Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 27 maja 2020 r.

Sąd Apelacyjny w Poznaniu III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: sędzia Dorota Goss-Kokot

Sędziowie: Małgorzata Aleksandrowicz

Małgorzata Woźniak-Zendran

Protokolant: Krystyna Kałużna

po rozpoznaniu w dniu 27 maja 2020 r. w Poznaniu na posiedzeniu niejawnym

sprawy T. P.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z.

o wysokość emerytury

na skutek apelacji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z.

od wyroku Sądu Okręgowego w Zielonej Górze

z dnia 17 grudnia 2019 r. sygn. akt IV U 1476/19

oddala apelację.

UZASADNIENIE

Wyrokiem z dnia 17.12.2019r. Sąd Okręgowy w Zielonej Górze, uwzględnił odwołanie T. P. od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z. poprzez zmianę zaskarżonej decyzji, uchylenie decyzji z dnia 19.11.2013r. i zobowiązanie pozwanego do ponownego ustalenia prawa ubezpieczonej do emerytury z powszechnego wieku, bez pomniejszania podstawy obliczenia emerytury przewidzianego w art.25 ust.1b ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.

W rozpoznawanej sprawie stan faktyczny jest bezsporny co uprawnia Sąd Apelacyjny na podstawie przepisu art. 387§2 ¹ k.p.c. do uznania za własne, ustalenia Sądu I instancji.

Apelację od powyższego wyroku wniosła strona pozwana.

Apelująca zaskarża wyrok w całości zarzucając:

1.  naruszenie prawa materialnego art.190 ust.4 Konstytucji RP w zw. z art.114 ust.1 pkt.1 oraz art.124 ustawy z dnia 17.12.1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, poprzez błędną wykładnię polegającą na przyjęciu, że w rozumieniu tych przepisów podstawę do wznowienia postępowania przed organem rentowym w przypadku gdy Trybunał Konstytucyjny orzekł o niezgodności art.25 ust.1b ustawy z dnia 17.12.1998r. jest art.114 ust.1 pkt.1 tej ustawy podczas gdy przepis ten nie wymienia wprost takiej przesłanki do wzruszenia decyzji;

2.  naruszenie prawa materialnego art.190 ust.3 Konstytucji RP w zw. z art.133 ust.1 pkt.1 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń społecznych poprzez błędną wykładnię polegająca na przyjęciu , że w rozumieniu tych przepisów prawo do emerytury bez dokonywania potrąceń sumy kwot pobranych emerytur przysługuje przed wejściem w życie orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego i bez względu na datę wniosku o wznowienie postępowania.

Apelujący wnosi o zmianę zaskarżonego wyroku i oddalenie odwołania.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Apelacja strony pozwanej nie zasługuje na uwzględnienie.

Należy przypomnieć, że w rozpoznawanej sprawie pozwany realizując wniosek ubezpieczonej, wznowił postępowanie ale odmówił uchylenia decyzji emerytalnej z dnia 19.11.2013r. z uwagi na treść art.146 § 1 k.p.a. stwierdzając jednocześnie że została ona wydana z naruszeniem prawa.

Zarzuty apelacji dotyczące naruszenia art.190 ust.4 i 190 ust.3 Konstytucji RP, powiązane z przepisami art.114 ust.1 pkt.1 oraz art.124 i art. 133 ust.1 pkt 1 ustawy emerytalnej z 17.12.1998r. zostaną omówione kompleksowo a to z uwagi na problematykę możliwości wznowienia postępowania w szerokim tego słowa znaczeniu, jak i skutków czasowych ponownego przeliczenia emerytury z wyłączeniem niekonstytucyjnego przepisu.

Bezzasadność tych zarzutów należy wywieść z faktu, że pozwany rozpoznając wniosek ubezpieczonej o wznowienie postępowania, obowiązany był do działania z urzędu na korzyść osoby uprawnionej do emerytury.

Wniosek ubezpieczonej odwoływał się bowiem do wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 6 marca 2019r.( P 20/16) , w którym Trybunał stwierdził niekonstytucyjność przepisu art.25 ust.1b w zakresie w jakim dotyczy kobiet urodzonych w 1953 r. które przed 1 stycznia 2013r. nabyły prawo do emerytury na podstawie przepisu art.46 ustawy emerytalnej.

