Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 12 czerwca 2017 r. w sprawie VIII P 21/17 A. R. reprezentowany przez profesjonalnego pełnomocnika wniósł o zasądzenie od (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W.:

1. zadośćuczynienia w kwocie 197.500 zł złotych z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia doręczenia odpisu pozwu pozwanemu do dnia zapłaty,

2. kwoty 15.600 złotych tytułem kosztów nabycia protezy podudzia z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia doręczenia odpisu pozwu pozwanemu do dnia zapłaty,

3. przyznanie renty miesięcznej z tytułu zwiększonych potrzeb wywołanych skutkami wypadku w wysokości po 3.000 złotych miesięcznie począwszy od dnia 1 września 2016 r. i na przyszłość, płatnej z góry do 10 dnia każdego miesiąca, z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia doręczenia odpisu pozwu pozwanemu w zakresie rat wówczas wymagalnych oraz w przypadku uchybienia terminu płatności którejkolwiek z rat w przyszłości,

4. ustalenie, że pozwany ponosi odpowiedzialność za dalsze, mogące powstać w przyszłości skutki wypadku przy pracy,

5. zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kosztów postępowania w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu pozwu podniesiono, iż pozwany jako pracodawca powoda ponosi na zasadzie ryzyka odpowiedzialność za skutki wypadku przy pracy jakiego powód doznał w pracy w dniu 30 lipca 2016 r. w wyniku, którego doszło do zmiażdżenia dalszego końca podudzia lewego i stopy lewej i chirurgicznej amputacji kończyny na wysokości 1/3 podudzia. Wypłacone przez ubezpieczyciela pracodawcy kwoty zadośćuczynienia i odszkodowania nie wyczerpują roszczeń powoda w tym zakresie zwłaszcza, iż kwestionuje on fakt uwzględnienia przez ubezpieczyciela 25% przyczynienia powoda do powstania szkody. Powództwo jest zaś uzasadnione wymiarem doznanej przez powoda krzywdy i poniesionych wydatków.

/pozew k. 2-12 nadto w załączonych aktach VIII P 21/17/

W dniu 18 grudnia 2017 r. w odpowiedzi na pozew doręczony stronie pozwanej dnia 30.11.2017 pełnomocnik (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W. wniósł:

1. o oddalenie powództwa w całości

2. zasądzenie od powoda na rzecz pozwanej kosztów postepowania w tym kosztów zastępstwa adwokackiego wg norm przepisanych

3. zawiadomienie (...) S.A. z siedzibą w Luksemburgu, działającą przez (...) S.A. Oddział w Polsce - ul. (...), (...)-(...) W. (potem (...) z siedzibą w L. działającego przez (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością oddział w Polsce) obecnie (...) w L. jako ubezpieczyciela pozwanego o toczącym się postępowaniu i poinformowaniu o możliwości wstąpienia do niniejszego postępowania w charakterze interwenienta ubocznego po stronie pozwanej.

W uzasadnieniu wskazanych żądań podniesiono, iż roszczenia powoda są nieuzasadnione ponieważ przyczynił się on do powstania wypadku przy pracy z dnia 30 lipca 2016 r. w 50%, bowiem wbrew obowiązującym instrukcjom i zakazom znajdował się w niedozwolonej odległości od wózka widłowego będącego w ruchu, a tym samym zachodzi konieczność zmniejszenia obowiązku naprawienia szkody. W pozostałym zaś zakresie roszczenie o wypłatę zadośćuczynienia i odszkodowania zostało pokryte przez ubezpieczyciela. Natomiast żądanie zasądzenia renty tj. pokrycia zwiększonych potrzeb nie zostało należycie wykazane.

/ odpowiedź na pozew k. 54-62 nadto w załączonych aktach VIII P 21/17, potwierdzenie odbioru k. 171 załączonych aktach VIII P 21/17/

W dniu 29 maja 2018 r. (...) z siedzibą w L. działająca przez (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością oddział w Polsce, obecnie (...) w L. zgłosiła interwencję uboczną po stronie pozwanej domagając się oddalenia powództwa w całości i zasądzenia kosztów postępowania w tym kosztów zastępstwa procesowego wg. norm przepisanych.

W uzasadnieniu powyższego stanowiska podniesiono, iż roszczenia powoda z uwzględnieniem ocenionego przez ubezpieczyciela 25% przyczynienia się pracownika do powstania wypadku zostały wyczerpane wobec przyznania mu kwot 70.000 zł tytułem zadośćuczynienia, 3.597 zł tytułem pokrycia kosztów opieki osób trzecich, 144,23 zł tytułem zakupu leków i 390 zł tytułem kosztów dojazdów. Dodatkowo podniesiono, że kosztów nabycia protezy nie wykazano, nie udowodniono, iż celowe jest stosowanie sposobów leczenia, zabiegów i środków określonego rodzaju, brak dowodów na ponoszenie przez powoda zwiększonych wydatków w tym na przyszłość, ponadto powód nie ma interesu prawnego ustaleniu odpowiedzialności pozwanego na przyszłość

/ interwencja k. 75-84 nadto w załączonych aktach VIII P 21/17/

W dniu 29.08.2018 r. pełnomocnik powoda cofnął powództwo wraz z zrzeczeniem się roszczenia w zakresie żądania zasądzenia zadośćuczynienia i renty na zwiększone potrzeby w związku z zawarciem ugody pozasądowej co do tych roszczeń, jednocześnie nadal popierając powództwo w zakresie żądania kosztów nabycia protezy podudzia.

/ pismo procesowe k. 92, ugoda 93-95 nadto w załączonych aktach VIII P 21/17 /.

Pismem procesowym z dnia 6.09.2018 załączając ofertę indywidualnego zaopatrzenia protetycznego dla A. R. z (...) s.c. pełnomocnik powoda rozszerzył powództwo w taki sposób, iż wniósł o zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda łącznie kwoty 180.390 zł tytułem kosztów nabycia protezy podudzia wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie:

a. od kwoty 15.600 zł od dnia doręczenia odpisu pozwu pozwanemu do dnia zapłaty,

b. od kwoty 164.790 zł od dnia doręczenia pozwanemu odpisu niniejszego pisma procesowego do dnia zapłaty.

Żądanie w tym zakresie oparto na treści art. 444 § 1 zd. 2 k.c.

/ pismo k. 97-98 nadto w załączonych aktach VIII P 21/17/

Pismem z dnia 17.09.2018 złożonym na rozprawie w dniu 18 września 2018 r., przeprowadzonej w sprawie VIII P 21/17, w związku z otrzymanym w dniu 13.09.2018 r. pismem rozszerzającym powództwo o kwotę 164.790 zł pozwana nie uznała powództwa i wniosła o jego oddalenie z zasądzeniem zwrotu kosztów zastępstwa adwokackiego wg. norm przepisanych.

/ pismo k. 110-111 nadto w załączonych aktach VIII P 21/17, /

Na rozprawie w dniu 18 września 2018 r., przeprowadzonej w sprawie VIII P 21/17, strony podtrzymały prezentowane dotychczas stanowiska procesowe z tym, że pozwany cofnął zarzut przyczynienia się, w konsekwencji powyższego kolejnymi postanowieniami wyłączono sprawę o koszty nabycia protezy do odrębnego rozpoznania i rozstrzygnięcia – rozpoznawaną w sprawie niniejszej VIII P 39/18 – a w związku z zawartą ugodą w sprawie o zadośćuczynienie rentę i ustalenie, umorzono postępowanie znosząc wzajemnie koszty zastępstwa procesowego.

/stanowiska procesowe stron protokół z rozprawy z dnia 18 września 2018 r. w sprawie VIII P 21/17 00:01:35- 00:09:53 k. 112-112 v., postanowienie w przedmiocie włączenia sprawy o koszty nabycia protezy protokół z rozprawy z dnia 18 września 2018 r. w sprawie VIII P 21/17 00:11:00-00:12:16 k. 112-112 v. postanowienie w przedmiocie umorzenia postepowania k. 114 nadto protokół z rozprawy i postanowienie w załączonych aktach VIII P 21/17/

Pismem procesowym z dnia 4.10.2018 r. w związku z otrzymaną przez powoda ofertą zaopatrzenia od firmy (...) sp. zo.o. wydaną na zlecenie pozwanego opiewającą na kwotę wykonania protezy 48.925,21 zł pełnomocnik powoda podniósł, iż nie odpowiada ona oczekiwaniom i potrzebom powoda i pozostaje bez wpływu na zgłoszone przez niego roszczenie.

/ pismo k. 116-117 oferta k. 120, 122-124/

W piśmie procesowym z dnia 18.03.2019 r. w związku z wydaną w sprawie opinią biegłego protetyka strona powodowa przedłożyła informację z firmy (...) s.c z wyceną protezy zawierającej elementy wskazane przez biegłego w opinii, opiewającą na kwotę 78,955 zł podnosząc, iż powód zgadza się na tę wersję protezy.

/ pismo k. 146-147 wraz z wyceną/

Pismem procesowym z dnia 23.05.2019 r., doręczonym pozwanemu 30 maja 2019 r., pełnomocnik powoda rozszerzył powództwo w ten sposób, że wniósł o:

a. zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kwoty 1.620 złotych na pokrycie kosztów zakupu linera silikonowego wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia doręczenia odpisu niniejszego pisma procesowego pozwanemu do dnia zapłaty;

b. uznanie odpowiedzialności pozwanego w zakresie każdorazowej konieczności naprawy protezy, wymiany jej elementów oraz konieczności kupna nowej protezy amputowanej kończyny

uzasadniając powyższe uszkodzeniem protezy dotychczas użytkowanej przez powoda w skutek jej zużycia, nadto wskazując, iż eksploatacja protezy wiąże się z koniecznością jej napraw i wymiany, co znajduje potwierdzenie w opinii biegłego protetyka wydanej w sprawie.

/ pismo k. 186, potwierdzenie odbioru k. 210/

Pismem z dnia 11.06.2019 r., w odpowiedzi na wskazane wyżej pismo doręczone 30 maja 2019 r., pełnomocnik interwenienta ubocznego po stronie pozwanego wniósł o oddalenie powództwa także w zmodyfikowanym zakresie.

/ pismo k. 204-205, potwierdzenie odbioru k. 210/

Na rozprawie w dniu 18 czerwca 2019 r. pełnomocnik powoda sprecyzował powództwo w ten sposób, że wniósł o zasądzenie kwoty 78 955 zł na pokrycie zakupu protezy ostatecznej, 15 600 zł tytułem nabycia wcześniejszej protezy, 1 620 zł na pokrycie kosztów zakupu linera silikonowego oraz wniósł o uznanie odpowiedzialności pozwanego na przyszłość jak w piśmie z dnia 23 maja 2019 r. Wskazał, że wartość przedmiotu sporu w zakresie uznania odpowiedzialności jest to kwota 350 000 zł. Podał, iż podstawą odpowiedzialności jest art. 444 §1 kc.

Pełnomocnik pozwanego wniósł o oddalenie powództwa oraz zobowiązanie pełnomocnika powoda do wskazania czy w pozostałym zakresie cofa powództwo, w tych okolicznościach ponownie podniósł zarzut przyczynienia się powoda.

Pełnomocnik interwenienta ubocznego wniósł o oddalenie powództwa, podnosząc zarzut przyczynienia.

Pełnomocnik powoda oświadczył, iż nie cofa powództwa w pozostałym zakresie. Wskazał, że nie wiadomo ile będzie kosztowała proteza odpowiednia dla powoda, z tego względu nie cofa powództwa. Wnosi o potraktowanie uwzględnienia powództwa w zakresie protezy jako żądanie co do zasady, a nie wysokości.

/ stanowisko procesowe stron protokół z rozprawy z dnia 18 czerwca 2019 r.00:01:43 -00:14:05/

Pismem procesowym z dnia 5.11.2020 pełnomocnik powoda sprecyzował powództwo w ten sposób, iż wniósł o zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda:

a. kwoty 15.600 złotych tytułem kosztów nabycia protezy tymczasowej wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia doręczenia odpisu pozwu pozwanemu do dnia zapłaty,

b. kwoty 78.955 złotych na pokrycie kosztów zakupu protezy ostatecznej wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia doręczenia pozwanemu odpisu pisma procesowego z dnia 6 września 2018 r. do dnia zapłaty,

c. kwoty 1.620 złotych na pokrycie kosztów zakupu linera silikonowego wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia doręczenia pozwanemu odpisu pisma procesowego z dnia 22 maja 2019 r. do dnia zapłaty;

d. uznanie odpowiedzialności pozwanego w zakresie każdorazowej konieczności naprawy protezy, wymiany jej elementów oraz konieczności kupna nowej protezy amputowanej kończyny.

/ pismo k. 453-454/

Na rozprawie w dniu 23 marca 2021 r. pełnomocnik powoda poparł powództwo. Oświadczył, iż zmiana kwoty dochodzonej tytułem zakupu nowej protezy nastąpiła z tego względu, że dopiero w toku procesu okazało się, że ta bardziej zaawansowana proteza jest dla powoda za ciężka, dlatego ograniczono żądanie i w związku z tym wnosi o nieobciążanie powoda kosztami zastępstwa procesowego od części oddalonej powództwa.

Pełnomocnik pozwanego wniósł o oddalenie powództwa i zasądzenie zwrotu kosztów zastępstwa procesowego, ewentualnie wniósł o uwzględnienie przyczynienia się powoda na poziomie 25%.

Pełnomocnik interwenienta ubocznego wniósł o oddalenie odwołania i zasądzenie zwrotu kosztów zastępstwa procesowego. Podniósł, że żądanie przyznania odpowiedzialności na przyszłość sprecyzowane przez stronę powodową w ocenie interwenienta ubocznego objęte było zawartą ugodą, która obejmowała również rentę na zwiększone potrzeby.

/ stanowisko procesowe stron protokół z rozprawy z dnia 23 marca 2021 r. 00:23:35 - (...):40/

Pismem z dnia 17 maja 2021 r., złożonym na rozprawie w dniu 18 maja 2021 r., pełnomocnik powoda cofnął powództwo ze zrzeczeniem się roszczenia w zakresie:

a. kwoty 15.600 złotych tytułem kosztów nabycia protezy tymczasowej ,

b. kwoty 1.620 złotych na pokrycie kosztów zakupu linera silikonowego

w pozostałym zakresie powództwo nie uległo modyfikacji.

/pismo k 561-562/.

Na rozprawie w dniu 18 maja 2021 r. pełnomocnik powoda poparł powództwo w zmodyfikowanej pismem procesowym z dnia 17 maja 2021 roku wersji. Pełnomocnik pozwanego wniósł o oddalenie powództwa i oświadczył, że nie kwestionuje, iż wypłacone przez NFZ i Program Aktywny Samorząd kwoty zostały w przeznaczone na pokrycie kosztów nabycia protezy tymczasowej, linera silikonowego oraz naprawy tej protezy, czyli dotyczyły roszczeń cofniętych przez pełnomocnika powoda pismem złożonym na rozprawie.

/ stanowisko procesowe stron protokół z rozprawy z dnia 18 maja 2021 r. 00:01:49 -00:05:25/

Sąd Okręgowy dokonał następujących ustaleń faktycznych:

Pozwana (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w W. prowadzi działalność gospodarczą, której przedmiotem jest produkcja elektrycznego i nieelektrycznego sprzętu gospodarstwa domowego. m.in. pralek. Posiada kilka zakładów produkcyjnych w tym przy ul. (...) w Ł..

/ bezsporne odpis KRS k. 15-19/

Interwenient uboczny (...) z siedzibą w L. działający przez (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością oddział w Polsce, obecnie (...) w L. jest ubezpieczycielem pozwanego, w tym w zakresie jego odpowiedzialności cywilnej z tytułu wypadków przy pracy.

/ bezsporne odpis KRS k. 89-90 odpis KRS k. 508-510, polisa k. 66-69/

Powód A. R. był zatrudniony u pozwanej na stanowisku pracownika produkcyjnego w fabryce pralek w Ł. od dnia 21 marca 2016 na podstawie kolejnych umów na czas określony. Wcześniej wykonywał umowę o pracę na okres próbny od dnia 21 grudnia 2015 r.

