Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 19 listopada 2019 r.

Sąd Okręgowy w Bydgoszczy VI Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący Sędzia Janusz Madej

Protokolant – st. sekr. sądowy Dorota Hańc

po rozpoznaniu w dniu 19 listopada 2019 r. w Bydgoszczy na rozprawie

odwołania: B. C.

od decyzji : Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w B.

z dnia 29 kwietnia 2019 r., znak: (...)

w sprawie: B. C.

przeciwko: Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w B.

o ponowne ustalenie wysokości emerytury

zmienia zaskarżoną decyzję w ten sposób, że zobowiązuje Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B. do ponownego ustalenia wysokości emerytury ubezpieczonej B. C. z pominięciem art. 25 ust. 1b ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych ( t.j. Dz. U. z 2018 r., poz. 1270 ).

Sędzia Janusz Madej

VI U 2007/19

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 29 kwietnia 2019 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych, w związku ze skargą B. C. o wznowienie postępowania z dnia 23 kwietnia 2019 r., na podstawie art. 151 § 2 w zw. z art. 146 § 1 Ustawy Kodeks postępowania administracyjnego odmówił uchylenia decyzji z dnia 18 marca 2013 r. znak (...) i stwierdził wydanie tej decyzji z naruszeniem prawa. W uzasadnieniu tej decyzji organ rentowy wskazał, iż zgodnie z art. 146 § 1 k.p.a. uchylenie decyzji z powodu orzeczenia przez Trybunał Konstytucyjny niezgodności aktu normatywnego z Konstytucją, na podstawie którego została wydana decyzja nie może nastąpić, jeżeli od dnia doręczenia decyzji upłynęło 5 lat. W takim przypadku zgodnie z art. 151 § 2 k.p.a. organ administracji publicznej ogranicza się do stwierdzenia wydania zaskarżonej decyzji z naruszeniem prawa oraz wskazuje okoliczności, z powodu których nie uchylił tej decyzji. Organ rentowy wskazał w związku z tym, że skoro od dnia doręczenia zaskarżonej decyzji z dnia 18 marca 2013 r. upłynęło 5 lat, nie jest więc możliwe jej uchylenie i dlatego orzekł jak w sentencji wymienionej wyżej decyzji z dnia 29 kwietnia 2019 r. Odwołanie od tej decyzji wniosła ubezpieczona B. C., domagając się zmiany tej decyzji poprzez przyznanie jej prawa do emerytury w należnej wysokości po wcześniejszym ponownym jej przeliczeniu, wypłatę wyrównań płaconych dotychczas emerytur, a w przypadku niekorzystnego dla niej rozstrzygnięcia ze względu na charakter sprawy, to jest brak odpowiednich przepisów prawnych skutkujących wydaniem decyzji odmownej o nieobciążanie ubezpieczonej kosztami postępowania. W uzasadnieniu odwołania ubezpieczona powoływała się na wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 6 marca 2019 r., którym to wyrokiem Trybunał Konstytucyjny orzekł o niezgodności w stosunku do ubezpieczonej..., w stosunku do kobiet urodzonych w 1953 roku, które przed..., art. 25 ustępu 1b Ustawy z 17 grudnia o emeryturach..., 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, które przed 1 stycznia nabyły prawo do emerytury na podstawie artykułu 46 tej Ustawy. Ubezpieczona podnosiła, że wyrok Trybunału Konstytucyjnego dotyczy jej bezpośrednio, albowiem na podstawie niezgodnego z Konstytucją przepisu potrącono z jej kapitału początkowego wypłacone wcześniej emerytury, przez co w decyzji z dnia 18 marca 2013 r. została jej naliczona znacznie niższa emerytura. Składając swoje odwołanie liczyła ona..., liczy ona na wydanie przez ustawodawcę do czasu wydania orzeczenia przepisów, które umożliwią wykonanie wyroku Trybunału Konstytucyjnego i uwzględnienie jej żądania. W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wnosił o oddalenie odwołania, powołując argumentację przedstawioną