą Dział (...) spółki (...) reprezentującym Dział (...) S. K. a P. K. (2), W. J. (1) I J. G. reprezentujących (...) Związku Zawodowego (...) w sprawie żądań związków zawartych w pismie z dnia 9 września 2016 roku. Strony ustaliły, iż nadal są na etapie rokowań.
(dowód: protokół ze spotkania w dniu 13 stycznia 2017 roku k. 507-508 akt sprawy )
(...) Sp. z o.o. i Sp. komandytowa odpowiada na wszelkie zapytania i wnioski wystosowane do niego przez (...) (...) (...) Związku Zawodowego (...) z siedzibą w B., na bieżąco pobiera z wynagrodzeń pracowników zrzeszonych w Organizacji (...) (...) Zmiana skałdki zwiakzowe i odprowadza je na wskazane przez pracowników konto Organizacji (...) (...) Zmiana, konsultuje z Organizacja (...) (...) Zmiana zmiany w Regulaminach Spółki oraz zaprasza Organizację (...) do brania udziału w posiedzeniach Komisji Socjalnej Spółki.
(dowód:pismo K. z dnia 6 lipca 2016 roku k.527-530)
W dniu 24 lipca 2017 roku członkowie Zarządu (...) (...) (...) Przewodniczący - P. K. (1), Wiceprzewodniczący- W. J. (1) i Skarbnik- T. P. złożyli w Sądzie Rejonowym dla Miasta Stołecznego Warszawy w Warszawie –XII Wydziału Gospodarczego wniosek o zmianę danych w Krajowym Rejestrze Sądowym (...) Związku Zawodowego (...) załączając uchwalę nr (...)z dnia 15 lutego 2016 r., z której wynika, ze (...) Organizacja (...) swoim działaniem objęła (...) Sp. z o.o. we W..
( dowód: wniosek o zmianę danych w KRS k.36-374 akt sprawy )
Postanowieniem z 8 września 2017 roku, wydanym w sprawie sygn.. akt WA XII Ns – Rej KRS XII 60242/17/352, Sąd Rejonowy dla Miasta Stołecznego Warszawy w Warszawie –XII Wydziału Gospodarczego wpisał w Krajowym Rejestrze Sądowym jako jednostkę terenową (...) Związku Zawodowego (...)- (...) (...) (...) Związku Zawodowego (...) z siedzibą w B..
( dowód: postanowienie Sądu Rejonowego dla miasta stołecznego Warszawy w Warszawie k. 403, zaświadczenie o dokonaniu wpisu k. 404 )
Ilość członków (...) (...) (...) Związku Zawodowego (...) z siedzibą w B. od momentu jej powstania tj . od dnia 2016 roku do 30 września 2017 roku, na koniec zakończenia każdego kwartału kształtowała w następujący sposób:
1. Na styczeń 2016 roku:
- Szpital Wojewódzki im. (...) (...) B.- 47 osoby;
- K. (...) –21osoby;
- (...) Sp. z o.o. – 5 osób;
- (...) Sp. z o.o. – 6 osoby.
2. luty 2016 roku:
- Szpital Wojewódzki im. (...) (...) B.- 57 osoby;
- K. (...) – 31 osoby;
- (...) Sp. z o.o. – 6 osób;
- (...) Sp. z o.o. – 10 osoby.
3. marzec 2016 roku:
- Szpital Wojewódzki im. (...) (...) B.- 66 osoby;
- K. (...) – 32 osoby;
- (...) Sp. z o.o. – 12 osób;
- (...) Sp. z o.o. – 4 osoby.
4. kwiecień 2016 roku:
- Szpital Wojewódzki im. (...) (...) B.- 69 osoby;
- K. (...) – 32 osoby;
- (...) Sp. z o.o. –7osób;
- (...) Sp. z o.o. – 4 osoby.
5. styczeń 2017 roku:
- Szpital Wojewódzki im. (...) (...) B.- 46 osoby;
- K. (...) – 33 osoby;
- (...) Sp. z o.o. – 8 osób;
- (...) Sp. z o.o. – 4 osoby.
6. luty 2017 roku:
- Szpital Wojewódzki im. (...) (...) B.- 39 osoby;
- K. (...) – 33 osoby;
- (...) Sp. z o.o. – 8 osób;
- (...) Sp. z o.o. – 4 osoby.
7. marzec 2017 roku:
- Szpital Wojewódzki im. (...) (...) B.- 34 osoby;
- K. (...) – 34 osoby;
- (...) Sp. z o.o. – 8 osób;
- (...) Sp. z o.o. – 4 osoby.
8. Na dzień 30 września 2017 roku:
- Szpital Wojewódzki im. (...) (...) B.- 34 osoby;
- K. (...) – 34 osoby;
- (...) Sp. z o.o. – 8 osób;
- (...) Sp. z o.o. – 4 osoby.
(dowód: pismo Przewodniczącego (...) (...) (...) z siedzibą w B. z dnia 6 października 2017 roku k.425, załącznik do pisma z dnia 6 listopada 2017 roku k.447)
(...) Związek Zawodowy (...) z siedzibą W. posiada następujące jednostki organizacyjne:
- Organizacja Podstawowa (...);
- (...) (...) (...) Związku Zawodowego (...) w B. obejmujący (...) Sp. z o.o. z/s w P., (...) Sp. z o.o. z/s w B., Szpital Wojewódzki im. (...) (...) w B. oraz K. Polskie (...);
- Ogólnopolska (...) Organizacja (...);
- Ogólnopolska Środowiskowa Organizacja (...) na terenie Rzeczypospolitej (...);
- O. Środowiskowa Organizacja (...) – (...);
- Ogólnopolska (...) Organizacja (...);
- (...) Organizacja (...) (...) obejmująca Specjalny Ośrodek Szkolno- (...) dla (...) im. M. G. w P.;
- (...) Organizacja (...) (...) obejmująća I. Sp z o.o. z siedzibą w K., (...) Sp. z o.o. z siedziba w K., (...) Sp. z o.o. z siedziba w K., (...) Sp. z o.o. z siedziba w K. - zarejestrowana w KRS;
- (...) Organizacja (...) (...).