/ bezsporne, umowy o pracę k. 70-72 oraz k. 190-195 załączonych akt VIII P 21/17/

U pozwanego obowiązuje Instrukcja magazynowania i transportu zgodnie, z którą zabrania się operowania ładunkiem (podnoszenia/opuszczania w obszarze magazynów blokowych i regałowych) ,jeżeli w strefie 3 m od wózka przebywają piesi uczestnicy ruchu.

/ bezsporne protokół wypadku z dnia 17.08.2016 z załącznikami k.20-34, instrukcja k. 146 -169 i k 512-518 załączonych akt VIII P 21/18/

Wiążącym dla pracowników pozwanego jest też Regulamin ruchu określający m.in. strefę zagrożenia pracy wózka jezdniowego wskazując, iż należy zachować bezpośrednią odległość 3 m od wózka manewrującego z ładunkiem lub w celu podjęcia ładunku.

/Regulamin ruchu k . 519-523 załączonych akt VIII P 21/17/

W karcie ryzyka zawodowego na stanowisku pracownik produkcyjny uwzględniono zagrożenie wynikające z wypadku komunikacyjnego z udziałem środka transportu wewnętrznego, jak również z przygniecenia przez upadające transportowane elementy – podstawowy środek profilaktyczny wskazany w karcie oceny ryzyka – konieczność zachowania ostrożności oraz bezpiecznej odległości od pojazdu manewrującego ładunkiem, wskazana odległość bezpieczeństwa min. 3 m.

/ bezsporne protokół wypadku z dnia 17.08.2016 z załącznikami k.20-34, potwierdzenie zapoznania się pracownika z karta oceny ryzyka zawodowego k. 188.-188 załączonych akt VIII P 21/18/

Instrukcja przebiegu pracy w obszarze linii bębna II kontrola wizualna przewiduje m.in., iż w zakresie zmiany zwoju blachy na linii płaszcza –coil należy wezwać pracownika transportu wewnętrznego do wykonania załadunku, usunąć opakowanie z coila, zabezpieczyć zwój klinami przed niepożądanemu przetoczeniu, dokonanie załadunku zwoju na maszynę wyłącznie przy użyciu wózka H..

/ bezsporne protokół wypadku z dnia 17.08.2016 z załącznikami k.20-34,

W dniu wypadku 30.07.2016 r. A. R. rozpoczął pracę o godz. 6.00 na obszarze produkcji wstępnej Fabryki (...), L. (...) na stanowisku pracownik produkcyjny. Pracował z kilkoma współpracownikami (obsada linii jest zazwyczaj 4-osobowa) realizując typowy zakres obowiązków pracownika produkcyjnego obejmujący m. in.: załadunek blachy, załadunek opaski, kontrolę nad procesem. W tym czasie pozostali pracownicy wykonywali inne czynności pomocnicze związane z zapewnieniem ciągłości produkcji linii. Około godz. 12.50 A. R. i jego współpracownikom skończył się materiał do produkcji bębna tj. taśma stalowa, rozwijana automatycznie z kręgu blachy, służąca do utworzenia płaszcza bębna pralki. Wówczas A. R. zadzwonił do obsługującego w tym czasie obszar produkcji wstępnej, pracownika transportu wewnętrznego - R. R. (1), z prośbą o dostarczenie kręgów blachy. Kręgi są pakowane po dwa i ponieważ nie były rozpakowane i przygotowane do transportu R. R. postanowił zająć się innymi obowiązkami i poczekać, aż zostaną rozpięte w magazynie. W związku z tym, że materiał nie dojechał na linię w zwykłym czasie (ok. 15 min) A. R. ponownie zadzwonił do R. R. (1), od którego usłyszał, iż nie jest on w stanie przywieźć 2 kręgów. W sumie po ok. 30 minutach 2 kręgi (o wadze sumarycznej ok. 3,4 tony - każdy po 1,7 tony) dojechały spakowane na obszar L. (...). Transport ich odbywał się poprzez włożenie wideł wózka (...) pod kręgi, podniesienie ładunku oraz ułożenie ich na płozach pojazdu, na czas przejazdu do miejsca docelowego.

/ protokół wypadku z dnia 17.08.2016 z załącznikami k.20-34; zeznania powoda protokół z rozprawy z dnia 23 marca 2021 00:18:18- 00:20:12 - k 516 - w związku z informacyjnymi wyjaśnieniami protokół z rozprawy z dnia 30 stycznia 2020 00:04:42 -00:39:57 k 327 i k 323v-324v; zeznania świadka R. R. (1) protokół z rozprawy z dnia 30 stycznia 2020 r. 00:42:33-01:18:04 k 327 i k 324v-326/

U pozwanego funkcjonowała niespisana procedura, ustalona w oparciu o doświadczenie pracowników, a regulująca szczegóły współpracy bezpośrednio pomiędzy produkcją a transportem zgodnie, z którą większość wózkowych przywoziło po dwa kręgi, bo to było dla nich wygodniejsze, gdyż dwa kręgi schodziły podczas jednego dnia pracy. Dzięki temu wózkowy nie musiał dwa razy jeździć z kręgami i unikał konieczności kopiowania dokumentów identyfikujących ładunek

/ protokół wypadku z dnia 17.08.2016 z załącznikami k.20-34; zeznania powoda protokół z rozprawy z dnia 23 marca 2021 00:18:18- 00:20:12 - k 516 - w związku z informacyjnymi wyjaśnieniami protokół z rozprawy z dnia 30 stycznia 2020 00:04:42 -00:39:57 k 327 i k 323v-324v; zeznania świadka R. G. protokół z rozprawy z dnia16 czerwca 2020 00:08:02 -00:33:53 k 360 i k 358v-359/

Niektórzy wózkowi przywozili po jednym elemencie, bo wcześniej sami je rozdzielali. Powód nie byłby w stanie sam załadować kręgu. Ładował go wózkowy podnosząc na widłach i wkładając na wrzeciono. Czasami rozdzielało się kręgi przy maszynie, a czasami w miejscu ich składowania. Operatorzy maszyn nie chodzili do magazynu, tam kręgi rozdzielał wózkowy. Zdarzało się, że wózkowy przywoził dwa kręgi, ale wcześniej oddzielał jeden krąg od drugiego, kładł go na ziemi, czekał aż powód przetoczy pierwszy krąg i odwinie folię i dopiero wtedy zakładał go na maszynę.

/ zeznania powoda protokół z rozprawy z dnia 23 marca 2021 00:18:18- 00:20:12 - k 516 - w związku z informacyjnymi wyjaśnieniami protokół z rozprawy z dnia 30 stycznia 2020 00:04:42 -00:39:57 k 327 i k 323v-324v; zeznania świadka R. R. (1) protokół z rozprawy z dnia 30 stycznia 2020 r. 00:42:33-01:18:04 k 327 i k 324v-326/

Po dojechaniu na obszar L. (...) R. R. (1) odstawił ładunek na posadzkę, wysuwając go (wzdłużny ruch wideł) poza obrys pojazdu, opuścił i cofnął widły sam pozostając w kabinie pojazdu.

/ protokół wypadku z dnia 17.08.2016 z załącznikami k.20-34; zeznania powoda protokół z rozprawy z dnia 23 marca 2021 00:18:18- 00:20:12 - k 516 - w związku z informacyjnymi wyjaśnieniami protokół z rozprawy z dnia 30 stycznia 2020 00:04:42 -00:39:57 k 327 i k 323v-324v; zeznania świadka R. R. (1) protokół z rozprawy z dnia 30 stycznia 2020 r. 00:42:33-01:18:04 k 327 i k 324v-326/

Po dostarczeniu ładunku A. R. przystąpił do usuwania opakowania z kręgów celem ich rozłączenia. Odciął on plastikowe paski mocujące folię opakowaniową, dociął częściowo folię i ją rozwinął wokół kręgów. Plastikowe paski usunął. Ponieważ na prasę wstawiany jest pojedynczy krąg, a oba stały jeden za drugim, stykając się nierównymi, wewnętrznymi krawędziami kręgów zwiniętej na nich wstęgi blachy, operator wózka R. R. (1), wsunął ponownie widły pod bliższy niemu krąg tak, aby unieść go na widłach i odsunąć jeden od drugiego na kilka -kilkanaście centymetrów, celem „rozklejenia” kręgów. Czynność ta się powiodła i kręgi przestały się o siebie opierać. Jak wózkowy rozdzielał kręgi to powód stał po prawej stronie z boku jakieś 2 m od wózka. Żeby odpakować krąg folii powód musiał do niego podejść, nie mógł tego zrobić na odległość. Jak powód podchodził do kręgu by usunąć go z folii to operator nie wykonywał już żadnego manewru, stał z drugim kręgiem na widłach – wstrzymał pracę wózka. Podczas przetaczania kręgu A. R. znalazł się w odległości 1-2 m od wózka jednak ten wózek stał nieruchomo. Zasada nieformalna była taka, że wózkowy winien odstawić krąg, następnie zejść z wózka, podejść do A. R. i pomóc mu przetoczyć krąg, ale R. R. (1) pozostał w środku w wózku, który stał i trzymał drugi krąg nad ziemią. Wówczas najprawdopodobniej doszło do niekontrolowanego ruchu operatora wózka, który spowodował utratę stabilności ładunku. Dostrzegając upadający krąg A. R. próbował odskoczyć, jednak było za późno i krąg blachy o wadze 1,7 tony przycisnął lewą nogę powoda do podłogi.

/częściowo protokół wypadku z dnia 17.08.2016 z załącznikami k.20-34; zeznania powoda protokół z rozprawy z dnia 23 marca 2021 00:18:18- 00:20:12 - k 516 - w związku z informacyjnymi wyjaśnieniami protokół z rozprawy z dnia 30 stycznia 2020 00:04:42 -00:39:57 k 327 i k 323v-324v; zeznania świadka R. R. (1) protokół z rozprawy z dnia 30 stycznia 2020 r. 00:42:33-01:18:04 k 327 i k 324v-326/

A. R. zaczął wzywać pomocy, podczas gdy R. R. (1) pobiegł wezwać pogotowie. Po chwili na miejsce zdarzenia przybył pracujący na L. (...) T. M., który widząc powoda leżącego na lewym boku - przyciśniętego przez krąg udał się po metalowe elementy, jakie użyte zostały do podważenia kręgu. Operację podważenia i uniesienia kręgu wykonywało w sumie 10-12 osób. Po wyciągnięciu powoda spod kręgu blach została mu udzielona pierwsza pomoc przez Zakładową Grupę Ratowniczą. Następnie na miejsce wypadku przyjechało Pogotowie (...), które zabrało A. R. do Wojewódzkiego Szpitala (...) w Ł..

/ protokół wypadku z dnia 17.08.2016 z załącznikami k.20-34; zeznania powoda protokół z rozprawy z dnia 23 marca 2021 00:18:18- 00:20:12 - k 516 - w związku z informacyjnymi wyjaśnieniami protokół z rozprawy z dnia 30 stycznia 2020 00:04:42 -00:39:57 k 327 i k 323v-324v; zeznania świadka R. R. (1) protokół z rozprawy z dnia 30 stycznia 2020 r. 00:42:33-01:18:04 k 327 i k 324v-326/

A. R. i R. R. (1) współpracowali ze sobą w dniu wypadku po raz pierwszy.

/zeznania świadka R. R. (1) protokół z rozprawy z dnia 30 stycznia 2020 r. 00:42:33-01:18:04 k 327/

Nie było zasadą, że pracownicy ręcznie przetaczali kręgi, ale było to praktykowane. O tym, że zgodnie z instrukcją nie wolno przebywać w odległości 3m od wózka powód winien dowiedzieć się na szkoleniu stanowiskowym.

/zeznania świadka R. G. protokół z rozprawy z dnia16 czerwca 2020 00:08:02 -00:33:53 k 360/

A. R. w dniu zdarzenia posiadał aktualne badania lekarskie dopuszczające go do pracy na ww. stanowisku, wydane w oparciu o skierowanie uwzględniające czynniki przewidziane dla tego stanowiska. Pracownik posiadał szkolenia z zakresu bhp: instruktaż ogólny (z dnia 21.12.2015), instruktaż stanowiskowy (ukończony w dniu 22.12.2015), został zapoznany z oceną ryzyka na stanowisku pracy (data zapoznania 21.12.2015).

/protokół wypadku z dnia 17.08.2016 z załącznikami k.20-34, karty szkolenia wstępnego k. 186-187 załączonych akt VIII P 21/17; zeznania świadka R. G. protokół z rozprawy z dnia 16 czerwca 2020 00:08:02 -00:33:53 k 360; orzeczenie lekarskie k. 272 załączonych akt VIII P 21/17; ocena ryzyka k. 256 załączonych akt VIII P 21/17; potwierdzenie zapoznania się z kartą oceny ryzyka zawodowego k. 188-189 załączonych akt VIII P 21/17; pisemna opinia biegłego w zakresie BHP J. K. (1) k. 383 -414/

Powód miał instruktaż bhp stanowiskowy, ale nie był szkolony w zakresie zasad dotyczących załadunku blachy, nie było żadnych jednoznacznych zasad, że należy się trzymać w określonych odległościach od kręgów. Nie znana mu była i nie przedstawiona w trakcie szkolenia stanowiskowego zasada 3 m od wózka manewrującego. Był szkolony w ramach przygotowywania do pracy. Wtedy osoba tego dokonująca uczestniczyła we wszystkich czynnościach w tym odfoliowaniu kręgu, ale nie mówiła na co należy szczególnie uważać.

/zeznania powoda protokół z rozprawy z dnia 23 marca 2021 00:18:18- 00:20:12 - k 516 - w związku z informacyjnymi wyjaśnieniami protokół z rozprawy z dnia 30 stycznia 2020 00:04:42 -00:39:57 k 327 i k 323v-324v/

Biorący udział w zdarzeniu, operator wózka, p. R. R. (1), zatrudniony jest w (...) Sp. z o.o. Oddział w Ł. od dnia 03.03.2016 (wcześniejsza umowa - na okres próbny - od dnia 07.12.2015) na stanowisku Pracownika (...) Wewnętrznego, Fabryka (...), w dniu zdarzenia posiadał aktualne badania lekarskie dopuszczające go do pracy na ww. stanowisku, wydane w oparciu o skierowanie uwzględniające czynniki przewidziane dla tego stanowiska (w tym kierowanie wózkiem jezdniowym). Pracownik posiadał szkolenia z zakresu bhp: instruktaż ogólny (z dnia 07.12.2015), instruktaż stanowiskowy (ukończony w dniu 09.12.2015), został zapoznany z oceną ryzyka na stanowisku pracy (data zapoznania 08.12.2015) uwzględniającą zagrożenia na jego stanowisku pracy. Pracownik posiadał również ważne uprawnienia oraz zezwolenie wewnętrzne na kierowanie wózkiem biorącym udział w zdarzeniu.

/protokół wypadku z dnia 17.08.2016 z załącznikami k.20-34 umowa o pracę k. 259, 263 załączonych akt VIII P 21/17, orzeczenie lekarskie k. 258 załączonych akt VIII P 21/17 i 324v-325v, karta szkolenia wstępnego BHP k. 266 załączonych akt VIII P 21/17 , karta oceny ryzyka k. 255 załączonych akt VIII P 21/17, potwierdzenie zapoznania się z kartą ryzyka k. 267 załączonych akt VIII P 21/17, zezwolenie na kierowanie wózkiem widłowym k. 268 i k 270 , załączonych akt VIII P 21/17, pisemna opinia biegłego w zakresie BHP J. K. (1) k. 383 -414/

Wózek biorący w zdarzeniu był sprawny posiadał wszystkie niezbędne zezwolenia i atesty dopuszczające go do użytkowania.