w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji. Sąd Okręgowy ustalił i rozważył, co następuje. Ubezpieczona B. C., urodzona (...), uprawniona była od dnia 1 marca 2008 r. do emerytury przyznanej jej decyzją ZUS Oddział w B. z 27 marca 2008 r. na podstawie art. 46 Ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych Tekst jednolity Dziennik Ustaw z 2018 r. pozycja 1270 ze zmianami określonej w dalszych rozważaniach jako Ustawa emerytalna. W dniu 31 stycznia 2013 r. ubezpieczona złożyła wniosek o przyznanie jej na podstawie art. 24 Ustawy emerytalnej świadczenia emerytalnego. Decyzją z dnia 18 marca 2013 r. (...) Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B. przyznał ubezpieczonej emeryturę od dnia (...) r., to jest od dnia osiągnięcia przez ubezpieczoną wieku emerytalnego. Wyrokiem z dnia 6 marca 2019 r. sygn. akt P 20/16 Trybunał Konstytucyjny orzekł, iż art. 25 ustęp 1b Ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych w brzmieniu obwiązującym do 30 września 2017 r. w zakresie, w jakim dotyczy urodzonych w 1953 r. kobiet, które przed 1 stycznia 2013 r. nabyły prawo do emerytury na podstawie art. 46 tej Ustawy jest niezgodny z art. 2 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej. Powołując się na powyższy wyrok Trybunału Konstytucyjnego ubezpieczona w dniu 23 kwietnia 2019 r. złożyła w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych Oddziale w B. pismo, w którym na podstawie art. 45a k.p.a. wniosła skargę o wznowienie postępowania i uchylenie decyzji o przyznaniu emerytury i jej obliczeniu z uwzględnieniem art. 25 ustępu 1b Ustawy o emeryturach i rentach z FUS oraz jak również wniosła o wydanie nowej decyzji, w której emerytura zostałaby obliczona bez zastosowania wyżej wskazanego przepisu. Postanowieniem z dnia 29 kwietnia 2019 r. wydanym na podstawie art. 149 § 1 k.p.a. w związku z art. 123 Ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych organ rentowy po rozpatrzeniu wniosku ubezpieczonej, pisma ubezpieczonej z 23 kwietnia 2019 r. wznowił postępowanie w sprawie zakończonej decyzją ostateczną z dnia 18 marca 2013 r., a następnie także w dniu 29 kwietnia 2019 r. wydał zaskarżoną odwołaniem ubezpieczonej decyzję. Podkreślić także należy w tym miejscu, iż jak wynika z decyzji z dnia 18 marca 2013 r., przyznającej ubezpieczonej emeryturę z powszechnym wiekiem emerytalnym, podstawa obliczenia tej emerytury została pomniejszona o kwoty pobranej przez..., pobranych przez ubezpieczoną wcześniej emerytur zgodnie z art. 25 ustępem 1b. Oceniając zgodność z prawem zaskarżonej w niniejszej sprawie decyzji z dnia 29 kwietnia 2019 r. Sąd Okręgowy wskazuje w pierwszej kolejności, iż Zakład Ubezpieczeń Społecznych jako państwowa jednostka organizacyjna uprawniona do wydawania decyzji w indywidualnych sprawach dotyczących m.in. ustalania uprawnień do świadczeń z ubezpieczeń społecznych i ich wymiaru - art. 66 ustęp 1 w związku z art. 83 ustępem 1 punktem 4 i punktem 5 Ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych tekst jednolity Dz. U. z 2019 r. poz. 300 ze zmianami, powinien działać zgodnie z zasadami legalności, praworządności oraz zasadą wyważania interesu społecznego i słusznego interesu obywateli wskazywanymi w art. 6 i 7 k.p.a. Przepisy te nakazują organom administracji podejmowanie wszelkich kroków niezbędnych do dokładnego wyjaśnienia stanu faktycznego sprawy, zasada prawdy obiektywnej. Przypomnieć także należy przepis art. 8 § 1 k.p.a., zgodnie z którym organy administracji publicznej prowadzą postępowanie w sposób budzący zaufanie jego uczestników do władzy publicznej, kierując się zasadami proporcjonalności, bezstronności i równego traktowania. W postępowaniu sądowym