II UZ 63/15
-
Data orzeczenia:
-
Organ orzekający:
-
Jednostka obsługująca sprawę:
-
Forma orzeczenia:
-
Typ składu:
-
Skład sędziowski:
Powołane przepisy:
Informacje o źródle orzeczenia:
- Link do źródła orzeczenia
-
Data publikacji:01-06-2016
Dodatkowe informacje:
-
Sprawy przywołane w treści orzeczenia:I CZ 61/14 I UZ 7/14 I UZ 8/14 II CZ 35/13 II UK 190/10 II UZ 16/12 II UZ 59/13 III CSK 419/14 IV CZ 34/06 V CZ 2/15 V CZ 90/14 I UK 289/09 I UZ 16/14
Pełny tekst orzeczenia
Sygn. akt II UZ 63/15
POSTANOWIENIE
Dnia 12 kwietnia 2016 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Bogusław Cudowski (przewodniczący, sprawozdawca)
SSN Jolanta Frańczak
SSN Jolanta Strusińska-Żukowska
w sprawie z wniosku Niepublicznego Zakładu Opieki Zdrowotnej - Szpital
[…]przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych
z udziałem zainteresowanej A. K.
o podstawę wymiaru składek,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Pracy, Ubezpieczeń
Społecznych i Spraw Publicznych w dniu 12 kwietnia 2016 r.,
zażalenia wnioskodawcy na postanowienie Sądu Apelacyjnego
z dnia 24 września 2015 r.,
oddala zażalenie i przyznaje od wnioskodawcy na rzecz
organu rentowego 120 zł (sto dwadzieścia) tytułem zwrotu
kosztów postępowania zażaleniowego.
UZASADNIENIE
Sąd Apelacyjny postanowieniem z 24 września 2015 r. odrzucił skargę
kasacyjną Niepublicznego Zakładu Opieki Zdrowotnej Szpital […]od wyroku Sądu
Apelacyjnego z 18 czerwca 2014 r.
Sąd Apelacyjny podkreślił, że na tym etapie postępowania nie znajduje
zastosowania art. 26 k.p.c. zakazujący ponownego badania wartości przedmiotu
sporu. Przedmiot postępowania wyjaśniającego stanowi natomiast wartość
przedmiotu zaskarżenia ze względu na art. 3982
§ 1 k.p.c. - ocena dopuszczalności
2
wniesienia skargi kasacyjnej. Za nieprawidłowe i niekonsekwentne uznał
stanowisko pełnomocnika skarżącej, że w sprawie, w której przedmiotem sporu jest
podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie
zdrowotne, wartość przedmiotu zaskarżenia stanowi różnica pomiędzy podstawą
wymiaru składki zadeklarowaną przez płatnika składek, a podstawą podaną w
zaskarżonej decyzji. Uwzględniając stanowisko przyjęte w orzecznictwie odnośnie
wartości przedmiotu zaskarżenia w sprawach, w których przedmiotem sporu są
decyzję Zakładu Ubezpieczeń Społecznych określające podstawę wymiaru składek
negowaną przez płatnika, Sąd Apelacyjny przyjął, że w tego rodzaju sprawach
wartość przedmiotu zaskarżenia określa różnica pomiędzy składką żądaną przez
organ rentowy i wynikającą z podstawy określonej przez organ w zaskarżonej
decyzji, a składką uznaną przez płatnika składek. W konsekwencji stwierdził, że w
tej sprawie wartość przedmiotu zaskarżenia nie przekraczała 10.000 zł i odrzucił
skargę kasacyjną, stosując art. 3986
§ 2 k.p.c.