/protokół wypadku z dnia 17.08.2016 z załącznikami k.20-34 zaświadczenia z UDT k. 284-286 załączonych akt VIII P 21/17, protokoły serwisowe k. 288-289 załączonych akt VIII P 21/17 / pisemna opinia biegłego w zakresie BHP J. K. (1) k. 383 -414/

Protokołem ustalenia okoliczności i przyczyn wypadku przy pracy z dnia 17.08.2016 r. stwierdzono, że wyżej opisany wypadek był wypadkiem przy pracy. Ustalono nieco inny jego przebieg zdarzenia wskazując odmiennie iż: „Po dojechaniu na obszar L. (...) R. R. (1) odstawił ładunek na posadzkę, wysuwając go (wzdłużny ruch wideł) poza obrys pojazdu, opuścił i cofnął widły sam pozostając w kabinie pojazdu. W tym czasie A. R. przystąpił do usuwania opakowania z kręgów celem ich rozłączenia. Odciął on plastikowe paski mocujące folię opakowaniową, dociął częściowo folię i ją rozwinął wokół kręgów. Plastikowe paski usunął. Ponieważ na prasę wstawiany jest pojedynczy krąg, a oba stały jeden za drugim, stykając się nierównymi, wewnętrznymi krawędziami kręgów zwiniętej na nich wstęgi blachy, operator wózka R. R. (1), wsunął ponownie widły pod bliższy niemu krąg tak, aby unieść go na widłach i odsunąć jeden od drugiego na kilka -kilkanaście centymetrów, celem „rozklejenia” kręgów. Czynność ta się powiodła i kręgi przestały się o siebie opierać, a dzięki temu A. R. odtoczył swobodnie stojący na ziemi krąg (o ok. 1-2 m, poza obrys trzymanego na widłach, uniesionego, drugiego kręgu) i zblokował go klinami. W związku z tym, że przeszkodą w dojeździe do prasy z trzymanym na widłach kręgiem, była pozostająca na posadzce folia opakowania, A. R. postanowił po nią wrócić i usunąć z drogi jazdy wózka. Ponieważ nie udało się jej wyciągnąć spod podniesionego na widłach kręgu A. R. (stojący vis-a-vis podniesionego na widłach kręgu) wydał operatorowi wózka polecenie postawienia kręgu na posadzce. Chciał bowiem przetoczyć krąg poza resztkę folii, usunąć ją i ponownie wtoczyć na drogę wózka, by już oczyszczony z opakowań materiał i droga mogły zostać wstawione na prasę. Operator wózka wykonał polecenie, jednak wykonał to w sposób, który spowodował utratę stabilności ładunku. Nie udało się potwierdzić czy operator wózka wykonał manewr polegający tylko na ustawieniu kręgu czy też wykonał dodatkowy ruch zagrażający jego stabilności. P. M. potwierdził, iż po przybyciu na miejsce zdarzenia w pobliżu stał odtoczony o ok 1-2 m krąg blachy. Nie jest w stanie powiedzieć kto odtoczył ten krąg dalej o 5 m.

/ protokół wypadku z dnia 17.08.2016 z załącznikami k.20-34 zeznania świadka R. G. protokół z rozprawy z dnia16 czerwca 2020 00:08:02 -00:33:53 k 360/

W protokole powypadkowym ustalono, iż wytypowany przez BSH do prowadzenia szkoleń P. L. (1), rok przed zdarzeniem, przekazywał A. R. niezgodne z obowiązującymi w BSH informacje dotyczące załadunku kręgów blachy na linie bębna, w tym jako dystans bezpieczny od wózka podnoszącego ładunek wskazywał 1 -1,5 m zamiast 3, jako miejsce w którym powinien się znajdować pracownik podczas usuwania folii wskazywał dystans 1,5 zamiast 3 od podniesionego kręgu.

/protokół wypadku z dnia 17.08.2016 z załącznikami k.20-34 pisemna opinia biegłego w zakresie BHP J. K. (1) k. 383 -414 pisemna opinia uzupełniająca k. 443 -451v. ustna opinia uzupełniająca protokół z rozprawy z dnia 23 marca 2021 00:06:04 -00:14:40 k 516 i k 514/

W protokole powypadkowym stwierdzono następujące przyczyny wypadku:

- Inne, niewymienione lub nieokreślone nieprawidłowości związane z eksploatacja czynnika materialnego. Niewłaściwa stateczność czynnika materialnego. Komentując powyższe stwierdzono, iż ręczne przewrócenie kręgu blachy o wadze ok. 1,7 tony, jest wielce nieprawdopodobne, zatem był to nieumyślny błąd, obsługującego pojazd pracownika.

- Pozwolenie na przebywanie pracownikowi w strefie zagrożenia, tworzenie zagrożenia. Niedocenienie zagrożenia.

W uzasadnieniu wskazano, iż dla pracowników transportu wewnętrznego podstawowym podręcznikiem prawidłowej pracy, Instrukcja (...) i Magazynowania, stosowana zgodnie z programem instruktażu stanowiskowego do szkoleń. Wyraźnie zabrania ona operowania ładunkiem, jeśli w strefie 3 m od wózka przebywają piesi uczestnicy ruchu. Tym samym opuszczenie ładunku, które mogło spowodować utratę jego stabilności, w pobliżu pracownika stojącego np. 1-1,5m od pojazdu, było naruszeniem jej zapisów. Pracownik (...) Wewnętrznego (pomimo właściwych kwalifikacji i mając praktykę zawodową oraz przeszkolenie w zakresie bhp), zezwalając na przebywanie poszkodowanego w strefie zagrożenia i tworzenie zagrożenia, poprzez jednoczesne operowanie ładunkiem, zastosował niebezpieczną metodę pracy, niedoceniając zagrożenia. Nie zareagował on na przebywanie pracownika w strefie zagrożenia, jak również nie wydał polecenia wycofania się poza obrąb miejsca zagrożenia, choć jako doświadczony operator, mógł i powinien przewidzieć skutki nagłego opuszczenia/podniesienia lub innego ruchu wciąż uniesionego na widłach ładunku, gdy tuż przy nim przebywał poszkodowany.

- Przechodzenie, przejeżdżanie lub przebywanie w miejscach niedozwolonych. Niedocenienie zagrożenia. Zaskoczenie niespodziewanym zdarzeniem. Co do tego podniesiono, iż w przedmiotowym zdarzeniu, byłoby możliwe uniknięcie wypadku, jeśli strefa bezpieczeństwa 3m, której pracownicy mieli świadomość zostałaby zachowana (np. operacja usunięcia zakleszczonej folii odbywałaby się przy zachowaniu właściwego dystansu, przy jednoczesnym, samodzielnym, przez operatora wózka, manewrze podnoszenia i opuszczania kręgu do chwili podniesienia samego kręgu, bez zaczepionej folii), a dodatkowo samo zagrożenie (przebywanie w bezpośredniej bliskości uniesionego przez wózek kręgu blachy) byłoby właściwie docenione przez poszkodowanego, w oparciu o praktykę zawodową oraz przeszkolenia w zakresie bhp. W przedmiotowym wypadku, doszło więc do braku przewidzenia skutków swego działania, choć poszkodowany mógł i powinien był zdawać sobie sprawę z niebezpieczeństwa, jakie wiąże się z przebywaniem w bezpośredniej bliskości uniesionego na widłach, operowanego przez innego pracownika, ładunku.

/ protokół wypadku z dnia 17.08.2016 z załącznikami k.20-34 zeznania świadka R. G. protokół z rozprawy z dnia16 czerwca 2020 00:08:02 -00:33:53 k 360/

W protokole wypadku nie stwierdzono nieprzestrzegania przez pracodawcę przepisów i zasad bezpieczeństwa i higieny pracy lub innych przepisów dotyczących ochrony życia i zdrowia. Nie stwierdzono również by wyłączną przyczyną wypadku było naruszenie tychże przepisów przez poszkodowanego pracownika.

/ protokół wypadku z dnia 17.08.2016 z załącznikami k.20-34 pisemna opinia biegłego w zakresie BHP J. K. (1) k. 383 -414 pisemna opinia uzupełniająca k. 443 -451v. ustna opinia uzupełniająca protokół z rozprawy z dnia 23 marca 2021 00:06:04 -00:14:40//

Powód nie kwestionował treści protokołu powypadkowego nie domagał się jej sprostowania.

/bezsporne zeznania powoda protokół z rozprawy z dnia 23 marca 2021 00:18:18- 00:20:12 - k 516 - w związku z informacyjnymi wyjaśnieniami protokół z rozprawy z dnia 30 stycznia 2020 00:04:42 -00:39:57 k 327 i k 323v-324v; zeznania świadka R. G. protokół z rozprawy z dnia 16 czerwca 2020 00:08:02 -00:33:53 k 360/

Brak jest dokumentów potwierdzających fakt obowiązywania u pozwanego procedury, iż kręgi co do zasady winny zostać rozpakowane w magazynie i przywiezione pojedynczo, nadto potwierdzenia w karcie szkolenia wstępnego poddania A. R. instruktażowi stanowiskowemu w zakresie bezpiecznego wykonywania czynności związanych z załadunkiem relacjonowanej w protokole powypadkowym przez doświadczonego pracownika P. L. (2) takich jak :

- po przygotowaniu linii płaszcza, wezwanie transportu z prośbą o dostawę blachy (kręgi blachy pakowane podwójnie w przypadku dostawcy A., pojedynczo w przypadku dostawcy K.),

- w przypadku dostawcy A., miejsce ustawienia pakunku 2 kręgów (mniej więcej naprzeciwko rozwijarki, na drodze),

- rozpakowanie kręgów - rozcięcie pasków plastikowych oraz odsunięciu folii opakowaniowej kręgów finalnie, folia musi być zdjęta przed założeniem na rozwijarkę,

- wydawanie polecenia operatorowi wózka, by rozdzielił kręgi, w przypadku rozdzielania kręgów poprzez najechanie widłami pod ładunek

-po podjechaniu przez operatora wózka pod krąg bliższy wózka, występującą operację podniesienia i odstawienia „odklejonego” kręgu,

- konieczność odtoczenia jednego z „rozklejonych” kręgów,

- konieczność zawinięcia pozostałej folii wokół kręgu stojącego przy wózku (folia pociągnięta i zawinięta zostaje pod kręgiem, z końcami ciągniętymi przez pracownika linii bębna) w kierunku rozwijarki bębna, tak by jak najbardziej ją ścisnąć, naciągnąć i by jak najmniej jej zostało pomiędzy wózkiem i kręgiem - wtedy zmniejsza się prawdopodobieństwo, iż zostanie przyciśnięta do kręgu podczas jego podnoszenia - celem jej usunięcia z drogi dojazdowej pojazdu,

- wskazanie dystansu bezpiecznego 1-1,5m (zamiast min 3m)od wózka podnoszącego ładunek (krąg blachy), wskazanie miejsca, w którym powinien znaleźć się pracownik podczas naciągania folii i usuwania, uwolnionej od ciężaru kręgu, folii - ok. 1,5 m (wymieniona wcześniej odległość bezpieczeństwa to min. 3m) od podniesionego kręgu, pomiędzy wózkiem a linią,

- wskazanie sposobu postępowania w przypadku niemożności usunięcia folii (przyciśnięcie pomiędzy widłami a uniesionym kręgiem, przyklejenie) - poprzez wyszarpnięcie, bądź podanie komendy (do operatora) do opuszczenia kręgu, celem stoczenia kręgu z folii, zabrania folii i ponownego wtoczenia kręgu na drogę dojazdu wózka.

Powyższa procedura nie została także udostępniona pracownikom w formie jakiejkolwiek instrukcji.

/ pisemna opinia biegłego w zakresie BHP J. K. (1) k. 383 -414 pisemna opinia uzupełniająca k. 443 -451v. ustna opinia uzupełniająca protokół z rozprawy z dnia 23 marca 2021 00:06:04 -00:14:40/

Z dokumentów, w tym z protokołu powypadkowego, nie wynika czy odpowiedzialność za koordynację w zespole pracownik produkcyjny i pracownik transportu wewnętrznego, można przypisać A. R..

/ pisemna opinia biegłego w zakresie BHP J. K. (1) k. 383 -414 pisemna opinia uzupełniająca k. 443 -451v. ustna opinia uzupełniająca protokół z rozprawy z dnia 23 marca 2021 00:06:04 -00:14:40/

Przyczynami wypadku doznanego przez A. R. w dniu 30 lipca 2016 r. były:

1. Przyczyny wypadku wynikające z nieprawidłowości technicznych:

- utrata stateczności kręgu blachy uniesionego na widłach wózka jezdniowego, kierowanego przez R. R. (3) – bezpośrednia.

Pośrednich brak.

2. Przyczyny wypadku wynikające z nieprawidłowej organizacji pracy:

Bezpośrednich brak.

Przyczyna pośrednia.

- podjęcie kręgu blachy na widły wózka jezdniowego przez R. R. (3), w sposób umożliwiający zsunięcie się kręgu podczas przypadkowego ruchu wózkiem -odpowiedzialny: R. R. (3);

- brak szczegółowych dyspozycji określających bezpieczny sposób wykonywania czynności załadunku blachy na wrzeciono linii bębna; odpowiedzialny: pracodawca - (...) Sp. z o.o.;

- niewłaściwy instruktaż stanowiskowy A. R. w zakresie bezpieczeństwa pracy podczas wykonywania czynności załadunku blachy na wrzeciono linii bębna; odpowiedzialny: pracodawca - (...) Sp. z o.o.;

- dostarczenie przez R. R. (3) z magazynu do linii bębna dwóch „sklejonych” kręgów blachy; odpowiedzialny: R. R. (3);

- wykonywanie przez A. R. i R. R. (3) czynności rozdzielenia kręgów blachy przy linii bębna, zamiast w magazynie; odpowiedzialny: pracodawca - (...) Sp. z o.o., osoby kierujące pracownikami;

- dopuszczenie do postępowania pracowników produkcyjnych i pracowników transportu wewnętrznego według „nieformalnej procedury”, dopuszczającej rozdzielanie kręgów blachy poza magazynem; odpowiedzialny: pracodawca - (...) Sp. z o.o., osoby kierujące pracownikami;

- brak odpowiedniego nadzoru nad bezpiecznym wykonywaniem prac przy użyciu wózków jezdniowych; odpowiedzialny: pracodawca - (...) Sp. z o.o., osoby kierujące pracownikami;

3. Przyczyny wypadku wynikające z nieprawidłowych zachowań człowieka:

Przyczyny bezpośrednie:

- wykonywanie czynności przez A. R. w strefie zagrożenia przegnieceniem przez krąg blachy pozostający na widłach wózka jezdniowego;

- spowodowanie przez R. R. (3) ruchu wózka jezdniowego z uniesionym na widłach kręgiem blachy, podczas wykonywania czynności przez A. R. w strefie zagrożenia przegnieceniem przez krąg blachy spadający z wideł wózka - odpowiedzialny; R. R. (3);

Przyczyna pośrednia:

- zaskoczenie A. R. gwałtownym przemieszczeniem się kręgu blachy z wideł wózka jezdniowego.

/ pisemna opinia biegłego w zakresie BHP J. K. (1) k. 383 -414 pisemna opinia uzupełniająca k. 443 -451v. ustna opinia uzupełniająca protokół z rozprawy z dnia 23 marca 2021 00:06:04 -00:14:40/

W dniu zdarzenia pozwany pracodawca dopuścił się nieprawidłowości w zakresie BHP przypisanych pośrednim przyczynom wypadku, takich jak:

- brak szczegółowych dyspozycji określających bezpieczny sposób wykonywania czynności załadunku blachy na wrzeciono linii bębna;

- niewłaściwy instruktaż stanowiskowy A. R. w zakresie bezpieczeństwa pracy podczas wykonywania czynności załadunku blach na wrzeciono linii bębna;

- wykonywanie przez A. R. i R. R. (3) czynności rozdzielenia kręgów blachy przy linii bębna, zamiast w magazynie;

-dopuszczenie do postępowania pracowników produkcyjnych i pracowników transportu wewnętrznego według „nieformalnej procedury”, dopuszczającej rozdzielanie kręgów blachy poza magazynem;

- brak odpowiedniego nadzoru nad bezpiecznym wykonywaniem prac przy użyciu wózków jezdniowych;

Ponadto zaistniały nieprawidłowości dotyczące organizacji ręcznych prac transportowych, bowiem w obowiązującej w dniu 30.07.2016 roku Instrukcji magazynowania transportu, w której ustalono zasady bezpiecznego magazynowania i transportowania na terenie BSH-PL, nie uwzględniono czynności przetaczania kręgów blachy. W trakcie wypadku w dniu 30.07.2016 roku, A. R. dokonywał czynności przetaczania kręgu blachy o masie około 1700 kg podczas, gdy ustawodawca wskazał § 16. rozporządzenia Ministra Pracy I Polityki Społecznej z dnia 14 marca 2000 r. sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy ręcznych pracach transportowych oraz innych pracach związanych z wysiłkiem fizycznym, iż masa ręcznie przetaczanych przedmiotów nie może przekraczać 200 kg na jednego mężczyznę. Ustalone w tym zakresie nieprawidłowości, stanowiły istotne zagrożenie urazem układu kostno - mięśniowego A. R..

