Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt IV CZ 43/08
POSTANOWIENIE
Dnia 3 lipca 2008 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Mirosława Wysocka (przewodniczący, sprawozdawca)
SSN Mirosław Bączyk
SSN Krzysztof Strzelczyk
w sprawie z wniosku W. S.
przy uczestnictwie T. S.
o podział majątku wspólnego,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej w dniu 3 lipca 2008 r.,
zażalenia wnioskodawczyni na postanowienie Sądu Okręgowego w B. z dnia 11
kwietnia 2008 r., sygn. akt II Ca (…),
oddala zażalenie.
Uzasadnienie
Zaskarżonym postanowieniem z dnia 11 kwietnia 2008 r. Sąd Okręgowy w B.
odrzucił skargę kasacyjną wnioskodawczyni W. S. wniesioną od postanowienia tego
Sądu z dnia 25 stycznia 2008 r., które wydano w sprawie o podział majątku wspólnego.
Jako przyczynę odrzucenia skargi Sąd odwoławczy wskazał, powołując się na przepis
art. 3984
§ 1 w zw. z art. 13 § 2 k.p.c., brak w zakresie elementów konstrukcyjnych
skargi, tj. wniosku o przyjęcie jej do rozpoznania.
W zażaleniu na postanowienie z dnia 11 kwietnia 2008 r. skarżąca wniosła o jego
uchylenie, twierdząc, że skarga spełnia wymagania określone we wskazanym przepisie.
Zdaniem skarżącej, wniosek o przyjęcie skargi do rozpoznania wynika jednoznacznie z
samego faktu wniesienia przez profesjonalnego pełnomocnika opłaconej skargi, w której
domaga się ona uchylenia zaskarżonego postanowienia Sądu drugiej instancji.
2
Skarżącą podniosła ponadto, że wniosek ten został uzasadniony „wyodrębnioną
argumentacją jurydyczną, dowodzącą, że zaskarżone postanowienie o podział majątku
należącego do wspólnoty ustawowej wymaga uchylenia” z powodu naruszeń prawa
materialnego oraz procesowego. Według niej, uchybienia te wskazują, że zaskarżone
skargą orzeczenie oczywiście narusza prawo.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Zgodnie z art. 3984
§ 1 pkt 3 k.p.c., skarga kasacyjna obok innych zasadniczych
elementów konstrukcyjnych powinna także zawierać wniosek o przyjęcie skargi do
rozpoznania oraz jego uzasadnienie. Brak choćby jednego z tych elementów pociąga za
sobą konieczność odrzucenia skargi, jako niedopuszczalnej, przez Sąd drugiej instancji
stosownie do art. 3986
§ 2 k.p.c. (por. zachowujące aktualność postanowienia SN z dnia
9 listopada 2000 r., II CKN 1385/00, OSNC 2001, nr 3, poz. 51, z dnia 12 grudnia 2000
r., V CKN 1780/00, OSNC 2001, nr 3, poz. 52 oraz z dnia 22 marca 2001 r., V CZ
131/00, OSNC 2001, nr 10, poz. 156). W sprawie niniejszej zasadnicze znaczenie dla
rozstrzygnięcia zażalenia wnioskodawczyni miała ocena czy skarga odrzucona
zaskarżonym postanowieniem spełniała wskazane wymaganie.
Odnosząc się do zarzutu dotyczącego przedstawienia wniosku o przyjęcie skargi
kasacyjnej do rozpoznania, należało uznać go za trafny, mimo że nie można podzielić
argumentów przedstawionych na jego uzasadnienie.
Chociaż w skardze nie sformułowano wniosku, w którym skarżąca domagałaby
się wprost przyjęcia skargi do rozpoznania, to jednak analiza jej treści wskazuje
jednoznacznie na wyrażenie takiej właśnie intencji. Wola skarżącej została zatem
wyrażona w sposób dostateczny. Na zamiar strony w powyższym zakresie wskazują
zawarte w skardze sformułowania dotyczące konieczności rozpoznania skargi, a także
zawierające odwołanie się do przepisu art. 3984
§ 1 pkt 3 k.p.c., które Sąd Odwoławczy
nazbyt rygorystycznie potraktował jako niewystarczające dla wyrażenia przedmiotowego
wniosku. Skargi zatem nie można ocenić jako dotkniętej jego brakiem. Za całkowicie
chybione należało natomiast uznać stanowisko skarżącej o dostatecznym wyrażeniu
tego wniosku przez sam fakt wniesienia skargi kasacyjnej, gdyż obowiązek
zamieszczenia takiego wniosku wraz z odpowiednim uzasadnieniem, podobnie jak
pozostałych elementów konstrukcyjnych skargi, został przez ustawodawcę wyraźnie w
art. 3984
§ 1 k.p.c. wyodrębniony (por. postanowienie SN z dnia 12 stycznia 2006 r., II
CZ 130/05, nie publ.).
3
Mimo trafności powyższego zarzutu, zażalenie nie zasługiwało na uwzględnienie.
