Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 11 lutego 2015r.

Sąd Okręgowy we Włocławku IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie :

Przewodniczący: SSO Regina Duda – Marciszewska

Sędziowie: SO Małgorzata Paździerska /spr/

SO Katarzyna Augustyniak

Protokolant: st. sekr. sądowy Karolina Płaczkiewicz

po rozpoznaniu w dniu 11 lutego 2015 r. we Włocławku

na rozprawie sprawy z powództwa R. P.

przeciwko Narodowemu Funduszowi Zdrowia - (...) w B.

o odszkodowanie

na skutek apelacji pozwanego Narodowego Funduszu Zdrowia - (...) w B.

od wyroku Sądu Rejonowego we Włocławku - IV Wydziału Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

z dnia 10 października 2014r. sygn. akt IV P 177/14

1.  oddala apelację;

2.  zasądza od pozwanego Narodowego Funduszu Zdrowia – (...) Oddział Wojewódzki w B. na rzecz powoda R. P. kwotę 60 zł (sześćdziesiąt złotych) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego za drugą instancję.

Sygn. akt IV Pa 4/15

UZASADNIENIE

Powód R. P. w pozwie skierowanym przeciwko Narodowemu Funduszowi Zdrowia (...) w B. domagał się zasądzenia odszkodowania w kwocie 22.578zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty. Powód wskazał, że w dniu 31.03.2014r. został odwołany ze stanowiska i jednocześnie rozwiązano z nim umowę o pracę za trzymiesięcznym wypowiedzeniem. Dokument nie zwierał przyczyny rozwiązania z powodem umowy o pracę oraz pouczenia o trybie zaskarżenia wypowiedzenia. Powód podniósł, że odwołanie i wypowiedzenie zostało poprzedzone udzieleniem powodowi upomnienia – pismem z dnia 07.03.2014r. Powód złożył sprzeciw do powyższej kary. Po złożeniu sprzeciwu został wezwany w dniu 25.03.2014r. do gabinetu Dyrektora Oddziału Wojewódzkiego na rozmowę, w trakcie której zagrożono powodowi odwołaniem i rozwiązaniem umowy o pracę jeżeli nie cofnie sprzeciwu od upomnienia. Powód sprzeciwu nie cofnął, co skutkował jego odwołaniem. Powód zarzucał pozwanemu brak wskazania przyczyny wypowiedzenia, brak pouczenia o odwołaniu i sprzeczność wypowiedzenia z zasadami współżycia społecznego.

Pozwany wniósł o oddalenie powództwa podnosząc, że o odwołaniu zadecydowało zachowanie powoda na przełomie lutego i marca 2014r. W trakcie wykonywania czynności związanych z kontrolą w Wojewódzkim Szpitalu (...) w dniu 03.03.2014r. Dyrektor (...) w B. stwierdził, że wydane w dniu 27.02.2014r. powodowi ustane polecenie służbowe weryfikacji uzyskanych ze szpitala danych z grafiku dyżurów lekarskich nie zostało przez powoda i podległy mu personel wykonane. Co więcej Dyrektor został przez powoda wprowadzony w błąd co do istotnej okoliczności podlegającej weryfikacji w czasie kontroli szpitala, tj. co do nazwiska jednego z lekarzy. Powyższe spowodowało utratę zaufania do powoda. Pozwany zaznaczył, że z uwagi na wcześniejszą współpracę Dyrektor (...) w B. ukarał powoda karą upomnienia, jednak z uwagi na postawę powoda, który pomimo oczywistych przesłanek ukarania złożył sprzeciw od nałożonej kary, zmuszony był zmienić decyzję i odwołał go ze stanowiska. Ponadto pozwany wskazał na regulację stosunku pracy na podstawie powołania i odrębności dotyczące zasad odwoływania pracowników zatrudnionych na tej podstawie.

Wyrokiem z dnia 10.10.2014r. Sąd Rejonowy we Włocławku IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych zasądził na rzecz powoda kwotę 25 116,75 zł tytułem odszkodowania za niezgodne z prawem rozwiązanie umowy o pracę oraz kwotę 360,- zł tytułem zawrotu kosztów zastępstwa procesowego oraz nakazał pobrać od pozwanego na rzecz Skarbu Państwa kwotę 1 256,- zł tytułem zwrotu kosztów sądowych, od uiszczenia których z mocy prawa zwolniony był powód. Wyrokowi temu sąd nadał rygor natychmiastowej wykonalności do kwoty 8 372,25 zł.

Swoje orzeczenie Sąd Rejonowy oparł na następujących ustaleniach i rozważaniach:

W dniu 01.08.2007r. R. P. nawiązał stosunek pracy z (...) Oddziałem Wojewódzkim (...) w B.. Podstawę zatrudnienia stanowił akt powołania, na mocy którego powierzono powodowi obowiązki Kierownika Delegatury (...) Delegatury we W.. W lutym 2014r. (...) w B. przeprowadzał kontrolę w Wojewódzkim Szpitalu (...) we W.. Kontrola ta związana była ze śmiercią nienarodzonych bliźniąt w styczniu 2014r. Delegatura (...) we W. w tym czasie miała skontrolować przychodnie i placówki, w których jako osoby zatrudnione figurowali lekarze, którzy jednocześnie byli wskazywani w Szpitalu we W. w harmonogramach pracy jako osoby dyżurujące. W toku tej kontroli do (...) w B. wpłynęła informacja ze Szpitala we W. dotycząca obsady lekarskiej na dyżurach pełnionych na Oddziale G.- Położniczym w lutym 2014r. Grafik dostarczony przez Dyrekcję Szpitala zawierał niejasności co do nazwiska jednego z lekarzy. W grafiku było wskazane nazwisko (...), a lekarza o takim nazwisku wśród personelu Szpitala nie było. W dniu 27.02.2014r. podczas obecności powoda w B. J. H.- Naczelnik D. Świadczeń (...) w B. przekazała mu ustne polecenie weryfikacji nazwiska lekarza ujawnionego w grafiku dyżurów. Zasugerowała wykonanie telefonu do Szpitala. Powód skontaktował się telefonicznie z jednym ze swoich pracowników zlecając mu powyższą weryfikację. Po pewnym czasie pracownik ten oddzwonił i przekazał, że budzące wątpliwości nazwisko lekarza to (...), tj. nazwisko o specjalności neurochirurg. Ani powód ani J. H. nie podjęli działań dotyczących ostatecznej weryfikacji nazwiska lekarza. Nieprawidłowa obsada na dyżurach na Oddziale mogła doprowadzić do zerwania kontraktu Szpitala z NFZ. Powyższe skutkowała zwołaniem przez Wojewodę (...) sztabu kryzysowego bowiem istniało niebezpieczeństwo, że Szpital nie będzie mógł wykonywać kontraktu na usługi ginekologiczno- położnicze. Po kilku dniach dokonano właściwej weryfikacji nazwiska lekarza jako (...), który mógł sprawować dyżur na Oddziale G.- Położniczym. W rozmowie z J. H. w dniu 03.03.2014r. powód przyznał, że weryfikacja nazwiska nastąpiła poprzez porównanie nazwiska z danymi zawartymi w programie komputerowym, którym dysponowała Delegatura (...) we W.. Pismem z dnia 07.03.2014r. Dyrektor (...) w B. udzielił powodowi kary upomnienia za naruszenie obowiązków pracowniczych poprzez nieprawidłowości w wykonaniu polecenia służbowego dotyczącego sprawdzenia potencjału osobowego Szpitala Wojewódzkiego we W. oraz braku nadzoru nad właściwym wykonaniem powyższych czynności sprawdzających. Powód wniósł sprzeciw od powyższej kary, zarzucając brak wskazania konkretnego czynu jakiego miał się dopuścić, brak wskazania normy, którą zarzucany czyn naruszał, brak wskazania daty dokonania czynu. Po wniesieniu sprzeciwu powód został wezwany przez ówczesnego Dyrektora (...) w B. na rozmowę, w trakcie której Dyrektor wyjaśnił powody ukarania karą upomnienia. Na koniec rozmowy wskazał, że jeżeli sprzeciw od kary upomnienia nie zostanie wycofany, to stosunek pracy z powodem zostanie rozwiązany. Powód nie wycofał sprzeciwu. Dyrektor (...) nie ustosunkował się do sprzeciwu złożonego przez powoda w terminie 14 dni i w związku z tym kara upomnienia została usunięta z akt osobowych powoda. Pismem z dnia 31.03.2014r. Dyrektor (...) w B. odwołał powoda ze stanowiska Kierownika Delegatury (...) Delegatury we W.. W oświadczeniu o odwołaniu nie wskazano przyczyny rozwiązania stosunku pracy. Wynagrodzenie powoda liczone jak ekwiwalent za niewykorzystany urlop wynosiło 8.372,25zł brutto.

Ustalony stan faktyczny Sąd uznał za bezsporny co do przebiegu zatrudnienia powoda u pozwanego, a także okoliczności związanych z ukaraniem powoda karą porządkową, przyczyn ukarania karą porządkową, wniesieniem sprzeciwu od tej kary jak i procedurą rozwiązania z powodem stosunku pracy. Spór między stronami sprowadzał się w istocie do oceny zachowania pracodawcy, który ostatecznie rozwiązał z powodem stosunek pracy w kontekście zgodności z zasadami współżycia społecznego, co w efekcie zdaniem powoda miało prowadzić do nadużycia prawa przez pozwanego. Na gruncie powyższego dokonywane były ustalenia dotyczące w pierwszej kolejności przyczyn, które doprowadziły do ukarania powoda karą porządkową, a w ostateczności, miały być, wedle twierdzeń pozwanego, powodem odwołania powoda ze stanowiska. W istocie przebieg tych wydarzeń związanych z weryfikacją nazwiska lekarza figurującego w grafiku dyżurów w lutym 2014r. w Szpitalu Wojewódzkim we W. był przedstawiany w sposób zbieżny, chociaż inaczej przez strony była ocenia waga uchybień ze strony powoda. Także skutki zaniedbań w tym zakresie tj. podania błędnej informacji także nie budziły większego sporu między stronami, chociaż nie tylko ta informacja skutkowała zagrożeniem zerwania kontraktu Szpitala z NFZ w zakresie usług ginekologiczno położniczych. W ocenie Sądu Rejonowego istotne było ustalenie, czy faktycznie ze strony Dyrektora pozwanego postawione zostało ultimatum, w którym zażądano od powoda wycofania sprzeciwu od kary upomnienia grożąc jednocześnie rozwiązaniem stosunku pracy.

