Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 18 października 2019 r.

Sąd Rejonowy w Grudziądzu I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

po rozpoznaniu w dniu 18 października 2019 r. w Grudziądzu na rozprawie

sprawy z powództwa (...) S.A. z siedzibą w B.

przeciwko M. K.

o zapłatę

1.  zasądza od pozwanego na rzecz powódki kwotę 9.696,21 zł (dziewięć tysięcy sześćset dziewięćdziesiąt sześć złotych 21/100) z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 28 marca 2019 roku do dnia 18 października 2019 roku;

2.  zasądzoną w punkcie 1. należność główną rozkłada na 19 rat przy czym pierwsze 18 rat po 500 zł, a ostatnia w kwocie 696,21 zł, płatnych do końca każdego miesiąca kalendarzowego, począwszy od miesiąca następnego po miesiącu, w którym uprawomocni się wyrok, z ustawowymi odsetkami za opóźnienie na wypadek opóźnienia w płatności którejkolwiek z rat, z tym zastrzeżeniem, że brak zapłaty dwóch kolejnych rat powoduje natychmiastową wymagalność pozostałej należności do spłaty;

3.  oddala powództwo w pozostałej części;

4.  zasądza od pozwanego na rzecz powódki kwotę 2.086,45 zł (dwa tysiące osiemdziesiąt sześć złotych 45/100) tytułem zwrotu części kosztów procesu.

Sygn. akt I C 1016/19

UZASADNIENIE

(...) Spółka Akcyjna z siedzibą w B. wniosła przeciwko M. K. pozew o zasądzenie kwoty 21.904,26 zł wraz z odsetkami umownymi za opóźnienie równymi dwukrotności wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie od dnia 22 marca 2019 r. do dnia zapłaty, jak również o zasądzenie zwrotu kosztów procesu. W uzasadnieniu pozwu wskazano, że dochodzona wierzytelność wynika z weksla, który został wypełniony na kwotę wskazaną w pozwie. Weksel został wystawiony na zabezpieczenie zwrotu zadłużenia z tytułu pożyczki udzielonej pozwanemu przez powódkę.

W piśmie z dnia 3 czerwca 2019 r. powódka sprecyzowała, że domaga się zasądzenia od dochodzonej należności głównej odsetek ustawowych za opóźnienie (k. 16 akt).

Pozwany na rozprawie złożył wyjaśnienia i wniósł o rozłożenie zadłużenia na raty. Wyjaśnił, iż stracił pracę, miał załamanie nerwowe i dlatego nie był w stanie spłacać wszystkich pożyczek zaciągniętych u powódki. Wpłacił raz 500 zł do windykatora, ale nie pamiętał na poczet której pożyczki w (...) S.A. Dodał, że czytał umowę pożyczki w domu i stwierdził, że ,,jest duży procent”, ale nie wie, za co została naliczona opłata prowizyjna. Wniósł o ustalenie raty miesięcznej spłaty pożyczki na 500 zł (k. 32 akt).

W piśmie z dnia 19 września 2019 r. powódka zaprzeczyła, aby po wniesieniu pozwu pozwany wpłacił na jej rzecz jakąkolwiek kwotę (k. 41 akt).

Sąd rozpoznał sprawę w postępowaniu zwykłym (k. 1).

Sąd ustalił, co następuje:

W dniu 9 listopada 2018 roku (...) Spółka Akcyjna w B. (pożyczkodawca) zawarła z M. K. (pożyczkobiorca) umowę pożyczki gotówkowej, na podstawie której udzielono pozwanemu pożyczki w kwocie 9.000,00 zł na okres 48 miesięcy. W umowie przewidziano, że pożyczka jest oprocentowana według stałej stopy procentowej w wysokości 9,91 % w skali roku (odsetki umowne) oraz że z tytułu udzielenia pożyczki pożyczkobiorca zobowiązany będzie do uiszczenia na rzecz dającego pożyczkę następujących kosztów: jednorazowej opłaty przygotowawczej w wysokości 129 zł, wynagrodzenia prowizyjnego w wysokości 7.571 zł i wynagrodzenia z tytułu przyznania tzw. (...) w kwocie 1.300 zł. Kwoty te zostały rozdzielone proporcjonalnie do liczby rat pożyczki i miały być uiszczane częściowo przy każdej racie razem z odsetkami umownymi. Pożyczka miała być spłacona w 48 miesięcznych ratach ustalonych w harmonogramie spłat - do 19 dnia każdego miesiąca kalendarzowego, poczynając od grudnia 2018 r., przy czym wysokość raty wynosiła 456 zł. W umowie pożyczki przewidziano, że na wypadek opóźnienia w spłacie rat pożyczki pozwany zapłaci odsetki od zadłużenia przeterminowanego w wysokości rocznej stopy oprocentowania zadłużenia przeterminowanego równej stopie odsetek maksymalnych za opóźnienie, o których mowa w art. 481 § 2 ¹ k.c. (pkt 4.1. części C umowy).

