Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Wrocław, dnia 21 maja 2024 r.

Sąd Okręgowy we Wrocławiu III Wydział Karny w składzie:

Przewodniczący: Sędzia Agnieszka Marchwicka

Sędziowie: Sędzia Elżbieta Wylegalska

Ławnicy Renata Architek

Jolanta Jabłońska - Cembruch

Janina Strusiewicz

Protokolant: Joanna Syzdół

przy udziale Prokuratora Prokuratury Rejonowej w Strzelinie nie stawił się, zawiadomiony prawidłowo

po rozpoznaniu na rozprawie w dniach 31.10.2023 r., 28.11.2023 r., 5.01.2024 r., 22.02.202r., 26.03.2024r., 8.05.2024 r. we Wrocławiu

sprawy

E. K. (1) (E. K. (1))

syna P. i Z. z domu K.

urodz. (...) w D.

PESEL (...)

oskarżonego o to, że

w dniu 2 kwietnia 2023 roku w S. działając w zamiarze bezpośrednim pozbawienia życia D. R., zadał mu cios w kierunku szyi narzędziem ogrodowym typu sierpak, lecz wskutek podjętej obrony trafił w udo, czym spowodował u niego ciężkie obrażenia w następstwie których zmarł w szpitalu we W.

tj. o czyn z art. 148§1 k.k.

* * *

I.  uznaje oskarżonego E. K. (1) za winnego tego, że w dniu 2 kwietnia 2023 roku w S. działając z zamiarem bezpośrednim pozbawienia życia, zadał D. R. uderzenie narzędziem ogrodowym typu sierpak cios w udo, powodując u niego obrażenia ciała w postaci głębokiej rany kłutej prawego uda drążącej w kierunku dołu podkolanowego z przekłuciem tętnicy podkolanowej z następowym wykrwawieniem i wstrząsem krwotocznym, w następstwie którego pokrzywdzony zmarł w szpitalu we W., co stanowi przestępstwo z art.148§1 k.k. i za to na podstawie art.148§1 k.k. w zw. z art.4§1 k.k. wymierza mu karę 15 (piętnastu) lat pozbawienia wolności;

II.  na podstawie art. 93a § 1 pkt 3 k.k. i art. 93c pkt 2 i 5 k.k. orzeka wobec oskarżonego środek zabezpieczający w postaci terapii uzależnień;

III.  na podstawie art.46§1 k.k. orzeka od oskarżonego na rzecz pokrzywdzonej A. R. (1) zadośćuczynienie w kwocie 200 000 złotych;

IV.  na podstawie art. 63 § 1 k.k., na poczet orzeczonej kary zalicza okres zatrzymania i tymczasowego aresztowania w dniach od 2 kwietnia 2023r. godz. 12:40 do dnia 21 maja 2024 r.;

V.  na podstawie art.44§2 k.k. orzeka przepadek dowodów rzeczowych szczegółowo opisanych w wykazie dowodów rzeczowych i śladów kryminalistycznych nr (...) poz. 11-14 k.143 oraz nr (...) poz. 15-20 k.153 akt zarządzając ich zniszczenie;

VI.  na podstawie art.230§2 k.p.k. uznając zbędność dla dalszego postępowania orzeka o zwróceniu: oskarżonemu E. K. (1) dowodów rzeczowych szczegółowo opisanych w wykazie dowodów rzeczowych i śladów kryminalistycznych nr (...) poz. 1-6 k.143 akt, zaś A. R. (1) zwróceniu dowodów rzeczowych szczegółowo opisanych w wykazie dowodów rzeczowych i śladów kryminalistycznych nr (...) poz. 7-10 k.143 akt;

VII.  na podstawie art.231§1 k.p.k. orzeka o złożeniu do depozytu sądowego dowodów rzeczowych szczegółowo opisanych w wykazie dowodów rzeczowych i śladów kryminalistycznych nr (...) poz. 21-23 k.153;

VIII.  na podstawie art. 624 § 1 k.p.k. zwalnia oskarżonego od ponoszenia kosztów sądowych oraz na podstawie art. 17 ust. 1 ustawy z 23 czerwca 1973r. o opłatach w sprawach karnych od opłaty, zaliczając je na rachunek Skarbu Państwa.

Ławnik Sędzia Sędzia Ławnik Ławnik

Renata Architek Agnieszka Marchwicka Elżbieta Wylegalska Jolanta Jabłońska- Cembruch Janina Strusiewicz

UZASADNIENIE

Sygnatura akt

Sygn. akt III K 284/23

4353-0.Ds.379.2023 Prokuratura Rejonowa w Strzelinie

1.  USTALENIE FAKTÓW

Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Czyn przypisany oskarżonemu (ewentualnie zarzucany, jeżeli czynu nie przypisano)

E. K. (1)

w dniu 2 kwietnia 2023 roku w S. działając z zamiarem bezpośrednim pozbawienia życia, zadał D. R. uderzenie narzędziem ogrodowym typu sierpak cios w udo, powodując u niego obrażenia ciała w postaci głębokiej rany kłutej prawego uda drążącej w kierunku dołu podkolanowego z przekłuciem tętnicy podkolanowej z następowym wykrwawieniem i wstrząsem krwotocznym, w następstwie którego pokrzywdzony zmarł w szpitalu we W., co stanowi przestępstwo z art.148§1 k.k.

Przy każdym czynie wskazać fakty uznane za udowodnione

Dowód

Numer karty

1.

E. K. (1) zamieszkiwał w przerobionej na mieszkanie altanie położonej na terenie ogródków działkowych w S. przy ul. (...).

E. K. (1) od kilkunastu lat pozostawał w związku z A. R. (1).

A. R. (1) zamieszkiwała w mieszkaniu przy ul. (...) wraz z synem A. R. (2), niemniej często odwiedzała E. K. (1) w zamieszkiwanej przez niego altanie, czasami mieszkała razem z nim.

Od dnia 1 kwietnia 2023 r. A. R. (1) przebywała w altanie E. K. (1) gdzie wspólnie spożywali alkohol.

W dniu 2 kwietnia 2023 r. około godziny 7:00 do syna A. R. (1), D. R., przebywającego wspólnie ze swoją partnerką A. P. (1) w mieszkaniu przy ul. (...) zadzwonił E. K. (1) zapraszając go na działkę.

Przed wyjściem z domu D. R. i A. P. (2) spożyli po jednej puszce piwa, natomiast po przyjściu na miejsce zastali w altance E. K. (1) i A. R. (1).

E. K. (1) poprosił D. R. aby poszedł do sklepu po alkohol i papierosy, pieniądze na ten cel przekazała mu A. R. (1).

Po około 40 minutach D. R. wrócił ze sklepu z zakupiona butelką wódki 0,7litra, czterema puszkami piwa (...) oraz paczką papierosów.

W czasie spotkania wszyscy jego uczestnicy spożywali alkohol, przebywając w tym samym pomieszczeniu altany. E. K. (1) siedział na krześle a pozostałe osoby na znajdującej się naprzeciwko niego wersalce.

Zeznania świadka A. R. (1)

k.351v.-353v., k.49,

Zeznania świadka A. P. (1)

k.355v.-359,k. 46-47

Częściowo wyjaśnienia oskarżonego E. K. (1)

k.335v.-337v., k.63-65, k.76

Protokół oględzin miejsca zdarzenia

k.8-10, k.36-42

Dokumentacja fotograficzna z oględzin altany na płycie CD

k.152

Protokół eksperymentu procesowego wraz z płytą

k.111-124

Wycinek prasowy

k. 61

2.

W pewnym momencie pomiędzy E. K. (1) i D. R. doszło do wymiany zdań.

E. K. (1) zaczął wypominać D. R. nieudany wyjazd do A. za pracą.

Wówczas D. R. zaczął kpić z aktualnej sytuacji życiowej E. K. (1), który mimo pracy zawodowej mieszka w altanie.

Następnie E. K. (1) wstał ze swojego miejsca po czym wrócił z trzymanym w dłoni ząbkowanym nożem z czarną rączką i podszedł z nim do D. R. ponownie pytając go o A..

Gdy kobiety próbowały uspokoić sytuację, D. R. siedząc próbował odebrać nóż E. K. (1) i w wyniku podjętej obrony przecięciu uległ drugi palec lewej ręki.

E. K. (1) nie zaprzestał agresji odgrażając się D. R., że udowodni mu że zrobi mu krzywdę.

Wówczas E. K. (1) odłożył nóż i udał się po składane narzędzie ogrodnicze – składany sierp z pomarańczową rękojeścią (sierpak).

Gdy wrócił z tym narzędziem stanął nad D. R. mówiąc „Zobaczysz jak ten nóż jest ostry”.

Następnie E. K. (1) tym narzędziem z rozłożonym ostrzem zamachnął się od góry w kierunku szyi siedzącego naprzeciw niego D. R..

Pokrzywdzony widząc co robi napastnik próbował podnieść się z kanapy, a tym czasie siedząca po jego prawej stronie A. P. (1) chwycił go w pasie i pociągnęła do tyłu kanapy, aby uniemożliwić zadanie ciosu w szyję.

Po wyprowadzeniu ciosu i odsunięciu się D. R. do tyłu ostrze sierpaka trafiło w prawe udo ponad kolanem, powodując obfite krwawienie z rany.

Po ciosie D. R. zdążył jedynie powiedzieć „E. coś ty zrobił” po czym przewrócił się na plecy na łóżko i stracił przytomność.

A. R. (1) przy pomocy ręcznika próbowała zatamować krwawienie, natomiast A. P. (1) wybiegła przed działkę dzwoniąc na numer alarmowy 112.

E. K. (1) do czasu przyjazdu policji nie odzywał się.

Zeznania świadka A. R. (1)

k.351v.-353v., k.49,

Zeznania świadka A. P. (1)

k.355v.-359,k. 46-47

Częściowo wyjaśnienia oskarżonego E. K. (1)

k.335v.-337v., k.63-65, k.76

Protokół oględzin miejsca zdarzenia

k.8-10, k.36-42

Dokumentacja fotograficzna z oględzin altany na płycie CD

k.152

Protokół eksperymentu procesowego wraz z płytą

k.111-124

Nagranie z (...) wraz z płytą i protokołem oględzin

k.125-128

3.

Około godz. 12:23 funkcjonariusze policji KPP S. J. A. i T. J. udali się na miejsce zdarzenia

W altance zastali leżącego na wznak na wersalce D. R., u którego widoczna była rana prawej nogi powyżej kolana, A. R. (1) uciskająca ręcznikiem miejsce krwawienia oraz siedzącego na krześle E. K. (1).