W tym zakresie ustaleń faktycznych Sąd dokonał w oparciu o zeznania powoda, przy uwzględnieniu treści odpowiedzi na pozew i twierdzeń pozwanej zawartych w uzasadnieniu stanowiska pozwanego, podnosząc, że pozwany w odpowiedzi na pozew przyznał w istocie okoliczności podawane przez powoda. Sąd przyznał, że zachowanie powoda związane z weryfikacją obsady w Szpitalu mogło spowodować utratę zaufania do powoda na co wskazywał pozwany. Powyższemu nie sposób się dziwić jeżeli weźmie się pod uwagą okoliczności towarzyszące kontroli prowadzonej w Szpitalu związanej z bulwersującą opinię publiczną śmiercią nienarodzonych bliźniąt w styczniu 2014r. oraz działania różnego rodzaju instytucji zmierzających do ustalenia ewentualnych nieprawidłowości w działalności Szpitala. Niefrasobliwość powoda, który przekazał nieprawidłowe, jak się później okazało informacje na temat nazwiska dyżurującego lekarza, w połączeniu z brakiem należytej weryfikacji tej informacji także przez innych pracowników pozwanego skutkowała daleko idącymi konsekwencjami. W sposób oczywisty powyższe mogło doprowadzić do utraty zaufania wobec powoda. Jednak te okoliczności doprowadziły do ukarania powoda karą upomnienia i nie stanowiły podstawy odwołania. Dopiero, jak wskazał sam pozwany „z uwagi na postawę powoda, który pomimo oczywistych przesłanek ukarania złożył sprzeciw od nałożonej kary, (Dyrektor) zmuszony był zmienić decyzję i odwołał go ze stanowiska oświadczeniem z dnia 31.03.2014r.”. Z powyższego jednoznacznie wynika, że powodem odwołania nie był fakt dopuszczenia się przez powoda uchybień, ale fakt, iż złożył sprzeciw do nałożonej na niego kary. Zeznania powoda w tym zakresie Sąd uznał za wiarygodne.

Sąd Rejonowy dokonując oceny prawnej w pierwszej kolejności odniósł się do podstawy stosunku prawnego łączącego strony. Podstawę prawną funkcjonowania pozwanego stanowi ustawa z dnia 27.08.2004r. o świadczeniach z opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz.U. 2008, nr 164, poz. 1027). Zgodnie z art. 96 ustawy utworzony został Narodowy Fundusz Zdrowia w skład którego wschodzą centrala Funduszu i oddziały wojewódzkie Funduszu. Oddziały Wojewódzkie tworzone są zgodnie z podziałem terytorialnym państwa, a w oddziałach mogą być tworzone placówki terenowe na zasadach określonych w statucie Funduszu. Fundusz działa na podstawie ustawy i statutu, przy czym zgodnie z ust. 8 powołanego artykułu Prezes Rady Ministrów w drodze rozporządzenia nadaje Funduszowi statut określający w szczególności strukturę organizacyjną Funduszu, w tym centrali i oddziałów wojewódzkich oraz siedziby tych oddziałów, mając na względnie sprawne wykonywanie zadań przez Fundusz. Statut nadany został załącznikiem do rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 29.09.2004r. w sprawie nadania statutu Narodowemu Funduszowi Zdrowia (Dz. U. 2004/213/2161 ze zm). Stosownie do zapisów statutu w skład struktury organizacyjnej NFZ oprócz Centrali wchodzi 16 Oddziałów Wojewódzkich w tym między innymi Oddział Wojewódzki w B.. W oddziałach wojewódzkich mogą być tworzone placówki terenowe zwane delegaturami oddziału. Delegatury tworzy i znosi Prezes Funduszu. Zgodnie zaś z ust. 7 § 7 powołanego rozporządzenia delegaturą oddziału kieruje kierownik powoływany i odwoływany przez dyrektora oddziału wojewódzkiego. Powyższe unormowanie należy skonfrontować z treścią art. 68 § 1 k.p. Stosownie do treści tego artykułu stosunek pracy na podstawie powołania nawiązuje się w przypadkach określonych w odrębnych przepisach albo w przepisach wydanych na podstawie art. 298 k.p. Powołane unormowanie oznacza więc, że z tej formy zatrudnienia można korzystać jedynie w ograniczonym zakresie przewidzianym odrębnymi przepisami. Oznacza to, że w obecnym stanie prawnym art. 68 § 1 k.p. jest przepisem odsyłającym i, inaczej niż do dnia 2 czerwca 1996 roku, nie stanowi już samodzielnej podstawy do zatrudniania pracowników w oparciu o akt powołania. Jak stwierdził Sąd Najwyższy w uchwale składu 7 Sędziów z dnia 21 lutego 2003 roku (III PZP 19/02, OSNP 2003/14/329) art. 68 § 1 k.p. nie posiada już samoistnej treści normatywnej, gdyż nie określa stanowisk, na których zatrudnienie następuje w trybie powołania. Podnieść również należy, że przepisami odrębnymi w rozumieniu art. 68 §1 k.p. mogą być wyłącznie przepisy rangi ustawowej. Oznacza to, iż zakres podmiotowy stanowisk pracy obsadzanych w drodze powołania określany być może jedynie w drodze ustawy (por. uzasadnienie powołanej uchwały Sądu Najwyższego z dnia 21 lutego 2003 roku). Gwoli ścisłości Sąd przyznał, że w doktrynie prawa pracy przyjmuje się również, że przepisami odrębnymi mogą być normy ogólne zawarte w innych niż ustawy aktach prawnych będących - zgodnie z art. 9 k.p. - źródłami prawa pracy, jeśli ustawy delegują na te akty możliwość regulacji podstaw zatrudnienia pracowników. Chodzić tu może więc zarówno o akty wykonawcze, jak i regulaminy i statuty, które określają prawa i obowiązki pracowników i pracodawców. Zaprezentowany pogląd nie znajduje jednak zbyt wielu zwolenników w doktrynie prawa pracy (por. Komentarz do ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (Dz.U.98.21.94), [w:] U. Jackowiak (red.), M. Piankowski, J. Stelina, W. Uziak, A. Wypych-Żywicka, M. Zieleniecki, Kodeks pracy z komentarzem, Fundacja Gospodarcza, 2004, wyd. IV). Tym samym w niniejszej sprawie w pierwszej kolejności, zdaniem Sądu Rejonowego, należało rozstrzygnąć jaka była podstawa nawiązania stosunku pracy, a w szczególności czy mógł nią być akt powołania. Mając na uwadze przedstawioną wyżej regulację zawartą w ustawie o świadczeniach z opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych Sąd Rejonowy wskazał, że ustawa ta przewiduje możliwość powoływania i odwoływania Prezesa Funduszu, dyrektorów oddziałów wojewódzkich i kierowników komórek organizacyjnych do spraw służb mundurowych. Sama ustawa nie wskazuje na sposób nawiązywania stosunku pracy z kierownikami placówek terenowych- delegatur. Kierowników delegatur dotyczy natomiast Statut Funduszu nadany przez Prezesa Rady Ministrów w drodze rozporządzenia, który faktycznie przewiduje możliwość ich powoływania i odwoływania przez Dyrektorów oddziałów wojewódzkich. Należy przy tym wskazać, że Statut ten miał w szczególności określać strukturę organizacyjną Funduszu, w tym centrali i oddziałów wojewódzkich oraz siedziby tych oddziałów, mając na względzie sprawne wykonywanie zadań przez Fundusz. Sąd Rejonowy zwrócił uwagę na konieczność rozważenia czy zamieszczenie w Statucie Funduszu regulacji prawnej dotyczącej sposobu nawiązywania stosunku pracy z kierownikiem delegatury wykracza poza treść upoważnienia ustawowego. Podstawowe znaczenie dla oceny kolizji między § 7 ust. 7 załącznika do rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 29.09.2004r., a art. 92 ust. 1 Konstytucji RP ma rozważenie, czy przepis ten został wydany z przekroczeniem upoważnienia ustawowego.