W punktach 1.4 lic. c i 15 części C umowy stwierdzono, że pozwany w zamian za zapłatę płatnego z góry wynagrodzenia w kwocie 1.300 zł może skorzystać z tzw. Twojego Pakietu, w ramach którego ma prawo do jednorazowego w całym okresie kredytowania bezpłatnego odroczenia maksymalnie dwóch kolejnych terminów płatności rat albo do bezpłatnego obniżenia o 50% maksymalnie czterech kolejnych rat, po terminowej spłacie dwóch pierwszych rat. Odroczone raty lub części obniżonych rat miały być spłacone w dodatkowym okresie kredytowania. W następstwie odroczenia rat termin spłaty pożyczki miał ulec przedłużeniu maksymalnie o 2 miesiące, w okresie których pożyczkobiorca miał spłacić odroczone raty. W okresie odroczenia rat miały nie być naliczane odsetki w stosunku do odroczonych rat. W następstwie obniżenia rat termin spłaty pożyczki ulegał przedłużeniu maksymalnie o cztery miesiące, w okresie których pożyczkobiorca miał spłacić obniżoną część rat. W stosunku do obniżonej części rat w okresie obniżenia rat nie miały być naliczane odsetki.

W umowie zastrzeżono, że pożyczkodawca może wypowiedzieć umowę w przypadku, gdy opóźnienie w płatności kwoty równej jednej racie przekroczy 30 dni, po uprzednim wezwaniu pożyczkobiorcy do zapłaty zaległości w terminie 7 dni od daty otrzymania wezwania. Okres wypowiedzenia wynosił 30 dni (pkt 8.1 lit. a części C umowy). Jako zabezpieczenie zwrotu pożyczki pozwany podpisał weksel własny in blanco wraz z deklaracją wekslową. Pożyczkodawca miał prawo wypełnić ten weksel na sumę odpowiadającą zadłużeniu pożyczkobiorcy z tytułu umowy pożyczki w przypadku, gdy opóźnienie w płatności kwoty równej jednej racie przekroczy 30 dni, po uprzednim wezwaniu pożyczkobiorcy do zapłaty zaległości w terminie 7 dni od otrzymania wezwania.

Dowody : umowa pożyczki z harmonogramem spłat - k. 29-34 akt

weksel in blanco wraz z deklaracją wekslową - k.5 i 7 akt

Pozwany przeczytał umowę dopiero w domu, a więc już po jej podpisaniu w biurze obsługi powódki. Pozwany nie wiedział przy zawarciu umowy (nie został poinformowany), za co ma być naliczona prowizja w kwocie 7.571 zł. Nie korzystał również z tzw. Twojego pakietu. Pozwany nie spłacił pożyczki, gdyż stracił pracę i miał załamanie nerwowe. Nadto w tym samym czasie spłacał inną pożyczkę zaciągniętą w powodowej spółce (okoliczności bezsporne: wyjaśnienia pozwanego – k. 38 akt).

Pismem z dnia 21 stycznia 2019 r. powódka wezwała pozwanego do spłaty dwóch zaległych rat pożyczki w kwocie 912 zł w terminie 7 dni od daty otrzymania pisma, które doręczono pozwanemu 29 stycznia 2019 r.