wszczętym w wyniku wniesienia przez ubezpieczonego odwołania od decyzji organu rentowego wydanej w indywidualnej sprawie z zakresu ubezpieczeń społecznych, Sąd Ubezpieczeń Społecznych nie może, co do zasady, kontrolować przestrzegania przez organ rentowy przepisów Kodeksu postępowania administracyjnego, albowiem sprawa taka jest sprawą cywilną podlegającą rozstrzygnięciu merytorycznemu według przepisów prawa materialnego właściwych dla zgłoszonego w odwołaniu i we wniosku roszczenia. W wyroku z dnia 18 grudnia 2018 r. III UK 433/17 Sąd Najwyższy wskazał, iż przedmiotem rozpoznania w sprawie z odwołania od decyzji organu rentowego zasadniczo nie jest zgodność z prawem decyzji organu rentowego, lecz prawo, roszczenie lub obowiązek skarżącego, o którym organ rentowy rozstrzygnął w zaskarżonej decyzji. Kompetencje Sądu powszechnego w sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych nie mają charakteru kompetencji ściśle kontrolnych, w których zasadniczym lub wyłącznym kryterium oceny jest zgodność z prawem decyzji organu rentowego, co jest zasadą kontroli decyzji administracyjnych wykonywanej przez Sądy administracyjne, lecz mają one charakter merytoryczny, nakierowany na rozstrzygnięcie o prawach, obowiązkach lub roszczeniach adresata decyzji. W zgłoszonym przez ubezpieczoną w odwołaniu oraz w poprzedzającym to odwołanie wniosku z dnia 23 kwietnia 2019 r. żądanie nie ograniczało się do wznowienia postępowania administracyjnego na podstawie art. 145a § 1 i § 2 k.p.a., lecz obejmowało również żądanie ponownego ustalenia wysokości emerytury z pominięciem niekonstytucyjnego w stosunku do ubezpieczonej przepisu art. 25 ustępu 1b Ustawy emerytalnej w brzmieniu obowiązującym do 30 września 2017 r. W Uchwale składu siedmiu sędziów z dnia 10 czerwca 2011 r. III UZP 1/11 Lex nr 842889 wydanej w sprawie o zbliżonym stanie faktycznym do stanu faktycznego niniejszej sprawy, w obu tych sprawach wystąpił wspólny element stanów faktycznych, wydane zostały wyroki Trybunału Konstytucyjnego uznające konkretne unormowania za niezgodne z Konstytucją. Sąd Najwyższy wskazał, że ponowne ustalenie prawa do świadczeń lub ich wysokości w trybie artykułu 114 ust. 1 Ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych nie wymaga wydania przez organ rentowy postanowienia o wznowieniu postępowania na podstawie art. 149 § 1 k.p.a., wymaga natomiast zawiadomienia stron o wszczęciu postępowania na podstawie art. 61 § 4 k.p.a. w związku z artykułem 124 Ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. W uzasadnieniu tej uchwały Sąd Najwyższy wskazał, iż: "Ustawodawca w artykule 114 ust. 1 Ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych wyposażył organ rentowy w uprawnienia do ponownego ustalania prawa do świadczeń lub ich wysokości na wniosek osoby zainteresowanej lub z urzędu, jeżeli po uprawomocnieniu się decyzji w sprawie świadczeń zostaną przedłożone nowe dowody lub ujawnione okoliczności istniejące przed wydaniem tej decyzji, które mają wpływ na prawo do świadczeń lub na ich wysokość. Ustawodawca nie używa w omawianym przepisie terminu "wznowienie postępowania", chociaż wskazane podstawy ponownego ustalania prawa do świadczeń, inaczej decyzji ostatecznej w rozumieniu k.p.a., odpowiadają przyczynie wznowienia postępowania administracyjnego z art. 145 § 1 pkt. 5 k.p.a. Uregulowanie z art. 114 zbliżone jest do rozwiązań przyjętych w przepisach art. 83a ust. 1 i 3 Ustawy z dnia z 13 października 1998 r. o systemie Ubezpieczeń Społecznych, z tym że przepis ten w ust. 2 wyraźnie przewiduje, że decyzje zakładu, od których nie zostało wniesione odwołanie do właściwego Sądu, mogą być z urzędu przez zakład uchylone, zmienione lub