Zgodnie z art. 92 ust. 1 Konstytucji RP rozporządzenia są wydawane przez organy wskazane w Konstytucji, na podstawie szczegółowego upoważnienia zawartego w ustawie i w celu jej wykonania. Upoważnienie powinno określać organ właściwy do wydania rozporządzenia i zakres spraw przekazanych do uregulowania oraz wytyczne dotyczące treści aktu. W orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego i w doktrynie jednoznacznie wskazuje się, że upoważnienie do wydania aktu wykonawczego winno być szczegółowe. W celu wykonania ustawy; winno zawierać szczegółowe wytyczne dotyczące treści aktu wykonawczego (art. 92 ust. 1 Konstytucji; orzeczenie TK z: 19 X 1988- Uw 4/88- OTK 1988 s. 79; 23.X.1995 - K 4/95 -OTK 2/95/S.100; 22.9.1997 - K 25/97 - OTK3-4/97/S.304; 25.5.1998 - U. 19/97 - OTK - 4/98/S.262-263; wyrok z: 24.3.1998 - K 40/97 - OTK 2/98/S.72; 26,X.1999 - K. 12/99 OTK 6/99/120 s. 682-685 i przywołane piśmiennictwo; K. Działocha w: "Konstytucja RP. Komentarz" Wyd. Sejmowe 2001 t. II s. 10-14, 16-35 do art. 92). Upoważnienie ustawowe nie musi być zawarte w przepisie ustawy, wprost upoważniającym do wydania aktu podstawowego. Wystarczy, że wytyczne dadzą się wyinterpretować także z innych przepisów ustawy (cz. III pkt 2 uzasadnienia wyroku TK z 26.X.1999 r. -K 12/99- OTK 6/99/120 s. 684, z aprobującą glosą Sł. Wronkowskiej - Prz. Sejm. 3/00/100).