/ pisemna opinia biegłego w zakresie BHP J. K. (1) k. 383 -414 pisemna opinia uzupełniająca k. 443 -451v. ustna opinia uzupełniająca protokół z rozprawy z dnia 23 marca 2021 00:06:04 -00:14:40/

W momencie podjęcia przez A. R. czynności przetaczania kręgu blachy zarówno wózek, jak i ładunek na wózku był unieruchomiony. Tym samym ww. nie naruszył dyspozycji zachowania bezpiecznej odległości 3 m od wózka manewrującego ładunkiem. Przyczyna bezpośrednia wypadku wykonywanie czynności przez powoda w strefie zagrożenia przygnieceniem przez krąg blachy wynikała z niewłaściwego instruktarzu stanowiskowego w zakresie BHP, zaś przyczyna bezpośrednia wypadku zaskoczenie gwałtownym przemieszczaniem się kręgu blachy wynikała z dynamicznej sytuacji wypadku. A. R. nie został poddany wymaganemu instruktarzowi stanowiskowemu w zakresie BHP, a wobec przekazanych mu w procesie przygotowania do pracy informacji dotyczących załadunku kręgów blachy na linii bębna, sprzecznych z obowiązującymi instrukcjami, mógł posiadać niewłaściwe rozeznanie co do transportowania zwojów blachy oraz ich odbioru w sposób niezgodny z BHP. Działanie A. R. odpowiadało treściom szkolenia przeprowadzonego przez P. L. (1) występującego w imieniu BSH

/ pisemna opinia biegłego w zakresie BHP J. K. (1) k. 383 -414 pisemna opinia uzupełniająca k. 443 -451v. ustna opinia uzupełniająca protokół z rozprawy z dnia 23 marca 2021 00:06:04 -00:14:40/

W wyniku wypadku powód doznał zmiażdżenia dalszego końca podudzia lewego i stopy lewej i amputacji kończyny na wysokości 1/3 podudzia.

/ bezsporne, karta informacyjna leczenia szpitalnego i dokumentacja medyczna k. 35-36/

Powód obecnie korzysta z protezy modularnej podudzia z zawieszeniem sylikonowym, stopa z włókna węglowego na III poziomie jakości. Wskazana proteza to proteza tymczasowa, w której miał się nauczyć chodzić. Miała być użytkowana pół roku, a korzysta z niej do chwili obecnej. W wyniku jej użytkowania ma poobcierane kolano podkolano, poobijany piszczel. Lej jest niedopasowany, zbyt luźny. Stara się chodzić tak by nie obciążać nogi oprotezowanej. Stopa, którą ma nie jest dopasowana do jego ciężaru. Raz pękła przez użytkowanie i została wymieniona. Powód odczuwa dolegliwości bólowe związane z użytkowaniem protezy, ma poobcierany kikut i bóle pod rzepką. Protezy nie da się naprawić. Została ona sfinansowana w ramach rozliczeń z NFZ i z Programu Aktywny Samorząd

/ oferta specyfikacji kosztorysu do protezy w ramach programu „Aktywny samorząd k. 39-40, pismo k 551; zeznania powoda protokół z rozprawy z dnia 23 marca 2021 00:18:18- 00:20:12 - k 516 - w związku z informacyjnymi wyjaśnieniami protokół z rozprawy z dnia 30 stycznia 2020 00:04:42 -00:39:57 k 327 i k 323v-324v i w związku z informacyjnymi wyjaśnieniami protokół z rozprawy z dnia 9 września 2019 00:04:37-00:12:01 k 267/

W związku z pęknięciem w protezie użytkowanej przez powoda w obrębie części dystalnej linera sylikonowego, powstałym wobec jej eksploatacji, powód zmuszony był do wymiany linera. Powyższe zostało sfinansowane w ramach rozliczeń z NFZ i z Programu Aktywny Samorząd.

/informacja k. 187 -188; dokumentacja medyczna k. 189-195; pismo k 551; zeznania powoda protokół z rozprawy z dnia 23 marca 2021 00:18:18- 00:20:12 - k 516 - w związku z informacyjnymi wyjaśnieniami protokół z rozprawy z dnia 30 stycznia 2020 00:04:42 -00:39:57 k 327 i k 323v-324v i w związku z informacyjnymi wyjaśnieniami protokół z rozprawy z dnia 9 września 2019 00:04:37-00:12:01 k 267/

W świetle oferty (...) s.c. z dnia 18.06.2018 r. koszt wykonania protezy dostosowanej do potrzeb powoda wynosi 164.790 zł.

Oferta obejmuje następujące elementy:

Etap 1

a Wykonanie leja tymczasowego/testowego w celu dopasowania/ukształtowania kikuta (materiał B.)z linerem silikonowym (...) 3MM, membraną uszczelniającą (...), zaworem podciśnieniowym podudzia (...) 551, zestaw kosmetyków pielęgnacyjnych, preparat antyperspirant do kikuta, instruktaż posługiwania się i konserwacji protezy

b Modularna elektroniczna stopa protezowa M. 1B1-2 z 6-letnim okresem gwarancyjnym, pilotem, oprogramowaniem do obsługi z urządzeń mobilnych

Cena brutto 156190, 00 zł

Etap 2

Lej ostateczny -podstawowy, z wewnętrznym lejem transparentnym, zewnętrznym lejem laminowanym z włókna węglowego, z zaworem podciśnieniowym podudzia (...) 551, systemem do regulacji objętości R.

Cena brutto 8600, 00 zł

Opcje dodatkowe:

Etap dodatkowy/opcjonalny. Lej kształtujący dodatkowy, może wystąpić w przypadku zmian obwodowych kikuta w trakcie użytkowania protezy Etapu 1

- Wykonanie dodatkowego leja kształtującego/testowego (nowa miara, odlew, przymiarka)-materiał B.

Cena brutto 1500,00 zł

Etap opcjonalny. Pokrycie kosmetyczne protezy podudzia na życzenie Pacjenta. Wykonanie piankowego ciałopodobnego pokrycia kosmetycznego podudzia

Cena brutto 1500,00 zł

/ oferta (...) s.c. z dnia 18.06.2018 r. k. 99-108/

W świetle oferty zaopatrzenia protetycznego w zakresie protezowania dla powoda sporządzonej na zlecenie pozwanego przez firmę (...) sp. z o.o. z dnia 27.09.2018 r. koszt zastosowania dobranej do jego indywidualnych potrzeb protezy wynosi 48 925,21 zł.

Oferta obejmuje następujące elementy:

Etap 1 Opracowanie modularnej protezy z lejem kształtującym / tymczasowym

- pierwotny lej kształtujący / tymczasowy protezowy do wszystkich systemów (zewnętrzny, sztywny); tytanowy adapter mocują-. wagi 150kg); zawiera rozszerzony zestaw pończoszek kikutowych oraz zestaw kosmetyków pielęgnacji kikuta i protezy - nxc. Podudzia

- system podciśnieniowy - kapa kolanowa (...) (2 szt.) - system zamocowania pierwotnego leja kształtującego – moduł protezy kończyny dolnej

- system wewnętrznego, elastycznego leja (linera) poliuretanowego (...) (profilowany anatomicznie kształt; w opcji materiał antybakteryjny) - system zamocowania pierwotnego leja kształtującego - moduł protezy kończyny dolnej

- zestaw modularny podudzia, adaptery rurowe średnicy 34 mm, tytanowe (do wagi 150kg) - system zamocowania pierwotnego leja kształtującego - moduł protezy kończyny dolnej

- zestaw modularny uda - tytanowy adapter podwójny, przedłużający (...)= (do wagi 150kg) - system zamocowania pierwotnego leja kształtującego - moduł protezy kończyny dolnej

- system do regulacji obwodowego leja REVOFit D. (...) z kształtkami montażowymi - system zamocowania pierwotnego leja kształtującego - moduł protezy kończyny dolnej

- adapter wodoodporny 4R10=111 Q. do samodzielnej wymiany stóp protezowych; w zestawie dwa elementy dolne - do maksymalnie dwóch stóp protezowych (do wagi 125kg),-z adapterami montażowymi - moduł protezy kończyny dolnej

- stopa wodoodporna T. L. Profile (...) z adapterami montażowymi - moduł protezy kończyny dolnej

- zestaw modularny podudzia, adaptery rurowe średnicy 34 mm, tytanowe (do wagi 150kg) - system zamocowania pierwotnego leja kształtującego - moduł protezy kończyny dolnej

- stopa sportowa Challenger (...) z adapterami montażowymi - moduł protezy kończyny dolnej

cena netto. 40 412,25 zł

cena brutto: 43 645,23 zł

Etap 2 Opracowanie modularnej protezy z lejem ostatecznym

- lej ostateczny do systemów silikonowych, poliuretanowych i polimerowych - dwuwarstwowa laminacja - modularna proteza podudzi moduł protezy kończyny dolnej

- system do regulacji obwodowego leja REVOFit D. (...) z kształtkami montażowymi - system zamocowania pierwotnego leja kształtującego - moduł protezy kończyny dolnej

cena netto: 4 888,87 zt

cena brutto: 5 279,98 zł

(...) ponadto opcjonalne dodatkowe etapy zaopatrzenia nie wliczone do wskazanej wyceny:

- dodatkowy lej kształtujący / tymczasowy - modularna proteza podudzia kontynuacja zaopatrzenia orotopedycznego - cena rabatowana

netto: 2 331,38 zł

brutto: 2 517,89 zł

- dodatkowy lej kształtujący / tymczasowy, bez nowego odlewu kończyny - modularna proteza podudzia kontynuacja zaopatrzenia orotopedycznego - cena rabatowana

netto:1 273,77 zł

brutto: 1 375,68 zł

- (dodatkowa) laminacja leja protezowego - modularna proteza

netto:819,56 zł

brutto:885,12 zł

/oferta (...) sp. z o.o. z dnia 27.09.2018 r. k. 118-120/

W zakresie ogólnej mobilności po dokonanej amputacji powód porusza się samodzielnie, swobodnie, lekko utykając (za luźny lej protezowy). K. podudzia kończyny dolnej lewej w stanie ogólnym dobrym, uformowany, z wrażliwym dotykowo końcem dalszym kości piszczelowej. Takie uformowanie kikuta sprawia, iż powód wymaga linera sylikonowego zabezpieczającego kikut przed otarciami i eliminującego do minimum pracę miękkich tkanek względem kości i jego zakup jest uzasadniony. Jego wymiana powinna następować co roku i nie jest finansowana przez państwo. Rzadsza wymiana nie jest wskazana ponieważ spód kikuta jest raniony. Pacjent posiada protezę podudzia zaliczaną do aktywności II wg M. (przeznaczoną dla osób z ograniczoną możliwością poruszania się na zewnątrz) wyposażoną w mechanizm zatrzaskowy jako zawieszenie oraz stopę z włókna węglowego. Stopa została złamana tylko od chodzenia. Poszkodowanego zaliczamy do III stopnia mobilności z rokowaniem na IV stopień ( wskazana skala liczy IV stopnie określające mobilność pacjenta). Poszkodowany wymaga pilnej zmiany protezy oraz profesjonalnej rehabilitacji, podczas której konieczna jest reedukacja chodu, systematyczne ćwiczenia tułowia i kończyn oraz rehabilitacji kikuta, co jest niezbędne do stabilizacji leja protezy. Stosowana do tej pory proteza prowadzi do systematycznego zmniejszenia sprawności ruchowej poszkodowanego oraz znacznie utrudnia mu powrót do normalnego funkcjonowania. Proteza jest całością nie można sobie wybrać z innej kategorii stóp czy leja. Jest to tak dobrane by pacjent najlepiej funkcjonował w życiu społecznym.

Najbardziej odpowiednią dla powoda będzie proteza składająca się z komponentów zaliczonych do grupy IV wg. (...). W grupie tej znajduje się dużo komponentów, różnych firm z całego świata, m.in. O., OttoBock, E., W. W. i inne. Koszt protezy może wahać się od około 40 tys. do około 120 tys. złotych

W zakresie zaprotezowania dla pacjenta A. R. najbardziej odpowiednią będzie proteza składająca się z następujących podzespołów (lub im równoważnych):

- Stopa ProFlex U. (O.)

- Lej silikonowy ( liner )S.-In X z membraną (O.)

- Lej protezowy z możliwością regulacji objętości (np. z systemem BOA)

- Ł.

Dodatkowo, aby zapewnić pacjentowi możliwość uzyskania większej aktywności proteza powinna zostać wyposażona w system samodzielnego wymieniania stóp protezowych (np. Q. C. firmy (...)) oraz stopę sportową np. C. (O. B.).

Tak wykonana proteza da pacjentowi dużą szansę na uzyskanie sprawności zbliżonej do tej sprzed wypadku. Do dania powodowi szansy na uzyskanie stopnia sprawności porównywalnego z tym sprzed wypadku nie jest konieczne korzystanie przez niego z protezy sterowanej za pomocą smartfona.

W porównaniu z obecnie posiadaną protezą proponowany zestaw zapewni zdecydowanie pewniejsze zawieszenie, a tym samym dużo lepszą kontrolę nad protezą. Proponowana stopa zapewni natomiast niemalże fizjologiczne odwzorowanie ruchów naturalnej stopy. Proces wykonania protezy podudzia zazwyczaj wynosi od 4 do 8 tygodni.

Przewidywane koszty eksploatacji protezy kształtują się następująco:

- wymiana leja (linera) silikonowego (co około 1 rok)- koszt 4000 zł

- wymiana leja protezy (co około 1-3 lat)- koszt 8000 zł

- wymiana stopy protezowej ( co około 4-6 lat)

- zakup kosmetyków do pielęgnacji kikuta- około 400 zł w skali roku.

Lej protezy to skorupa, która trzyma całą nogę. Ten lej musi być wymieniany kiedy pacjent przytyje lub schudnie. Na samym początku wymiana leja jest konieczna częściej. Natomiast później, po paru latach, wymiana następuje rzadziej, ale nie ma reguły. Ma na to również wpływ stan psychiczny, który przekłada się na kondycje fizyczną. We wskazane koszty wchodzą też leje testowe i ostateczne, bo trzeba je dopasować do nogi pacjenta. Przy wymianie stopy nie wskazano żadnej kwoty, bo nie wiadomo jaką pacjent wybierze. W przypadku powoda może być to różnica rzędu kilku tysięcy złotych, a wartość uśredniona to 40.000 złotych. Przy tym należy mieć na uwadze, że choć u nas ceny są na razie wyrównane na świecie podlegają zmianom rzędu 10% rocznie.

Wymieniając stopę protezową można wymienić również całą protezę, ale jednocześnie wymienia się poszczególne jej elementy w trakcie jej eksploatowania. Powód ma umiarkowany stopień niepełnosprawności, a dla takich osób NFZ rekomenduje zmianę całej protezy i na ten cel przeznacza 3,5-4,5 tysiąca złotych. Pacjent powinien wymienić całą protezę co 3 lata. Odnośnie stopy protezowej rekomendowano wymianę co 4 lata, bo jeśli jest dobrze utrzymana to nic nie powinno się stać, ale nie ma na to gwarancji. Wskazanie wymiany co 6 lat dotyczy elektronicznych stóp protezowych. NFZ przyznaje środki na wymianę protezy po przedstawieniu przez pacjenta wniosku od lekarza, że nowej protezy potrzebuje. NFZ nie przekazuje pieniędzy do ręki lecz firmie, która tę protezę przygotuje. Jest to forma dofinasowania do wymiany całej protezy.

Różnica pomiędzy obecnie używaną protezą, a przedstawioną przez (...) s.c. jest znaczna. Użytkowana obecnie proteza ogranicza powoda w zakresie mobilności, zastosowane zawieszenie nie daje pewności i bezpieczeństwa. Zaproponowana przez (...) s.c. proteza jest protezą znacznie bardziej zaawansowaną i zdecydowanie poprawiającą komfort życia powoda. Odnosząc się do oferty firmy (...) s.c. można wnioskować, iż zaproponowana proteza może nie być odpowiednia dla pacjenta ze względu na wysoką wagę oraz brak możliwości uprawiania podwyższonej aktywności (zawarta w ofercie stopa M. przeznaczona jest dla pacjentów o aktywności 3 wg. M.). Nie zmienia to faktu, iż zaproponowana proteza jest protezą bardzo zaawansowaną lecz przy jej wykonaniu należałoby rozważyć wykonanie dodatkowej protezy pozwalającej pacjentowi na uprawianie aktywności takich jak np. bieganie czy gry zespołowe.