Zatem powoływanie się przez pozwanego jedynie na uregulowania procedury administracyjnej należy ocenić nie tylko jako niewystarczające ale też wyjątkowo niekorzystne dla ubezpieczonej. Pozwany nie uwzględnia bowiem, że wzruszenie prawomocnej decyzji i przywrócenie stanu konstytucyjności, odpowiada szerszemu pojęciu wznowienia, nie ograniczonemu jedynie do wykorzystania drogi proceduralnej.

Pierwszorzędne znaczenia nabiera w rozpoznawanej sprawie treść uzasadnienia wyroku Trybunału Konstytucyjnego, które należy tu przywołać literalnie. W części uzasadnienia opisanej jako ,,skutki wyroku”, Trybunał uznał:

,,Trybunał stwierdzając niekonstytucyjność zaskarżonego przepisu w zakresie w jakim dotyczy kobiet urodzonych w 1953r. które przed dniem 1 stycznia 2013r. nabyły prawo do emerytury na podstawie art.46 ustawy o FUS , nie kwestionował możliwości stosowania określonego w nim mechanizmu potrącania w stosunku do pozostałych osób.

Skutkiem niniejszego wyroku jest prawo wznowienia postępowania z mocy ar.190 ust.4 Konstytucji RP dla wszystkich kobiet objętych zakresem orzeczenia Trybunału. Przepis ten otwiera drogę do sanacji konstytucyjności sytuacji prawnych w których zastosowanie art.25 ust.1b ustawy FUS wywołało konsekwencje zakwestionowane przez Trybunał.

Z powszechnego charakteru wyroków TK o którym mowa w art.190 ust.1 Konstytucji RP i utraty mocy obowiązującej zaskarżonego przepisu (at.190 ust.3 Konstytucji) wynika, że możliwość rozstrzygnięcia sprawy z pominięciem derogowanego przepisu odnosi się zasadniczo do wszystkich spraw, w których niekonstytucyjny przepis był podstawą orzeczenia o prawach osób uprawnionych , bez względu na to , kto i w jakim trybie zwrócił się do Trybunału z odpowiednim żądaniem. Jak wielokrotnie podkreślano w orzecznictwie TK, ,,pojęcie wznowienia postępowania” o którym mowa w art.190 ust.4 Konstytucji ma szersze znaczenie niż pojęcie ,,wznowienia” w sensie technicznym, przewidziane w odpowiednich procedurach regulowanych w ustawach i obejmuje wszelkie instrumenty proceduralne stojące do dyspozycji stron, organów i sądów, wykorzystanie których umożliwia przywrócenia stanu konstytucyjności orzeczeń.”(zob.np postanowienie z 14.04.2004r. SK 32/01 OTK ZU nr 4 /A/2004, poz.35).

W rozpoznawanej sprawie prawo sanacji konstytucyjności może być realizowane
w dwojakim trybie.

Postępowania zakończone wydaniem wyroku w postępowaniu sądowym mogą być wznawiane na podstawie art.401 ¹ k.p.c. natomiast osobom które nie odwołały się od decyzji wydanych przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych przysługuje wznowienie postępowania na podstawie przepisu art.145a kodeksu postępowania administracyjnego (k.p.a.) w związku z arr.124 ustawy o FUS. Wznowienie w tym kontekście oznacza prawo do skorzystania ze środków proceduralnych mających doprowadzić do wydania nowego rozstrzygnięcia, opartego na stanie prawnym ukształtowanym po wejściu w życie orzeczenia Trybunału”.

Słusznie zwrócił uwagę Sąd Okręgowy w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku, odwołując się do uzasadnienia wyroku Trybunału, że przepisy procedury administracyjnej nie uwzględniają jednak specyficznej sytuacji związanej z obowiązkiem sanacji konstytucyjności w sprawach dotyczących emerytur kobiet, które przed dniem 1 stycznia 2013r. nabyły prawo do emerytury na podstawie art.46 ustawy o FUS.