unieważnione na zasadach określonych w przepisach k.p.a. Mimo takiego uregulowania Sąd Najwyższy w uchwale składu 7 sędziów z dnia 23 marca 2011 r. I UZP 3/10 biuletyn SN 2011 r. nr 3 pozycja 25, mającej moc zasady prawnej przyjął, że od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych wydanej na podstawie art. 83a ustęp 2 Ustawy o systemie Ubezpieczeń Społecznych w przedmiocie nieważności decyzji przysługuje odwołanie do właściwego Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych. Ponadto wydanie lub niewydanie przez organ rentowy na podstawie artykułu 149 § 1 k.p.a. postanowienia o wznowieniu postępowania dotyczącego ponownego ustalenia prawa do świadczeń lub ich wysokości w oparciu o art. 114 ustęp 1 Ustawy o emeryturach i rentach z FUS, podobnie w oparciu o art. 83a Ustawy o systemie Ubezpieczeń Społecznych, jest prawnie indyferentny w postępowaniu sądowym wszczętym przed Sądem Ubezpieczeń Społecznych w wyniku wniesienia odwołania od decyzji organu rentowego wydanej na podstawie artykułu 114 ust. 1 Ustawy o emeryturach i rentach z FUS. W orzecznictwie Sądu Najwyższego przyjmuje się, że naruszenie przepisów k.p.a. nie stanowi przesłanki wzruszenia decyzji przez Sąd Ubezpieczeń Społecznych, co oznacza, że przepisy k.p.a. nie są przez ten Sąd stosowane. Za stanowiskiem, że ponowne ustalenie prawa do świadczeń lub ich wysokości w trybie art. 114 ust. 1 Ustawy o emeryturach i rentach z FUS nie wymaga wydania przez organ rentowy postanowienia o wznowieniu postępowania na podstawie artykułu 149 § 1 k.p.a. przemawiają też motywy uchwały Sądu Najwyższego z dnia 13 grudnia 2005 r. II UZP 15/05 OSNP 2006 r. nr 17, 18 poz. 176. W uchwale tej odnośnie do zbliżonego do art. 114 ust. 1 Ustawy o emeryturach i rentach z FUS rozwiązania w art. 83a ust. 1 Ustawy o systemie Ubezpieczeń Społecznych przyjęto, że przepisy o ponownym rozpoznaniu (nie o wznowieniu postępowania) stanowią leges speciales w zakresie, w jakim wznowienie postępowania regulowane jest przez k.p.a. Instytucja ponownego rozpoznania uprawnień, którą w odróżnieniu od wznowienia postępowania posługuje się ustawodawca tylko w odniesieniu do postępowania przed organem ubezpieczeń społecznych i to bez względu na to, czy okoliczności powodujące takie rozpoznanie sprawy wystąpiły przed rozstrzygnięciem sprawy, czy po jej rozstrzygnięciu, została wprowadzona zamiast wznowienia postępowania administracyjnego. Poruszony druk sejmowy nr 700/02. Projektodawca zmian w Ustawie o systemie Ubezpieczeń Społecznych zwrócił uwagę, że stosowanie przepisów k.p.a. art. 123 w sytuacjach, w których przewidują one podjęcie działań przez organ wyższego stopnia (wznowienie postępowania, uchylenie decyzji, uznanie decyzji za nieważną, czy zażalenie na postanowienie) nie jest możliwe przy jednoinstancyjnej organizacji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, w związku z tym dodane przepisy art. 83a-83c Ustawy o systemie Ubezpieczeń Społecznych mają rozstrzygać te wątpliwości w sposób analogiczny, jak to jest przyjęte w Ustawie o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych przy uszanowaniu zasady, że "każda decyzja Zakładu Ubezpieczeń Społecznych kończąca postępowanie podlega kontroli sądowej, a w sprawach, w których zmiany w decyzjach są zgodne z interesem zainteresowanego tryb postępowania musi być maksymalnie uproszczony". Ten sam kierunek wykładni przedstawiony został także od wyroku Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 25 września 2013 r. III AUa 1750/12 LEX numer 1386109, w którym wskazano, że w decyzji emerytalno-rentowej w toku instancji administracyjnej nie przysługuje żaden środek odwoławczy, dlatego tę decyzję w rozumieniu k.p.a...