( dowód: rejestr orgaznizachi związkowych k.511-513 postanowienie Sądu Rejonowego dla miasta stołecznego Warszawy w Warszawie k. 403, zaświadczenie o dokonaniu wpisu k. 404 zeznania Przewodniczącego (...) (...) (...) P. K. (1) protokół rozprawy z dnia 8 lutego 2018 roku 14:23-43:07. k.484-488)
W dniu 19 września 2017r. (...) Sp. z o.o. i Sp. komandytowa z siedzibą we W. złożyła w Prokuraturzez (...)w P. zawiadomienie o podejrzeniu popełnienia przestępstwa z art. 270 k.k. polegającego na podrobieniu dokumentu uchwały nr (...) Zarządu Krajowego (...) Związku Zawodowego (...) w celu użycia za autentyczny oraz użyciu tego dokumenrntu jako autentycznego przed Sądem Okręgowym w Piotrkowie Tryb. w sprawie VP 5/17 oraz podejrzeniu popełnienia przestępstwa z art. 271 k.k. polegającego na użyciu uchwały nr.(...) jako dowodu zarówno przed Sądem Okręgowym w Piotrkowie Tryb. jak i Sądem Rejonowym dla. M.st. Warszawy XII Wydziałem Gospodarczym Krajowego Rejestru Sądowego na potrzeby wykazania okoliczności mających znaczenie prawne w postępowaniach sądowych.
(dowód: zawiadomienie o popełnieniu przestępstwa – k. 455-466 akt, potwierdzenie nadania – k. 470 akt)
W dniu 24 października 2017r. Komenda Miejska Policji w P. pod nadzorem Prokuratury (...)w P. wszczęła dochodzenie o przestępstwo z art. 270 k.k i inne tj. w sprawie sprawie podejrzenia podrobienia uchwały nr (...) Zarządu Krajowego (...) i użycia tej uchwały w dniu 8 maja 2017r. przed Sądem Okręgowym w Piotrkowie Tryb. i inne.
(dowód: pismo K. – k. 471 akt)
Postanowieniem z dnia 29 grudnia 2017r. Komenda Miejska Policji w P. zatwierdzonym przez Prokuraturę (...) w P.. umorzyła postępowanie w sprawie podrobienia uchwały nr (...) Zarządu Krajowego (...)i użycia tej uchwały w dniu 8 maja 2017r. przed Sądem Okręgowym w Piotrkowie Tryb. i innych czynów.
W dniu 2 lutego 2018r. powódka wniosła na powyższe postanowienie zażalenie do Sądu Rejonowego w Piotrkowie Tryb.
(dowód: zażalenie – k. 476-482 akt)
Sąd Okręgowy zważył co następuje:
Powództwo podlega oddaleniu na podstawie art. 189 k.p.c. z uwagi na brak interesu prawnego w żądaniu ustalenia przez pozwanego, że struktura organizacyjna (...) (...) (...) Związku Zawodowego (...) z siedzibą w B., nie posiada statusu międzyzakładowej organizacji związkowej, w (...) z czym w okresie od 13 lutego 2016 roku do dnia wniesienia pozwu, czyli do dnia 6 lutego 2017r. nie objęła zakresem swojego działania zakładu pracy strony powodowej tj. (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością Spółki komandytowej z siedzibą we W..
Stosownie do treści art. 189 k.p.c. powód może żądać ustalenia przez sąd istnienia lub nieistnienia prawa bądź stosunku prawnego, tylko wówczas gdy ma w tym interes prawny. W świetle omawianej normy prawnej przedmiotem powództwa o ustalenie są zatem prawa podmiotowe (majątkowe bądź niemajątkowe, służące określonym podmiotom względem innych podmiotów) lub stosunki prawne, a ściślej - stosunki cywilnoprawne w rozumieniu art. 1 KPC, których koniecznymi elementami są prawa podmiotowe i odpowiadające im obowiązki stron występujących wobec siebie jako równoprawni partnerzy (por. A. Wolter, J. Igantowicz, K. Stefaniuk,Prawo cywilne. Zarys części ogólnej, wydanie 2, Warszawa 1998, s. 107 oraz Z. Radwański, Prawo cywilne - część ogólna, wydanie czwarte - zmienione i poszerzone, Warszawa 1999, s. 84), do których to stosunków zaliczane są także stosunki prawne z zakresu prawa pracy. Samo powództwo może mieć charakter pozytywny (o stwierdzenie istnienia) albo negatywny (o stwierdzenie nieistnienia). Dopuszczalne jest przy tym ustalenie w tym trybie faktu mającego charakter prawotwórczy, jeśli żądanie pozwu w istocie zmierza do ustalenia prawa lub stosunku prawnego (wyroki Sądu Najwyższego z dnia 13 marca 1984 r., I PRN 23/84, OSP 1985, nr 6, poz. 120; z dnia 15 grudnia 1995 r., III CRN 51/95, niepublikowany; z dnia 25 czerwca 1997 r., III 563/97, niepublikowany i z dnia 11 lipca 1997 r., II CKN 280/97).
Interes prawny w rozumieniu art. 189 KPC oznacza zatem taką potrzebę prawną, która wynika z sytuacji prawnej, w której powód aktualnie się znajduje (wyrok SN z dnia 2 lutego 2017 r., I CSK 137/16). Interes prawny oznacza więc istnienie obiektywnie rozumianej niepewności w rozumianej ocenie sytuacji, a nie tylko w subiektywnym odczuciu powoda. Poszukiwanie więc ochrony sfery własnych praw w drodze powództwa o ustalenie jest w zasadzie wyłączone, jeżeli ochronę tę może zapewnić w szczególności inne powództwo ( wyrok. Sądu Najwyższego z dnia 12 października 2017r. IV CSK 712/16).