Proteza firmy (...) sp. z o.o., daje powodowi szanse na uzyskanie stopnia sprawności podobnego do tego sprzed wypadku jednakże ze względów praktycznych uzasadnionym byłoby zastosowanie protezy zaproponowanej przez (...) s.c. lub równoważnej oraz protezy zaproponowanej przez (...) sp. z o.o.. Takie rozwiązanie pozwoli pacjentowi dopasować się do wszelkich aktywności dnia codziennego (nielimitowane poruszanie się) oraz do podwyższonych aktywności takich jak np. gry zespołowe.

/ pisemna opinia biegłego protetyka-ortotyka , fizjoterapeuty J. K. (2) k. 135 -138, pisemna opinia uzupełniająca k. 158-159 ustna opinia uzupełniająca biegłego protetyka-ortotyka , fizjoterapeuty J. K. (2) protokół z rozprawy z dnia 18 czerwca 2019 r. 00:17:12-00:53:24 k 216/

Koszt integralnych elementów oprotezowania A. R. z uwzględnieniem optymalnych dla niego parametrów określonych przez biegłego protetyka oraz całkowity proces zaopatrzenia, zawierający pobranie miary, przygotowanie lejów tymczasowych do testów, ewentualne korekty i przygotowanie docelowego leja protezowego stałego oraz wykonanie docelowej protezy stałej według wyceny firmy (...) s.c. z 13.03.2019 r. wynosi 78. 955 zł. Uwzględnione w wycenie komponenty to lej testowy x2 T blueplex, lej stały z systemem R., I. S.-In X 3mm, mankiet podtrzymujący x2, mankiet osłonowy x2, PRO-F. (...) Z U., (...) 544 KIT U., (...), I. S.-In X-C., Q., Stopa Sportowa (...), pokrycie kosmetyczne. Wskazana wycena nie ma stopy elektronicznej, a dynamiczną stopę z włókna węglowego.

/wycena k. 147, ustna opinia uzupełniająca biegłego protetyka-ortotyka , fizjoterapeuty J. K. (2) protokół z rozprawy z dnia 18 czerwca 2019 r. 00:17:12-00:53:24 k 216/

W ramach ubezpieczenia zdrowotnego pacjentowi przysługuje refundacja wyrobów medycznych. Pełny wykaz refundowanych wyrobów medycznych wydawanych na zlecenie wraz z określeniem osób uprawnionych do wystawiania zlecenia, limitu finansowania ze środków publicznych, wysokości udziału własnego świadczeniobiorcy w limicie finansowania ze środków publicznych, kryteriów przyznawania oraz okresu użytkowania określa załącznik do rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 6 grudnia 2013 r. w sprawie wykazu wyrobów medycznych wydawanych na zlecenie (Dz. U. poz. 1565). Prawo do nabycia bezpłatnych wyrobów medycznych do wysokości limitu finansowania ze środków publicznych wskazanego w ww. załączniku do rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 6 grudnia 2013 r. określa irt. 47 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. z 2016 r. poz. 1793, z późn. zm.).

Po uzyskaniu zlecenia pacjent, po potwierdzeniu uprawnień przez NFZ, może zgłosić się do punktu realizacji zaopatrzenia w wyroby medyczne, posiadającego umowę z NFZ. Pacjent ma prawo wybrać rodzaj i typ zaopatrzenia zgodnie ze zleceniem, spośród ofert różnych producentów, jednak musi mieć na uwadze, że NFZ finansuje wyroby medyczne tylko do wysokości limitu. Jeśli cena wybranego produktu jest wyższa niż cena określona limitem, dopłaca różnicę między ceną brutto, a kwotą refundacji.

Zgodnie z ww. załącznikiem do rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 6 grudnia 2013 r. protezy kończyn dolnych wykonywane na zamówienie, po amputacji lub w przypadku wrodzonego braku niedorozwoju w obrębie uda ujęte zostały w:

- grupie B - (pozycje o lp. od 4 do 11; wskazanie: amputacja lub wrodzony brak w obrębie podudzia, w przypadku protezy ostatecznej z tuleją udową - krótki, niestabilny kikut), w tym:

lp. 4 - proteza tymczasowa podudzia, refundacja: 900 zł, jednorazowo przed zaparzeniem w protezę ostateczną;

lp. 5 - proteza ostateczna skorupowa podudzia z tuleją udową i połączeniem w obrębie stawu kolanowego, refundacja: 2.800 zł, raz na 3 lata;

lp. 6 - proteza ostateczna modularna podudzia z tuleją udową i połączeniem w obrębie stawu kolanowego, refundacja: 4.500 zł, raz na 3 lata;

lp. 7 - proteza ostateczna skorupowa podudzia, refundacja: 1.800 zł, raz na 3 lata;

lp. 8 - proteza ostateczna modularna podudzi, refundacja: 3.500 zł, raz na 3 lata;

lp. 9 - wymiana leja w protezie tymczasowej podudzia, refundacja: 500 zł, raz w okresie użytkowania protezy;

lp. 10 - wymiana leja w protezie ostatecznej podudzia, refundacja: 1.500 zł, raz w okresie użytkowania protezy;

lp. 11 - protezowe wyrównanie skrócenia kończyny dolnej w obrębie podudzia, refundacja 1800 zł, raz na 3 lata, u dorosłych przy skróceniu powyżej 9 cm, jeżeli nie można wyrównać obuwiem ortopedycznym.

/ pismo NFZ k. 229-233/

Powód korzystał z dofinasowania na zaopatrzenie ortopedyczne w protezę, którą użytkuje w chwili obecnej z NFZ oraz z Programu Aktywny Samorząd. Wniosek na ww. wyrób NFZ zrealizował w dniu 31.01.2017 r., wysokość refundacji to 3.500 zł, zaś z Programu Aktywny Samorząd wysokość dofinansowania to kwota 14.000 zł. W dniu 29 maja 2018 roku NFZ pokrył również koszt pończochy kikutowej w kwocie 250 zł, a 17 września 2019 roku dokonano naprawy obecnej protezy, gdzie kwotę 1500 zł zapewnił NFZ, zaś kwotę 4200 zł Program Aktywny Samorząd. Wszystkie kwoty były przelewane bezpośrednio na konto firmy (...).

/ informacja z NFZ k. 527; informacja z P. k 551/

W związku ze zdarzeniem z dnia 30.07.2016 r. ubezpieczyciel pozwanego wypłacił powodowi odszkodowanie w wysokości 55.598, 42 zł, na które składały się kwota 52.500 zł tytułem zadośćuczynienia i kwota 3.098,42 zł tytułem odszkodowania obejmującego koszty opieki zakupu leków oraz dojazdów członków rodziny powoda do szpitala, jak i powoda do placówek medycznych, uznając 25% stopień przyczynienia się powoda do zaistnienia wypadku.

/ bezsporne/

Powód w związku z wypadkiem dochodził od pozwanego przed Sądem zadośćuczynienia w kwocie 197.500 zł złotych z ustawowymi odsetkami za opóźnienie oraz przyznania renty miesięcznej z tytułu zwiększonych potrzeb wywołanych skutkami wypadku w wysokości po 3.000 złotych. Postępowanie we wskazanej sprawie VIII P 21/17 zakończyło się umorzeniem postępowania wobec zawarcia przez strony ugody pozasądowej i cofnięcia pozwu w zakresie objętym ugodą wraz ze zrzeczeniem się roszczenia .

/ bezsporne postanowienie w przedmiocie umorzenia postepowania k. 114, ugoda 93-95/

W dniu 11 lipca 2018 r. pomiędzy powodem A. R. , pozwaną (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w W. i (...) w L. działający przez (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością oddział w Polsce (obecnie (...) w L.) została zawarta ugoda pozasądowa w świetle, której (...) w L. zobowiązała się zapłacić na rzecz A. R. kwotę 120.000,00 zł tytułem zadośćuczynienia oraz renty na zwiększone potrzeby, powstałych w związku ze zdarzeniem z dnia 30 lipca 2016 roku, objętych postępowaniem sądowym prowadzonym przed Sądem Okręgowym w Łodzi, VIII Wydziałem Pracy i Ubezpieczeń Społecznych pod sygn. akt VIII P 21/17, ponad dotychczas wypłacone świadczenia. (...) sp. z o.o. w W. zobowiązała się w terminie ustalonym w porozumieniu z A. R., nie później niż 1 września 2018 roku, zatrudnić A. R. na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony z zachowaniem jego uprawnień jako osoby niepełnosprawnej, tj. w jednozmianowym systemie czasu pracy oraz 7 - godzinnym dziennym wymiarze czasu pracy, z wynagrodzeniem za pracę w wysokości nie mniejszej niż 2.850 złotych brutto miesięcznie, uznając, iż A. R. będzie uprawniony do nabycia prawa do premii, dodatków oraz benefitów pozafinansowych wynikających z regulaminu wynagradzania oraz innych regulacji obowiązujących (...) sp. z o.o. w W. i na zasadach tam określonych. Uznano, iż zapłata kwoty objętej ugodą nastąpi przelewem w terminie 14 dni od dnia jej podpisania przez wszystkie jej Strony, na wskazany przez powoda rachunek bankowy. A. R. oświadczył, że kwota objęta ugodą zaspokaja jego roszczenia z tytułu zadośćuczynienia i renty na zwiększone potrzeby związane ze szkodą wynikającą ze zdarzenia określonego w § 1 ugody, istniejących na dzień zawarcia ugody oraz mogących powstać w przyszłości oraz zrzeka się w tym zakresie roszczeń zarówno wobec (...) sp. z o.o. w W., jak i wobec (...) Europę (...) w L., które udzielało (...) sp. z o.o. w W. ochrony ubezpieczeniowej na podstawie umowy ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej, potwierdzonej polisą nr (...) - z zastrzeżeniem poniższych zapisów. Wskazano, iż ugoda nie obejmuje roszczenia o zapłatę kosztów nabycia protezy podudzia. Strony zadeklarowały chęć zawarcia ugody w tym przedmiocie, a rozmowy ugodowe miały być kontynuowane. Powód zobowiązał się stawić na badanie zorganizowane przez techników (...) sp. z o.o. lub innej firmy protetycznej, wskazanej przez (...) Europę (...) w L., w celu porównania kwalifikacji do konkretnego rodzaju protezy i sporządzenia kosztorysu protezy podudzia lewego. A. R. w terminie 7 dni od dnia otrzymania egzemplarza ugody podpisanego przez wszystkie jej Strony, działając przez swego pełnomocnika, zobowiązał się złożyć w Sądzie Okręgowym w Łodzi, VIII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w sprawie sygn. akt VIII P 21/17 pismo cofające powództwo ze zrzeczeniem się roszczenia w tejże sprawie. (...) sp. z o.o. w W. oraz (...) Europę (...) w L. oświadczyły, iż nie będą żądać od A. R. zwrotu kosztów procesu w przedmiotowej sprawie.

/ ugoda pozasądowa k. 93-95 i k. 542-544 załączonych akt VIII P 21/17/

Stan faktyczny sprawy Sąd ustalił opierając się na dowodach z dokumentów, powołanych powyżej, w tym złożonych do sprawy VIII P 21/17, których strony nie zakwestionowały w sposób wyłączający ich wartość dowodową. Ustaleń faktycznych dokonano także na podstawie dowodów z osobowych źródeł dowodowych, tj. z zeznań świadków: R. R. (1), R. G., a także zeznań powoda - w zakresie istotnym dla wyniku sporu oraz nie budzącym wątpliwości, co do zgodności z rzeczywistością, zasadami logiki oraz doświadczenia życiowego.

Sąd uznał, iż twierdzenia R. G. jakoby u pozwanego obowiązywała procedura, że kręgi blachy należało rozpakowywać na magazynie i przewozić do produkcji pojedynczo nie znalazły żadnego odzwierciedlenia w dokumentach. Z tych też względów nie mogły one posłużyć do poczynienia ustaleń w tej materii. Należy również wskazać, iż ww. opisywał okoliczności wypadku opisane w protokole, sam zaś nie był jego świadkiem. Dlatego jego relacja wypadku nie posłużyła do ustalenia okoliczności zdarzenia przyjętych przez Sąd.

W ocenie Sądu załączony do akt sprawy protokół powypadkowy nie opisywał w sposób wyczerpujący wszystkich okoliczności faktycznych zaistniałego wypadku przy pracy, a będącego podstawą roszczeń zgłaszanych przez powoda, dlatego Sąd uznał go za wiarygodny jedynie w zakresie, w jakim korespondował, co do istotnych i spornych okoliczności, ze zgromadzoną w sprawie dokumentacją, jak i zeznaniami powoda i świadków złożonych w procesie. Sąd uznał, iż brak jest podstaw do przyjęcia, jak poczyniono to w protokole, że powód znajdował się w zbyt bliskiej odległości od wózka widłowego podczas, gdy jego operator R. R. wykonywał na polecenie powoda stojącego naprzeciwko manewr opuszczenia kręgu na ziemię celem usunięcia z niego resztek opakowania foli i wtedy krąg, w sposób niekontrolowany, spadł na powoda. Ze zgodnej relacji powoda i R. R. wynika bowiem, że krąg spadł z wideł wózka na powoda wtedy, gdy przetaczał on poza folię inny, wcześniej oddzielony krąg. Jednocześnie obaj ww. podali, iż w chwili, gdy powód przystąpił do przetaczania kręgu wózek stał nieruchomo.

W ocenie Sądu zgromadzona w sprawie dokumentacja, przedłożone instrukcje, karty ryzyka, instruktaż stanowiskowy, przy braku złożenia ramowego programu szkoleń w ramach instruktarzu stanowiskowego, nie pozwalają na przyjęcie, iż w zakresie zasad dotyczących załadunku blachy powód przeszedł odpowiedni instruktaż stanowiskowy pozwalający na bezpieczne wykonywanie pracy. Sąd ma przy tym na uwadze, na co wskazano m.in. w protokole powypadkowym, iż powód był szkolony w ramach przygotowania do pracy ze wskazanych czynności przez P. L., niemniej jednak - co także wynika wprost z treści protokołu powypadkowego - przekazywano wówczas powodowi informacje co do wymaganych i bezpiecznych odległości niezbędnych dla wykonywania wskazanych czynności, niezgodne z pozostałymi obowiązującymi i instrukcjami – np. zamiast 3 metrów wskazywano na 1,5 metra. To zaś potwierdza, iż powód nie miał niezbędnej wiedzy w zakresie BHP do bezpiecznego wykonywania pracy. Ponadto ustalenia w tym przedmiocie Sąd poczynił także w oparciu o opinie biegłego w zakresie BHP.

Natomiast ustalenia w zakresie potrzeb i kosztów, także na przyszłość, w zakresie optymalnego oprotezowania powoda Sąd poczynił w oparciu o opinię biegłego protetyka –ortotyka-fizjoterapeuty.

Wskazane opinie Sąd uznał za rzetelne, sporządzone zgodnie z wymaganiami fachowości i niezbędną wiedzą w zakresie stanowiącym ich przedmiot. Opinie te są pełne, logiczne i odpowiadają ma wszystkie pytania, jakie pojawiły się w toku postępowania.

Biegły protetyk dysponował dokumentacją lekarską powoda, przeprowadził wywiad oraz dokonał badania przedmiotowego szczegółowo wskazując jaka proteza odpowiada potrzebom powoda, jakie szacunkowo są jej koszty i jakie są potrzeby i orientacyjne koszty w zakresie jej wymiany, co przy przedłożonych w procesie ofertach firm protetycznych pozwala na poczynienie jednoznacznych ustaleń w zakresie koniecznych do poniesienia kosztów związanych z zakupem protezy. Znamiennym jest, iż opinia protetyka, po wydaniu opinii uzupełniającej, nie była kwestionowana przez żadną ze stron. Tym samym wnioski z niej wynikające są miarodajne dla rozstrzygnięcia.