[Powód B. C. 00:25:23.164]

Przepraszam bardzo.

[Sędzia Przewodniczący Janusz Madej 00:25:24.164]

Mają charakter ostateczny od daty wydania artykułu 16 § 2 k.p.a. Wznowienie postępowania administracyjnego na podstawie art. 145 k.p.a. dotyczy decyzji "ostatecznych", jak wyraźnie stanowi ten przepis, dlatego artykuł 145a k.p.a. nigdy nie może być podstawą nadzwyczajnej weryfikacji prawomocnej decyzji emerytalno-rentowych. Podstawą wzruszenia takiej prawomocnej decyzji może być tylko art. 114 Ustawy o emeryturach i rentach z FUS. W art. 145a k.p.a. przewiduje się możliwość wznowienia postępowania, gdy organ orzekł decyzję na podstawie niekonstytucyjnej normy prawnej uznanej przez Trybunał za niezgodną z Konstytucją. Nie ma takiej wyraźnej podstawy do wzruszenia decyzji emerytalno-rentowej, która uprawomocniła się wskutek niewniesienia od niej odwołania. Jeżeli odwołanie wniesiono i Sąd orzekł na podstawie niekonstytucyjnej normy, to sytuacja jest jasna. Wznowienie postępowania sądowego przewidziane jest w artykule 401 ze znaczkiem prim kpc. W orzecznictwie powszechnym przyjmuje się jednolicie, że pod pojęciem "okoliczności istniejących przed wydaniem decyzji", o których mowa w art. 114 ust. 1 Ustawy emerytalnej rozumieć należy też niezgodność z Konstytucją danej normy prawnej, która stanowiła podstawę wydania decyzji. Patrz też Renata Babińska [f 00:27:04.376] "Wzruszalność prawomocnych decyzji rentowych" 2007 r. W trybie artykułu 114 ust. 1 wyżej wymienionej ustawy istnieje więc możliwość wzruszenia przez organy rentowe na wniosek lub z urzędu decyzji wydanych w sprawach emerytalnych i rentowych, także w razie późniejszego uznania niezgodności z Konstytucją danej normy prawnej. Dlatego wniesienie ponownego wniosku po uprawomocnieniu się decyzji w zwykły sposób powinno uzasadniać badanie pod kątem przesłanek z art. 114 Ustawy emerytalnej. W wyniku zastosowania instytucji ponownego ustalania prawa do emerytur i rent następuje nadzwyczajna kontynuacja postępowania w tej samie sprawie. Wzruszalność prawomocnych decyzji uregulowana jest odrębnie w Ustawie o emeryturach i rentach z FUS, niż w k.p.a. Wzruszalność na gruncie artykułu 114 ustawy "to szczególny sposób pozbawiania skutków prawnych prawomocnych decyzji emerytalno-rentowych niweczący skutki obiektywnie wadliwych decyzji z mocą wsteczną". Powołując powyższe obszerne fragmenty uzasadnień wskazanych wyżej orzeczeń Sądu Najwyższego i Sądu Apelacyjnego w Łodzi, Sąd Okręgowy wskazuje, iż w pełni podziela przedstawiony w tych judykatach kierunek wykładni, zgodnie z którym właściwym trybem postępowania, który powinien zastosować pozwany organ rentowy przy rozpoznaniu wniosku ubezpieczonej B. C. jest tryb przewidziany w art. 114 ust. 1 Ustawy emerytalnej. Zaznaczyć przy tym należy, iż wniosek ubezpieczonej z dnia 23 kwietnia 2019 r., w którym powoływała się ona na wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 6 marca 2019 r. organ rentowy powinien rozpoznać w takim trybie, który skutecznie usuwa z obrotu prawnego decyzję emerytalną opartą na niekonstytucyjnym wobec powódki przepisie art. 25 ustępu 1b Ustawy emerytalnej w brzmieniu obwiązującym do 30 września 2017 r. Zaskarżona decyzja oparta została na przepisach k.p.a., w szczególności artykule 146 paragraf 1 k.p.a., w związku z artykułem 151 § 2 k.p.a. i nie doprowadziła do wyżej wskazanego skutku prawnego, co w konsekwencji osłabiało moc wiążącą wyroku Trybunału Konstytucyjnego. Sąd Okręgowy nie może tego rodzaju stanowiska organu rentowego zaakceptować. Dodatkowo podkreślić w tym miejscu należy, iż wniosek ubezpieczonej organ rentowy powinien rozpoznać