W oparciu o powyższe Sąd Rejonowy stwierdził, że art. 96 ust. 8 ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych nie zawiera upoważnienia dla Prezesa Rady Ministrów do unormowania kwestii podstawy prawnej zatrudnienia kierowników delegatur oddziałów wojewódzkich NFZ. Mając dodatkowo na uwadze wyjątkowy i szczególny charakter zatrudnienia na podstawie powołania przypomnieć należy, że ustawa musi zawierać wyraźną delegację do określenia w formie rozporządzenia podstaw zatrudnienia pracowników. Nie sposób jej jednak kreować z upoważnienia do określenia w tym akcie organizacji wewnętrznej NFZ. Materia tej treści wyczerpuje się bowiem w unormowaniu powołanych jednostek wojewódzkich i terenowych, ich zadań oraz organów nimi kierujących. Jeszcze przed wejściem w życie Konstytucji RP z 1997 roku w orzecznictwie i doktrynie utrwalił się pogląd, zgodnie z którym zarówno sądy powszechne, jak i administracyjne uprawnione są do samodzielnej oceny, czy akt normatywny niższego rzędu niż ustawa jest zgodny z Konstytucją lub ustawą i w razie stwierdzenia niezgodności - do odmowy stosowania w rozstrzyganej sprawie. Pogląd taki znajduje oparcie w konstytucyjnej zasadzie, obecnie wyrażonej w art. 178 ust. 1 Konstytucji RP, zgodnie z którą sędziowie podlegają tylko Konstytucji i ustawom. Uznanie za dopuszczalne badania zgodności rozporządzeń z Konstytucją i ustawami nie koliduje z kompetencjami Trybunału Konstytucyjnego określonymi obecnie w art. 188 i nast. Konstytucji RP. Do Trybunału należy rozstrzyganie o obowiązywaniu aktu normatywnego. Sądy nie decydują o dalszym bycie zakwestionowanego aktu. Ograniczają się jedynie do odmowy stosowania aktu w konkretnej sprawie, co nie eliminuje tego aktu z obrotu prawnego (szerzej na te tematy m.in. w uzasadnieniu uchwały Sądu Najwyższego z dnia 9 września 1986 roku, sygn. akt III AZP 4/86, OSNC 1987/10/147). Z tych też przyczyn sąd odmówił zastosowania § 7 ust. 7 załącznika do rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 29.09.2004 roku w sprawie nadania statutu NFZ, uznając, że jego treść wykracza poza delegację ustawową zawartą w przepisie art. 96 ust. 8 powołanej ustawy o świadczeniach z opieki zdrowotnej. W konsekwencji uznał, że podstawę prawną zatrudnienia powoda u pozwanego stanowiła umowa o pracę zawarta na czas nieokreślony, skoro powołanie z dnia 01.08.2007r. nie określało jego terminu, ani nie wynikał on z odrębnych unormowań.

Skoro tak to wypowiedzenie powodowi stosunku pracy winno odbywać się ze wszelkimi warunkami formalnymi dotyczącymi takiej podstawy zatrudnienia, a w szczególności ze wskazaniem przyczyny wypowiedzenia umowy o pracę, co stanowi wymóg określony w art. 30 § 4 k.p. Zgodnie z tym przepisem w oświadczeniu pracodawcy o wypowiedzeniu umowy o pracę zawartej na czas nie określony lub o rozwiązaniu umowy o pracę bez wypowiedzenia powinna być wskazana przyczyna uzasadniająca wypowiedzenie lub rozwiązanie umowy. Jak to podkreślił Sąd Najwyższy, art. 30 § 4 k.p. został wprowadzony, by pracownik wiedział, czy i jakie zarzuty stawia mu pracodawca lub czym kierował się przy podejmowaniu określonej decyzji personalnej. Brak wskazania przyczyny wypowiedzenia umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony skutkuje powstaniem po stronie pracownika roszczeń z art. 45 § 1 k.p. Mając na uwadze powyższe Sąd uwzględnił żądanie powoda i na podstawie art. 45 § 1 k.p. w zw. z art. 471 k.p. zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 25.116,75 brutto tytułem odszkodowania w wysokości wynagrodzenia za trzymiesięczny okres wypowiedzenia. Na marginesie Sąd wskazał, że nawet gdyby przyjąć, że powoda łączył z pozwanym stosunek pracy na podstawie powołania, co dawałoby możliwość odwołania ze stanowiska w każdym czasie i bez podawania przyczyny (art. 69 k.p. i art. 70 k.p.), podzielić należy także stanowisko powoda, iż działania pozwanego prowadzące do rozwiązania z powodem stosunku pracy były sprzeczne z zasadami współżycia społecznego. O ile bowiem opisywane wyżej uchybienia powoda w zakresie weryfikacji nazwiska lekarza dyżurującego w Szpitalu (...) we W. jak najbardziej mogły stanowić podstawę utraty zaufania wobec powoda i rozwiązania z nim stosunku pracy, to jednak, co było już podkreślane, nie były one podstawą i motywem decyzji pracodawcy. Motywem tym było złożenie przez powoda sprzeciwu od nałożonej na niego kary upomnienia i odmowa wycofania tego sprzeciwu. Pozwany kierując się tymi przesłankami nadużył swojego prawa do rozwiązania stosunku pracy z powodem. W sytuacji zaistniałej w niniejszej sprawie zachowanie pozwanego, który korzystając ze swego prawa rozwiązał stosunek pracy z powodem, uznać należało ze względów moralnych, wyznaczających zasady współżycia społecznego, za niemożliwe do zaakceptowania. Inna ocena zachowania pozwanego powodowałaby zagrożenie dla podstawowych praw pracowniczych, jak możliwość odwołania się od decyzji pracodawcy.

Powyższe uzasadniało uwzględnienie przez Sąd Rejonowy roszczenia powoda na podstawie art. 45 § 1 k.p. w zw. z art. 471 k.p. w zw. z art. 69 k.p. Podstawę rozstrzygnięcia o kosztach postępowania stanowił art. 98 k.p.c. ustanawiający zasadę zwrotu kosztów stosownie do wyniku postępowania. Sąd nie znalazł podstaw do zastosowania w sprawie art. 102 k.p.c. środki którymi dysponuje Fundusz są przeznaczone nie tylko na działalność leczniczą, ale na ogólne funkcjonowanie NFZ, w tym także na prowadzone przez niego spory sądowe. Sąd zasądził od pozwanego na rzecz powoda koszty zastępstwa procesowego. Wysokość kosztów zastępstwa procesowego ustalona została na podstawie § 12 ust. 1 pkt. 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (Dz.U. 2002 rok, Nr 163, poz. 1348 ze zm.). Jednocześnie mając na uwadze wagę spraw dotyczących postępowania w sprawach o roszczenie restytucyjne i wynikający z tego tytułu nakład pracy pełnomocników sąd zastosował dyspozycję § 2 ust. 2 rozporządzenia i przyznał koszty zastępstwa w sześciokrotnej wysokości stawki podstawowej wynoszącej 60 złotych.