Dowody: pismo z dnia 21.01.2019 r. z potwierdzeniem odbioru - k. 53-57 akt

Pismem z 19 lutego 2019 roku powódka wypowiedziała pozwanemu umowę pożyczki z 30 dniowym okresem wypowiedzenia ze skutkiem natychmiastowej wymagalności wszystkich należności wynikających z umowy. Poinformowała też o wypełnieniu weksla in blanco i wezwała do wykupu weksla w terminie 30 dni pod rygorem skierowania sprawy na drogę sądową. Wskazała, że zadłużenie pozwanego wynosi 21.904,26 zł, w tym suma pozostałych do spłaty rat pożyczki na dzień wypowiedzenia umowy w kwocie 21.888 zł i odsetki umowne za opóźnienie w płatności rat w wysokości 16,26 zł. Powódka wezwała pozwanego do natychmiastowej zapłaty żądanej kwoty. Na taką kwotę powódka wypełniła weksel in blanco wskazując termin płatności na 21 marca 2019 r. Pismo z 19 lutego 2019 r. pozwany odebrał 25 lutego 2019 r.

Dowody: wypełniony weksel - k. 5 akt

pismo o wypowiedzeniu umowy pożyczki i wezwaniu do wykupu weksla - k. 6

akt

potwierdzenie nadania i odbioru pisma – k. 61-64 akt

Po wniesieniu pozwu pozwany nie uiścił żadnej kwoty (okoliczność niesporna, nadto karta rozliczeniowa – k. 42-43 akt).

Pozwany pracuje w piekarni i zarabia najniższą płacę krajową. Najmuje mieszkanie z rodzicami. Mieszka nadto z żoną i dwojgiem dzieci. Żona pozwanego nie pracuje, a otrzymuje świadczenie z powodu urlopu macierzyńskiego w kwocie 1000 zł miesięcznie. Rodzina otrzymuje świadczenie wychowawcze na dwoje dzieci. Za najem mieszkania i media (prąd i woda) pozwany płaci ok. 600 zł miesięcznie. Nadto za telefon od 80 do 160 zł miesięcznie. Za gaz płaci 54 zł miesięcznie.

Okoliczności bezsporne: wyjaśnienia pozwanego – k. 38 akt

Sąd zważył, co następuje:

Przedstawiony stan faktyczny ustalony został w oparciu o dokumenty złożone przez powódkę, które w ocenie Sądu nie budziły wątpliwości co do ich autentyczności i prawdziwości, wobec czego mogły stanowić wiarygodną podstawę ustaleń faktycznych. Przy wyrokowaniu Sąd wziął również pod uwagę wyjaśnienia pozwanego.

Zgodnie z art. 10 ustawy z dnia 28 kwietnia 1936 r. - Prawo wekslowe (tekst jednolity: Dz.U. z 2016 r. poz. 160) jeżeli weksel, niezupełny w chwili wystawienia, uzupełniony został niezgodnie z zawartym porozumieniem, nie można wobec posiadacza zasłaniać się zarzutem, że nie zastosowano się do tego porozumienia, chyba że posiadacz nabył weksel w złej wierze albo przy nabyciu dopuścił się rażącego niedbalstwa. Na tle tego przepisu dominuje pogląd, że w stosunku do pierwszego wekslobiorcy - będącego kontrahentem z porozumienia wekslowego - zarzut niezgodnego z porozumieniem uzupełnienia weksla może być podnoszony bez ograniczeń, w tym zakresie art. 10 Prawa wekslowego nie stosuje się. Art. 10 wyznacza natomiast granice skuteczności tego zarzutu względem dalszego nabywcy, który nabył weksel sposobami prawa wekslowego. Pozwany zakwestionowała prawidłowość wypełnienia weksla przez pożyczkodawcę, dlatego dla ustalenia zakresu odpowiedzialności pozwanego należało odwołać się do przepisów regulujących stosunek podstawowy (pożyczki).

Zgodnie z art. 720 § 1 k.c. przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości. Z tytułu udzielenia pożyczki pożyczkodawca może żądać wynagrodzenia w formie odsetek albo prowizji za korzystanie przez pożyczkobiorcę z jego środków finansowych. Użycie zwrotu ,,albo” oznacza alternatywę rozłączną. Nie można więc jednocześnie pobierać odsetek umownych i prowizji za korzystanie przez pożyczkobiorcę ze środków pożyczkodawcy.