kompleksowo, także co do żądania wydania nowej decyzji, w której emerytura została obliczona na nowo z pominięciem tej regulacji normatywnej, która została uznana wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego z dnia 6 marca 2019 r. za niezgodną z ustawą zasadniczą, czyli z pominięciem art. 25 ust. 1b Ustawy emerytalnej w brzmieniu obwiązującym do 30 września 2017 r. Zwrócić też należy uwagę, iż w końcowym fragmencie uzasadnienia wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 6 marca 2019 r., na który powoływała się skarżąca wskazano, iż: "Prawo sanacji konstytucyjności może być zrealizowane w dwojakim trybie. Postępowania zakończonego wydaniem wyroku przez Sądy Pracy i Ubezpieczeń Społecznych mogą być wznowione na podstawie art. 401 ze znaczkiem 1 Ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. k.p.c. Natomiast osobom, które nie odwołały się od decyzji wydanych przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych przysługuje wznowienie postępowania na podstawie art. 145a Ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. k.p.a. Wznowienie postępowania w tym kontekście oznacza prawo do skorzystania ze środków proceduralnych zmierzających do wydania w zakończonej sprawie nowego rozstrzygnięcia opartego na stanie prawnym ukształtowanym po wejściu w życie wyroku trybunału (poruszony wyrok TK z 7 września 2006 r. sygn. akt SK 60/05 OTK ZU numer 8/A/2006 pozycja 106). Wskazane wyżej przepisy dotyczące wznowienia postępowania kontynuuje Trybunał Konstytucyjny w cytowanym fragmencie uzasadnienia powołanego wyżej wyroku nie uwzględniają jednak specyficznej sytuacji związanej z obowiązkiem sanacji konstytucyjności w sprawach dotyczących emerytur kobiet, które przed 1 stycznia 2013 r. nabyły prawo do emerytury na podstawie art. 46 ustawy o FUS, pozostawiają tym samym znaczny margines dowolności organom i Sądom w ocenie i rozstrzygnięciu następstw wyroku TK w konkretnych wypadkach", koniec cytatu, zamknięty cudzysłów. Korzystając z powyższego uprawnienia Sąd Okręgowy opiera się przy rozstrzyganiu w niniejszej sprawie na tym kierunku orzecznictwa, który pozwala na, jak najszybszą sanację niekonstytucyjnego wobec powódki stanu prawnego ukształtowanego zakwestionowanym przez Trybunał Konstytucyjny przepisem prawa materialnego art. 25 ustęp 1b ustawy emerytalnej, art. 25 ustęp 1b ustawy emerytalnej. W szczególności wspomnieć w tym miejscu należy również o wyroku Sądu Okręgowego w Łomży z dnia 23 czerwca 2019 r. sygn. akt VI U 2003/19 LEX nr 268920 w uzasadnieniu, którego stwierdzono m.in., iż początek cytatu "postępowanie w sprawach z zakresu Ubezpieczeń Społecznych jest odformalizowane, również odczytywanie treści decyzji organu rentowego nie powinno odbywać się w sposób formalistyczny, ważny jest przedmiot rozstrzygnięcia, a nie jego brzmienie. Organ rentowy jest autonomiczny w rozpoznawaniu wniosku tak jak i Sąd rozpoznający odwołanie. Zasadniczym celem postępowania sądowego jest jednak merytoryczne rozstrzygnięcie o żądaniach strony, co do których powstał spór. Tak wyrok SN z 10 maja 1996 r. II URN 1/96. Funkcja kontrolna Sądu ograniczona jest wyłącznie do materialno-prawnej oceny legalności decyzji, a funkcja rozpoznawcza jest zdeterminowana przedmiotem i zakresem decyzji, choć funkcja ta zawiera w sobie element odrębności i niezależności od wcześniejszego rozstrzygnięcia organu rentowego. Nie budzi zasadniczo wątpliwości, że w sprawie z odwołania od decyzji organu rentowego treść tej decyzji wyznacza przedmiot i zakres rozpoznania Sądu, a Sąd uwzględniając odwołanie zmienia decyzję i orzeka o istocie sprawy, art. 477 ze znaczkiem 14 § 2 