O istnieniu interesu prawnego w żądaniu ustalenia istnienia prawa można więc mówić wówczas, jeśli powództwo to jest jedynym środkiem ochrony sfery prawnej powoda (wyrok SN z dnia 24 maja 2017 r., III CSK 155/16). Istnienie interesu prawnego w żądaniu ustalenia neguje więc możliwość uzyskania skuteczniejszej ochrony w drodze innego powództwa (wyrok SN z dnia 15 maja 2013 r., III CSK 254/12).
Strona powodowa kwestionuje legalność powstania, a tym samym prawo do działania na terenie zakładu powoda (...) (...) (...) Związku Zawodowego (...) z siedzibą w B. w okresie od 13 lutego 2016 roku do dnia 6 lutego 2017r.
Legalność działania pozwanej Organizacji (...) wobec wpisania jej do KRS z dniem 8 września 2017r. (postanowienie Sądu Rejonowego dla Miasta Stołecznego Warszawy w Warszawie –XII Wydział Gospodarczy z 8 września 2017 roku sygn.. akt WA XII Ns – Rej KRS XII 60242/17/352 o wpisaniu w Krajowym Rejestrze Sądowym jako jednostki terenowej (...) Związku Zawodowego (...)- (...) (...) (...) Związku Zawodowego (...) z siedzibą w B.) nie może być już kwestionowana. Sąd w niniejszej sprawie na mocy art. 365 k.p.c. jest związany prawomocnym postanowieniem z dnia 8 września 2017r. Powyższe postanowienie wiąże nie tylko Sąd, ale także strony, w tym stronę powodową. Oznacza to, że strona powodowa w niniejszym procesie nie może skutecznie zwalczać skutków prawnych wynikających z prawomocnego postanowienia Sądu z dnia 8 września 2017r. Dopóki prawomocne postanowienie z dnia 8 września 2017r. nie zostanie wzruszone, strona powodowa nie może kwestionować tego, że pozwana (...) (...) posiada osobowość prawną. Od dnia 8 września 2017r. strona powodowa nie ma zatem jakiegokolwiek interesu prawnego w żadaniu ustalenia, że pozwana Organizacja (...) nie posiada statusu międzyzakładowej organizacji związkowej. Status tej Organizacji wynika z prawomocnego postanowienia z 8 września 2017r. Tym samym strona powodowa nie może żądać w niniejszym procesie badania legalności podjętych przez pozwanych uchwał, na mocy krótych zawiązała się pozwana Organizacja (...). Te okoliczności władny był ocenić i zbadać Sąd Rejestrowy przed dokoaniem wpisu Organizacji (...) do KRS.
Jeżeli strona powodowa kwestionuje legalność działania Organizacji (...) to winna zawiadomić prokuratora o prowadzeniu przez związek zawodowy działalności sprzecznej z ustawą, który władny jest wszcząć postępowanie z art. 36 ustawy o związku zawodowym.
Dodatkowo należy podnieść, że strona powodowa podjęła próbę podważenia uchwały nr (...) mocą, której pozwana Organizacja (...) nabyła osobowość prawną. W sprawie podejrzenia podrobienia uchwały nr (...) Zarządu Krajowego (...) Związku Zawodowego (...) i użycia tej uchwały w dniu 8 maja 2017r. przed Sądem Okręgowym w Piotrkowie Tryb. Komenda Miejska Policji w P.. pod nadzorem Prokuratury (...) w P. prowadziła dochodzenie o przestępstwo z art. 270 k.k i inne. Postanowieniem z dnia 29 grudnia 2017r. Komenda Miejska Policji w P. zatwierdzonym przez Prokuraturę (...) w P. umorzyła postępowanie w przedmiotowej sprawie. S. powodowa zaskarżyła je w dniu 2 lutego 2018r. zażaleniem do Sądu Rejonowego w Piotrkowie Tryb. Kwestia autentyczności uchwały nr (...) zostanie zatem dogłębnie zbadana i wyjaśniona przez właściwe organy. Nie ma ona natomiast żadnego wpływu na niniejsze postepowanie. Wątpliwości strony powodowej co do powstania i daty podjęcia uchwały nr.(...), wobec nie podważalnego faktu nabycia przez pozwaną Organizację (...) osobowości prawnej, co wynika z prawomocnego postanowienia z 8 wrzesnia 2017r., nie oznaczają stanu niepewności na przyszłość pomiędzy stronami co do statusu pozwanej Organizacji (...). Wręcz przeciwnie stan niepewności co do statusu Organizacji (...) został definitywnie zakończony z chwilą wpisu tej jednostki do KRS czyli z dniem 8 wrzesnia 2017r. Dlatego też Sąd oddalił wniosek o zawieszenie postępowania w sprawie do czasu zakończenia postępowania karnego w przedmiocie podrobienai uchwały nr.(...) .
Przedmiot sporu tj. ustalenie czy pozwana Organizacja (...) posiada status międzyzakładowej organizacji związkowej ogranicza się zatem jedynie do ram czasowych zakreślonych żądaniem pozwu od dnia 13 lutego 2016 roku do dnia 6 lutego 2017r.
W tym okresie strona powodowa kwestionowała uprawnienia Organizacji (...) do reprezentowania pracowników strony powodowej w sprawach z zakresu prawa pracy. Na tym tle powstały dwa spory sądowe pomiędzy pracownikami powoda będącymi członkami pozwanej Organizacji (...) tj. P. K. (2) i B. W. (2) a stroną powodową o przywrócenie do pracy u powoda (pozwy z dnia 10 czerwca 2016r.). Strona powodowa wypowiedziała bowiem umowy o pracę z w/w pracownikami w dniu 3 marca 2016r. bez konslultacji zamiaru zwolnienia z pozwaną Organizacją (...), co P. K. i B. W. (2) kwestionują we wniesionych do Sądu Rejonowego w Bełchatowie pozwach o przywrócenie do pracy.