Trybunał zauważył, że w celu zagwarantowania jednolitych zasad zwrotu świadczeń należnych uprawnionym, ustawodawca winien wprowadzić odpowiednie regulacje eliminujące skutki niekonstytucyjnego przepisu. Jednakże brak uregulowań legislacyjnych nie zamyka drogi do wznowienia postępowania. Oznacza to że do tego czasu ubezpieczone mogą występować z wnioskami o wznowienie postępowania.

Wyżej przytoczone stanowisko oparte na orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego musi prowadzić do wniosku, że sądy obowiązane są poszukiwać rozwiązań w przepisach prawa materialnego, które pozwalają na zniwelowanie skutków zastosowania niekonstytucyjnego przepisu, czyli w rozpoznawanej sprawie art.25 ust1b ustawy emerytalnej.

Oznacza to bowiem sanowanie konstytucyjności wynikającej z wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 6 marca 2019r. (sygn. P 20/16).

Bez wątpienia ustawa z 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych zawiera szczególną regulację quasi wznowienia postępowania zawartą w art.114.

Sądowi Apelacyjnemu znana jest linia orzecznicza Sądu Najwyższego zaprezentowana
w postanowieniu z dnia 23.08.2018r. I UK 355/17 lex 2535343 oraz 10.01.2014r. III UZP 3/13 a także w wyroku z 17.05.2017r. III UK 117/16 lex 2321870 gdzie wskazano, że orzeczenie o którym mowa w art.190 ust.4 Konstytucji RP, stanowi samodzielną i szczególną podstawę wznowienia postępowania wymienioną expressis verbis w przepisach regulujących postępowanie zarówno sądowe ( art.401 ¹ k.p.c.) jak i administracyjne (art.145a k.p.a.) Po złożeniu skargi w trybie art.145 k.p.a. do organu rentowego, dochodzi do wznowienia postępowania, uchylenia decyzji dotkniętej opisaną wadą i zastąpienia jej decyzją uwzględniającą stan prawny, który pomija derogowaną orzeczeniem Trybunału Konstytucyjnego regulację, (lex 1455747).

W rozpoznawanej sprawie Sąd Apelacyjny realizuje jednak nade wszystko wskazania Sądu Konstytucyjnego mając na uwadze wyjątkową sytuację ubezpieczonych. Należy wyraźnie zaznaczyć, że osoby te pozbawione zostały możliwości wznowienia postępowania emerytalnego
w trybie art.145 k.p.a. (czego świadomość musiał mieć Trybunał Konstytucyjny decydując się na rozważania zawarte w części końcowej uzasadnienia wydanego wyroku przywołane wyżej). Okres 5 lat od wydania decyzji, to jest czas liczony od początku do końca roku 2013, upłynął bowiem jeszcze przed wydaniem wyroku przez Trybunał Konstytucyjny. Reasumując – w wypadku tej grupy ubezpieczonych, która nie skorzystała z drogi wniesienia odwołania od decyzji przyznającej emeryturę z potrąceniem pobranych emerytur wcześniejszych (ta grupa wnosiła skargi o wznowienie postępowań sądowych), sztywne stosowanie zasad opisanych przez Sąd Najwyższy wskazujących wyłącznie na tę drogę wznowienia postępować administracyjnych prowadziłoby do rażącego, nieusprawiedliwionego pozbawienia ich praw skorzystania ze skutków derogacji przepisu uznanego za niekonstytucyjny, stanowiącego podstawy decyzji emerytalnej. Świadomość powyższego miał niewątpliwie także organ rentowy.

Mając powyższe na uwadze Sąd Apelacyjny uznaje, że w sprawie winien znaleźć zastosowanie art.114 ust.1 pkt 1 ustawy emerytalnej. Przepis ten pozwala na ponowne ustalenie prawa lub wysokości świadczeń, jeżeli po uprawomocnieniu się decyzji ujawniono okoliczności istniejące przed wydaniem tej decyzji, które mają wpływ na to prawo lub wysokość.