k.p.c. Przy czym przepisy nie określają sposobu zmiany decyzji, z całą pewnością jednak istota sprawy zależy od wniosku ubezpieczonego. W pewnych wypadkach jednak Sąd może rozpoznać merytorycznie żądanie wnioskodawcy, mimo, że decyzja organu rentowego z tym żądaniem nie koresponduje. W orzecznictwie przyjmuje się, że w przypadku rozminięcia się wniosku ubezpieczonego inicjującego postępowanie i rozstrzygnięcia organu rentowego decydujące znaczenie należy nadać żądaniu wnioskodawcy, tak wyrok SN z 2 października 2008 r. I UK 88/08, wyrok SN z 11 grudnia 2013 r. III UK 15/13, wyrok SA w Szczecinie z 3 lipca 2013 r. III AUa 330/13, wyroku SA w Białymstoku z 7 maja 2013 r. III AUa 1129/12. Jeśli żądanie ubezpieczonego wadliwie zostanie ocenione przez organ rentowy to Sąd zobowiązany jest rozważyć wszelkie podstawy prawne mogące mieć zastosowanie w stanie faktycznym sprawy. Wadliwość oceny żądania przez organ rentowy nie może ubezpieczonemu uniemożliwiać dochodzenia swych racji przed Sądem, wyrok SN z 2000, wyrok SN z 28 czerwca 2016 r. I UZ 11/16. Nadto orzecznictwo sądowe dopuszcza możliwość uwzględnienia przez Sąd okoliczności niebędących przedmiotem decyzji organu rentowego, gdy podstawa faktyczna wyroku dotyczy okoliczności pewnych (wyroki SN z 4 lipca 2000 roku II UK 55/00, z dnia 18 kwietnia 2001 roku II UKN 335/00, z 20 maja 2004 r. II UK 395/03). Wydanie w takiej sytuacji wyroku prowadzi do swoistego skrócenia procedury i eliminuje konieczność dodatkowych działań wnioskodawcy, np. złożenia kolejnego wniosku, czy też np. odwołania na niewydanie decyzji", koniec cytatu, zamknięty cudzysłów. Sąd Okręgowy w Łomży wskazywał także w cytowanym wyroku, iż kolejnym argumentem przemawiającym za możliwością orzekania, co do istoty sprawy, Sąd Okręgowy w Łomży wskazywał także w cytowanym wyroku, iż początek cytatu cudzysłów „kolejnym argumentem przemawiającym za możliwością orzekania, co do istoty sprawy w sytuacji, gdy zaskarżona decyzja w sposób niekompletny rozstrzyga o wniosku ubezpieczonego jest treść art. 477 ze znaczkiem 14 § 3 k.p.c. Otóż w sytuacji, gdy organ rentowy nie wyda decyzji i odwołanie wniesiono w związku z tym Sąd uwzględniając odwołanie zawsze ma możliwość orzeczenia, co do istoty sprawy, czyli odnosi się wyłącznie do wniosku ubezpieczonego i żądań w nim zgłoszonych, bo decyzji organu ren..., bo decyzji organu rentowego nie ma. Jasne jest, że przepisy k.p.c. swoją regulacją obejmują oczywiste sytuacje faktyczne, czyli wydanie decyzji przez organ rentowy prawidłowej lub nieprawidłowej, bądź nie wydanie decyzji. Przepisy k.p.c. nie przewidują przypadku, gdy, gdy decyzja jest wydana, ale nie koresponduje z wnioskiem złożonym w organie rentowym. Należy to traktować, jako lukę prawną i przez analogię zastosować regulację i z art. 477 ze, ze znaczkiem 14 § 3 k.p.c. i art. 477 ze znaczkiem 14 § 2 k.p.c. Wydaje się to być szczególny, wydaje się to być konieczne szczególnie w sytuacji, gdy organ rentowy wydał decyzję opartą wyłącznie o przepisy proceduralne np. k.p.a. i nie rozstrzygnął merytorycznie pozytywnie, czy ni..., czy negatywnie o żądaniu strony, która przecież zgłosiła takie żądanie, tu o przeliczenie świadczenia" koniec cytatu. Przypomnieć w tym miejscu należy, iż przepisy art. 114 Ustawy o emeryturach i rentach z FUS przewidują znacznie mniej sformalizowane przesłanki uchylenia lub zmiany decyzji i ponownego ustalenia prawa do świadczeń lub ich wysokości od tych, które określone zostały w przepisach k.p.a. wskazanych, jako podstawa prawna zaskarżonej w niniejszej sprawie decyzji. Wynika to z unormowania artykułu 114-go ustępu 1f, który wyłącza stosowanie