Postępowania w tych sprawach zawisły pod sygn. IV P 38/16 sprawa P. K. (2) oraz IV P 37/16 sprawa B. W. (2). Sprawy te nie zostały rozstrzygnięte. Są to jednocześnie jedyne spory w okresie od dnia 13 lutego 2016 roku do dnia 6 lutego 2017r., gdzie strona powodowa podnosiła brak uprawnień Organizacji (...) do działania w imieniu pracowników.
Sąd Rejonowy w Bełchatowie rozpoznając sprawy o sygn.. akt IV P 38/16 i IV P 37/16 o przywrócenie do pracy musi zbadać, czy P. K. (2) i B. W. (2) w dacie wypowiedzenia im umów o pracę czyli w dniu 3 marca 2016r. podlegali ochronie związku zawodowego Organizacji (...), a co za tym idzie czy dokonane im przez pracodawcę wypowiedzenia bez konsultacji związkowej były zgodne z prawem. Tym samym Sąd Rejonowy będzie musiał dokonać kontroli, czy pozwany związek zawodowy Organizacja (...) był uprawniony do reprezentacji pracowników powoda i od kiedy. Musi zatem rozstrzygnąć czy po stronie pracodawcy istniały obowiązki względem tejże organizacji związkowej z zakresu indywidualnego prawa pracy i zbiorowego prawa pracy. Spór w zakresie posiadania przez Organizację (...) statusu międzyzakładowej organizacji związkowej w okresie od dnia 13 lutego 2016 roku zostanie zatem rozstrzygnięty w sprawach o przywrócenie pracowników powoda do pracy. Skoro zatem strona powodowa może zaspokoić swoje żądanie objęte niniejszym pozwem w sprawach już zawisłych przed Sądem Rejonowym w Bełchatowie o sygn.. akt IV P 38/16 i IV P 37/16 o przywrócenie do pracy, to nie ma interesu prawnego w żądaniu takiego ustalenia w odrębnym postępowaniu w niniejszej sprawie. Jak już podkreślono w spornym okresie pomiędzy stronami nie toczyły się i nie toczą się inne postępowania, gdzie kwestionowany byłby fakt posiadania przez Organizację (...) statusu międzyzakładowej organizacji związkowej.
Stanowiska tego nie zmienia wyrok Sądu Najwyższego - Izba Pracy, Ubezpieczeń Społecznych i Spraw Publicznych z dnia 20 maja 2011 r. II PK 295/10, na który powołuje się strona powodowa. W tym wyroku Sąd Najwyższy stwierdził, pracodawca z reguły ma interes prawny w ustaleniu przez sąd faktu prawotwórczego, jakim jest nieobjęcie tegoż pracodawcy zakresem działania międzyzakładowej organizacji związkowej, skoro z faktu tego wyprowadza swoje uprawnienie do nietraktowania organizacji związkowej jako partnera w sytuacjach, z którymi przepisy prawa pracy łączą obowiązek owego współdziałania. Rozstrzygnięcie tejże kwestii kończy zaś spór toczący się już pomiędzy stronami i jednocześnie zapobiega powstaniu w przyszłości kolejnych sporów nie tylko pomiędzy partnerami społecznymi, ale także stronami indywidualnych stosunków pracy.
W przedmiotowej sprawie taka sytuacja nie zachodzi. Spór pomiędzy stronami co do posiadania przez pozwaną Organizację (...) osobowości prawnej został rozstrzygnięty prawmocnym postanowiemiem Sądu Rejestrowego z dnia 8 września 2017r. Od tej daty strona powodowa nie ma uprawnienia do nietraktowania Organizacji (...) jako partnera w sytuacjach, z którymi przepisy prawa pracy łączą obowiązek owego współdziałania.Natomiast w okresie wcześniejszym ten spór zostanie rozstrzygnięty definitywnie pomiędzy stroną powodową o pozwaną Organizacją (...) w sprawach sądowych o przywrócenie pracowników powoda do pracy. W spornym okresie nie było bowiem innych sytuacji, w których strona powodowa nie współdziałała z Organizacją (...) w sprawach z zakresu indywidualnego i zbiorowego pracy. Wręcz przeciwnie strona powodowa – poza sprawą P. K. (2) i B. W. (2) - uzgadaniała w spornym okresie z Organizacją (...) wszystkie kwestie związane z indywidualnym i zbiorowym prawem pracy.
Strona powodowa wychodzi z błędnego założenia, że brak wpisu pozwanej Organizacji (...) do KRS w spornym okresie jest jednoznaczny z nie posiadaniem przez pozwaną Organizację (...) statusu międzyzakładowej organizacji związkowej. Ustawa o związkach zawodowych nie wiąże statusu międzyzakładowej organizacji związkowej z posiadaniem przez nią osobowości prawnej. Obowiązujące przepisy prawa pracy nie definiują pojęcia międzyzakładowej organizacji związkowej. Orzecznictwo określa zaś międzyzakładową organizację związkową jako strukturę związku zawodowego, która zakresem swojego działania obejmuje co najmniej dwóch pracodawców w rozumieniu art. 3 KP i zarazem każdego z nich obejmuje jako całość, czyli bez ograniczenia do poszczególnych wewnętrznych części składowych danego podmiotu noszącego miano pracodawcy (jego placówek, oddziałów czy wydziałów).. U każdego z tych pracodawców powinna być zatrudniona przynajmniej jedna osoba będąca członkiem danej organizacji związkowej.
Wbrew sugestiom skarżącej, pozwana (...) (...) spełnia powyższe kryteria, albowiem zakres jej działania wykracza poza jednego pracodawcę (obejmuje (...) Sp. z o.o. z/s w P., (...) Sp. z o.o. z/s w B., Szpital Wojewódzki im. (...) (...) w B. oraz powodowy K.), a jednocześnie nie zawężono tegoż zakresu do niektórych wewnętrznych struktur organizacyjnych konkretnych pracodawców.