Na widok funkcjonariuszy policji E. K. (1) zaczął zachowywać się wulgarnie i agresywnie, w związku z czym zastosowano wobec niego środki przymusu bezpośredniego oraz założono mu kajdanki.

Nieopodal krzesła zabezpieczono narzędzie ogrodnicze z ostrzem i rączką koloru pomarańczowego.

Funkcjonariusze policji przystąpili do udzielania pomocy medycznej D. R. a następnie czynności te kontynuował przybyły na miejsce zespół ratownictwa medycznego.

Zeznania świadka J. A.

k.355-356v., k.70-71

Zeznania świadka T. J.

k.354-355, k.66-67

Zeznania świadka A. R. (1)

k.351v.-353v., k.49,

Zeznania świadka A. P. (1)

k.355v.-359,k. 46-47

Częściowo wyjaśnienia oskarżonego E. K. (1)

k.335v.-337v., k.63-65, k.76

Protokół oględzin miejsca zdarzenia

k.8-10, k.36-42

Dokumentacja fotograficzna z oględzin altany na płycie CD

k.152

Protokół eksperymentu procesowego wraz z płytą

k.111-124

4.

D. R. został przewieziony karetką do Szpitala przy ul. (...) we W.. Mimo podjętych czynności D. R. zmarł w szpitalu tego samego dnia o godz. 17:00.

Badanie krwi pobranej od D. R. przed zgonem o godz. 15:36 wykazało obecność 3,18 promila alkoholu etylowego.

Historia choroby D. R.

k.82, k.176-193

5.

E. K. (1) został zatrzymany w dniu 2 kwietnia 2023r. o godz. 12:40.

Przed osadzeniem w (...) o godz.14:46 przeprowadzono badanie E. K. (1) na zawartość alkoholu w wydychanym powietrzu z wynikiem 1,43 mg/l.

Następnie postanowieniem Sądu Rejonowego w S. z dnia 4 kwietnia 2023r. w sprawie (...) E. K. (1) został tymczasowo aresztowany.

Protokół zatrzymania E. K. (1)

k.4, k.5.

Protokół z przebiegu badania stanu trzeźwości E. K. (1)

k.6

Postanowienie o zastosowaniu tymczasowego aresztowania

k.78

6.

A. P. (1) została zatrzymana w dniu 2 kwietnia 2023r. o godz. 14:10 a następnie zwolniona w dniu 3 kwietnia 2023r. godz. 15:52.

Badanie A. P. (1) na zawartość alkoholu w wydychanym powietrzu wykazało o godz. 14:02 – 1,05 mg/l

Protokół zatrzymania A. P. (1)

k.27, k.29

Protokół z badania stanu trzeźwości A. P. (1)

k.31

7.

A. R. (1) została zatrzymana w dniu 2 kwietnia 2023r. o godz. 14:30 a następnie zwolniona w dniu 3 kwietnia 2023r. godz. 15:41.

Badanie A. R. (1) na zawartość alkoholu w wydychanym powietrzu wykazało o godz. 14:51 – 1,30 mg/l

Protokół zatrzymania A. R. (1)

k.22, k.24

Protokół z badania stanu trzeźwości A. R. (1)

k.25

8.

Przyczyną nagłej i gwałtownej śmierci D. R. była głęboka rana kłuta prawego uda drążąca w kierunku dołu podkolanowego z przekłuciem tętnicy podkolanowej, z następowym wykrwawieniem i wstrząsem krwotocznym.

U D. R. ujawniono zmiany urazowe wykazujące cechy powstania za życia:

a)  Niewielkie linijne, powierzchowne otarcie naskórka w prawej okolicy podoczodołowej,

b)  Wybicie siekacza górnego lewego,

c)  głęboką, ziejącą, łukowatą ranę kłutą o długości 4 cm, na przyśrodkowej powierzchni uda prawego w 1/3 dalszej, drążącą lekko łukowatym kanałem na długości 8 cm w kierunku dołu podkolanowego – z przekłuciem tkanek miękkich tej okolicy, w tym mięśnia dwugłowego uda, tkanki tłuszczowej i łącznej dołu podkolanowego oraz ściany tylnej prawej tętnicy podkolanowej na całej jej grubości z obfitym, świeżym krwiakiem dołu podkolanowego,

d)  głęboką ranę ciętą palca II lewej ręki

Rana kłuta uda powstała od narzędzia ostrego, kończystego, łukowato wygiętego.

Rana cięta palca powstała od narzędzia ostrego.

Niewielkie linijne otarcie naskórka na twarzy mogło powstać zarówno od działania narzędzia ostrego, jak i tępokrawędzistego.

Nic nie sprzeciwia się przyjęciu, że wszystkie te obrażenia mogły powstać od tego samego narzędzia w mechanizmie czynnym w wyniku zadawania ciosów sierpem przez napastnika.

Rana cięta na palcu II lewej ręki mogła powstać od działania ostrza noża, który został zabezpieczony na miejscu zdarzenia (nóż z czarną rękojeścią).

Powierzchowne linijne otarcie naskórka i śmiertelna rana kłuta z prawdopodobieństwem graniczącym z pewnością mogły powstać od brzeszczotu dowodowego tj. składanego sierpa w mechanizmie czynnym. Mogły powstać w tym samym czasie wskutek zadania ciosu sierpem trzymanym w prawej ręce wyprowadzonego przez stojącego napastnika z zamachu na wysokości jego głowy i od góry ku dołowi, przy zmieniającej się pozycji ciała pokrzywdzonego.

Nie da się jednak stwierdzić ani wykluczyć że obrażenia twarzy i uda u pokrzywdzonego mogą być skutkiem zadania dwóch ciosów sierpem przez napastnika.

Badanie krwi pobranej po zgonie D. R. wykazało obecność 3,21 promila alkoholu etylowego we krwi oraz 3,89 promila alkoholu etylowego w płynie z gałki ocznej.

Protokół sekcji

k.83

Sprawozdanie z badań skanowania 3d z płytą CD

k.175-176

Sprawozdanie z sądowo – lekarskich oględzin zwłok ludzkich

k.194-204

Sprawozdanie z badań

k.205

Opinia sądowo – lekarska na podstawie materiału dowodowego 3D

k.205a-214

Opinia sądowo- lekarska z mechanizmu obrażeń

k.265-269

Ustna opinia uzupełniająca biegłego J. K.

k.381v.-383

9.

W toku oględzin miejsca zdarzenia ujawniono dwa noże, tj. sierpak ze składanym ostrzem z rękojeścią koloru pomarańczowego o długości około 39 cm oraz nóż z rękojeścią koloru czarnego długości około 22 cm, zakrwawione obuwie, ścierkę, skarpetę, dwa telefony komórkowe oraz fragmenty trzeciego telefonu, które zabezpieczono.

Protokół oględzin miejsca zdarzenia

k.8-10, k.36-42

Dokumentacja fotograficzna z oględzin altany na płycie CD

k.152

Protokół zatrzymania rzeczy

k.11-13, k.16-18, k.131-136

Wykaz dowodów rzeczowych i śladów kryminalistycznych nr (...)

k.153

10.

W toku czynności podjętych w postępowaniu przygotowawczym od E. K. (1) i A. R. (1) zatrzymano odzież i obuwie, w które byli ubrani, a nadto zabezpieczono odzież i obuwie D. R..

Protokół zatrzymania rzeczy

k.11-13, k.16-18, k.131-136

Wykaz dowodów rzeczowych i śladów kryminalistycznych nr (...)

k.143

11.

W czasie czynu E. K. (2) nie miał zniesionej ani w stopniu znacznym ograniczonej zdolności rozpoznania jego znaczenia ani pokierowania swoim postępowaniem. E. K. (1) nie jest chory psychicznie w rozumieniu psychozy, nie jest również upośledzony umysłowo, jak również nie stwierdzono innych zakłóceń czynności psychicznej.

Zdolności umysłowe E. K. (1) są w normie, jednakże znacznie poniżej przeciętnej. Posiada on osobowość o cechach zaburzonych w zakresie samokontroli i kontroli emocjonalnej, przeważa u niego sfera popędowa i emocjonalna nad stroną umysłową, ma niski poziom empatii a wysoki poziom impulsywności.

E. K. (1) jest uzależniony od alkoholu i istnieją przesłanki do zastosowania wobec niego środka zabezpieczającego w postaci terapii uzaleznień.

Opinia sądowo – psychiatryczna biegłych O. P. i D. P.

k.257-259

Opinia sądowo – psychologiczna biegłej K. G.

k.170-173

Ustna opinia uzupełniająca

k.413v.-414v.

12.

E. K. (1) urodził się (...) w D.. Przez ponad 40 lat pracował jako zegarmistrz. Do roku 2012 prowadził zakład zegarmistrzowski, następnie utrzymywał się ze zbierania surowców wtórnych, a od 2016r. pobiera emeryturę ostatnio w kwocie 1300-1400 zł miesięcznie. Nie ma nikogo na utrzymaniu, nie posiada majątku.

Dane o osobie oskarżonego

k.335v, k.63-65

Wywiad kuratora sądowego

k.101

Dane o stanie majątkowym

k.138

13.

E. K. (1) nie był wcześniej karany.

Dane z Krajowego Rejestru Karnego

k.52

Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Czyn przypisany oskarżonemu (ewentualnie zarzucany, jeżeli czynu nie przypisano)

--

--

--

Przy każdym czynie wskazać fakty uznane za nieudowodnione

Dowód

Numer karty

--

--

--

2.  Ocena Dowodów

2.1.  Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

1

Zeznania świadka A. R. (1)

Ustalając okoliczności poprzedzające zdarzenie Sad uznał, że relacje przedstawione w tym zakresie przez jego uczestników były co do zasady spójne. Zgodnie wskazywały one na to że oskarżony od wielu lat zamieszkiwał na terenie ogródków działkowych w S. w altanie przystosowanej do zamieszkania, jak również, że do czasu zdarzenia pozostawał w wieloletniej relacji z A. P. (2).

Faktyczny obraz miejsca zdarzenia, w tym wygląd i wyposażenie altany wynikał natomiast z protokołu oględzin a przede wszystkim z utrwalonych na płycie zdjęć tego miejsca.