Biegły w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy dysponował całością dokumentacji technicznej i pracowniczej pozwanego, jaka miała znaczenie dla oceny okoliczności i przyczyn wypadku z dnia 30 lipca 2016 r. i na jej podstawie wywiódł jednoznaczne wnioski w zakresie nieprawidłowości i zdarzeń, które doprowadziły do wypadku wskazując na naruszenia w zakresie przestrzegania procedur związanych z BHP przez pracodawcę i tolerowanie praktyk niezgodnych z wymogami, dotyczących bezpiecznego wykonywania pracy wskazując przy tym na brak uchybień jednoznacznie zawinionych przez powoda.

W ocenie Sądu Okręgowego brak jest podstaw do kwestionowania opinii wskazanego biegłego. Podnieść należy, iż biegły w opiniach uzupełniających, pisemnej i ustnej, skrupulatnie i rzeczowo odpowiedział na zarzuty przedstawione przez pozwaną, jak i interwenienta ubocznego, wykazując ich bezzasadność.

Dowód z opinii biegłych jest przeprowadzony prawidłowo, jeżeli sądy uzyskały od biegłych wiadomości specjalne niezbędne do merytorycznego i prawidłowego orzekania, a tylko brak w opinii fachowego uzasadnienia wniosków końcowych, uniemożliwia prawidłową ocenę jej mocy dowodowej (wyrok SN z 2000-06-30 II UKN 617/99 OSNAPiUS 2002/1/26). Sposób motywowania oraz stopień stanowczości wniosków wyrażonych w opinii biegłych jest jednym z podstawowych kryteriów oceny dokonywanej przez Sąd, niezależnie od kryteriów zgodności z zasadami wiedzy powszechnej, poziomu wiedzy biegłego oraz podstaw teoretycznych opinii (tak w postanowieniu Sądu Najwyższego z dnia 27 listopada 2000 roku, I CKN 1170/98, OSNC 2001 nr 4 poz. 84). Tylko brak w opinii fachowego uzasadnienia wniosków końcowych, uniemożliwia prawidłową ocenę jej mocy dowodowej (wyrok SN z 2000-06-30 II UKN 617/99 OSNAPiUS 2002/1/26). Sąd nie jest obowiązany dążyć do sytuacji, aby opinia biegłego (biegłych) przekonała strony sporu. Wystarczy, że opinia jest przekonująca dla sądu, który wiążąco ocenia, czy biegły wyjaśnił wątpliwości zgłoszone przez stronę. Sąd nie może też zająć stanowiska odmiennego co do spornej okoliczności podlegającej weryfikacji przez pryzmat wiadomości specjalnych na podstawie własnej oceny stanu faktycznego, innej niż wyrażona w opiniach biegłych. (por wyroku Sądu Najwyższego z dnia 13 października 1987 roku, II URN 228/87, (...) Wyrok Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z dnia 4 lipca 2018 r.III AUa 1328/17 Legalis numer 1824314). Dowód z opinii biegłego ma dostarczyć sądowi wiedzy niezbędnej dla właściwej oceny materiału procesowego przedstawionego przez strony (w tym zwłaszcza innych dowodów) z perspektywy odpowiedniej dziedziny nauki lub techniki. Sfera dotycząca wiadomości specjalnych w rozumieniu normy z art. 278 KPC oceniana jest w sposób uwzględniający specyfikę (opisaną wyżej szczególną rolę w procesie dowodzenia) dowodu z opinii biegłego. /I ACa 752/17 - wyrok SA Szczecin z dnia 31-01-2020/. Dostateczne wyjaśnienie okoliczności spornych w sprawie nie jest równoznaczne z uzyskaniem dowodu korzystnego dla strony niezadowolonej z faktów wynikających z dowodów dotychczas przeprowadzonych (wyrok SN z 28 lutego 2001 roku, II UKN 233/00 L.). Sąd nie jest obowiązany do uwzględniania kolejnych wniosków dowodowych strony tak długo, aż udowodni ona korzystną dla siebie tezę i pomija je od momentu dostatecznego wyjaśnienia spornych okoliczności sprawy. / Sąd Najwyższy w wyroku z 8 lipca 1999 roku, II UKN 37/99 OSNAPiUS 2000/20/741 III AUa 267/20 - wyrok SA Białystok z dnia 07-07-2020, VI ACa 910/19 - wyrok SA Warszawa z dnia 18-06-2020, III AUa 709/19 - wyrok SA Lublin z dnia 17-06-2020/

Mając powyższe na uwadze, a także oceniając, iż kolejne zarzuty pozwanego oraz interwenienta do opinii biegłego mają charakter wyłącznie polemiczny, Sąd na podstawie art. 235 ³ § 1 pkt 5 kpc pominął wniosek pozwanego i interwenienta o dopuszczenie dowodu z opinii innego biegłego z zakresu BHP jako zmierzający do nieuprawnionego przewlekania postępowania.

Sąd Okręgowy w Łodzi zważył, co następuje:

Powództwo w części zasługuje na uwzględnienie.

Niezależnie od świadczeń z ubezpieczenia społecznego za wypadki przy pracy może uzupełniająco odpowiadać także pracodawca. Jego odpowiedzialność wynika z przepisów prawa cywilnego, m.in.: art. 415–417, 430, 435, 436, 444, 445, 448 KC. Pracownik, który uległ wypadkowi przy pracy i otrzymał świadczenia na podstawie przepisów ustawy z 30.10.2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych – niewyrównujące całej szkody – nie zawsze będzie miał prawo do uzupełniającego odszkodowania lub zadośćuczynienia za doznaną krzywdę na podstawie prawa cywilnego. Pracownik, występując z takim powództwem, nie może w postępowaniu sądowym powołać się jedynie na fakt wypadku przy pracy, lecz musi wykazać wszystkie przesłanki: podać podstawę prawną cywilnej odpowiedzialności odszkodowawczej pracodawcy z tytułu czynu niedozwolonego, udowodnić szkodę i istnienie związku przyczynowego pomiędzy zdarzeniem (wypadkiem przy pracy) a powstaniem szkody (zob. wyrok SA we Wrocławiu z 17.5.2012 r., III APa 2/12, niepubl.; wyrok SN z 7.1.2010 r., II PK 132/09, niepubl.; wyrok SN z 24.9.2009 r., II PK 65/09, niepubl.; wyrok SN z 5.7.2005 r., I PK 293/04, Pr.Pracy Nr (...) oraz wyrok SN z 20.1.1998 r., II UKN 450/97, OSNP Nr 24/1998, poz. 720).

Na gruncie niniejszej sprawy, co do zasady, kwestia odpowiedzialności pozwanego za skutki doznanego przez powoda w dniu 30 lipca 2016 r. wypadku przy pracy nie jest kwestionowana.

Zgodnie z art. 435 KC prowadzący na własny rachunek przedsiębiorstwo lub zakład wprawiany w ruch za pomocą sił przyrody (pary, gazu, elektryczności, paliw płynnych itp.) ponosi odpowiedzialność za szkodę na osobie lub mieniu, wyrządzoną komukolwiek przez ruch przedsiębiorstwa lub zakładu, chyba że szkoda nastąpiła wskutek siły wyższej albo wyłącznie z winy poszkodowanego lub osoby trzeciej (zob. wyrok SN z 18.1.2012 r., II PK 93/11, OSNP Nr 9–10/2013, poz. 104), za którą nie ponosi odpowiedzialności (zob. wyrok SA w Katowicach z 14.7.1992 r., III APr 41/92, OSA Nr 2/1993, poz. 8). Odpowiedzialność odszkodowawcza pracodawcy oparta na zasadzie ryzyka powstaje bez względu na winę prowadzącego przedsiębiorstwo wprawiane w ruch siłami przyrody (zob. wyrok SA w Rzeszowie z 3.4.2013 r., III APa 2/13, niepubl.), jak również bez względu na to, czy szkoda nastąpiła w warunkach zachowania bezprawnego (zob. wyrok SA w Szczecinie z 26.3.2013 r., I ACa 864/12, niepubl. oraz wyrok SN z 27.10.2005 r., III CK 171/05, niepubl.). Nie wyklucza jej nawet zatem fakt, że działalność przedsiębiorstwa była w pełni zgodna z prawnie określonymi wymaganiami albo przyjętymi nakazami bezpieczeństwa i ostrożności (zob. wyrok SA w Łodzi z 15.4.2013 r., III APa 8/13, niepubl. oraz wyrok SN z 19.6.2001 r., II UKN 424/00, OSNP Nr 6/2003, poz. 155).

W rozpoznawanym przypadku pozwany uznając, iż nie zachodzą żadne przesłanki egzoneracyjne zwalniające go z ww. odpowiedzialności, za zgodą i przy współudziale ubezpieczyciela zawarł z powodem ugodę pozasądową godząc się na pokrycie (w szczegółowo opisanym w ugodzie zakresie) ponad kwoty już wypłacone zgłaszanych przez powoda roszczeń o zadośćuczynienie krzywd związanych z wypadkiem jak i renty z tytułu zwiększonych potrzeb na przyszłość.

Przedmiotem powyższej ugody – co wynika bezpośrednio z jej treści - nie objęto żadnych roszczeń odszkodowawczych. Powód zaś w niniejszym procesie podtrzymał roszczenie o zapłatę kosztów nabycia protezy podudzia rozszerzając jego wymiar i zgłaszając dodatkowo żądanie zapłaty kosztów zakupu linera sylikonowego do protezy oraz uznania odpowiedzialności pozwanego w zakresie każdorazowej konieczności naprawy protezy wymiany jej elementów oraz konieczności kupna nowej protezy amputowanej w skutek wypadku kończyny.

Pozwany oraz interwenient kwestionowali wymiar zgłoszonych przez powoda roszczeń podnosząc zarzut przyczynienia się powoda do powstania wypadku, braku wykazania wymiaru i zasadności określonych roszczeń odszkodowawczych, nadto wskazując, iż żądanie przyznania odpowiedzialności na przyszłość sprecyzowane przez stronę powodową objęte było zawartą ugodą, która obejmowała również rentę na zwiększone potrzeby.

Zgodnie z art. 362 k.c. w związku z art. 300 k.p. jeżeli poszkodowany przyczynił się do powstania lub zwiększenia szkody, obowiązek jej naprawienia ulega odpowiedniemu zmniejszeniu stosownie do okoliczności, a zwłaszcza do stopnia winy obu stron. Również w przypadku podmiotu ponoszącego odpowiedzialność na zasadzie ryzyka, jego odpowiedzialność ulega stosownemu ograniczeniu w razie wykazania zawinionych uchybień leżących po stronie przeciwnej. Częściowe przyczynienie się poszkodowanego może ewentualnie wpłynąć na odpowiednie zmniejszenie obowiązku naprawienia szkody – zmniejszenie wysokości odszkodowania (zob. wyrok SA w Gdańsku z 16.1.2013 r., I ACa 766/12, niepubl. oraz wyrok SN z 18.5.2012 r., III PK 78/11, niepubl.). Fakt przyczynienia się poszkodowanego ma jedynie wpływ na ocenę zakresu jej naprawienia, a nie na to, czy w ogóle powstaje taki obowiązek (zob. wyrok SA w Katowicach z 23.7.2013 r., V ACa 244/13, niepubl.). Przyczynienie się poszkodowanego do szkody ma miejsce wówczas, gdy jego zachowanie się jest adekwatną współprzyczyną powstania szkody lub jej zwiększenia (wyrok SN z 20 czerwca 1972 roku, II PR 164/72, Lex nr 7098). Obniżenie odszkodowania w trybie art. 362 K.c. może nastąpić dopiero po ustaleniu istnienia i wysokości szkody (wyrok SN z 6 kwietnia 1972 roku, II PR 30/72, Lex nr 7080). O przyczynieniu się poszkodowanego można mówić wyłącznie w przypadku, gdy jego określone zachowanie pozostaje w normalnym związku przyczynowym ze szkodą, a nie w jakimkolwiek innym powiązaniu przyczynowym (zob. wyrok SA w Łodzi z 20.5.2013 r., III APa 10/13, niepubl.). Innymi słowy, zachowanie się poszkodowanego musi stanowić adekwatną współprzyczynę powstania szkody lub jej zwiększenia, czyli włączać się musi jako dodatkowa przyczyna szkody (zob. wyrok SA w Krakowie z 22.11.2012 r., I ACa 1067/12, niepubl.). Przyczynieniem się poszkodowanego będzie takie zachowanie, w stosunku do którego da się dostrzec cechę obiektywnej naganności. Chodzi więc o takie zachowanie, co do którego da się sformułować ocenę, że nie mieściło się ono w przyjętych regułach postępowania (zob. wyrok SA w Szczecinie z 15.11.2012 r., III APa 9/12, niepubl.). Zagadnienie przyczynienia się poszkodowanego do powstania szkody może być badane przy udziale biegłych w zakresie ustalenia okoliczności faktycznych wymagających wiadomości biegłych w tym znaczeniu, że biegły oceni, czy i które z elementów określonego zdarzenia wpływają na powstały skutek i w jaki sposób. W oparciu o opinię biegłego sąd musi rozstrzygnąć powstałe w sprawie zagadnienia prawne w postaci istnienia związku przyczynowego pomiędzy określonym zachowaniem i skutkiem oraz przyczynienia się każdego z zaistniałych: sprawcy i poszkodowanego do powstania skutku. /V ACa 400/17 - wyrok SA Katowice z dnia 09-05-2018/

Ustalenie przyczynienia się jest warunkiem wstępnym, od którego w ogóle zależy możliwość rozważania zmniejszenia odszkodowania, i warunkiem koniecznym, lecz niewystarczającym, gdyż samo przyczynienie nie przesądza zmniejszenia obowiązku szkody, a ponadto stopień przyczynienia nie jest bezpośrednim wyznacznikiem zakresu tego zmniejszenia (zob. wyrok SA w Łodzi z 30.4.2013 r., I ACa 1477/12, niepubl. oraz wyrok SA w Lublinie z 27.3.2013 r., I ACa 1/13, niepubl.). O tym, czy obowiązek naprawienia szkody należy zmniejszyć ze względu na przyczynienie się, a jeżeli tak – w jakim stopniu należy to uczynić, decyduje sąd w procesie sędziowskiego wymiaru odszkodowania w granicach wyznaczonych przez art. 362 KC. Decyzja o obniżeniu odszkodowania jest uprawnieniem sądu, a rozważenie wszystkich okoliczności in casu, w wyniku oceny konkretnej i zindywidualizowanej, jest jego powinnością (zob. wyrok SA w Poznaniu z 9.7.2013 r., I ACa 512/13, niepubl.).

Na gruncie rozpoznawanej sprawy niekwestionowanym jest, iż powód w związku wypadkiem doznał szkody. Jednak w świetle twierdzeń strony pozwanej sam do jej powstania częściowo się przyczynił. Ocena zasadności wskazanego zarzutu wymaga analizy okoliczności i przyczyn powstania wypadku z dnia 30 lipca 2016 r.

W ocenie Sądu ze zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego, w tym dokumentów, zeznań świadków, wyjaśnień samego powoda, a także w wobec treści opinii biegłego w zakresie BHP, brak podstaw do uznania powołanej okoliczności. Podnieść należy, iż w świetle rzeczowej opinii wskazanego biegłego u podstaw wypadku legły przyczyny:

- wynikające z nieprawidłowości technicznych: utrata stateczności kręgu blachy uniesionego na widłach wózka jezdniowego, kierowanego przez R. R. (3);

- wynikające z nieprawidłowej organizacji pracy: podjęcie kręgu blachy na widły wózka jezdniowego przez R. R. (3), w sposób umożliwiający zsunięcie się kręgu podczas przypadkowego ruchu wózkiem, brak szczegółowych dyspozycji określających bezpieczny sposób wykonywania czynności załadunku blachy na wrzeciono linii bębna;

- niewłaściwy instruktaż stanowiskowy A. R. w zakresie bezpieczeństwa pracy podczas wykonywania czynności załadunku blachy na wrzeciono linii bębna, dostarczenie przez R. R. (3) z magazynu do linii bębna dwóch „sklejonych” kręgów blachy, wykonywanie przez A. R. i R. R. (3) czynności rozdzielenia kręgów blachy przy linii bębna, zamiast w magazynie;

- dopuszczenie do postępowania pracowników produkcyjnych i pracowników transportu wewnętrznego według „nieformalnej procedury”, dopuszczającej rozdzielanie kręgów blachy poza magazynem;

- brak odpowiedniego nadzoru nad bezpiecznym wykonywaniem prac przy użyciu wózków jezdniowych.