Odmienną natomiast kwestią jest okoliczność posiadania przez międzyakładową organizację związkową uprawnień zakładowej organizacji związkowej z art. 26 ustawy o związkach zawodowych do których należy w szczególności: zajmowanie stanowiska w indywidualnych sprawach pracowniczych w zakresie unormowanym w przepisach prawa pracy, zajmowanie stanowiska wobec pracodawcy i organu samorządu załogi w sprawach dotyczących zbiorowych interesów i praw pracowników, sprawowanie kontroli nad przestrzeganiem w zakładzie pracy przepisów prawa pracy, a w szczególności przepisów oraz zasad bezpieczeństwa i higieny pracy, kierowanie działalnością społecznej inspekcji pracy i współdziałanie z państwową inspekcją pracy, zajmowanie się warunkami życia emerytów i rencistów. Takie uprawnienia w myśl art. 34 w zw. z art. 25 1 ust. 1 usatwy o związkach zawodowych przysługują jedynie takiej międzyzkładowej organizacji związkowej, która zrzeszaco najmniej 10 członków będących:
- pracownikami lub osobami wykonującymi pracę na podstawie umowy o pracę nakładczą u pracodawcy objętego działaniem tej organizacji albo
-funkcjonariuszami, o których mowa w art. 2 ust. 6, pełniącymi służbę w jednostce objętej działaniem tej organizacji.
Przy ustalaniu liczby członków, o której mowa w art. 251 ust. 1, uwzględnia się liczbę członków międzyzakładowej organizacji związkowej zatrudnionych u wszystkich pracodawców objętych działaniem tej organizacji (art. 34 ustęp 2 ustawy). Tylko do tych organizacji ogranicza się obowiązek współdziałania pracodawcy w indywidualnych i zbiorowych sprawach w zakresie określonym przez przepisy prawa.
Jak wynika z informacji przekazanej przez pozwanych stan liczebny (...) (...) w spornym okresie spełnia te kryteria, gdyż zrzeszał :
1.w lutym 2016 roku:
- Szpital Wojewódzki im. (...) (...) B.- 57 osoby;
- K. (...) – 31 osoby;
- (...) Sp. z o.o. – 6 osób;
- (...) Sp. z o.o. – 10 osoby.
3. marzec 2016 roku:
- Szpital Wojewódzki im. (...) (...) B.- 66 osoby;
- K. (...) – 32 osoby;
- (...) Sp. z o.o. – 12 osób;
- (...) Sp. z o.o. – 4 osoby.
4. kwiecień 2016 roku:
- Szpital Wojewódzki im. (...) (...) B.- 69 osoby;
- K. (...) – 32 osoby;
- (...) Sp. z o.o. –7osób;
- (...) Sp. z o.o. – 4 osoby.
5. styczeń 2017 roku:
- Szpital Wojewódzki im. (...) (...) B.- 46 osoby;
- K. (...) – 33 osoby;
- (...) Sp. z o.o. – 8 osób;
- (...) Sp. z o.o. – 4 osoby.
6. luty 2017 roku:
- Szpital Wojewódzki im. (...) (...) B.- 39 osoby;
- K. (...) – 33 osoby;
- (...) Sp. z o.o. – 8 osób;
- (...) Sp. z o.o. – 4 osoby.
Inną z kolei kwestią jest posiadanie przez międzyzakładową organizację związkową statusu organizacji reprezentatywnej w rozumieniu art. 24125a Kodeksu pracy, co z kolei jest istotne dla ustalenia liczby pracowników podlegających ochronie przewidzianej w art. 32 ust. 1 ustawy o związkach zawodowych.
Stosownie bowiem do treści art. 34 ustawy o związkach zawodowych Zarząd międzyzakładowej organizacji związkowej, która w co najmniej jednym zakładzie pracy objętym jej działaniem zrzesza pracowników w liczbie wymaganej do uzyskania statusu organizacji reprezentatywnej w rozumieniu art. 24125a Kodeksu pracy, może wskazać pracowników podlegających ochronie przewidzianej w art. 32 ust. 1 :
1) w liczbie ustalonej zgodnie z art. 32 ust. 3 albo 4 lub
2) w liczbie ustalonej zgodnie z art. 32 ust. 3 albo 4 w jednym zakładzie pracy wskazanym przez tę organizację spośród zakładów pracy objętych jej działaniem, w którym ta organizacja zrzesza pracowników w liczbie wymaganej do uzyskania statusu organizacji reprezentatywnej w rozumieniu art. 24125a Kodeksu pracy, powiększonej o liczbę pozostałych zakładów pracy objętych działaniem tej organizacji, w których jest zatrudnionych co najmniej 10 pracowników będących jej członkami. W przypadku gdy międzyzakładowa organizacja związkowa w żadnym zakładzie pracy z objętych jej działaniem nie zrzesza liczby pracowników wymaganej do uzyskania statusu organizacji reprezentatywnej w rozumieniu art. 24125a Kodeksu pracy, liczba pracowników podlegających ochronie przewidzianej w art. 32 ust. 1 nie może być większa od liczby zakładów pracy objętych działaniem tej organizacji, które zatrudniają co najmniej 10 pracowników będących jej członkami.
Spór w tej kwestii władny jest rozstrzygnąć Sąd Rejonowy w Bełchatowie w sprawie o przywrócenie do pracy P. K. (3), który został wskazany przez Organizację (...) jako pracownik podlegający ochronie z art. 32 ust 1 ustawy o związkach zawodowych. Co jest kolejnym dowodem na brak interesu prawnego w żądaniu ustalenia przez powoda w niniejszym procesie czy Organziacja (...) posiada status międzyzakładowej organizacji związkowej i czy objęła zakresem działania stroną powodową.