Rozbieżność w relacjach uczestników zdarzenia co do okoliczności je poprzedzających dotyczyła tego, czy E. K. (1) zaprosił do siebie celem spożywania alkoholu wyłącznie D. R. czy też pokrzywdzonego wspólnie z partnerką czyli A. P. (1). Wersja wskazująca na to, że oskarżony nie chciał obecności A. P. (1) na działce pojawiła się dopiero w toku rozprawy w relacji złożonej przez A. R. (1). A. R. (1) w relacji przedstawianej na rozprawie wskazywała na to, że oskarżony miał wypowiadać w związku z tym pretensje do pokrzywdzonego (por. 352). A. P. (1) zaprzeczyła natomiast aby miała pozostawać w konflikcie z oskarżonym czy też A. R. (1). Jednak należy zauważyć, że według relacji oskarżonego, A. R. (1) ale i samej zainteresowanej jej obecność nie była wyłącznym powodem zajścia pomiędzy oskarżonym a pokrzywdzonym, niemniej mogła stanowić jednej z elementów pretensji oskarżonego do pokrzywdzonego. Omawiana w dalszej części relacja świadka J. A. składana w postępowaniu przygotowawczym opisująca zachowanie oskarżonego po zdarzeniu mogła bowiem skłaniać do przyjęcia, że istotnie E. K. (1) pozostawał w konflikcie zarówno z pokrzywdzonym jak i z A. P. (1). Z zeznań funkcjonariusza policji wynikało, że oskarżony przyznając się do ugodzenia nożem powiedział „ no ch.. jebnąłem go w kolano, bo szmaciarz ciągle przychodzi i prosił o pieniądze razem z tą jego szmatą wziętą z ulicy” (por. k.70v.). Zbieżną relacje przedstawił również drugi z funkcjonariuszy będący na miejscu zdarzenia tj. T. J. (k.66v.). Jednocześnie z relacji tych świadków wynikało, że A. P. (1) przekazała im że przyszła na działkę z pokrzywdzonym na zaproszenie oskarżonego.

Wszyscy zgodni byli natomiast co do tego, że spożywali alkohol, co potwierdziły przeprowadzone następczo badania jej zawartości w organizmie zarówno pokrzywdzonego, oskarżonego, jak i świadków A. R. (1) oraz A. P. (1).

Alkohol według spójnych relacji był kupiony przez D. R. , który w tym celu udał się do sklepu, przynosząc następnie do altany butelkę wódki, 4 piwa i papierosy.

Zeznania świadka A. P. (1)

Częściowo wyjaśnienia oskarżonego E. K. (1)

Protokół oględzin miejsca zdarzenia

Dokumentacja fotograficzna z oględzin altany na płycie CD

Protokół eksperymentu procesowego wraz z płytą

Wycinek prasowy

2

Zeznania świadka A. R. (1)

Ustalając przebieg samego zdarzenia objętego zarzutem Sąd miał na uwadze, że każda z obecnych osób relacjonowała je inaczej. Niezależnie od stanu upojenia alkoholem, na które wskazywały przeprowadzone następczo już po zatrzymaniu badania (E. K. (1) o godz. 14:46 – 1,43 mg/l, A. R. (1) o godz.14:02 – 1:05 mg/l, A. P. (1) 1,30 mg/l) każda z obecnych osób miała powód aby relacjonować zdarzenie w określony sposób.

Prawem oskarżonego było przedstawienie wersji najpełniej realizującej prawo do obrony, świadkiem ataku na pokrzywdzonego były natomiast jego konkubina A. P. (1) oraz matka A. R. (1), pozostająca w tym czasie w bliskiej relacji z oskarżonym.

Wspólnym elementem zeznań A. P. (1) i A. R. (1) było to, że podczas wspólnego spożywania alkoholu pomiędzy oskarżonym a pokrzywdzonym doszło do wymiany zdań na temat ich sytuacji majątkowej, w tym zakończonej niepowodzeniem pracy pokrzywdzonego w A. oraz zamieszkiwaniem oskarżonego na działce mimo prowadzenia wieloletniej pracy zarobkowej. Taką wersję wydarzeń Sąd przyjął za logiczną i przekonującą.

Oskarżony jak deklarował nie pamiętał tego fragmentu zdarzenia, eksponując natomiast kwestie związane z rzekomym zaatakowaniem go przez pokrzywdzonego, czego nie potwierdziły obecne na miejscu zdarzenia kobiety ani tez pośrednio opinia biegłego z zakresu medycyny sądowej (niewiarygodność wyjaśnień w tym zakresie omówiono niżej pkt 2.2.uzasadnienia).

Co do wzajemnego ustawienia uczestników zdarzenia, zgodnie wskazali oni, że zanim doszło do użycia narzędzia którym zadany został śmiertelny cios, wszyscy poza oskarżonym siedzieli na kanapie, a E. K. (1) naprzeciwko nich na obrotowym krześle.

O ile oskarżony zaprzeczał użyciu wobec pokrzywdzonego narzędzia w postaci noża z czarną rączką, a z relacji A. R. (1) wynikało że widziała tylko moment uderzenia syna w nogę sierpakiem, to takie ustalenie można było poczynić na podstawie zeznań A. P. (1).

Zeznania te Sąd ocenił jako przekonujące, zwłaszcza mając na uwadze możliwość bezpośredniego przeprowadzenia tego dowodu. W czasie przesłuchania świadek nawiązywała logiczny kontakt, mimo deklarowanych problemów wynikających z przebytego urazu, zeznawała spójnie z poprzednio przedstawioną wersją, udzielała odpowiedzi adwekwatnych do zadawanych pytań. Sąd uznał, że nie ma podstaw do przyjęcia, żeby zeznania te były niewiarygodne.

A. P. (1) zeznała mianowicie, że E. K. (1) w czasie kłótni najpierw przyniósł nóż z czarną rączką, z którym podszedł do pokrzywdzonego i chciał go „ciachnąć” a gdy D. R. chciał mu ten nóż odebrać został nim skaleczony w palec. Następnie według jej relacji oskarżony poszedł po drugi nóż, większy z przekrzywionym ostrzem (dowodowy sierpak), z którym podszedł do pokrzywdzonego mówiąc „Teraz zobaczysz jaki ten nóż ostry”, zamachnął się nim chcąc uderzyć koło szyi. Cios nie został zadany w szyję, bowiem pokrzywdzony wstał i został odciągnięty przez nią do tyłu, a ostrze sierpaka uderzyło pokrzywdzonego z prawej strony ponad kolanem.

Należy zauważyć, ze wersja przedstawiona przez A. P. (1) odnośnie użycia przez oskarżonego najpierw noża kuchennego, a następnie sierpaka została przedstawiona już na miejscu zdarzenia interweniującym funkcjonariuszom policji (por. zeznania świadka J. A. k.70v., T. J. k.66v.), jak również znalazła odzwierciedlenie w opinii biegłego J. K. oraz opinii uzupełniającej.

Również mechanizm powstania obrażeń i ich charakter był przedmiotem opiniowania przez tego biegłego i brak było odmówić waloru wiarygodności opinii pisemnych oraz ustnej.

Rozbieżności pomiędzy zeznaniami A. R. (1) i A. P. (1) wyrażone w toku rozprawy obejmowały również twierdzenia matki pokrzywdzonego o tym, że A. P. (1) w czasie zdarzenia nie było w altanie i A. P. (1) że matka pokrzywdzonego leżała w bieliźnie w czasie przyjazdu policji. Tak sformułowane zeznania odmienne od składanych uprzednio nie były przekonujące i należało przyjąć, że stanowiły wyraz istniejącego pomiędzy nimi konfliktu.

Sąd uznał jednak, że co do samego przebiegu zdarzenia opisanego przez świadków w toku postępowania przygotowawczego brak było podstaw do przyjęcia że są one niewiarygodne.

Należy zauważyć, że jak wskazywały zeznania A. P. (1), ale i przybyłych na miejsce policjantów to ona dokonała telefonicznego zgłoszenia o zdarzeniu, co potwierdza zapis zgłoszenia (...), natomiast matka pokrzywdzonego w czasie przybycia służb uciskała ręcznikiem ranę pokrzywdzonego.

Zeznania świadka A. P. (1)

Częściowo wyjaśnienia oskarżonego E. K. (1)

Protokół oględzin miejsca zdarzenia

Dokumentacja fotograficzna z oględzin altany na płycie CD

Protokół eksperymentu procesowego wraz z płytą

Nagranie z (...) wraz z płytą i protokołem oględzin

3

Zeznania świadka J. A.

Funkcjonariusze policji przybyli na miejsce zdarzenia zrelacjonowali o, co zastali, w tym zarówno stan pokrzywdzonego, jak i zachowanie poszczególnych uczestników. Opisywali mianowicie zgodnie, że na miejscu zastali A. P. (1), która zaprowadziła ich do altany, wewnątrz której zastali leżącego z rozłożonymi rękami mężczyznę, z widoczną krwawiącą rana na prawej nodze. Obok niego znajdowała się starsza kobieta (A. R. (1)), która ręcznikiem uciskała miejsce krwawienia.

Funkcjonariusze opisali również, że po prawej stronie na stołku siedział mężczyzna – E. K. (1) , który od samego początku był agresywny, wykrzykiwał wulgaryzmy i wymachiwał rękami. Jak opisali oskarżony E. K. (1) został zakuty w kajdanki, a funkcjonariusze zabezpieczyli narzędzie, którym pokrzywdzony został ugodzony tj., składane ostrze w kształcie sierpa z rączką koloru czerwonego.

Opis tego narzędzia znajduje się w treści protokołu oględzin miejsca zdarzenia, a jego wygląd (podobnie jak noża kuchennego z czarną rączką) utrwalony na zdjęciach znajdujących się na płycie (por. k. 152 w szczególności zdjęcia D._ (...), D._ (...) i D._ (...)).

Relacje funkcjonariuszy policji zgodnie wskazywały na to, że oskarżony w czasie ich interwencji przyznał, że ugodził pokrzywdzonego w kolano, a jako motyw wskazywał to, że pokrzywdzony ciągle przychodził po pieniądze i miał dość zarówno jego jak i jego partnerki (tj. A. P. (1)).

W ocenie Sądu nie było żadnych powodów do uznania przedstawionych relacji za nieprzekonujące, zwłaszcza że korespondowały ona w dowodami w postaci protokołu oględzin miejsca zdarzenia, dokumentacji fotograficznej oraz protokołem eksperymentu procesowego, w czasie którego A. R. (1) oraz A. P. (1) spójnie przedstawiały przebieg zajścia.

Zeznania świadka T. J.

Zeznania świadka A. R. (1)

Zeznania świadka A. P. (1)

Częściowo wyjaśnienia oskarżonego E. K. (1)

Protokół oględzin miejsca zdarzenia

Dokumentacja fotograficzna z oględzin altany na płycie CD

Protokół eksperymentu procesowego wraz z płytą

4.

Historia choroby D. R.