W ocenie Sądu nie budziła wątpliwości kwestia ponoszenia odpowiedzialności przez pozwanego z tytułu niewywiązania się z umowy pożyczki z dnia 9 listopada 2018 roku, jak i zasadność wypowiedzenia umowy, albowiem w dniu sporządzenia wypowiedzenia pozwany posiadał zaległości w spłacie kilku rat. Sąd nie zakwestionował prawa powódki do pobrania opłaty przygotowawczej, albowiem takie opłaty są standardowo pobierane za wykonanie czynności związanych z udzieleniem pożyczki. Opłata określona w umowie zawartej między stronami nie była wygórowana.

Sąd zakwestionował natomiast prawo powódki do naliczenia i pobrania dodatkowego wynagrodzenia prowizyjnego w wysokiej kwocie 7.571 zł za udostepnienie pozwanemu środków pieniężnych oraz prawo do pobrania opłaty za tzw. Twój Pakiet w wysokości 1.300 zł. Za przygotowanie umowy pożyczki powódka pobrała bowiem opłatę przygotowawczą, a za udostępnienie pożyczkobiorcy środków pieniężnych odsetki umowne. Brak było podstaw do pobierania podwójnego wynagrodzenia za to samo.

W wielu podobnych sprawach toczących się przed tut. Sądem z powództwa (...) S.A. w B. o zwrot pożyczki zakwestionowano praktykę tej spółki pobierania na podstawie umów pożyczek dodatkowego wynagrodzenia prowizyjnego w wysokich kwotach, żądanego często obok odsetek umownych za udostępnienie środków pieniężnych, doliczonych do każdej raty. Zapis o tej prowizji uznano za zmierzający do obejścia przepisów o ochronie praw konsumentów oraz o odsetkach maksymalnych (ukryta lichwa). Stwierdzono, że takie działanie nie zasługuje na ochronę prawną, albowiem jest sprzeczne z dobrymi obyczajami i rażąco narusza interesy konsumentów, dlatego jest nieważne (art. 58 § 1 i 2 k.c.). Tak było m.in. w sprawach o następujących sygnaturach akt: I C 189/16, I C 2424/16, I C 285/17, I C 397/17, I C 398/17, I C 477/17, I C 501/17, I C 1100/17, I C 1244/17, I C 1595/17, I C 1707/17, I C 390/18, I C 1796/18, I C 1822/18, I C 1826/18, I C 2487/18, I C 2491/18, I C 2495/18, I C 2752/18, I C 2753/18, I C 1771/18, I C 2831/18 i I C 33/19.

Kwestią obciążania przez powódkę pożyczkobiorców zbyt wysokimi opłatami prowizyjnymi za udostepnienie na określony czas środków pieniężnych zajmował się też niejednokrotnie Sąd Okręgowy w Toruniu, w tym w sprawach o sygn. akt VIII Ca 563/17, VIII Ca 582/17 i VIII Ca 664/18, podzielając w swoich wyrokach stanowisko tut. Sądu o sprzeczności umów pożyczek w zakresie wynagrodzenia prowizyjnego z dobrymi obyczajami, zasadami współżycia społecznego i przepisami regulującymi wysokość odsetek maksymalnych. Sąd Okręgowy, odwołując się do wyroku Sądu Okręgowego w Warszawie – Sądu Ochrony Konkurencji i Konsumentów z dnia 27 kwietnia 2012 r. w sprawie XVII AmC 5533/11 (Legalis nr (...)), stwierdził, że niezależnie od uregulowań ustawy o kredycie konsumenckim dotyczących maksymalnej wysokości kosztów pozaodsetkowych, koszty te nie mogą stanowić dodatkowego źródła zysku przedsiębiorcy, powinny zatem być kształtowane w sposób zgodny z rzeczywistym kosztem dokonywanych czynności, w związku z którymi pozostają. W przywołanych sprawach Sąd Okręgowy w Toruniu stwierdził również, że wynagrodzenie prowizyjne zastrzegane w umowach stosowanych przez powódkę pozostaje oderwane od faktycznych kosztów przez nią poniesionych, w istocie nie stanowi więc ,,kosztu okołoodsetkowego”, te bowiem powinny być związane – zgodnie z zasadą ekwiwalentności świadczeń – z określonymi kosztami poniesionymi przez pożyczkodawcę w związku z udzieleniem pożyczki bądź usługami świadczonymi na rzecz pożyczkobiorcy. Sąd Rejonowy w Grudziądzu oraz Sąd Okręgowy w Toruniu wyraziły w przywołanych sprawach także pogląd, że wynagrodzenie prowizyjne to ukryta forma odsetek od pożyczonego kapitału, co prowadzi do obejścia przepisów regulujących instytucję odsetek maksymalnych.