Posiadanie przez związek zawodowy statusu międzyzkładowej organizacji związkowej w rozumieniu art. 34 ustawy nie przesądza o jej osobowości prawnej. O tym które jednostki organizacyjne związku zawodowego posiadają osobowość prawną zgodnie z zasadą wolności związkowej, decydują statuty oraz uchwały związkowe, które określają swobodnie struktury organizacyjne związków zawodowych ( art. 9 ustawy o związkach zawodowych). Statut związku obligatoryjnie zawiera postanowienia dotyczące struktury organizacyjnej związku (art. 13 pkt 7 ustawy), "ze wskazaniem, które z jednostek organizacyjnych związku mają osobowość prawną". Zasady tworzenia związków zawodowych zostały unormowane w rozdziale 2 ustawy o związkach zawodowych zatytułowanym "Tworzenie związków zawodowych". Z art. 14 ust. 1 ustawy wynika, iż obowiązkowi rejestracji w Krajowym Rejestrze Sądowym, podlega jedynie związek zawodowy a nie jego jednostki organizacyjne. Stosownie do art. 15 ust. 1 ustawy związek zawodowy oraz jego jednostki organizacyjne wskazane w statucie nabywają osobowość prawną z dniem zarejestrowania. Redakcja art. 15 ust. 1 ustawy ("związek zawodowy oraz jego jednostki organizacyjne wskazane w statucie nabywają osobowość prawną z dniem zarejestrowania") może budzić pewne wątpliwości, ale jedynie wówczas, gdy przepis ten interpretuje się samodzielnie, w oderwaniu od pozostałych unormowań ustawy oraz całego systemu prawnego. Literalna wykładnia art. 15 ust. 1 ustawy może prowadzić do wniosku, że rejestracji podlega nie tylko związek zawodowy ale także jego jednostki organizacyjne. Taki wniosek jest jednak nie do przyjęcia w świetle całokształtu uregulowań ustawy o związkach zawodowych. Dlatego przyjmuje się, iż przepis ten rozstrzyga jedynie o tym, od jakiego momentu nabywają osobowość prawną jednostki organizacyjne wskazane w statucie, a nie o tym, iż podlegają one rejestracji przez sąd (uchwała składu siedmiu sędziów SN z 25 marca 1993 r., I PZP 73/93, OSNCP 1993 nr 10, poz. 169, wyrok Sądu Najwyższego z dnia 16 lutego 2007r. II PK 196/06).
Związek zawodowy powstaje z mocy uchwały o jego utworzeniu (art. 12), przy czym osoby, które podjęły uchwałę o utworzeniu związku zawodowego uchwalają statut i wybierają komitet założycielski. Komitet ten (art. 14) składa wniosek o rejestrację związku zawodowego w sądzie, który odmówi rejestracji związku zawodowego, jeżeli nie zostały spełnione wymagania określone w art. 12 i 13 lub jeżeli statut związku jest niezgodny z przepisami ustawy. Z powyższego wynika, iż w świetle przepisów ustawy o związkach zawodowych rejestracji podlega związek zawodowy a nie jego wewnętrzne struktury organizacyjne. Przepisy ustawy odnoszą się bowiem do komitetu założycielskiego związku zawodowego, a nie założycieli jego wewnętrznych jednostek organizacyjnych; przedmiotem oceny sądu rejestracyjnego jest statut związku zawodowego a nie statut jego wewnętrznej jednostki (uchwała składu siedmiu sędziów SN z 25 marca 1993 r., I PZP 73/93, OSNCP 1993 nr 10, poz. 169). Przepis art. 14 nie może być rozumiany w ten sposób, że obowiązkowi rejestracji w Krajowym Rejestrze Sądowym podlegają także jednostki organizacyjne związku zawodowego. Obowiązek taki nie wynika z żadnego przepisu rangi ustawowej, w tym ustawy z 20 sierpnia 1997 r. o Krajowym Rejestrze Sądowym (t.j. Dz.U. z 2001 r. Nr 17, poz. 209 ze zm.). W analizie omawianego problemu szczególnie istotne znaczenie ma brzmienie art. 13 pkt 7 ustawy o związkach zawodowych, w myśl którego statut związku zawodowego ma określać strukturę organizacyjną związku zawodowego ze wskazaniem, które z jednostek organizacyjnych związku mają osobowość prawną. Zwrot "wskazanie, które jednostki organizacyjne związku zawodowego mają osobowość prawną" świadczy o tym, że wolą ustawodawcy było to, by sam statut związku zawodowego przesądzał o tym, które jego jednostki mają osobowość prawną (uchwała składu siedmiu sędziów SN z 25 marca 1993 r., I PZP 73/93, OSNCP 1993 nr 10, poz. 169). Dla podkreślenia tej swojej intencji ustawodawca nie użył przy tym zwrotu "mogą mieć osobowość prawną", lecz posłużył się kategorycznym stwierdzeniem "mają osobowość prawną". Zatem sprawa posiadania lub braku osobowości prawnej jednostek organizacyjnych pozostawiona została w gestii danego związku zawodowego. Od postanowień statutu związku zależy, czy dana jego jednostka jest równocześnie osobą prawną. Przy czym wskazanie w statucie jednostek organizacyjnych mających osobowość prawną ma charakter ogólny, ponieważ odnosi się jedynie do określonych typów jednostek organizacyjnych, którym przysługuje osobowość prawna. Nie wymaga natomiast wymienienia z nazwy konkretnej jednostki organizacyjnej, i nie wymienia z nazwy konkretnie istniejących w danym momencie jednostek organizacyjnych. Przeciwne ujęcie oznaczałoby, że statut musiałby wymieniać tysiące organizacji zakładowych, z jednoczesną powinnością ciągłego, bieżącego aktualizowania ich listy (uchwała Sądu Najwyższego z 25 marca 1993 r., I PZP 73/93). Przepis art. 15 ust. 1 ustawy o związkach zawodowych ("związek zawodowy oraz jego jednostki organizacyjne, wskazane w statucie, nabywają osobowość prawną z dniem zarejestrowania") należy interpretować w taki sposób, że postanowienia statutu mają decydujące znaczenie dla ustalenia osobowości pewnej jednostek organizacyjnych. Przepis ten rozstrzyga jedynie o tym, od jakiego momentu nabywają osobowość prawną jednostki organizacyjne wskazane w statucie jako posiadające odrębną od samego związku osobowość prawną, a nie o tym, że wszystkie jednostki organizacyjne związku podlegają rejestracji przez sąd. Kwestia, od kiedy jednostka uzyskuje osobowość prawną zależy od treści statutu. Może to być zarówno moment rejestracji jednostki lub akceptacji i rejestracji danej, nowo utworzonej jednostki organizacyjnej przez zwierzchnie władze związku zawodowego (uchwała składu siedmiu sędziów Sądu Najwyższego z 25 marca 1993 r., I PZP 73/93).