Nadto przyczyny wypadku wynikające z nieprawidłowych zachowań człowieka:

- wykonywanie czynności przez A. R. w strefie zagrożenia przegnieceniem przez krąg blachy pozostający na widłach wózka jezdniowego;

- spowodowanie przez R. R. (3) ruchu wózka jezdniowego z uniesionym na widłach kręgiem blachy, podczas wykonywania czynności przez A. R. w strefie zagrożenia przegnieceniem przez krąg blachy spadający z wideł wózka,

- zaskoczenim A. R. gwałtownym przemieszczeniem się kręgu blachy z wideł wózka jezdniowego.

Przy tym, co znamienne, w ocenie biegłego w zakresie BHP - którą Sąd w pełni podziela - powodowi nie sposób przypisać winy czy obiektywnej naganności działania. Podkreślenia wymaga, iż nieuprawnionym okazał się zarzut pozwanego, że powód nie dochował wymaganej instrukcjami i regulaminem ruchu odległości 3 metrów od manewrującego wózka – wózka będącego w ruchu, bowiem okoliczności sprawy, zeznania powoda, jak i R. R. zgodnie potwierdzają, iż w chwili, w której powód zaczął przetaczać krąg i znalazł się w mniejszej odległości od wózka, ten nie znajdował się w ruchu. Ponadto brak dowodu na to, iż powód przeszedł instruktaż stanowiskowy, który określałby w sposób poprawny zasady dotyczące rozładunku blachy i by precyzyjnie określono dopuszczalną odległość od wózka. Sąd przy tym nie traci z pola widzenia, iż z protokołu powypadkowego, którego powód nie kwestionował, wynikał nieco inny przebieg zdarzenia, a mianowicie, że krąg spadł na powoda stojącego naprzeciwko wózka, wskutek niekontrolowanego przez wózkowego manewru, po tym jak powód wydał polecenie R. R. opuszczenia kręgu. Niemniej jednak w ocenie Sądu przyjmując nawet taką wersję wydarzeń – która co jeszcze raz wymaga podkreślenia nie znajduje potwierdzenia w zebranym w sprawie materiale dowodowym – nie sposób byłoby zarzucić powodowi działania jednoznacznie niezgodnego z procedurami i niedopuszczalnego. U pozwanego co prawda obowiązywały instrukcje, które zabraniały zbliżania się do manewrującego wózka na 3 m, jednakże, co wynika wprost z protokołu powypadkowego, powoda w procesie przygotowania do świadczenia pracy szkolono zgodnie z tym co przekazywał P. L.. Ten zaś uczył, iż niedozwolona odległość od wózka w czasie rozładunku (sprzecznie z ww. instrukcjami) wynosi 1m-1,5 m. Opisane zachowanie powoda tych wytycznych pozwanego nie naruszało. Nie sposób zaś było oczekiwać od powoda, iż zachowa się jednoznacznie poprawnie podczas, gdy dyrektywy właściwego postępowania nie były precyzyjnie i prawidłowo określone. Podkreślenia wymaga też, iż pozwany, chociażby poprzez brak właściwego nadzoru, tolerował nieformalną procedurę, zgodnie z którą możliwym było przewiezienie dwóch kręgów na raz i rozpakowywanie ich poza magazynem. Wykonywanie czynności przez A. R. w strefie zagrożenia przegnieceniem przez krąg blachy spadający z wideł wózka, nie może zatem stanowić działania, za które mógłby ponosić odpowiedzialność. Powód mógł nie dokonać właściwego rozeznania zagrożenia z przyczyn, które go nie obciążają. Twierdzenie, iż przyczynił się do zaistnienia wypadku i powstania szkody w tym stanie rzeczy zdaniem Sądu jest nieakceptowalnym nieporozumieniem. Powód znalazł się w zbyt bliskiej odległości od kręgu lecz to nie wynikało z jego zaniedbań czy niefrasobliwości. Nie istnienie zatem żadne powiązanie kauzalne pomiędzy zachowaniem poszkodowanego a szkodą (w kategoriach przyczynowości adekwatnej). Nie ma więc żadnych podstaw prawnych do miarkowania należnego powodowi odszkodowania.

Do rozważenia pozostaje więc kwestia żądań wysuniętych przez powoda w przedmiotowym procesie. Roszczenia zwrotu kosztów zakupu protezy ostatecznej w doprecyzowanej przez stronę powodową wysokości tj. kwocie 78.955 zł i uznania odpowiedzialności pozwanego w zakresie każdorazowej konieczności naprawy protezy, wymiany jej elementów oraz konieczności kupna nowej protezy amputowanej kończyny oparto na przepisie art. 444 §1 k.p.c., zgodnie z którym w razie uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia naprawienie szkody obejmuje wszelkie wynikłe z tego powodu koszty.

Pojęcie „wszelkie wydatki” w rozumieniu art. 444 § 1 KC powinno być interpretowane przy uwzględnieniu zasady pełnej kompensacji szkody. Przyjęcie takiegoż określenia przez ustawodawcę miało, bowiem na celu w sposób wyraźny zaakcentować obowiązywanie tej zasady prawa odszkodowawczego w odniesieniu do omawianej postaci szkody. Oznacza to, że naprawienie szkody powinno służyć pełnej restytucji stanu istniejącego przed dokonaniem czynu niedozwolonego lub przynajmniej spowodowania takiego stanu, w którym poszkodowanemu zapewnione zostaną warunki życiowe zbliżone do tych, jakie miał przed wyrządzeniem mu krzywdy. Oczywiście wydatki te nie mogą być dowolne. Muszą one być celowe tj. zmierzać do kompensacji szkody, do poprawy stanu zdrowia, tudzież polepszenia obniżonej w skutek wypadku sytuacji życiowej poszkodowanego. Obowiązek kompensaty kosztów obejmuje wszelkie wydatki pozostające w związku z uszkodzeniem ciała lub rozstrojem zdrowia, jeżeli są konieczne i celowe. W grupie tych wydatków tradycyjnie wymienia się koszty leczenia (pobytu w szpitalu, pomocy pielęgniarskiej, koszty lekarstw), specjalnego odżywiania się, nabycia protez i innych specjalistycznych aparatów i urządzeń. Zalicza się do niej również wydatki związane z transportem chorego na zabiegi i do szpitala, koszty związane z odwiedzinami pacjenta w szpitalu czy wynikające z konieczności specjalnej opieki i pielęgnacji nad chorym, koszty zabiegów rehabilitacyjnych, wreszcie koszty przygotowania do innego zawodu. /I C 478/18 - wyrok SO Olsztyn z dnia 01-10-2019 I ACa 732/17 - wyrok SA Łódź z dnia 19-12-2018/

W świetle tego przepisu obowiązek odszkodowawczy obejmuje wyłącznie wydatki celowe i uzasadnione. Weryfikacja celowości (zasadności) ich poniesienia może przy tym dotyczyć nie tylko rodzaju wydatków poszkodowanego, ale i wysokości. Podmiot odpowiadający za wynikającą z deliktu szkodę spowodowaną uszkodzeniem ciała lub wywołaniem rozstroju zdrowia nie jest więc zobowiązany do naprawienia szkody majątkowej w postaci tych wydatków poszkodowanego, które nie mogą być uznane za uzasadnione i celowe, np. kosztów leczenia, które – biorąc pod uwagę aktualny stan wiedzy medycznej – nie daje szans na poprawę stanu zdrowia poszkodowanego lub na powstrzymanie jego pogorszenia./I ACa 627/19 - wyrok SA Szczecin z dnia 30-12-2019/

Nie można się zgodzić z twierdzeniem, że koszty na leczenie i rehabilitację (w tym zakup sprzętów), które nie zostały udokumentowane fakturami, nie należą się poszkodowanemu na mocy przepisu art. 444 § 1 KC. Szkoda obejmuje nie tylko koszty faktycznie poniesione, ale również takie które są konieczne dla zapewnienia prawidłowego leczenia i rehabilitacji, ale które nie zostały poniesione przez poszkodowanego z braku posiadanych środków. Obiektywna potrzeba poniesienia wydatków stanowi już uszczerbek majątkowy, który powinien być wyrównany. Odszkodowanie przewidziane w art. 444 § 1 KC należy zatem rozumieć szeroko, jako obowiązek kompensaty wszystkich kosztów wynikłych z uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia. Z pewnością kosztami leczenia i rehabilitacji są również koszty zakupu niezbędnych do tego procesu sprzętów specjalistycznych bowiem służą leczeniu (usprawnianiu). /I ACa 152/18 - wyrok SA Kraków z dnia 21-12-2018/

W świetle powyższego zasadnym jest żądanie powoda zapłaty odszkodowania obejmującego pokrycie kosztów protezy, która zapewni mu sprawne funkcjonowanie. Zgodnie bowiem z zasadą pełnej kompensacji szkody, jeśli poszkodowany stał się inwalidą i konieczny jest zakup protezy, to proteza powinna nie tylko przywrócić funkcje organizmu (np. funkcję chodu – gdy chodzi o protezy nogi), lecz również pozwolić na powrót do samodzielności i na tyle, na ile jest to możliwe, do standardu życia sprzed zdarzenia wyrządzającego szkodę (np. proteza powinna umożliwiać aktywność sportową), w tym do wykonywania pracy zarobkowej.

W świetle opinii biegłego protetyka poszkodowany wymaga pilnej zmiany protezy. Powód posiada protezę podudzia zaliczaną do aktywności 2 wg M. (przeznaczoną dla osób z ograniczoną możliwością poruszania się na zewnątrz) wyposażoną w mechanizm zatrzaskowy jako zawieszenie oraz stopę z włókna węglowego tymczasem poszkodowanego zaliczamy do III stopnia mobilności z rokowaniem na IV stopień ( wskazana skala liczy IV stopnie określające mobilność pacjenta). Najbardziej odpowiednią dla powoda jest proteza składająca się z komponentów zaliczonych do grupy IV wg. (...). W zakresie zaprotezowania dla A. R. najbardziej odpowiednią jest proteza składająca się z następujących podzespołów (lub im równoważnych): Stopa ProFlex U. (O.) Lej silikonowy ( liner )S.-In X z membraną (O.) Lej protezowy z możliwością regulacji objętości (np. z systemem BOA) Ł.. Dodatkowo, aby zapewnić powodowi możliwość uzyskania większej aktywności proteza powinna zostać wyposażona w system samodzielnego wymieniania stop protezowych (np. Q. C. firmy (...)) oraz stopę sportową np. C. (O. B.). Tak wykonana proteza da powodowi dużą szansę na uzyskanie sprawności zbliżonej do tej sprzed wypadku.

Początkowo powód wnosił o zasądzenie kwoty 164.790 zł, która odpowiadała protezie dostosowanej do potrzeb powoda przedstawionej w ofercie (...) s.c. z dnia 18.06.2018 r. Po przeprowadzeniu badania powoda, w piśmie procesowym z 12.10.2018 r. interwenient uboczny złożył wycenę zaopatrzenia protetycznego powoda wykonaną po badaniu powoda 27.09.2018 r. w placówce (...) Sp. z o.o. Oddział w W. na łączną kwotę 48. 925,21 zł /pismo k. 122-124/. Pismem procesowym z 4.10.2018 r. powód oświadczył, że przedstawiona mu przez pozwanego oferta zaopatrzenia od (...) Sp. z o.o. nie spełnia jego oczekiwań i nie zapewni mu komfortu użytkowania, ponieważ zawiera w etapie (...) kapę kolanową – system mocowania pierwotnego leja, a tymczasem powód zgłaszał wyraźne problemy z użytkowaniem elementów zawieszenia wokół stawu kolanowego – dyskomfort w czasie siedzenia (fałd z tyłu stawu) dodatkowa kompresja wokół stawu, akcentując, że powód ma długość kikuta pozwalającą na zastosowanie stopy o standardowej wysokości z systemem aktywnego podciśnienia, co w jego przypadku byłoby bardzo korzystne, a oferta firmy (...) Sp. z o.o. zawiera propozycję zawieszenia biernego, brak jest w niej ujętego zaworu podciśnieniowego /pismo k. 116-117/.

W konsekwencji powyższego została przedstawiona kolejna oferta protezy opracowana przez Firmę (...) s.c. w dniu z 13.03.2019 r. opiewająca na kwotę 78.955 zł, która spełnia wszystkie wymagania wynikające z opinii biegłego protetyka. W piśmie procesowym z 18.03.2019 r. powód oświadczył, że zgadza się na protezę wycenioną przez (...) s.c. wskazując, że całkowity koszt oprotezowania to 78955 zł /pismo k. 146/, zaś interwenient uboczny w piśmie z 10.05.2018 r. oświadczył, że nie kwestionuje zakupu protezy oszacowanej przez (...) s.c. na kwotę 78955 zł /pismo k. 180/.

A zatem zasadnym jest uznanie, iż kwota wymieniona w ostatniej wycenie jest kwotą odpowiednią, niezbędną do zakupu protezy, która zgodnie z opinią biegłego protetyka jest odpowiednia do wymagań i potrzeb powoda. Nadto należy zauważyć, że mieści się ona w średnich granicach kwotowych wskazanych przez biegłego. A zatem zasądzenie na rzecz powoda kwoty 78.955 zł zgodnie z wyceną protezy dokonaną przez Firmę (...) s.c. w dniu z 13.03.2019 r. jest jak najbardziej zasadne.

Na marginesie podnieść należy, iż niecelowym byłoby pokrycie kosztów zakupu protezy zgodnie z wycena dokonaną przez wskazaną firmę powodowi w dniu 18.06.2018 r. w kwocie 164.790 zł, gdyż jej zakup wiązałby się z nieuzasadnionymi wydatkami. Zaproponowana proteza, pomimo jej technicznego zaawansowania, zgodnie z opinią biegłego protetyka, może nie być odpowiednia dla powoda ze względu na wysoką wagę oraz brak możliwości uprawiania podwyższonej aktywności (zawarta w ofercie stopa M. przeznaczona jest dla pacjentów o aktywności 3 wg. M.).

Sąd miał przy tym na uwadze, iż kalkulacja odszkodowania winna uwzględniać środki uzyskane z innych źródeł publicznych na poczet zakupu protez. Jak wskazuje zebrany w sprawie materiał dowodowy powód otrzymał dofinasowania na zaopatrzenie ortopedyczne w protezę, którą użytkuje w chwili obecnej z NFZ oraz z Programu Aktywny Samorząd. Wniosek na ww. wyrób NFZ zrealizował w dniu 31.01.2017 r., wysokość refundacji to 3.500 zł, zaś z Programu Aktywny Samorząd wysokość dofinansowania to kwota 14.000 zł. W dniu 29 maja 2018 roku NFZ pokrył również koszt pończochy kikutowej w kwocie 250 zł, a 17 września 2019 roku dokonano naprawy obecnej protezy, gdzie kwotę 1500 zł zapewnił NFZ, zaś kwotę 4200 zł Program Aktywny Samorząd. Wszystkie kwoty były przelewane bezpośrednio na konto firmy (...).

W toku postępowania, przed zamknięciem rozprawy, powód cofnął powództwo ze zrzeczeniem się roszczenia w zakresie żądanie pokrycia kosztów użytkowanej przez powoda w chwili obecnej protezy w kwocie 15.600 oraz zakupu linera sylikonowego w kwocie 1620 zł, które to kwoty zostały pokryte z wymienionych wyżej środków. Jednocześnie pozwany oświadczył, że nie kwestionuje, iż wszystkie wymienione kwoty dofinansowania dotyczyły jedynie nabycia, użytkowania i naprawy dotychczasowej protezy.

W związku ze zdarzeniem z dnia 30.07.2016 r. ubezpieczyciel pozwanego wypłacił powodowi, poza kwotą wynikającą z zawartej ugody, odszkodowanie w wysokości 55.598, 42 zł, na które składały się kwota 52.500 zł tytułem zadośćuczynienia i kwota 3.098,42 zł tytułem odszkodowania obejmującego koszty opieki zakupu leków oraz dojazdów członków rodziny powoda do szpitala, jak i powoda do placówek medycznych, uznając 25% stopień przyczynienia się powoda do zaistnienia wypadku. A zatem żadna ze wskazanych wyżej kwot nie dotyczyła dofinansowania zakupu nowej protezy.