W sprawach I C 501/17, I C 1244/17, I C 1595/17, I C 1796/18, I C 2487/18, I C 2753/18 i I C 33/19 tutejszy Sąd oraz w sprawie o sygn. akt VIII Ca 582/17 Sąd Okręgowy w Toruniu zakwestionowały zapis umowny stosowany przez powódkę w umowach pożyczkowych o wygórowanym wynagrodzeniu za usługę świadczoną w ramach tzw. (...), polegającą na możliwości odroczenia na wniosek konsumenta płatności kilku rat lub ich części (ze względu na brak ekwiwalentności świadczeń). W uzasadnieniu wyroku z dnia 15 listopada 2017 r. w sprawie VIII Ca 582/17 Sąd Okręgowy w Toruniu uznał postanowienia dotyczące usługi (...) za naruszające w sposób rażący interesy pożyczkobiorcy, sprzeczne z dobrymi obyczajami i prowadzące do obejścia bezwzględnie obowiązujących przepisów prawa, zwłaszcza dotyczących odsetek maksymalnych i jako takie, za niewiążące konsumenta (art. 58 § 1 i 2 k.c., art. 359 § 2 ¹ k.c. oraz art. 385 ¹ § 1 k.c.).

Wskazać też należy, że w decyzji nr (...) z dnia 3 czerwca 2015 r. Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów Delegatura w K. uznał za praktykę naruszającą zbiorowe interesy konsumentów działania pożyczkodawcy polegające na stosowaniu opłaty, której wysokość nie odpowiada wartości świadczeń realizowanych w ramach tej opłaty. W uzasadnieniu tej decyzji stwierdzono, że sprzeczne z dobrym obyczajem jest naruszenie ekwiwalentności świadczeń przy stosowaniu wobec konsumentów opłaty, której wysokość nie odpowiada wartości świadczeń realizowanych w ramach tej opłaty, co godziło w ich słuszny interes. Identyczną decyzję wobec (...) Sp. z o.o. w B. wydał Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów Delegatura w K. w dniu 30 grudnia 2015 r. w sprawie (...) (...) w zakresie opłaty przygotowawczej. Zarzuty w niej zawarte wobec pożyczkodawcy można jednak odnieść również do wynagrodzenia prowizyjnego oraz opłaty za tzw. Twój Pakiet.

Ze względu na to, że wynagrodzenie prowizyjne w kwocie 7.571 zł zostało naliczone za to samo, za co należą się powódce odsetki umowne od udzielonej pożyczki, a nadto nie określono w umowie żadnych kryteriów ustalenia tak wygórowanej prowizji, Sąd uznał, że brak jest podstaw do jej zasądzenia. Do identycznego wniosku doszedł Sąd w przypadku wygórowanego wynagrodzenia za usługę świadczoną w ramach tzw. (...), polegającą na możliwości odroczenia na wniosek konsumenta płatności dwóch rat lub czasowego obniżenia o 50% maksymalnie czterech rat. Kwota 1.300 zł jest nieproporcjonalna do usługi oferowanej przez pożyczkodawcę, albowiem nawet w przypadku skorzystania z tej usługi, klient i tak miał spłacić całą pożyczkę. Opisana usługa nie była więc ekwiwalentna do wskazanego wynagrodzenia.

W konsekwencji na podstawie art. 720 § 1 k.c., art. 58 § 1 i 2 k.c., art. 359 § 2 ¹ k.c. oraz art. 385 ¹ § 1 k.c. Sąd uznał roszczenie powódki wskazane w pozwie za uzasadnione jedynie w wysokości 9.696,21 zł (żądana w pozwie kwota minus kwota 7.571 zł jako nienależne wynagrodzenie prowizyjne, minus 1.300 zł – nienależna (nieekwiwalentna) opłata za usługę pod nazwą (...) i minus 3.337,05 zł – naliczone odsetki umowne (kapitałowe) po wypowiedzeniu umowy. W zakresie żądania zapłaty pozostałej należności głównej powództwo podlegało oddaleniu ze względu na uznanie za nieważne postanowień umowy dotyczących wynagrodzenia prowizyjnego i opłaty za tzw. Twój pakiet (art. 58 § 1 i 2 k.c., art. 359 § 2 ¹ k.c. oraz art. 385 ¹ § 1 k.c.).