Za taką wykładnią przemawia kategoryczność sformułowania art. 13 pkt 7 ustawy o związkach zawodowych, który przewiduje, że statut związku zawodowego określa, które z jednostek organizacyjnych związku "mają" osobowość prawną, a nie które "mogą mieć", czy "mogą uzyskać" tę osobowość (uchwała składu siedmiu sędziów Sądu Najwyższego z 25 marca 1993 r., I PZP 73/93). Jeżeli więc dany związek zawodowy decyduje się na przyznanie osobowości swoim jednostkom organizacyjnym już po uchwaleniu statutu i zarejestrowaniu związku w sądzie, to o chwili nabycia osobowości przez te jednostki rozstrzyga decyzja związku znajdująca wyraz w treści statutu i jego zmianach. Na rzecz takiej wykładni przemawiają nie tylko racje logiczno-językowe i systemowe, lecz także wzgląd na zasadę wolności związkowej wynikającą - między innym – z ratyfikowanej przez Rzeczpospolitą Polską Konwencji nr 87 M. z dnia 9 lipca 1948 r. (Dz.U. z 1958 r. Nr 29, poz. 125) dotyczącej wolności związkowej i ochrony praw związkowych. Wola związku zawodowego znajduje wyraz zwłaszcza w jego statucie, w którym jego członkowie rozstrzygają swobodnie między innymi o tym, czy i które jego jednostki organizacyjne mają osobowość prawną zaś wprowadzenie w tym zakresie jakichś dodatkowych rygorów zewnętrznych i instrumentów kontroli ze strony sądu dokonującego dodatkowych aktów rejestracji (rejestracji wewnętrznych jednostek związku) niewątpliwie stanowi istotne ograniczenie swobody działań związkowych. Jednocześnie może prowadzić ono do osłabienia tego stopnia spoistości organizacyjnej związku zawodowego, który znalazł wyraz w założeniach i postanowieniach statutowych, co należy ocenić jako sprzeczne z wolą całego związku zawodowego, skoro statut jest najważniejszym aktem prawnym spośród wewnętrznych aktów związku zawodowego (uchwała składu siedmiu sędziów Sądu Najwyższego z 25 marca 1993 r., I PZP 73/93). Akceptacja odmiennego poglądu, zgodnie z którym osobowość prawna łączyć może się tylko (bez wyjątku) z aktem rejestracji, pozostawałaby w sprzeczności z art. 37 KC., który stanowi wprawdzie, że jednostka organizacyjna uzyskuje osobowość prawną z chwilą jej wpisania do właściwego rejestru, ale jednocześnie przewiduje możliwość innego rozstrzygnięcia w przepisach szczególnych. Właśnie ustawa o związkach zawodowych zawiera w swej treści przepisy szczególne, które ustanawiają odrębne reguły nabywania osobowości prawnej przez wewnętrzne jednostki organizacyjne związku zawodowego (uchwała składu siedmiu sędziów Sądu Najwyższego z 25 marca 1993 r., I PZP 73/93).
Należy również podkreślić, iż obowiązku rejestracji w Krajowym Rejestrze Sądowym ani dochowywania jakichkolwiek innych procedur - poza wynikającymi z art. 9 wewnętrznymi procedurami związkowymi - nie przewidziano w rozdziale 4 "Zakładowa organizacja związkowa". Ponadto, ustawa przewiduje skreślenie z rejestru jedynie związku zawodowego. Zgodnie z art. 17 ust. 1 sąd skreśla związek zawodowy z rejestru, gdy: 1) wskazany w statucie organ podjął uchwałę o rozwiązaniu związku; 2) zakład pracy, w którym dotychczas działał związek zawodowy, został wykreślony z właściwego rejestru z powodu likwidacji lub upadłości tego zakładu albo jego przekształcenia organizacyjno-prawnego, uniemożliwiającego kontynuowanie działalności tego związku, 3) liczba członków, związku utrzymuje się poniżej 10 przez okres dłuższy niż 3 miesiące. Z powyższego a contrario wynika, iż gdyby ustawodawca przewidywał osobną rejestrację jego wewnętrznych struktur organizacyjnych, to musiałby także wyraźnie ustanowić reguły ich skreślenia z rejestru (uchwała składu siedmiu sędziów Sądu Najwyższego z 25 marca 1993 r., I PZP 73/93). Ponadto, w myśl art. 38 ustawy, przepisy dotyczące związków zawodowych stosuje się do organizacji związkowych, o których mowa w art. 11 ust. 1 i 2, z czego wypływa wniosek, że nie ma podstaw do odpowiedniego stosowania przepisów dotyczących rejestracji związków zawodowych do jednostek organizacyjnych związku.