Dokumenty nie budzące wątpliwości wskazujące na podjęte wobec pokrzywdzonego procedury medyczne, jak i pozwalające na ustalenie dokładnego czasu jego zgonu w szpitalu we W. tj. 2 kwietnia 2023r. godz. 17:00.

5.

Protokół zatrzymania E. K. (1)

Dokumenty sporządzone przez uprawnione organy w określonej przepisami formie pozwalające na ustalenie okresu w jakim oskarżony pozostawał zatrzymany a następnie tymczasowo aresztowany. Protokół badania stanu trzeźwości nie był kwestionowany przez strony i nie budził wątpliwości co do jego rzetelności.

Protokół z przebiegu badania stanu trzeźwości E. K. (1)

Postanowienie o zastosowaniu tymczasowego aresztowania

6.

Protokół zatrzymania A. P. (1)

Dokumenty sporządzone przez uprawnione organy w określonej przepisami formie. Protokół zatrzymania pozwalał na ustalenie okresu w jakim świadek pozostawała zatrzymana. Protokół badania stanu trzeźwości nie był kwestionowany przez strony i nie budził wątpliwości co do jego rzetelności.

Protokół z badania stanu trzeźwości A. P. (1)

7.

Protokół zatrzymania A. R. (1)

Dokumenty sporządzone przez uprawnione organy w określonej przepisami formie. Protokół zatrzymania pozwalał na ustalenie okresu w jakim świadek pozostawała zatrzymana. Protokół badania stanu trzeźwości nie był kwestionowany przez strony i nie budził wątpliwości co do jego rzetelności.

Protokół z badania stanu trzeźwości A. R. (1)

8.

Protokół sekcji

Charakter i mechanizm powstania obrażeń ciała pokrzywdzonego został przedstawiony w opiniach biegłego J. K. uzupełnionych na rozprawie. W ocenie Sądu mając na uwadze wiedzę biegłego i wieloletnie doświadczenie w opiniowaniu w podobnych sprawach brak było podstaw do przyjęcia, że opinie te nie są rzetelne.

W oparciu o przeprowadzone badanie sekcyjne biegły wskazał, że u pokrzywdzonego ujawniono zmiany urazowe wykazujące cechy powstania za życia:

a)  niewielkie linijne, powierzchowne otarcie naskórka w prawej okolicy podoczodołowej,

b)  wybicie siekacza górnego lewego,

c)  głęboką, ziejącą, łukowatą ranę kłutą o długości 4 cm, na przyśrodkowej powierzchni uda prawego w 1/3 dalszej, drążącą lekko łukowatym kanałem na długości 8 cm w kierunku dołu podkolanowego – z przekłuciem tkanek miękkich tej okolicy, w tym mięśnia dwugłowego uda, tkanki tłuszczowej i łącznej dołu podkolanowego oraz ściany tylnej prawej tętnicy podkolanowej na całej jej grubości z obfitym, świeżym krwiakiem dołu podkolanowego,

d)  głęboką ranę ciętą palca II lewej ręki.

Obrażenie obejmujące głęboką ranę kłutą na przyśrodkowej powierzchni uda prawego według opinii biegłego jak wyżej wskazano powstało od narzędzia ostrego, kończystego, łukowato wygiętego.

Rana cięta palca powstała od narzędzia ostrego. Niewielkie linijne otarcie naskórka na twarzy mogło powstać zarówno od działania narzędzia ostrego, jak i tępokrawędzistego. Nic nie sprzeciwia się przyjęciu, że wszystkie te obrażenia mogły powstać od tego samego narzędzia w mechanizmie czynnym w wyniku zadawania ciosów sierpem przez napastnika.

Należy zauważyć, że biegły wskazał, że rana cięta na palcu II lewej ręki mogła powstać od działania ostrza noża, który został zabezpieczony na miejscu zdarzenia (nóż z czarną rękojeścią). Natomiast powierzchowne linijne otarcie naskórka i śmiertelna rana kłuta z prawdopodobieństwem graniczącym z pewnością mogły powstać od brzeszczotu dowodowego tj. składanego sierpa w mechanizmie czynnym. Mogły powstać w tym samym czasie wskutek zadania ciosu sierpem trzymanym w prawej ręce wyprowadzonego przez stojącego napastnika z zamachu na wysokości jego głowy i od góry ku dołowi, przy zmieniającej się pozycji ciała pokrzywdzonego.

Nie da się jednak stwierdzić ani wykluczyć że obrażenia twarzy i uda u pokrzywdzonego mogą być skutkiem zadania dwóch ciosów sierpem przez napastnika.

W uzupełniającej opinii wydanej na rozprawie odnośnie sposobu zadania ciosu wskazał, że w chwili zadania ciosu najprawdopodobniej i oskarżony i pokrzywdzony byli zwróceni twarzami do siebie, stali w niewielkiej odległość od siebie, a cios składanym sierpem został wyprowadzony z zamachu przy trzymaniu go w prawej ręce przez oskarżonego od góry do dołu. Według biegłego istnieje duże prawdopodobieństwo, że gdyby nie zadziałanie świadka P. polegające na przesunięciu stojącego pokrzywdzonego ten cios mógłby trafić np. w górną połowę klatki piersiowej, szyję a na skutek zmiany pozycji ciała przez denata doszło do odsłonięcia prawego uda z jego wysunięciem ku przodowi, to był moment siadania i wtedy ostrze minęło tułów i wbiło się w dalszą część uda od przodu i strony przyśrodkowej. Już przy siedzącej pozycji pokrzywdzonego. Natomiast biorąc pod uwagę przebieg kanału, jego lokalizację jego długość, istnieję podstawy do przyjęcia, że cios ten został zadany z dużą siłą (k.381v.-382).

Biegły wskazał również, że pociągnięcie pokrzywdzonego ku tyłowi i rozpoczęcie przez niego siadania nie miało wpływu na głębokość rany uda. Gdyby nie ta sytuacja poprzedzająca powstanie rany polegająca na odciągnięciu to można przypuszczać, że rana o podobnym charakterze mogłaby powstać w górnej części klatki piersiowej np. w okolicy nadobojczykowej, podobojczykowej, mogłaby drążyć do jamy opłucnowej prawej. I nie można wykluczyć, że również byłaby śmiertelna ponieważ w okolicy obojczyka przebiegają duże naczynia krwionośne.

Teoretycznie nie można wykluczyć, że rana mogłaby być płytsza gdyby ostrze sierpa napotkało na swojej drodze powierzchnie kości udowej ale tak się nie stało (k.383).

Biegły wypowiadał się również w zakresie szans na przeżycie pokrzywdzonego. Wskazał mianowicie, że nie było żadnych szans na przeżycie z tego powodu, że krwotok, który nastąpił był bardzo gwałtowny, utrata krwi była bardzo szybka i doprowadziła do nieodwracalnego wstrząsu krwotocznego. O tym, że pokrzywdzony był krańcowo wykrwawiony świadczy wynik oceny charakteru plam opadowych na zwłokach zawarty w pkt. 4 oględzin i sekcji zwłok a mianowicie plamy pośmiertne sino fioletowe bardzo skąpe. Odnośnie podjętych przez obecnych na miejscu czynności polegających na uciskaniu rany biegły wskazał, że czynności takie przy braku możliwości efektywnego zatrzymania krwotoku nie dawały szansy na ratowanie życia, według biegłego trzeba byłoby mieć specjalną stazę i znać się na tym.

Sprawozdanie z badań skanowania 3d z płytą CD

Sprawozdanie z sądowo – lekarskich oględzin zwłok ludzkich

Sprawozdanie z badań

Opinia sądowo – lekarska na podstawie materiału dowodowego 3D

Opinia sądowo- lekarska z mechanizmu obrażeń

Ustna opinia uzupełniająca biegłego J. K.

9.

Protokół oględzin miejsca zdarzenia

Dokumenty nie kwestionowane przez strony, sporządzone przez uprawniony organ we właściwej formie.

Dokumentacja fotograficzna z oględzin altany na płycie CD

Protokół zatrzymania rzeczy

Wykaz dowodów rzeczowych i śladów kryminalistycznych nr (...)

10.

Protokół zatrzymania rzeczy

Dokumenty nie kwestionowane przez strony, sporządzone przez uprawniony organ we właściwej formie.

Wykaz dowodów rzeczowych i śladów kryminalistycznych nr (...)

11.

Opinia sądowo – psychiatryczna biegłych O. P. i D. P.

Sąd nie kwestionował rzetelności opinii opracowanej przez biegłych na etapie postępowania przygotowawczego. Biegli dysponowali zarówno odpowiednią wiedzą jak i doświadczeniem zawodowym w opiniowaniu w podobnego rodzaju sprawach. Podobnie nie było podstaw do podważania wniosków uzupełniającej opinii biegłych przedstawionej na rozprawie, w której wskazywali podstawy wywiedzionych wniosków, w tym zarówno co do oceny poczytalności oskarżonego w czasie czynu, jak i konieczności stosowania wobec niego środka zabezpieczającego w postaci terapii uzależnień.

Biegli odnieśli się również do kwestii działania oskarżonego pod wpływem silnego wzburzenia usprawiedliwionego okolicznościami, wykluczając przyjęcie takiej przesłanki.

Odnosnie motywacji oskarżonego biegli zaopiniowali, że jego zachowanie nie było motywowane psychotycznie. Nie stwierdzili urojeń ani myśli wytwórczych, ani żeby planował to wcześniej, wskazali, że było to bardziej związane z emocjami w połączeniu z piciem alkoholu. Czyn miał związek z uzależnieniem od alkoholu, dokonał go pod wpływem alkoholu w trakcie upojenia prostego.

Biegli wskazali również, że osobowość jaką rozpoznali u oskarżonego tj. zaburzona w zakresie samokontroli i kontroli emocjonalnej, zdolności przewidywania konsekwencji własnych zachowań ponadto niski poziom empatii i wysoki poziom impulsywności może predysponować do zachowań agresywnych, co powoduje konieczność stosowania środka zabezpieczającego. Biegli wskazali również, że z uwagi na rys osobowości dyssocjalnej, spośród tych środków wskazana byłaby terapia uzależnień a później psychoterapia.

Opinia sądowo – psychologiczna biegłej K. G.

Ustna opinia uzupełniająca

12.

Dane o osobie oskarżonego

Dane nie kwestionowane przez strony pozwalające na ustalenie sytuacji rodzinnej oraz majątkowej oskarżonego E. K. (1).

Wywiad kuratora sądowego

Dane o stanie majątkowym

13.