Odsetki umowne za opóźnienie, naliczone z tytułu braku spłaty rat w terminie za każdy dzień zwłoki (16,26 zł) oraz dalsze odsetki ustawowe za opóźnienie od należnej powódce kwoty 9.696,21 zł od dnia następnego po upływie terminu 30 dni od doręczenia pozwanemu pisma z dnia 19 lutego 2019 r. do dnia wyrokowania, zasądzono na podstawie art. 481 § 1 i 2 k.c. i art. 482 § 1 k.c. oraz pkt 4.1. części C umowy pożyczki. Brak było podstaw do zasądzenia odsetek umownych za okres po 27 marca 2019 r., albowiem od tego czasu powódka naliczyła odsetki ustawowe za opóźnienie od kwoty przyznanej przez Sąd. Brak było również podstaw do zasądzenia tych ostatnich odsetek za okres przed upływem 30 dni od daty doręczenia wypowiedzenia umowy pożyczki, tj. za okres od 22 marca 2019 r. do 27 marca 2019 r.

W ocenie Sądu pozwany zasługuje na skorzystanie z dobrodziejstwa rozłożenia zasądzonej należności na raty (art. 320 k.p.c.). Pozwany nie spłacił pożyczki, gdyż stracił pracę, miał załamanie nerwowe i popadł w spiralę zadłużenia. Są to okoliczności niezależne od pozwanego. Pozwany utrzymuje się obecnie z rodziną z najniższego wynagrodzenia i świadczeń wychowawczych, z czego spłaca inne zadłużenia. Nie stać go więc obecnie na spłatę całego zadłużenia z umowy pożyczki z dnia 9 listopada 2018 r. W ocenie Sądu narażenie pozwanego na egzekucję całej zasądzonej należności pogorszyłoby jego - i tak trudną - sytuację finansową. Z tych względów zachodziła podstawa do rozłożenia zasądzonego świadczenia na raty, których wysokość określono zgodnie z prośbą pozwanego, uwzględniając jego obecną sytuację majątkową i rodzinną. Rozłożenie świadczenia na raty daje większe prawdopodobieństwo dobrowolnej spłaty długu przez pozwanego. Przymusowa egzekucja z jego majątku w obecnej sytuacji byłaby co najmniej częściowo bezskuteczna.

Zgodnie z uchwałą Sądu Najwyższego z dnia 15 grudnia 2006 r., III CZP 126/06 (OSNC 2007, nr 10, poz. 147) rozłożenie zasądzonego świadczenia na raty na podstawie art. 320 k.p.c. ma ten skutek - wskazany już w uchwale składu siedmiu sędziów Sądu Najwyższego z dnia 22 września 1970 r., III PZP 11/70 (OSNCP 1971, nr 4, poz. 61) - że wierzycielowi nie przysługują odsetki od ratalnych świadczeń za okres od daty wyroku do daty płatności poszczególnych rat. Z tego względu odsetki zasądzono jedynie do dnia wyrokowania i na wypadek opóźnienia w płatności rat (art. 481 § 1 i 2 k.c. i art. 482 § 1 k.c.), a powództwo o zapłatę odsetek za okres od wyrokowania do dnia płatności poszczególnych rat zostało oddalone.

O kosztach procesu w punkcie 4 (czwartym) sentencji wyroku orzeczono na podstawie art. 98 § 1 i 3 k.p.c. w zw. z art. 99 k.p.c., zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik procesu. Powódka wygrała sprawę w 44,27 % (9.696,21 zł/21.904,26 zł), ponosząc koszty procesu w łącznej wysokości 4.713 zł z tytułu: opłaty sądowej od pozwu w kwocie 1.096 zł, opłaty skarbowej od pełnomocnictwa procesowego – 17 zł i wynagrodzenia pełnomocnika będącego radcą prawnym w wysokości 3.600,00 zł (§ 2 pkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych – Dz.U. z 2018 r. poz. 265). Należał jej się zatem od pozwanego zwrot kwoty 2.086,45 zł. Pozwany nie poniósł bowiem żadnych kosztów procesu.