Równocześnie sąd orzekł o kosztach sądowych wynikających z roszczenia o odszkodowanie. Podstawę rozstrzygnięcia w tym zakresie stanowią art. 98 k.p.c., art. 96 pkt. 4 i dodatkowo art. 113 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 2005 roku o kosztach sądowych w sprawach cywilnych. Należna opłata stosunkowa (art. 13 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych) od uiszczenia której zwolniony był powód to 1256 złotych. Rygor natychmiastowej wykonalności wyrokowi w punkcie I został nadany na podstawie art. 477 2 § 1 k.p.c. do kwoty jednomiesięcznego wynagrodzenia powoda w wartości brutto.

Apelację od powyższego wyroku wniósł pozwany, zaskarżając wyrok w całości i zarzucając mu:

1. Sprzeczność poczynionych przez Sąd I instancji ustaleń z treścią zebranego w sprawie materiału dowodowego przez bezzasadne przyjęcie, iż do zwolnienia powoda doszło wskutek złożenia sprzeciwu od nałożonej na niego kary a nie wskutek uchybień jakich dopuścił się w swojej pracy;

2. Sprzeczność poczynionych przez Sąd I instancji ustaleń z treścią zebranego w sprawie materiału dowodowego przez bezzasadne przyjęcie, iż strony łączyła umowę o pracę a nie stosunek powołania;

3. Sprzeczność poczynionych przez Sąd I instancji ustaleń z treścią zebranego w sprawie materiału dowodowego przez bezzasadne przyjęcie, iż działania pozwanego były sprzeczne z zasadami współżycia społecznego albowiem były reakcją na złożenie przez powoda sprzeciwu od kary upomnienia, gdy prawidłowa ocena materiału dowodowego prowadzi do wniosku, że przyczyną zwolnienia powoda z pracy była utrata zaufania ze strony pracodawcy;

4. Naruszenie prawa materialnego poprzez błędną wykładnię i niewłaściwe zastosowanie art. 68 § 1 k.p. polegającą na przyjęciu, iż stosunek powołania powoda na zajmowane stanowisko był w istocie stosunkiem pracy;

5. Naruszenie prawa materialnego poprzez błędną wykładnię i niewłaściwe zastosowanie przepisu § 7 ust. 7 załącznika do rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 29.09.2004r. w sprawie nadani statutu NFZ polegającą na uznaniu, iż jest on sprzeczny z art. 92 Konstytucji i nie podlega zastosowaniu w niniejszej sprawie;

6. Naruszenie prawa materialnego poprzez błędną wykładnię i niewłaściwe zastosowanie art. 30 § 4 k.p. polegającą na przyjęciu, iż przepis ten znajduje zastosowanie do sytuacji powoda i odwołanie powoda z zajmowanego stanowiska wymaga wskazania przyczyny, podczas gdy prawidłowa wykładnia przepisów prowadzi do wniosku, iż odwołanie ze stanowiska takiego uzasadnienia nie wymaga;

7. Naruszenie prawa materialnego poprzez błędną wykładnię i niewłaściwe zastosowanie art. 45 § 1 k.p. polegającą na przyjęciu, iż przepis ten znajduje zastosowanie do sytuacji powoda i odwołanie powoda z zajmowanego stanowiska bez wskazania przyczyny rodzi po jego stronie roszczenie odszkodowawcze, podczas, gdy prawidłowa wykładnia przepisów prowadzi do wniosku, że powodowi takie roszczenie nie przysługuje.

Pozwany wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku i oddalenie powództwa względnie o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania, zasądzenie od powoda kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. Pozwany uzasadniając apelację podniósł, że materiał dowodowy zebrany w sprawie wskazuje jasno, że bezpośrednią przyczyną odwołania powoda ze stanowiska były uchybienia w pracy. Niewykonanie polecenia prze powoda spowodowało utratę zaufania do powoda za co wprawdzie powód pierwotnie został ukarany karze upomnienia, jednak jego postawa po nałożeniu kary wymusiła na pozwanym zmianę decyzji co do skutków jego zaniedbań i pozwany odwołała go ze stanowiska. Zdaniem pozwanego nie ma to nic wspólnego z szantażem czy naruszeniem zasad współżycia społecznego. Powód sprawował funkcję kierowniczą i powinien cieszyć się pełnym zaufaniem przełożonego. Zdaniem pozwanego, Sąd Rejonowy bezpodstawnie odmówił zastosowania przepisu § 7 ust. 7 załącznika do rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 29.09.2004r. w sprawie nadania statutu NFZ uznając go za sprzeczny z ustawą. Rozporządzenie to zostało wydane na podstawie art. 96 ust. 8 ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych. Przepis ten upoważnia do nadania statutu regulującego „ szczególności” strukturę organizacyjną Funduszu w kwestie formy zatrudnienia i zwolnienia kierownika delegatury Oddziału (...) mieszczą się w tym pojęciu. Sąd nie miał podstaw do przyjęcia, że strony łączył stosunek pracy a nie stosunek powołania. Naruszenie przez Sąd art. 68 § 1 k.p. powoduje, że zastosowanie art. 30 § 4 i 45 § 1 k.p. było bezpodstawne.