Dane z Krajowego Rejestru Karnego

Dane nie budzące wątpliwości a pozwalające na ustalenie, że oskarżony E. K. (1) nie był wcześniej karany.

2.2.  Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 1.1 albo 1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

Częściowo wyjaśnienia oskarżonego E. K. (1)

Jako nieprzekonujące i zmierzające wyłącznie do realizacji prawa do obrony Sąd ocenił wyjaśnienia złożone przez oskarżonego zarówno na rozprawie jak i w postępowaniu przygotowawczym w zakresie z jakim wskazywał jakoby przez użyciem sierpaka miał zostać zaatakowany przez D. R..

Trzeba zauważyć, że wyjaśnienia oskarżonego w tym zakresie ewoluowały w zależności od etapu prowadzonego postępowania, jak i nie znajdowały odzwierciedlenia w innych dowodach, zwłaszcza zeznaniach A. R. (1) ani A. P. (1).

Oskarżony słuchany po raz pierwszy wskazywał na tom, że może zaczął się kłócić z pokrzywdzonym ale nie pamięta tego, jak również, ze D. R. kopnął go w nogę, a on zaczął się bronić, wziął z półki sierpak ogrodowy i uderzył pokrzywdzonego w nogę, przy czym nie miał zamiaru wbijać mu sierpaka w nogę. W dalszej części tych samych wyjaśnień oskarżony podał, że w altance siedział na krześle obrotowym, reszta osób na kanapie. Wstał z krzesła i w pierwszej altanki wziął ten sierpak i poszedł do pomieszczenia w którym oni siedzieli. Podszedł odo D. coś mu zaczął tłumaczyć, D. rzucał się do niego do bicia i oskarżony tym sierpakiem uderzył w prawe kolano. Jak wyjaśnił „wbiłem mu ten sierpak w jego nogę, ja go tak dziubłem” (k.64-65).

W toku posiedzenia aresztowego oskarżony wyjaśniał, że pokrzywdzony zaczął go kopać po lewej nodze, później uderzył do z pięści w łuk brwiowy w czoło, podając przed sądem, że to obrażenie trochę mu zeszło, a miał trochę spuchnięte. Dalej oskarżony wskazał, że pokrzywdzony zaczął go kopać, a później on wstał i znalazło się w altance ostrze 25 cm z rączką w kolorze czerwonym, którym uderzył pokrzywdzonego gdzieś w kolano. (por. k.76).

Przed sądem na rozprawie w dniu 31.10.2023r. oskarżony pytany skąd u pokrzywdzonego rana cięta na ręce wyjaśnił, że nie ma pojęcia.

Wskazał również, że pokrzywdzony uderzył go w twarz, a wówczas zrobiło mu się ciemno w oczach i stracił kontakt z otoczeniem i widocznie to się stało w tym momencie.

E. K. (1) wyjaśnił również, że został uderzony przez pokrzywdzonego pięścią z odległości 40 cm a siedzieli naprzeciwko siebie i dość dobrze to poczuł. Takiemu przebiegowi powstania u pokrzywdzonego rany ciętej na palcu lewej ręki przeczy jednak opinia biegłego K., który wskazał, że pochodzi ona od narzędzia ostrego. Oskarżony wskazał również, o czym wcześniej nie wyjaśniał, że złapał pokrzywdzonego za rękę.

Oskarżony nie umiał logicznie wyjaśnić, jak po utracie świadomości udało mu się wyprowadzić cios.

Jak wyżej wskazano żadna z osób obecnych w czasie zdarzenia nie potwierdziła aby pokrzywdzony atakował oskarżonego, jak również taka wersja wydarzeń nie wynikała z opisywanych przez przybyłych na miejsce zdarzenia funkcjonariuszy policji T. J. i J. A. wypowiedzi osób które tam zastali.

3.  PODSTAWA PRAWNA WYROKU

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Oskarżony

X☐

3.1.  Podstawa prawna skazania albo warunkowego umorzenia postępowania zgodna z zarzutem

Punkt I części dyspozytywnej wyroku

E. K. (1)

Zwięźle o powodach przyjętej kwalifikacji prawnej

Dyspozycję art. 148 § 1 k.k. wypełnia ten, kto zabija człowieka. Przedmiotem ochrony art. 148 k.k. jest życie człowieka od momentu narodzin do śmierci. Strona podmiotowa zabójstwa charakteryzuje się umyślnością. Może mieć ona postać zarówno zamiaru bezpośredniego, jak i ewentualnego. Jak trafnie podkreśla się w orzecznictwie, w sprawach o zabójstwo niezwykle rzadko zdarza się, że sprawca artykułuje swój zamiar. Zazwyczaj ustala się go na podstawie okoliczności, jakie towarzyszą zabójstwu (wyrok SA w Katowicach z 4.11.2010 r., II AKa 338/10, KZS 2011/5, poz. 73; wyrok SA w Lublinie z 19.01.2010 r., II AKa 269/09, KZS 2010/7-8, poz. 58; wyrok SA we Wrocławiu z 27.06.2018 r., II AKa 187/18, LEX nr 2525480). Nie wystarczy przy tym ustalenie, że sprawca miał zamiar popełnienia jakiegokolwiek przestępstwa przeciwko życiu i zdrowiu lub, przewidując możliwość jego popełnienia, na to się godził. Konieczne jest stwierdzenie, że obejmował on swoim zamiarem także skutek w postaci śmierci człowieka (wyrok SN z 30.06.1975 r. II KR 59/75, OSNPG 1975/11-12, poz. 110). Takie czynniki, jak przyczyny i tło zajścia, rodzaj użytego narzędzia, umiejscowienie i intensywność zadanych ciosów czy spowodowanie określonych obrażeń ciała, osobowość sprawcy, jego zachowanie przed popełnieniem czynu i po jego popełnieniu, stosunek do pokrzywdzonego, stanowią pewne wskazówki co do tego, czy sprawca miał zamiar popełnienia zabójstwa.

Zamiar towarzyszący sprawcy musi się materializować w podjętych przez niego działaniach, które zmierzają jednoznacznie do jego urzeczywistnienia. Sposób działania sprawcy musi przy tym prowadzić niewątpliwie, lub z bardzo wysokim stopniem prawdopodobieństwa, do wywołania skutku. Dla przyjęcia zamiaru bezpośredniego spowodowania śmierci nie wystarczy, że sprawca taki skutek przewiduje i wykazuje całkowitą obojętność wobec uświadomionej sobie możliwości nastąpienia śmierci pokrzywdzonego. (por. wyrok Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu z 16 października 2019r. II AKa 315/19)

Ustalenie zamiaru sprawcy musi być czynione zawsze w realiach konkretnej sprawy w oparciu o dostępne i przeprowadzone dowody.

Za sprawstwem oskarżonego w zakresie przypisanego mu czynu przemawiają nie tylko jego wyjaśnienia, w których przyznał się do zadania pokrzywdzonemu ciosu narzędzie ogrodowym (sierpakiem) a także zeznania świadków w A. P. (1), A. R. (1), pośrednio T. J., P. A., ale również dowody w postaci historii choroby pokrzywdzonego (z której wynikał czas zgonu jak również zawartość alkoholu w krwi pobranej wcześniej) sprawozdania z sekcji zwłok pokrzywdzonego i sporządzona na ich podstawie opinia sądowo - lekarska, uzupełniona na rozprawie, utrwalone w dokumentacji fotograficznej na nośniku CD charakter narzędzi w tym sierpaka, który posłużył do zabójstwa pokrzywdzonego, protokołów zatrzymania rzeczy, oględzin, eksperymentu procesowego.

W ocenie Sądu przeprowadzone dowody pozwoliły na przyjęcie, że oskarżony działał w zamiarze bezpośrednim pozbawienia życia D. R..

Wskazują na to nie tylko rodzaj użytego narzędzia (składany sierp czyli narzędzie ogrodowe), siła zadanego ciosu, ale również eskalacja działań oskarżonego. Nie można pominąć, że jak ustalono zdarzenie rozpoczęło się od utarczki słownej między oskarżonym a pokrzywdzonym, następnie oskarżony wstał, odszedł po czym wrócił na miejsce trzymając w ręce nóż kuchenny, a gdy pokrzywdzony próbował go odebrać w wyniku podjętej przez pokrzywdzonego obrony doszło do powstania rany na drugim palcu jego lewej ręki. Następnie jak wskazują przytoczone wyżej ustalenia oskarżony nie zaprzestał agresywnego zachowania wobec pokrzywdzonego, odgrażał się że zrobi mu krzywdę. Następnie oskarżony odłożył nóż a udał się po składany sierp (sierpak), po czym wrócił i powiedział „teraz zobaczysz jaki ten nóż ostry”, po czym zamachnął się w kierunku szyi pokrzywdzonego, jednak wskutek odciągnięcia D. R. ostrze sierpaka ugodziło pokrzywdzonego w udo.

Biegły J. K. w uzupełniającej opinii wydanej na rozprawie odnośnie sposobu zadania ciosu wskazał, że w chwili zadania ciosu najprawdopodobniej i oskarżony i pokrzywdzony byli zwróceni twarzami do siebie, stali w niewielkiej odległość od siebie, a cios składanym sierpem został wyprowadzony z zamachu przy trzymaniu go w prawej ręce przez oskarżonego od góry do dołu. Według biegłego istnieje duże prawdopodobieństwo, że gdyby nie zadziałanie świadka P. polegające na przesunięciu stojącego pokrzywdzonego ten cios mógłby trafić np. w górną połowę klatki piersiowej, szyję a na skutek zmiany pozycji ciała przez denata doszło do odsłonięcia prawego uda z jego wysunięciem ku przodowi, to był moment siadania i wtedy ostrze minęło tułów i wbiło się w dalszą część uda od przodu i strony przyśrodkowej. Już przy siedzącej pozycji pokrzywdzonego. Natomiast biorąc pod uwagę przebieg kanału, jego lokalizację jego długość, istnieję podstawy do przyjęcia, że cios ten został zadany z dużą siłą (k.381v.-382).

Biegły wskazał również, że pociągnięcie pokrzywdzonego ku tyłowi i rozpoczęcie przez niego siadania nie miało wpływu na głębokość rany uda. Gdyby nie ta sytuacja poprzedzająca powstanie rany polegająca na odciągnięciu to można przypuszczać, że rana o podobnym charakterze mogłaby powstać w górnej części klatki piersiowej np. w okolicy nadobojczykowej, podobojczykowej, mogłaby drążyć do jamy opłucnowej prawej. I nie można wykluczyć, że również byłaby śmiertelna ponieważ w okolicy obojczyka przebiegają duże naczynia krwionośne.