Uwzględniając zatem, iż żądanie pokrycia wydatków zwianych z koniecznością zakupu protezy stałej, z przyjęciem jej elementów ocenionych przez biegłego protetyka za optymalne, a wycenionych ostatecznie na kwotę 78.955 zł znajduje potwierdzenie w okolicznościach sprawy, Sąd zasądził wskazaną kwotę na rzecz powoda, o czym orzeczono w pkt. 1 wyroku.

W zakresie żądania zasądzenia odsetek Sąd zważył, iż stosownie do przepisu art. 481 § 1 k.c. w zw. z art. 300 k.p., stanowiącego – zgodnie z dyspozycją art. 359 § 1 K.c. – formalne, ustawowe źródło odsetek, jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, choćby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi. Istotne jest więc ustalenie momentu, w którym dłużnik opóźnił się ze spełnieniem świadczenia. Zgodnie z art. 476 k.c. dłużnik dopuszcza się zwłoki, gdy nie spełnia świadczenia w terminie, a jeżeli termin nie jest oznaczony, gdy nie spełnia świadczenia niezwłocznie po wezwaniu przez wierzyciela.

W niniejszej sprawie zobowiązanie pozwanego miało charakter bezterminowy, a więc stało się wymagalne w dniu 13 września 2018 r. tj. od dnia doręczenia pozwanemu pisma procesowego rozszerzającego powództwo o kwotę 164.790 w związku z wyceną zakupu nowej protezy / k. 111/ W tym dniu pozwany świadczenia nie spełnił, a tym samym uzasadnione było zasądzenie na rzecz powoda odsetek za opóźnienie. Ponieważ wysokość odsetek nie była w żaden sposób określona Sąd, mając na względzie art. 359 § 2 K.c. i art. 481 § 2 K.c., ustalił, iż powodowi należą się odsetki ustawowe za opóźnienie.

Za uprawnione uznać należy również co do zasady roszczenie o uznanie odpowiedzialności pozwanego na przyszłość w zakresie każdorazowej konieczności naprawy protezy, wymiany jej elementów oraz konieczności kupna nowej protezy amputowanej kończyny, ale tylko w zakresie nie objętym refundacją lub finansowaniem ze środków publicznych oraz z innych funduszy wspierających osoby z niepełnosprawnościami.

Artykuł 444 § 1 KC obejmuje "wszelkie koszty" wynikłe na skutek rozstroju zdrowia lub uszkodzenia ciała. Pojęcie "wszelkie koszty" oznacza koszty różnego rodzaju, których nie da się z góry określić, a których ocena, na podstawie okoliczności sprawy, należy do sądu. Rozmiar obowiązku odszkodowawczego w ramach tego przepisu określić jest trudniej niż przy szkodzie o charakterze majątkowym. Koszty, do pokrycia których należy zobowiązać podmiot ponoszący odpowiedzialność za szkodę (sprawca szkody, ubezpieczyciel), muszą mieścić się w granicach szkody objętej obowiązkiem odszkodowawczym (art. 415 KC) i w tym zakresie możliwe jest zastosowanie art. 361 § 1 KC. Celem odszkodowania w ramach art. 444 § 1 KC jest restytucja stanu istniejącego przed wypadkiem, a jeśli jego przywrócenie nie jest możliwe, zastąpienie stanu dawnego stanem, w którym poszkodowanemu zostaną zapewnione warunki życiowe zbliżone do tych, jakie miał przed wyrządzeniem mu uszczerbku. Osoba, która stała się niepełnosprawna na skutek wypadku, ma zatem prawo domagać się w ramach naprawienia szkody, pokrycia wszystkich niezbędnych i celowych wydatków wynikających z tego zdarzenia. O uznaniu poszczególnych wydatków za spełniające te kryteria sąd decyduje w oparciu o stopień niepełnosprawności, jak również sytuację życiową poszkodowanego./ IV CSK 82/18 - postanowienie SN - Izba Cywilna z dnia 28-06-2018/ Przy uszkodzeniu ciała lub doznaniu rozstroju zdrowia poszkodowany może określić podstawę żądanego odszkodowania tylko w zakresie tych skutków, które się już ujawniły, nie może natomiast wskazać tych dalszych następstw wyrządzonej szkody, które jeszcze nie wystąpiły, choć jest to prawdopodobne w przyszłości. W konsekwencji przy zasądzeniu odszkodowania nie jest wykluczone ustalenie odpowiedzialności sprawcy szkody na przyszłość za szkodę mogącą powstać w przyszłości z tego samego zdarzenia, której nie można z góry przewidzieć.

W ocenie Sądu szkodę mogącą powstać w przyszłości, w rozpatrywanym przypadku, należy utożsamiać z mogącymi powstać w przyszłości wydatkami w niedookreślonej wysokości związanymi z każdorazową koniecznością naprawy protezy, wymianą jej elementów oraz koniecznością kupna nowej protezy amputowanej kończyny. Podkreślić należy, iż w wydanej w sprawie opinii biegły protetyk wskazywał na uzasadnioną konieczność zakupu nowych protez dla powoda w związku z amortyzacją poszczególnych elementów protezy, którą powód winien wykorzystywać. J. koszty wymiany poszczególnych elementów protezy przy uwzględnieniu dynamiki rynku, cen i osiągnięć technicznych, był w stanie określić wyłącznie szacunkowo, a i czas ich wymiany określał w sposób przybliżony. Nie należy też tracić z pola widzenia, iż powód okresowo będzie uprawniony do częściowego dofinasowania takich zakupów ze środków publicznych czy z innych funduszy wspierających osoby z niepełnosprawnościami. Tym samym wydatków tych, jako powtarzających się i stałych, nie dało się określić.

Jednakże nie było możliwym uwzględnienie tego roszczenia tj. określenie zakresu odpowiedzialności pozwanego za przyszłe szkody w całości w sposób sformułowany przez powoda, gdyż nie uwzględniałoby to ewentualnych przyszłych refundacji lub dofinansowania ze środków publicznych czy z innych funduszy wspierających osoby z niepełnosprawnościami, a tym samym mogłoby doprowadzić do bezpodstawnego wzbogacenia.

W związku z tym Sąd uznał zasadność żądania doprecyzowując jego zakres, a w pozostałej części powództwo oddalił.

Z uwagi na taki charakter tych wydatków Sąd nie podziela stanowiska strony pozwanej i interwenienta ubocznego, iż żądanie przyznania odpowiedzialności na przyszłość, sprecyzowane w tej materii przez stronę powodową, zawierało się w ugodzie, która obejmowała również rentę na zwiększone potrzeby.

Wskazać należy, iż zawarta w dniu 11 lipca 2018 r. ugoda w istocie obejmowała zarówno zadośćuczynienie, jak i rentę na zwiększone potrzeby, wywołane skutkami wypadku tj. roszczeń objętych postępowaniem sądowym prowadzonym przed Sądem Okręgowym w Łodzi, VIII Wydziałem Pracy i Ubezpieczeń Społecznych pod sygn. akt VIII P 21/17. Podkreślenia wymaga, iż renta na zwiększone potrzeby ma na celu pokrycie stałych, powtarzających się wydatków, których ponoszenie aktualnie związane jest z leczeniem poszkodowanego, jego specjalnym odżywianiem, koniecznością dojazdów do specjalistów, w tym na rehabilitację, także lepszymi środkami transportu (może więc np. chodzić o pokrycie kosztów przejazdu specjalnym pojazdem przystosowanym do potrzeb osób niepełnosprawnych, najmowanych np. kilka razy w tygodniu). Ta renta ma również pokryć szkodę przyszłą związaną z koniecznością korzystania z odpłatnej pomocy osób trzecich (np. pielęgniarki), ale także zapewnienia poszkodowanemu innych zajęć (np. koszty rehabilitacji, pobytu w sanatorium itp.). Można zatem powiedzieć, że renta stanowi „przedłużenie" świadczenia, którego celem jest rekompensata kosztów wynikłych z doznania szkody na osobie. /I ACa 696/18 - wyrok SA Szczecin z dnia 11-12-2019/

Ponieważ renta ma wyrównać szkodę w między innymi w postaci wydatków na zwiększone potrzeby, określenie tych wydatków ma istotne znaczenie dla ustalenia wysokości renty. Zwiększenie się potrzeb poszkodowanego stanowi szkodę przyszłą, wyrażającą się w stale powtarzających się wydatkach na ich zaspokojenie, wówczas wystarczające jest wykazanie przez poszkodowanego istnienia zwiększonych potrzeb stanowiących następstwo czynu niedozwolonego. Natomiast przyznanie renty z tytułu zwiększonych potrzeb nie jest uzależnione od wykazania, że poszkodowany te potrzeby faktycznie zaspokaja i ponosi związane z tym wydatki. /I ACa 90/18 - wyrok SA Katowice z dnia 13-11-2018/

Podnieść należy, iż ponoszenie nie dających się z góry przewidzieć wydatków na naprawy protezy, wymiany jej elementów oraz konieczności kupna nowej protezy amputowanej kończyny, których nie można skonkretyzować ani co do wysokości ani co do częstotliwości ich dokonania, nie podpada pod tak określone „zwiększone potrzeby”. Tym samym zarzuty podniesione w tym przedmiocie nie mogły przynieść spodziewanych przez stronę skutków procesowych.

Art. 189 k.p.c. nie stoi na przeszkodzie jednoczesnemu wytoczeniu powództw o świadczenie i o ustalenie w sytuacji, gdy ze zdarzenia wyrządzającego szkodę w postaci uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia przysługują już poszkodowanemu określone świadczenia, ale z tego samego zdarzenia mogą ujawnić się w przyszłości inne jeszcze szkody, których dochodzenie nie jest na razie możliwe (uchwała SN z 17 kwietnia 1970 roku, III PZP 34/69, OSNC 1970/12/217). W rozważanej sprawie niewątpliwie powód będzie musiał ponosić wydatki związane z naprawą i wymianą protez, ale konkretnie jak często i w jakiej wysokości nie jest to pewne. Na chwilę obecną nie ma również możliwości ustalenia ani wysokości tych wydatków, ani tym bardziej ich częstotliwości. Powód ma więc interes prawny w takim ustaleniu. Z tych też względów, w pełni uzasadnione było ustalenie odpowiedzialności pozwanego za skutki wypadku, mogące ujawnić się w przyszłości w zakresie wyżej wskazanym, o czym orzeczono w pkt. 2 wyroku.

Pismem procesowym z dnia 17 maja 2021 r., złożonym na rozprawie w dniu 18 maja 2021 r., pełnomocnik powoda cofnął powództwo ze zrzeczeniem się roszczenia w zakresie:

a. kwoty 15.600 złotych tytułem kosztów nabycia protezy tymczasowej ,

b. kwoty 1.620 złotych na pokrycie kosztów zakupu linera silikonowego.

Stosownie do treści art. 203 § 1 k.p.c. pozew może być cofnięty bez zezwolenia pozwanego aż do rozpoczęcia rozprawy, a jeżeli z cofnięciem połączone jest zrzeczenie się roszczenia – aż do wydania wyroku. Natomiast § 4, przywołanego przepisu stanowi, iż Sąd może uznać za niedopuszczalne cofnięcie pozwu tylko wtedy, gdy okoliczności sprawy wskazują, że wymienione czynności są sprzeczne z prawem lub zasadami współżycia społecznego albo zmierzają do obejścia prawa. Nadto art. 469 k.p.c. wskazuje, że Sąd uzna cofnięcie pozwu za niedopuszczalne także wówczas, gdyby czynność ta naruszała słuszny interes pracownika lub ubezpieczonego.

Z kolei art. 355 § 1 k.p.c. stanowi, iż Sąd wydaje postanowienie o umorzeniu postępowania, jeżeli powód cofnął ze skutkiem prawnym pozew lub jeżeli wydanie wyroku stało się z innych przyczyn zbędne lub niedopuszczalne.

W ocenie Sądu cofnięcie wymienionych roszczeń, w kontekście informacji o otrzymaniu przez powoda dofinansowania ze środków publicznych pokrywającego koszty obecnej protezy, jej naprawy i zakupu linera, należy uznać za prawnie skuteczne, bowiem nie jest sprzeczne z prawem, zasadami współżycia społecznego, nie zmierza do obejścia prawa, a także nie narusza słusznego interesu ubezpieczonego .

Mając powyższe na uwadze Sąd, w oparciu o art. 355 § 1 k.p.c., umorzył postępowanie w tej części.

W pozostałym zakresie powództwo jako nieudowodnione musiało ulec oddaleniu. Szczegółowe przyczyny oddalenia powództwa w pozostałym zakresie zostały omówione powyżej, jednakże dla usystematyzowania należy jeszcze raz krótko wskazać zakres oddalonego powództwa.

Powód wnosił o zasądzenie kwoty 164.790 zł, która odpowiadała protezie wycenionej w ofercie (...) s.c. z dnia 18.06.2018 r. Jednakże w toku postępowania dokonano kolejnej, zmodyfikowanej wyceny protezy, dostosowanej do potrzeb powoda, wycenionej na kwotę 78.955 zł. W piśmie procesowym z 18.03.2019 r. powód oświadczył, że zgadza się na protezę wycenioną przez (...) s.c. wskazując, że całkowity koszt oprotezowania to 78955 zł /pismo k. 146/, zaś interwenient uboczny w piśmie z 10.05.2018 r. oświadczył, że nie kwestionuje zakupu protezy oszacowanej przez (...) s.c. na kwotę 78955 zł /pismo k. 180/. Jak już wyżej wskazano niecelowym byłoby pokrycie kosztów zakupu protezy zgodnie z pierwotną wyceną dokonaną przez wskazaną firmę, gdyż jej zakup wiązałby się z nieuzasadnionymi wydatkami. Mimo zajęcia zgodnego stanowiska przez strony, powód nie cofnął powództwa w pozostałym zakresie, a zatem podlegało ono oddaleniu.

Sąd oddalił również w części roszczenie o uznanie odpowiedzialności pozwanego na przyszłość w zakresie każdorazowej konieczności naprawy protezy, wymiany jej elementów oraz konieczności kupna nowej protezy amputowanej kończyny, ale tylko w zakresie doprecyzowującym i wskazującym na koszty związane z powyższym, a nie objęte refundacją lub finansowaniem ze środków publicznych oraz z innych funduszy wspierających osoby z niepełnosprawnościami.

W konsekwencji powyższego powód wygrał proces w 81 % a przegrał jedynie w 19 % /łączna wartość zgłoszonych roszczeń to 532.010 zł, a wartość przyznanych roszczeń z uwzględnieniem roszczenia o ustalenie odpowiedzialności to 428.955 zł/

O zwrocie nieuiszczonych kosztów sądowych, z uwzględnieniem należnej opłaty od pozwu / kwota 26.600 zł/ i poniesionych w procesie wydatków związanych z wydaniem opinii przez biegłych i kosztów stawiennictwa świadków /360 zł – świadek k 330; 384 zł – świadek k 287; biegły - 351 zł k 239; biegły bhp - 2871 zł k 433 i 510,40 zł k 479 - łącznie kwota 4.476,40/ Sąd orzekł w pkt 4 i 5 sentencji na podstawie art. 113 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 2005r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych Dz.U. z 2020 r. poz. 755 t.j. w zw. z art. 100 k.p.c. obciążając nimi strony proporcjonalnie do przegranej tj. pozwanego w kwocie 25.171,90 zł, a powoda w kwocie 5904,50 zł.

O zwrocie kosztów zastępstwa procesowego orzeczono na podstawie art. 100 k.p.c. w zw. z § 2 ust. 7 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie / Dz. U 2015 poz 1800/ Koszty zastępstwa adwokackiego zamknęły się kwotą 10.800 zł zarówno po stronie powoda, jak i pozwanego. Tym samym uwzględniając proporcję wygranej na rzecz powoda zasądzono kwotę 6696,00 zł (pozwany winien zapłacić na rzecz powoda kwotę 8748 zł, zaś powód na rzecz strony pozwanej kwotę 2052 zł).

ZARZĄDZENIE

Odpis wyroku z uzasadnieniem doręczyć pełnomocnikowi pozwanego/ interwenienta ubocznego/ powoda

J.L.