Zgodnie z utrwalonym stanowiskiem Sądu Najwyższego, w ubezpieczeniach społecznych regułą jest kształtowanie sfery prawnej ubezpieczonych i instytucji ubezpieczeniowej z mocy prawa. Zasada ta znajduje odzwierciedlenie w art. 100 ustawy o emerytalnej, zgodnie z którym prawo do świadczeń w niej określonych powstaje (in abstracto) z dniem spełnienia warunków wymaganych do nabycia prawa. Prawo do świadczeń powstaje i istnieje niezależnie od decyzji organu rentowego, a tylko jego realizacja w postaci wypłaty świadczenia wymaga potwierdzenia decyzją (uchwała całej Izby Administracyjnej, Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z 20 grudnia 2000 r., III ZP 29/00, OSNAPiUS 2001 Nr 12, poz. 418). Tym samym zadaniem organu rentowego, na etapie nabycia in concreto prawa, jest jedynie ustalenie, że zostały spełnione warunki uzyskania uprawnienia emerytalnego oraz jego konkretyzacja w drodze decyzji.

Jak trafnie zwrócił uwagę Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 17 sierpnia 2016 r., I UK 333/15 (LEX nr 2120891), skoro decyzje organu rentowego sprowadzają się - zasadniczo - do deklaratywnego potwierdzenia uprawnień przysługujących ubezpieczonym z mocy prawa, to przepisy odnoszące się do trwałości i wzruszalności decyzji organu rentowego nie mogą być interpretowane i stosowane w taki sposób, który prowadziłby do trwałego pozbawienia osób ubezpieczonych uprawnień przysługujących im ex lege. Deklaratywny charakter decyzji organu rentowego potwierdzających przysługiwanie ubezpieczonemu prawa do określonego świadczenia rzutuje szczególnie na ograniczenie ostateczności decyzji organu rentowego odmawiających prawa do świadczenia, ponieważ stabilność negatywnego rozstrzygnięcia o prawach jednostki nie jest w tym przypadku wartością, która mogłaby przeważyć nad rzeczywistą realizacją konstytucyjnego i ustawowego prawa do zabezpieczenia społecznego.

W tym kierunku zmierza wykładnia i praktyka Sądu Najwyższego dotycząca art. 114 ustawy emerytalnej. Traktuje ona ten przepis jako podstawę prawną dla weryfikacji
i wzruszalności decyzji organów rentowych, w których zawarto ustalenia pozostające
w obiektywnej sprzeczności z ukształtowanym ex lege stanem uprawnień emerytalno-rentowych zainteresowanych (wyroki Sądu Najwyższego z 25 lutego 2008 r., I UK 249/07, OSNP 2009 nr 11-12, poz. 152; 22 lutego 2010 r., I UK 247/09, LEX nr 585725; z 9 grudnia 2015 r., I UK 533/14 oraz postanowienie Sądu Najwyższego z 20 września 2011 r., I BU 4/11, LEX nr 1101321). Eliminacja tych sprzeczności stanowi uzasadnienie dla ponowienia postępowania zakończonego ostateczną decyzją organu rentowego, której rozstrzygnięcie jest niezgodne z ukształtowaną ex lege sytuacją prawną ubezpieczonego.

Zgodnie ze stanowiskiem wyrażonym w wyroku Sądu Najwyższego II UK 333/15 funkcję usuwania z obrotu prawnego wadliwych decyzji organu rentowego stanowi właśnie art. 114 ustawy emerytalnej. Jeśli niekwestionowanym celem tego przepisu jest podważenie obiektywnie wadliwej decyzji organu rentowego, to zakres jego zastosowania nie może ograniczać się tylko do tych przypadków, gdy organ rentowy wydał obiektywnie wadliwą decyzję na korzyść zainteresowanej osoby (która potwierdziła deklaratywnie prawo do emerytury mimo niespełnienia przez nią przesłanek nabycia tego prawa). Przepis ten tym bardziej powinien znajdować zastosowanie do eliminacji z obrotu takich wadliwych decyzji organu rentowego, które w wyniku błędnej (ze strony organu rentowego) wykładni przepisów prawa lub błędnego zastosowania przepisów prawa do prawidłowo ustalonego stanu faktycznego, doprowadziły do pozbawienia jednostki możliwości faktycznego korzystania z przysługujących jej z mocy samego prawa świadczeń emerytalnych.