Teoretycznie nie można wykluczyć, że rana mogłaby być płytsza gdyby ostrze sierpa napotkało na swojej drodze powierzchnie kości udowej ale tak się nie stało (k.383).

Biegły wypowiadał się również w zakresie szans na przeżycie pokrzywdzonego. Wskazał mianowicie, że nie było żadnych szans na przeżycie z tego powodu, że krwotok, który nastąpił był bardzo gwałtowny, utrata krwi była bardzo szybka i doprowadziła do nieodwracalnego wstrząsu krwotocznego. O tym, że pokrzywdzony był krańcowo wykrwawiony świadczy wynik oceny charakteru plam opadowych na zwłokach zawarty w pkt. 4 oględzin i sekcji zwłok a mianowicie plamy pośmiertne sino fioletowe bardzo skąpe. Odnośnie podjętych przez obecnych na miejscu czynności polegających na uciskaniu rany biegły wskazał, że czynności takie przy braku możliwości efektywnego zatrzymania krwotoku nie dawały szansy na ratowanie życia, według biegłego trzeba byłoby mieć specjalną stazę i znać się na tym.

Należy przy tym mieć na uwadze, że zabezpieczony a użyty do dokonania zabójstwa sierpak posiadał długie składane ostrze, zaś kanał drążący ranę uda miał długość 8 cm.

Tego rodzaju sposób działania znajdującego się wprawdzie w stanie znacznej nietrzeźwości oskarżonego wobec znajdującego się również w stanie nietrzeźwości siedzącego pokrzywdzonego musiał u niego wywoływać refleksję nie tylko spowodowania ciężkich obrażeń ciała, ale również wystąpienia skutku w postaci śmierci pokrzywdzonego.

Cechy osobowościowe oskarżonego świadczą, iż podejmując takie działanie musiał liczyć się ze skutkami, a mechanizm jego działania świadczy, że skutek taki chciał osiągnąć.

Charakter obrażeń spowodowanych przez oskarżonego był na tyle poważny, że jak wyżej wskazano pokrzywdzony nie miał szans na przeżycie.

Wina oskarżonego nie budziła wątpliwości a w odniesieniu do zarzucanego czynu miał zachowaną całkowicie zdolność rozumienia jego znaczenia i pokierowania swoim postępowaniem.

Odnosząc się w tym miejscu do postulowanej przez obrońców zmiany prawnej kwalifikacji czynu, poprzez przyjęcie, że mógł stanowić przestępstwo z art.155 k.k. ale również sygnalizowanej przez Sąd zmiany przez przyjęcie, że mógł stanowić czyn z art.156§3 k.k. Sąd uznał, że zgromadzone dowody nie powzwoliły na przyjęcie takiej koncepcji.

Przepis art.155 k.k. penalizuje zachowanie polegające na nieumyślnym spowodowaniu śmierci innej osoby.

Znamiona strony przedmiotowej przestępstwa z art. 155 k.k. realizują zachowania przybierające postać działania lub zaniechania, którymi sprawca powoduje śmierć człowieka. Pomiędzy czynem sprawcy a wywołanym skutkiem musi zachodzić związek przyczynowy (zob. wyr. SN z 25.2.2003 r., WA 4/03, OSNwSK 2003, Nr 1, poz. 403; wyr. SA we Wrocławiu z 16.7.2014 r., II AKa 191/14, Legalis; wyr. SA w Białymstoku z 30.5.2019 r., I ACa 83/19, Legalis). Takiego powiązania nie przerywa włączenie się do łańcucha przyczyn okoliczności od sprawcy niezależnych, jeżeli jego działanie było jednym z warunków, bez których śmierć ofiary by nie nastąpiła (zob. wyr. SA w Lublinie z 23.9.2009 r., II AKa 64/09, Legalis).

Zasadnicza różnica w stosunku do odpowiedzialności za zabójstwo tkwi w stronie podmiotowej, która przy przestępstwie z art. 148 k.k. wyraża się w zamiarze zabicia człowieka, natomiast przy przestępstwie z art. 155 k.k. sprawca, chociaż nie ma zamiaru, to jednak powoduje śmierć człowieka na skutek niezachowania reguł ostrożności wymaganych w danych okolicznościach, np. pielęgniarka, podając przez pomyłkę pacjentowi zbyt dużą dawkę leku. W wyr. z 12.10.2016 r. (V KK 153/16, Legalis) SN stwierdził, że fundamentalne znaczenie dla przypisania odpowiedzialności za przestępstwo skutkowe (jakim jest czyn z art. 155 k.k.) ma warunek przewidywalności skutku: "Brak obiektywnej przewidywalności skutku przestępnego w danej sytuacji faktycznej, wyklucza wszak możliwość podjęcia zachowania zgodnego z regułami postępowania, a zatem i wyklucza uznanie takiego zachowania za podlegające stosowaniu normy. W takiej sytuacji nie jest zatem możliwe stwierdzenie, iż sprawca zachował się bezprawnie i może ponieść odpowiedzialność za zaistniały obiektywnie skutek". Odpowiedzialność karna jest ograniczona do zwyczajnych, przewidywalnych lub możliwych do przewidzenia następstw naruszenia reguł ostrożności (art. 9 § 2 k.k.). W wyr. z 28.2.2001 r. (II Aka 276/00, Prok. i Pr. 2002, Nr 9, poz. 18) SA w Łodzi wyraził to następująco: "do przyjęcia odpowiedzialności z art. 155 KK dochodzi jedynie wtedy, gdy śmierć człowieka jest niezamierzonym następstwem działania sprawcy, w rozumieniu art. 9 § 2 k.k., polegającym na niezachowaniu przeciętnego obowiązku ostrożności w sytuacji, w której na podstawie normalnej zdolności przewidywania i ogólnego obowiązku dbałości o życie ludzkie lub przewidywania skutków własnych działań można wymagać od człowieka, aby nie dopuścił do nastąpienia przestępnego skutku" (podobnie: wyr. SA w Gdańsku z 19.6.2013 r., II AKa 178/13, Legalis; wyr. SA w Warszawie z 27.11.2015 r., II AKa 35/00, niepubl.). Na tle powyższej tezy A. Zoll zakwestionował posłużenie się przez SA w Łodzi standardem "przeciętnego obowiązku ostrożności". Podniósł, że ustawa wymaga, aby przestrzegane były reguły obowiązujące w danych okolicznościach, co w pewnych sytuacjach prowadzi do istnienia znacznie wyższych wymagań od "przeciętnych" (A. Zoll, w: Zoll (red.), Kodeks karny, t. 2, 2006, s. 320). Do kryterium "należytej ostrożności" odwołał się SA we Wrocławiu w wyr. z 16.7.2014 r. (II AKa 191/14, Legalis), konstruując następujący wywód: "mimo, że sprawca zdarzenia nie godził się, ani nie przewidywał spowodowania ciężkiego uszczerbku na zdrowiu pokrzywdzonego skutkującego śmiercią ofiary to nie można mieć wątpliwości, że swym działaniem uruchomił proces doprowadzający w efekcie do jego śmierci. Występujący związek przyczynowy między jego działaniem, a śmiercią pokrzywdzonego jest oczywisty. Oskarżony śmierci tej nie chciał oraz nie godził się na nią, jednak przy zachowaniu należytej ostrożności mógł taki skutek przewidzieć. Odpowiada w takiej sytuacji za śmierć, jako skutek nieobjęty umyślnością".