ustępu 1e między innymi w przypadku, gdy w wyniku uchylenia lub zmiany decyzji z przyty..., z przyczyn wskazanych w art. 114-ym ustępie 1-ym osoba zainteresowana nabędzie prawo do świadczenia lub świadczenie w wyższej wysokości. Nie mają, bowiem wówczas zastosowania terminy ustanowione w art. 114-ym ustępie 1e ustawy emerytalnej po upływie, których nie może już nastąpić uchylenie lub zmiana decyzji, o której mowa w ustępie 1-ym art. 114-go. Konieczność zastosowania w niniejszej sprawie tego przepisu wynika z faktu, iż w ubezpieczeniach społecznych regułą jest kształtowanie sfery prawnej ubezpieczonych i instytucji ubezpieczeniowej z mocy prawa art. 100 ustawy emerytalnej, zatem zadaniem organu rentowego jest jedynie ustalenie, że zostały spełnione warunki nabycia prawa do świadczenia i jego wysokości, a następnie ich konkretyzacja w formie decyzji. Jak trafnie zwrócił uwagę Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 17 sierpnia 2016 r. I UK 335/15, skoro decyzje organu rentowego sprowadzają się zasadniczo do deklaratywnego potwierdzenia uprawnień przysługujących ubezpieczonym z mocy prawa, to przepisy odnoszące się do trwałości i wzruszalności decyzji organu rentowego nie mogą być interpretowane i stosowane w taki sposób, który prowadziłby do trwałego pozbawienia osób ubezpieczonych uprawnień przysługujących im ex lege. W uzasadnieniu wyroku Sądu Najwyższego z dnia 29 listopada 2016 r. II UK 416/15 LEX nr 2186572 wskazano, iż deklaratywny charakter decyzji organu rentowego potwierdzających przysługiwanie ubezpieczonemu prawa do określonego świadczenia rzutuje szczególnie na ograniczenie ostateczności decyzji organu rentowego odmawiających prawa do świadczenia, ponieważ stabilność negatywnego rozstrzygnięcia o prawach jednostki nie jest w tym, w tym przypadku wartością, która mogłaby przeważyć nad rzeczywistą realizacją konstytucyjnego i ustawowego prawa do zabezpieczenia społecznego, w tym, w tym kierunku zmierza wykładnia i praktyka Sądu Najwyższego dotycząca art. 114-go ustawy emerytalnej. Traktuje ona ten przepis, jako podstawę prawną dla weryfikacji i wzruszalności decyzji organów rentowych, w których zawarto ustalenia pozostające w obiektywnej sprzeczności z ukształtowanym ex lege stanem uprawnień emerytalno-rentowych zainteresowanych, (wyroki Sądu Najwyższego z 25 lutego 2008 r. I UK 249/07 OSNP 2009 r., nr 11, 12, pozycja 152, z 22 lutego 2010 r. I UK 247/09, z 9 grudnia 2015 r. I UK 533/14 oraz postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 20 września 2011 r. I BU 4/11” zamknięty cudzysłów, koniec cytatu. W kontekście powyższych argumentów natury prawnej podzielanych in extenso przez Sąd rozstrzygający niniejszą sprawę zaskarżona decyzja podlegała zmianie, gdyż z jednej strony petryfikowała stan prawny ukształtowany na podstawie niekonstytucyjnego przepisu poprzez oparcie zaskarżonego rozstrzygnięcia wyłącznie na przepisach k.p.a., a z drugiej strony decyzja ta ignorowała żądanie ubezpieczonej zgłoszone w treści wniosku wszczynającego postępowanie o ponowne ustalenie wysokości emerytury z pominięciem art. 25-go ustępu 1b ustawy emerytalnej. Należy nadmienić, iż decyzja, którą w wykonaniu wyrok, niniejszego wyroku wyda organ rentowy powinna, jak się wydaje uwzględniać także żądanie, powinna także dostrzegać i rozstrzygać żądanie ubezpieczonej zgłoszone w odwołaniu z dnia 24 maja 2019 r. o wypłatę wyrównań wypłaconych dotychczas emerytur. Z powyższych motywów Sąd Okręgowy orzekł, jak w sentencji wyroku na podstawie art. 477 ze znaczkiem 14 § 2 i § 3 k.p.c. związku z art. 114-ym Ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.