W wyroku Sądu Najwyższego z dnia 26 lipca 2013 r., III UK 145/12 (LEX nr 1408199) wyjaśniono z kolei znaczenie zawartego w art. 114 ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach zwrotu "ujawnienie okoliczności istniejących przed wydaniem decyzji", stanowiącego przesłankę ponownego ustalenia prawa do świadczenia emerytalnego. Sąd Najwyższy podkreślił w powołanym wyroku, że użyty w art. 114 ustawy o emeryturach i rentach słowo "okoliczności" występuje w dwóch znaczeniach:

1) okoliczności faktycznych oraz

2) okoliczności sprawy.

Kontekst art. 114 ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach nie stwarza podstaw do ograniczenia znaczenia występującego w nim zwrotu "okoliczności" wyłącznie do "okoliczności faktycznych". Dlatego nie można przypisywać pojęciu "okoliczności" wyłącznie wąskiego znaczenia. Dążąc do ustalenia znaczenia zwrotu "okoliczności", należy uwzględnić szerszy kontekst użycia analizowanego pojęcia w przepisie art. 114 ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach. Ten kontekst determinowany jest przez wspomnianą wcześniej funkcję art. 114 ustawy o emeryturach i rentach, jaką jest zmiana treści decyzji organu rentowego sprzecznych z ukształtowanymi z mocy prawa uprawnieniami osób ubezpieczonych. Z przedstawionego rozumienia art. 114 ust. 1 wynika zatem, że sposób pojmowania przesłanek wznowienia postępowania jest szeroki i zasadniczo złagodzony w stosunku do wymogów zawartych w art. 399 k.p.c. i następnych dotyczących wznowienia postępowania cywilnego. Nie ulega jednak wątpliwości, że muszą one mieć wpływy na prawo do świadczenia z ubezpieczenia społecznego lub na jego wysokość.

W uznaniu Sądu Apelacyjnego zrealizowane zostały przesłanki opisane w art.114 ust.1 pkt 1 ustawy emerytalnej. Wobec niemożności wzruszenia decyzji w trybie art.145 k.p.a. przyjąć należy, że nową okoliczność stanowi derogacja przepisów dokonana mocą wyroku Trybunału Konstytucyjnego w sprawie P 20/16. Okolicznością istniejąca przed wydaniem decyzji a stwierdzoną po jej uprawomocnieniu była bowiem sprzeczność z Konstytucją przepisu art.25 ust.1b w stosunku do kręgu ubezpieczonych wskazanych w tym orzeczeniu. Kluczowy jest tu ugruntowany w orzecznictwie pogląd o retroaktywnym skutku orzeczeń Trybunału Konstytucyjnego derogujących konkretne przepisy jako niezgodne z Konstytucją RP, który należy rozumieć w ten sposób, że uznany przez Trybunał Konstytucyjny za niezgodny z Konstytucją przepis prawa nie może być stosowany przez sądy i inne organy w odniesieniu do stanów faktycznych sprzed ogłoszenia orzeczenia Trybunału (por. postanowienia Sądu Najwyższego: z dnia 7 grudnia 2000 r., III ZP 27/00, OSNAPiUS 2001 Nr 10, poz. 331 i z dnia 10 stycznia 2014 r., III UZP 3/13, LEX nr 1455747 oraz wyroki: z dnia 5 września 2001 r., II UKN 542/00, OSNP 2003 nr 2, poz. 36; z dnia 12 czerwca 2002 r., II UKN 419/01, OSNAPiUS 2002 Nr 23, poz. 58; z dnia 27 września 2002 r., II UKN 581/01, OSNP 2003 Nr 23, poz. 581; z dnia 18 grudnia 2002 r., I PKN 668/01, OSNP 2004 Nr 3, poz. 47, z dnia 24 stycznia 2006 r., I PK 116/05, OSNP 2006 nr 23-24, poz. 353; z dnia 4 lipca 2012 r., III UK 132/11, LEX nr 1288700).

Pogląd ten w okolicznościach faktycznych niniejszej sprawy pozwala zaś uznać za w pełni uprawnione stanowisko, że w przypadku ponownej oceny uprawnień skarżącej do emerytury w okresie, w którym uprawnienia te były kwestionowane przez organ rentowy, a wypłata świadczenia następowała z potrąceniem kwot pobranych emerytur, ocena ta powinna być dokonywana w taki sposób, jakby przepisy powodujące obniżenie świadczenia nie obowiązywały. W związku z powyższym bezzasadny jest zarzut apelacji naruszenia w tej mierze art.190 ust.3 ustawy zasadniczej.