W art. 156 § 3 k.k. przewidziano natomiast odmianę kwalifikowaną spowodowania ciężkiego uszczerbku na zdrowiu, którego następstwem jest śmierć ofiary. Obecnie czyn ten jest zbrodnią, za którą (po nowelizacji z 7.07. 2022 r.) grozi kara pozbawienia wolności na czas nie krótszy od lat 5 do 30 lat pozbawienia wolności albo kara dożywotniego pozbawienia wolności. Zbrodnię z art. 156 § 3 k.k. charakteryzuje kombinowana (mieszana) strona podmiotowa. Spowodowanie skutku w postaci ciężkiego uszczerbku na zdrowiu musi być objęte umyślnością (zamiarem bezpośrednim lub ewentualnym), natomiast dalszy skutek, jakim jest następstwo w postaci śmierci ofiary, musi być spowodowane nieumyślnie (por. art. 9 § 3 k.k.). Ta nieumyślność w zakresie spowodowanego następstwa odróżnia odmianę kwalifikowaną przestępstwa z art. 156 § 3 k.k. od typu przestępstwa zabójstwa. Dobrze tę różnicę obrazuje Sąd Apelacyjny we Wrocławiu, wskazując, że: „Tym, co odróżnia przestępstwo z art. 156 § 3 k.k. od zabójstwa dokonanego w zamiarze ewentualnym, jest strona podmiotowa czynu. Tym co je różni, w sytuacji, gdy sprawca ma świadomość możliwości nastąpienia skutku w postaci śmierci, to jego nastawienie psychiczne do tej możliwości (akceptacja lub jej brak)” (zob. wyrok SA we Wrocławiu z 6.03.2014 r., II AKa 34/14, LEX nr 1451862, wyrok SA w Katowicach z 14.06.2017 r., II AKa 170/17, LEX nr 2343435; por. też wyrok SA w Poznaniu z 20.09.2019 r., II AKa 59/19, LEX nr 3057930; wyrok SA w Warszawie z 12.03.2021 r., II AKa 172/20, LEX nr 3184225, oraz wyrok SA w Warszawie z 25.02.2021 r., II AKa 133/20, LEX nr 3184238). Rację ma Sąd Apelacyjny w Krakowie, gdy na gruncie rozpoznawanego przypadku, dokonując ustaleń co do zamiaru sprawców przestępstwa spowodowania ciężkiego uszczerbku na zdrowiu, którego wynikiem jest śmierć człowieka, stwierdza, że: „Każdy przeciętny człowiek zdaje sobie sprawę z tego, że zrzucenie kogokolwiek z dużej wysokości do potoku o kamienistym dnie niesie ze sobą duże prawdopodobieństwo nie tylko poważnych obrażeń ciała, ale i śmierci” (wyrok z 24.07.2014 r., II AKa 75/14, KZS 2014/9, poz. 42). Można zatem zarzucić sprawcom zarówno powinność, jak i możliwość przewidywania takiego następstwa popełnionego przez nich czynu. Do różnych konkluzji można natomiast dochodzić na tle zdarzających się dość często tragicznych skutków lub następstw pozostających w związku przyczynowym z uderzeniem drugiego człowieka pięścią w twarz. I tak z jednej strony rację ma Sąd Najwyższy, gdy twierdzi, że mając na uwadze tzw. obiektywną przewidywalność właściwą przeciętnemu człowiekowi o zwykłej wiedzy i doświadczeniu – jednokrotne uderzenie drugiego człowieka, nawet pięścią w twarz, nie prowadzi do śmierci lub ciężkich obrażeń u uderzonego (tak SN w wyroku z 17.11.2021 r., IV KK 55/20, LEX nr 3276051). Podobnie wypowiedział się Sąd Apelacyjny w Warszawie: „Zadanie dwóch ciosów pięścią w głowę nietrzeźwemu pokrzywdzonemu, który stał na utwardzonym podłożu, samo w sobie nie może stanowić dowodu działania oskarżonego z zamiarem spowodowania u pokrzywdzonego ciężkiego uszczerbku na zdrowiu. Polskiemu procesowi karnemu obca jest bowiem zasada odpowiedzialności na zasadzie ryzyka” (zob. wyrok SA w Warszawie z 8.11.2021 r., II AKa 174/21, LEX nr 3286090). Z drugiej jednak strony w konkretnych sytuacjach faktycznych nie jest wykluczone postawienie zarzutu i przypisanie popełnienia przestępstwa z art. 156 § 1 lub nawet z art. 156 § 3 k.k. sprawcy, który wymierzył silny cios w głowę/twarz, przez co zamierzenie (na ogół z zamiarem ewentualnym) spowodował ciężki uszczerbek na zdrowiu pokrzywdzonego, a nawet (w sposób już niezamierzony) spowodował jego śmierć. Zasadność kwalifikacji prawnej czynu z art. 156 § 1 k.k. przyjął Sąd Apelacyjny w Białymstoku, mając na względzie dysproporcję sił pomiędzy oskarżonym a pokrzywdzonym i określony stan faktyczny, a w szczególności to, że „M.M. jest młodym, silnym, dobrze zbudowanym mężczyzną, zaś T.D. był osobą starszą i słabszą fizycznie, a dodatkowo w czasie zdarzenia znajdował się pod niemałym wpływem alkoholu. Oskarżony, uderzając z dużą siłą w głowę pokrzywdzonego, powodując przy tym jego upadek, musiał nie tylko przewidywać, ale również godzić się na spowodowanie ciężkiego uszczerbku na zdrowiu. Każdy dysponujący normalnym doświadczeniem życiowym człowiek ma świadomość, że uderzenie w newralgiczną część ciała, jaką niewątpliwie jest głowa, może spowodować chorobę realnie zagrażającą życiu” (wyrok z 29.06.2020 r., II AKa 72/20, LEX nr 3052772). Z kolei Sąd Apelacyjny w Katowicach uznał, że: „Wyprowadzenie przez oskarżonego silnego ciosu w głowę pokrzywdzonego, w sytuacji gdy znajdowali się na twardej posadzce, z uskokiem progowym, powoduje, że skutek w postaci uderzenia głową o tę posadzkę i spowodowanie śmierci pokrzywdzonego był obiektywnie dla dorosłej osoby o normalnym stopniu rozeznania do przewidzenia, zatem brak jakichkolwiek podstaw, aby kwestionować przyjętą kwalifikację prawną z art. 156 § 3 k.k.” (wyrok z 2.10.2020 r., II AKa 171/20, LEX nr 3269843) –por. Konarska-Wrzosek Violetta (red.), Kodeks karny. Komentarz, wyd. IV).

W ocenie Sądu sposób działania oskarżonego wykluczał przyjęcie, że w omawianej sprawie doszło do wypełnienia znamion czynu z art.155 k.k. a zatem że E. K. (1) spowodował śmierć D. R. na skutek niezachowania reguł ostrożności wymaganych w danych okolicznościach. Jak wyżej wskazano zadanie ciosu poprzedzała nie tylko wymiana zdań z pokrzywdzonym, sytuacja z użyciem noża kuchennego ale i groźby użycia sierpaka (pokażę ci jaki ten nóż ostry). Nie sposób zatem przyjąć, aby zachowanie oskarżonego było niezachowaniem reguł ostrożności. Należało bowiem przyjąć, że było ono wynikiem emocji połączonych z nadmierną ilością alkoholu, którego skutki użycia oskarżony winien przewidzieć. Zamiarem działania oskarżonego było jak wyżej wskazano pozbawienie życia pokrzywdzonego nie zaś spowodowanie ciężkiego uszczerbku na jego zdrowiu. Oskarżony bowiem pierwotnie celował użytym narzędziem w szyję pokrzywdzonego, a cios został zadany w nogę z powodu przemieszczenia się pokrzywdzonego.

Sąd uzupełnił natomiast opis zarzucanego czynu o obrażenia prowadzące do śmierci pokrzywdzonego przypisując oskarżonemu popełnienie zbrodni z art.148§1 k.k. polegającej na tym, że w dniu 2 kwietnia 2023 roku w S. działając z zamiarem bezpośrednim pozbawienia życia, zadał D. R. uderzenie narzędziem ogrodowym typu sierpak cios w udo, powodując u niego obrażenia ciała w postaci głębokiej rany kłutej prawego uda drążącej w kierunku dołu podkolanowego z przekłuciem tętnicy podkolanowej z następowym wykrwawieniem i wstrząsem krwotocznym, w następstwie którego pokrzywdzony zmarł w szpitalu we W..

3.2.  Podstawa prawna skazania albo warunkowego umorzenia postępowania niezgodna z zarzutem

--

--

Zwięźle o powodach przyjętej kwalifikacji prawnej

--

3.3.  Warunkowe umorzenie postępowania

--

--

Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach warunkowego umorzenia postępowania

--

3.4.  Umorzenie postępowania

--

--

Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach umorzenia postępowania

--

3.5.  Uniewinnienie

--

--

Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach uniewinnienia

---

4.  KARY, Środki Karne, Przepadek, Środki Kompensacyjne i środki związane z poddaniem sprawcy próbie

Oskarżony

Punkt rozstrzygnięcia
z wyroku

Punkt z wyroku odnoszący się
do przypisanego czynu

Przytoczyć okoliczności

E. K. (1)

Punkt I części dyspozytywnej

W związku z tym, że wiek oskarżonego w chwili przypisanego mu zdarzenia jak i jego stan psychiczny niewątpliwie pozwala na przypisanie mu odpowiedzialności karnej, a w sprawie nie wystąpiły żadne okoliczności wyłączające bezprawność czynu lub okoliczności wyłączające jego winę, Sąd wymierzył mu karę.

Za popełniony czyn Sąd na podstawie art.148§1 k.k. w zw. z art.4§1 k.k. wymierzył oskarżonemu E. K. (1) karę 15 (piętnastu) lat pozbawienia wolności.

Zbrodnia zabójstwa obecnie tj. od dnia 1 października 2023r. zagrożona jest karą pozbawienia wolności na czas nie krótszy od lat 10 albo karą dożywotniego pozbawienia wolności. W dacie czynu zbrodnia ta była zagrożona karą pozbawienia wolności na czas nie krótszy od lat 8, kara 25 lat pozbawienia wolności albo karą dożywotniego pozbawienia wolności.

Wymierzając za popełnione przez oskarżonego przestępstwo karę Sąd kierował się dyrektywami wymiaru kary zawartymi w przepisach art. 53 k.k. i następnych , bacząc, by jej dolegliwość nie przekraczała stopnia winy, uwzględniając stopień społecznej szkodliwości czynów oraz biorąc pod uwagę cele zapobiegawcze i wychowawcze, które ma osiągnąć w stosunku do skazanego, a także potrzeby w zakresie kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa. Uwzględnił nadto motywację i sposób zachowania się sprawcy, rodzaj i rozmiar ujemnych następstw przestępstwa, właściwości i warunki osobiste sprawcy, sposób życia przed popełnieniem przestępstwa i zachowanie się po jego popełnieniu.

Przy ustalaniu jej wysokości Sąd dokonał oceny stopnia społecznej szkodliwości czynu i zawinienia, jak również miał na uwadze względy prewencji ogólnej i szczególnej.

Zgodnie z art. 115 § 2 k.k. przy ocenie stopnia społecznej szkodliwości czynu Sąd bierze pod uwagę rodzaj i charakter naruszonego dobra, rozmiary wyrządzonej lub grożącej szkody, sposób i okoliczności popełnienia czynu, wagę naruszonych przez sprawcę obowiązków, jak również postać zamiaru, motywację sprawcy, rodzaj naruszonych reguł ostrożności i stopień ich naruszenia.

Przede wszystkim wskazać należy na sposób działania oskarżonego wobec dobrze znanej mu osoby pokrzywdzonego.

Nadto miał na względzie, że oskarżony działał z zamiarem bezpośrednim pozbawienia życia pokrzywdzonego oraz że dopuścił się tego przestępstwa wobec osoby, którą jak wyżej wskazano znał, którą zaprosił do swojego miejsca zamieszkania celem wspólnego spożywania alkoholu, w obecności bliskich mu osób tj. matki i konkubiny.

Na korzyść oskarżonego świadczyły jego warunki i właściwości osobiste.

Oskarżony mający aktualnie 74 lata, prowadził dotąd ustabilizowany tryb życia, nie był również wcześniej karany.

Pozostawanie przez oskarżonego pod wpływem alkoholu w chwili popełnienia przypisanego mu czynu nie można było oceniać jako okoliczności łagodzącej odpowiedzialność karną.

Trzeba zauważyć, że zawartość alkoholu w organizmie oskarżonego była wysoka, a zachowanie oskarżonego pomimo tego było celowe oraz ukierunkowane na osiągnięcie celu, który był w stanie przewidzieć.

Nie ma również żadnych danych, aby przyjąć, że w momencie czynu występowały u niego objawy atypowej reakcji na alkohol, na co wskazywali biegli w sporządzonej opinii.

W okolicznościach rozpoznawanej sprawy, pamiętając, że oskarżony działał z zamiarem bezpośrednim Sąd wymierzył mu za zbrodnię zabójstwa karę 15 lat pozbawienia wolności.

Mając na względzie, że zagrożenie ustawowe za czyn z art. 148 § 1 k.k. w dacie czynu obejmowało wymiar kary na czas nie krótszy od lat 8, kary 25 lat pozbawienia wolności albo kary dożywotniego pozbawienia wolności, czyli wymierzona kara 15 lat pozbawienia wolności, przy całym spectrum okoliczności obciążających, a nielicznych okolicznościach łagodzących, jest w zasadzie karą w niższym z możliwych wymiarów.