(...) Związek Zawodowy (...) nie miał zatem obowiąku do określenia w statucie, jak imputuje strona powodowa, konkrestnych jednostek organizacyjnych posiadających osobowość prawną. Zapis statutu, zgodnie z którym jednostki organizacyjne związku nabywają osobowość prawną zgodnie z przepisami prawa na mocy uchwały Zarządu Krajowego jest wystarczający do nadania takiej osobowości nowo powstałym jednostkom organizacyjnym. (...) Związek Zawodowy (...) miał zatem prawo mocą uchwały Zarządu Krajowego nr.(...) z 15 lutego 2016r. nadać osobowość prawną (...) (...).
Strona pozwana w niniejszej sprawie dąży faktycznie do podważenia ważności uchwały nr.(...) Zarządu Krajowego Związku Zawodowego (...) z dnia 15 lutego 2016r., mocą której w oparciu o § 1 ust. 10 Statutu nadano Organizacji (...) (...) osobowość prawną jako jednostce organizacyjnej (...). Podnosi bowiem, że przedmiotowa uchwała nie mogła być podjęta we wskazanej dacie, co zdaniem pozwanego winno ją automatycznie eliminować z obrotu prawnego.
Określenie struktury organizacyjnej związku zawodowego, a także określenie jednostek organizacyjnych związku posiadających osobowość prawną należy do sfery swobodnego działania związku i następuje w statucie oraz uchwałach statutowych organów związkowych (art. 9 i 10 ustawy o związkach zawodowych). Zasada wolności związkowej oraz niezależności związków zawodowych od pracodawców, administracji państwowej, samorządu terytorialnego oraz od innych organizacji wyrażona w art. 1 ust. 2 ustawy o związkach zawodowych, przemawia za ograniczeniem ingerencji ze strony organów państwowych, w tym sądów, w wewnętrzny proces podejmowania decyzji przez organy związku zawodowego (por. wyrok SN z dnia 14 grudnia 1999 r., I PKN 457/99, OSNP 2001/10/339). Za takim stanowiskiem przemawia decyzja ustawodawcy o ograniczeniu sądowej kontroli działalności związków zawodowych do etapu rejestracji związku, jego statutu, zmian statutu ( art. 14-18) i art. 36 ustawy o związkach zawodowych. Brak jest natomiast procedury zaskarżania uchwał organów związków zawodowych tak, jak jest to przewidziane w odniesieniu do uchwał organów spółek prawa handlowego, spółdzielni czy wspólnot mieszkaniowych. Sąd może dokonać kontroli uchwał organów związków zawodowych tylko incydentalnie, badając skuteczność oświadczeń składanych przez organizacje związkowe w procedurach konsultacyjnych czy w zakresie zarządu majątkiem organizacji. Jest to niezbędne dla zapewnienia minimum legalizmu i praworządności w wyrażaniu woli przez związki zawodowe, a także - w pewnych przypadkach - ochrony interesów pracowników.
Poglądy Sądu Najwyższego co do zakresu kontroli ulegają ewolucji. Pierwotnie uznawano, że Sąd w ogóle nie może kontrolować prawidłowości i zasadności czynności organów związkowych, nawet rozpoznając spór pracowniczy, gdyż należy to do właściwych instancji związków zawodowych (uchwała SN z dnia 12 września 1990 r., III PZP 1/90, OSNC 1991/5-6/55; wyrok SN z dnia 14 grudnia 1999 r., I PKN 457/99, OSNP 2001/10/339). W innych orzeczeniach podkreślano, że kontrola Sądu może się sprowadzać tylko do badania, czy określona decyzja (oświadczenie woli), pochodzi od organu, który zgodnie z przepisami ustawy i statutu jest upoważniony do jej podejmowania (wytyczne SN z dnia 19 maja 1978 r., V PZP 6/77, OSNCP 1978/8/127; wyrok SN z dnia 20 listopada 1996 r., I PKN 20/96, OSNP 1997/12/220; wyrok SN z dnia 15 marca 2001 r., I PKN 303/00, OSNP 2002/24/589). Aktualnie dopuszcza się możliwość kwestionowania decyzji organu związku zawodowego także na podstawie art. 189 KPC w sprawie o ustalenie podlegania szczególnej ochronie trwałości stosunku pracy. Powództwo takie zmierza bowiem do ustalenia przez Sąd treści stosunku pracy, z czym związane są określone uprawnienia pracownika (np. prawo do składnika wynagrodzenia przysługującego członkom organów związku zawodowego). Sąd Najwyższy zastrzega jednak, że kontrola taka jest dopuszczalna tylko incydentalnie, przy ustalaniu treści stosunku pracy, w sporach między pracodawcą i pracownikiem, w których organizacja związkowa nie jest stroną pozwaną (postanowienie SN z dnia 8 marca 2010 r., II PK 240/09, OSNP 2011/17-18/232; wcześniej podobny pogląd wyrażono w wyroku SN z dnia 28 maja 1998 r., I PKN 151/98, OSNP 1999/12/395). Jednocześnie Sąd Najwyższy wciąż wyklucza kontrolę o charakterze abstrakcyjnym, która zmierzałaby do eliminowania uchwał z obrotu prawnego. Z tej przyczyny odmówiono sądowi pracy kompetencji do podważania wyboru społecznego inspektora pracy dokonanego na podstawie uchwalonego przez związki zawodowe regulaminu wyborów (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 3 sierpnia 2006 r., II PK 339/05, OSNP 2007/15-16/218; postanowienie SN z dnia 7 grudnia 2011 r., II PK 79/11).
Przenosząc te rozważania na grunt niniejszej sprawy należy podnieść, że kwestia legalności podjętych przez związki zawodowe uchwał, może być przedmiotem badania wyłącznie przesłankowo w zawisłych przed Sądem Rejonowym w Bełchatowie sprawach o przywrócenie do pracy, na potrzeby tych spraw, co wyklucza interes prawny w niniejszej sprawie.
Biorąc powyższe pod uwagę Sąd Okręgowy na podstawie art. 189 k.p.c oddalił powództwo.
O kosztach procesu orzeczono na podstawie art. 98 k.p.c.