Analiza treści skargi - wbrew stanowisku skarżącej - prowadzi do jednoznacznej
konkluzji, że w skardze brak jest przewidzianego w art. 3984
§ 1 pkt 3 k.p.c.
uzasadnienia wniosku o przyjęcie skargi do rozpoznania. Ograniczenie się przez
skarżącą do stwierdzenia, że za koniecznością rozpoznania skargi przemawia jej
oczywista zasadność oraz potrzeba dokonania wskazanych ogólnie w skardze
przepisów prawa, a także odwołanie się w tym zakresie do uzasadnienia podstaw skargi
nie stanowiło zadośćuczynienia określonemu w tym przepisie wymaganiu. Prawidłowe
jego wypełnienie wiąże się z koniecznością szczegółowego uzasadnienia twierdzeń
strony skarżącej, przedstawionego w formie samodzielnego, jurydycznego wywodu,
którego w skardze - wbrew stanowisku wyrażonemu w zażaleniu - zabrakło, że
wskazana przez stronę przesłanka rzeczywiście w sprawie zachodzi (w tym zakresie
nadal aktualne pozostaje stanowisko wyrażone m. in. w uzasadnieniu uchwały
połączonych Izb: Izby Administracyjnej, Pracy i Ubezpieczeń Społecznych oraz Izby
Cywilnej Sądu Najwyższego z dnia 17 grudnia 2002 r., III CZP 72/02, OSNC 2003, nr 7-
8, poz. 92 oraz postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 17 października 2001 r., III CZ
98/01, OSNC 2002, nr 5, poz. 71). Spełnienie tego obowiązku nie może nastąpić przez
samo przytoczenie sformułowań ustawy, które odnoszą się do poszczególnych
przesłanek warunkujących przyjęcie skargi kasacyjnej do rozpoznania ani też przez
odwołanie się do uzasadnienia podstaw skargi, jak uczyniła to skarżąca. Sąd Najwyższy
wielokrotnie kwestie te wyjaśniał w licznych, także publikowanych orzeczeniach (por.
m.in. nadal aktualne postanowienie SN z dnia 12 grudnia 2000 r., V CKN 1780/00,
OSNC 2001, nr 3, poz. 52 oraz postanowienie SN z dnia 6 listopada 2002 r., II CK
85/02, nie publ.).
Skarżąca podniosła w skardze, że jest ona oczywiście uzasadniona, a zatem, że
zachodzi przesłanka przewidziana w art. 3989
§ 1 pkt 4 k.p.c. O wystąpieniu tej
przesłanki można mówić jedynie wówczas, gdy naruszenie powołanych w ramach
podstaw przepisów, jest na tyle widoczne i niewątpliwe, że jego stwierdzenie nie
wymaga głębszej analizy konkretnej sprawy (por. aktualne w tym zakresie
postanowienie SN z dnia 10 stycznia 2003 r., V CZ 187/02, OSNC 2004, nr 3, poz. 49, a
także postanowienie SN z dnia 26 kwietnia 2006 r., II CZ 28/06, nie publ.). W tym też
kierunku powinny zmierzać argumenty mające stanowić uzasadnienie wniosku o
przyjęcie skargi do rozpoznania ze względu na jej oczywistą zasadność. W skardze ich -
jak to wyżej wskazano - zabrakło.
4
Wskazując na potrzebę dokonania wykładni przepisów prawa (art. 3989
§ 1 pkt 2
k.p.c., wnioskodawczyni omieszkała w skardze uzasadnić także wystąpienie tej
przesłanki. Nie wskazała, które konkretnie przepisy powinny zostać poddane
interpretacji Sądu Najwyższego i nie wyjaśniła, odwołując się do argumentacji prawnej,
na czym - jej zdaniem - w istocie polegają trudności w ich rozumieniu, nie podjęła się
również wykazania, że stosowanie ich wywołało rozbieżności w orzecznictwie sądów
(por. zachowujące aktualność postanowienie SN z dnia 11 stycznia 2002 r., III CKN
570/01, OSNC 2002, nr 12, poz. 151, postanowienie SN z dnia 15 października 2002 r.,
II CZ 102/02, nie publ. oraz postanowienie SN z dnia 28 marca 2007 r., II CSK 84/07,
nie publ.). Skarżąca, powołując się na przesłankę określoną w art. 3989
§ 1 pkt 2 k.p.c.,
nie uzasadniła zatem wniosku o przyjęcie skargi do rozpoznania także w tym zakresie.
Ponieważ skarga kasacyjna wnioskodawczyni nie zawierała uzasadnienia
wniosku o przyjęcie jej rozpoznania, podlegała, jako niedopuszczalna, odrzuceniu (por.
postanowienie SN z dnia 14 lipca 2005 r., III CZ 61/05, OSNC 2006, nr 4, poz. 75).
Postanowienie Sądu Okręgowego w B. z dnia 11 kwietnia 2008 r. należało zatem uznać
za prawidłowe, choć z odwołaniem się do innych, przedstawionych wyżej argumentów, a
zażalenie wnioskodawczyni, jako bezzasadne, oddalić na podstawie art. 39814
w zw. z
art. 3941
§ 3 k.p.c. oraz w zw. z art. 13 § 2 k.p.c., co też Sąd Najwyższy uczynił.
Kontakt: saos_malpka_saos_kropka_org_kropka_pl | Wersja SAOS: 0.9.13