Odzwierciedla bowiem wskazane wyżej przesłanki i jest adekwatna do stopnia społecznej szkodliwości czynu z jednej strony, z drugiej zaś uwzględnia wskazane wyżej okoliczności obciążające w postaci głównie wysokiego stopnia społecznej szkodliwości czynu, brutalności działania oraz pozostawania pod wpływem alkoholu, a także brak szczególnych okoliczności łagodzących.

W ocenie Sądu kara ta jest więc karą adekwatną do stopnia społecznej szkodliwości czynu i stopnia zawinienia oraz uwzględnia cele kary w zakresie prewencji szczególnej, jak i ogólnej. Kara w wyższym wymiarze w tym zarówno dożywotniego pozbawienia wolności, byłaby karą nazbyt surową, bowiem ma charakter zupełnie wyjątkowy, w swej istocie jest to kara eliminująca na zawsze skazanego z życia społecznego. Podobny skutek wobec oskarżonego zważywszy na jego wiek miałaby kara eliminacyjna 25 lat pozbawienia wolności.

Dlatego też należy uznać, że okres odizolowania oskarżonego od społeczeństwa nie powinien trwać do końca jego życia, ale być odpowiednio długi, gdyż tylko dolegliwość z tym związana pozwoli na przewartościowanie mu postaw i zachowań.

Wymierzona oskarżonemu kara będzie nie tylko adekwatna zarówno do stopnia winy oskarżonego, jak również będzie w stosunku do niego realizowała cele zapobiegawcze.

Tak skonstruowana kara spełnia również dyrektywy wymiaru kary w zakresie prewencji generalnej. Będzie więc sprzyjać właściwemu kształtowaniu się świadomości prawnej społeczeństwa, wpływając na umocnienie się przekonania, że żadne przestępstwo nie uchodzi bezkarnie, nie popłaca i spotyka się ze sprawiedliwą represją karną.

Punkt III części dyspozytywnej

Na podstawie art.46§1 k.k. Sąd orzekł od oskarżonego na rzecz pokrzywdzonej A. R. (1) zadośćuczynienie w kwocie 200 000 złotych.

Podstawę tego orzeczenia stanowił art.446§4 k.c. , zgodnie z którym Sąd może także przyznać najbliższym członkom rodziny zmarłego odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę, co ma zrekompensować poniesione cierpienia wywołane śmiercią osoby najbliższej. Krzywdę taką wedle przepisów cywilnych stosowanych wprost, należy wykazać. Jak wyżej wskazano zadośćuczynienie przewidziane w art. 446 § 4 k.c. nie jest zależne od pogorszenia sytuacji materialnej osoby uprawnionej i poniesienia szkody majątkowej, a jego celem jest kompensacja doznanej krzywdy, a więc złagodzenie cierpienia psychicznego wywołanego śmiercią osoby najbliższej i pomoc pokrzywdzonemu w dostosowaniu się do zmienionej w związku z tym jego sytuacji (wyrok SN z 20 grudnia 2012 r., IV CSK 192/12, LEX nr 1288712).

Zadośćuczynienie ma charakter kompensacyjny, w związku z tym winno być ono stosowne do doznanej krzywdy oraz uwzględniać wszystkie zachodzące okoliczności. W szczególności winny być wzięte pod uwagę takie okoliczności, jak nasilenie doznanej krzywdy i trwałe następstwa zdarzenia, przy czym nie może ono stanowić zapłaty symbolicznej, lecz również niewspółmiernej (tak Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 15 lipca 1977 r., IV CR 266/77, LEX Nr 7966).

Ustalając wysokość zadośćuczynienia, które w swej istocie stanowi odpłatę za szkody niematerialne, nie można oprzeć się na jednoznacznych, weryfikowalnych i porównywalnych kryteriach, gdyż takie nie istnieją.

Nie sposób materialnie wycenić tego rodzaju strat niemniej należy zauważyć, że zadośćuczynienie nie może mieć wymiaru jedynie symbolicznego.

Trzeba również zauważyć, że wpływu na wysokość zadośćuczynienia nie mają możliwości finansowe skazanego - instytucja miarkowania zadośćuczynienia z art. 440 k.c. ma tu co najwyżej ograniczone zastosowanie wobec faktu popełnienia przestępstwa, a więc czynu z istoty swej o nieznikomym stopniu szkodliwości społecznej. Trudno zatem przyjąć z reguły, że zasady współżycia społecznego mogłyby wymagać ograniczenia wysokości zadośćuczynienia za doznaną krzywdę. Decydować zatem o tej wysokości powinna skala cierpień i dolegliwości doznanych przez pokrzywdzonego, a więc ocena skali krzywdy, której doznał (por wyrok Sądu Najwyższego z dnia 18 lipca 2023 r. I KK 506/22).

Obowiązek wykazania krzywdy spoczywał na wnioskodawcy (w rozpoznawanej sprawie żądanie takie sformułował prokurator) i w ocenie Sądu w toku postępowania wykazano jej zaistnienie. Żądana kwota zadośćuczynienia tj. 200000 zł przyrównując ją choćby do przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w ocenie Sądu nie jest nadmiernie wygórowana.

Punkt V części dyspozytywnej

Na podstawie art.44§2 k.k. Sąd orzekł przepadek przedmiotów służących popełnieniu przestępstwa tj. dowodów rzeczowych szczegółowo opisanych w wykazie dowodów rzeczowych i śladów kryminalistycznych nr (...) poz. 11-14 k.143 oraz nr (...) poz. 15-20 k.153 akt zarządzając ich zniszczenie.

5.  INNE ROZSTRZYGNIĘCIA ZAWARTE W WYROKU

Oskarżony

Punkt rozstrzygnięcia
z wyroku

Punkt z wyroku odnoszący się do przypisanego czynu

Przytoczyć okoliczności

E. K. (1)

Punkt II części dyspozytywnej

Na podstawie art. 93a § 1 pkt 3 k.k. i art. 93c pkt 2 i 5 k.k. Sąd orzekł wobec oskarżonego środek zabezpieczający w postaci terapii uzależnień.

Zgodnie z art. 93b § 1 k.k. Sąd może orzec środek zabezpieczający, gdy jest to konieczne, aby zapobiec ponownemu popełnieniu przez sprawcę czynu zabronionego, a inne środki prawne określone w kodeksie lub orzeczone na podstawie innych ustaw nie są wystarczające. Środek taki może zostać orzeczony wobec sprawcy skazanego w związku z uzależnieniem od środka odurzającego lub innego podobnie działającego środka (art. 93c pkt 5 k.k.).

Mając powyższe na uwadze oraz kierując się wnioskami opinii sądowo-psychiatrycznej i sądowo-psychologicznej nie możne budzić wątpliwości zasadność zastosowania wobec oskarżonego środka zabezpieczającego w postaci terapii uzależnień. Bezsprzecznie oskarżony dopuścił się czynu w związku ze swym uzależnieniem od alkoholu.

Z opinii biegłych jednoznacznie wynika przy tym potrzeba stosowania środka zabezpieczającego. Mając w polu widzenia wnioski biegłych psychiatrów i psychologa Sąd uznał, że dla zapobieżenia ponownemu popełnieniu przestępstwa konieczne jest orzeczenie wobec oskarżonego środka zabezpieczającego w postaci terapii uzaleznień. Tylko oddziaływania psychoterapeutyczne wpłyną na zachowanie oskarżonego i pomogą w redukcji chorobowych zachowań związanych z uzależnieniem oskarżonego, a skutkujących popełnieniem czynów zabronionych.

Jak bowiem wskazali biegli istnieje wysokie prawdopodobieństwo popełnienia przez oskarżonego czynu zabronionego w przyszłości, zatem zachodzą przesłanki do zastosowania środków art. 93a § 1 pkt 2 k.k. Konieczna jest terapia uzależnień oskarżonego,. Krytycyzm wobec uzależnienia w warunkach przebywania oskarżonego w izolacji penitencjarnej ma charakter wyłącznie deklaratywny.

Powoduje to, że po opuszczeniu zakładu karnego oskarżony może nie podjąć terapii uzależnień.

Tylko długotrwała terapia uzależnień pozwoli na takie ukształtowanie osobowości oskarżonego, by ryzyko popełnienia czynu zabronionego z motywacji wynikającej z jego uzależnienia było niskie.

Punkt IV części dyspozytywnej

Na podstawie art. 63 § 1 k.k., na poczet orzeczonej kary pozbawienia wolności Sąd zaliczył oskarżonemu okres zatrzymania i tymczasowego aresztowania w dniach od 2 kwietnia 2023r. godz. 12:40 do dnia 21 maja 2024 r.

Punkt VI części dyspozytywnej

Na podstawie art.230§2 k.p.k. uznając zbędność dla dalszego postępowania Sąd orzekł o zwróceniu: oskarżonemu E. K. (1) dowodów rzeczowych szczegółowo opisanych w wykazie dowodów rzeczowych i śladów kryminalistycznych nr (...) poz. 1-6 k.143 akt, zaś A. R. (1) zwróceniu dowodów rzeczowych szczegółowo opisanych w wykazie dowodów rzeczowych i śladów kryminalistycznych nr (...) poz. 7-10 k.143 akt

Punkt VII części dyspozytywnej

Z uwagi na wątpliwości komu należy zwrócić zabezpieczone w toku postępowania przedmioty, Sąd na podstawie art.231§1 k.p.k. orzekł o złożeniu do depozytu sądowego dowodów rzeczowych szczegółowo opisanych w wykazie dowodów rzeczowych i śladów kryminalistycznych nr (...) poz. 21-23 k.153

6. INNE ZAGADNIENIA

W tym miejscu sąd może odnieść się do innych kwestii mających znaczenie dla rozstrzygnięcia,
a niewyjaśnionych w innych częściach uzasadnienia, w tym do wyjaśnienia, dlaczego nie zastosował określonej instytucji prawa karnego, zwłaszcza w przypadku wnioskowania orzeczenia takiej instytucji przez stronę

---

7.  KOSZTY PROCESU

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

Punkt VIII części dyspozytywnej

Kierując się aktualną sytuacją materialną oskarżonego, przewidywaną nieefektywnością egzekucji należności z uwagi na ich wysokość oraz wymiar orzeczonej kary pozbawienia wolności, Sąd na podstawie art. 624 § 1 k.p.k. zwolnił oskarżonego od ponoszenia kosztów sądowych oraz na podstawie art. 17 ust. 1 ustawy z 23 czerwca 1973r. o opłatach w sprawach karnych od opłaty, zaliczając je na rachunek Skarbu Państwa

6.  PODPIS

Sędzia Sędzia Agnieszka Marchwicka Elżbieta Wylegalska