Postanowienie Sądu Apelacyjnego zaskarżyła w całości odwołująca się
spółka, wnosząc o jego uchylenie w całości. Zarzucono naruszenie art. 19 k.p.c.,
art. 25 § 1 i 2 k.p.c. oraz art. 26 k.p.c. oraz art. 3982
§ 1 k.p.c. i art. 3986
§ 1 k.p.c.
polegające na odrzuceniu skargi kasacyjnej w sytuacji gdy wskazana przez
kasatora wartość przedmiotu zaskarżenia byłą wyższa niż 10.000 zł, zaś Sąd
Apelacyjny nie wydał postanowienia o ustaleniu innej niż podanej w skardze
wartość przedmiotu sporu, a ponadto z uwagi na treść art. 26 k.p.c. wartość
przedmiotu sporu w niniejszej sprawie, a tym samym wartość przedmiotu
zaskarżenia nie powinna podlegać badaniu. Zdaniem skarżącego, w tej sprawie
wartość przedmiotu zaskarżenia stanowi różnicę pomiędzy wysokością podstawy
wymiaru składek zadeklarowaną przez odwołującą się spółkę a wysokości
podstawy wymiaru składek przyjętą przez organ rentowy w zaskarżonej decyzji – to
jest kwotę 10.474 zł.
W odpowiedzi na zażalenie, organ rentowy wniósł o jego oddalenie w całości
oraz o zasądzenie kosztów postępowania zażaleniowego według norm
przepisanych.
Sąd Najwyższy, zważył co następuje:
3
Zażalenie jest oczywiście bezzasadne.
Zgodnie z art. 3982
§ 1 k.p.c. skarga kasacyjna jest niedopuszczalna w
sprawach o prawa majątkowe, w których wartość przedmiotu zaskarżenia jest
niższa niż pięćdziesiąt tysięcy złotych, a w sprawach z zakresu prawa pracy i
ubezpieczeń społecznych - niższa niż dziesięć tysięcy złotych. Jednakże w
sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych skarga kasacyjna przysługuje
niezależnie od wartości przedmiotu zaskarżenia w sprawach o przyznanie i o
wstrzymanie emerytury lub renty oraz o objęcie obowiązkiem ubezpieczenia
społecznego.
Sąd Apelacyjny odrzucając skargę kasacyjną jako niedopuszczalną ze
względu na wartość przedmiotu zaskarżenia niższą niż dziesięć tysięcy złotych, nie
naruszył art. 3982
§ 1 k.p.c. Zaskarżoną decyzją z 31 lipca 2013 r. organ rentowy
ustalił podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne oraz ubezpieczenie
zdrowotne za okres 11/2010, 12/2010, 10/2011, 11/2011, 08/2012 oraz 11/2012.
Uwzględniając zakres zaskarżonej decyzji Sąd Apelacyjny trafnie przyjął, że w tej
sprawie przedmiot sporu stanowi wysokość podstawy wymiaru składek na
ubezpieczenie społeczne i ubezpieczenie zdrowotne, sprawa ma charakter
majątkowy oraz nie jest sprawą o objęcie ubezpieczeniem społecznym. Zgodnie
natomiast z utrwalonym w orzecznictwie Sądu Najwyższego stanowiskiem wartość
przedmiotu zaskarżenia w sprawie o wysokość podstawy wymiaru składki równa
jest różnicy pomiędzy wysokością składki wskazywaną (zapłaconą) przez
odwołującego się i składką należną, ustaloną w zaskarżonej decyzji za sporny
okres - art. 22 k.p.c. w związku z art. 3982
§ 1 k.p.c. (por. postanowienia SN: z 24
maja 2012 r., II UZ 16/12, LEX nr 1222163; z 7 listopada 2013 r., II UZ 59/13,
LEX nr 1391553; z 12 sierpnia 2014 r., I UZ 7/14, LEX nr 1500663; z 20 sierpnia
2014 r., I UZ 8/14, LEX 1504751; z 15 października 2014 r., I UZ 16/14, LEX nr
1777869).