Powód w odpowiedzi na apelację wniósł o jej oddalenie jako całkowicie bezzasadnej i zasądzenie kosztów postępowania apelacyjnego, w tym kosztów zastępstwa adwokackiego według norm przepisanych. Powód podniósł, że Sąd I instancji prawidłowo ustalił, że faktyczną przyczyną odwołania powoda było złożenie sprzeciwu od kary upomnienia. Na rozprawie powód podniósł, że nie zgadza się z argumentacją Sądu Rejonowego co do niekonstytucyjności przepisów rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 29.09.2004r. w sprawie nadania statutu NFZ.

Sąd Okręgowy uznał apelację pozwanego za całkowicie bezzasadną, co skutkowało oddaleniem apelacji.

Sąd pierwszej instancji dokonał prawidłowego ustalenia stanu faktycznego i ustalenia te Sąd Okręgowy czyni własnymi, co powoduje, iż nie ma potrzeby dokonywania ponownych ustaleń i ich przytaczania. Z prawidłowo ustalonego stanu faktycznego Sąd Rejonowy wysnuł prawidłowe wnioski a zawarte w apelacji zarzuty uznać należy za chybione. Sąd Okręgowy nie dopatrzył się zarzucanej sprzeczności poczynionych przez Sąd Rejonowy ustaleń z treścią zebranego materiału dowodowego i bezzasadne przyjęcie, że do zwolnienia powoda doszło wskutek złożenia sprzeciwu od nałożonej kary a nie wskutek uchybień jakich powód się dopuścił. Pozwany w decyzji o odwołaniu powoda ze stanowiska nie podał przyczyn tego odwołania ( co samo w sobie, przy założeniu, że strony łączył stosunek pracy powstały na podstawie powołania, nie było wymagane). Jednak wskazanie przyczyny rozwiązania stosunku pracy, tam, gdzie wymagają tego przepisy, zakreśla granice rozpoznania ewentualnego odwołania od takiej decyzji pracodawcy. W przedmiotowej sprawie do ustalenia przyczyn rozwiązania stosunku pracy z powodem doszło dopisero w toku postępowania a ciężar dowodu w tym zakresie obciążał pozwanego pracodawcę. I to właśnie pozwany już w odpowiedzi na pozew wskazał cyt: „ … Dyrektor (...) w B. ukarał powoda karą upomnienia, jednak z uwagi na postawę powoda, który pomimo oczywistych przesłanek ukarania złożył sprzeciw od nałożonej kary, zmuszony był zmienić decyzję i odwołał go ze stanowiska..” Jak wynika z powyższego, powód został ukarany karą upomnienia za nieprawidłowości w pracy, natomiast odwołanie spowodowane było złożeniem przez niego sprzeciwu. Twierdzenie pozwanego w toku procesu, że przyczyną odwołania były uchybienia powoda w pracy uznać należy za podnoszone jedynie na potrzeby tego postępowania. W tym miejscu podkreślić należy, że Sąd Okręgowy podziela całkowicie ocenę dokonaną przez Sąd Rejonowy, że takie działania pozwanego stanowią oczywiste naruszenie zasad współżycia społecznego. Prawo pracownika do złożenia sprzeciwu od nałożonej kary porządkowej to prawo zagwarantowane ustawą i nawet najgłębsze przekonanie pracodawcy o tym, że kara jest zasłużona, nie może pracownika prawa tego pozbawić. W przedmiotowej sprawie złożenie sprzeciwu od kary porządkowej spowodowało rozwiązanie stosunku pracy, co oznacza, że pracownik nie tylko został pozbawiony możliwości odwołania się od kary lecz skutkiem było definitywne rozwiązanie stosunku pracy. Postępowanie pozwanego stanowiło jaskrawy przykład naruszenia art. 8 k.p., który stanowi, że nie można czynić ze swego prawa użytku, który byłby sprzeczny ze społeczno-gospodarczym przeznaczeniem tego prawa lub zasadami współżycia społecznego. Pozwany naruszył powyższą dyspozycję poprzez nie respektowanie podstawowych praw pracowniczych a skorzystanie przez powoda z tych praw wykorzystał jako podstawię decyzji o zastosowaniu sankcji bardziej dolegliwej w postaci rozwiązania umowy o pracę.

W ocenie Sądu Okręgowego także zarzuty pozwanego zawarte w apelacji co do błędnego ustalenia przez Sąd Rejonowy , że przepis § 7 ust. 7 załącznika do rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 29.09.2004r. w sprawie nadani statutu NFZ jest sprzeczny z Konstytucją oraz, że strony łączyła umowa o pracę a nie stosunek pracy z powołania, są nieuzasadnione. Sąd Rejonowy prawidłowo uzasadnił, że w poszczególnych sprawach sąd meriti może dokonać oceny zgodności przepisu z ustawą zasadniczą i w przypadku uznania, że przepis nie jest zgodny z konstytucją, odmówić zastosowania tego przepisu w konkretnej sprawie. Nie negując ustaleń sądu w tym zakresie, podkreślić należy, że badanie zgodności przepisu rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z konstytucją nie ma jednak znaczenia dla rozstrzygnięcia przedmiotowej sprawy. Nawet uznanie, że przepis ten jest zgodny z konstytucją nie przesądzałoby o tym, że stosunek pracy osoby zatrudnionej na stanowisku kierownika delegatury oddziału NFZ powstaje w wyniku powołania w rozumieniu art. 68 § 1k.p.