Co do naruszenia art.133 ustawy emerytalnej przez przyznanie prawa do obliczenia świadczenia od daty decyzji emerytalnej objętej skargą , Sąd II instancji uznaje zarzut za bezzasadny.

W sposób nieuprawniony apelujący stosuje ten przepis do ograniczenia czasowego skutków wznowienia postępowania administracyjnego.

Wznowienie postępowania w związku z art.114 ust.1 ustawy emerytalnej, nie zawiera ograniczenia czasowego tego wznowienia w wypadku działania na korzyść ubezpieczonego (ust.f). Co więcej- jak wynika z treści tego przepisu w wyniku jego zastosowania dochodzi do swoistego „cofnięcia się” do daty zaskarżonej decyzji, a w efekcie do jej uchylenia lub zmiany. Trudno więc przyjąć aby mogło dojść tu do zastosowania art.133 ust.1 a więc wypłaty świadczeń obliczonych na nowo od daty wniosku, nie zaś wstecz od daty objętej skargą decyzji. Przeczy to bowiem w sposób zasadniczy samej idei wznowienia postępowania.

Brak również możliwości zastosowania art.133 ustawy emerytalnej. Organy rentowe wydają decyzje pierwszorazowe (ustalające prawo do świadczeń) i tzw. decyzje zamienne. Są to decyzje, w których stwierdza się zmianę w uprawnieniach (ponowne ustalenie prawa do świadczeń) lub zmianę wysokości świadczeń. Przykładowo można wskazać na decyzje ponownie ustalające wysokość świadczenia wskutek doliczenia nowych okresów składkowych lub nieskładkowych (art. 110-113 u.e.r. FUS), czy zmieniające liczbę osób uprawnionych do renty rodzinnej (art. 74 ust. 3, art. 107a u.e.r. FUS).

W razie ponownego ustalenia przez organ rentowy prawa do świadczeń lub ich wysokości, obowiązują ogólne zasady wypłaty emerytur i rent, tj. świadczenie przyznane lub podwyższone wypłaca się nie wcześniej niż od miesiąca, w którym zgłoszono wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy lub wydano decyzję z urzędu (art. 133 ust. 1 pkt 1 u.e.r. FUS). Wyjątek od powyższych zasad przewidziano w art. 107a ust. 3 u.e.r. FUS, zgodnie z którym ponowne ustalenie wysokości renty rodzinnej dla pozostałych osób uprawnionych do renty następuje od miesiąca, od którego wstrzymano wypłatę renty osobie, która zgłosiła wniosek o wyłączenie z kręgu osób uprawnionych do renty. Przepis ustala zasady wypłacania świadczeń w sytuacji, gdy została wydana decyzja przyznająca lub podwyższająca świadczenie. W tych wypadkach stosuje się zasady ogólne, czyli wypłaca świadczenie od miesiąca, w którym powstało prawo do świadczenia lub do podwyższenia świadczenia, chyba że wniosek zgłoszony został później. Jeżeli pierwsza wydana decyzja co do prawa lub wysokości była wynikiem błędu organu rentowego, świadczenie wypłaca się za okres 3 lat wstecz, licząc od miesiąca, w którym zgłoszono wniosek o ponowne ustalenie prawa lub jego wysokości.

Zgodnie z brzmieniem ust.2 jeżeli decyzja została wydana w wyniku wznowienia postępowania przed organem odwoławczym albo wskutek kasacji, miesiącem, od którego przysługuje wypłata albo od którego liczy się okres 3 lat wstecz, jest miesiąc zgłoszenia wniosku o wznowienie postępowania albo o kasację. Przepis ten nakierowany jest więc nie na wznowienie postępowań zakończonych prawomocnymi decyzjami. Mowa w nim bowiem wyłącznie o wznowieniu postępowań przed organami odwoławczymi (sądami), a więc postępowań opisanych w kodeksie postępowania cywilnego (skarga o wznowienie postępowania sądowego zakończonego prawomocnym orzeczeniem bądź skarga kasacyjna od prawomocnego orzeczenia).

Mając na względzie całość przywołanych rozważań orzeczono o oddaleniu apelacji organu rentowego w myśl art.385 k.p.c.