Pozostałe zarzuty naruszenia prawa procesowego również nie zasługują na
uwzględnienie. Mając na względzie przedmiot postępowania w tej sprawie, jak
wskazano powyżej, dopuszczalności skargi kasacyjnej zależy od wartości
przedmiotu zaskarżenia. Z art. 3986
§ 2 i 3 k.p.c. wynika natomiast obowiązek sądu
drugiej instancji oraz Sądu Najwyższego dokonania kontroli dopuszczalności skargi
4
jako nadzwyczajnego środka zaskarżenia i weryfikacji wskazanej przez stronę
wartości przedmiotu zaskarżenia w celu wyeliminowania przypadków
nieprawidłowego oznaczenia tej wartości w zamiarze zapewnienia sobie dostępu
do postępowania kasacyjnego (por. postanowienie SN z 18 maja 2006 r., IV CZ
34/06, LEX nr 200867, a także postanowienia SN z 6 stycznia 2010 r., I UK 289/09,
LEX nr 577827 oraz z 26 stycznia 2011 r., II UK 190/10, LEX nr 786391). Słusznie
zatem przyjął Sąd Apelacyjny, wskazując na art. 3984
§ 3 k.p.c. oraz art. 368 § 1 i 2
k.p.c. stosowany w postępowaniu kasacyjnym w związku z art. 39821
k.p.c., że art.
26 k.p.c. nie wyklucza kontroli wartości przedmiotu zaskarżenia w celu ustalenia
dopuszczalności skargi kasacyjnej. Przepis ten (art. 26 k.p.c.) dotyczy
postępowania pierwszoinstancyjnego i wyklucza ponowne badanie wartości
przedmiotu sporu, a nie ocenę dopuszczalności skargi kasacyjnej i kontrolę
wartości przedmiotu zaskarżenia, którą wskazał skarżący (por. także postanowienia
SN: z 30 października 2013 r., II CZ 35/13, LEX nr 1389002; z 9 października
2014 r., I CZ 61/14, LEX nr 1540482; z 20 stycznia 2015 r., V CZ 90/14, LEX nr
1652417; z 18 marca 2015 r., III CSK 419/14, LEX nr 1659241; z 26 marca 2015 r.,
V CZ 2/15, LEX nr 1665611).
Mając powyższe na uwadze Sąd Najwyższy, na podstawie art. 39814
k.p.c. w
związku z art. 3941
§ 3 k.p.c., oddalił zażalenie.
kc
POSTANOWIENIE
Dnia 12 kwietnia 2016 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Bogusław Cudowski (przewodniczący, sprawozdawca)
SSN Jolanta Frańczak
SSN Jolanta Strusińska-Żukowska
w sprawie z wniosku Niepublicznego Zakładu Opieki Zdrowotnej - Szpital
[…]przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych
z udziałem zainteresowanej A. K.
o podstawę wymiaru składek,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Pracy, Ubezpieczeń
Społecznych i Spraw Publicznych w dniu 12 kwietnia 2016 r.,
zażalenia wnioskodawcy na postanowienie Sądu Apelacyjnego
z dnia 24 września 2015 r.,
oddala zażalenie i przyznaje od wnioskodawcy na rzecz
organu rentowego 120 zł (sto dwadzieścia) tytułem zwrotu
kosztów postępowania zażaleniowego.
UZASADNIENIE
Sąd Apelacyjny postanowieniem z 24 września 2015 r. odrzucił skargę
kasacyjną Niepublicznego Zakładu Opieki Zdrowotnej Szpital […]od wyroku Sądu
Apelacyjnego z 18 czerwca 2014 r.