Jak wskazał Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 12 lipca 2007 r. w sprawie I PK 45/07 (108553), które to stanowisko Sąd Okręgowy w pełni akceptuje, z orzecznictwa Sądu Najwyższego w sposób jednoznaczny wynika, iż wyróżnia się powołanie właściwe oraz powołanie pozorne. W świetle utrwalonego stanowiska Sądu Najwyższego przyjęcie możliwości zatrudnienia na podstawie powołania wymaga wskazania wyraźnego przepisu, o jakim mowa w art. 68 § 1 KP, i to jednoznacznie stwierdzającego, że dotyczy on podstawy nawiązania stosunku pracy (por. orzeczenia Sądu Najwyższego: wyrok z 13 października 1998 r., I PKN 345/98, OSNAPiUS 1999 nr 22, poz. 719; wyrok z 28 lipca 1999 r., I PKN 175/99, OSNAPiUS 2000 nr 21, poz. 787; wyrok z 9 lutego 2000 r., I PKN 518/99, OSNAPiUS 2001 nr 13, poz. 433; wyrok z 6 czerwca 2000 r., I PKN 698/99, OSNAPiUS 2001 nr 24, poz. 710; wyrok z 2 sierpnia 2000 r., I PKN 766/99, OSNAPiUS 2002 nr 5, poz. 104; wyrok z 7 grudnia 2000 r., I PKN 62/00, OSNAPiUS 2002 nr 14, poz. 328; uchwała składu siedmiu sędziów z 7 sierpnia 2002 r., III PZP 16/02, OSNAPiUS 2002 nr 23, poz. 563, uchwałę z 21 lutego 2003 r., III PZP 19/02, OSNP 2003 nr 14, poz. 329). Przepis odrębny musi wyraźnie przewidywać nie tylko, że określone stanowisko powierza się pracownikowi na podstawie powołania, ale także, że na tej podstawie nawiązuje się stosunek pracy. Problemy z identyfikacją podstawy prawnej zatrudnienia związane są z niekonsekwentnym używaniem w systemie prawnym sformułowań dotyczących "powołania" i "odwołania", które często dotyczą powierzenia funkcji lub stanowiska, a nie podstawy nawiązania stosunku pracy (por. wyrok Sądu Najwyższego z 19 stycznia 2000 r., I PKN 480/99, OSNAPiUS 2001 nr 10, poz. 349; wyrok z dnia 6 września 2005 r., I PK 58/05, OSNP 2006 nr 13-14, poz. 205). Pozwala to na przyjęcie reguły interpretacyjnej, zgodnie z którą nawiązanie stosunku pracy na podstawie powołania jest możliwe tylko wtedy, gdy przepis odrębny w rozumieniu art. 68 § 1 KP (samodzielnie lub w powiązaniu z innymi przepisami) wyraźnie odnosi się do podstawy nawiązania stosunku pracy (por. wyrok Sądu Najwyższego z 15 kwietnia 1999 r., I PKN 611/98, OSNAPiUS 2000 nr 12, poz. 474; wyrok z dnia 6 września 2005 r., I PK 58/05).

Zdaniem Sądu Okręgowego, podzielającego wskazane wyżej utrwalone orzecznictwo Sądu Najwyższego, przepis § 7 ust. 7 załącznika do rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 29.09.2004r. w sprawie nadania statutu NFZ, nie określa, że powołanie kierownika delegatury stanowi podstawę nawiązania stosunku pracy, użyte w nim sformułowanie „powołuje” i „odwołuje” należy rozumieć jedynie jako powierzenie stanowiska. Przepisu tego nie można uznać za przepis odrębnym w rozumieniu art. 68 § 1 k.p. Ponadto, co bardzo istotne, obecnie przyjmuje się, że odrębnymi mogą być tylko przepisy rangi ustawowej. Powołanie nie może być więc wprowadzone w drodze rozporządzenia ani na podstawie jakichkolwiek innych przepisów, np. statutów, regulaminów, prawa miejscowego. Tak też stwierdził Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 24.05.2001 r. w sprawie I PKN 404/00 ( LEX 56119).

Jak wynika z powyższych rozważań, powoda z pozwanym nie łączył stosunek pracy z powołania w rozumieniu art. 68 § 1 k.p. lecz umowa o pracę zawarta na czas nieokreślony. Konsekwencją takiego ustalenia jest stwierdzenie, że do rozwiązania umowy o pracę doszło z naruszeniem przepisów dotyczących rozwiązywania umów o pracę tj. art. 30 § 4 k.p. zawierającego wymóg wskazania przyczyny wypowiedzenia w piśmie wypowiadającym umowę o pracę. Wbrew zarzutom pozwanego Sąd Rejonowy nie uznał, że odwołanie powoda ze stanowiska wymagało pisemnego uzasadnienia i że art. 45 § 1 k.p. ma zastosowanie do stosunku pracy powstałego z powołania. Zastosowanie przez Sąd Rejonowy powyższych przepisów było konsekwencją ustalenia, że strony łączyła umowa o pracę a nie stosunek pracy z powołania i było ze wszech miar prawidłowe. Tym samym brak jest podstaw faktycznych i prawnych do zmiany bądź uchylenia zaskarżonego wyroku a apelacja jako bezzasadna podlegała oddaleniu.

O kosztach orzeczono na podstawie art. 98 § 1 k.p.c.