Sąd Apelacyjny podkreślił, że na tym etapie postępowania nie znajduje
zastosowania art. 26 k.p.c. zakazujący ponownego badania wartości przedmiotu
sporu. Przedmiot postępowania wyjaśniającego stanowi natomiast wartość
przedmiotu zaskarżenia ze względu na art. 3982
§ 1 k.p.c. - ocena dopuszczalności
2
wniesienia skargi kasacyjnej. Za nieprawidłowe i niekonsekwentne uznał
stanowisko pełnomocnika skarżącej, że w sprawie, w której przedmiotem sporu jest
podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie
zdrowotne, wartość przedmiotu zaskarżenia stanowi różnica pomiędzy podstawą
wymiaru składki zadeklarowaną przez płatnika składek, a podstawą podaną w
zaskarżonej decyzji. Uwzględniając stanowisko przyjęte w orzecznictwie odnośnie
wartości przedmiotu zaskarżenia w sprawach, w których przedmiotem sporu są
decyzję Zakładu Ubezpieczeń Społecznych określające podstawę wymiaru składek
negowaną przez płatnika, Sąd Apelacyjny przyjął, że w tego rodzaju sprawach
wartość przedmiotu zaskarżenia określa różnica pomiędzy składką żądaną przez
organ rentowy i wynikającą z podstawy określonej przez organ w zaskarżonej
decyzji, a składką uznaną przez płatnika składek. W konsekwencji stwierdził, że w
tej sprawie wartość przedmiotu zaskarżenia nie przekraczała 10.000 zł i odrzucił
skargę kasacyjną, stosując art. 3986
§ 2 k.p.c.
Postanowienie Sądu Apelacyjnego zaskarżyła w całości odwołująca się
spółka, wnosząc o jego uchylenie w całości. Zarzucono naruszenie art. 19 k.p.c.,
art. 25 § 1 i 2 k.p.c. oraz art. 26 k.p.c. oraz art. 3982
§ 1 k.p.c. i art. 3986
§ 1 k.p.c.
polegające na odrzuceniu skargi kasacyjnej w sytuacji gdy wskazana przez
kasatora wartość przedmiotu zaskarżenia byłą wyższa niż 10.000 zł, zaś Sąd
Apelacyjny nie wydał postanowienia o ustaleniu innej niż podanej w skardze
wartość przedmiotu sporu, a ponadto z uwagi na treść art. 26 k.p.c. wartość
przedmiotu sporu w niniejszej sprawie, a tym samym wartość przedmiotu
zaskarżenia nie powinna podlegać badaniu. Zdaniem skarżącego, w tej sprawie
wartość przedmiotu zaskarżenia stanowi różnicę pomiędzy wysokością podstawy
wymiaru składek zadeklarowaną przez odwołującą się spółkę a wysokości
podstawy wymiaru składek przyjętą przez organ rentowy w zaskarżonej decyzji – to
jest kwotę 10.474 zł.
W odpowiedzi na zażalenie, organ rentowy wniósł o jego oddalenie w całości
oraz o zasądzenie kosztów postępowania zażaleniowego według norm
przepisanych.
Sąd Najwyższy, zważył co następuje:
3
Zażalenie jest oczywiście bezzasadne.
Zgodnie z art. 3982
§ 1 k.p.c. skarga kasacyjna jest niedopuszczalna w
sprawach o prawa majątkowe, w których wartość przedmiotu zaskarżenia jest
niższa niż pięćdziesiąt tysięcy złotych, a w sprawach z zakresu prawa pracy i
ubezpieczeń społecznych - niższa niż dziesięć tysięcy złotych. Jednakże w
sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych skarga kasacyjna przysługuje
niezależnie od wartości przedmiotu zaskarżenia w sprawach o przyznanie i o
wstrzymanie emerytury lub renty oraz o objęcie obowiązkiem ubezpieczenia
społecznego.
Sąd Apelacyjny odrzucając skargę kasacyjną jako niedopuszczalną ze
względu na wartość przedmiotu zaskarżenia niższą niż dziesięć tysięcy złotych, nie
naruszył art. 3982
§ 1 k.p.c. Zaskarżoną decyzją z 31 lipca 2013 r. organ rentowy
ustalił podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne oraz ubezpieczenie
zdrowotne za okres 11/2010, 12/2010, 10/2011, 11/2011, 08/2012 oraz 11/2012.
Uwzględniając zakres zaskarżonej decyzji Sąd Apelacyjny trafnie przyjął, że w tej
sprawie przedmiot sporu stanowi wysokość podstawy wymiaru składek na
ubezpieczenie społeczne i ubezpieczenie zdrowotne, sprawa ma charakter
majątkowy oraz nie jest sprawą o objęcie ubezpieczeniem społecznym. Zgodnie
natomiast z utrwalonym w orzecznictwie Sądu Najwyższego stanowiskiem wartość
przedmiotu zaskarżenia w sprawie o wysokość podstawy wymiaru składki równa
jest różnicy pomiędzy wysokością składki wskazywaną (zapłaconą) przez
odwołującego się i składką należną, ustaloną w zaskarżonej decyzji za sporny
okres - art. 22 k.p.c. w związku z art. 3982
§ 1 k.p.c. (por. postanowienia SN: z 24
maja 2012 r., II UZ 16/12, LEX nr 1222163; z 7 listopada 2013 r., II UZ 59/13,
LEX nr 1391553; z 12 sierpnia 2014 r., I UZ 7/14, LEX nr 1500663; z 20 sierpnia
2014 r., I UZ 8/14, LEX 1504751; z 15 października 2014 r., I UZ 16/14, LEX nr
1777869).
Pozostałe zarzuty naruszenia prawa procesowego również nie zasługują na
uwzględnienie. Mając na względzie przedmiot postępowania w tej sprawie, jak
wskazano powyżej, dopuszczalności skargi kasacyjnej zależy od wartości
przedmiotu zaskarżenia. Z art. 3986
§ 2 i 3 k.p.c. wynika natomiast obowiązek sądu
drugiej instancji oraz Sądu Najwyższego dokonania kontroli dopuszczalności skargi
4
jako nadzwyczajnego środka zaskarżenia i weryfikacji wskazanej przez stronę
wartości przedmiotu zaskarżenia w celu wyeliminowania przypadków
nieprawidłowego oznaczenia tej wartości w zamiarze zapewnienia sobie dostępu
do postępowania kasacyjnego (por. postanowienie SN z 18 maja 2006 r., IV CZ
34/06, LEX nr 200867, a także postanowienia SN z 6 stycznia 2010 r., I UK 289/09,
LEX nr 577827 oraz z 26 stycznia 2011 r., II UK 190/10, LEX nr 786391). Słusznie
zatem przyjął Sąd Apelacyjny, wskazując na art. 3984
§ 3 k.p.c. oraz art. 368 § 1 i 2
k.p.c. stosowany w postępowaniu kasacyjnym w związku z art. 39821
k.p.c., że art.
26 k.p.c. nie wyklucza kontroli wartości przedmiotu zaskarżenia w celu ustalenia
dopuszczalności skargi kasacyjnej. Przepis ten (art. 26 k.p.c.) dotyczy
postępowania pierwszoinstancyjnego i wyklucza ponowne badanie wartości
przedmiotu sporu, a nie ocenę dopuszczalności skargi kasacyjnej i kontrolę
wartości przedmiotu zaskarżenia, którą wskazał skarżący (por. także postanowienia
SN: z 30 października 2013 r., II CZ 35/13, LEX nr 1389002; z 9 października
2014 r., I CZ 61/14, LEX nr 1540482; z 20 stycznia 2015 r., V CZ 90/14, LEX nr
1652417; z 18 marca 2015 r., III CSK 419/14, LEX nr 1659241; z 26 marca 2015 r.,
V CZ 2/15, LEX nr 1665611).
Mając powyższe na uwadze Sąd Najwyższy, na podstawie art. 39814
k.p.c. w
związku z art. 3941
§ 3 k.p.c., oddalił zażalenie.
kc